Bupilo bwa Mina—Mulelo wa Bona Ki Ufi?

“Pilu ya ka niha n’e ni isa ku za butali . . . kuli ni kone ku ziba se si lukela bana ba batu . . . mwa mazazi kaufela a bupilo bwa bona.”—MUEKELESIA 2:3.

 1, 2. Ki kabakalañi ha ku si ka fosahala ku ba ni cisehelo ye itikanelelezi ku ili yena mutu?

MU cisehela ka za mina, nji hakucwalo? Yeo ki nto ya ka sipepo. Kacwalo lwa ca ka zazi, lwa lobala ha lu katezi, mi lwa lata ku ina mwahal’a balikani ni balatiwa. Fokuñwi lwa bapala lipapali, ku ya kwa ku tapa, kamba ku eza lika zeo lu ikola, ili ku bonisa cisehelo ye itikanelezi ku luna bañi.

² Cisehelo ya ka butu ye cwalo i lumelelana ni seo Mulimu n’a susuelize Salumoni ku ñola kuli: “Ku mutu, se sinde ki ku ca, ni ku nwa, ni ku tabisa pilu ya hae ka bunde bwa misebezi ya hae.” Ka ku ya ka ze ipumanwi ku zona, Salumoni n’a ekelize kuli: “Mi hape ni lemuhile kuli ki mo li lu fezi lizoho la Mulimu. Kakuli ki mañi ya [ca kamba ku nwa ku ni fita, NW]?”—Muekelesia 2:24, 25.

 3. Ki lipuzo mañi ze zinga zeo ba bañata ba sa fumani likalabo ku zona?

³ Niteñi mwa ziba kuli bupilo ki nto ye fita fela ku ca, ku nwa, ku lobala, ni ku eza lika ze ñwi ze nde. Lwa utwa butuku, maswabi, ni lipilaelo. Mi lu bonahala ku ba ba ba patehile hahulu kuli mane lu palelwa ku nahana ka za taluso ya bupilo bwa luna. Kana yeo haki nto ye swana ni ku mina? Vermont Royster, ya n’a li muñoli wa pampili ya makande ya The Wall Street Journal, hasamulaho wa ku lemuha zibo ni bucaziba bwa luna ze ekezehile, n’a ñozi kuli: “Ki ye nto ye sienyi. Mwa ku nahanisisa ka za mutu ka sibili, za linganyenganye za hae, za sibaka sa hae mwa pupo kamukana mo, ha lu si ka eza zwelopili ye swanela ku zwa kwa makalelo. Lu sa siyalezwi ki lipuzo ka za bao lu li bona ni libaka ha lu li teñi fa ni k’o lu libile.”

 4. Ki kabakalañi yo muñwi ni yo muñwi wa ku luna ha swanela ku bata ku kona ku alaba lipuzo ze lu ama?

⁴ Ne mu ka alaba cwañi lipuzo zeo: Ki luna bomañi? Ki kabakalañi ha lu li teñi fa? Mi ki kakai k’o lu libile? Ñohola mwa July, Bo Royster ne ba timezi. Kana mu nahana kuli ne se ba fumani likalabo ze kolwisa? Ka ku nonga luli fa sisupo, Kana ku na ni nzila ye ñwi yeo mu kona ku li fumana ka yona? Mi seo si kona cwañi ku mi tusa ku ikola bupilo bwa tabo, ili bo bu na ni mulelo luli? Ha lu boneñi.

