Kauhanyo 3
Mulelo wa Mulimu ka za Lifasi Ki Ufi?
Mulelo wa Mulimu ka za batu ki ufi?
Mulimu u sheunuzwi cwañi?
Bupilo kwapili bu ka ba cwañi fa lifasi?
1. Mulelo wa Mulimu ka za lifasi ki ufi?
MULELO wa Mulimu ka za lifasi ki o munde luli. U bata kuli lifasi li tale batu ba ba tabile, ba ba na ni buikangulo bo bunde. Bibele i li “Mulimu a cala simu ya Edeni” ni kuli a “melisa . . . likota kaufela ze tabisa meto ha li talimwa, ze munati ha li ciwa.” Mulimu ha s’a bupile Adama ni Eva, bona bo munna ni musali ba pili, a ba beya mwa lihae le linde leo mi a li ku bona: “Mu tahise lusika, mu ate, mu tale mwa lifasi, mu buse fahalimw’a lona.” (Genese 1:28; 2:8, 9, 15) Kacwalo mulelo wa Mulimu ne li wa kuli batu ba be ni bana, ba yandulule lihae la bona kuli li be lifasi kaufela, ni kuli ba babalele lifolofolo.
2. (a) Lu ziba cwañi kuli Mulelo wa Mulimu ka za lifasi u ka talelezwa? (b) Bibele i bulelañi ka za ku pila kwa batu ku ya ku ile?
2 Kana mu nahana kuli mulelo wa Mulimu wa kuli batu ba pile mwa paradaisi fa lifasi u ka petahala luli muta o muñwi? Mulimu u li: “Ki se ni bulezi mi ni ka si eza.” (Isaya 46:9-11; 55:11) Luli, z’a lelile Mulimu kaniti u ka li eza! U li h’a ‘si ka bupa fela lifasi, kono ilikuli li yahiwe.’ (Isaya 45:18) Mulimu n’a bata kuli fa lifasi ku pile batu ba ba cwañi? Mi n’a bata kuli ba pile teñi ku isa lili? Bibele i alaba kuli: ‘Ba ba na ni niti ba ka yola sanda sa naha, ni ku yaha mwateñi ku ya ku ile.’—Samu 37:29; Sinulo 21:3, 4.
3. Ki miinelo mañi ye maswe ye li teñi cwale mwa lifasi, mi seo si tahisa lipuzo mañi?
3 Kaniti nto yeo ha i si ka ezahala kale. Batu cwale ba kula ni ku shwa; mane hape ba lwana ni ku bulayana. Ku na ni se ne si fosahezi. Luli, ne si mulelo wa Mulimu kuli lifasi li be sina mo lu li bonela kacenu! Ne ku ezaheziñi? Ki kabakalañi mulelo wa Mulimu ha u si ka petahala? Ha ku na buka ya litaba za kwakale ye ñozwi ki mutu ye kona ku lu taluseza kakuli butata ne bu kalezi kwa lihalimu.
SIMULUHO YA SILA
4, 5. (a) Ki mañi luli ya n’a bulezi ni Eva ka ku itusisa noha? (b) Mutu yo munde, ya sepahala u kona cwañi ku fetuha lisholi?
4 Buka ya pili mwa Bibele i bulela za mulwanisi wa Mulimu ya n’a keni mwa simu ya Edeni. U taluswa sina “noha,” kono n’a si noha fela. Buka ya mafelelezo ya mwa Bibele i mu talusa kuli ki “Diabulosi ni Satani, [ya] pumanga lifasi kamukana.” Hape u biziwa kuli ki ‘noha ya kale.’ (Genese 3:1; Sinulo 12:9) Lingeloi le li m’ata leo, kamba sibupiwa sa moya se si sa bonahali, ne si itusisize noha kwa ku bulela ni Eva, sina mwa n’a ka ezeza mutu ya butali, ya kona ku bonisa inge kuli linzwi la hae li zwelela mwa sipupe se si fakaufi. Sibupiwa sa moya seo kaniti ne si li teñi Mulimu ha n’a lukiseza batu lifasi.—Jobo 38:4, 7.
