Lilato la Mina la Sizwale Li Zwelepili!

“Lilato la mina la sizwale li zwelepili.”—MAHEBERU 13:1, NW.

 1. Ki sifi se ne mu ka eza kuli mulilo u zwelepili ku tuka fa busihu bo bu hazezi, mi ki buikalabelo bufi bo bu swana b’o kaufel’a luna lu na ni bona?

FA NDE ku hazezi hahulu, mi ku hazela ku zwelapili ku ekezeha. Simbule si nosi fela sa mufutumala se si mwa ndu ya mina ki mulilo o sweli ku tatalakana fa liiso. Bupilo bu itingile fa ku koteza mulilo w’o. Kana mu ka itulela fela mu nze mu bona malimi a mulilo inze a fela ni mashala a fubezi inze a tima? Ha mu na ku eza cwalo. Mu ka swalelela ku u koteza kuli u zwelepili ku tuka. Ka kutwisiso ye ñwi, yo muñwi ni yo muñwi wa ku luna u na ni musebezi o swana ha ku amiwa ka za “mulilo” wa butokwa hahulu—o swanela ku tuka mwa lipilu za luna—lilato.

 2. (a) Ki kabakalañi ha ne ku kana kwa bulelwa kuli lilato li folile mwa mazazi a maungulelo a? (b) Lilato ki la butokwa cwañi kwa Bakreste ba niti?

² Lu pila mwa nako yeo, sina, Jesu ha n’a bulezi cimo kwamulaho k’o kuli, lilato la fola mwahal’a ba ba ipala ku ba Bakreste mwa lifasi kamukana. (Mateu 24:12) Jesu n’a ama kwa lilato la butokwa hahulu ka ku fitisisa, lilato la ku lata Jehova Mulimu ni Linzwi la hae, Bibele. Mifuta ye miñwi ya lilato ni yona ya fela. Bibele ne i bulezi cimo kuli mwa “mazazi a maungulelo,” ba bañata ikaba ba ba “si na lilato la taho.” (2 Timotea 3:1-5) Seo ki sa niti cwañi! Lubasi lu swanela ku ba sibaka mo ku fumaneha lilato la taho, kono ni mona, mifilifili ni ku itusiswa maswe—fokuñwi ili ze sabisa hahulu—se li bile ze atile hahulu. Niteñi, mwa muinelo wo o si na silikani, Bakreste ha ba si ka laelwa fela kuli ba latane kono kuli ba be ni lilato la ku ifana sitabelo, ku beya ba bañwi fapil’a bona. Lu na ni ku bonisa lilato le fa ngandaleza kuli li bonahale kwa batu kaufela, kuli i be sisupo se si bonisa puteho ya niti ya Sikreste.—Joani 13:34, 35.

 3. Lilato la sizwale kiñi, mi ku talusañi ku li zwisezapili?

³ Muapositola Paulusi n’a buyelezwi ku laela kuli: “Lilato la mina la sizwale li zwelepili.” (Maheberu 13:1, NW) Ka ku ya ka buka ye ñwi ya bocaziba, linzwi la Sigerike le li tolokilwe “lilato la sizwale” (phi·la·del·phiʹa) “li ama kwa lilato la silikani, ku bonisa sishemo, ku utwela butuku, ku fa tuso.” Mi ki sifi seo Paulusi n’a talusa ha n’a bulela kuli lu swanela ku zwisezapili lilato le li cwalo? Buka ye swana yeo i bulela kuli, “ha li swaneli ku fokola ni kamuta.” Kacwalo haki ko ku likani ku ikutwa fela silikani kwa mizwale ba luna; lu lukela ku si bonisa. Fahalimu a seo, lu lukela ku zwisezapili lilato leo, ku sa li lumeleza ku fokola. Kana ki likulutendano? Ee, kono moya wa Jehova wa kona ku lu tusa ku hulisa lilato la sizwale ni ku li zwisezapili. Ha lu nyakisiseñi linzila ze talu za ku fuzelela mulilo wa lilato leo mwa lipilu za luna.

