Ku Fufabela Bulapeli bwa Jehova bo Bu Kenile

“[Jehova, NW] ya bizwa Ya-Lifufa, ki Mulimu ya fufaba.”—EXODA 34:14.

 1. Ki kafi kalemeno ka katuna ka Mulimu, mi ka swalisana cwañi ni lifufa la hae?

JEHOVA u italusa sina “Mulimu ya fufaba.” Ne mu kana mwa komoka libaka la seo, kakuli linzwi la “lifufa” li na ni liakalezo ze maswe. Ka mo ku inezi fela, kalemeno ka katuna ka Mulimu ki lilato. (1 Joani 4:8) Kacwalo maikuto a hae afi kamba afi a lifufa a lukela ku ba a ku tusa mufuta wa mutu. Ka buniti fela, lu ka bona kuli lifufa la Mulimu ki la butokwa hahulu kwa kozo ni swalisano ya pupo kamukana.

 2. Ki lifi linzila ze ñwi za ku toloka ka zona manzwi a Siheberu a “lifufa”?

² Manzwi a Siheberu a swalisani ni “lifufa” a fumaneha ka ku fitelela ha 80 mwa Mañolo a Siheberu. Ibata iba licika la ku fumaneha k’o li ama ku Jehova Mulimu. “Ha u sebeliswa ku Mulimu,” ki mwa taluseza G. H. Livingston, “muhupulo wa lifufa ha u akalezi maikuto a’ kopami, kono, ka ku fapahana, ki a mutundameni fa ku lapelwa kwa Jehova fela a nosi.” (The Pentateuch in Its Cultural Environment) Kacwalo, New World Translation ka linako ze ñwi i toloka linzwi leo la Siheberu le li talusa sika sina “ku tundamena buipeyo bwa ka ku tala.” (Ezekiele 5:13) Toloko ye ñwi ye swanela ki ‘tukufalelo.’—Isaya 9:7.

 3. Ki ka linzila lifi lifufa ka linako ze ñwi li kona ku peta mulelo o munde?

³ Mutu n’a bupilwe a na ni buikoneli bwa ku utwa lifufa, kono ku wela mwa sibi kwa mufuta wa mutu ku tahisize ku kopamiswa kwa lifufa. Nihakulicwalo, lifufa la batu li kona ku ba ni mulelo o munde. Li kona ku susueza mutu ku sileleza mulatiwa kwa likukuezo ze maswe. Fahalimu a seo, batu ba kona ku bonisa hande ku fufabela Jehova ni bulapeli bwa hae. (1 Malena 19:10) Kwa neku la ku tahisa kutwisiso ye nepahezi ya ku fufabela Jehova ko ku cwalo, linzwi la Siheberu leo le li talusa sika li kana la tolokiwa ‘ku sa lumeleza kangisano’ ni yena.—2 Malena 10:16, NW.

Namani ya Gauda

 4. Ki taelo ifi ye ama lifufa le li lukile ye ne i li ye itunumanezi mwa Mulao wa Mulimu ku Isilaele?

⁴ Mutala wa lifufa le li kenile ki wa se ne si ezahalile hamulaho wa ku amuhela Mulao kwa Maisilaele kwa Lilundu la Sinai. Ka ku kuta-kutela, ne se ba lemusizwe kuli ba si ke ba lapela milimu ye tahisizwe ki batu. Jehova n’a ba bulelezi kuli: “Na, Muñ’a Bupilo Mulimu wa hao, ni Mulimu ya lifufa.” (Exoda 20:5; mu bapanye Exoda 20:22, 23; 22:20; 23:13, 24, 32, 33.) Jehova n’a ezize bulikani ni Maisilaele, ili ku sepisa ku ba fuyaula ni ku ba tisa mwa Naha ya Sepiso. (Exoda 23:22, 31) Mi batu ba bulela kuli: “Muñ’a Bupilo, z’a bulezi kamukana lu ka li mamela ni ku ya ka zona.”—Exoda 24:7.

