Jehova, Muezi wa Ze Komokisa
“U yo muhulu, mi u ezize ze komokisa; Mulimu ki Wena fela u nosi.”—SAMU 86:10.
1, 2. (a) Za bumapanga-panga ze tahisizwe ki mutu li amile cwañi lifasi? (b) Ki kai ko ne lu kana lwa fumana sepo ya lika ze nde ni ku fita?
BATU ba mwa linako za cwale ne ba kana ba itundumuna kuli lika ze ba tahisize ki ze komokisa—lipangaliko za magesi, lipangaliko za ku ambolisana ka zona, video, motikala, ku zamaya ka liungamuwilu, ni za bumapanga-panga ze sebelisa likompyuta. Zona zeo li fetuzi lifasi ku ba fela maino a’ inzi kulokulikuñwi. Kono ki maino a’ cwañi! Mwa sibaka sa kozo, bumbombo, ni ku atelwa ki lika kwa batu kaufela, mufuta wa mutu u katazwa ki lindwa ze maswe hahulu, ku loba milao, mifilifili mwa ku bata za bupolitiki, ku silafala kwa maino, matuku, ni bubotana. Mi lilwaniso za nyukiliya ze cic’alile mwa lifasi kaufela, nihaike li kusufalizwe kwa buñata, li sa kona ku yundisa lusika lwa butu. Balekisi ba lifu, bona bapangi ba lilwaniso, ba zwelapili ku zamaisi pisinisi ye tuna ka ku fitisisa fa lifasi-mubu. Bafumi b’a fuma ni ku fita, mi babotana b’a sheba ni ku fita. Kana ufi kamba ufi wa kona ku fumana tatululo ya seo?
2 Ee! Kakuli ku na ni Yo Muñwi y’a fa koñomeko ka za tukuluho, y’o ‘ya pahamezi mutu ya pahami,’ yena Jehova Mulimu. (Muekelesia 5:8) N’a buyelezi ku ñolwa kwa lisamu, ze fa ku omba-omba ko ku ñata ni kelezo ye butali ya mwa linako za masitapilu. Samu 86 ki ye ñwi ya zona, ye na ni miñolo ya fahalimu ye buñolo ye li: “Tapelo ya Davida.” Ki tapelo yeo mu kona ku ikungela ku ba ya mina.
Ya Mwa Manyando Kono Ya Sepahala
3. Mwa linako ze, ki mutala ufi o’ susueza w’o Davida a lu fa?
3 Davida n’a ñozi samu yeo muta n’a li mwa manyando. Luna kacenu, ba ba pila mwa “mazazi a maungulelo” a muinelo wa Satani, mwa “linako ze tata” ze, lu talimana ni litiko ze swana. (2 Timotea 3:1; mu bone hape Mateu 24:9-13.) Ka ku swana ni luna, Davida n’a ipumani mwa lipilaelo ni maikuto a maswabi bakeñisa but’ata bwa n’a li ku bona. Kono ni kamuta n’a si ka lumeleza litiko zeo ku fokolisa sepo ya hae ye sepahala ku Mubupi wa hae. N’a bulezi kuli: “U ni sikekele zebe [Oho Jehova, NW], u ni utwe! Kakuli ni mubotana, ni shebile. Babalela moya wa ka, kakuli ni yo muñwi wa ba ba ku lata; wena Mulimu wa ka, u pilise mutang’a hao ya ku sepile.”—Samu 86:1, 2.
4. Lu swanela ku bonisa cwañi buikolwiso bwa luna?
4 Lwa kona ku ba ni buikolwiso, sina mwa n’a bezi ni bona Davida, bwa kuli “Mulimu wa ze tiisa pilu kaufela,” yena Jehova, u ka sikululela zebe ya hae kwa lifasi-mubu le ni ku teeleza kwa litapelo za luna za ka buikokobezo. (2 Makorinte 1:3, 4) Ha lu sepa Mulimu wa luna ka ku tala, lu kona ku latelela kelezo ya Davida ye li: “U lwalise [Jehova, NW] mulwalo wa hao, mi u ka ku tiisa. H’a na ku lumela kuli ya na ni niti a nyanganyiswe.”—Samu 55:22.