Mu Be ni Maikuto A li Mañwi

 4. Maikuto a li mañwi kiñi?

⁴ Haiba mu bata kuli mu be ni lilato le lituna kwa mizwale ni likaizeli za mina ba Sikreste, pili ne mu kana mwa tokwa ku ba utwela butuku, ku ba shwela makeke mwa miliko ni makulutendano a ba talimani ni ona mwa bupilo. Muapositola Pitrosi n’a akalelize se ha n’a ñozi kuli: “Kaufel’a mina mu be ni mihupulo ni maikuto a li mañwi; mu latane sina bana ba mba, mi mu be ni musa ni buikokobezo.” (1 Pitrosi 3:8, hatiso ya 1984) Linzwi la Sigerike le li itusisizwe fa la ku bonisa “maikuto a li mañwi” li talusa “ku nyanda ni.” Buka ye ñwi ye bulela za Sigerike sa mwa Bibele i bulela ka za linzwi le kuli: “Li talusa muinelo wa mwa munahano o ba teñi ha lu ikutwa ka mo ba ikutwela ba bañwi inge kuli ne ili luna tota ba ba na ni maikuto a cwalo.” Kacwalo, ku ba ni makeke kwa tokwahala. Mutang’a Jehova yo muñwi wa musupali ili ya sepahala, n’a kile a bulela kuli: “Makeke ki butuku bwa hao mwa pilu ya ka.”

 5. Lu ziba cwañi kuli Jehova u na ni maikuto a li mañwi?

⁵ Kana Jehova u na ni maikuto a li mañwi a cwalo? Kaniti luli. Sina ka mutala, lu bala ka za manyando a batu ba hae ba Isilaele kuli: “Mwa liñalelwa za bona a kalelwa hamoho ni bona.” (Isaya 63:9) Jehova n’a si ka bona fela butata bwa bona; n’a utwezi batu butuku. Butuna bwa ka m’o a ikutwela bu swaniselizwe ki manzwi a hae tota kwa batu ba hae, a ñozwi kwa Zakaria 2:8 kuli: ‘Ya mi ngunyuta, u ngunyuta taku ya liito la ka.’a Mutalusi yo muñwi wa litaba u bulela se ka za timana yeo kuli: “Liito ki le liñwi la lilama ze tatezani ni ze bunolo hahulu ku mutu; mi taku ya liito—kalulo ya liito ye kwaluha ili ye lumeleza liseli ku kena mwa liito kuli lu bone—ki kalulo ye buleta hahulu, hamohocwalo ni ye butokwa hahulu. Ha ku na nto ye kona ku fita hande yeo mwa muhupulo wa pabalelo ye lilato ya Jehova ku bao a lata.”

 6. Jesu u bonisize cwañi maikuto a li mañwi?

⁶ Jesu ni yena s’a zwezipili ku bonisa maikuto a li mañwi a matuna. Ka ku kuta-kutela n’a “utwile butuku” kabakala manyando a batu sina yena ba ne ba kula ni ku kataziwa. (Mareka 1:41; 6:34) N’a bonisize kuli muta mutu yo muñwi a palelwa ku eza ka sishemo balateleli ba hae ba ba tozizwe, u ikutwa kuli inge ki yena ka sibili ya n’a eziwa cwalo. (Mateu 25:41-46) Mi kacenu ka ku ba ‘muprisita wa luna yo mutuna’ wa kwa lihalimu ki yena ya kona “ku lu utwela butuku mwa mifokolo ya luna.”—Maheberu 4:15.