 5, 6. (a) Maisilaele ne ba ezize cwañi sibi se situna ha ne ba li mwa munganda kwa Lilundu la Sinai? (b) Jehova ni balapeli ba hae ba ba sepahala ne ba bonisize cwañi lifufa le li lukile kwa Sinai?

⁵ Nihakulicwalo, hañihañi Maisilaele ne ba ezize sibi ku Mulimu. Ne ba sa li mwa munganda wa kwatas’a Lilundu la Sinai. Mushe n’a sa bile fa lilundu ka mazazi a mañata, a nze a amuhela litaelo ze ekezehile ku zwelela ku Mulimu, mi batu ba hapeleza Aruni, muhulwan’a Mushe, ku ba ezeza mulimu. Aruni a lumela mi a bupa namani fa gauda ye ne ba mu file batu. Ne ku ipapatilwe kuli sona siswaniso seo ne si yemela Jehova. (Samu 106:20) Lizazi le li tatama ne ba file matabelo mi ne ba swalelezi ku “i kubamela.” Hamulaho sicaba “sa bapala.”—Exoda 32:1, 4, 6, 8, 17-19.

⁶ Mushe a shetumuka fa lilundu Maisilaele ha ne ba nze ba eza mukiti. Ha n’a boni muzamao wa bona o swabisa, a huwa kuli: “Wa Muñ’a Bupilo ki mañi?” (Exoda 32:25, 26) Bana ba Livi ba kubukana ku Mushe, mi a ba laela k’u nga mikwale ni ku bulaya balapeli ba siswaniso bao ba ba mwa siyongili. Ka ku bonisa ku fufabela kwa bona bulapeli bo bu kenile bwa Mulimu, Malivi ba bulaya banabahabo bona ba lifosi ba ba bat’o ba 3,000. Jehova a tiisa kezo yeo ka ku luma koto fahalimu a ba ba bandukile. (Exoda 32:28, 35) Cwale Mulimu a kutela taelo ka ku bulela kuli: “Ha u na ku kubamela mulimu u sili; kakuli Jehova ya bizwa Ya-Lifufa, ki Mulimu ya fufaba.”—Exoda 34:14.

Baale-Peori

 7, 8. (a) Maisilaele ba bañata ne ba wezi cwañi mwa ku lapela milimu ya maswaniso ko kutuna ka ku swalisana ni Baale-Peori? (b) Ncwa ye ne i zwa ku Jehova ne i felile cwañi?

⁷ Hamulaho wa lilimo ze 40, sicaba sa Isilaele ha ne si li bukaufi ni ku kena mwa Naha ya Sepiso, basali ba ba buheha ba Mamoabi ni Mamidiani ne ba yauluzi Maisilaele ba bañata kuli ba tahe ni ku t’o ikola sishemo sa bona. Banna bao ne ba swanela ku hana siango ni balapeli ba milimu ya buhata. (Exoda 34:12, 15) Mwa sibaka sa seo, ne ba matile sina ‘lipulu ze liba kwa silaha,’ ili ku eza buhule ni basali bao ni ku swalisana ni bona mwa ku kubamela Baale-Peori.—Liproverbia 7:21, 22; Numere 25:1-3.

⁸ Jehova n’a lumile ncwa ya ku bulaya bao ba ne ba ikenyize mwa bulapeli bo bu swabisa b’o bwa tobali. Mulimu hape n’a laezi Maisilaele ba ne ba si na mulatu kuli ba bulaye banabahabo bona ba ne ba na ni mulatu. Ka buikanyiso bo bu kashwau, toho ya lusika lo luñwi lwa Isilaele ya bizwa Zimiri n’a tisize mukwae wa Mumidiani mwa tende ya hae kuli a shengulane ni yena. Ha n’a boni seo, Finihasi muprisita ya saba Mulimu n’a bulaile ba babeli bao ba muzamao o maswe. Kihona ncwa i fela, mi Mulimu a zibahaza kuli: “Finihasi . . . u kelusize buhali bwa ka kwa bana ba Isilaele, ha n’a tukufalelwa za lifufa la ka.” (Numere 25:11) Nihaike kuli sicaba ne si bandukile sinyeho, Maisilaele b’a 23,000 kamba ku fitelela ne ba shwile. (1 Makorinte 10:8) Ne ba latehezwi ki sepo ye ne ba bile ni yona ka nako ye telele ya ku kena mwa Naha ya Sepiso.