5 Kono cwale bakeñisa kuli z’a bupile Mulimu kaufela ki ze petehile, ya bupile “Diabulosi,” yena “Satani” y’o ki mañi? Kalabo ka bunolo kikuli, yo muñwi wa bana ba Mulimu ba moya ba ba m’ata n’a ipetuzi ku ba Diabulosi. Seo ne si konahalile cwañi? Lu lemuhe kuli kacenu, mutu ya n’a li yo munde, ya n’a sepahala u kona ku fetuha lisholi. Seo si ezahalanga cwañi? Mutu y’o u kona ku tuhelela takazo ye maswe ku hula mwa pilu ya hae. Haiba a zwelapili ku nahana za yona, takazo ye maswe yeo i kona ku tiya hahulu. Mi ha ku ba ni kolo, u kona ku eza takazo ye maswe yeo ya n’a nz’a nahana.—Jakobo 1:13-15.
6. Mwan’a Mulimu wa moya ya m’ata n’a fetuhile cwañi ku ba Satani Diabulosi?
6 Ne ku bile cwalo ku Satani Diabulosi. Ku bonahala kuli n’a utwile Mulimu h’a bulelela Adama ni Eva kuli ba be ni bana ni ku taza lifasi ka bana ba bona. (Genese 1:27, 28) Ku bonahala kuli Satani n’a nahanile kuli, ‘Batu ba kaufela ba kona ku lapela na, ku fita ku lapela Mulimu.’ Kacwalo, takazo ye maswe ya kena mwa pilu ya hae. Kwa mafelelezo a nga muhato wa ku puma Eva ka ku mu bulelela buhata ka za Mulimu. (Genese 3:1-5) Kacwalo a ba “Diabulosi,” ili libizo le li talusa “Musawani.” Hape a ba “Satani,” ili libizo le li talusa “Mulwanisi.”
7. (a) Ki kabakalañi Adama ni Eva ha ne ba shwile? (b) Ki kabakalañi bana kaufela ba Adama ha ba supala ni ku shwa?
7 Ka ku itusisa buhata ni kalembeshwa, Satani Diabulosi a tahisa kuli bo Adama ni Eva ba si ke ba utwa Mulimu. (Genese 2:17; 3:6) Kabakaleo, kwa mafelelezo ba shwa, sina mwa n’a bulelezi Mulimu kuli ne ba ka shwa ha ne ba si ke ba mu utwa. (Genese 3:17-19) Bakeñisa kuli Adama n’a kenezwi ki ku sa petahala ha n’a ezize sibi, bana ba hae kaufela ne ba hozize sibi ku yena. (Maroma 5:12) Nto yeo i kona ku swanisezwa kwa pani ya ku beseza sinkwa. Haiba pani yeo i mbobezi kwa lineku le liñwi, ku ka ezahalañi kwa sinkwa ni sinkwa se si besiwa ku yona? Sinkwa ni sinkwa si ka mbobela, kamba ku sa petahala. Ka ku swana, mutu ni mutu u hozize “limbobe” la ku sa petahala ku Adama. Ki lona libaka batu kaufela ha ba supala ni ku shwa.—Maroma 3:23.
8, 9. (a) Ku bonahala kuli Satani n’a zusize shemaeto mañi? (b) Ki kabakalañi Mulimu ha n’a si ka bulaya bakwenuheli honaf’o?
8 Satani ha n’a susuelize Adama ni Eva ku foseza Mulimu, nto ya n’a shangumuna luli ki petuhelo. N’a sheununa nzila yeo Mulimu a busa ka yona. Sa n’a bulela luli Satani kikuli: ‘Mulimu ki mubusi ya maswe. U bulelanga buhata ni ku tima babusiwa ba hae lika ze nde. Batu ha ba tokwi ku busiwa ki Mulimu. Ba kona ku iketela ze nde ni ze maswe. Mi mane ba ka ba hande ha ba ka busiwa ki na.’ Mulimu n’a ka ezañi ka za manzwi a’ kashwau luli ao? Ba bañwi ba nahana kuli Mulimu kambe n’a bulaile fela baipanguli bao. Kono kana ku eza cwalo ne ku ka be ku file kalabo kwa shemaeto ya Satani? Kana ne ku ka bonisa kuli nzila yeo Mulimu a busa ka yona i lukile?