Simbule Se Si Tuna sa Kutwisiso ye Tungile

 5. Ki kabakalañi ha lu swanela ku itinga ku Mulimu ha lu bata kutwisiso ye tungile kwa lipuzo ka za taluso ya bupilo?

⁵ Kambe ki kuli ne lu ipatela ka ili luna mulelo wa bupilo bwa luna, ne lu kabe lu konile fela hanyinyani kamba ku palelwa, sina ka mo ku bezi kwa banna ni basali ba bañata, mane nihaiba ku bao ba ba na ni tuto ni yeloseli ye tuna. Kono ha lu si ka yumbwa simulamu. Mubupi wa luna u file tuso. Ha mu nahana ka za teñi, kana haki yena luli Simbule sa kutwisiso ye tungile ni butali, ka ku ba ya “zwa ko ku si na makalelo, ku ya ko ku si na mafelelezo” ni ya n’a ni zibo ye tezi ya lifasi ni litaba ze ezahezi? (Samu 90:1, 2) N’a bupile batu mi s’a iponezi ze ipumanwi ku zona kamukana za batu, kacwalo ki ku Yena k’o lu swanela ku itinga kwa neku la kutwisiso ye tungile, isiñi kwa batu ba ba si ka petahala, ba ba na ni zibo ni temuho za makutelakaufi.—Samu 14:1-3; Maroma 3:10-12.

 6. (a) Mubupi u file cwañi butali bo bu tokwahala? (b) Salumoni u amiwa cwañi?

⁶ Hailif’o ha lu koni ku libelela Mubupi ku shobotela mwa lizebe za luna sinulo ya taluso ya bupilo, u file simbule sa kutwisiso ye tungile—Linzwi la hae le li buyelezwi. (Samu 32:8; 111:10) Buka ya Muekelesia ki ye tusa hahulu mwa muinelo wo. Mulimu n’a buyelezi muñoli wa yona, kuli mane “butali bwa Salumoni bwa fita butali bwa batu ba ba kwa Upa kamukana.” (1 Malena 3:6-12; 4:30-34) “Butali bwa Salumoni” ne bu tabisize hahulu mulena wa musali ya n’a pota kuli mane n’a bulezi kuli licika la bona ne li si ka bulelwa ni kuli bao ba ne ba teeleza kwa butali bwa Salumoni ne ba ka taba luli.a (1 Malena 10:4-8) Ni luna hape lwa kona ku fumana kutwisiso ye tungile ni tabo ku zwelela kwa butali bwa bumulimu b’o Mubupi wa luna n’a file ka Salumoni.

 7. (a) Ki sifi seo Salumoni n’a fitile fa ku lemuha ka za buñata bwa misebezi ye mwatas’a lihalimu? (b) Ki sifi se si bonahaza nyakisiso ya lika ye buniti ya Salumoni?

⁷ Muekelesia i bonisa butali bo bu fiwa ki Mulimu, bo ne bu amile pilu ni booko bwa Salumoni. Ka ku ba ni nako, maluwo, ni kutwisiso ye tungile ya ku eza cwalo, Salumoni n’a tatubile “linto kaufela ze [ezizwe] mwatas’a lihalimu.” N’a boni kuli buñata bwa zona “ki za mbango, ki ku matisa moya,” ili tatubisiso ye buyelezwi yeo lu swanela ku hupula ha lu nahana ka za mulelo wa luna mwa bupilo. (Muekelesia 1:13, 14, 16) Salumoni n’a eza ka buniti, k’u nga lika ka mo li inezi. Sina ka mutala, ha mu yeye fa manzwi a hae a fumanwa kwa Muekelesia 1:15, 18. Mwa ziba kuli ka myanda-nda ya lilimo ze felile batu se ba likile mifuta ye fitana-fitana ya milonga, fokuñwi ili ku lika ka buniti ku tatulula butata ni ku lukisa hande ni ku fita mipilelo ya batu. Nihakulicwalo, kana ku na ni o muñwi o lukisize hande lika kaufela ze “kopani” za muinelo wo o si ka petahala? Mi ne mu kana mu boni kuli ka m’o mutu a bela ni zibo ye tuna, ki ka m’o a lemuhela ka butuna kuli mwa nako ye kuswani ya ku pila, ha ku konahali ku lukisa lika ka ku tala. Temuho ye cwalo i tahisa ku zwafa ku ba bañata, kono isiñi ku luna.

