Mukona Kufumana Kai Sepo ya Luli?

LUUNGEÑI kuli waci yamina ishwile. Mubata kuilukisisa mi kunani libaka zeñata komukona kuyo ilukiseza. Batu babañata basepisa kuli bakona kumilukiseza yona ka bunolo, kono litaba zebabulela zalwanisana ni za babañwi. Kono cwale luungeñi kuli muto lemuha kuli mutu yapila bukaufi ni mina ki yena yanaapangile waci yeo lilimo zeñata-ñata kwamulaho. Mi mutu yo umitaluseza kuli watabela kumitusa musatokwi kulifa sesiñwi. Kaniti luli, kuka mibela bunolo kuketa komuka isa waci yamina kuli iyo lukiswa.

Taba yeo imitusa kuziba komukona kufumana sepo. Haiba muikutwa kuli sepo yamina seifokola, sina mokuinezi kwa batu babañata, ki kai komukaya kuli muyo kupa tuso? Batu babañata baipapata kuli bakona kumitusa kutatulula butata bwamina, kono bafa liakalezo zeñata-ñata ka za mwakuezeza cwalo, mi taba yeo ikona feela kumilyanganisa. Nemuka eza hande hane mukayo kupa tuso ku yanaabupile batu kuba ni sepo. Bibele ibulela kuli “haayo kwahule ni mañi ni mañi waluna” mi ubata kulutusa luli.—Likezo 17:27; 1 Pitrosi 5:7.

Taluso Luli ya Sepo

Mwa Bibele, linzwi la sepo liama lika zeñata kufita mobaitusiseza lona kacenu batu babacwale ka baalafi, ba sayansi ni licaziba za munahano. Manzwi a kwa makalelo aitusisizwe mwa Bibele atolokilwe kuli “sepo,” atalusa kulibelela ka pilu-telele ni kunyolelwa lika zende za kwapili. Kacwalo, sepo iama lika zepeli. Iama takazo yanani yona mutu ya kuli nto yeñwi yende ikaezahala hamohocwalo ni libaka halumela kuli taba yende yeo ikaezahala. Sepo yebulelwa mwa Bibele haiswani ni kunahana feela lika zesakonahali. Itomile fa lika za niti ni fa bupaki bobukolwisa.

Sepo iswana ni tumelo, mi tumelo itomile fa bupaki bobukolwisa isiñi fa nto yesina hande bupaki. (Maheberu 11:1) Nihakulicwalo, Bibele italuhanya tumelo kwa sepo.—1 Makorinte 13:13.

Ka mutala, mukona kukupa mulikanaa mina kuli amiezeze nto yeñwi, mi munani buikolwiso bwa kuli uka mitusa. Sepo yamina itomile fa tumelo yemunani yona ku mulikanaa mina—mwamuziba hande, akile amibonisa sishemo ni bufani. Tumelo ni sepo yamina zaswalisana, kono haliswani. Ki lika mañi zekona kumitusa kuba ni sepo yecwalo ku Mulimu?

Zekona Kumitusa Kuba ni Sepo

Mulimu ki yena yakona kulufa sepo ya luli. Mwa linako zene iñolwa Bibele, Jehova naabizwa kuli ki “sepo ya Isilaele.” (Jeremia 14:8) Kacwalo, sepo yene banani yona Maisilaele neli ya luli kabakala kuli nebakona kumusepa luli. Sepo yeo neisa swani ni kunahana feela lika zesakonahali. Mulimu naabaezelize lika zenee batusize kuba ni sepo. Ka lilimo zeñata zanaasebelisani ni bona, naabasepisize lika zeñwi mi naatalelelize lisepiso zahae. Mueteleli wabona Joshua naabulelezi Maisilaele kuli: “Mwaizibela hande . . . kuli kwa lisepiso zende kaufela za Jehova Mulimu wamina, hakuna nihaiba linzwi lililiñwi lelisika talelezwa.”—Joshua 23:14.

Kuzwa feela kwamulaho, Jehova uzwezipili kutaleleza lisepiso zahae. Mwa Bibele, kunani litaba zeñata zebonisa lisepiso zanaafile Mulimu, ili zanaatalelelize. Bakeñisa kuli lisepiso za Mulimu likatalelezwa luli, litaba zeñwi zepolofitilwe neliñozwi inge kuli litalelelizwe kale.

Ki lona libaka halukona kuunga Bibele sina buka yekona kulufa sepo. Hamunze muituta Bibele, kubona mo Mulimu naasebelisanezi ni batu, mukazwelapili kuba ni sepo yetiile ku yena. Muapositola Paulusi naañozi kuli: “Lika kaufela zeneñozwi kwamulaho neliñolezwi kululuta, kuli ka buitiiso bwaluna ni ka kuomba-ombiwa ki Mañolo lukone kuba ni sepo.”—Maroma 15:4.

Ki Sepo Yecwañi Yalufa Mulimu?

