Kana mu ka Likanyisa Mufelañeke wa Mulimu?

“Mu be ba ba likanyisa Mulimu sina bana ba ba latwa.”—MAEFESE 5:1.

 1. Ki kabakalañi ku likanyisa ba bañwi ha ili nto ye tokwa mamelelo ku luna kaufela?

BATU ba bañata ba likanyisa ba bañwi, ili nto ye kona ku tahisa mayemo a mande kamba a maswe. Batu ba ba lu potolohile, ni bao ne lu kana lwa likanyisa, ba kona ku lu ama ka butuna luli. Muñoli ya n’a buyelezwi wa Liproverbia 13:20 n’a lemusize kuli: “Ya kopana ni ba ba butali, ni yena u ka talifa; Kono ya twaelana ni matanya u ka utwa butuku.” Kacwalo, ki ka libaka le li utwahala he, Linzwi la Mulimu ha li talusa kuli: “U si ke wa likanyisa bumaswe, kono bunde. Ya eza hande ki wa Mulimu.”—3 Joani 11.

 2. Lu lukela ku likanyisa mañi, mi ki mwa linzila lifi?

² Lu na ni mitala ye minde hahulu ya mwa Bibele ya banna ni basali bo lu kona ku likanyisa. (1 Makorinte 4:16; 11:1; Mafilipi 3:17) Niteni, wa pili ku bona kaufela ye lu na ni ku likanyisa ki Mulimu. Kwa Maefese 4:31–5:2, hamulaho wa ku bonisa tulemeno ni likezo ze lu swanela ku pima, muapositola Paulusi u susueza kuli lu “utwelane butuku, [lu] swalelane.” Seo ne si isize kwa kelezo ye mutomo ya kuli: “Mu be ba ba likanyisa Mulimu sina bana ba ba latwa; Mi mu zamaye mwa lilato.”

 3, 4. Mulimu u itibahaza ili yena kamukwaufi, mi ki kabakalañi ha lu swanela ku fa nahanisiso ka ku ba kwa hae Mulimu wa katulo ye lukile?

³ Ki lifi linzila ni tulemeno twa Mulimu ili zeo lu swanela ku likanyisa? Ku na ni likalulo ze ñata za butu bwa hae ni likezo, sina seo ha si konwa ku bonwa mwa nzila yeo a itibahaza ili yena ku Mushe kuli: “[Jehova, NW], ki Mulimu ya na ni makeke ni musa, ya sa akufi ku halifa, ya tezi sishemo, ya na ni niti; Ya tiiseza ku shemuba batu mwa masika a bona a’ eza lule, ya swalela batu bumaswe, ni buikuhumuso, ni sibi; kono ki ya sa latuli mulatu wa ya fosize; ya nata bana kabakala bumaswe bwa bashemi, ku isa kwa bana ba bana, ni bana ba baikulu, ni baikulu ba baikulu.”—Exoda 34:6, 7.

⁴ Bakeñisa kuli Jehova “u lata niti ni katulo,” kaniti luli lu swanela ku fita fa ku ziba ni ku likanyisa yona kalulo yeo ya butu bwa hae. (Samu 33:5; 37:28) Ki yena Mubupi, hamohocwalo ni Muatuli yo mutuna ka ku fitisisa ni Mufani wa Mulao wa mufuta wa mutu, kacwalo u bonisa katulo ye lukile ku mañi ni mañi kaufela. (Isaya 33:22) Seo si bonisizwe hande mwa nzila yeo n’a tokwa kuli ku be ni katulo ye lukile ni ku tahisa kuli i be teñi mwahal’a batu ba hae ba Isilaele mi hamulaho ni mwa puteho ya Sikreste.

Katulo ye Lukile ya Bumulimu i Fita fa ku ba Teñi

 5, 6. Katulo ye lukile ne i bonisizwe cwañi mwa likezo za Mulimu ni Isilaele?