 8. Ki mipotoloho ifi ye bile teñi ku zwelela k’o?

⁸ Sisupo se siñwi sa ku nyakisisa ki sa mipotoloho ye kuta-kutela ye lu ama, ye cwale ka ku pazula ni ku likela kwa lizazi kamba mupotoloho wa moya ni mezi. Ne i li teñi mwa mazazi a bo Mushe, Salumoni, Napoléon, ni ku bokukululu ba luna. Mi i sa zwelapili. Ka ku swana, “batu ba ba pepilwe mwa butaka bwa bona, ba ikela; ku taha bana ba bona mwa butaka bwa bona.” (Muekelesia 1:4-7) Ka mubonelo wa butu, ki ze sikai ze cincize. Batu ba kwaikale ni ba mwa linako za cwale se ba bile ni miinelo, lisepo, milelo, ni ze petiwa ze bapanyeha. Nihaike kuli mwa muinelo wa butu, mutu yo muñwi n’a ikezelize libubo kamba n’a li ya zwile mubano kwa ku buheha kamba kwa buikoneli, mutu y’o u kai cwale? Ha sa li yo mi mane mwendi u libezwi. K’o haki ku ba ni mubonelo o sa susuezi. Batu ba bañata ha ba koni nihaiba ku ziba mabizo o bokukululu ba bona kamba ku talusa ko ne ba pepezwi ni ko ba pumbekilwe. Mwa kona ku bona libaka Salumoni ha n’a boni ka ku nepahala mbango mwa lika ni buikatazo bwa batu.—Muekelesia 1:9-11.

 9. Ne lu kana lwa tusiwa cwañi ka ku fumana kutwisiso ye buniti ya muinelo wa mufuta wa mutu?

⁹ Mwa sibaka sa ku lu zwafisa, yona kutwisiso ye tungile yeo ya bumulimu ya za muinelo o mutomo wa mufuta wa mutu i kona ku ba ni ku ama ko kunde, ili ku lu susueza ku tokolomoha ku beya butokwa bo bu sa swaneli fa likonkwani kamba lindongwamo ze ka tuha li fela ni ku libalwa. I swanela ku lu tusa ku nyakisisa ze lu fumana mwa bupilo ni ze lu lika ku peta. Ka ku fa mutala, mwa sibaka sa ku ikambusa, lwa kona ku fumana tabo mwa ku ca ni ku nwa ko ku itikanelelezi. (Muekelesia 2:24) Mi, sina ha lu ka bona, Salumoni u fita fa kutwisiso ye nde hahulu mi ili ye nongile fa taba. Ka bukuswani, ki ya kuli lu swanela ku itebuha ka butuna swalisano ya luna ni Mubupi wa luna, ya kona ku lu tusa ku ba ni nako ya kwapili ya tabo, ili ye mulelo ku ya ku ile. Salumoni n’a koñomekile kuli: “Mi cwale litaba ze, mafelelezo a zona ki a: Saba Mulimu, mi u mamele milao ya hae. Kakuli ki yona swanelo kaufela ya mutu.”—Muekelesia 12:13.

Mulelo ka ku Beya mwa Munahano Mipotoloho ya Bupilo

10. Ki mwa nzila mañi m’o Salumoni n’a bapanyize lifolofolo ni batu?

¹⁰ Butali bwa bumulimu bo bu bonisizwe kwa Muekelesia bu kona ku lu tusa hape mwa ku nyakisisa mulelo wa luna mwa bupilo. Ka mukwa ufi? Kakuli Salumoni n’a tomile ka ku nonga luli fa liniti ze ñwi ze ne lu kana lwa nahana ku zona ka siwela. Ye ñwi i ama ku swana ko ku mwahal’a batu ni lifolofolo. Jesu n’a swaniselize balateleli ba hae kwa lingu, niteñi batu ka nañungelele ha ba lati ku bapanyiwa ni lifolofolo. (Joani 10:11-16) Niteñi Salumoni n’a tahisize liniti ze ñwi ze sa konwi ku haniwa kuli: “Mulimu a ba tatube [bana ba batu], mi ba ipone kuli ba swana nge lifolofolo fela. Kakuli se si tahela bana ba batu, hape ki se si tahela ni lifolofolo; mwa bubeli bwa bona ba tahelwa ki nto i li ñwi: Mw’a shwela mutu, ni folofolo i shwa cwalo; . . . mutu, ha ku na mw’a fitanela ni folofolo; kakuli kamukana ki za mbango fela. . . . Kaufela li ezizwe ka liluli, mi kaufela li fetuha liluli hape.”—Muekelesia 3:18-20.