Mutu yomuñwi yolulata hatimela, lutokwanga hahulu kutusiwa kuba ni sepo. Kono ka nako yeo, batu babañata hababangi ni sepo. Lukona kuikutwa cwalo bakeñisa kuli hakuna yakona kutibela lifu mi halukoni kukutiseza balatiwa baluna babashwile kwa bupilo. Kuswanezi Bibele haibiza lifu kuli ki “sila sa mafelelezo.”—1 Makorinte 15:26.

Kono kana lwakona kuba ni sepo ya kuli lukabona batu babashwile? Timana ya mwa Bibele yeo yetalusa lifu kuli ki sila sa mafelelezo hape ibulela kuli “sikayundiswa.” Jehova Mulimu umaata hahulu kufita lifu. Sabonisize kale cwalo hañata-ñata. Ka mukwa ufi? Ka kuzusa batu babashwile kwa bafu. Bibele ilutaluseza linako ze 9 fo Mulimu naaitusisize maata ahae kuzusa batu bane bashwile.

Ka mutala, Jehova naafile Mwanaa hae Jesu maata a kuzusa mulikanaa hae Lazaro yanaasa shwile ka mazazi amane. Jesu naasika ezeza makazo ye kwa mukunda kono naaiezelize fapilaa batu babañata.—Joani 11:38-48, 53; 12:9, 10.

Mwendi mukona kuipuza kuli: ‘Ki kabakalañi batu hane bazusizwe kwa bafu? Kana nebasika supala ni kushwa hape?’ Ki cwalo. Niteñi, litaba za zuho zecwale ka taba ye, halitahisi feela kuli lube ni takazo ya kubona bafu habazusiwa, kono hape lilutusa kuba ni mabaka akolwisa halulumela kuli batu babashwile bakazusiwa kwa bafu. Litaba zecwalo lilutusa kuba ni sepo ya luli.

Jesu naabulezi kuli: “Ki na zuho ni bupilo.” (Joani 11:25) Kwapili, Jehova ukaitusisa Jesu kuzusa batu babashwile kai ni kai. Jesu naabulezi kuli: “Nako yataha muta batu kaufela babali mwa mabita a kupulo bakautwa linzwi [la Kreste] ni kuzwa mwateñi.” (Joani 5:28, 29) Kaniti, batu kaufela babaitobalezi mwa mabita banani sepo ya kuzusiwa kwa bafu mi bakapila mwa paradaisi fa lifasi.

Mupolofita Isaya naaitusisize manzwi amande a hanaatalusa za zuho ya bafu: “Babashwile bahao bapile hape, litupu zabona likazuha. Babalobezi mwa liluli bakazuha mi bakahuweleza ka tabo; kakuli puka yahao ki puka yebenya sina liseli, mi lifasi likazusa bane bashwile kale-kale.”—Isaya 26:19, Toloko ya The New English Bible.

Taba yeo yaomba-omba luli. Babashwile basilelelizwe luli sina feela mokuinezi ku mbututu yasali mwa mba ya bo mahe. Kaniti luli, batu kaufela babaitobalezi mwa mabita basahupulwa ki Mulimu Yamaata Kaufela yasalibali. (Luka 20:37, 38) Mi hona cwale-cwale fa, bakakutisezwa kwa bupilo mi bakaamuhelwa hande mwa lifasi lelinca ki batu baba balata luli sina feela mokubelanga ku mbututu yeamuhelwa ki ba lubasi bane banyelolezwi kuibona. Kacwalo, lwakona kuba ni sepo ya kuli lukabona batu babashwile.

Momukona Kutusezwa Kabakala Kuba ni Sepo

Litaba zanaañozi Paulusi lilutusa kulemuha libaka kuba ni sepo hakuli kwa butokwa hahulu. Naabulezi kuli sepo ki kalulo ya butokwa ya liapalo za ndwa za kwa moya, mi naaswaniselize sepo kwa kuwani. (1 Matesalonika 5:8) Ki kabakalañi hanaabapanyize sepo kwa kuwani? Mwa linako zene iñolwa Bibele, lisole naatinanga kuwani ya sipi, mi hañata mwahali nekubeiwanga lisila leliezizwe fa kotoni kamba boya bwa ngu. Bakeñisa kutina kuwani yeo, lisole naaiselelezanga kwa masho anaakupiwa mwa ndwa, ili anaato natanga fateñi ni kuwela fafasi. Luitutañi kwa mutala wanaaitusisize Paulusi wo? Sina feela kuwani haikona kusileleza toho ya lisole, sepo ni yona yakona kusileleza munahano wamina. Haiba muba ni sepo yetiile mwa lisepiso za Mulimu, hamuna kuikalelwa hamukopana ni miinelo yetaata mwa bupilo kono sepo yeo ika mitusa kuba ni kozo ya mwa munahano. Kaniti luli, kaufelaa luna neluka tabela kuba ni kuwani yecwalo.

