KAUHANYO 26

Mulimu Ya “Lata ku Swalela”

1-3. (a) Ki ufi mutiyo o bukiti wa n’a lwezi walisamu Davida, mi n’a omba-ombile cwañi pilu ya hae ye ne katazeha? (b) Ha lu eza sibi, lu kana lwa lwala mutiyo mañi, kono Jehova u lu kolwisañi?

WALISAMU Davida n’a ñozi kuli: “Milatu ya ka ki ye mituna, ya ni fita, ya ni imela, sina mulwalo o bukiti. Ni felezwi ki mata, ni fuyukile hahulu.” (Samu 38:4, 8) Davida n’a ziba bukiti bwa ku ba ni lizwalo le li tabehile. Kono n’a omba-ombile pilu ya hae ye n’e katazeha. N’a utwisisize kuli Jehova niha toile sibi, Ha toyi muezalibi haiba a baka luli ni ku tuhela sibi sa hae. Ka sepo ye tezi ya kuli Jehova wa tabela ku shwela makeke ba ba bakile, Davida n’a ize: “Wena [Muñ’a] Bupilo . . . wa lata ku swalela.”—Samu 86:5.

² Ni luna ha lu eza sibi lu kana lwa lwala mulwalo o bukiti wa lizwalo le li holofezi. Ku inyaza ko ku cwalo kwa tusa. Ku kona ku l’u ngisa mihato ye minde ya ku lukisa mafosisa a luna. Kono ku na ni kozi ya ku ikutwa hahulu mulatu. Pilu ya luna ye inyaza i kana ya pihelela kuli Jehova ha na ku lu swalela, ni ko lu bakile cwañi. Ha lu “bulawa” ki bufosi, Satani wa kona ku lika ku lu zwafisa, ni ku ikutwa kuli Jehova u nga kuli ha lu swaneli ku mu sebeleza.—2 Makorinte 2:5-11.

³ Kana Jehova u nga lika cwalo? Batili! Ku swalela ki kalulo ya lilato le lituna la Jehova. Mwa Linzwi la hae, u lu kolwisa kuli ha lu baka luli ka pilu kaufela, wa lu swalela. (Liproverbia 28:13) Kuli lu si ke lwa nga kuli Jehova ha koni ku lu swalela, ha lu boneñi libaka ha swalela ni ka m’o a swalela.

Libaka Jehova Ha “Lata ku Swalela”

 4. Jehova u hupulañi ka za mo lu inezi, mi seo si ama cwañi mwa lu ezeza?

⁴ Jehova wa ziba bufokoli bwa luna. Samu 103:14 i li: “U ziba se lu bupilwe ka sona, u nz’a hupula kuli lu liluli fela.” Ha libali kuli lu bupilwe ka liluli, mi lu na ni mifokolo kabakala ku sa petahala. Pulelo ya kuli u ziba “se lu bupilwe ka sona” i lu hupulisa kuli Bibele i swaniseza Jehova ku mubupi wa lipiza mi luna i lu swaniseza kwa lipiza z’a bupa.a (Jeremia 18:2-6) Mubupi wa lipiza yo Mutuna u lu eza ka ku ya ka bufokoli bwa luna kabakala sibi ni mo lu itebuhela kamba ku sa itebuha ketelelo ya hae.

 5. Buka ya Maroma i talusa cwañi ku ngongwela kwa sibi?

⁵ Jehova wa utwisisa m’ata a matuna a sibi. Linzwi la hae li li sibi ki m’ata a matuna a ngongwezi mutu. Sibi si ngongwezi cwañi mutu? Mwa buka ya Maroma, muapositola Paulusi u talusa kuli: Lu “mwa sibi,” sina masole ha ba li mwatas’a muzamaisi wa bona (Maroma 3:9); sibi si “busize” batu sina mulena (Maroma 5:21); si “inzi” ku luna (Maroma 7:17, 20); “mulao” wa sona wa sebeza kamita ku luna, f’o kikuli si lika ku lu zamaisa. (Maroma 7:23, 25) Kaniti sibi si ngongwezi luna batu ba ba si ka petahala!—Maroma 7:21, 24.

6, 7. (a) Jehova u nga cwañi ba ba bata ku shwelwa makeke ki yena ba ba na ni pilu ye lobehile? (b) Kiñi ha lu sa swaneli ku nga ka mafosisa makeke a Mulimu?