⁵ Ha n’a keta Isilaele sina batu ba hae, Mulimu n’a buzize ka za haiba ne ba ka ‘tiyela kwa ku buluka linzwi la hae mi ni ku buluka luli bulikani bwa hae.’ Ka ku putehana kwa Lilundu la Sinai, ne ba alabile kuli: “Z’a bulezi kaufela [Jehova, NW] lu ka li eza.” (Exoda 19:3-8) Ki muhato kwa butuna! Ka mangeloi, Mulimu a fa Maisilaele milao ye bat’o fita fa 600, ili yeo, bona ka ku ba sina batu ba ba ineezi ku yena, ne ba na ni buikalabelo bwa ku i buluka. Ku cwañi haiba mutu n’a si ke a eza cwalo? Caziba wa Mulao wa Mulimu n’a talusize kuli: “Linzwi le li bulezwi ka tuso ya mangeloi, mbali li bonwi ku tiya; mi foso kaufela, ni ku sa utwa, ku fumani mupuz’o lukezi.”—Maheberu 2:2.

⁶ Ee, Muisilaele ya n’a si ka ipeya ku utwa n’a talimani ni “mupuz’o lukezi,” isiñi katulo ya mutu ye si na mayemo, kono katulo ye zwelela ku Mubupi wa luna. Mulimu n’a tomile likoto ze fitana-fitana fa ku lobiwa kwa mulao. Koto ye tuna ka ku fitisisa ne li ya ku ‘zwiswa,’ kamba ku bulaiwa. Yeo ne i ama bufosi bo butuna hahulu, bo bu cwale ka ku lapela maswaniso, bubuki, sindoye, ku lobala ni folofolo, kalombe, ku eza mwanana sitabelo, bubulai, ni ku itusisa mali ka mafosisa. (Livitike 17:14; 18:6-17, 21-29) Fahalimw’a seo, Muisilaele ufi kamba ufi y’o ka ku itatela, mi ili ka ku sa baka a loba mulao wa bumulimu n’a kona ku “zwiswa.” (Numere 4:15, 18; 15:30, 31) Muta katulo ye ya bumulimu ha ne i bile teñi, ze zwa mwateñi ne li kana za utwiwa ki ba lusika lwa sifosi y’o.

 7. Ki lifi ze ne li zwile mwa ku fiwa kwa katulo mwahal’a batu ba Mulimu ba kwaikale?

⁷ Likoto za mufuta o cwalo ne li koñomeka butuna bwa bufosi bwa ku loba mulao wa bumulimu. Sina ka mutala, haiba mwana a fita fa ku ba sitahwa kamba ku ba ya ca maswe, n’a na ni ku tiswa fapil’a baatuli ba ba cuukile. Haiba ne ba ka fumana kuli ki sifosi wa ka mabomu, ili ya sa baki, bashemi ba hae ne ba na ni ku abana mwa ku fa koto ye swanela. (Deuteronoma 21:18-21) Bao mwahal’a luna ba ba li bashemi ba kona ku lemuha kuli ne ku si ko ku bunolo ku eza cwalo. Niteñi Mulimu n’a zibile kuli seo ne si tokwahala ili kuli bumaswe bu si ke bwa yanduluka mwahal’a balapeli ba niti. (Ezekiele 33:17-19) Seo ne si lukisizwe ki Yena y’o ya n’a konwa ku bulelwa kuli: “Linzila za hae kaufela li lukile; Ki Mulimu ya sepahala, ya si na bumaswe, Ya na ni niti, ya eza ka ku luka.”—Deuteronoma 32:4.

 8. Katulo ye lukile ne i bile teñi kamukwaufi mwa likezo za Mulimu ni puteho ya Sikreste?

⁸ Hamulaho wa lilimo ze fita fa myanda-nda Mulimu n’a hanile sicaba sa Isilaele ni ku keta puteho ya Sikreste. Kono Jehova na si ka cinca. N’a sa tiyezi kwa katulo ye lukile mi u konwa ku taluswa sina “mulilo o ciseleza.” (Maheberu 12:29; Luka 18:7, 8) Kacwalo n’a zwezipili ku ba ni tukiso ya ku kenya sabo ya bumulimu mwa puteho kamukana ka ku lundula lifosi. Bakreste ba ba ineezi ba ba fita fa ku ba lifosi ze sa baki ne ba na ni ku zwisiwa.