9 Katulo ya Jehova ye lukile ne i si ka mu lumeleza ku bulaya bakwenuheli bao honaf’o fela. A lela kuli ne ku tokwahala nako ya ku alaba shemaeto ya Satani ka nzila ye kolwisa ni ku bonisa kuli Diabulosi ki lihata. Kacwalo, Mulimu a lela kuli n’a ka fa batu nako ya ku ipusa inze ba zamaiswa ki Satani. Za n’a ezelize Jehova cwalo ni z’a tuhelezi nako ye telele ku fita a si ka tatulula kale litaba zeo li ka buhisanwa mwa Kauhanyo 11 ya yona buka ye. Kono cwale, ne ku ka ba hande ku nahana kuli: Kana ne ku lukile kuli Adama ni Eva ba kolwe Satani, ya n’a sa li ku simwa a ba ezeze nto ye nde? Kana ne li nto ye lukile ku bona ku nahana kuli Jehova ya n’a ba file lika kaufela ze ne ba na ni zona, ki lihata le li situhu? Kambe ne li mina kambe ne mu ezize cwañi?
10. Mu kona ku yemela cwañi Jehova mwa ku alaba shemaeto ya Satani?
10 Ki ko kunde ku nahana ka za lipuzo zeo kakuli mañi ni mañi wa luna u talimani ni litaba ze swana kacenu. Luli, mu na ni kolo ya ku yemela Jehova, ili ku fa kalabo kwa shemaeto ya Satani. Mwa kona ku itumelela ku busiwa ki Jehova ni ku tusa kwa ku bonisa kuli Satani ki lihata. (Samu 73:28; Liproverbia 27:11) Ka bumai, kwa batu ba ba eza mabilioni-bilioni ba ba mwa lifasi, ki ba banyinyani fela ba ba eza keto yeo. Seo si tahisa puzo ya butokwa ya kuli, kana Bibele luli ya luta kuli Satani ki yena ya busa lifasi?
KI MAÑI YA BUSA LIFASI?
11, 12. (a) Tiko ye ñwi ye n’e tahezi Jesu i bonisa cwañi kuli Satani ki yena ya busa lifasi? (b) Ki lifi ze ñwi ze paka kuli Satani ki yena ya busa lifasi?
11 Jesu n’a ziba hande kuli ya busa lifasi le ki Satani. Ka nzila ye ñwi ya makazo, Satani muta o muñwi n’a bonisize Jesu “mibuso kamukana ya lifasi, ni kanya ya yona.” Ku tuha f’o Satani a sepisa Jesu kuli: “Zeo kamukana ni ka ku fa zona, ha u wa ka mañwele, wa ni kubamela.” (Mateu 4:8, 9; Luka 4:5, 6) Mu nahane taba yeo. Kambe Satani haki yena mubusi wa mibuso yeo, kana ku bulelela Jesu kuli n’a ka i fiwa ne i ka ba tiko ku yena? Jesu n’a si ka latula kuli mibuso kaufela ya lifasi ki ya Satani. Jesu kaniti n’a kabe a latuzi kambe mibuso ne i si ya Satani.
12 Ki niti kuli Jehova ki yena Mulimu ya M’ata Ote, yena Mubupi wa pupo kaufela. (Sinulo 4:11) Niteñi, ha ku na mwa Bibele fo ku bulela kuli Jehova Mulimu kamba Jesu Kreste ki mubusi wa lifasi le. Mane, manzibwana a mafelelezo a Jesu fa lifasi, n’a bulezi Satani kuli ki “mulena wa lifasi le.” (Joani 12:31; 14:30; 16:11) Bibele mane hape i bulela Satani Diabulosi kuli ki “mulimu wa lifasi le.” (2 Makorinte 4:3, 4) Muapositola Joani wa Sikreste n’a ñozi ka za yena mulwanisi y’o, kamba Satani kuli: “Lifasi kamukana li lapalezi mwatas’a ya maswe.”—1 Joani 5:19.