Silikani Se Situna ni Jehova
5. (a) Litoloko ze ñwi za ka tokomelo li cincize cwañi mafosisa a bañoli ba Sijuda? (b) Ki ka nzila ifi lisamu za 85 ni 86 li tunafaza Jehova? (Mu bone litaluso za kwatasi.)
5 Mwa Samu ya bu-86 (NW), Davida u itusisa pulelo ya kuli “Oho Jehova” h’a 11. Tapelo ya Davida ki ye buniti hakalo mi silikani sa hae ni Jehova ki se situna hakalo! Mwa linako za hamulaho, ku itusisa ko ku silikani cwalo kwa libizo la Mulimu ne ku fitile fa ku ba ko ku s’a tabelwi ki bañoli ba Sijuda, ka ku lemuseha hahulu Ma-Sopherim. Ne ba bile ni boi bwa bulapeli kwa neku la ku itusisa maswe libizo leo. Ka ku kasheza kwatuko buniti bwa kuli mutu n’a bupilwe ka siswaniso sa Mulimu, ne ba hana ku sebelisa ku Mulimu tulemeno t’o batu ni bona ba bonisa. Kacwalo ka buñata bo bu eza 7 ku bo bu 11 b’o libizo la bumulimu li fumaneha mwa kopi ya Siheberu ya samu i liñwi yeo, ne ba yolisize libizo la YHWH (Jehova) ka lilumbatina la ʼAdho-naiʹ (Mulena). Lwa kona ku taba bakeñisa kuli New World Translation of the Holy Scriptures, hamohocwalo ni litoloko ze ñwi ze sikai za ka tokomelo, li kutisize sinca libizo la bumulimu mwa sibaka sa lona se si li lukela mwa Linzwi la Mulimu. Ka seo, swalisano ya luna ni Jehova i koñomekilwe sina mo i swanelwa ku koñomekelwa.a
6. Ki ka linzila lifi lu kona ku bonisa kuli libizo la Jehova ki le linde hahulu ku luna?
6 Tapelo ya Davida i zwelapili kuli: “U ni eze ka sishemo [Oho Jehova, NW], kakuli ni huweleza ku Wena lizazi kaufela. U tabise moya wa mutang’a hao; kakuli ni isa moya wa ka kwahalimu ku Wena [Oho Jehova, NW].” (Samu 86:3, 4) Mu lemuhe kuli Davida n’a huweleza ku Jehova “lizazi kaufela.” Ka mo ku inezi fela, hañata n’a lapela busihu kaufela, inge ha n’a li ya yambaela mwa naheñi. (Samu 63:6, 7) Ka ku swana kacenu, Lipaki ba bañwi ha ba li mwa lubeta lwa ku swaliwa likalala kamba ka ku fosezwa ko kuñwi kwa ka bukebenga ba huweleza ku Jehova ka ku tumusa linzwi. Ka linako ze ñwi se ba fitile fa ku makala ka ze zwa mwateñi ze tabisa.b Libizo la Jehova ki le li nde hahulu ku luna, sina fela mo ne li bezi ku “Jesu Kreste, Mwan’a Davida,” ha n’a li fa lifasi-mubu. Jesu n’a bulelezi balutiwa ba hae ku lapelela ku keniswa kwa libizo la Jehova mi n’a zibahalize ku bona seo libizo leo li yemela.—Mateu 1:1; 6:9; Joani 17:6, 25, 26.
7. Ki mitala mañi ye lu na ni yona ka za Jehova ku nanula mioyo luli ya batanga ba hae, mi lu swanela k’u nga cwañi muhato ku seo?
