TABA YA KUITUTA 39
Kana Libizo Lamina Liñozwi Mwa “Buka ya Bupilo”?
“Buka ya kupulo yañolwa fapilaa hae, yañolelwa babasaba Jehova.”—MALA. 3:16.
PINA 61 Mutiiseze, Mina Lipaki!
ZELUKA ITUTAa
1. Ka kuya ka Malaki 3:16, ki buka mañi yazwezipili kuñola Jehova, mi ki lika mañi zefumaneha mwateñi?
KA LILIMO zeñata-ñata, Jehova uzwezipili kuñola buka yeipitezi. Mwa buka mo kufumaneha mabizo a batu, mi libizo lapili ki la paki yanaasepahala, Abele.b (Luka 11:50, 51) Kuzwa feela ka nako yeo, Jehova uzwezipili kuñola mabizo a batu mwa buka ye, mi kacenu kufumaneha mabizo amañata-ñata. Mwa Bibele, buka yeo ibizwa “buka ya kupulo,” “buka ya bupilo,” ni “muputo wa bupilo.” Mwa taba ye, luka ibiza “buka ya bupilo.”—Mubale Malaki 3:16; Sin. 3:5; 17:8.
2. Ki mabizo a bo mañi añozwi mwa buka ya bupilo, mi luswanela kuezañi kuli mabizo aluna añolwe mwateñi?
2 Mwa buka yeipitezi ye kufumaneha mabizo a batu kaufela babalapela Jehova ka likute lelituna ni babalata libizo lahae. Bakafiwa bupilo bobusa feli. Kacenu, libizo laluna lakona kuñolwa mwa buka yeo haiba luba ni silikani sesitiile ni Jehova sesikonahaliswa ki sitabelo sa tiululo sa Mwanaa hae, Jesu Kreste. (Joa. 3:16, 36) Kaufelaa luna lubata kuli mabizo aluna añolwe mwa buka yeo—ibe kuli sepo yaluna ki ya kuyo pila kwa lihalimu kamba ki ya kuto pila fa lifasi.
3-4. (a) Kana lukapila kuya kuile haiba ka nako ya cwale libizo laluna liñozwi mwa buka ya bupilo? Mutaluse. (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye ni yetatama?
3 Kana taba yeo italusa kuli batu kaufela bakafumana bupilo bobusa feli ibile feela kuli mabizo abona añozwi mwa buka ya bupilo? Manzwi anaabulezi Jehova ku Mushe afumaneha kwa Exoda 32:33, alutusa kualaba puzo yeo. Jehova naabulezi kuli: “Mutu kaufela yanifoselize, ki yena yenika takula mwa buka yaka.” Kacwalo, mabizo aliteñi mwa buka yeo ka nako ya cwale akona kuzwisiwa mwateñi kamba kutakulwa; inge kuli Jehova naañozi mabizo ao ka potoloto sapili. (Sin. 3:5, litaluso ze kwatasi) Luswanela kueza molukonela kaufela kuli libizo laluna lizwelepili kuba mwa buka yeo kufitela liñolwa inge ka inki ni kusatakulwa.
4 Taba yeo ikona kutahisa kuli luipuze lipuzo zeñwi. Ka mutala, Bibele ibulelañi ka za mabizo a batu babañozwi mwa buka ya bupilo ni ka za mabizo a batu babasika ñolwa mwateñi? Ki lili fo batu babañozwi mwa buka yeo bakafumanela bupilo bobusa feli? Kucwañi ka za batu babashwile basikaba ni kolo ya kuziba Jehova? Kana kwakonahala kuli mabizo abona añolwe mwa buka yeo? Lipuzo ze likaalabiwa mwa taba ye ni yetatama.
KI MABIZO A BO MAÑI AÑOZWI MWA BUKA YA BUPILO?
5-6. (a) Sina mokuboniselizwe kwa Mafilipi 4:3, ki mabizo a bo mañi añozwi mwa buka ya bupilo? (b) Ki lili fakañolelwa mabizo abona mwa buka ya bupilo ni kuzwelapili kuba mwateñi asatakulwi?