MO LI KA FELISEZWA LIFASI LA SATANI
13. Ki kabakalañi ha ku tokwahala lifasi le linca?
13 Hamulaho wa silimo ni silimo, likozi mwa lifasi li zamaya li ekezeha. Ku lona ku tezi limpi ze ya kwa lindwa, ba lipolitiki ba ba sa sepahali, baeteleli ba bulapeli ba ba ipa, ni libangoki ze cinezi. Lifasi mutumbi ha li koni ku cinciwa. Bibele i bonisa kuli nako i sutelezi f’o Mulimu a ka feliseza lifasi le li maswe mwa ndwa ya hae ya Armagedoni. Li ka yoliwa ki lifasi le linca mo ku na ni ku luka.—Sinulo 16:14-16.
14. Mulimu u ketile mañi ku ba yena Mubusi wa Mubuso wa Hae, mi seo ne si polofitilwe cwañi?
14 Jehova Mulimu u ketile Jesu Kreste ku ba yena Mubusi wa Mubuso kamba mulonga wa Hae wa kwa lihalimu. Kale-kale k’o, mwa Bibele ne ku polofitilwe kuli: “Lu pepezwi mwana, lu filwe wa mushimani: Bulena bu ka bewa fa liheta la hae; mi u ka bizwa . . . Mulena wa Kozo. U ka hulisa mubuso, ni ku tiisa kozo ye sa feli.” (Isaya 9:6, 7) Jesu n’a lutile balateleli ba hae ku lapela ka za mulonga w’o kuli: “Ku tahe mubuso wa hao; se si latwa ki Wena si ezwe mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.” (Mateu 6:10) Sina mo lu ka bonela mwa makepe a kwapili a buka ye, Mubuso wa Mulimu u tuha u felisa mibuso kaufela ya lifasi le, mi ona u ka yola kaufel’a yona yeo. (Daniele 2:44) Ku tuha f’o Mubuso wa Mulimu u ka tahisa paradaisi fa lifasi.
LIFASI LE LINCA LI FAKAUFI!
15. “Lifasi le linca” ki nto mañi?
15 Bibele i lu kolwisa kuli: “Ka sepiso ya [Mulimu], lu talimezi lihalimu le linca, ni lifasi le linca, mo ku yahile Ku Luka.” (2 Pitrosi 3:13; Isaya 65:17) Fokuñwi Bibele ha i bulela za “lifasi,” i talusa batu ba ba pila ku lona. (Genese 11:1) Kacwalo “lifasi le linca” ki batu bao Mulimu a tabela.
16. Ki mpo ifi ye tuna yeo Mulimu a fa b’a tabela, mi lu lukela ku ezañi kuli lu i amuhele?
16 Jesu n’a sepisize kuli mwa lifasi le linca le li taha, b’a ka lumeleza Mulimu ku ba teñi ba ka fumana mpo ya “bupilo bo bu sa feli.” (Mareka 10:30) Ha mu apule mwa Bibele kwa Joani 3:16 ni Joani 17:3, mu bale za n’a bulezi Jesu ze lu lukela ku eza kuli lu fumane bupilo bo bu sa feli. Cwale mu nyakisise mwa Bibele limbuyoti ze ka ikoliwa ki ba ba swanela ku amuhela mpo ye nde yeo ye zwelela ku Mulimu mwa Paradaisi ya lifasi ye taha.
17, 18. Lu kona ku kolwiswa kiñi kuli mwa lifasi kaufela ku ka ba ni kozo ni buiketo?
17 Bumaswe, lindwa, bubangoki, ni mifilifili ha li sa na ku ba teñi. “Ya maswe h’a sa na ku ba teñi . . . Kono ba ba ishuwa ba ka luwa naha.” (Samu 37:10, 11) Ku ka ba ni kozo kakuli ‘Mulimu u ka yemisa lindwa ku isa kwa mafelelezo a lifasi.’ (Samu 46:9; Isaya 2:4) Ku tuha f’o, “ya na ni niti u ka konda; mi kozo i ka ya i ekezeha, ku fitela kweli ha i ka fela”—mi f’o ku talusa ku ya ku ile!—Samu 72:7.
