Sepo ye Buniti kwa Neku la Ba Ba Shwile

MUSALI yo muñwi wa lilimo ze 25 n’a ñozi kuli: “Mwa 1981 boma ba ne ba ni añuzi ne ba timezi bakeñisa kansa. Lifu la bona ne li ni utwisize hahulu butuku hamohocwalo ni kaizel’a ka wa mwa lubasi lo ne ni añuzwi ku lona. Ne ni li wa lilimo ze 17, mi kaizel’a ka n’a li wa lilimo ze 11. Ne ni ba tondile hahulu. Bakenisa kuli ne ni lutilwe kuli ba inzi kwa lihalimu, ee, ne ni batile ku ipulaya kuli ni yo ina ni bona. Ne ba li balikani ba ka ba batuna ka ku fitisisa.”

Ki nto ye bonahala ku sa luka luli kuli lifu li swanele ku ba ni m’ata a k’u nga mutu yo mu lata. Mi ha li ezahala, muhupulo wa ku s’a kona hape ni kamuta ku bulelisana, ku sehisana, kamba ku swala mutu yo mu lata ki nto ye t’ata hahulu ku i shimba. Masitapilu ao h’a zwisiwi ki ku bulelelwa fela kuli mutu yo mu lata u kwa lihalimu.

Bibele, nihakulicwalo, i bonisa sepo ye fapahana hahulu. Sina ha se lu lemuhile kwa makalelo, Mañolo a bonisa kuli kwa konahala ku swalisana sinca ni nyandi ya latiwa mwa nako ya kwapili ye fakaufi, isiñi kwa lihalimu ko ku s’a zibahali kono onafa fa lifasi-mubu tota mwatas’a miinelo ya kozo, ili ye lukile. Mi ka yona nako yeo batu ba k’a ba ni tibelelo ya ku ikola buikangulo bo bunde, mi ha ba sa na ku shwa hape. ‘Kono kaniti luli w’o ki muhupulo wa mbwashula!’ ko na mo ne ba kana ba bulelela ba bañwi.

Ki sifi se ne si ka tokwahala kuli mu fite fa ku ikolwisa kuli yeo ki sepo ye buniti? Ku lumela sepiso, ne mu ka tokwa ku ba ni buniti bwa kuli yena y’a tahisa sepiso yeo ki y’a itatela mi w’a kona ku i taleleza. Ki mañi, cwalehe, y’a sepisa kuli bafu ba ka pila hape?

Mwa nako ya mwahal’a maliha ni mbumbi ya 31 C.E., Jesu Kreste ka bundume n’a sepisize kuli: “Sina Ndate h’a zusa ba ba shwile mi a ba pilisa, ni Mwana cwalo u pilisa b’a lata. Mu si ke mwa komoka ka taba yeo; kakuli nako ya ta, mo ba ba li mwa mabita kaufela, ba ka utwa linzwi la hae [la Jesu], mi ba zwe.” (Joani 5:21, 28, 29) Ee, Jesu Kreste n’a sepisize kuli bolule-lule ba ba shwile cwale ba ka pila hape fa lifasi-mubu fa ni ku ba ni tibelelo ya ku ina fa teñi ku ya ku ile mwatas’a miinelo ya kozo, ili ya paradaisi. (Luka 23:43; Joani 3:16; 17:3; mu bapanye Samu 37:29 ni Mateu 5:5.) Bakeñisa kuli Jesu n’a ezize sepiso, ki nto ye utwahala ku lumela kuli w’a itatela ku i taleleza. Kono kana w’a kona ku eza cwalo?

Mwa nako ye sa fiti fa lilimo ze peli hamulaho wa ku eza yona sepiso yeo, Jesu n’a bonisize ka nzila ye m’ata kuli ki y’a itatela mi wa kona ku peta zuho.

“Lazaro, Zwa Mo”!

Ne li muinelo o shwisa makeke. Lazaro n’a kula hahulu. Likaizeli ba hae ba babeli, Maria ni Mareta, ne ba lumezi liñusa ku Jesu, ili y’o na li mwa buse bwa nuka ya Jordani kuli: “Mulena, mulatiwa wa hao wa kula.” (Joani 11:3) Ne ba ziba kuli Jesu n’a lata Lazaro. Kana Jesu n’a si ke a bata ku to bona mulikan’a hae y’a kula? Ki nto ye sienyi kuli, mwa sibaka sa ku ya kwa Betania ka bubebe, Jesu n’a inzi mwa n’a tibelezi ka mazazi a mabeli a n’a tatami.—Joani 11:5, 6.