5 Ki mabizo a bo mañi añozwi mwa buka ya swanisezo ye? Kuli lualabe puzo ye, lukanyakisisa likwata za batu zeketalizoho zeshutana. Mabizo a babañwi ku bona añozwi mwa buka ya bupilo mi mabizo a babañwi bona haasika ñolwa mwateñi.
6 Mwa sikwata sapili, kufumaneha batu babaketilwe kuyo busa ni Jesu kwa lihalimu. Kana mabizo abona añozwi mwa buka ya bupilo ka nako ya cwale? Eni. Ka kuya ka manzwi anaañolezi muapositola Paulusi babeleki sina yena ba kwa Filipi, mabizo a Bakreste babatozizwe babamemilwe kuyo busa ni Jesu, añozwi mwa buka ya bupilo ka nako ya cwale. (Mubale Mafilipi 4:3.) Kono kuli mabizo abona azwelepili kuba mwa buka ya swanisezo yeo, baswanela kuzwelapili kusepahala. Mi habaka swaiwa lwa mafelelezo, ibe kuli kukaeziwa cwalo pili basika shwa kale kamba pili ñalelwa yetuna isika kalisa kale, mabizo abona akazwelapili kuba mwa buka yeo asatakulwi.—Sin. 7:3.
7. Sinulo 7:16, 17 ilutusa cwañi kuziba nako yeo mabizo a buñata bobutuna bwa batu ba lingu zeñwi akañolwa mwa buka ya bupilo kusina kutakulwa?
7 Mwa sikwata sabubeli, kufumaneha buñata bobutuna bwa batu ba lingu zeñwi. Kana mabizo abona añozwi mwa buka ya bupilo ka nako ya cwale? Eni. Kana mabizo abona akazwelapili kuba mwa buka ya bupilo hamulaho wa kupunyuha Armagedoni? Eni. (Sin. 7:14) Jesu naabulezi kuli batu bao babaswanisezwa kwa lingu, bakafumana “bupilo bobusa feli.” (Mat. 25:46) Kono haki kuli batu bao bakafiwa bupilo bobusa feli basapunyuha feela Armagedoni. Mabizo abona akazwelapili kuba mwa buka ya bupilo, kono kukaswana feela inge kuli añozwi ka potoloto. Mwa Puso ya Lilimo ze 1,000, Jesu “uka baetelela kwa maweluwelu a mezi a bupilo.” Babaka latelela ketelelo ya Kreste mi bazwelapili kusepahala ku Jehova kuisa nako ya katulo ya mafelelezo, mabizo abona akañolwa mwa buka ya bupilo kusina kutakulwa.—Mubale Sinulo 7:16, 17.
8. Ki mabizo a bo mañi asika ñolwa mwa buka ya bupilo, mi ki lika mañi zekaezahala ku bona?
8 Mwa sikwata sabulaalu, kufumaneha lipuli, ili batu babaka timezwa fa Armagedoni. Mabizo abona haasika ñolwa mwa buka ya bupilo. Jesu naabulezi kuli “bakayundiswa kuya kuile.” (Mat. 25:46) Paulusi, ka kususumezwa ki moya wa Mulimu, naabulezi kuli “bona bao bakafiwa koto ya sinyeho ya kuya kuile.” (2 Mates. 1:9; 2 Pit. 2:9) Nto yeswana ikaezahala kwa batu, ili bao kuzwa feela kwamulaho, bafoselize moya okenile ka bomu. Ni bona bakafiwa koto ya sinyeho ya kuya kuile isiñi bupilo bobusa feli. Taba yeo ibonisa hande fokusweu kuli habana kuzusiwa kwa bafu. (Mat. 12:32; Mare. 3:28, 29; Maheb. 6:4-6) Cwale halunyakisiseñi ka butungi likwata zepeli za batu babaka zusezwa fa lifasi.
BABAKA ZUSIWA KWA BAFU
9. Sina mokuboniselizwe kwa Likezo 24:15, ki likwata lifi zepeli za batu babaka zusezwa fa lifasi, mi likwata zeo lishutana cwañi?
