Kana Mulimu W’a Mi Ziba Luli?
“[Wena Jehova, NW], . . . U zibelela linzila za ka kaufela.” —SAMU 139:1, 3.
1. Maikuto a kuli ‘ba bañwi ha ba utwisisi’ lipilaelo, but’ata, ni lisineneketo ze lu talimana ni zona ki a’ atile cwañi?
KANA ufi kamba ufi wa utwisisa luli lipilaelo, lisineneketo, ni but’ata bo mu talimana ni bona? Mwa lifasi kamukana ku na ni batu ba ba eza bolule-lule, banana ni ba bahulu, ba ba si na lubasi kamba bahabo bona ba ku ba fa mamelelo. Mane ni mwahal’a mabasi, basali ba bañata—ee, ni banna—ba ikutwa kuli bosinyalana ni bona ka niti ha ba utwisisi lisineneketo z’e ba imela. Ka linako ze ñwi, bakeñisa ku zwafa, ba bilaela kuli: “Kono ha mu utwisisi!” Mi ba banca ba ba fitile fa ku lumela kuli ha ku na ya ba utwisisa ki ba bañata luli. Niteñi, mwahal’a ba ba nyolezwi ku utwisiswa ko kutuna ku fita ba bañwi ku na ni bao bupilo bwa bona hamulaho se bu bile ni taluso ye tuna. Seo si konahala cwañi?
2. Ki sika mañi se si kona ku tahisa kuli balapeli ba Jehova ba be ni bupilo bo bu kolwisa ka mukwa o tezi?
2 Ki ka libaka la kuli, ku si na taba ni kuli batu sina bona b’a utwisisa ka ku tala maikuto a bona kamba ku tokwa, ba na ni buikolwiso bwa kuli Mulimu w’a utwisisa seo ba ipumana ku sona ni kuli, ka ku ba batanga ba hae, ha ba tokwi ku talimana ni but’ata bwa bona ba nosi. (Samu 46:1) Fahalimu a seo, Linzwi la Mulimu hamoho ni tuso ya maeluda ba Sikreste ba ba lemuha lika li ba konisa ku bona lika ze fitelela but’ata bwa bona bwa ka butu. Mañolo a ba tusa ku itebuha kuli sebelezo ya bona ya ka busepahali ki ye nde hahulu mwa meto a Mulimu ni kuli ba ba toma sepo ya bona ku yena ni fa litukiso z’a ezize ka Jesu Kreste ba na ni nako ya kwapili ya buiketo.—Liproverbia 27:11; 2 Makorinte 4:17, 18.
3, 4. (a) Ku itebuha taba ya luli ya kuli “Jehova ki Yena Mulimu” ni kuli ki yena “ya lu bupile” ku kona ku lu tusa cwañi ku fumana tabo mwa sebelezo ya hae? (b) Ki kabakalañi ha lu na ni buikolwiso bo bu tezi ka za pabalelo ye lilato ya Jehova?
3 Mwendi mw’a izibela hande Samu 100:2, ye bulela kuli: “A mu sebeleze [Jehova, NW] inze mu tabile; Mu itahise fapil’a hae ka lipina.” Ki ba bakai bao ka buniti ba fa bulapeli ku Jehova ka mukwa o cwalo? Mabaka a mande a ku eza seo a filwe mwa Ps 110 timana 3, ye lu hupulisa kuli: “Mu zibe kuli [Jehova, NW] ki Yena Mulimu; Ki Yena ya lu bupile, mi lu ba hae; Ki luna sicaba sa hae, ni mutapi o liswa ki Yena.” Mwa litaba za Siheberu, teñi k’o u bizwa ʼElo·himʹ, ili ku bonisa butuna bwa hae mwa ku babazeha, ku kutekeha, ni bunde bo butuna. Ki yena Mulimu a nosi wa niti. (Deuteronoma 4:39; 7:9; Joani 17:3) Batanga ba hae ba fita fa ku ziba Bumulimu bwa hae, isiñi fela sina taba ya luli ye ba lutilwe kono sina nto ye ñwi ye ba iponela ni ka za yeo ba fa bupaki ka ku ipeya ku utwa, busepahali, ni buipeyo.—1 Makolonika 28:9; Maroma 1:20.