7 Davida n’a nanulezi moyo wa hae, f’o kikuli yena luli kaufela, ku Jehova. U lu susueza ku eza nto ye swana, ka ku bulela kwa Samu 37:5 kuli: “U beye nzila ya hao ku [Jehova, NW]. U mu sepe, mi ku ka sebeza Yena.” Kacwalo kupo ya luna ku Jehova ya ku ezisa moyo wa luna ku ba o’ tabile i ka alabiwa. Batanga ba Jehova ba ba buluka busepahali ba bañata ba zwelapili ku fumana tabo ye tuna mwa sebelezo ya hae—ku si na taba ni but’ata, linyandiso, ni makulano. Mizwale ba luna ba ba mwa libaka ze tezi lindwa mwa Africa, ze cwale ka Angola, Liberia, Mozambique, ni Zaire, se ba zwezipili ku beya sebelezo ya Jehova mwa sibaka sa pili mwa bupilo bwa bona.c Kaniti u ba tahiselize ku taba ka kutulo ye tuna ya kwa moya. Lu lukela ku itiisa, sina bona ha ba ezize cwalo. (Maroma 5:3-5) Mi ha lu nze lu itiisa, lu fiwa buikolwiso bwa kuli: “Pono yeo i sa bulukezwi nako ya yona, kono i ka itahanela kwa maungulo, . . . ha i na ku liyeha.” (Habakuki 2:3) Ka ku ba ni buikolwiso ni sepo ye tezi ku Jehova, haike ni luna lu zwelepili ku “itahanela kwa maungulo.”
Bunde bwa Jehova
8. Ki silikani sifi se situna se ne lu kana lwa ba ni sona ni Jehova, mi u bonisize cwañi bunde bwa hae?
8 Davida hape u fitisa kupo ye ñwi ye na ni maikuto a’ tungile ye li: “Wena [Oho Jehova, NW] u na ni musa, mi wa lata ku swalela, mi u shemuba hahulu kaufela ba ba ku lapela. [Oho Jehova, NW] teela tapelo ya ka zebe; mi u teeleze linzwi la ka, ha ni kupa ka buikokobezo. Mwa lizazi la ñalelwa ya ka ni ka biza ku Wena, mi u ka ni alaba.” (Samu 86:5-7) “Oho Jehova”—ka ku kuta-kutela lu nyangumunwa ki silikani se situna se si mwa pulelo ye! Ki silikani se ne si kana sa huliswa kamita ka tapelo. Davida ka nako ye ñwi n’a lapezi kuli: “U si ke wa hupula libi za kwa bucaha bwa ka, ni lifoso za ka; kono u ni hupule ka sishemo sa hao, kabakala musa wa hao, [Oho Jehova, NW].” (Samu 25:7) Jehova ki yena mutala o mutuna ka ku fitisisa wa bunde—ka ku fa tiululo ka Jesu, ka ku bonisa sishemo kwa baezalibi ba ba bakile, ni ka ku sululela sishemo se si lilato kwa Lipaki za hae ba ba sepahala ni ba ba na ni buitebuho.—Samu 100:3-5; Malaki 3:10.
9. Ki manzwi afi a’ fa buikolwiso ao baezalibi ba ba bakile ba swanela ku nyakisisa hahulu?
9 Kana lu swanela ku ikalelwa ka za mafosisa a kwamulaho? Haiba lu ezeza mahutu a luna linzila ze otolohile cwale, lwa tiiswa muta lu hupula manzwi a’ fa buikolwiso a muapositola Pitrosi ku ba ba baka a kuli “linako za ku katuluha” li ka zwelela ku Jehova. (Likezo 3:20) Haike lu be bukaufi ni Jehova mwa tapelo ka Muliululi wa luna, yena Jesu, ya n’a bulezi ka lilato kuli: “Mu tahe ku na mina kamukana ba ba katezi, ba ba imezwi, mi ni ka mi imulula. Mu itwese coko ya ka, mi mu itute ku na; kakuli ni na ni musa ni pilu ye bunolo, [mi] mu ka fumanela mioya ya mina pumulo.” Lipaki ba ba sepahala ha ba lapela ku Jehova kacenu ka libizo le linde la Jesu, ka mo ku inezi fela ba fumana pumulo.—Mateu 11:28, 29; Joani 15:16.