9 Bibele ibulela za likwata zepeli za batu babaka zusiwa kwa bafu ni kuba ni sepo ya kupila kuya kuile fa lifasi, ili batu “babalukile” ni batu “babasika luka.” (Mubale Likezo 24:15.) “Babalukile” babaka zusiwa kwa bafu ki batu bane basebelelize Jehova ka busepahali hane basapila. Kono batu “babasika luka” babaka zusiwa kwa bafu nebasika sebeleza Jehova ka busepahali. Mane buñata bwabona nebaezize lika zemaswe hahulu mwa meeto a Jehova. Kana kuzusiwa kwa likwata zepeli za batu zeo kutalusa kuli mabizo abona añozwi mwa buka ya bupilo? Kuli lualabe puzo yeo, halunyakisiseñi sesiñwi ni sesiñwi sa likwata zeo.
10. Ki kabakalañi batu “babalukile” habaka zusiwa kwa bafu, mi ki tohonolo mañi yebaka fiwa babañwi ku bona? (Mubone ni taba yeli, “Lipuzo Zezwa Kwa Babali” yeama batu babaka zusezwa fa lifasi yefumaneha mwa magazini ye.)
10 Mwa sikwata sabune, kufumaneha batu “babalukile.” Pili basika shwa kale, mabizo abona naañozwi mwa buka ya bupilo. Kana mabizo abona naazusizwe mwa buka yeo hase bashwile? Batili, kakuli Jehova usa bahupula mi ubaanga kuli “bapila.” Jehova “haki Mulimu wa babashwile, kono ki wa babapila, kakuli ku yena, kaufelaa bona bapila.” (Luka 20:38) Taba yeo italusa kuli batu babalukile habaka zusezwa fa lifasi, mabizo abona akabe añozwi kale mwa buka ya bupilo, kono kukaswana inge kuli añozwi ka potoloto. (Luka 14:14) Kusina kukakanya, babañwi ba batu bao babaka zusiwa kwa bafu bakafiwa tohonolo ya kusebeza sina “manduna mwa lifasi kaufela.”—Samu 45:16.
11. Ki lika mañi zebaka tokwa kulutiwa batu “babasika luka” pili mabizo abona asika ñolwa kale mwa buka ya bupilo?
11 Mi mwa sikwata sabuketalizoho, ili sona sa mafelelezo, kufumaneha batu “babasika luka.” Batu bao nebasika pila ka nzila yetabisa Jehova pili basika shwa kale, mwendi bakeñisa kuli nebasa zibi milao yahae. Kabakaleo, mabizo abona naasika ñolwa mwa buka ya bupilo. Kono ka kubazusa kwa bafu, Mulimu ubafa kolo ya kuli mabizo abona akone kuñolwa mwa buka yeo. Batu “babasika luka” bao bakatokwa kutusiwa hahulu. Pili basika shwa kale, babañwi ku bona nebaezize lika zemaswe hahulu. Kacwalo, bakatokwa kulutiwa mwakupilela ka likuka za Jehova zelukile. Kuli batusiwe kueza cwalo, Mubuso wa Mulimu ukaetelela musebezi omutuna wa kuluta batu, mi musebezi wo ukaba ona omutuna hahulu kufita lili kaufela.
12. (a) Ki bo mañi babaka luta batu babasika luka? (b) Ki lika mañi zekaezahala kwa batu babasike basebelisa lituto zebalutilwe?
12 Ki bo mañi babaka luta batu babasika luka? Bakalutiwa ki buñata bobutuna bwa batu ni batu babalukile babaka zusiwa kwa bafu. Kuli mabizo a batu babasika luka añolwe mwa buka ya bupilo, bakatokwa kuba ni silikani sesinde ni Jehova ni kuineela ku yena. Jesu Kreste ni batu bakabusa ni bona bakabata kuziba luli haiba batu babasika luka bao kaufela basebelisa lika zebalutiwa kamba kutokwa. (Sin. 20:4) Yasike asebelisa lituto zakalutiwa, ukayundiswa kusina taba kuli unani lilimo ze 100. (Isa. 65:20) Jehova ni Jesu, bona babakona kubona ze mwa pilu ya mutu, bakabona teñi kuli hakuna yatahisa sinyeho mwa lifasi lelinca.—Isa. 11:9; 60:18; 65:25; Joa. 2:25.