4 Bakeñisa kuli Jehova ki yena Mulimu ya pila, ya kona ku bona mane ni lipilu za luna, ha ku na se si patilwe kwa meto a hae. W’a ziba hande-nde se si ezahala mwa bupilo bwa luna. W’a utwisisa se si tahisa but’ata bo lu talimana ni bona hamohocwalo ni maswenyeho a mwa munahano ni mwa maikuto a ne a kana a tahiswa ki zona zeo. Ka ku ba Mubupi, w’a lu ziba hande hahulu ku fita mo lu izibela luna bañi. Hape w’a ziba ka mwa ku lu tuseza ku talimana ni muinelo wa luna ni ku fa kimululo ye inelela. Ka lilato u ka lu tusa—inge mulisana ya lwala ngunyana fa sifuba sa hae—ha lu nze lu mu sepa ka pilu ya luna kaufela. (Liproverbia 3:5, 6; Isaya 40:10, 11) Ku ituta Samu 139 ku kona ku eza ze ñata mwa ku tiisa buikolwiso b’o.
Yena Y’a Bona Linzila za Luna Kaufela
5. Ku lu ‘lika’ kwa Jehova ku talusa nto mañi, mi ki kabakalañi k’o ha ku li ko ku lakazeha?
5 Ka buitebuho bo bu tungile, walisamu Davida n’a ñozi kuli: “[Wena Jehova, NW], u ni likile, mi u ni zibile.” (Samu 139:1) Davida n’a na ni buikolwiso bwa kuli ku zibiwa ki Jehova kwa hae ne si kwa sipamesho. Mulimu ne a s’a boni Davida ka mo ne ba kana ba mu bonela batu, ili ku lemuha fela siyemo sa hae, buikoneli bwa hae mwa ku bulela, kamba bukwala bwa hae mwa ku liza harepa. (1 Samuele 16:7, 18) Jehova n’a “likile” butu bwa mwahali luli bwa Davida mi n’a ezize seo ka ku ba ni mamelelo ye lilato ya za buiketo bwa hae bwa kwa moya. Haiba mu ba bañwi ba batanga ba Jehova ba ba ipeile, yena w’a mi ziba sina fela ka mwa n’a zibela Davida. Kana seo hasi nyangumuni ku mina maikuto a buitumelo ni likute le lituna?
6. Samu 139:2, 3 i bonisa cwañi kuli Jehova wa ziba ze lu eza kaufela, mane ni mihupulo ya luna kaufela?
6 Misebezi ya Davida kaufela ne i bonahala ku Jehova, mi Davida n’a lemuhile seo. “U ziba niha ni ina, niha ni zuha,” ki mwa n’a ñolezi walisamu. “U ziba muhupulo wa ka u sa li kwahule. Wa ni lekula niha ni zamaya, niha ni lobala, u zibelela linzila za ka kaufela.” (Samu 139:2, 3) Taba ya kuli Jehova u mwa mahalimu, a’ li kwahule hahulu ni lifasi-mubu, ne i si ka tibela ku ziba kwa hae seo Davida n’a eza kamba sa n’a nahana. N’a ‘lekuzi,’ kamba ku tatubisisa ka tokomelo, misebezi ya Davida, musihali hamohocwalo ni busihu, ilikuli a zibe muinelo wa yona.
7. (a) Ka ku itusisa likezahalo za mwa bupilo bwa Davida sina mutomo, mu bulele ka za lika ze ñwi mwa bupilo bwa luna zeo Mulimu a lemuha. (b) Ku lemuha seo ku swanela ku lu ama cwañi?