 9. Ku zwisiwa ki nto mañi, mi ku peta sika mañi?

⁹ Ki sifi se si amiwa mwa ku zwisiwa? Lu fumana tuto ye tiile mwa nzila yeo butata bo buñwi ne bu talimezwi mwa lilimo za mwanda wa pili. Mukreste mwa Korinte n’a ikenyize mwa buhule ni musal’a ndat’ahe mi n’a si ka baka, kacwalo Paulusi n’a laelezi kuli a zwisiwe mwa puteho yeo. Seo ne si na ni ku eziwa ili ku bukeleza bukeni bwa batu ba Mulimu, kakuli “mumela o munyinyani u hulisa liñende kaufela.” Ku mu lundula ku ka tibela bumaswe kuli bu si ke bwa tahisa kashwau ku Mulimu ni kwa batu ba Hae. Muhato o mutuna wa koto ya ku zwisiwa ne u kana wa mu nyangumuna ni ku kenya ku yena ni puteho sabo ya ku saba Mulimu.—1 Makorinte 5:1-13; mu bapanye Deuteronoma 17:2, 12, 13.

10. Ki ufi muhato o b’a nga batanga ba Mulimu haiba mutu u zwisizwe?

¹⁰ Taelo ya bumulimu ki ya kuli haiba mutu ya maswe a zwisiwa, Bakreste ha ba lukeli ku “kopana ni [yena] . . . , mu si ke mwa ca lico ni yena.”a Kacwalo u kauhezwi kwa swalisano, hamohocwalo ni ku abana, ni ba ba sepahala ba ba kuteka ni ba ba bata ku zamaya ka ku ya ka mulao wa Mulimu. Ba bañwi ne ba kana ba ba bahabo yena kwande a ba mwa lubasi lwa hae ka sibili, haki kalulo ya ba ndu ye swana. Ne ku kana kwa ba ko ku tata ku bona bahabo bao ku sebelisa yona ketelelo yeo ya bumulimu, sina mane ha ne ku si ko ku bunolo kwa bashemi ba Maheberu mwatas’a Mulao wa Mushe ku abana mwa ku bulaya mwana ya maswe. Niteñi, taelo ya Mulimu ki ye utwahala; kacwalo lwa kona ku ba ni buniti bwa kuli ku zwisa ki katulo ye lukile.—1 Makorinte 5:1, 6-8, 11; Tite 3:10, 11; 2 Joani 9-11; mu bone The Watchtower, September 15, 1981, makepe 26-31; Tora ya ku Libelela, October 1, 1988, makepe 18-20.

11. Likalulo ze fitana-fitana za butu bwa Mulimu li fita cwañi fa ku bonahala ka ku ama ku mutu ya zwisizwe?

¹¹ Niteñi, mu hupule, kuli Mulimu wa luna haki wa katulo fela ye lukile; kono hape “u tezi sishemo; u swalela bumaswe ni buikuhumuso.” (Numere 14:18) Linzwi la hae li bonisa fo ku sweu kuli mutu ya zwisizwe n’a kana a fita fa ku baka, ni ku bata swalelo ya bumulimu. Cwale ku cwañi? Baokameli ba ba cuukile ne ba kana ba kopana ni yena ili ku tatubisisa ka tapelo ni ka tokomelo ka za haiba u fa bupaki bwa ku baka fa bufosi bo ne bu tisize kuli a zwisiwe. (Mu bapanye Likezo 26:20.) Haiba ku cwalo, n’a kana a kutiswa sinca mwa puteho, sina 2 Makorinte 2:6-11 ha i bonisa kuli seo ne si ezahalile ku mutu wa mwa Korinte. Niteñi, ba bañwi ba ba zwisizwe se ba siile puteho ya Mulimu ka lilimo ze ñata, kana ku na ni se si konwa ku ezwa mwa ku ba tusa kuli ba bone nzila ya ku kuta ka yona?