ZUHO YA KUZUHELA BUPILO NI YA KUZUHELA KATULO
13-14. (a) Kwamulaho, neluutwisisa cwañi manzwi a Jesu a kwa Joani 5:29? (b) Ki lika mañi zeluswanela kulemuha ka za manzwi ao?
13 Jesu hape naabulezi ka za batu babaka zusezwa fa lifasi. Ka mutala, naabulezi kuli: “Nako yataha muta batu kaufela babali mwa mabita a kupulo bakautwa linzwi lahae ni kuzwa mwateñi, bane baezize lika zende bazuhele bupilo, mi bane baezize lika zemaswe bazuhele katulo.” (Joa. 5:28, 29) Jesu naatalusañi?
14 Kwamulaho, neluutwisisa kuli manzwi a Jesu naaama kwa likezo za batu hamulaho wa kuzusiwa kwa bafu; neluutwisisa kuli babañwi babaka zusiwa kwa bafu bakaeza lika zende kono babañwi bakaeza lika zemaswe. Nihakulicwalo, mulemuhe kuli Jesu naasika bulela kuli batu basazwa feela mwa mabita a kupulo, bakaeza lika zende kamba bakaeza lika zemaswe. Naaitusisize mubulelelo oama kwa lika zeezizwe kwamulaho. Naabulezi za batu “bane baezize lika zende” ni za batu “bane baezize lika zemaswe.” Taba yeo ibonisa kuli nebaezize lika zeo pili basika shwa kale. Taba yeo yautwahala luli. Kakuli mane hakuna feela mutu yakalumelezwa kueza lika zemaswe mwa lifasi lelinca. Kubonahala kuli batu babasika luka baswanela kuba bane baezize lika zemaswe zeo pili basika shwa kale. Kono cwale luswanela kuutwisisa cwañi manzwi anaabulezi Jesu a kuli “bazuhele bupilo” ni a kuli “bazuhele katulo”?
15. Ki bo mañi ‘babaka zuhela bupilo,’ mi ki kabakalañi?
15 Babalukile bane baezize lika zende pili basika shwa kale ‘bakazuhela bupilo’ bakeñisa kuli mabizo abona naaliteñi nikale mwa buka ya bupilo. Taba yeo italusa kuli zuho ya batu “bane baezize lika zende” yetalusizwe kwa Joani 5:29 ki yona hape zuho ya “babalukile” yeñozwi kwa Likezo 24:15. Kutwisiso ye yalumelelana ni manzwi añozwi kwa Maroma 6:7, aali: “Kakuli yashwile ulukuluzwi kwa sibi sahae.” Libi zene baezize batu babalukile bao neliswalezwi ka nako yebashwa, kono Jehova uzwelapili kuhupula busepahali bwabona. (Maheb. 6:10) Niteñi, batu babalukile babaka zusiwa kwa bafu bao bakatokwa kuzwelapili kusepahala kuli mabizo abona azwelepili kuba mwa buka ya bupilo.
16. ‘Kuzuhela katulo’ kutalusañi?
16 Kono kucwañi ka za batu bane baezize lika zemaswe pili basika shwa kale? Kusina taba kuli libi zabona neliswalezwi ka nako yebashwa, nebasika sebeleza Jehova ka busepahali hane basapila. Mabizo abona haasika ñolwa mwa buka ya bupilo. Ka mukwa ocwalo, zuho ya batu “bane baezize lika zemaswe” ki yona hape zuho ya batu “babasika luka” yeñozwi kwa Likezo 24:15. Kono bona ‘bakazuhela katulo.’c Babasika luka bakaatulwa ili kutalusa kuli bakatatubiwa. (Luka 22:30) Kukaanga nako kuli kuzibahale kuli mabizo abona aswanela kuñolwa mwa buka ya bupilo kamba kutokwa. Mabizo a batu babasika luka bao, akañolwa feela mwa buka ya bupilo haiba batuhela mupilelo wabona omaswe wakale mi baineela ku Jehova.
17-18. Ki lika mañi zebaka tokwa kueza babaka zusezwa fa lifasi, mi ki “likezo” lifi zetaluswa kwa Sinulo 20:12, 13?