 7. Maikuto a li mañwi ne a kana a lu tusa cwañi muta muzwale kamba kaizeli a lu filikanya?

⁷ “Ku lu utwela butuku mwa mifokolo ya luna”—kana wo haki muhupulo o omba-omba? Kacwalo, ka buniti fela, ni luna lu bata ku ezana nto ye swana. Ka mo ku inezi fela, ku bunolo hahulu ku bona mifokolo ya yo muñwi. (Mateu 7:3-5) Kono nako ye ñwi ha mu ka filikanyiwa ki muzwale kamba kaizeli, kiñi ha mu sa liki se? M’u nge kuli mu mwa miinelo ya mutu y’o, ka ku ba ni simuluho ya hae, butu bwa hae, bufokoli bwa ka butu b’o bwa ku lwanisana ni bona. Kana mwa kona ku ba ni buniti bwa kuli ne mu si ke mwa eza mafosisa a swana—kamba mane mwendi a matuna hahulu? Mwa sibaka sa ku libelela ze ñata ku ba bañwi, lu swanela ku ba ni maikuto a li mañwi, a ka lu tusa ku ba ni nahanisiso sina Jehova, ya “hupula kuli lu liluli fela.” (Samu 103:14; Jakobo 3:17) U ziba maciñekelo a luna. Ni kamuta ha libeleli ze ñata ku luna ku fita mo lu kona ku nahanela. (Mu bapanye 1 Malena 19:5-7.) Haike kaufel’a luna lu bonise maikuto a li mañwi a cwalo ku ba bañwi.

 8. Lu swanela k’u nga cwañi muhato muta muzwale kamba kaizeli a ipumana mwa butata bo buñwi?

⁸ Paulusi n’a ñozi kuli puteho i swana sina mubili o na ni lilama ze shutana-shutana ze lukela ku sebeza hamoho ka buñwi. N’a ekelize kuli: “Silama se siñwi ha si utwa butuku, lilama kaufela li utwa butuku ni sona.” (1 Makorinte 12:12-26) Lu tokwa ku utwa butuku kamba ku shwela makeke, ba ba ipumana mwa miinelo ye t’ata. Maeluda ba fa ketelelo mwa ku eza seo. Paulusi n’a ñozi hape kuli: “Ku fokole mañi, na ni sa fokoli? Ku sitatale mañi, na ni sa ci inge mulilo?” (2 Makorinte 11:29) Maeluda ni baokameli ba maeto ba likanyisa Paulusi mwa muinelo wo. Mwa lingambolo za bona, mwa musebezi wa bona wa bulisana, mane ni mo ba talimela litaba za buatuli, ba lika ka t’ata ku bonisa maikuto a li mañwi. Paulusi n’a elelize kuli: “Mu lile ni ba ba lila.” (Maroma 12:15) Muta lingu li lemuha kuli balisana ba ba shwela makeke luli, ku utwisisa bufokoli bwa bona, ni ku utwisisa butata b’o ba talimani ni bona, hañata ki ba ba itatela hahulu ku amuhela kelezo, ketelelo, ni kalimelo. Ba fumaneha kwa mikopano ka tukufalelo, ka buikolwiso bwa kuli ba ka fumanela ‘mioya ya bona pumulo.’—Mateu 11:29.

Ku Bonisa Buitebuho

 9. Jehova u bonisa cwañi kuli u itebuha ze nde zeo lu eza?

⁹ Nzila ya bubeli ya ku susueza ka yona lilato la sizwale ki ka buitebuho. Kuli lu itebuhe ba bañwi, lu lukela ku isa mamelelo fa tulemeno to tunde ni buikatazo bwa bona bwa butokwa hahulu. Ha lu eza cwalo, lu likanyisa Jehova ka sibili. (Maefese 5:1) Ka zazi u lu swalela libi za luna ze nyinyani ze ñata. U swalela ni libi ze tuna ibile fela ku na ni ku baka ko ku buniti. Ha sa swalela fela libi za luna, ha landalali ku zona. (Ezekiele 33:14-16) Walisamu n’a buzize kuli: “[Jehova, NW], ha u ka londoloza bumaswe, Mulena, ku ka pila mañi?” (Samu 130:3) Jehova u kanatela fa lika ze nde zeo lu eza mwa ku mu sebeleza.—Maheberu 6:10.

10. (a) Ki kabakalañi ha kuli lubeta ku bosinyalana ku felelwa ki ku itebuhana? (b) Ki sifi sa swanela ku eza mutu ya felelwa ki buitebuho ku sinyalana ni yena?