11. (a) Mupotoloho tenyene wa bupilo bwa folofolo ne u kana wa taluswa cwañi? (b) Mu ikutwa cwañi ka za nyakisiso ye cwalo?

¹¹ Ha mu nahane ka za folofolo ye mu tabela ku buha, mwendi ki kambila kamba kashakame. (Deuteronoma 14:7; Samu 104:18; Liproverbia 30:26) Kamba ne mu kana mwa nahana kamale; ku na ni mifuta ye fitelela 300 ya tumale mwa lifasi kamukana. Ki ufi mupotoloho wa bupilo bwa kona? Hamulaho wa ku pepwa kwa kona, m’a kona wa ka anyisa ka livikinyana. Hañihañi ka ba ni bulizi mi ka kona ku zwela kwande. Ne mu kana mwa ka bona ka nze ka takisa-takisa ili ku ituta ka mwa ku fumanela lico. Kono hañata ka bonahala inge ka ka bapala fela, ili ku ikola bunca bwa kona. Hasamulaho wa ku hula ka silimo kamba ku fitelela, ka bata sinyalana. Ku zwaf’o ka lukela ku yaha siyaleto kamba sipumbo ni ku babalela bana. Haiba ka fumana miselo, misheke, ni bubeke ze likani, lubasi lwa kamale ne lu kana lwa ata ni ku ba ni nako ya ku yandulula ndu ya tona. Kono hasamulaho fela wa lilimo ze sikai, kafolofolo kao ka kalisa ku supala ni sabelelwa hahulu ki likozi ni matuku. Ha ka bat’o ba ni lilimo ze lishumi ka shwa. Ka ku shutana fela hanyinyani mwahal’a mifuta ya tumale, w’o ki ona mupotoloho wa bupilo bwa kona.

12. (a) Ka ku nonga luli fa taba, ki kabakalañi mupotoloho wa bupilo bwa batu ba bañata ha u swana ni wa folofolo fela? (b) Ki sifi se lu ka nahana nako ye ñwi ye lu ka bona folofolo ye ne lu nahana ka za yona?

¹² Batu ba bañata ne ba si ke ba hana mupotoloho wo kwa folofolo, mi ha ba libeleli ni hanyinyani kamale ku ba ni mulelo o utwahala mwa bupilo. Nihakulicwalo, bupilo bwa batu ba bañata ha bu shutani hahulu ni b’o, nji cwañi? Ba pepiwa ni ku babalelwa sina limbututu. Ba ca, ku hula, ku bapala ha ba li ba banca. Hañihañi ba ba batu ba bahulu, ba bata sinyalana ni yena, ni ku bata sibaka sa ku pila teñi ni mikwa ya ku ipyanga ka yona. Ha ba kwanisa, ne ba kana ba ata ni ku ekeza ndu ya bona (siyaleto) mwa ku huliseza bana ba bona. Kono lilimo ze mashumi-shumi li fela kapili, mi ba supala. Haiba ba fita f’o, ne ba kana ba shwa hamulaho wa lilimo ze 70 kamba 80 ze tezi “mikatazo ni butata.” (Samu 90:9, 10, 12) Ne mu kana mwa nahana ka za liniti zeo ze ama maikuto nako ye mu ka bona kamale (kamba folofolo ye ñwi ye ne mu nahana ka za yona).