10. Ki libubo mañi leo buka ya Lisamu i fa sishemo sa Jehova?
10 Buka ya Lisamu i ama kwa “sishemo” sa Jehova ka buñata bo bu fitelela mwanda. Sishemo se si cwalo ka buniti fela ki se si atile hakalo! Mwa litimana za yona za pili z’ene, Samu ya bu-118 i kupa batanga ba Mulimu ku itumela ku Jehova, mi i kutela hane kuli “sishemo sa hae ki sa kamita.” Samu ya bu-136 i koñomeka h’a 26 muinelo o’ tahisa silikani wa “sishemo sa hae.” Ku si na taba ni kuli ki ka linzila lifi lu eza mafosisa—mi sina Jakobo 3:2 ha i bulela, “kaufela lu fosa mwa linto ze ñata”—haike lu be ba ba itukiselize ku bata ku swalelwa ki Jehova, lu na ni buikolwiso ka za mufelañeke ni sishemo sa hae. Sishemo sa hae ki poniso ya lilato la hae le li sepahala ku luna. Haiba lu zwelapili ku eza tato ya Mulimu, u ka bonisa lilato la hae le li sepahala mwa ku lu tiisa kuli lu talimane ni tiko ifi ni ifi ka ku kondisa.—1 Makorinte 10:13.
11. Mihato ya maeluda neikana ya tusa cwañi mwa ku zwisa maikuto a bufosi?
11 Ne ku kana kwa ba ni linako ze ñwi muta lu sitataliswa ki ba bañwi. Ku itusiswa maswe kwa maikuto kamba kwa mubili mwahal’a nako ya kwa bwanana se ku siile ba bañwi ni maikuto a bufosi kamba a ku zwafa ko ku tezi. Nalimai y’a cwalo n’a kana a huweleza ku Jehova, a na ni buikolwiso bwa kuli u ka mu alaba. (Samu 55:16, 17) Eluda ya muhau n’a kana a ba ni cisehelo ya ku tusa mutu ya cwalo ku amuhela buniti bwa kuli ne isi mulatu wa nalimai y’o. Kacwalo, ku ambola fa luwaile kwa ka linako ze ñwi kwa eluda y’o ku kona ku tusa mutu y’a cwalo ku fitela kwa nalulelule a kona ku ‘lwala mulwalo’ w’o.—Magalata 6:2, 5.
12. Manyando a ekezehile cwañi, kono ne lu kana lwa sebelisana cwañi ni ona ka ku kondisa lika?
12 Ku na ni miinelo ye miñwi ye miñata yeo batu ba Jehova ba na ni ku lwanisana ni yona kacenu. Ku kala ka Ndwa ya Lifasi ya I ka 1914, likayamana le lituna ne li kalisize ku fenya lifasi-mubu le. Sina ha ne ku bulezwi cimo ki Jesu, ne i li “makalelo fela a manyando.” Manyando se a ekezehile hahulu ha lu nze lu kena hahulu mwa mazazi a “ku fela kwa lifasi.” (Mateu 24:3, 8) ‘Nako ye kuswani’ ya Diabulosi i sweli ku liba kwa mafelelezo a yona a kaungu-ungu. (Sinulo 12:12) “Sina tau ye lila” ye bata ye i ka ca, yena Sila se situna y’o u itusisa kalole kafi ni kafi ka ka fumaneha ilikuli a lu kauhanye kwa mutapi wa Mulimu ni ku lu sinya. (1 Pitrosi 5:8) Kono h’a na ku kondisa! Kakuli, ka ku swana sina Davida, lu tomile sepo ya luna ka ku tala ku Mulimu wa luna a li muñwi, yena Jehova.