¹⁰ Ki kwa butokwa hahulu ku latelela mutala wo mwa lubasi. Bashemi ha ba bonisa kuli ba itebuhana, ba fa mutala o munde kwa lubasi. Mwa nako ye ya ku sa isa mamelelo kwa manyalo, ku bunolo hahulu k’u nga sinyalana ni yena ka likesha ni ku hulisa mifokolo ni ku keshebisa mikwa ye minde. Minahano ye cwalo ye sa yahisi i fokolisa linyalo, ku li bisa mulwalo o sina tabo. Haiba buitebuho bwa mina ku sinyalana ni mina bwa fela, mu ipuze kuli, ‘Kana sinyalana ni na h’a na tulemeno to tunde luli?’ Ha mu nahane ka za mabaka a ne mu mu latezi ni ku nyalana ni yena kwamulaho. Kana ona mabaka ao kaufela a ku lata yena mutu y’o ya ipitezi a felile luli? Kutokwa ni hanyinyani; kacwalo mu sebeze ka t’ata ku itebuha bunde bwa sinyalana ni mina, mi mu bonise buitebuho bwa mina ka manzwi.—Liproverbia 31:28.

11. Kuli lilato la mwa linyalo li tokwe buikeziso, ki likezo lifi ze lukelwa ku tokolomohiwa?

¹¹ Buitebuho hape bu tusa bosinyalana ku sileleza lilato la bona kwa ku sa ba ni buikeziso. (Mu bapanye 2 Makorinte 6:6; 1 Pitrosi 1:22.) Lilato le li cwalo, le li susuezwa ki buitebuho bo bu buniti, ha li na ku lumeleza situhu sa kwa mukunda, ha li na ku lumeleza manzwi a tunka ni a shubula, ha li na ku lumeleza ku ba y’a si na silikani ili f’o mazazi a kana a fita ku si na ku bulela linzwi le li musa kamba la ka likute, mi ka buniti fela ha li na ku lumeleza mifilifili ya kwa mubili. (Maefese 5:28, 29) Munna ni musali ba ba itebuhana ka buniti fela ba kutekana. Ha ba ezi seo ha ba li fela mwa nyangela kono k’o ba inzi kaufela mwa meto a Jehova—f’o ki kuli, ka nako kaufela.—Liproverbia 5:21.

12. Ki kabakalañi bashemi ha ba swanela ku bonisa buitebuho kwa bunde bo ba eza bana ba bona?

¹² Ni bana hape ba tokwa ku ikutwa ku itebuhiwa. Haki kuli bashemi ba swanela ku bulela ze ñata za ku ba colaula ko ku si na tuso, kono ba swanela ku babaza tulemeno twa bana ba bona to tu babazeha ni bunde bo ba eza. Mu hupule mutala wa Jehova mwa ku bonisa tumelezo ya hae ku Jesu. (Mareka 1:11) Mu hupule hape, mutala wa Jesu ka ku ba sina “mulena” mwa nguli. N’a babalize ‘batanga ba bande ili ba ba sepahala’ ba babeli ka ku likanelela, nihaike kuli ne ku na ni shutano ku seo yo muñwi ni yo muñwi n’a filwe ni shutano ye swana ku seo yo muñwi ni yo muñwi n’a tahisize. (Mateu 25:20-23; mu bapanye Mateu 13:23.) Ka nzila ye swana, bashemi ba ba butali ba fumana linzila za ku bonisa buitebuho kwa tulemeno, buikoneli, ni lipetahalo ze ipitezi za mwana yo muñwi ni yo muñwi. Ka nako ye swana, ha ba liki ku koñomeka hahulu lipetahalo kuli mane bana ba susuezwe ku satalalela ku fita ba bañwi. Ha ba lati kuli bana ba bona ba hule ka ku halifa kamba ku fela pilu.—Maefese 6:4; Makolose 3:21.