7 Muta lilato la ku lata Mulimu ni buikolwiso ka za m’ata a Hae a ku punyusa ne li susuelize Davida ya n’a sa li yo munyinyani ku itatela ku lwanisa Goliati ya n’a li likwenyepa la Mufilisita, Jehova n’a zibile seo. (1 Samuele 17:32-37, 45-47) Hamulaho, sitoyo sa batu ha ne si utwisize hahulu butuku pilu ya Davida, sineneketo ha ne i li ye tuna hahulu kuli mane a lotisa miyoko busihu, n’a omba-ombilwe ki zibo ya kuli Jehova n’a utwile kupo ya hae. (Samu 6:6, 9; 55:2-5, 22) Ka ku swana, muta pilu ye tezi buitumelo ne i tahisize kuli Davida a nahanisise ka butuna ka za Jehova mwahal’a busihu bwa n’a si ka lobala, Jehova n’a ziba hande seo. (Samu 63:6; mu bapanye Mafilipi 4:8, 9.) Manzibwana a mañwi Davida ha n’a buha musal’a muyahwa ni yena inze a tapa, Jehova n’a zibile ni seo, mi n’a boni se ne si ezahezi muta Davida, mane ni ka nako ye kuswani fela, n’a lumelelize litakazo za sibi ku zwisa Mulimu mwa mihupulo ya hae. (2 Samuele 11:2-4) Hamulaho, mupolofita Natani ha n’a lumilwe ku atumela Davida ka ku mu bonisa butuna bwa sibi sa hae, Jehova n’a si ka utwa fela manzwi a n’a zwile mwa mulomo wa Davida kono hape n’a lemuhile kuli ne a zwa mwa pilu ye bakile. (2 Samuele 12:1-14; Samu 51:1, 17) Kana seo hasi swaneli ku lu tahiseza ku nahana ka butuna ka za ko lu ya, se lu eza, ni se si mwa pilu ya luna?
8. (a) Ki ka nzila ifi ‘manzwi a fa lilimi la luna’ a ama mayemo a luna ku Mulimu? (b) Bufokoli mwa ku itusisa lilimi bu konwa ku tulwa cwañi? (Mateu 15:18; Luka 6:45)
8 Bakeñisa kuli Mulimu w’a ziba lika kaufela ze lu eza, ha ku swaneli ku lu komokisa kuli w’a lemuha ka za mo lu itusiseza silama sa mubili mane ni se si nyinyani hahulu sina lilimi. Mulena Davida n’a lemuhile seo, mi n’a ñozi kuli: “Kakuli linzwi li si ka ba kale fa lilimi la ka, s’o li ziba kaufela, Wena [Jehova, NW].” (Samu 139:4) Davida n’a ziba hande kuli ba ne ba ka amuhelwa sina baenyi mwa tende ya Jehova ne ba ka ba batu ba ne ba si ka munjula ba bañwi ni ba ne ba hanile ku sebelisa lilimi la bona mwa ku hasanya lusebo lo lu natifalizwe lo ne lu ka tisa nyazo ku mulikani ye ba ziba hande. Batu bao Jehova a’ nga hande neikaba batu ba ba bulezi niti mane ni mwa lipilu za bona. (Samu 15:1-3; Liproverbia 6:16-19) Ha ku na ku luna ya kona ku zamaisa lilimi la hae ka ku petahala, kono Davida n’a si ka eza ka buzwa ka ku fita fa kutwisiso ya kuli ha ku na sa n’a ka eza mwa ku bolosola muinelo w’o. N’a ngile nako a nze a tahisa ni ku opela lipina za tumbo ku Jehova. Hape n’a zibile hande ka za tokwahalo ya ku tusiwa mi n’a kupile tuso yeo ku Mulimu. (Samu 19:12-14) Kana ku itusisa lilimi kwa luna ni kona ku tokwa mamelelo ya ka tapelo?