Tuto ye Li Temuso

 9. Ki sifi se ne si tahezi batu ba Isilaele ni Juda bakeñisa kuli ne ba sa fufabeli bulapeli bo bu kenile bwa Jehova?

⁹ Ka bumai, hañihañi Maisilaele ne ba libezi lituto zeo. Ne ba si ka fumaneha ku fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Jehova. “Ba susueza lifufa la [Mulimu] ka maswaniso a bona a’ betilwe.” (Samu 78:58) Ka seo, Jehova n’a tuhelezi mishobo ya Isilaele ye lishumi kuli i hapiwe ki Maasirya ka 740 B.C.E. Mubuso o ne u siyezi wa Juda ili wa mishobo ye mibeli ne u fumani koto ye swana muta muleneñi wa bona o mutuna wa Jerusalema ne u shandauzwi ka 607 B.C.E. Ba bañata ne ba bulailwe, mi bapunyuhi ne ba isizwe kwa Babilona sina bahapiwa. Ki mutala o fa temuso cwañi kwa Bakreste kamukana kacenu!—1 Makorinte 10:6, 11.

10. Ki sifi se si ka ezahala ku ba ba lapela milimu ya maswaniso ba ba sa baki?

¹⁰ Kalulo ya bulalu ya bayahi ba lifasi-mubu—ba ba bat’o ba bolule ba 1,900—cwale ba ipapata ku ba Bakreste. (1994 Britannica Book of the Year) Buñata bwa bona bao ki lilama za likeleke ze itusisa tuswaniso, maswaniso, ni lifapahano mwa bulapeli bwa bona. Jehova n’a si ka bandusa batu ba hae ba ne ba susuelize lifufa la hae ka ku lapela milimu ya maswaniso. Hape ha na ku tuhelela ba ba ipala ku ba Bakreste ba ba lapela ka ku itusisa tubongobongo to tu iponelwa. “Mulimu ki Moya, mi ba ba mu lapela, ba swanezi ku mu lapela ka Moya ni ka niti,” ki mwa n’a bulelezi Jesu Kreste. (Joani 4:24) Fahalimu a seo, Bibele i lemusa Bakreste ku itibelela kwa ku lapela milimu ya maswaniso. (1 Joani 5:21) Balapeli ba milimu ya maswaniso ba ba sa baki ba mwahal’a bao ba ba si ke ba yola Mubuso wa Mulimu.—Magalata 5:20, 21.

11. Mukreste n’a ka fita cwañi fa ku ba ni mulatu wa ku lapela milimu ya maswaniso a sa kubameli siswaniso, mi ki sifi se si ka tusa mutu ku pima ku lapela milimu ya maswaniso ko ku cwalo? (Maefese 5:5)

¹¹ Nihaike kuli Mukreste wa niti ni kamuta ne a si ke a kubamela mulimu wa siswaniso, u lukela ku pima nto ifi kamba ifi yeo Mulimu a’ nga sina ya ku lapela milimu ya maswaniso, ye si ka kena, ni ya sibi. Sina ka mutala, Bibele i lemusa kuli: “Mu bulaye lilama za mina ze mwa lifasi, kikuli buhule ni ze masila, ni maikuto a maswe, ni litakazo ze maswe, ni takazo ya ku fuma ili nto ye swana sina sebelezo ya milimu; Kakuli buhali bwa Mulimu bu ka taha kabakala zeo.” (Makolose 3:5, 6) Ku ipeya ku utwa manzwi ao ku tokwa ku hana muzamao o maswe. Seo si tokwa ku pima za ku itabisa ka zona ze lelezwi ku zusulusa takazo ya tobali ye si ka kena. Mwa sibaka sa ku taleleza takazo ye cwalo, Bakreste ba niti ba fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Mulimu.

Mitala ya Hamulaho ya Lifufa la Bumulimu

12, 13. Jesu n’a tomile cwañi mutala o zwile mubano mwa ku fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Mulimu?