13. Ki bomañi ba ba fa ketelelo mwa ku bonisa buitebuho ku silama yo muñwi ni yo muñwi wa puteho?

¹³ Mwa puteho ya Sikreste, maeluda ni baokameli ba maeto ba nga ketelelo mwa ku bonisa buitebuho ku silama yo muñwi ni yo muñwi wa mutapi wa Mulimu. Mayemo a bona ki a t’ata, kakuli ba na ni buikalabelo hape bo butuna bwa ku kalimela ka ku luka, ku sikulula ba ba fosa ka moya o musa, ni ku fa kelezo ye tiile ku ba ba i tokwa. Ba likanyeza cwañi bona buikalabelo bo bu shutana-shutana bo?—Magalata 6:1; 2 Timotea 3:16.

14, 15. (a) Paulusi n’a bonisize cwañi buitikanelelo mwa taba ya ku fa kelezo ye tiile? (b) Baokameli ba Sikreste ba kona ku likanyeza cwañi tokwahalo ya ku sikulula mafosisa ni tokwahalo ya ku fa pabazo? Ha mu fe mutala.

¹⁴ Mutala wa Paulusi ki o na ni tuso hahulu. Ne li muluti, eluda, ni mulisana ya zwile mubano. N’a na ni ku sebelisana ni liputeho ze ne na ni butata bo butuna hahulu, mi n’a si ka saba ku fa kelezo ye tiile ha ne i tokwahala. (2 Makorinte 7:8-11) Mubonahalelo wa ka nañungelele wa bukombwa bwa Paulusi u akaleza kuli n’a sa inyaza-nyazezi fela—konji haiba muinelo ne u bisa ku eza cwalo ku ba ko ku tokwahala kamba ko ku swanela. Ka seo n’a bonisize butali bwa silumeli.

¹⁵ Kambe kikuli bukombwa bwa eluda fapil’a puteho ne bu ka swanisezwa kwa pina, u zibe ku nyaza ni ku kalimela ne li ka swana sina mulumo o lumelelana ni pina kamukana. Mulumo wo ki o swanela mwa kalulo ya ona. (Luka 17:3; 2 Timotea 4:2) Ha mu nahane ka za pina ye na ni ona mulumo wo u li muñwi fela, o kuta-kutela ka ku swalelela. Neikaba ye filikanya mwa lizebe za luna kapili-pili. Ka mukwa o swana, maeluda ba Sikreste ba lika ku peta ni ku ekeza ku luta kwa bona ka lika ze fitana-fitana. Ha ba luti fela ka ku tatulula butata. Kono, ku luta kwa bona kwa ka nañungelele ki ko ku susueza. Ka ku swana sina Jesu Kreste, maeluda ba ba lilato ba talimela pili fa bunde kuli ba babaze, isiñi fa milatu ya ku nyaza. Ba itebuha misebezi ye t’ata yeo Bakreste sina bona ba eza. Ba na ni buniti bwa kuli ka nañungelele, mañi ni mañi u eza ka mw’a konela kaufela ku sebeleza Jehova. Mi maeluda ba itukiselize ku bonisa maikuto a bona mwa manzwi.—Mu bapanye 2 Matesalonika 3:4.

16. Ki ku ama kufi k’o muinelo wa Paulusi wa ku itebuha ni ku utwela butuku ku na ni kona kwa Bakreste sina yena?

¹⁶ Ku si na ku kakanya, buñata bwa Bakreste bao Paulusi n’a sebelelize ne ba lemuhile kuli n’a itebuha bona ni kuli n’a na ni maikuto a li mañwi ku bona. Lu ziba cwañi seo? Ha mu bone ka m’o ne ba ikutwezi ka za Paulusi. Ne ba sa mu sabi, nihaike kuli n’a na ni m’ata a matuna. Batili, ne li ya latiwa ni ya atumeleha. Ee, ha n’a siile sibaka se siñwi, maeluda ‘ba ikwiseza mwa mulala wa hae ni ku mu tubeta ka lilato’! (Likezo 20:17, 37) Maeluda—ni luna kaufela—lu swanela ku itumela hakalo kuli lu na ni mutala wa Paulusi wa ku likanyisa! Ee, haike lu bonise ku itebuhana.