9. (a) Tolongosho ye kwa Samu 139:5 i bonisa nto mañi ka za m’o Mulimu a zibela muinelo wa luna ka ku tala? (b) Seo si lu tahiseza ku ikolwisa ka za nto mañi?
9 Jehova h’a boni luna kamba muinelo wa luna ka mubonelo o na ni maciñekelo. U na ni pono ye tezi, ya kwa lineku le liñwi ni le liñwi. Ka ku itusisa mutala wa muleneñi o’ ambekilwe ki lila, Davida n’a ñozi kuli: “Wa ni ambeka kwapili ni mwamulaho.” Mwa taba ya Davida, Mulimu n’a si sila se si ambeka; kono, ka ku fapahana, n’a li musilelezi ya fa mamelelo. “Lizoho la hao li inzi ku na,” ki mwa n’a ekelelize Davida, kacwalo ili ku bonisa tamaiso ni silelezo ya Mulimu ye boniswa kwa neku la ku tuseha ko ku inelela kwa ba ba mu lata. “Zibo yeo i ni komokisize hahulu, I pahami, ha ni fiti ku yona,” ki mwa n’a itumelezi Davida. (Samu 139:5, 6) Zibo ya Mulimu ya ku ziba batanga ba hae ki ye tezi luli, ye tungile hahulu, kuli mane ha lu koni ku i utwisisa ka ku tala. Kono lu ziba ze ñata ze kona ku lu fa buikolwiso bwa kuli Jehova kaniti wa lu utwisisa ni kuli tuso yeo a fa ikaba yona ye nde ka ku fitisisa.—Isaya 48:17, 18.
Ku Si Na Taba ni Ko Lu Inzi, Mulimu W’a Kona ku Lu Tusa
10. Ki niti mañi ye susueza ye tahiswa ki tolongosho ye utwahala hande ya kwa Samu 139:7-12?
10 Ka ku beya mwa munahano mubonelo o muñwi wa pabalelo ya Jehova ye lilato, walisamu u zwelapili kuli: “Ni ka ya kakai, ni be kwahule ni Moya wa hao? Ni ka sabela, kakai ni be kwahule ni pata ya hao?” N’a si na takazo ya ku lika ku zwa ku Jehova; ka ku fapahana, n’a ziba kuli a be kai kamba kai, Jehova n’a ka ziba mi, ka moya wa hae o kenile, u kona ku mu tusa. A ekeza kuli: “Ha ni li, ni kambamele kwa lihalimu, u kwateñi; Niha ni li, ni y’o lobala mwa mabaka a ba ba shwile, ni mona u mwateñi. Niha ni li, ni pahame fa mafufa a masa, ni y’o ikahela kwa mafelelezo a lifasi, ni ko, singandi sa hao si ka ni zamaisa, mi lizoho la hao la bulyo li ka ni swala. Niha ni ka li: Mwa lififi ki mona mo ni ka ipata; Busihu kiha bu fetuha liseli mabapa ni na; Ku Wena, lififi ha li bonahali ku ba le linsu, busihu bu bonahala liseli sina musihali; Ku Wena, lififi ni liseli za swana.” (Samu 139:7-12) Ha ku na ko lu kana lwa ya, ha ku na miinelo ye lu kana lwa talimana ni yona, ye ne i ka lu beya ko lu s’a konwi ku bonwa ki Jehova kamba ko u sa koni ku fita moya wa hae kuli u lu tuse.
11, 12. (a) Mane nihailikuli Jonasi n’a bu libezi ka nakonyana, buikoneli bwa Jehova bwa ku bona ni ku tusa ne bu bonisizwe cwañi mwa taba ya Jonasi? (b) Se si bonwi sa Jonasi si swanela ku lu tusa cwañi?