Lazaro n’a timezi mwahal’a nako ya hamulaho wa ku lumiwa kwa liñusa ka za butuku bwa hae. Jesu n’a zibile muta Lazaro n’a timezi, mi n’a lelile ku eza se siñwi ka za teñi. Nako ya n’a til’o esha Jesu kwa Betania kwa nalulelule, mulikan’a hae yo mutuna na s’a bile ya shwile ka mazazi a mane. (Joani 11:17, 39) Kana Jesu n’a ka kona ku kutiseza mutu kwa bupilo y’o s’a bile ya shwile ka butelele bo bu fita f’o?

Ka ku utwa kuli Jesu w’a taha, Mareta, musali wa mihato, a landamana ili ku yo mu katanyeza. (Mu bapanye Luka 10:38-42.) Ka ku sisimuhiswa ki maswabi a Mareta, Jesu a mu omba-omba kuli: “Kaizel’a hao u ka zuha.” Mareta ha n’a bonisize tumelo ya hae mwa zuho ya mwa nako ya kwapili, Jesu n’a mu taluselize fo ku sweu kuli: “Ki na zuho ni bupilo; ya lumela ku na, nih’a shwile u ka pila.”—Joani 11:20-25.

Ha s’a fitile kwa libita, Jesu a laelela kuli licwe le li fa munyako li zwisiwe. Cwale, hamulaho wa ku lapela ka ku tiisa kwa linzwi, a laelela kuli: “Lazaro, zwa mo”!—Joani 11:38-43.

Meto kaufela n’a lubukezi kwa libita. Cwale, ku zwelela mwa lififi, mutu a fita fa ku bonahala. Mahutu ni mazoho a hae n’a tatilwe ka masila, mi pata ya hae ne i tamilwe ka taulo. “Mu mu tatulule, mi mu mu lisele a izamaele,” ko na mwa n’a laelezi Jesu. La mafelelezo la masila a n’a si k’a tatululwa la wela fafasi. Ee, ne li Lazaro, mutu ya n’a shwile ka mazazi a mane!—Joani 11:44.

Kana Ne Si Ezahalile Luli?

Taba ya ku zusiwa kwa Lazaro i tahisizwe mwa buka ya Evangeli ya Joani sina kezahalo ya niti ya kwamulaho. Butungi bwa litaba ki bo butuna hahulu kuli mane ha i koni ku ba swanisezo fela. Ku honona ka za buniti bwa yona ki ku honona ka za limakazo kaufela ze mwa Bibele, ku kopanyelza cwalo ni zuho ya Jesu Kreste yena ka sibili. Mi ku hana zuho ya Jesu ki ku hana tumelo mukatumbi ya Sikreste.—1 Makorinte 15:13-15.

Ka buniti fela, haiba mu amuhela ku ba teñi kwa Mulimu, ha mu swaneli ku ba ni but’ata mwa ku lumela ka za zuho. Ka ku fa mutala: Mutu wa kona ku beya fa tepu ya video tato ni muhato wa ka mulao o na ni k’u ngiwa kwa neku la tutu ya hae hamulaho wa lifu la hae, mi ha s’a shwile, bahabo ni balikani ba hae, ka mutomo, b’a kona ku mu bona ni ku mu utwa, h’a nze a talusa ka m’o sifumu sa hae si na ni ku zamaisezwa. Lilimo ze mwanda kwamulaho, nto ya mufuta o cwalo ne i s’a hupulelwi. Mi kwa batu ba bañwi cwale ba ba pila mwa libaka za lifasi ze kwahule, bumapanga-panga bwa ku beya likezahalo fa video ha li hupulelwi kuli mane li bonahala sina makazo. Haiba likuka za sayansi ze tomilwe ki Mubupi li konwa ku itusiswa ki batu mwa ku tahisa sinca pono yeo ye bonahala ni ye utwahala, kana Mubupi h’a swaneli ku kona ku eza nto ye fita hahulu seo? Kacwalo he, kana haki nto ye utwahala kuli Yena ya bupile bupilo wa kona ku bupa sinca bona bupilo b’o?

Makazo ya ku kutiseza sinca Lazaro kwa bupilo ne i tahisize ku ekezeha kwa tumelo ku Jesu ni kwa zuho. (Joani 11:41, 42; 12:9-11, 17-19) Ka nzila ye hoha maikuto, seo hape ne si sinuzi buitateli ni takazo ya Jehova ni Mwan’a hae ya ku peta zuho.