Likezo za Lilato La Sishemo

17. Ki lifi ze ñwi ze nde ze zwa mwa ku eza likezo ze sishemo mwa puteho?

¹⁷ Ye ñwi ya lisusuezo ze tuna ka ku fitisisa za lilato la sizwale ki kezonyana ya sishemo. Sina Jesu ha n’a bulezi, “ku na ni mbuyoti mwa ku fana, ye fita ye mwa ku fiwa.” (Likezo 20:35) Ibe kuli lu fa kwa moya, kwa mubili, kamba nako ni m’ata a luna, ha lu tabisi fela ba bañwi kono lwa itabisa ni luna hape. Mwa puteho, sishemo ki nto ye yambukela. Kezo i liñwi ya sishemo i tahisa likezo ze swana. Hañihañi, lilato la sizwale la ata!—Luka 6:38.

18. Ki ifi taluso ya “sishemo” se si bulezwi kwa Mika 6:8?

¹⁸ Jehova n’a susuelize batu ba hae ba Isilaele ku bonisa sishemo. Kwa Mika 6:8, lu bala kuli: “Wena mutu, u ku bonisize se si lukela; mi s’a bata ku wena Muñ’a Bupilo, haisi kuli u eze ze lukile, u late sishemo, mi u zamaye ka buikokobezo ni Mulimu wa hao.” Ku talusañi ku ‘lata sishemo’? Linzwi la Siheberu le li itusisizwe fa la “sishemo” (cheʹsedh) hape li tolokilwe mwa Sikuwa sina “makeke.” Ka ku ya ka The Soncino Books of the Bible, linzwi leo “li talusa nto ye ñwi ye sebeza hahulu ku fita linzwi la Sikuwa la makeke le li li t’ata ku li utwisisa. Li talusa ‘makeke a’ tahisa likezo,’ ku eziwa kwa likezo za ka butu za lilato la sishemo, isiñi fela ku ba ba shebile ili ba ba mwa butokwi, kono kwa batu kaufela.” Kacwalo caziba yo muñwi n’a bulezi kuli linzwi la cheʹsedh li talusa “lilato le li tahisa likezo.”

19. (a) Ki mwa linzila mañi m’o lu kona k’u nga muhato mwa ku bonisa sishemo ku ba bañwi mwa puteho? (b) Mu fe mutala wa ka m’o lilato la sizwale se li boniselizwe ku mina.

¹⁹ Lilato la luna la sizwale haki nto ya ku bua-bua fela, kamba ye si na mayemo. Ki nto luli tenyene. Kacwalo, mu bate linzila za ku eza lika za sishemo kwa mizwale ni likaizeli ba mina. Mu be sina Jesu, ya n’a sa libelelangi fela kuli batu ba mu atumele ku to kupa tuso kono hañata n’a nga muhato yena ka sibili. (Luka 7:12-16) Mu nahane sihulu ka za ba ba li mwa butokwi bo butuna hahulu ni ku fita. Kana mutu wa musupali kamba y’a kula u tokwa ku potelwa kamba mwendi tuso ye ñwi ya ku lumela linzwi ko kuñwi? Kana “kuzana” u tokwa nako ni mamelelo? Kana mutu ya lembwalile u tokwa mutu ya mu teeleza kamba manzwi a mañwi a omba-omba? Ha lu kona, haike lu bate nako ya likezo za sishemo ze cwalo. (Jobo 29:12; 1 Matesalonika 5:14; Jakobo 1:27) Mu si ke mwa libala kuli mwa puteho ye tezi batu ba ba si ka petahala, ye ñwi ya likezo za sishemo ze butokwa ka ku fitisisa ki ku swalela—ku sa ba ni ndimbelela ni ye kana, mane nihaiba kuli ku na ni libaka le li utwahala la ku tongoka. (Makolose 3:13) Ku itukiseza ku swalela ku tusa ku buluka puteho i si na likauhano, ndimbelela, ni litoyano, ze swana sina matimukela a lilato la sizwale.