13. Ki mafelelezo afi a ba teñi kwa lifolofolo hamohocwalo ni kwa batu?

¹³ Mwa kona ku bona libaka Salumoni ha n’a bapanyize bupilo bwa batu ku bwa lifolofolo. N’a ñozi kuli: “Nto ni nto i na ni nako ya yona, . . . nako ya ku pepwa, ni nako ya ku shwa.” Mafelelezo a sa z’o bulelwa, lifu, ki a swana ku mutu ni folofolo, “mw’a shwela mutu, ni folofolo i shwa cwalo.” N’a ekelize kuli: “Kaufela li ezizwe ka liluli, mi kaufela li fetuha liluli hape.”—Muekelesia 3:1, 2, 19, 20.

14. Batu ba bañwi ba lika cwañi ku cinca mupotoloho wa bupilo wa kamita, kono ki lifi ze zwa mwateñi?

¹⁴ Ha lu tokwi k’u nga nyakisiso ye buniti yeo ku ba muhupulo o zwafisa. Ki niti kuli, ba bañwi ba lika ku cinca muinelo, inge cwalo ka ku sebeza ka t’ata hahulu ilikuli ba kondolokise muinelo wa bona wa za sifumu ku fita wo bashemi ba bona ne ba na ni ona. Ne ba kana ba ndongwama lilimo ze ñata za tuto kuli ba fumane sipimo se si pahami sa mupilelo, ha ba nze ba lika ku hulisa kutwisiso ya bona ya bupilo. Kamba ne ba kana ba isa mamelelo fa lipapali ze tiisa mubili kamba miinelo ni lico ze kondolokisa mipilelo kuli ba fumane buikangulo bo bunde ni ku fita ni bupilo bo bu ekezehile hanyinyani. Mi bona buikatazo bo ne bu kana bwa tahisa lituso ze ñwi. Kono ki mañi ya kona ku ba ni buniti bwa kuli buikatazo bo bu cwalo bu ka fita fa ku kondisa lika? Nihaike kuli bwa kona, lituso za teñi li k’a nga nako ye kuma kai?

15. Ki tatubisiso ye buniti ifi ya bupilo bwa batu ba bañata ye utwahala?

¹⁵ Salumoni n’a buzize kuli: “Mi cwale ha lu se lu boni kuli linto ze ñata li atisa ku sa tusa se siñwi, mutu a ka tuseha cwañi ka zona? Kakuli ya ka bulela se si swanela bupilo bwa mutu, mwa mazazi kaufela a bupilo bwa hae bo bu sa tiyi, bo bu swana inge muluti, ki mañi? Kamba ku bulelela mutu se si ka ba teñi yena h’a ka be a li siyo, ki mañi?” (Muekelesia 6:11, 12) Bakeñisa kuli lifu li kabeleza kapili buikatazo bwa mutu, kana ku na ni tuso ye tuna luli mwa ku satalala ku lika ku fumana lika ze ñata za kwa mubili kamba mwa ku ndongwama lilimo ze ñata za tuto ka mulelo fela wa ku fumana maluwo a mañata? Mi bakeñisa kuli bupilo ki bo bukuswani hahulu, bo bu fita sina muluti, ba bañata ba utwisisa kuli ha ku na nako ye siyezi ya ku cinceza buikatazo kwa sikonkwani se siñwi sa butu muta ba lemuha kuli ba palezwi; mi hape mutu h’a koni ku ba ni buniti bwa za se si ka ezahala kwa bana ba hae ‘ha ka ba siyo.’

Nako ya ku Ikezeza Libizo le Linde

16. (a) Ki sifi seo lu swanela ku eza seo lifolofolo li sa koni ku eza? (b) Ki niti ifi ye ñwi ye swanela ku ba ni ku ama fa ku nahana kwa luna?

¹⁶ Ka ku sa swana sina lifolofolo, luna batu lu na ni buikoneli bwa ku nahana kuli, ‘Mulelo wa ku ba teñi kwa ka ki ufi? Kana ki mupotoloho fela o sa cinci, wa nako ya ku pepwa ni nako ya ku shwa?’ Ka libaka leo, mu hupule buniti bo bu mwa manzwi a Salumoni ka za mutu ni folofolo a li: “Kaufela li fetuha liluli hape.” Kana seo si talusa kuli lifu li feleleza ka ku tala ku ba teñi kwa mutu? Kihona, Bibele i bonisa kuli batu ha ba na moyo o sa shwi o siya mubili. Batu ki mioyo, mi moyo o eza sibi ki ona o shwa. (Ezekiele 18:4, 20,NW) Salumoni n’a talusize ka ku tala kuli: “Ba ba pila ba ziba kuli ba ka shwa; kono ba ba shwile ha ba na se ba ziba, mi ha ba sa na ku fumana se siñwi mwa lifasi, kakuli mane ni libizo la bona li libezwi. S’o ka fumana kaufela ku eza ka mazoho a hao, u si eze ka mata a hao. Kakuli mwa libita mo u ya, ha ku sa na musebezi, nihaili mulelo, kamba zibo, kamba butali.”—Muekelesia 9:5, 10.

17. Muekelesia 7:1, 2 i swanela ku lu tahiseza ku nahanañi?

¹⁷ Kabakala buniti b’o bo bu sa konwi ku tokolomohiwa, ha mu nyakisise pulelo ye ye li: “Libizo le linde li na ni tuso ku fita minunko ya ku tola, ye munati; mi lizazi la ku shwa ki le linde ku la ku pepwa. Se sinde ki ku ya mwa ndu mo ku na ni lifu, isi ku ya mwa ndu mo ku na ni mukiti; kakuli mwani ki mo ku felela mutu ni mutu; mi mutu ya pila wa isa pilu ya hae kwateñi.” (Muekelesia 7:1, 2) Lu lukela ku lumela kuli lifu li bile ‘mafelelezo a mutu ni mutu.’ Ha ku na mutu ya konile ku nwa mulyani ufi kamba ufi, ku ca sikopekope sifi kamba sifi sa livitamini, ku latelela mufuta ufi kamba ufi wa lico, kamba ku ikenya mwa lipapali ze tiisa mubili lifi kamba lifi ze tisize bupilo bwa kamita. Mi hañata “libizo la bona li libezwi” hasamulaho fela wa lifu la bona. Kacwalo ki kabakalañi ‘libizo le linde ha li na ni tuso ku fita minunko ya ku tola ye munati; ni lizazi la ku shwa ha li fita lizazi la ku pepwa’?

18. Ki kabakalañi ha lu kona ku ba ni buniti bwa kuli Salumoni n’a lumela mwa zuho?

¹⁸ Sina ha ku bonwi, Salumoni n’a na ni buniti. N’a ziba za bokukululu ba hae bo Abrahama, Isaka, ni Jakobo, ili bao ka buniti fela ne ba ikezelize libizo le linde ku Mubupi wa luna. Ka ku twaelana hande ni Abrahama, Jehova Mulimu n’a mu sepisize ku mu fuyaula ni ku fuyaula peu ya hae. (Genese 18:18, 19; 22:17) Ee, Abrahama n’a ikezelize libizo le linde ku Mulimu, ili ku ba mulikan’a hae. (2 Makolonika 20:7; Isaya 41:8; Jakobo 2:23) Abrahama n’a ziba kuli bupilo bwa hae ni bwa mwan’a hae ne isi fela kalulo ya mupotoloho o sa feli wa ku pepwa ni ku shwa. Ka buniti fela ne ku na ni ze ñata ku bona ku fita seo. Ne ba na ni tibelelo ye buniti ya ku pila hape, isi ka libaka la kuli ne ba na ni moyo o sa shwi, kono kabakala kuli ne ba ka zusiwa. Abrahama n’a lumela ka ku tiya kuli “Mulimu u kona mane ku zusa [Isaka ku] ba ba shwile.”—Maheberu 11:17-19.

19. Ki kutwisiso mañi ye lu kona ku fumana ku zwelela ku Jobo ka za taluso ya Muekelesia 7:1?

¹⁹ Yeo ki yona tatululo kwa ku utwisisa ka m’o “libizo le linde li na ni tuso ku fita minunko ya ku tola, ye munati; mi lizazi la ku shwa ki le linde ku la ku pepwa.” Sina Jobo ya n’a li teñi pili yena a si ka ba kale teñi, Salumoni n’a i ikolwisisize kuli Yena ya ezize bupilo bwa mutu wa kona ku bu kutisa sinca. Wa kona ku kutiseza batu ba ba shwile kwa bupilo. (Jobo 14:7-14) Jobo ya n’a sepahala n’a bulezi kuli: “Fo, Wena [Jehova] n’o ka biza, mi ne ni ka ku alaba; mi n’o ka shukelwa ku bona hape musebezi wa mazoho a hao.” (Jobo 14:15) Ha mu nahane ka za seo! Mubupi wa luna u “shukelwa ku bona hape” batanga ba hae ba ba sepahala ba ba shwile. (“U ka bata hape ku bona musebezi wa mazoho a hao.”—The Jerusalem Bible.) Ka ku sebelisa sitabelo sa Jesu Kreste sa tiululo, Mubupi wa kona ku zusa batu. (Joani 3:16; Likezo 24:15) Ka ku utwahala, batu ba kona ku shutana ni lifolofolo fela ze shwa.

20. (a) Ki lili f’o ku bela kuli lizazi la ku shwa ki le linde ku fita lizazi la ku pepwa? (b) Zuho ya Lazaro neikana i amile cwañi ba bañata?

²⁰ Seo si talusa kuli lizazi la ku shwa li kona ku ba le linde ku fita lizazi la ku pepwa, haiba mutu y’o ka nako yeo u ezize libizo le linde ni Jehova, y’o a kona ku zusa ba ba sepahala ba ba shwa. Salumoni yo Mutuna, Jesu Kreste, n’a bonahalize seo. Sina ka mutala, n’a zuselize kwa bupilo munna ya n’a sepahala Lazaro. (Luka 11:31; Joani 11:1-44) Sina ha mu kona ku nahana, buñata bwa ba ne ba iponezi ku kutela kwa bupilo kwa Lazaro ne ba amilwe hahulu, ili ku beya tumelo ku mwan’a Mulimu. (Joani 11:45) Kana mu hupula kuli ne ba ikutwile kutokwa mulelo mwa bupilo, ili ku sa ziba kuli ne ba li bomañi mi ne ba libile kai? Ka ku fapahana, ne ba kona ku bona kuli ne ba sa tokwi ku ba sina lifolofolo fela ze pepiwa, ku pila ka nakonyana, mi cwale ni ku shwa. Mulelo wa bona mwa bupilo ne u tamani hahulu ni ku ziba Ndat’ahe Jesu ni ku eza tato ya Hae. Mina bo? Kana puhisano ye i mi tusize ku bona, kamba ku bona hande ka ku tala, ka m’o bupilo bwa mina bu konela ni ku swanela ku bela ni mulelo sakata?

21. Ki muinelo ufi mwa ku fumana taluso mwa bupilo bwa luna o lu sa bata ku nyakisisa?

²¹ Niteñi, ku ba ni mulelo tota o buniti mwa bupilo ku fitela kwahule ku nahana fela ka za lifu ni ku pila hape hasamulaho. Ku ama seo lu eza mwa bupilo bwa luna ka zazi ni zazi. Salumoni hape n’a utwahalize hande seo kwa Muekelesia, sina ha lu ka bona mwa taba ye latelela.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Hupula?

◻ Ki mwa linzila mañi m’o lifolofolo ni batu ba bapanywa?

◻ Ki kabakalañi lifu ha li koñomeka kuli buñata bwa buikatazo ni misebezi ya batu ki za mbango?

◻ Lizazi la ku shwa li kona cwañi ku ba le linde ku fita lizazi la ku pepwa?

◻ Ku ba kwa luna ni mulelo o na ni taluso mwa bupilo ku tomile fa swalisano ifi?

[Maswaniso a fa likepe 10]

Bupilo bwa mina bu shutana hahulu cwañi ni bwa lifolofolo?