Katulo ye Lukile ye Zamaelela ni Mufelañeke

12, 13. Ki kabakalañi ku likanyisa kwa luna Mulimu ha ku kopanyeleza nto ye fitelela ku bonisa fela katulo ya hae ye lukile?

¹² Ze se li bulezwi se li amile hahulu fa kalulo i liñwi ya tulemeno twa Mulimu, sina ha ku talusizwe kwa Exoda 34:6, 7. Zona litimana zeo, niteñi, li bonisa lika ze fitelela katulo fela ya Mulimu ye lukile, mi bao ba ba bata ku mu likanyisa ha ba ndongwami fela ku fa katulo ye lukile. Kambe ne mu ka eza muyaho o swana sina tempele ye ne i yahilwe ki Salumoni, kana ne mu ka ituta fela ka za u li muñwi wa misumo ya yona? (1 Malena 7:15-22) Batili, kakuli seo ne si si ke sa mi fa siswaniso se si itikanelezi sa muinelo ni kalulo ye ne i na ni ku talelezwa ki tempele. Ka ku swana, haiba lu lakaza ku likanyisa Mulimu, lu tokwa hape ku likanyisa ze ñwi za linzila za hae ni tulemeno twa hae, to tu swana sina ku ba kwa hae ya “na ni makeke ni musa, ya sa akufi ku halifa, ya tezi sishemo, ya na ni niti; Ya tiiseza ku shemuba batu mwa masika a bona a’ eza lule, ya swalela batu bumaswe.”

¹³ Mufelañeke ni ku swalela ki tulemeno to tu mutomo twa Mulimu, sina ha lu kona ku bona seo ka nzila yeo n’a sebelisana ka yona ni Isilaele. Mulimu wa katulo ye lukile n’a si ka palelwa ku ba fa koto fa bufosi bo ne bu kuta-kutezwi, niteñi n’a bonisize mufelañeke ni swalelo ze likani. “N’a taluselize Mushe linzila za hae, a bonisa bana ba Isilaele likezo za hae. [Jehova, NW] u tezi makeke ni musa, h’a halifi kapili, u na ni sishemo se situna. H’a zekisi ka nako ni nako, mi h’a nyemeli mutu ku ya ku ile.” (Samu 103:7-9; 106:43-46) Ee, ku tatubiwa kwa likezo za hae za kwamulaho mwahal’a lilimo ze myanda-nda ku bonisa buniti bwa manzwi ao.—Samu 86:15; 145:8, 9; Mika 7:18, 19.

14. Jesu n’a bonisize kamukwaufi kuli n’a likanyisize mufelañeke wa Mulimu?

¹⁴ Bakeñisa kuli Jesu Kreste ki “ponahalo ya kanya ya [Mulimu], ni siswaniso sa se A li sona,” lu swanela ku mu libelela ku bonisa mufelañeke o swana ni ku itatela ku swalela. (Maheberu 1:3) N’a ezize cwalo, sina likezo za hae ku ba bañwi ha li bonisa. (Mateu 20:30-34) Hape na koñomekile mufelañeke ka manzwi a hae ao lu bala kwa Luka kauhanyo 15. Liswanisezo ze talu teñi k’o li bonisa buniti bwa kuli Jesu n’a likanyisize Jehova, mi li lu fa lituto ze butokwa hahulu.

Mamelelo ku se ne si Latehile

15, 16. Ki sifi se ne si tahisize kuli Jesu a fe liswanisezo ze mwa Luka 15?

¹⁵ Zona liswanisezo zeo li fa bupaki bwa cisehelo ya Mulimu ya mufelañeke kwa baezalibi, ili ku lu fa siswaniso se si tamani hamoho seo luna lu swanela ku likanyisa. Ha mu nahanisise ka za muinelo wa liswanisezo: “Cwale batelisi kaufela ni baezalibi ne ba sutelela ku Jesu, ku mu utwa. Kono bafalisi ni bañoli ne ba nyema, ba li: Yo u amuhela baezalibi, u ca ni bona.”—Luka 15:1, 2.