¹² Mutala o zwile mubano ka ku fitisisa wa mutu ya n’a bonisize ku fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Mulimu ne li Jesu Kreste. Mwa silimo sa pili sa bukombwa bwa hae, n’a boni balekisi ba ba mukwañuli ba nze ba lekisa mwa malapa a tempele. Majuda ba ba li bapoti ne ba kana ba tokwa lisebelezo za ba ba cinca mali mwa ku cinca mali a bona a ku sili ni ku fumana mali a ne a ka amuheleha sina mutelo wa tempele. Hape ne ba tokwa ku leka lifolofolo ni linyunywani ilikuli ba kone ku fa matabelo a ne a tokwiwa ki Mulao wa Mulimu. Zona litekisano ze cwalo ne li swanelwa ku ezezwa kwande a malapa a tempele. Ka bumaswe ni ku fita, ku bonahala kuli balekisi bao ne ba itusisa maswe butokwi bwa mizwale ba bona bwa za bulapeli ka ku tulisa hahulu lika. Ka ku tala ku fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Mulimu, Jesu n’a itusisize pafa mwa ku kotomona lingu ni likomu. Hape n’a wisize litafule za ba ba cinca mali, a bulela kuli: “Ndu ya Ndate mu si ke mwa i eza lilekelo”! (Joani 2:14-16) Kacwalo Jesu n’a talelelize manzwi a Samu 69:9, a’ li: “Ni ciwa ki ku tukufalelwa [kamba, ‘ku fufabela,’ Byington] Ndu ya hao.”

¹³ Ha ku fitile lilimo ze talu Jesu hape n’a boni balekisi ba ba mukwañuli ba nze ba eza pisinisi mwa tempele ya Jehova. Kana n’a ka i kenisa lwa bubeli? Ku fufabela kwa hae bulapeli bo bu kenile bwa Mulimu ne ku tiile ka nako yeo sina mo ne ku tiyezi ha n’a kalisize bukombwa bwa hae. N’a lelekisize balekisi hamohocwalo ni baleki. Mi n’a file libaka le li tiile ni ku fita kwa neku la likezo za hae, ka ku bulela kuli: “Ha ni li, ku ñozwi kuli, Ndu ya ka i ka bizwa Ndu ya Tapelo ya macaba kaufela? Kono mina mu i ezize makundamo a masholi.” (Mareka 11:17) Wo ne li mutala o munde hakalo wa ku tundamena mwa ku bonisa lifufa la bumulimu!

14. Ku fufabela kwa Jesu bulapeli bo bu kenile ku swanela ku lu ama cwañi?

¹⁴ Butu bwa Mulena Jesu Kreste y’o cwale s’a pahamisizwe ha bu si ka cinca. (Maheberu 13:8) Mwa lilimo ze za mwanda wa bu-20, ki ya fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Ndat’ahe sina mwa n’a bezi ha n’a li fa lifasi-mubu. Seo si konwa ku bonwa mwa lushango lwa Jesu kwa liputeho ze supile ze ñozwi mwa buka ya Sinulo. Lona l’o lu sebeza ka butuna cwale, mwa “lizazi la Mulena.” (Sinulo 1:10; 2:1–3:22) Mwa pono muapositola Joani n’a boni Jesu Kreste ya pahamisizwe a na ni “meto a . . . n’a benya inge lulimi lwa mulilo.” (Sinulo 1:14) Seo si bonisa kuli ha ku na se si banduka temuho ya Kreste ha nze a tatuba liputeho ili ku bona teñi kuli li siyala li kenile ni ku swanelwa ki sebelezo ya Jehova. Bakreste ba mwa lizazi la cwale ba tokwa ku hupula temuso ya Jesu ye hanisa ku sebeleza malena ba babeli—Mulimu ni bufumu. (Mateu 6:24) Jesu n’a bulelezi lilama ba puteho ya kwa Laodisea ba ne ba lata sifumu kuli: “Kakuli u enya fela, u sa bati, u sa cisi, ni ka ku taza mwa mulomo wa ka. . . . U tukufalelwe zeo, mi u bake.” (Sinulo 3:14-19) Ka manzwi ni ka mutala, maeluda ba mwa puteho ba ba ketilwe ba swanela ku tusa balumeli sina bona kuli ba pime siteo sa ku lata sifumu. Maeluda hape ba lukela ku sileleza mutapi kwa silafalo ya muzamao wa lifasi le le li tengamezi fela kwa tobali. Fahalimu a seo, batu ba Mulimu ha ba swaneli ku lika ku tuhelela susuezo ifi kamba ifi ya Jezabele mwa puteho.—Maheberu 12:14, 15; Sinulo 2:20.