17 Ibe kuli neli babalukile kamba babasika luka basika shwa kale, batu babaka zusiwa kwa bafu bakatokwa kulatelela litaelo zekaba mwa miputo yeminca yekaapulwa mwa lilimo ze 1,000. Muapositola Joani utalusa zanaaboni mwa pono kuli: “Nabona babashwile, babatuna ni babanyinyani, inze bayemi fapilaa lubona, mi miputo neiapuzwi. Kono kwaapulwa muputo omuñwi; ki muputo wa bupilo. Babashwile nebaatuzwi kulikana ni zeñozwi mwa miputo ka kuya ka likezo zabona.”—Sin. 20:12, 13.
18 Babaka zusiwa kwa bafu bakaatulwa ka kuya ka “likezo” lifi? Kana ikaba likezo zene baezize pili basika shwa kale? Batili! Muhupule kuli nebalukuluzwi kwa libi zene baezize kwamulaho ka nako yebashwa. Kacwalo, “likezo zabona” zebulezwi mwa liñolo leo halitalusi likezo zene baezize kwamulaho. Kono litalusa likezo zebaka eza mwa lifasi lelinca hamulaho wa kulutiwa. Mane nihaiba baana bane basepahala babacwale ka Nuwe, Samuele, Davida, ni Daniele, bakatokwa kuituta ka za Jesu Kreste ni kubonisa tumelo mwa sitabelo sahae. Taba yeo ibonisa kuli babasika luka babaka zusiwa kwa bafu bona mane bakatokwa kuituta zeñata hahulu nikufita!
19. Ki sika mañi sesika ezahala ku babaka hana kolo yende ya kulutiwa yeo?
19 Ki sika mañi sesika ezahala ku babaka hana kolo yende ya kulutiwa yeo? Sinulo 20:15 ilubulelela kuli: “Mutu kaufela yanaasika fumanwa añozwi mwa buka ya bupilo anepelwa mwa lisa la mulilo.” Kaniti luli, bakayundiswa kuya kuile. Kacwalo, ki kwa butokwa hahulu kuli lueze molukonela kaufela kuli libizo laluna liñolwe mwa buka ya bupilo mi lizwelepili kuba mwateñi!
20. Ki musebezi mañi otabisa okaeziwa mwa Puso ya Lilimo ze 1,000? (Mubone siswaniso sesi fa kava.)
20 Kaniti luli, Puso ya Lilimo ze 1,000 ikaba nako yetabisa luli! Ka nako yeo, batu ba Mulimu bakaba ni musebezi omutuna wa kuluta batu fa lifasi, mi musebezi wo ukaba ona omutuna hahulu kufita lili kaufela. Hape ka nako yeo, muzamao wa batu babalukile ni babasika luka ukatatubiwa. (Isa. 26:9; Lik. 17:31) Musebezi wa kuluta batu wo ukaeziwa cwañi? Taba yetatama ika lutusa kuutwisisa ni kuitebuha tukiso yende yeo.
PINA 147 Bupilo Bobusa Feli Busepisizwe
a Mwa taba ye, lukanyakisisa cinceho yeezizwe ka za moluutwisiseza manzwi a Jesu añozwi kwa Joani 5:28, 29 abulela za zuho ya “[kuzuhela] bupilo” ni ya “[kuzuhela] katulo.” Lukaituta sekutalusa kuzuhela bupilo ni kuzuhela katulo ni batu babaamiwa mwateñi.
b Buka ye neikalile kuñoliwa kuzwa “kwa makalelo a lifasi,” ili kutalusa, lifasi la batu babakona kulukululwa kwa sibi. (Mat. 25:34; Sin. 17:8) Kacwalo, kubonahala kuli libizo la muuna yanaalukile Abele ki lona lapili kuñolwa mwa buka ya bupilo.
c Kwamulaho, neluutwisisa kuli linzwi la “katulo” leliitusisizwe fa litalusa kufiwa koto kamba kunyaziwa. Mane linzwi la “katulo” likona kuba ni taluso yeo. Kono mwa taba ye, kubonahala kuli Jesu naaitusisize linzwi la “katulo” kutalusa muezezo wa kutatuba mutu kuli kubonwe haiba waswanela, kamba ka kuya ka dikishinari ya Sigerike ya manzwi a mwa Bibele, linzwi leo likona kutalusa “kunyakisisa ka tokomelo muzamao wa mutu.”