11 Ka nako ye ñwi mupolofita Jonasi n’a libezi seo. Jehova n’a mu file musebezi wa ku y’o kutaza kwa batu ba Ninive. Ka libaka le liñwi n’a ikutwile kuli na s’a koni ku taleleza kalulo yeo. Mwendi bakeñisa libubo la buhali la batu ba Asirya, muhupulo wa ku y’o sebeleza mwa Ninive ne u sabisize Jonasi. Kacwalo a lika ku ipata. Kwa likamba la Jopa, a kwela sisepe se si liba kwa Tareshishi (ili yeo ka nañungelele i nahanelwa kwa Spain, ili buhule bo bu eza likilomita ze fitelela 3,500 kwa wiko ya Ninive). Nihakulicwalo, Jehova n’a mu boni ha kena mwa sisepe ni ku yo lobala mwa kalulo ye kwatasi. Mulimu hape n’a ziba kwa n’a li Jonasi hamulaho ha n’a nepezwi mwa liwate, mi Jehova n’a utwile Jonasi ha n’a ezize sepiso a li mwa mba ya tapi ye tuna kuli u ka taleleza buitamo bwa hae. H’a punyusizwe ka ku kutiswa fa lundandala, Jonasi hape n’a filwe sibaka sa ku taleleza kalulo ya n’a filwe.—Jonasi 1:3, 17; 2:1–3:4.
12 Ne ku ka ba ku bile ko kunde hakalo kwa neku la Jonasi kabe ku zwelela kwa makalelo n’a itingile fa moya wa Jehova kuli u mu tuse ku taleleza kalulo ya hae! Nihakulicwalo, Jonasi hamulaho n’a ñozi ka ku ikokobeza ka za se si bonwi sa hae, mi se si ñozwi seo se si tusize ba bañata haisali kuli ba bonise buikolwiso ku Jehova bo ne bu bonahezi ku bela Jonasi t’ata ku bu fumana.—Maroma 15:4.
13. (a) Ki likalulo mañi zeo Elia n’a petile ka ku sepahala pili a si ka baleha kale ku Muoli Jezebele? (b) Jehova n’a tusize cwañi Elia mane niha n’a bata ku y’o ipata kwande a kalulo ya Isilaele?
13 Se si bonwi sa Elia ki se si bat’o ba se si fapahana. N’a fitisize ka busepahali taelo ya Jehova ya kuli Isilaele u ka telwa ki linanga ka ku ba koto ya libi za bona. (1 Malena 16:30-33; 17:1) N’a yemezi bulapeli bwa niti mwa kangisano ya mwahal’a Jehova ni Baale fa lilundu la Karmele. Mi n’a zwezipili ku seo ka ku bulaya bapolofita ba Baale b’a 450 mwa nukana ya Kishoni. Kono Muoli Jezebele ka mabifi a matuna ha n’a konkile kuli u ka bulaya Elia, Elia a baleha mwa naha. (1 Malena 18:18-40; 19:1-4) Kana Jehova n’a li teñi k’o kuli a mu tuse ka nako yeo ye t’ata? Ee, luli. Kabe Elia n’a pahami fa lilundu le li lumbile, inge y’a ya kwa lihalimu; kabe n’a ipatile mwa liñope le li tungile la mwa mubu, inge y’a mwa Sheol; kabe n’a balehezi kwa sioli se siñwi se si kwahule ka bubebe bo bu swana sina bwa liseli masa ha patalala le li hasanela fa lifasi-mubu—lizoho la Jehova ne li ka ba teñi k’o ili ku mu tiisa ni ku mu etelela. (Mu bapanye Maroma 8:38, 39.) Mi Jehova n’a tiisize Elia isiñi fela ka lico kwa neku la musipili wa hae kono hape ni ka liponiso ze nde hahulu za m’ata a Hae a’ sebeza. Ka ku tiiswa cwalo, Elia a’ nga muhato kwa kalulo ya hae ya bupolofita ye tatama.—1 Malena 19:5-18.