¹⁶ Batu kaufela ba ne ba amiwa ne li Majuda. Bafalisi ni bañoli ne ba ikankabeka bakeñisa muinelo wa bona o twi ne ba kumalezi kwa Mulao wa Mushe, mufuta wa ku luka kwa ka mulao fela. Mulimu, nihakulicwalo, n’a sa lumelelani ni ku luka kwa buitundumuni bwa mufuta o cwalo. (Luka 16:15) Ka ku ya ka bupaki, batelisi ba ne ba talusizwe ne ba li Majuda ba ne b’a nga mitelo ya Roma. Bakeñisa kuli ba bañata ne ba lifisa ka nzila ye tula tikanyo ku zwelela kwa Majuda sina bona, batelisi ne ba li sikwata se ne si nyefulwa. (Luka 19:2, 8) Ne ba beiwa mwa sikwata sa “baezalibi,” se ne si kopanyeleza cwalo ni batu ba muzamao o maswe, mane nihaiba mahule. (Luka 5:27-32; Mateu 21:32) Kono Jesu n’a buzize bahulu ba bulapeli ba ne ba bilaela kuli:

17. Ki ifi swanisezo ya pili ya Jesu mwa Luka 15?

¹⁷ “Ki mañi mutu ku mina h’a na ni lingu ze mwanda, mi ku latehe i liñwi ku zona, ya sa tuheli mwa lihalaupa ze mwanda fo ku latehile i liñwi, kuli a y’o bata ye latehile, mane a i fumane? Mi h’a i fumani, wa i beya fa maheta a hae a tabile. H’a fita mwa hae u kubukanya balikani ba hae ni b’a pilisana ni bona, a li ku bona: Mu tabe ni na, kakuli ni fumani ngu ya ka ye ne latehile. Na mi bulelela, ni li: Kamukwaocwalo tabo i ka ba teñi kwa lihalimu ka muezalibi a li muñwi ya baka, ye fita ye ka ba teñi ka ba ba lukile ba ba mwanda fo ku tokwahezi a li muñwi, ba ba sa tokwi kuli ba bake.” Bahulu ba bulapeli ne ba kona ku utwisisa swanisezo, kakuli lingu ni balisana ne li muinelo o ne u atile hahulu. Ka ku ba ni mamelelo, mulisana n’a siile lingu ze 99 kuli li fule mwa mafulisezo a zibahala hande yena h’a nze a ya ku yo bata ye latehile. Ka ku ba ni tundamo ku fitela a i fumana, ka sishemo a lwala ngu yeo ni ku i kutisa kwa mutapi.—Luka 15:4-7.

18. Sina ha ku koñomekilwe mwa swanisezo ya bubeli ya Jesu mwa Luka 15, ki sifi se ne si tisize tabo?

¹⁸ Jesu n’a ekelize swanisezo ya bubeli: “Kamba musali ki ufi ya na ni masheleñi a lishumi, h’a ka latehelwa ki sheleñi i liñwi, a si ke a tukisa lambi, a fiyela ndu, mi a i bata ka tokomelo, mane a i fumane? Mi h’a i fumani, a kubukanye balikani ba hae ba basali, ni b’a yahile ni bona, a li: Mu tabe ni na, kakuli ni fumani sheleñi ye ne latehile. Na mi bulelela, ni li: Kamukwaocwalo ku na ni tabo fapil’a mangeloi a Mulimu, ka muezalibi a li muñwi ya baka.” (Luka 15:8-10) Sheleñi ne i bat’o fita fa ku ba tuwelo ya lizazi mukatumbi ku mubeleki. Sheleñi ya musali y’o ne i kana i bile buswa, kamba ne i kana i bile kalulo ya sishawa se si ezizwe sina sikabiso. Ha ne i latehile, n’a fafatile ka tata kuli a fumane sheleñi yeo, mi cwale yena ni basali ba bañwi ne ba fitile fa ku ba ni tabo. Se si lu taluseza ntomañi ka za Mulimu?

Ku Taba kwa mwa Lihalimu—Fa Nto mañi?

19, 20. Liswanisezo za pili ze peli za Jesu mwa Luka 15 ne li ama sihulu ku bomañi, mi ki sisupo sifi se si mutomo se si koñomekwa ki zona?