18 Balapeli ba Jehova ba ka pila mwa buiketo. Maisilaele ba mwa linako za litaba ze bulezwi mwa Bibele ha ne ba utwa Mulimu, ne ba pila mwa buiketo. (Livitike 25:18, 19) I ka ba nto ye nde hakalo ku ba mwa kozo ye cwalo mwa Paradaisi.—Isaya 32:18; Mika 4:4.
19. Lu ziba cwañi kuli mwa lifasi le linca la Mulimu ku ka ba ni lico ze ñata?
19 Lico ha li na ku taela. Walisamu n’a opezi kuli: “Buloto bu ka ba bo buñata mwa naha, mane ni fahalimu a malundu.” (Samu 72:16) Jehova Mulimu u ka fuyaula ba ba lukile, mi ‘lifasi li ka tahisa lukau lwa lona.’—Samu 67:6.
20. Ki kabakalañi ha lu kona ku kolwa kuli lifasi kaufela li ka ba paradaisi?
20 Lifasi kaufela li ka ba paradaisi. Fa mubu o ne u sinyizwe ki batu ba ba na ni sibi ku ka yahiwa mandu a mande ni ku limiwa masimu a buheha. (Isaya 65:21-24; Sinulo 11:18) Nako ha i nze i fita, likalulo za lifasi ze s’e yahilwe li ka yandululwa ku fitela lifasi kaufela li ba le linde, le li tahisa lukau sina simu ya Edeni. Mi Mulimu kaniti u ka ‘fumbutulula sata sa hae, mi ze pila kaufela li ka kula.’—Samu 145:16.
21. Ki lifi ze bonisa kuli ku ka ba ni kozo mwahal’a batu ni lifolofolo?
21 Ku ka ba ni kozo mwahal’a batu ni lifolofolo. Libatana ni limunanu li ka fula hamoho. Mane nihaiba mbututu ha i na ku saba lifolofolo ze sabisa ka nako ye.—Isaya 11:6-9; 65:25.
22. Ku ka ezahalañi kwa matuku?
22 Matuku a ka fela. Ka ku ba Mubusi wa Mubuso wa Mulimu wa kwa lihalimu, Jesu u ka eza lifoliso ze ñata ku fita za n’a ezize ha n’a li fa lifasi. (Mateu 9:35; Mareka 1:40-42; Joani 5:5-9) Ka nako yeo, “ha ku na mutu ya yahile mwa [naha] ya ka ipulela kuli: Na kula.”—Isaya 33:24; 35:5, 6.
23. Ki kabakalañi zuho ha i ka lu tahiseza tabo?
23 Balatiwa ba ba shwile ba ka kutisezwa kwa bupilo ka sepo ya ku sa shwa hape. Bote ba ba shwile bao Mulimu a hupula ba ka zuswa kwa bafu. Mane “ku zuha kwa bafu ku ka ba teñi, kwa ba ba lukile ni ba ba si ka luka.”—Likezo 24:15; Joani 5:28, 29.
24. Mu ikutwa cwañi ka za ku pila mwa Paradaisi fa lifasi?
24 Ba ba iketela ku ituta ka za Jehova Mulimu, yena Mubupi wa luna Yo Mutuna, ni ku mu sebeleza ba ka ba ni nako ya kwapili ye makaza hakalo! Ku muezalibi ya n’a shwezi kwatuko ni Yena, Jesu n’a bulezi ka za Paradaisi ye taha ha n’a ize: “U ka ba ni na mwa Paradaisi.” (Luka 23:43) Ku butokwa kuli lu itute ze ñata ka za Jesu Kreste, y’o ka yena limbuyoti zeo kaufela li ka kona ku fiwa.
ZE I LUTA BIBELE
▪ Mulelo wa Mulimu wa ku tahisa kuli lifasi li be paradaisi u ka petahala.—Isaya 45:18; 55:11.
▪ Satani ki yena ya busa lifasi cwale.—Joani 12:31; 1 Joani 5:19.
▪ Mwa lifasi le linca le li taha, Mulimu u ka fa batu limbuyoti ze ñata.—Samu 37:10, 11, 29.
Siswaniso se si fa likepe 30]
Kambe mibuso kaufela ya lifasi haki ya Satani, n’a ka bulelela cwañi Jesu kuli n’a ka mu fa yona?
[Siswaniso se si fa likepe mutumbi la 35]