15. Muapositola Paulusi n’a likanyisize cwañi Jesu mwa ku fufabela bulapeli bwa Jehova?

¹⁵ Muapositola Paulusi n’a li ya likanyisa Kreste. Kuli a sileleze Bakreste ba ne ba sa z’o kolobezwa kwa likukuezo ze sa yahisi kwa moya, n’a bulezi kuli: “Ni mi fufabela ka lifufa la Mulimu.” (2 Makorinte 11:2) Pili a si ka ñola seo, ku fufabela bulapeli bo bu kenile kwa Paulusi ne ku mu susuelize ku laela puteho ye swana yeo kuli i zwise sibuki ya si ka baka ya n’a tisa kukuezo ye silafaza. Litaelo ze buyelezwi ze ne li filwe ka nako yeo li se li bile ze tusa hahulu kwa maeluda kacenu ha ba nze ba satalala ku buluka liputeho ze fitelela 75,500 za Lipaki za Jehova li nze li kenile.—1 Makorinte 5:1, 9-13.

Lifufa la Mulimu Li Tusa Batu ba Hae

16, 17. (a) Mulimu ha n’a file Juda wa kwaikale koto, ki mubonelo ufi o ne ba bonisize ba macaba? (b) Hamulaho wa buhapiwa bwa Juda bwa ka lilimo ze 70, Jehova n’a bonisize cwañi ku fufabela Jerusalema kwa hae?

¹⁶ Mulimu ha n’a file batu ba Juda koto ka ku ba lumeleza ku hapelwa kwa Babilona, ne ba somilwe. (Samu 137:3) Ka sitoyo se si muna, Maedomu mane ne ba tusize Mababilona ku tisa likayamana fa batu ba Mulimu, mi Jehova n’a lemuhile seo. (Ezekiele 35:11; 36:15) Inze ba li mwa butanga bapunyuhi ne ba bakile, mi hamulaho wa lilimo ze 70 Jehova n’a ba kutisize kwa naha ya habo bona.

¹⁷ Pili, batu ba Juda ne ba li mwa ku kalelwa ko kutuna. Muleneñi wa Jerusalema ni tempele ya ona ne li shandaukile. Kono macaba a n’a ba potolohile n’a lwanisize buikatazo kaufela bwa ku yaha sinca tempele. (Ezira 4:4, 23, 24) Jehova n’a ikutwile cwañi ka za seo? Se si ñozwi se si buyelezwi si bulela kuli: “Muñ’a Bupilo wa limpi s’a bulela ki se, u li: Ni utwezi Jerusaleema ni Sione butuku [kamba, “ni fufabezi,” NW], ni ba utwezi butuku [kamba, “lifufa,” NW] bo butuna. Mi ni nyemezi hahulu macaba a’ iketile; kakuli Na, ne ni nyemezi sicaba sa ka hanyinyani fela; mi ona a ekelize kwa manyando a sona. Kabakaleo, ku bulela Muñ’a Bupilo, ni kutela kwa Jerusalema ka sishemo; ku ka yahiwa Ndu ya ka mwateñi, ku bulela Muñ’a Bupilo wa limpi.” (Zakaria 1:14-16) Ka buniti bwa bupolofita b’o, tempele ni muleneñi wa Jerusalema ne li konilwe ku yahiwa sinca.