¹⁹ Zona liswanisezo ze peli zeo ne li filwe bakeñisa nyazo ye ne i filwe ku Jesu, ili y’o mwa likweli ze ne li felile kwamulaho n’a itibahalize ili yena sina “mulisana yo munde” ya n’a ka shwela lingu za hae. (Joani 10:11-15) Nihakulicwalo, liswanisezo ne li si ka toma fela ku Jesu. Lituto ze ne ba tokwa ku ituta bañoli ni Bafalisi li tomile fa mubonelo ni linzila za Mulimu. Kacwalo, Jesu n’a bulezi kuli ku na ni tabo mwa lihalimu fa muezalibi ya baka. Bona batu ba bulapeli bao ne ba ipapata ku sebeleza Jehova, niteñi ne ba sa mu likanyisi. Linzila za Jesu za mufelañeke, kwa neku le liñwi, ne li yemela tato ya Ndat’ahe.—Luka 18:10-14; Joani 8:28, 29; 12:47-50; 14:7-11.

²⁰ Haiba a li muñwi mwahal’a ba ba mwanda n’a li mutomo wa tabo, sheleñi i liñwi ku ze lishumi ki mutomo wa tabo ni ku fita. Nihaiba kacenu, lwa kona ku lemuha maikuto a basali a tabo ha ba fumana sheleñi! Ona f’o, hape, tuto i toma ku za kwa lihalimu, kuli “mangeloi a Mulimu” a’ taba ni Jehova “ka muezalibi a li muñwi ya baka.” Mu lemuhe linzwi leo la mafelelezo, “ya baka.” Zona liswanisezo zeo ne li luli za baezalibi ba ba baka. Mi mwa kona ku bona kuli bubeli bwa zona li koñomeka ku swaneleha kwa tabo fa ku baka kwa bona.

21. Ki tuto ifi ye lu swanela ku ituta ku zwelela kwa liswanisezo za Jesu mwa Luka 15?

²¹ Bona bahulu ba bulapeli bao ba ne ba yembulukile mwa ku ba ni maikuto a buikolwiso bo bu si na mayemo bwa ku latelela fela Mulao fahalimu ne ba si ka fa mamelelo kwa buniti bwa kuli Mulimu u “na ni makeke ni musa, . . . ya swalela batu bumaswe, ni buikuhumuso, ni sibi.” (Exoda 34:6, 7) Kambe ne ba likanyisa yona kalulo yeo ya linzila ni butu bwa Mulimu, ne ba kabe ba itebuhile mufelañeke wa Jesu wa n’a bonisize kwa baezalibi ba ne ba bakile. Ku cwañi kwa neku la luna? Kana lwa beya tuto yeo kwa pilu ni ku i sebelisa? Kihona, a mu lemuhe swanisezo ya Jesu ya bulalu.

Ku Baka ni Mufelañeke mwa Kezo

22. Ka bukuswani, ki sifi sa n’a file Jesu sina swanisezo ya bulalu mwa Luka 15?

²² Yeo hañata se i bizizwe nguli ya mwana ya latehile. Niteñi, ha mu ibala ne mu kana mwa bona libaka ba bañwi ha ba hupula kuli ki nguli ya lilato la ndate. I talusa ka za mwan’a wa mutangana mwa lubasi, y’a nga buswa bwa hae ku zwelela ku ndat’ahe. (Mu bapanye Deuteronoma 21:17.) Yena mwana y’o u tama musipili wa ku ya kwa naha ya kwahule, mi teñi k’o u shandaula sifumu kaufela ka bupilo bwa buhule, ni k’u nga musebezi wa ku lisa likulube, mi mane a fita fa ku lakaza lico za likulube bakeñisa tala. Kwa nalule-lule a kutelwa ki ngana ya hae ni ku iketela ku kutela habo, haiba n’a ka lumelezwa ku sebeleza ndat’ahe sina yo muñwi wa babeleki ba hae. Ha nze a atumela munzi, ndat’ahe a’ nga muhato o munde wa ku mu amuhela, mane nihaiba ku eza mukiti. Muhulwan’a hae, ya n’a siyezi kwa hae inze a sebeza, u fita fa ku ba ni bunyemi fa mufelañeke o bonisizwe. Kono ndat’ahe a talusa kuli ba swanela ku ba ni tabo bakeñisa kuli mwana ya n’a shwile cwale s’a pila.—Luka 15:11-32.