‘Mulimu U K’a Tabela’

Muhato wa Jesu kwa neku la lifu la Lazaro u sinula maikuto a ku utwela butuku a Mwan’a Mulimu. Maikuto a hae a’ tungile ku yona kezahalo yeo a bonisa takazo ya hae ya ku zusa bafu. Lu bala kuli: “Maria h’a fita mo Jesu n’a li teñi, a sa mu bona fela, a wela mwa mahutu a hae, inza li ku yena: Mulena, kab’o n’o li teñi, kabe kaizel’a ka ha si ka shwa. Jesu h’a mu bona inz’a lila, ni Majuda ba ba mu latelezi inze ba lila, a tabeha mwa pilu mi a sisimuha. Mi a li: Mu mu beile kai? Ba li ku yena: Mulena taha, t’o bona. Cwale Jesu a lila. Majuda kiha ba li: A mu bone mw’a n’a mu latela!”—Joani 11:32-36.

Mufelañeke wa Jesu o zwelela kwa pilu u bonisizwe fa ka lipulelo ze t’alu: “a tabeha mwa pilu,” “a sisimuha,” mi “a lila.” Manzwi a mwa puo ya kwa makalelo a’ itusisizwe mwa ku ñola ka za yona kezahalo yeo ye shwisa makeke a bonisa kuli Jesu n’a amilwe hahulu ki lifu la mulikan’a hae yo mutuna Lazaro ni ku bona kaizel’a Lazaro inze a lila kuli mane meto a Hae n’a shek’alile ka miyoko.a

Nto ye makalisa hahulu ki ya kuli Jesu kwamulaho n’a kutiselize kwa bupilo batu ba bañwi ba babeli. Mi n’a lelile ka ku tala ku eza nto ye swana ku Lazaro. (Joani 11:11, 23, 25) Niteñi, “a lila.” Kacwalo, ku kutiseza batu kwa bupilo haki muhato wa fela-fela kwa neku la Jesu. Maikuto a hae a mufelañeke ni a’ tungile a’ bonisizwe fa kezahalo ye a bonisa hande takazo ya hae ye tuna ya ku zwisa masitapilu a’ tahiswa ki lifu.

Bakeñisa kuli Jesu ki yena ‘siswaniso sa seo Jehova Mulimu A li sona,’ ha lu koni ku libelela nto ye nyinyani ku yeo kwa neku la Ndat’ahe wa kwa lihalimu. (Maheberu 1:3) Haili ka za buitateli tota bwa Jehova mwa ku peta zuho, munna ya na sepahala Jobo n’a bulezi kuli: “Haiba mutu a shwa, kana a ka zuha hape? . . . U ta biza, mi ni ta alaba, mi u ta ni tabela, na sibupiwa sa hao.” (Jobo 14:14, 15, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Teñi fa linzwi la puo ya kwa makalelo le li tolokilwe sina “u ta ni tabela” li talusa ku nyolelwa ni takazo ye buniti ya Mulimu. (Genese 31:30; Samu 84:2) Ki nto ye utwahala kuli, Jehova u lukela ku libelela hahulu zuho.

Kana lwa kona ku lumela luli sepiso ya zuho? Ee, ha ku na kakanyo ni ye kana ya kuli Jehova ni Mwan’a hae ki ba ba itatela hamohocwalo ni ku kona ku i taleleza. Seo si talusañi ku mina? Mu na ni tibelelo ya ku swalisana hape ni balatiwa ba ba timezi ona fa lifasi-mubu fa kono ili mwatas’a miinelo ye fapahana hahulu!

Jehova Mulimu, ya n’a simuluzi mufuta wa mutu mwa simu ye buheha, u sepisize ku kutisa sinca Paradaisi fa lifasi-mubu fa mwatas’a puso ya Mubuso wa Hae wa kwa lihalimu mwa mazoho a Jesu Kreste y’a filwe kanya cwale. (Genese 2:7-9; Mateu 6:10; Luka 23:42, 43) Ku yona Paradaisi yeo ye kutisizwe sinca, lubasi lwa mufuta wa mutu lu k’a ba ni tibelelo ya ku ikola bupilo bo bu si na maciñekelo, bo bu si na makulanu ni butuku bufi kamba bufi. (Sinulo 21:1-4; mu bapanye Jobo 33:25; Isaya 35:5-7.) Ze ka be li ishimbuluzi, hape, ki sitoyo, s’aluluti sa mushobo, mifilifi mwahal’a mishobo, ni ku hatelelwa ki miinelo ya za sifumu. I ka ba mwa lifasi-mubu le li cwalo ili le li kenisizwe m’o Jehova Mulimu ka Jesu Kreste a k’a zuseza teñi bafu.