18. Ki sifi se ne ba ipumani ku sona Bakreste ba niti mwahal’a ndwa ya lifasi ya pili?

¹⁸ Puteho ya niti ya Sikreste ne i ipumani mwa miinelo ye swana mwa lilimo za mwanda wa bu-20. Mwahal’a ndwa ya lifasi ya pili, Jehova n’a file batu ba hae koto kakuli ne ba si ka ikambusa ka ku tala mwa twanisano ya silifasi yeo. (Joani 17:16) Mulimu n’a tuhelezi ba m’ata a bupolitiki ku ba hatelela, mi ba bahulu ba bulapeli bwa Krestendomu ne ba nyakalalile kabakala likayamana leo. Ka buniti fela, ba bahulu ba bulapeli ne ba li kwapili mwa ku tahisa kuli ba bupolitiki ba kwalele musebezi wa Baituti ba Bibele, ka mo ne ba bizezwa Lipaki za Jehova ka nako yeo.—Sinulo 11:7, 10.

19. Jehova u bonisize cwañi ku fufabela bulapeli bwa hae haisali ku zwiwa ka 1919?

¹⁹ Nihakulicwalo, Jehova n’a fufabezi bulapeli bwa hae mi n’a kutisize batu ba hae ba ba bakile mwa sishemo sa hae mwa silimo sa hamulaho wa ndwa sa 1919. (Sinulo 11:11, 12) Ka seo, palo ya balumbeki ba Jehova i ekezehile ku zwa kwatas’a 4,000 ka 1918 ku bat’o ba bolule baketalizoho kacenu. (Isaya 60:22) Ona cwale-cwale fa, ku fufabela kwa Jehova bulapeli bwa hae bo bu kenile ku ka boniswa mwa linzila ze makalisa ni ku fita.

Likezo za mwa Nako ya Kwapili za Lifufa la Bumulimu

20. Ki sifi s’a ka eza Mulimu ona cwale-cwale fa ili ku bonisa ku fufabela kwa hae bulapeli bo bu kenile?

²⁰ Ka lilimo ze myanda-nda likeleke za Krestendomu se li latelezi nzila ya Majuda ba bakwenuheli ba ne ba susuelize lifufa la Jehova. (Ezekiele 8:3, 17, 18) Ona cwale-cwale fa Jehova Mulimu u k’a nga muhato ka ku beya muhupulo o mutuna mwa lipilu za lilama za Kopano ya ba Macaba. Ona w’o u ka susueza ba m’ata a bupolitiki bao ku timeza Krestendomu ni bulapeli kaufela bwa buhata. (Sinulo 17:16, 17) Balapeli ba niti ba ka punyuha ku fitiswa ko ku sabisa k’o kwa katulo ya bumulimu. Ba ka swalisana ni manzwi a libupiwa za kwa lihalimu ze bulela kuli: “Alleluya! . . . Kakuli u atuzi lihule le lituna [bulapeli bwa buhata], le ne li sinya lifasi ka buhule bwa lona [lituto za bona za buhata ni kemelo kwa bupolitiki bo bu silafezi], mi u li lifisize mali a batanga ba hae, a n’a suluzwi ka lizoho la lona.”—Sinulo 19:1, 2.

21. (a) Ki sifi seo Satani ni ba hae ba ka eza hamulaho wa ku timezwa kwa bulapeli bwa buhata? (b) Mulimu u k’a nga cwañi muhato ku seo?

²¹ Ki sifi se si ka ezahala hamulaho wa sinyeho ya kopano ya lifasi kaufela ya bulapeli bwa buhata? Satani u ka susueza ba m’ata a bupolitiki kuli ba lwanise batu ba Jehova mwa lifasi kamukana. Mulimu wa niti u k’a nga cwañi muhato kwa tiko yeo ya Satani ya kuli a yundise bulapeli bwa niti fa lundandala lwa lifasi-mubu? Ezekiele 38:19-23 i lu bulelela kuli: “Ni [Jehova] bulela cwalo mwa lifufa la ka, ni mwa buhali bwa ka. . . . Ni ka zekisa [Satani] ka lifu la ncwa ye yambukela, ni ka mali; ni neliseze [Satani] ni limpi za hae, ni macaba a mañata a’ tile ni ona, ñundupula, ni simbwewewe, ni mulilo, ni sulufula. Ni ka bonahalisa bulena bwa ka, ni ku kena kwa ka; ni ka ipubanisa mwa meto a macaba a mañata; mi a ka ziba kuli Ki Na [Jehova, NW].”—Mu bone hape Zefania 1:18; 3:8.

