Lwa Kona ku Ba Ni M’ata Niha Lu Fokola
MIFOKOLO ya mina ya kona ku mi imeza. I kona ku mi kumalela sina munyopi o mi lamatezi. Mwendi mu nahana kuli ha mu na ku i tula, kamba mwendi mu ikutwa kuli ha mu ba butokwa kakuli ha mu itikanya ni ba bañwi mu nahana kuli bona ba eza hande ku mi fita. Kamba mwendi mu kula butuku bo butuna bo bu mi fokolisa ili bo bu tahisa kuli mu tiniwe ki bupilo. Ku si na taba ni se si tisa mifokolo yeo, mwendi mu ikutwa kuli mu mwa kazuma ka ka si na mwaalo. Mo mu ikutwela ku swana sina mwa na ikutwezi Jobo ya na ize ku Mulimu kuli: “Mawe! Kab’o ka ni pata mwa libita! Kab’o ka ni kwahelela mwateñi, buhali bwa hao mane bu fele, wa ni tomela lizazi l’o ka ni hupula ka lona!”—Jobo 14:13.
Mu kona ku ezañi kuli mu zwe mwa muinelo wo wa ku felelwa ki sepo? Nto ye mu tokwa ku eza, niha i kona ku ba t’ata, ki ku tuhela ku nahana za butata bwa mina ka nakonyana. Ka mutala, mwa kona ku nyakisisa lipuzo zeo Jehova na buzize mutang’a hae ya sepahala Jobo: “N’o li kakai ha ne ni toma mitomo ya lifasi? Bulela haiba wa ziba. Ya hupuzi ku li eza ka litikanyo za lona, kana wa mu ziba? Kamba ya li likanyelize ka muhala wa tikanyo?” (Jobo 38:4, 5) Ku nahanisisa taluso ya lipuzo zeo ku kona ku lu tusa ku lemuha butali bwa Jehova bo bu ipitezi ni m’ata a hae a matuna. U na ni libaka le linde la tuhelelezi manyando ka nako ya cwale.
“Muutwa mwa Mubili”
Muapositola Paulusi, mutanga yo muñwi ya sepahala, na kupile Jehova kuli a mu zwise “muutwa mwa mubili,” ili butata bo ne bu sa feli. Na lapezi ku Mulimu halalu kuli a mu kalulule kwa butata bo. Ha lu zibi kuli butata bo ne li bufi luli, kono sina muutwa o filikanya, mwendi ne bu felisize tabo ya Paulusi mwa sebelezo ya Jehova. Paulusi na ize muutwa wo ne u swana sina nto ye ne sweli ku mu lindaula. Jehova na mu alabile kuli: “Sishemo sa ka sa ku likana; kakuli mata a ka a petahala mwa mifokolo.” Jehova na si ka mu zwisa muutwa wo mwa mubili. Paulusi na na ni ku tundana ni ona, kono a ekeza ku bulela kuli: “Nako ye ni fokola, ki yona nako ye ni na ni mata.” (2 Makor. 12:7-10) Paulusi fo na talusañi?
Butata bwa Paulusi b’o ne bu si ka fela ka makazo. Kono ne bu si ka mu palelwisa ku peta ze tuna mwa sebelezo ya Jehova. Paulusi na tiyezi ku Jehova mi na tundamezi ku lapela ku yena kuli a mu tuse. (Mafil. 4:6, 7) Kwa mafelelezo a bupilo bwa hae fa lifasi, Paulusi na kona ku bulela kuli: “Ni lwanile ndwa ye nde, ni fitile fa mafelelezo a nzila ya ka, ni bulukile tumelo.”—2 Tim. 4:7.
Jehova u itusisa batu ba ba si ka petahala kuli ba pete tato ya hae niha ba na ni mifokolo ni matata, mi ki yena ya swanela ku lumbiwa. Wa kona ku ba zamaisa ni ku ba fa butali kuli ba zibe mwa ku talimanela ni matata a bona ni ku zwelapili ku ba ni tabo mwa sebelezo ya hae. Kaniti wa kona ku itusisa batu ba ba si ka petahala kuli ba pete misebezi ye mituna niha ba fokola.
Paulusi na bulezi libaka Mulimu ha na si ka mu zwisa muutwa mwa mubili. Na ize: “Kuli ni si ke na inuneka.” (2 Makor. 12:7) “Muutwa” wo, n’o hupulisa Paulusi mifokolo ya hae ni ku mu tusa ku zwelapili ku ikokobeza. Taba yeo i lumelelana ni za na lutile Jesu kuli: “Mutu ni mutu ya ipahamisa u ka kokobezwa; mi ya ikokobeza u ka pahamiswa.” (Mat. 23:12) Miliko i kona ku luta batanga ba Mulimu buikokobezo ni ku ba tusa ku utwisisa kuli ba tokwa ku itinga ku Jehova kuli ba kone ku itiisa ka busepahali. Ha ba eza cwalo b’a kona ku ‘itumba ku Mulena,’ Jehova, sina mwa na ezelize Paulusi.—1 Makor. 1:31.
Mifokolo Ye Sa Lemusehi
Ba bañwi mwendi ba na ni mifokolo ye ba si ka lemuha kamba ye ba zina-zina ku itumelela. Ka mutala, mutu u kona ku isepa hahulu kuli yena u tiile. (1 Makor. 10:12) Bufokoli bo buñwi bo ba banga ni bona batu ba ba si ka petahala ki ku lakaza libubo.
Joabi, ya na bile muzamaisi wa mpi ya Mulena Davida, na li munna ya bundume ni ya na kona ku tatulula butata kapili. Kono na na ni mukwa o maswe wa ku ikuhumusa ni ku ipahamisa. Na bulaile bazamaisi ba babeli ba limpi. Pili a lombota Abinere ka ku mu bulaya. Ku tuha fo, ka ku eza inge ya bata ku lumelisa Amasa, Joabi a swala Amasa kwa mulelu ka lizoho la bulyo, inge ya bata ku mu tubeta, mi a mu taba ka mukwale wa na sweli mwa lizoho la hae la nzohoto. (2 Sam. 17:25; 20:8-10) Joabi na yolilwe ki Amasa sina muzamaisi wa mpi mi na itusisize kolo yeo kuli a mu bulaye mwendi ilikuli a kutiswe fa situlo sa buzamaisi. Kaniti, Joabi na si ka iswala mi na si ka tibela takazo ya hae ya ku ipahamisa. Na ezize situhu mi na si ka inyaza. Mulena Davida a si ka shwa kale, a laela mwan’a hae Salumoni kuli nangu a bulaye Joabi bakeñisa bumaswe bwa hae.—1 Mal. 2:5, 6, 29-35.
Kono luna ha lu swaneli ku zamaiswa ki litakazo za luna ze maswe; lwa kona ku tula mifokolo ya luna. Nto ya pili ye lu lukela ku eza ki ku lemuha mifokolo ya luna ni ku itumelela yona. Kihona lu ka eza buikatazo bwa ku i tula. Lu swanela ku lapelanga ku Jehova kuli a lu tuse ku tula mifokolo yeo, ni ku tukufalelwa ku ituta Linzwi la hae kuli lu fumane linzila za mwa ku tulela mifokolo yeo. (Maheb. 4:12) Lu swanela ku tundamena ku tula mifokolo ya luna ni ku sa zwafa ha lu nze lu lika ku eza cwalo. Bakeñisa kuli ha lu si ka petahala, lu ka tokwa ku zwelapili ku ikataza ku tula mifokolo ya luna. Muapositola Paulusi na itumelezi mifokolo ya hae ha na ñozi kuli: “Ha ni ezi se ni lata, kono ni eza se ni toile.” Kono sina mo mu zibela, Paulusi na si ka tuhelela mifokolo ya hae ku mu zamaisa, inge kuli ha ku na sa na kona ku eza ka za teñi. Kono na tundamezi ku tula mifokolo ya hae ka ku tiyela fa tuso ya na mu file Mulimu ka Jesu Kreste. (Maro. 7:15-25) Paulusi hape na ize: “Ni eza mubili wa ka ka tata, n’itapiseza ona; ni sa ezi cwalo, ni ka suhana ni fumana kuli ha ni lutile ba bañwi, na, ni ka ba muhaniwa.”—1 Makor. 9:27.
Batu ba na ni mukwa wa ku ikemela. Lwa kona ku pima mukwa wo ka ku nga lika mwa li ngela Jehova, ili ku eza sina mwa na elelelize Bakreste Paulusi kuli: “Mu toye bumaswe, mu kumalele bunde.” (Maro. 12:9) Ha lu nze lu ikataza ku tula mifokolo ya luna, lu tokwa ku sepahala, ku tundamena, ni ku iswala. Davida na kupile Jehova kuli: “U like pilu ya ka, ni maikuto a ka.” (Samu 26:2) Davida na ziba kuli Mulimu wa kona ku tatuba hande maikuto a luna ni ku lu fa tuso ka nako ye lu i tokwa. Ha lu mamela likelezo za lu fa Jehova ka Linzwi la hae ni moya wa hae o kenile, lwa kona ku tula mifokolo ya luna.
Ba bañwi ba kana ba katazwa ki matata e ba ikutwa kuli ha ba koni ku a tatulula ka ili bona. Maeluda mwa puteho ba kona ku ba tusa ni ku ba susueza. (Isa. 32:1, 2) Kono lu swanela ku nga hande lika ka mo li inezi. Matata a mañwi ha koni ku feliselezwa mwa lifasi le. Nihakulicwalo, ba bañwi ba itutile mwa ku itiiseza mi ku eza cwalo ku ba tusize ku pila ka tabo.
Jehova U Sepisa ku Lu Tusa
Ku si na taba ni matata a’ lu tahela mwa linako ze t’ata ze, lwa kona ku kolwa kuli Jehova u ka lu zamaisa ni ku lu tusa. Bibele i lu eleza kuli: “Kabakaleo mu ikokobeze mwatas’a lizoho la Mulimu le li na ni mata, kuli a mi hulise mwa nako ye swanela. Mu nepele lipilaelo za mina kaufela fahalimw’a hae, kakuli wa mi tokomela.”—1 Pit. 5:6, 7.
Bo Kathy, ba se ba sebelelize fa Betele ka lilimo ze ñata, ha ne ba lemuhile kuli bo munn’a bona ba kula butuku bwa booko (Alzheimer’s disease), ne ba ikutwile kuli ha ku na mo ne ba ka ezeza ka za matata a na ka tiswa ki butuku bo. Ba kalisa ku lapelanga ka tata ku Jehova zazi ni zazi kuli ba be ni butali ni ku itiisa. Bo munn’a bona ha ne ba nze ba fokola, mizwale ba ba lilato ba ikataza ku ituta ka za mwa ku talimanela ni butuku b’o mi likaizeli ba swala musebezi wa ku omba-omba bo Kathy ni bo munn’a bona. Jehova a tiisa kaizeli yo ka Bakreste bao. Mi bo Kathy ba babalela cwalo bo munn’a bona ku fitela ba timela lilimo ze 11 hasamulaho. Bo Kathy ba li: “Ne ni itumezi hahulu ku Jehova, ni nze ni lotisa mioko, kabakala tuso ya na ni file kuli ni zwelepili ku itiisa. Ne ni sa zibi kuli ne ni ka kona ku peta buikalabelo bwa ka ka nako ye telele niha ne ni fokozi bakeñisa mukatalo.”
Lwa Kona ku Tusiwa ku Tula Mifokolo Ye Sa Lemusehi
Batu ha ba ikutwa kuli ba ha na tuso, ba kona ku nahana kuli Jehova h’a na ku ba alaba ha ba ka lapela ku yena kuli a ba tuse ha ba li mwa ziyezi. Yeo kona nako ye ba swanela hahulu ku nahanisisa za na bulezi Davida ha na swabile bakeñisa ku fosa ni Bati-Sheba. Na ize: “Wena Mulimu ha u nyenyi pilu ye lobehile, ye swabile.” (Samu 51:17) Davida na bakile luli mi na ziba kuli na kona ku lapela ku Mulimu ka sepo ya kuli na ka mu shwela makeke. Jesu ni yena u swana sina Jehova. Mateu, muñoli wa Evangeli, na talusize Jesu ku likana ni bupolofita bwa Isaya, kuli: “H’a na ku lobelela lutaka lo lu fonyokile; h’a na ku tima lumonyi lo lu sa tunyisa musi.” (Mat. 12:20; Isa. 42:3) Ha na li fa lifasi, Jesu na bonisize sishemo kwa batu ba ne ba shebile ni ba ne ba nyandiswa. Na si ka felisa sepo ya ku pila ya batu ba ba cwalo inge mwa kona ku ezeza mutu ya tima lumonyi lwa lambi ya oli lo lu sa tunyisa musi. Kono na tokomezi ba ne ba nyanda ka ku ba tusa ku utwisisa kuli Mulimu wa ba lata inge mwa kona ku ezeza mutu ya beya oli mwa lambi kuli lumonyi lu zwelepili ku tuka. Jesu kona mwa na inezi cwalo ha na li fa lifasi. Kana ha mu lumeli kuli Jesu h’a si ka cinca ni kuli wa kona ku mi utwela butuku mwa mifokolo ya mina? Mu lemuhe kuli Maheberu 4:15 i bonisa kuli Jesu wa kona “ku lu utwela butuku mwa mifokolo ya luna.”
Paulusi ha na ñola ka za “muutwa mwa mubili” wa hae, na lemuhile kuli na tusizwe ki m’ata a Kreste. (2 Makor. 12:7-9) Na ikutwile ku silelezwa ki Mulimu ka Kreste, sina mwa ikutwela mutu ya silelezwa mwa tende. Sina Paulusi, ni luna ha lu swaneli ku ikutwa kuli ha lu koni ku tula mifokolo ni matata a luna. Kuli lu tiise bulikani bwa luna ni Mulimu, lu swanela ku sebelisa lika kaufela za lu fa Jehova ka kopano ya hae ya fa lifasi. Lu swanela ku eza ze lu kona kaufela ni ku talimela ku Jehova ka sepo ye tezi ya kuli u ka lu zamaisa. M’ata a Mulimu a lu tusa ku itiisa mwa mifokolo ya luna mi kabakaleo lwa kona ku bulela sina mwa na bulelezi Paulusi kuli: “Nako ye ni fokola, ki yona nako ye ni na ni mata.”—2 Makor. 12:10.
[Siswaniso se si fa likepe 3]
Paulusi na tundamezi ku lapela ku Jehova kuli a mu tuse ku feleleza za bukombwa bwa hae
[Siswaniso se si fa likepe 5]
Mulena Davida na ketile Joabi kuli a zamaise mpi ya hae
[Siswaniso se si fa likepe 5]
Joabi na ngile muhato wa ku bulaya Amasa
[Siswaniso se si fa likepe 6]
Maeluda ba lu bonisa ze i bulela Bibele ze kona ku lu tusa ku itiisa mwa matata a luna