13. Bashemi ni bana ba bona ne ba kana ba ipumanela cwañi bunde bwa Jehova?
13 Ku si na kakanyo, Davida n’a koñomekile mwa pilu ya mwan’a hae yena Salumoni tokwahalo ya ku itinga fa bunde bwa Jehova. Kacwalo, Salumoni n’a kona ku laela mwan’a hae kuli: “U sepe [Jehova, NW] ka pilu ya hao kaufela, mi u si ke wa tiyela fa butali bwa hao; u beye [Jehova, NW] mwa milelo ya hao kaufela, mi Yena u ka lukisa linzila za hao. U si ke wa ipona butali; saba [Jehova, NW] mi u kauhane ni bumaswe.” (Liproverbia 3:5-7) Bashemi kacenu ka ku swana ba swanela ku luta bana ba bona mwa ku lapelela ka ku ba ni sepo ku Jehova ni mwa ku talimanela ni miinelo ye fenya ya lifasi le li na ni lunya—ye cwale ka sineneketo ya litaka za bona kwa sikolo ni miliko ya ku ba ni muzamao o maswe. Ku pila ka niti ni bana ba mina ka lizazi le liñwi ni le liñwi ku kona ku toma mwa lipilu za bona za bwanana lilato la luli la ku lata Jehova ni ku itinga ku yena ka tapelo.—Deuteronoma 6:4-9; 11:18, 19.
Misebezi ya Jehova ye s’a Konwi ku Bapanyezwa
14, 15. Ki ifi ye miñwi ya misebezi ya Jehova ye s’a konwi ku bapanyezwa?
14 Ka buikolwiso bo bu tungile Davida u bulela kuli: “Kwa milimu, ha ku na ya swana sina Wena [Oho Jehova, NW], ni kwa misebezi, ha ku na ye swana sina ya hao.” (Samu 86:8) Misebezi ya Jehova ki ye mituna hahulu, ye makalisa hahulu, ni ye komokisa hahulu, ku fita mutu ufi kamba ufi mwa n’a ka nahanela. Ka mo i bonezwi ka sayansi ya mwa mazazi a cwale, pupo kamukana ya mahalimu a’ bupilwe—butuna bwa yona, ku lumelelana kwa yona, ni ku makaza kwa yona—i fumanehile ku ba ye makalisa hahulu ku fita nto ifi kamba ifi yeo Davida n’a utwisisize. Niteñi, mane ni yena n’a susumelizwe ku bulela kuli: “Mahalimu a bulela kanya ya Mulimu; mi sibaka sa lihalimu si bonahalisa musebezi wa mazoho a hae.”—Samu 19:1.
15 Misebezi ya Jehova hape i bonisizwe ka ku makaza luli, ka nzila yeo n’a tomile ni ku lukisa lifasi-mubu, ili ku lukisa, ka za musihali ni busihu, myaha, nako ya ku cala ni ya ku kutula, ni lika ze ñata ze tabisa ze ne ba ka ikola batu. Mi ki ka mukwa o’ makalisa hakalo luna ka sibili lu ezizwe ni ku b’akanyiwa ka mo ku tokwahalela, ilikuli lu kone ku ikola misebezi ya Jehova ye lu potolohile!—Genese 2:7-9; 8:22; Samu 139:14.
16. Ki ifi poniso ye tuna ka ku fitisisa ya bunde bwa Jehova, ili bo bu libisa kwa misebezi ifi ye ekezehile ye s’a konwi ku bapanyezwa?
16 Hamulaho wa ku s’a utwa Mulimu kwa bashemi ba luna ba pili, ili ku tahisa manyando a’ kataza mufuta wa lifasi-mubu ku t’o fita ni kacenu, Jehova ka lilato la hae n’a ezize musebezi o’ komokisa ka ku luma mwan’a hae fa lifasi-mubu ku t’o shaela Mubuso wa Mulimu ni ku shwa sina tiululo kwa mufuta wa mutu. Mi ka makazo luli! Jehova cwale a zusa mwan’a hae kuli a be y’a ketilwe kuli a be Mulena hamoho ni yena. (Mateu 20:28; Likezo 2:32, 34) Ku zwelela mwahal’a batu ba ba sepahala Mulimu hape u ketile ba ba “bupilwe sinca” ba ba ka busa ni Kreste sina “lihalimu le linca” le li muhau fahalimu a “lifasi le linca” ili nyangela ye ka kopanyeleza mabilioni-bilioni a batu ba ba ka zusiwa kwa bafu. (2 Makorinte 5:17; Sinulo 21:1, 5-7; 1 Makorinte 15:22-26) Misebezi ya Jehova kacwalo i zwelapili ku fita kwa masetela a’ tahisa tumbo! Kaniti, lwa kona ku huweleza kuli: “[Oho Jehova, NW] . . . sishemo sa hao ki se situna cwañi, s’o bulukezi ba ba ku saba.”—Samu 31:17-19.
17. Ka ku ama kwa misebezi ya Jehova, Samu 86:9 i swelwi ku talelezwa cwañi cwale?
17 Misebezi ya Jehova ya mwa lizazi la cwale i kopanyeleza ni seo Davida a talusa kwa Samu 86:9: “Macaba kaufela o’ ezize, a ka kopana fapil’a hao, a ku kubamele [Oho Jehova, NW], a lumbeke Libizo la hao.” Hamulaho wa ku biza bomasiyaleti ba ba bupilwe sinca ba hae, ona “mutapinyana” wa bayoli ba Mubuso, ku zwelela mwahal’a mufuta wa mutu, Jehova u zwezipili ku kubukanya ku zwelela mwahal’a “macaba kaufela” “buñata bo butuna” bwa “lingu ze ñwi,” ili bolule-lule bao hape ba bonisa tumelo mwa mali a’ suluzwi a Jesu. Bona bao u ba ezize kopano ye na ni cisehelo, ili yona fela kopano ya mwa lifasi kamukana ya balati ba kozo fa lifasi-mubu kacenu. Ka ku bona seo, limpi za mwa mahalimu li kubama fapil’a Jehova, li nze li bulela kuli: “Milumbeko, ni kanya, ni butali, ni buitumelo, ni likute, ni bulena, ni mata, ki za Mulimu wa luna, mwa linako ni linako.” Buñata bo butuna ni bona hape ba lumbeka libizo la Jehova, ba mu sebeleza “musihali ni busihu,” ka sepo ya ku punyuha mafelelezo a lifasi le ni ku pila ku ya ku ile mwa lifasi-mubu le li li paradaisi.—Luka 12:32; Sinulo 7:9-17; Joani 10:16.
Butuna bwa Jehova
18. Jehova u bonisize cwañi kuli ki yena ‘Mulimu a nosi fela’?
18 Davida ka ku tatama u hohela mamelelo kwa Bumulimu bwa Jehova, ka ku bulela kuli: “U yo muhulu, mi u ezize ze komokisa; Mulimu ki Wena fela u nosi.” (Samu 86:10) Ku zwelela kwaikale k’o, Jehova u se a zwezipili ku bonisa kuli, ka mo ku inezi fela, ki yena ‘Mulimu a nosi fela.’ Ne li Faro y’a lunya wa mwa Egepita y’a n’a kile a shemaeta Mushe ka buhanyezi ka ku bulela kuli: “[Jehova, NW] ki Yena mañi kuli ni utwe linzwi la hae mi ni lukulule Isilaele? [Jehova, NW] ha ni mu zibi.” Kono hañi-hañi n’a fitile fa ku ziba kuli Jehova ki yo mutuna hakalo! Mulimu Ya-Mata-Kaufela n’a swabisize milimu ya mwa Egepita ni baprisita ba ba eza mabibo ka ku luma likozi ze tisa likayamana, ku bulaya baeli ba Maegepita, ni ku yundisa Faro ni mpi ya hae ya mayemo a’ pahami mwa Liwate le li Fubelu. Kaniti, kwa milimu, ha ku na ya swana sina Jehova!—Exoda 5:2; 15:11, 12.
19, 20. (a) Ki l’ili f’o pina ya mwa Sinulo 15:3, 4 ikaba ni ku boniswa kwa yona ko ku makalisa ka ku fitisisa? (b) Ne lu kana lwa abana cwañi mwa musebezi wa Jehova nihaiba cwale?
19 Ka ku ba yena Mulimu a nosi fela, Jehova u zwezipili ku eza lika ze komokisa mwa ku itukiseza ku lukulula balapeli ba hae ba ba ipeya ku utwa ku zwa mwa Egepita wa mwa mazazi a cwale—ili lifasi la Satani. U tahisize kuli likatulo za hae za bumulimu li hasanyiwe mwa lifasi kamukana ili ku ba bupaki ka musebezi wa ku kutaza o mutuna ka ku fitisisa mwa litaba za butu kaufela, kacwalo ili ku taleleza bupolofita bwa Jesu kwa Mateu 24:14. Hakuswanyani fela, “mafelelezo” a lukela ku taha, muta Jehova a ka bonisa butuna bwa hae fa sipimo se si si ka boniwa kale haisali ka ku feza bumaswe kaufela fa lifasi-mubu. (Samu 145:20) Cwale pina ya Mushe ni pina ya Ngunyana i ka fita fa masetela a’ li: “[Jehova, NW] Mulimu Ya-Mata-Kaufela, misebezi ya hao ki ye mituna, ya komokisa. Wena Mulimu wa macaba, linzila za hao li lukile, ki za niti; Ya si na ku saba ni ku lumbeka Libizo la hao, ikaba mañi Mulena? Kakuli Ya kenile ki Wena a nosi.”—Sinulo 15:3, 4.
20 Haike luna ka kalulo ya luna lu be ba ba na ni cisehelo mwa ku bulela ku ba bañwi ka za milelo ye makalisa ye ya Mulimu. (Mu bapanye Likezo 2:11.) Jehova u ka zwelapili ku eza lika ze tuna ni ze komokisa mwa lizazi la luna ni ku ya cwalo mwa nako ya kwapili, sina mo i ka taluseza taba ya luna ye tatama.
[Litaluso za kwatasi]
a Buka ya mwa 1874 ye fa maikuto fa Bible i ama Andrew A. Bonar a bulela kuli: “Ne ku na ni ze ñata, ze ñata luli, ka za muinelo o’ ipitezi wa Mulimu, libizo la hae le li kanya, ze ne li bonisizwe kwa mafelelezo a Samu ye felile [ya bu-85]. Seo ne si kana sa ba libaka la ku latelelwa kwa yona ki ye ñwi, ‘Tapelo ya Davida,’ yeo ka mukwa o’ bata ku swana i tezi muinelo wa Jehova. Mutomo o mutuna wa Samu ye [ya bu-86] ki libizo la Jehova.”
b Mu bone likepe 28 la musulo wa Awake! wa June 22, 1984, ye hasanyizwe ki Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
c Kwa neku la butungi bwa litaba, mu bone kalulo ya lipalo ya “Piho ya mwa Silimo sa Sebelezo sa 1992 ya Lipaki za Jehova Lifasi Kamukana,” ye ka bonahala mwa musulo wa Tora ya ku Libelela wa January 1, 1993.
Kana Mwa Hupula?
◻ Ki kabakalañi ha lu swanela ku eza tapelo ya kwa Samu 86 ku ba ya luna tota?
◻ Lu kona cwañi ku fumana silikani se situna ni Jehova?
◻ Jehova u bonisa cwañi bunde bwa hae ku luna?
◻ Ki ifi ye miñwi ya misebezi ya Jehova ye s’a konwi ku bapanyezwa?
◻ Ki kamukwaufi Jehova a li yena ‘Mulimu a nosi fela’ kwa butuna?
[Siswaniso se si fa likepe 20]
Mwa “lifasi le linca” le li taha, misebezi ye komokisa ya Jehova i ka zwelapili ku fa bupaki ka za kanya ni bunde bwa hae