Yeo cwale ki yona sepo ya musali wa Sikreste y’a talusizwe kwa makalelo a kalulo ye. Lilimo li sikai hamulaho wa ku timela kwa bom’ahe, Lipaki za Jehova ne li mu tusize ku ituta Bibele ka tokomelo. Musali y’o ka ku iheta u bulela kuli: “Hamulaho wa ku ituta ka za sepo ya zuho, ne ni lilile. Ne li nto ye makaza ku fita fa ku ziba kuli ni ka bona boma hape.”

Haiba pilu ya mina ka ku swana i nyolezwi ku bona mulatiwa hape, Lipaki za Jehova ba ka mi tusa ka tabo kuli mu itute ka m’o mu kona ku ezeza yona sepo ye buniti yeo kuli i be ya mina tota. Kiñi ha mu sa bonani ni bona kwa Ndu ya Mubuso ye li bukaufi ni mina, kamba ku ñolela kwa keyala ye li bukaufi ka ku fitisisa ye kolokisizwe fa likepe 32.

[Litaluso za kwatasi]

Lipuzo ze na ni ku Nahanisiswa

Muta mulikan’a hae Lazaro n’a timezi, Jesu n’a bonisize cwañi kuli W’a itatela ni ku kona ku peta zuho?

Ki kabakalañi ha lu kona ku amuhela taba ye mwa Bibele ya zuho ya Lazaro sina nto ye buniti ya kwamulaho?

Taba ye mwa Joani kauhanyo 11 i sinula cwañi takazo ya Jesu ye tuna ya ku felisa masitapilu a’ tahiswa ki lifu?

Ki sifi se si bonisa kuli Jehova Mulimu u libelezi hahulu zuho?

[Mbokisi fa likepe 27]

Mañolo A’ Omba-Omba

Ka linako ze ñata, Bakreste ba ba sepahala, mwa ku talusa ka mo ne ba tiyezi maswabi a bona, se ba bulezi kuli: “Ha mu tuhele ni mi taluseze liñolo la ka la mwa Bibele le ni lata hahulu.” Haiba mu mwa maswabi, mwendi a mañwi a mañolo ao a ka mi tusa ni mina.

“A lumbiwe, Yena . . . Ndate ya mukekecima, Mulimu wa ze tiisa pilu kaufela. Ya lu tiisanga pilu mwa ñalelwa ifi kamba ifi.”—2 Makorinte 1:3, 4.

“U fumbutulula sata sa hao, mi ze pila kaufela za kula.”—Samu 145:16.

“[Mulimu] u tomile lizazi l’a ka atula lifasi ka ku luka, ka Munna y’a beile ku eza seo; mi u file batu kaufela sisupo se si tiile, ka ku mu zusa kwa bafu.”—Likezo 17:31.

“Ki Na, e, ki Na ya mi tiisa pilu.”—Isaya 51:12.

“M’a mutu sina mw’a tiiseza mwan’a hae pilu, ni ka mi tiisa lipilu cwalo.”—Isaya 66:13.

“Se si ni tiisa pilu ha ni li mwa ziyezi ki se, kikuli sepiso ya hao ya ni pilisa. Ni hupula likatulo za hao za kwakale, [O Jehova, NW] mi fo, ni wa pilu. Sishemo sa hao si ni tiise pilu, sina m’o sepiselize mutang’a hao.”—Samu 119:50, 52, 76.

“Nako ya ta, mo ba ba li mwa mabita kaufela [a kupuzo, NW], ba ka utwa linzwi la hae, mi ba zwe; ba ba ezize ze nde ba zuhele bupilo.”—Joani 5:28, 29.

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Maikuto a Jesu a mufelañeke ha n’a zusa Lazaro a bonisa takazo ya hae ye tuna ya ku felisa masitapilu a tahiswa ki lifu

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Zuho, ye tomile fa sitabelo sa tiululo sa Kreste Jesu, i ka tahisa tabo kwa macaba kamukana