22. Lu kona ku bonisa cwañi kuli lu fufabela bulapeli bo bu kenile bwa Jehova?

²² Ki ko ku omba-omba hakalo ku ziba kuli Mubusi ya Pahami wa pupo kamukana u babalela balapeli ba hae ba niti ka lifufa! Ka ku susuezwa ki buitebuho bo bu tungile kwa neku la sishemo sa hae se si si ka libelelwa, haike lu fufabele bulapeli bo bu kenile bwa Jehova Mulimu. Ka tukufalelo, haike lu zwelepili ku kutaza taba ye nde ni ku libelela ka buikolwiso lizazi le li makaza leo ku lona Jehova a ka bubanisa ni ku kenisa libizo la hae le lituna.—Mateu 24:14.

Lisupo za ku Yeya ku Zona

◻ Ku fufabela Jehova ku talusañi?

◻ Lu kona ku itutañi kwa mutala o filwe ki Maisilaele ba kwaikale?

◻ Lu kona ku pima cwañi ku susueza lifufa la Jehova?

◻ Mulimu ni Kreste ba bonisize cwañi ku fufabela bulapeli bo bu kenile?

[Mbokisi fa likepe 21]

Lilato Ha Li Na Pilu-Seta

KA KU ama kwa muna, c’aziba wa makande a Bibele wa mwa lilimo za mwanda wa bu-19 Albert Barnes n’a ñozi kuli: “Ki ponahazo ye ñwi ye atile ka ku fitisisa ya bumaswe, mi u bonisa hande-nde ku fosahala ko ku tungile kwa mutu.” N’a ekelize kuli: “Ya n’a ka kona ku fumana simbule sa lindwa ni likomano ni mifumbo ya silifasi kamukana—ya n’a ka fumana simuluho luli ya mano ni milelo kaufela nihaiba ya bao ba ba ipala ku ba Bakreste, ili zeo li silafaza hahulu bulapeli bwa bona ni ku bu eza bo bu iyakatitwe za silifasi—n’a ka komoka ku fumana butuna bwa kalulo ye tiswa ki muna. Lu utwiswa pilu butuku ki taba ya kuli ba bañwi ba onyokile ku lu fita; lu lakaza ku ba ni zeo ba bañwi ba na ni zona, nihaike kuli ha lu na tukelo ya ku ba ni zona; mi seo si isa kwa miezezo ye fitana-fitana ye fosahezi yeo i ndongwamiwa kwa neku la ku kuyula ku ikola zona kwa bona, kamba ku ipumanela zona luna tota, kamba ku bonisa kuli ha ba si ka luwa ka mo ne ba swanela ku luwela luli. . . . kakuli moya wa muna o’ ku luna u ka kolwiswa cwalo.”—Maroma 1:29; Jakobo 4:5.

Ka ku fapahana, Barnes n’a bulezi pulelo ye hoha mamelelo ka za lilato, leo “ha li na pilu-seta.” (1 Makorinte 13:4) N’a ñozi kuli: “Lilato ha li shweli ba bañwi muna ka za tabo ye ba ikola; li tabiswa ki buiketo bwa bona; mi tabo ya bona ha i nze i ekezeha . . . , bao ba ba susuezwa ki lilato . . . ne ba si ke ba i nyinyafaza; ne ba si ke ba ba tiseza maswabi kabakala liluwo la bona; ne ba si ke ba fukuza kwa tabo yeo; ne ba si ke ba tong’oka kamba ku bilaela kuli bona ka sibili ha ba na lika ze pahami cwalo. . . . Haiba lu lata ba bañwi—haiba lu wabeliswa ki tabo ya bona, ha lu swaneli ku ba shwela muna.”

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Finihasi n’a fufabezi bulapeli bo bu kenile bwa Jehova