14. (a) Ki kabakalañi ha ne ku ka ba ko ku fosahezi ku fita fa kutwisiso ya kuli Mulimu ki y’a fumaneha kai ni kai? (b) Ki mwatas’a miinelo mañi Jehova ka lilato a tiisize mayemo a batanga ba hae mwa linako za cwale? (c) Ku ba cwañi kuli mane ni ha ne lu ka ba mwa Sheol, Mulimu n’a ka ba teñi k’o?
14 Manzwi a bupolofita a kwa Samu 139:7-12 h’a talusi kuli Mulimu u fumaneha kai ni kai, kuli yena ka butu u mwa libaka kaufela ka linako kaufela. Mañolo ka ku utwahala hande-nde a bonisa se si fapahana ku seo. (Deuteronoma 26:15; Maheberu 9:24) Niteñi, batanga ba hae ni kamuta ha ba bi mwa sibaka mw’a s’a koni ku fita. Seo si bile cwalo ku bao likalulo za bona za teokratiki li ba isize kwa libaka ze kwahule. Seo ne si bile cwalo kwa Lipaki ba ba sepahala ba ne ba li mwa minganda ya tukufazo ya Nazi mwahal’a Ndwa ya Lifasi ya II, mi ne si bile cwalo kwa balumiwa ba ne ba tamilwe ba li mwakamutwa mwa China kwa mafelelezo a ma-1950 ni kwa makalelo a ma-1960. Ne si bile cwalo kwa mizwale ni likaizeli ba luna ba mwa naha ye ñwi ya mwa Central Africa ba ne ba balehile ka ku kuta-kutela mwa minzi ya bona, mane ni ku zwa mwa naha. Haiba ku ba ni tokwahalo ya ku eza seo, Jehova u kona ku fita ni mwa Sheol, ili libita tenyene, ni ku kutisa basepahali ka zuho.—Jobo 14:13-15; Luka 20:37, 38.
Yena Y’a Lu Utwisisa ka Buniti Luli
15. (a) Ki ku zwa kwa nako ya kwa makalelo cwañi Jehova a konile ku lemuha ku hula kwa luna? (b) Sipimo sa zibo ya Mulimu ya ku lu ziba si bonisizwe cwañi ki ku ama kwa walisamu kwa lipio?
15 H’a nze a buyelezwi, walisamu u hohela mamelelo kwa taba ya kuli Jehova u lu zib’anga lu si ka pepwa kale, ka ku bulela kuli: “Kakuli ki Wena ya bupile lipio za ka, ya ni [kwalezi, NW] mwa mba ya boma. Ni ka itumela ku Wena, kakuli ni ezizwe ka mukwa o sabisa, o komokisa, misebezi ya hao ya komokisa, moya wa ka u lemuha cwalo hande.” (Samu 139:13, 14) Ku kopanyiwa kwa tungwalingwali twa sibupeho to tu zwa ku bondat’a luna ni bom’a luna ka nako ya ku itwala ku tahisa muinelo o’ susueza ka ku tala se si ka ba buikoneli bwa luna bwa mubili ni munahano. Mulimu wa utwisisa buikoneli b’o. Mwa samu ye lipio li bulelwa ka mukwa o ipitezi, ili zeo li itusiswa hañata mwa Mañolo ka ku ama kwa muinelo wa mwahali ka ku fitisisa wa butu.a (Samu 7:9; Jeremia 17:10) Jehova u zibile litaba ze tungile zeo ka za luna lu si ka pepwa kale. Hape ki yena y’o ka ku ba ni mamelelo ye lilato n’a lukisize mubili wa mutu ka mukwa wa kuli selusi ye nunisizwe ye mwa mba ya me i tahise kandu ka ka sileleza ili ku ‘kwalela’ kabupiwa ka ka sa li mwa lii ni ku ka sileleza ha ka nze ka hula.
16. (a) Ki ka nzila ifi Samu 139:15, 16 i koñomeka m’ata a ku utwisisa lika hande ni ka butungi a pono ya Mulimu? (b) Ki kabakalañi seo ha si swanela ku ba se si susueza ku luna?