Paulusi naaitusisize mutala omuñwi kubonisa libaka sepo haili ya butokwa hahulu kuli lueze tato ya Mulimu. Naañozi kuli: “Sepo yelunani yona ye, iswana sina ankora ya bupilo bwaluna, yesepahala ni yetiile.” (Maheberu 6:19) Paulusi naakile aipumana mwa likozi za kusinyeha kwa sisepe mi naaziba butokwa bwa kuba ni ankora. Hane kuzuha liñungwa, bafuluhi nebaposezanga ankora mwa mezi. Ankora hane iyo swala fa lilaho la liwate ka kutiya, neitusa kuli sisepe sisike sakukiswa ki mandinda a liwate kuyo nata fa macwe ali kwatuko ni likamba ni kusinyeha.

Ka mukwa oswana, haiba sepo yelunani yona mwa lisepiso za Mulimu itiile, lukaba ni maata a kutiyela miinelo yetaata yelutalimana ni yona. Jehova ulusepisa kuli hona cwale-cwale fa, ukafelisa lindwa, bukebenga, maswabi, mane nihaiba lifu. (Mubone mbokisi yeli, “Libaka Halunani Sepo.”) Sepo yeo yakona kulusileleza kwa likozi, kulutusa kupila ka kuya ka likuka za Mulimu, ni kulutusa kuambuka muzamao omaswe obanani ona batu babañata mwa lifasi.

Sepo yafa Jehova yakona kumitusa ni mina ka butu. Ubata kuli mube ni tabo mwa bupilo sina feela mwanaalelezi kwa makalelo. Ubata kuli “batu ba mufuta kaufela bapiliswe.” Kono luswanela kuezañi kuli lupiliswe? Mañi ni mañi waluna uswanela kuba ni “zibo yenepahezi ya kuziba niti.” (1 Timotea 2:4) Lumisusueza kuituta niti yefumanisa bupilo, ili yefumaneha mwa Linzwi la Mulimu. Haiba mueza cwalo, Mulimu uka mifa sepo yemusike mwakona kufumana mwa lifasi le.

Haiba muba ni sepo yecwalo, hamuna kuikutwa kuziyeleha nikamuta, kakuli Mulimu uka mitusa kuba ni maata a kupeta likonkwani zemuitomezi, ili zelumelelana ni tato yahae. (2 Makorinte 4:7; Mafilipi 4:13) Kaniti luli, kaufelaa luna neluka tabela kuba ni sepo yecwalo. Kacwalo, haiba semuikatalize ka nako yetelele kubata sepo, musike mwabilaela. Mwakona kuifumana!

[Mbokisi/Siswaniso]

Libaka Halunani Sepo

Litaba za mwa Mañolo ze zakona kumitusa kuba ni sepo yetiile:

◼ Mulimu usepisa kuli bupilo bukaba bobunde kwapili.

Linzwi lahae libulela kuli lifasi kaufela likaba paradaisi mokuka pila batu babatabile, ili babaswalisani.—Samu 37:11, 29; Isaya 25:8; Sinulo 21:3, 4.

◼ Mulimu haakoni kupuma.

Utoile bupumi bwa mufuta kaufela. Jehova ki yakenile hahulu; kacwalo, haakoni feela kupuma.—Liproverbia 6:16-19; Isaya 6:2, 3; Tite 1:2; Maheberu 6:18.

◼ Mulimu unani maata amatuna.

Jehova ki Mulimu Yamaata Kaufela. Hakuna yakona kumupaleliswa kutaleleza lisepiso zahae.—Exoda 15:11; Isaya 40:25, 26.

◼ Mulimu ubata kuli mupile kuya kuile.

—Joani 3:16; 1 Timotea 2:3, 4.

◼ Mulimu ulusepile.

Halandalalangi fa mafosisa aluna kamba bufokoli bwaluna, kono uisanga pilu kwa tulemeno twaluna totunde mi walemuhanga buikatazo bolueza. (Samu 103:12-14; 130:3; Maheberu 6:10) Ulusepile ka kuziba kuli lukaeza zelukile mi ubanga ni tabo halueza cwalo.—Liproverbia 27:11.

◼ Mulimu usepisa kuli uka mitusa kupeta likonkwani zemuitomezi zelumelelana ni tato yahae

Batanga bahae habatokwi kuikutwa kuziyeleha. Mulimu ulufanga moya wahae okenile ka bufani bobutuna, ili omaata ka kufitisisa, kuli alutuse.—Mafilipi 4:13.

◼ Haluna kuinyaza kabakala kusepa Mulimu.

Haiba musepa Mulimu ka kutala, hamuna kuinyaza nikamuta.—Samu 25:3.

[Siswaniso]

Sina feela kuwani haisileleza toho, sepo yelunani yona isileleza minahano yaluna

[Siswaniso]

Ka kuswana ni ankora, sepo yaluna yetiile ilutusa kutiyela miinelo yetaata yelukopana ni yona

[Manzwi a bañi ba maswaniso]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo