Ki Kabakalañi Ha Lu Swanela Ku Zamaiswa Ki Moya Wa Mulimu?
“U Mulimu wa ka. Moya wa hao o munde u ni zamaise mwa naha ye patami.”—SAMU 143:10.
1. Ki nto mañi ye tahisa kuli limagineti li hohange lisipi?
KANA se mu kile mwa beya ndonga fakaufi ni magineti? Magineti i hohanga ndonga ka bubebe-bebe. Ki kabakalañi ha ku ezahalanga cwalo? Kakuli limagineti li na ni maata a sa bonahali a hohanga lisipi. Ka lilimo-limo, batu ba bañata ba itusisize limagineti ku bata lisipi ze latehile.
2, 3. (a) Ki afi maata a naa itusisize Mulimu lilimo ze ñata-ñata kwamulaho? (b) Lu ziba cwañi kuli moya wa Mulimu wa kona ku lu zamaisa kacenu?
2 Ku na ni maata a mañwi a sa bonahali e lu tokwa hahulu kuli a lu zamaise. Ki afi maata ao? Ki maata a bulezwi mwa litimana za makalelo za Bibele. Buka ya Genese i lu bulelela za naa ezize Jehova lilimo ze ñata-ñata kwamulaho ko, kuli: “Kwa simuluho Mulimu naa ezize Lihalimu ni Lifasi.” Lwa ziba kuli naa itusisize maata a matuna hahulu kuli a bupe lika, kakuli Bibele i zwelapili ku bulela kuli: “Moya wa Mulimu no ambalala fahalimwaa mezi.” (Gen. 1:1, 2) Ki ufi moya wo? Ki moya o kenile, ili maata a itusisanga Mulimu ku eza lika. Lu itumela ku Jehova kakuli naa itusisize moya wa hae o kenile ku lu fa bupilo ni ku bupa lika ze ñwi kaufela.—Jobo 33:4; Samu 104:30.
3 Lwa ziba kuli Mulimu naa itusisize moya wa hae ku lu bupa, kono kana moya wo, wa kona ku lu tusa mwa linzila ze ñwi? Mwanaa Mulimu naa ziba kuli moya wo wa kona ku lu tusa, kakuli naa bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Moya . . . u ka mi etelela mwa niti kaufela.” (Joa. 16:13) Moya wo ki nto mañi mi ki kabakalañi ha lu swanela ku zamaiswa ki ona?
Moya O Kenile ki Nto Mañi?
4, 5. (a) Batu ba ba lumela mwa Silaalu ba na ni muhupulo ufi o fosahalile ka za moya o kenile? (b) Moya o kenile ki nto mañi?
4 Mwendi batu ba bañwi be mu ambolanga ni bona ha mu kutaza ba lumela mwa tuto ya Silaalu. Ba nahananga ka mafosisa kuli moya o kenile ki mutu wa moya ya likana ni Mulimu. (1 Makor. 8:6) Kabakala muhupulo wo, litoloko ze ñata za Bibele li ñozi pulelo yeo ka litaku ze tuna, sina cwana: Moya o Kenile. Kono lu swanela ku lemuha kuli batoloki ba bañwi ba ñozi pulelo yeo ka litaku ze nyinyani. Ba ezize cwalo kakuli ba ziba kuli Mañolo ha talusi kuli moya o kenile ki mutu.a
5 Hakulicwalo, moya o kenile ki nto mañi? Kwa Genese 1:2, linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “moya” hape li kona ku talusa “moya o fuka.” (Mu bapanye Genese 8:1; Jonasi 1:4.) Nihaike kuli ha lu koni ku bona moya o fuka, lwa kona ku bona ze u eza. Kamukwaoswana, moya o kenile ha u bonahali, kono ze u eza za bonahala. Moya o kenile haki mutu, kono ki maata a zwa ku Mulimu a sebeza kwa batu kamba kwa lika ze ñwi kuli tato ya hae i petahale. Kana ku taata ku lumela kuli maata a matuna a cwalo, a zwa ku Mulimu ya maata kaufela? Batili!—Mu bale Isaya 40:12, 13.
6. Davida naa kupileñi ku Jehova?
6 Kana Jehova wa kona ku zwelapili ku itusisa moya wa hae kuli a lu zamaise mwa bupilo? Naa sepisize Davida kuli: “Ni ka ku talifisa, ni ku lute nzila yo swanezi ku zamaya.” (Samu 32:8) Kana Davida naa lata ku zamaiswa ki Mulimu? Eni, kakuli naa kupile Jehova kuli: “U ni lute ku eza tato ya hao, kakuli u Mulimu wa ka. Moya wa hao o munde u ni zamaise mwa naha ye patami.” (Samu 143:10) Ni luna lu swanela ku lata ku zamaiswa ki moya wa Mulimu. Ki kabakalañi? Ha lu nyakisiseñi mabaka a mane.
Ha lu Koni ku Izamaisa
7, 8. (a) Ki kabakalañi ha lu sa koni ku izamaisa ili luna? (b) Mu fe mutala o bonisa libaka ha lu swanela ku lumeleza Mulimu kuli a lu zamaise mwa lifasi le, le li maswe.
7 Libaka la pili ha lu swanela ku lata ku zamaiswa ki moya wa Mulimu kikuli ha lu koni ku izamaisa ili luna. Ku zamaisa mutu yo muñwi ku talusa ku mu bonisa nzila ye lukile ya swanela ku zamaya ku yona. Kono Jehova naa si ka lu bupa kuli lu kone ku izamaisa ili luna, sihulu ka nako ye ha lu li batu ba ba si ka petahala. Mupolofita wa hae Jeremia naa ñozi kuli: “Wena Muñaa Bupilo, na ziba kuli nzila ya mutu ha i yo mwa maata a hae; mi mutu niha zamaya, ha koni ku izamaisa ili yena.” (Jer. 10:23) Ki kabakalañi? Mulimu naa lu bulelezi libaka ka ku itusisa Jeremia. Jehova naa ize: “Pilu ya puma ku fita linto kaufela, i sinyehile ku feleleza; ki mañi ya ka i ziba?”—Jer. 17:9; Mat. 15:19.
8 Mu nge kuli mutu yo muñwi u zamaya mwa lihalaupa le li sabisa la sa zibi hande. Kana naa ka eza hande ha naa ka zamaya a nosi a sa etelelwi ki mutu ya ziba hande lihalaupa leo kamba a sa itusisi mapa ye bonisa linzila? Haiba muzamai yo ha zibi mwa ku ipiliseza mwa sibaka seo mi ha zibi mwa ku fumanela hande nzila, bupilo bwa hae bu ka ba mwa kozi. Kamukwaoswana, haiba mutu a nahana kuli wa kona ku izamaisa mwa lifasi le li maswe le a sa lumelezi Mulimu ku mu bonisa nzila ye lukile, u ipeya mwa kozi ye tuna. Lu swanela ku kupa tuso ku Jehova, sina mwa naa ezelize Davida. Naa ize: “Muñaa Bupilo, u ni bonise linzila za hao; u ni lemuse sikuka sa hao.” (Samu 23:3; 25:4) Lu kona ku amuhela cwañi zamaiso ye cwalo?
9. Moya o kenile u kona ku lu zamaisa cwañi hande, sina mo ku boniselizwe fa likepe la 17?
9 Haiba lwa ikokobeza mi lwa lata ku itinga ku Jehova, u ka lu fa moya wa hae o kenile kuli u lu zamaise. Moya wo u ka lu tusa cwañi? Jesu naa taluselize balutiwa ba hae kuli: “Mutusi, ona moya o kenile, wo Ndate a ka mi lumela ka libizo la ka, ona u ka mi luta lika kaufela ni ku mi hupulisa lika kaufela ze ni mi bulelezi.” (Joa. 14:26) Ha lu lapela ni ku ituta Linzwi la Mulimu, hamoho cwalo ni lituto za Kreste, moya wa Mulimu u ka lu tusa ku utwisisa butali bwa Jehova bo butuna ilikuli lu mu utwe. (1 Makor. 2:10) Hape, haiba lu ezahalelwa ki lika ze ne lu si ka libelela mwa bupilo, moya wa Mulimu u ka lu tusa ku ziba ze lu swanela ku eza. U ka lu hupulisa likuka za mwa Bibele ze lu kile lwa ituta mi u ka lu tusa ku utwisisa mo lu kona ku ezeza liketo ze nde.
Jesu Naa Zamaiswanga ki Moya wa Mulimu
10, 11. Jesu naa ziba kuli moya o kenile ne u ka ezañi ku yena, mi ne u mu tusize cwañi?
10 Libaka la bubeli ha lu swanela ku lata ku zamaiswa ki moya o kenile ki la kuli Mulimu naa zamaisize Mwanaa hae ka ku itusisa moya wo. Jesu a si ka taha kale fa lifasi, naa ziba bupolofita bo: “Moya wa Muñaa Bupilo u ka ina fahalimwaa hae: Moya wa butali ni wa ngana, Moya wa kelezo ni wa maata, Moya wa ku ziba ni wa ku saba Muñaa Bupilo.” (Isa. 11:2) Jesu naa ka tatafalelwa ki bupilo fa lifasi. Ha mu nahane feela mwa naa batela ku tusezwa ki moya wa Mulimu!
11 Manzwi a Jehova naa talelelizwe. Evangeli ya Luka i lu bulelela ze ne ezahalile ku Jesu hamulaho feela wa kolobezo ya hae, i li: “Cwale Jesu a zwa kwa Jordani, a tezi moya o kenile, mi a iswa ki moya mwa lihalaupa.” (Luka 4:1) Ha naa li mwa lihalaupa inzaa itima lico, inzaa lapela, ni ku kengeyela, ku bonahala kuli Jehova naa mu file litaelo ni ku mu tusa ku itukiseza ze ne ka taha kwapili. Moya wa Mulimu ne u zamaisa munahano wa Jesu ni pilu ya hae. Ne u mu tusize ku nahana hande ni ku eza liketo ze nde. Kabakaleo, kamita Jesu naa zibanga za naa tokwa Ndatahe kuli a li eze, mi naa li ezanga.
12. Ki kabakalañi ha lu tokwa ku kupa moya wa Mulimu kuli u lu zamaise?
12 Jesu naa ziba kuli naa tokwa hahulu moya wa Mulimu mwa bupilo bwa hae. Kabakaleo, naa susuelize hahulu balutiwa ba hae kuli ba u kupe ilikuli u ba zamaise. (Mu bale Luka 11:9-13.) Ki kabakalañi ha lu tokwa ku kupa moya wa Mulimu kuli u lu zamaise? Kakuli wa kona ku cinca munahano wa luna, kuli u swane ni wa Kreste. (Maro. 12:2; 1 Makor. 2:16) Haiba lu lumeleza moya wa Mulimu ku lu zamaisa, lu ka nahana sina mwa nahanela Kreste mi lu ka latelela mutala wa hae.—1 Pit. 2:21.
Moya wa Lifasi ne U ka lu Yaulula
13. Moya wa lifasi ki nto mañi, mi u tahisa kuli batu ba ezeñi?
13 Libaka la bulaalu ha lu swanela ku lata ku zamaiswa ki moya wa Mulimu ki la kuli ha lu sa zamaiswi ki ona, lu ka yaululwa ki moya o maswe wa lifasi. Batu ba bañata kacenu ba zamaiswa ki moya wa lifasi. Moya wo ki maata a mañwi a tahisa kuli batu ba eze lika ze shutanela kwahule ni ze u lu tusa ku eza moya o kenile. Moya wa lifasi ha u tusi batu ku ba ni muhupulo wa Kreste, kono u tahisa kuli ba nahane ni ku eza lika sina mwa ezeza mubusi wa lifasi, yena Satani. (Mu bale Maefese 2:1-3; Tite 3:3.) Haiba mutu a tuhelela moya wa lifasi ku mu zamaisa mi a zwelapili ku eza misebezi ya nama, fohe u na ni bumai kakuli ha na ku ca saanda sa Mubuso wa Mulimu.—Magal. 5:19-21.
14, 15. Lu kona ku hanyeza cwañi moya wa lifasi?
14 Jehova u lu fa ze lu tokwa kuli lu lwanise moya wa lifasi. Muapositola Paulusi naa ize: “Mu zwelepili ku tiiswa ku Mulena ni mwa maata a hae a matuna . . . kuli mu kone ku itwanela mwa lizazi le li maswe.” (Maef. 6:10, 13) Jehova u lu tiisa ka moya wa hae kuli lu kone ku hanela Satani ya bata ku lu yaulula. (Sin. 12:9) Moya wa lifasi u maata, mi ha lu koni ku u tokolomoha ka ku tala. Kono ha lu swaneli ku sinyiwa ki ona. Moya o kenile u maata hahulu ku fita moya wa lifasi, mi u ka lu tusa!
15 Muapositola Pitrosi naa bulezi ka za batu ba ne ba zwile mwa niti mwa miteñi ya baapositola kuli: “Ka ku hana nzila ye namile, ba kelusizwe.” (2 Pit. 2:15) Lu itumela hahulu kuli “ha lu si ka amuhela moya wa lifasi, kono lu amuhezi moya o zwa ku Mulimu”! (1 Makor. 2:12) Ha lu lumeleza moya o kenile ku lu zamaisa ni ku itusisa lika kaufela za lu fa Jehova kuli lu tiise bulikani bwa luna ni yena, lwa kona ku eza se si lukile mi lwa kona ku hanyeza moya wa lifasi le, le li maswe.—Magal. 5:16.
Moya O Kenile U Tahisa Muselo O Munde
16. Moya o kenile u kona ku tahisa kuli lu bonise muselo o cwañi?
16 Libaka la bune ha lu bata ku zamaiswa ki moya wa Mulimu ki la kuli moya wo u tahisa kuli lu bonise muselo o munde mwa bupilo bwa luna. (Mu bale Magalata 5:22, 23.) Kaniti, kaufelaa luna lwa tabela ku bonisa hahulu lilato, tabo, kozo, pilu-telele, sishemo, bunde, tumelo, bunolo, ni buiswalo. Moya wa Mulimu u lu tusa ku ba ni tulemeno to tunde, to tu lu tusa ni ku tusa lubasi lwa hesu ni puteho. Lu swanela ku zwelapili ku ikataza ku bonisa muselo wa moya, kakuli ku bonisa muselo wo ha ku na maciñekelo.
17. Lu kona ku ikataza cwañi kuli lu bonise hahulu muselo wa moya?
17 Lu ka eza hande ku nahana ka za taba ye: Kana manzwi ni likezo za luna za bonisa kuli lu zamaiswa ki moya o kenile ni kuli lwa bonisa muselo wa ona? (2 Makor. 13:5a; Magal. 5:25) Haiba lu lemuha kuli lu tokwa ku bonisa to tuñwi twa tulemeno to tu li kalulo ya muselo wa moya, lwa kona ku lika ka taata kuli lu zamaiswe ki moya o kenile ilikuli lu be ni tulemeno to. Lwa kona ku eza cwalo ka ku ituta ka kañwi ni ka kañwi ka tulemeno to, ka ku itusisa Bibele ni lihatiso za luna. Lu swanela ku kengeyela ka mo lu kona ku boniseza muselo wa moya ka zazi ni zazi ni ku ikataza hahulu ku u bonisa. Lu ka utwisisa kuli lu tokwa hahulu tuso ya moya o kenile ha lu bona ze u peta mwa bupilo bwa luna ni mwa bupilo bwa mizwale ni likaizeli ba luna.
Kana Mwa Lumeleza Moya wa Mulimu ku mi Zamaisa?
18. Lu itutañi kwa mutala wa Jesu ka za ku lumeleza moya o kenile kuli u mu zamaise?
18 Bibele i lu bulelela kuli moya o kenile wa Mulimu o maata ne u tusize Jesu ha naa li fa lifasi. Jesu naa lata ku zamaiswa ki ona. Mi moya ha ne u mu susumezanga ku eza nto ye ñwi, naa latelelanga zamaiso ya ona. (Mare. 1:12, 13; Luka 4:14) Kana ni mina mwa lumeleza moya wa Mulimu ku mi zamaisa?
19. Lu swanela ku ezañi kuli lu zamaiswe ki moya o kenile?
19 Ni kacenu, moya wa Mulimu u sa zamaisa batu ba ba lata ku zamaiswa ki ona. Mu kona ku u lumeleza cwañi kuli u mi zamaise mwa nzila ye lukile? Mu lapelange kamita ku Jehova kuli a mi fe moya wa hae ni ku mi tusa ku latelela zamaiso ya ona. (Mu bale Maefese 3:14-16.) Mu bonise kuli mwa lata ku zamaiswa ki moya wa Mulimu ka ku ituta Bibele, ye ne ñozwi ka susumezo ya moya wa hae o kenile. (2 Tim. 3:16, 17) Mu mamele litaelo ze ku yona mi mu latelele zamaiso ya moya o kenile. Ha mu eza cwalo, mu bonisa kuli mu na ni tumelo ku Jehova ya kuli ki yena ya kona ku mi zamaisa mwa nzila ye nde ka ku fitisisa mwa lifasi le, le li maswe.
[Litaluso za kwatasi]
a Ka mutala, caziba yo muñwi wa Sigerike ya kutekiwa hahulu ya bizwa Joan F. Mira, naa talusize libaka ha naa ñozi pulelo yeo ka litaku ze nyinyani mwa toloko ya hae ya litaba za Evangeli. Mwa litaba za hae za makalelo, naa ñozi kuli babali ba mwa lilimo za ma-100 ni za ma-200 ne ba sa nahanangi nihaiba hanyinyani kuli moya wo ne li mutu wa moya sina Mulimu, ya ikemezi a nosi ni ya shutana ni Ndate ni Mwana, kakuli tuto ya Silaalu ne i siyo ka nako yeo.
Kana Mwa Hupula Lisupo ze Tuna?
• Moya o kenile u kona ku ama cwañi bupilo bwa luna?
• Ki afi mabaka a mane ha lu swanela ku lata ku zamaiswa ki moya wa Mulimu?
• Lu kona ku ezañi kuli lu lumeleze moya wa Mulimu ku lu zamaisa mwa nzila ye lukile?
[Siswaniso se si fa likepe 15]
Moya wa Mulimu ne u zamaisize Jesu
[Siswaniso se si fa likepe 17]
Moya wa Mulimu wa kona ku zamaisa mihupulo ni lipilu za luna