16 Cwale, ka ku koñomeka m’ata a ku utwisisa lika hande ni ka butungi a pono ya Mulimu, walisamu u ekeza kuli: “Mubili wa ka n’o si ka pateha ku Wena, ha ne ni nze ni ezwa kwa mukunda, ni ku bupiwa hande-nde mwa mabaka kwatasi a lifasi [ka mo ku bonahalela fela u ama ka mukwa wa liloko kwa mba ya bom’ahe kono ili ka ku ama hape ni kwa ku bupiwa kwa Adama ku zwelela kwa liluli]. Meto a hao a ni boni, ha ne ni li nto ye si ka petahala, mi mwa buka ya hao, lilama za ka kaufela ne li ñozwi, ha ne li nze li bupiwa [lilama za mubili] ka zazi ni zazi, nako ye ne ku si na niheba [lilama za mubili ka ku ikemela] li li liñwi la zona.” (Samu 139:15, 16) Ha ku na kakanyo ka za seo—ku si na taba ni kuli batu sina luna ba lu utwisisa kamba ku tokwa, Jehova yena wa lu utwisisa. Seo si swanela ku lu ama cwañi?
17. Ha lu bona misebezi ya Mulimu ku ba ye makalisa, seo si lu susueza ku eza nto mañi?
17 Muñoli wa Samu 139 u lumela kuli misebezi ya Mulimu ka za yeo n’a ñola ne li ye makalisa. Kana ni mina mu ikutwa cwalo? Nto ye makalisa i tahisa kuli mutu a nahane ka butungi kamba kuli a bonise mamelelo ye tezi. Ku kana kwa ba kuli m’u nga cwalo muhato kwa misebezi ya Jehova ya pupo ye bonahala. (Mu bapanye Samu 8:3, 4, 9.) Kana ni mina mu fa nahanisiso ya mufuta o cwalo ku s’a ezize mwa ku toma Mubuso wa Bumesiya, ku seo a eza mwa ku tahisa kuli taba ye nde i kutazwe mwa lifasi-mubu kaufela, ni kwa nzila ka yeo Linzwi la hae li cinca butu bwa batu?—Mu bapanye 1 Pitrosi 1:10-12.
18. Haiba lu fumana kuli misebezi ya Mulimu ki ye tisa sabo, seo si ka lu ama cwañi?
18 Kana ni mina se mu boni kuli ku nyakisisa misebezi ya Mulimu ku tahisa sabo, kuli ku tahisa ku mina sabo ye nde, ye susueza ka mukwa o tiile, ye ama ka mukwa o tezi butu bwa mina ni nzila yeo mu itusisa ka yona bupilo bwa mina? (Mu bapanye Samu 66:5.) Haiba ku cwalo, pilu ya mina i ka mi susueza ku lumba Jehova, ku mu lumbeka, ku tahisa linako ze nde za ku bulelela ba bañwi ka za mulelo wa hae ni lika ze nde hahulu zeo a bulukezi ba ba mu lata.—Samu 145:1-3.
[Litaluso za kwatasi]
a Mu bone Insight on the Scriptures ye hatisizwe ki Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., Volyumu 2, likepe 150,
Maikuto a Mina ki Afi?
◻ Ku ziba kwa luna kuli “Jehova ki Yena Mulimu” ku lu tusa cwañi ku mu sebeleza ka tabo?
◻ Bupilo bwa luna bu swanelwa ku susuezwa cwañi ki ku ziba kwa Mulimu lika kaufela ze lu eza?
◻ Ki kabakalañi taba ya kuli ni kamuta ha lu bi ko lu s’a bonwi ki Mulimu haili ye susueza?
◻ Ki kabakalañi Mulimu h’a kona ku lu utwisisa ka linzila zeo ku si na mutu ya kona ku lu utwisisa ka zona?
◻ Ki kabakalañi tuto ye cwale ka ye ha i lu tahiseza ku bata ku lumba Jehova?