20. Kaufel’a luna lu swanela ku zwelapili ku itatuba ka mukwa ufi?

²⁰ Haike kaufel’a luna lu ikatulele ku bukeleza ona mulilo wo wa butokwa hahulu wa lilato u nze u tuka mwa lipilu za luna. Ha lu itatubeñi kamita. Kana lwa bonisa maikuto a li mañwi ku ba bañwi? Kana lwa bonisa buitebuho ku ba bañwi? Kana lwa eza likezo za sishemo ku ba bañwi? Ibile fela lu zwelapili ku eza cwalo, mulilo wa lilato u ka futumaza swalisano ya luna ya sizwale ku si na taba ni ku fokola ni ku sa ba ni maikuto ko ku ba teñi kwa lifasi le. Kacwalo, ka mo ku konahalela kaufela, “lilato la mina la sizwale li zwelepili”—cwale ni ku ya ku ile!—Maheberu 13:1.

[Litaluso za kwatasi]

Ki Sifi Se Mu Nahana?

◻ Lilato la sizwale kiñi, mi ki kabakalañi ha lu lukela ku li zwisezapili?

◻ Ku ba ni maikuto a li mañwi ku lu tusa cwañi ku zwisezapili lilato la sizwale?

◻ Buitebuho bu peta kalulo mañi mwa lilato la sizwale?

◻ Likezo za sishemo li tahisa cwañi kuli lilato la sizwale li ate mwa puteho ya Sikreste?

[Mbokisi fa likepe 28]

Lilato la Sebeza

Lilimo ze felile kwamulaho, munna ya n’a itutile Bibele ni Lipaki za Jehova ka nakonyana n’a sa fumana ku ba ko kuli t’ata ku lumela ka za lilato la sizwale. N’a ziba kuli Jesu n’a bulezi kuli: “Se ba ka ziba batu kaufela kuli mu balutiwa ba ka ka sona, ki ha mu latana.” (Joani 13:35) Kono n’a fumana seo ku ba t’ata ku si lumela. Ka zazi le liñwi n’a iponezi ku sebeza kwa lilato la Sikreste.

Nihaike kuli n’a pila mwa sipula sa ku kuba, yena munna y’o n’a zamaya musipili o mutelele ku zwa habo. Mwa Bethlehem, kwa Israel, n’a fumanehile kwa mikopano ya puteho. Teñi k’o Paki wa Mu-Arab n’a hanelezi kuli Paki y’o muñwi wa mupoti ya zwa kwa naha i sili a yo pumula ni lubasi lwa hae busihu ku yena, mi ni yena muituti wa Bibele y’o n’a kopanyelelizwe mwa memo yeo. Pili ba si ka ya kale kwa ku pumula, muituti y’o n’a kupile bañi ba ndu sibaka sa ku zwela fa malibela kakusasana kuli a bone lizazi ha li pazula. Bañi ba ndu ne ba mu lemusize ka ku tiya kuli ha lukeli ku eza seo. Habusa muzwale wa Mu-Arab n’a talusize libaka. Ka mutoloki, n’a bulezi kuli kambe kikuli bomuyahwa ni yena ne ba zibile kuli n’a na ni baenyi ba ba simuluha kwa Sijuda—sina mo ne ku bezi ku muituti y’o wa Bibele—ne ba ka yongisa ndu ya hae hamohocwalo ni lubasi lwa hae mwa ndu. Ka ku mbwetuka, muituti wa Bibele n’a mu buzize kuli, “Ki kabakalañi he, ha ne u ikenyize mwa lubeta lo lu cwalo?” Ka ku bulela ku si na mutoloki, muzwale wa Mu-Arab n’a mu talimezi ni ku bulela fela kuli, “Joani 13:35.”

Muituti wa Bibele n’a susuelizwe hahulu ki buniti b’o bwa lilato la sizwale. N’a kolobelizwe hasamulahonyana wa f’o.

[Siswaniso se si fa likepe 31]

Muinelo wa muapositola Paulusi wa ku lata batu ni wa ku itebuha ne u mu bisize ya atumeleha