23. Ki sifi se lu swanela ku ituta sona ku zwelela kwa swanisezo ya mwana ya latehile?

²³ Bañoli ni Bafalisi ba bañwi ne ba kana ba ikutwile kuli ne ba bapanywa ku mwana yo muhulu, ka ku fapahana ni baezalibi ba ne ba swana sina mwana yo munyinyani. Kono, kana, ne ba lemuhile sisupo se situna sa swanisezo, mi luna bo? I koñomeka kalemeno ka ka zwile mubano ka Ndat’a luna wa kwa lihalimu y’a mufelañeke, ku itatela kwa hae ku swalela ka ku toma fa ku baka kwa muezalibi ko ku zwelela kwa pilu ni ku fetuha kwa hae. Ne ku swanela ku susueza bateelezi kuli ba nge muhato wa ka tabo fa ku yangwelwa kwa baezalibi ba ba bakile. Ko na mwa bonela Mulimu litaba ni ka mw’a ngela muhato, mi bao ba ba mu likanyisa ba eza nto ye swana.—Isaya 1:16, 17; 55:6, 7.

24, 25. Ki linzila mañi za Mulimu zeo lu swanela ku bata ku likanyisa?

²⁴ Ki nto ye kona ku iponelwa fo ku sweu kuli, katulo ye lukile i mwa linzila kamukana za Mulimu, kacwalo bao ba ba bata ku likanyisa Jehova ba nga ka butuna ni ku ndongwama katulo ye lukile. Nihakulicwalo, Mulimu wa luna h’a susuezwi ki moya wa ku landalala fela fa katulo ye si na maikuto ni a makana kamba ye nongile fela fa mulao ku si na bunolo. Mufelañeke wa hae ni lilato ki ze tuna. U bonisa seo ka ku itatela ku swalela ka ku toma fa ku baka ko ku buniti. Ki nto ye swanela kacwalo he, kuli Paulusi n’a swalisanisize ku swalela kwa luna ba bañwi ni ku likanyisa Mulimu: “Mu swalelane, sina Mulimu ni Yena h’a mi swalezi ka Kreste. Mu be ba ba likanyisa Mulimu sina bana ba ba latwa; Mi mu zamaye mwa lilato.”—Maefese 4:32–5:1-2.

²⁵ Bakreste ba niti se ba kalile kale ku likanyisa katulo ye lukile ya Jehova hamohocwalo ni mufelañeke wa hae ni ku itatela kwa hae ku swalela. Ha lu nze lu fita fa ku mu ziba hahulu, ku fita hape fa ku ba ko ku bunolo hahulu ku luna ku mu likanyisa ku zona likalulo zeo. Cwalehe, kacwalo, ne lu kana lwa sebelisa cwañi seo kwa neku la mutu ya sa z’o amuhela koto ye tuna bakeñisa kuli n’a ndongwami nzila ya sibi? Ha lu boneñi.

[Litaluso za kwatasi]

Ki Sifi se mu Itutile?

◻ Katulo ya Mulimu ye lukile ne i bonahezi cwañi mwa puteho ya Isilaele ni mwa puteho ya Sikreste?

◻ Ki kabakalañi ha lu swanela ku likanyisa mufelañeke wa Mulimu, fahalimw’a katulo ya hae ye lukile?

◻ Ki sifi se ne si tisize liswanisezo ze talu mwa Luka kauhanyo 15, mi ki lituto mañi ze lu swanela ku lutiwa ki zona liswanisezo zeo?

[Siswaniso se si fa likepe 22]

Libala la er-Raha fapil’a Lilundu la Sinai (kwamulaho ku la nzohoto)

[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 23]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 21]

Garo Nalbandian