⁶ Kacwalo, Jehova wa ziba kuli ha lu koni ku mu utwa ka ku petahala, lu bate ku eza cwalo lu mane. U lu kolwisa ka lilato kuli ha lu bata makeke a hae ka pilu ye bakile, u ka lu swalela. Samu 51:17 i li: “Sitabelo se si amuhelwa ki Mulimu, ki moya o lobehile; wena Mulimu ha u nyenyi pilu ye lobehile, ye swabile.” Jehova ni kamuta h’a na ku hana, kamba ku fulalela, pilu ye “lobehile, ye swabile” kabakala bufosi.

⁷ Kono kana seo si talusa kuli lwa kona ku eza sibi kabomu, ka libaka la kuli lu baezalibi, ni ku isepisa kuli Mulimu u ka lu swalela kabakala makeke a hae? Kutokwa! Jehova ha koni ku pumiwa. Makeke a hae a felanga. Ha na ku swalela ba ba tundamena ku eza sibi ka bomu, ba sa baki. (Maheberu 10:26) Kono ha bona pilu ye inyaza, wa lata ku swalela. Ha lu boneñi cwale lipulelo ze ñwi ze itusisizwe mwa Bibele mwa ku talusa kalulo ye komokisa ye ya lilato la Jehova.

Jehova U Swalela Cwañi ka ku Tala?

 8. Ku swana inge kuli Jehova u ezangañi ha swalela libi za luna, mi seo si lu fa sepo mañi?

⁸ Davida ya n’a bakile n’a ize: ‘Ni ku bulelezi sibi sa ka, ha ni si ka pata bumaswe bwa ka . . . mi Wena u swalezi mulatu wa sibi sa ka.’ (Samu 32:5) Linzwi la ‘ku swalela’ li tolokilwe fa linzwi la Siheberu le li talusa “ku nanula” kamba “ku shimba.” Ka mo li itusiselizwe fa, li talusa ku zwisa “mulatu, sibi, bufosi.” Kacwalo, ku swana inge kuli Jehova n’a nanuzi libi za Davida ni ku li shimba. Seo kaniti ne si imuluzi Davida mutiyo wa bufosi wa n’a lwezi. (Samu 32:3) Ni luna lwa kona ku sepa ka ku tala Mulimu ya swalela libi za ba ba kupa swalelo ka tumelo ya bona mwa sitabelo sa tiululo sa Jesu.—Mateu 20:28.

 9. Jehova u beyanga kai libi za luna?

⁹ Davida n’a itusisize pulelo ye ñwi ha n’a talusa swalelo ya Jehova kuli: ‘Upa sina mo i inezi kwahule ni Wiko, ni lifoso za luna, u li sutiseza kwahule cwalo.’ (Samu 103:12) Upa i kwahule cwañi ni wiko? Upa kamita i banga kwahule hahulu ni wiko; maneku a mabeli ao ha koni ku kopana. Caziba yo muñwi u li pulelo yeo i talusa “kwahule ka ku fitisisa.” Manzwi a Davida a’ buyelezwi a bonisa kuli Jehova ha swalela, u beya libi za luna kwahule ni luna ka ku fitisisa.

10. Jehova ha swalela libi za luna, kiñi ha lu sa swaneli ku ikutwa kuli lu ka ba ni mulatu wa libi zeo mwa bupilo bwa luna kaufela?

¹⁰ Kana mu kile mwa lika ku zwisa masila a tampilwe fa siapalo se si sweu? Mwendi niha ne mu likile cwañi, masila ne a sa bonahala. Mu bone m’o Jehova a taluseza m’o a kona ku swalela: ‘Libi za mina, niha li ka ba ze fubelu sina mali, li ka fetuha ze sweu sina litwa; mi niha li ka ba ze fubelu sina lizuku, li ka fetuha ze sweu sina boya bwa ngu.’ (Isaya 1:18) “Bufubelu” ne li ye miñwi ya mibala ye tibile ye n’e itusiswanga kwa ku basa libiana.b (Nahumi 2:3) Ha lu koni ka ili luna fela ku zwisa sibi. Kono Jehova wa kona ku zwisa libi ze swana sina bufubelu ni ku li eza busweu sina litwa kamba boya. Jehova ha swalela libi za luna, ha lu tokwi ku ikutwa kuli lu ka ba ni mulatu wa libi zeo mwa bupilo bwa luna kaufela.

11. Jehova u nepela cwañi libi za luna mwamulaho wa hae?

¹¹ Mwa pina ye nyangumuna ya buitumelo yeo Ezekiasi n’a opezi ha s’a folisizwe butuku bo bu bulaya, n’a ize ku Jehova: ‘U nepezi libi za ka kaufela mwamulaho wa hao.’ (Isaya 38:17) Jehova fa u taluswa ku ba ya nga libi za sifosi ya bakile ni ku li nepela mwamulaho wa Hae kwa sa koni ku li bona kamba ku li lemuha hape. Hatiso ye ñwi i li, muhupulo o fitiswa u kona ku taluswa kuli: “U ezize [libi za ka] inge kuli ne li si ka eziwa.” Kana haki nto ye tiisa pilu yeo?

12. Mupolofita Mika u bonisa cwañi kuli Jehova ha swalela, u feliseleza libi za luna?

¹² Ha n’a sepisa za tukuluho, mupolofita Mika n’a bulezi sepo ya hae ya kuli Jehova n’a ka swalela batu ba hae ba ba bakile kuli: ‘Ki ufi Mulimu ya swana sina Wena, ya libala libi za masialeti a buswa bwa hao? A nepele libi za luna kaufela mwa buliba bwa liwate.’ (Mika 7:18, 19) Mu nahane taluso ya manzwi ao ku ba mwa miteñi ya ze mwa Bibele. Kana nto ye nepezwi “mwa buliba bwa liwate” ne i ka fumanwa hape? Kacwalo, manzwi a Mika a bonisa kuli Jehova ha swalela, u feliseleza libi za luna.

13. Manzwi a Jesu a’ li: “U lu swalele likoloti za luna” a talusañi?

¹³ Jesu n’a swaniselize swalelo ya Jehova kwa bakolotisi ni bakoloti. Jesu n’a lu susuelize ku lapela kuli: “U lu swalele likoloti za luna.” (Mateu 6:12, NW) Kacwalo Jesu n’a swaniselize libi kwa likoloti. (Luka 11:4, NW) Ha lu eza sibi, ku Jehova lu ba “mukoloti.” Hatiso ye ñwi i li, linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “ku swalela” li talusa: “Ku tuhela, ku lisela, sikoloti, ka ku sa si buza.” Jehova ha swalela ku swana inge u kansula sikoloti sa luna. Baezalibi ba ba bakile kacwalo ba kona ku tiya lipilu. Jehova ha na ku bata tifo ya sikoloti s’a kansuzi!—Samu 32:1, 2.

14. Pulelo ya kuli “libi za mina li takulwe” i tahisa nto mañi mwa munahano?

¹⁴ Swalelo ya Jehova i talusizwe hape kwa Likezo 3:19, ye li: ‘Hakulicwalo, a mu bake, mi mu sikuluhe; kuli libi za mina li takulwe.’ Linzwi la mafelelezo leo li tolokilwe fa linzwi la Sigerike le li kona ku talusa “ku pukuta, . . . ku kansula kamba ku sinya.” Bocaziba ba bañwi ba li, muhupulo o fiwa ki wa ku takula muñolo. Ne ku konahala cwañi? Enge ye ne itusiswa hahulu kwaikale ne li sitipwitipwi sa musili, bulimbwe, ni mezi. Mutu a sa feza fela ku ñola ka enge yeo, n’a kona ku takula z’a ñozi ka sika se si kolobile. Nto yeo i swaniseza hande makeke a Jehova. Ha swalela libi za luna, ku swana inge wa nga lisila ni ku takula libi.

15. Jehova u bata kuli lu zibeñi ka za hae?

¹⁵ Ha lu nahana liswanisezo ze fitana-fitana zeo, kana ha lu boni kuli Jehova u bata kuli lu zibe kuli u lata luli ku swalela libi za luna haiba lu baka ha buniti? Ha lu tokwi ku saba kuli u ka lu nyazeza libi zeo kwapili. Seo si boniswa ki nto ye ñwi ye patuluzwi mwa Bibele ka za makeke a matuna a Jehova: Ha swalela, wa libala.

“Ha Ni Sa Na ku Hupula Sibi sa Bona”

16, 17. Bibele ha i bulela kuli Jehova u libala libi za luna, i talusañi, mi mu alabelañi cwalo?

¹⁶ Ka za ba mwa bulikani bo bunca, Jehova n’a sepisize kuli: “Ni ka swalela bumaswe bwa bona, mi ha ni sa na ku hupula sibi sa bona.” (Jeremia 31:34) Kana seo si talusa kuli Jehova ha swalela, h’a sa kona ku hupula libi zeo hape? Kutokwa. Bibele i lu taluseza za libi za batu ba bañata ba n’a swalezi Jehova, ku kopanyeleza cwalo ni Davida. (2 Samuele 11:1-17; 12:13) Jehova kaniti u sa ziba libi ze ne ba ezize. Ze ñozwi ka za libi, ni ku baka kwa bona ni swalelo ya Mulimu, li ñolezwi kuli li lu tuse. (Maroma 15:4) Kacwalo, Bibele i talusañi ha i li Jehova ha ‘hupuli’ libi za batu b’a swalela?

¹⁷ Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “ku hupula” ha li talusi fela ku hupula za kwamulaho. Hatiso ye bizwa Theological Wordbook of the Old Testament i li li ama ni kwa “taluso ye ñwi ya ku nga muhato o swanela.” Kacwalo, ku “hupula” sibi fa ku talusa ku timeza baezalibi. (Hosea 9:9) Kono Mulimu ha li “ha ni sa na ku hupula sibi sa bona,” u lu kolwisa kuli ha s’a swalezi lifosi ze bakile, ha na ku t’o ba bulaela libi zeo. (Ezekiele 18:21, 22) Kacwalo Jehova wa libala ka nzila ya ku sa tahisa libi za luna hape ni hape kuli a lu nyaze kamba ku lu ota hape ni hape. Kana ha ku tiisi pilu ku ziba kuli Mulimu wa luna wa swalela ni ku libala?

Ze Zwa Mwateñi Bo?

18. Ki kabakalañi swalelo ha i sa talusi kuli sifosi ya bakile wa silelezwa ku zote ze zwa mwa sibi sa hae?

¹⁸ Kana ku lata ku swalela kwa Jehova ku talusa kuli sifosi ya bakile ha na ku kutula se siñwi mwa libi za hae? Kutokwa. Ha lu koni ku fosa lu sa kutuli se siñwi. Paulusi n’a ñozi kuli: “S’a cala mutu, ki sona s’a ka kutula.” (Magalata 6:7) Lu kana lwa kutula se siñwi mwa likezo za luna. Seo ha si talusi kuli Jehova ha s’a lu swalezi, u lu tahiseza butata. Butata ha bu taha, Mukreste a si ke a li, ‘Mwendi Jehova u ni otela libi ze ne ni ezize.’ (Jakobo 1:13) Kono Jehova ha lu silelezi ku zote ze zwa mwa mafosisa a luna. Telekano, limba za mwa bucwañi, matuku a sihule, ku sa sepiwa kamba ku s’a kutekiwa—kaufel’a zona zeo li tamehile ku zwa mwa sibi. Mu hupule kuli Jehova niha n’a swalezi Davida libi za hae ka za Bati-sheba ni Uria, n’a si ka sileleza Davida ku ze maswe ze n’e zwile mwateñi.—2 Samuele 12:9-12.

19-21. (a) Mulao o ñozwi kwa Livitike 6:1-7 n’o tusa cwañi ya uzwelizwe ni ya uzwize? (b) Sibi sa luna haiba si utwisize ba bañwi butuku, Jehova wa tabela ha lu ezañi?

¹⁹ Lu kana lwa kutula ze ñwi hape mwa libi za luna, sihulu haiba ze lu ezize li utwisize ba bañwi butuku. Ka mutala, mu nahane ze kwa Livitike kauhanyo 6. Mulao wa Mushe k’o n’o bulezi za muinelo m’o mutu a eza sibi se situna sa ku nga libyana za Muisilaele yo muñwi ka busholi, ka makome, kamba ka bupumi. Mi sifosi wa latula mulatu, mane ni ku ituma pilu ku konka ka buhata. Ha ku na paki. Kono hamulaho, sifosi wa katazwa ki lizwalo mi wa itumelela sibi. Kuli Mulimu a mu swalele, u na ni ku eza lika ze talu: ku kutisa z’a ngile, ku lifela muñi tifo ye eza 20 pesenti ya z’a uzwize, ni ku fa totolo sina sitabelo sa mulatu. Mi mulao n’o li: “Muprisita u ka mu ezeza sebelezo ya tifo fapil’a [Muñ’a] Bupilo, mi u ka swalelwa mulatu wa hae.”—Livitike 6:1-7.

²⁰ Mulao wo ne li tukiso ye sishemo ya Mulimu. N’o tusa ya uzwelizwe, ya n’a kutisezwa libyana za hae ili y’o kaniti n’a ikutwa hande sifosi ha n’a itumelela sibi. Mi hape mulao wo n’o tusa mutu ya n’a susuezwa ki lizwalo ku itumelela sibi ni ku lukisa mafosisa a hae. Kaniti, ha n’a ka palelwa ku eza cwalo, Mulimu n’a si ke a mu swalela.

²¹ Nihaike ha lu yo mwatas’a Mulao wa Mushe, Mulao wo u lu bonisa munahano wa Jehova, mane ni swalelo ya hae. (Makolose 2:13, 14) Sibi sa luna ha si utwisize ba bañwi butuku, Mulimu wa tabela ha lu ikataza ku lukisa mafosisa. (Mateu 5:23, 24) Seo si kana sa talusa ku lemuha sibi sa luna, ku itumelela sona, mane ni ku kupa swalelo ku ye lu foselize. Kihona lu ka kupa Jehova ka sitabelo sa Jesu ni ku ba ni buikolwiso bwa kuli lu swalezwi ki Mulimu.—Maheberu 10:21, 22.

22. Swalelo ya Jehova i kona ku tahelela ni nto mañi?

²² Sina mushemi kaufela ya lilato, Jehova a kana a swalela ni ku fa kalimelo ye ñwi. (Liproverbia 3:11, 12) Mukreste ya bakile a kana a zwa fa bueluda, butanga bwa bukombwa, kamba bupaina. A kana a swaba ku bolomokiwa ka nakonyana ki buikalabelo bwa hae bwa lata hahulu. Kono kalimelo yeo ha i talusi kuli Jehova ha si ka mu swalela. Lu hupule kuli kalimelo ya Jehova ki bupaki bwa kuli wa lu lata. Ku i amuhela ni ku i sebelisa ku ka lu tusa hahulu.—Maheberu 12:5-11.

23. Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku nahana kuli Jehova ha koni ku lu shwela makeke, mi ki kabakalañi ha lu swanela ku likanyisa swalelo ya hae?

²³ Kwa tabisa luli ku ziba kuli Mulimu wa luna wa “lata ku swalela”! Ku si na taba ni mafosisa e lu ezize, lu si nahani kuli Jehova ha koni ku lu shwela makeke. Haiba lu baka luli, ku lukisa mafosisa, ni ku lapela ka t’ata ku kupa swalelo ka mutomo wa mali a Jesu, lwa kona ku sepa luli kuli Jehova u ka lu swalela. (1 Joani 1:9) Lu likanyise swalelo ya hae ka ku swalelana. Kakuli haiba Jehova ya sa ezi sibi wa kona ku lu swalela ka lilato cwalo, kana luna batu ba sibi ha lu swaneli ku ikataza ku swalelana?

[Litaluso za kwatasi]

Lipuzo za ku Nahanisisa

2 Makolonika 33:1-13 Ki kabakalañi Jehova ha n’a swalezi Manase, mi ku lu lutañi ka za makeke a Hae?

Mateu 6:12, 14, 15 Ki kabakalañi ha lu swanela ku swalela ba bañwi ha ku na ni libaka le linde?

Luka 15:11-32 Nguli ye i lu lutañi ka za ku lata ku swalela kwa Jehova, mi i mi ezisa ku ikutwa cwañi?

2 Makorinte 7:8-11 Lu lukela ku ezañi kuli lu swalelwe ki Mulimu?

[Siswaniso se si fa likepe 263]

“Libi za mina . . . li ka fetuha ze sweu sina litwa”

[Siswaniso se si fa likepe 266]

Jehova u bata kuli lu zibe kuli wa “lata ku swalela”