Linumwana za Buhata Ha Li Na Kozo!

“Kakuli ba ba maswe ba ka yundiswa . . . Kono ba ba ishuwa ba ka luwa naha, ba ka ikola kozo ye tuna.” —SAMU 37:9, 11.

 1. Ki kabakalañi ha lu swanela ku libelela ku fumana linumwana za niti hamohocwalo ni za buhata, mwa “nako ya mafelelezo”?

LINUMWANA—za buhata kamba za niti? Mwa miteñi ya likezahalo za mwa Bibele ne ku na ni linumwana za mifuta ye mibeli yeo kaufela. Kono ku cwañi ka za mwa lizazi la luna? Kwa Daniele 12:9, 10, lu bala kuli numwana ya kwa lihalimu ne i bulelezi mupolofita wa Mulimu kuli: “Litaba zeo li siyala li patilwe, li tiisizwe ka liswayo ku isa nako ya mafelelezo. Ba bañata ba ka tapiswa, ba fetuhe ba basweu, ba keniswe; haili ba ba maswe, ba ka zwelapili mwa bumaswe bwa bona, ku si na ya ka ba ni ngana ya ku utwiseza. Kono ba ba butali bona ba ka utwiseza.” Cwale lu pila mwa “nako ya mafelelezo” yeo. Kana lwa bona shutano ye tuna ye mwahal’a “ba ba maswe” ni “ba ba butali”? Kaniti luli lwa i bona!

 2. Isaya 57:20, 21 i swelwi ku talelezwa cwañi kacenu?

² Kwa kauhanyo 57, litimana 20 ni 21, lu bala manzwi a numwana ya Mulimu Isaya, kuli: “Ba ba maswe ba swana sina liwate le li nze li fuka kamita, le li sa koni ku kuza, leo mandinda a lona a zwisa sileze ni masila. Ha ku na kozo ye bulukezwi ba ba maswe, ku bulela Mulimu wa ka.” Manzwi ao a talusa hande cwañi lifasi le ha li nze li atumela lilimo za mwanda wa bu-21! Ba bañwi mane ba buza kuli, ‘Kana lu ka be lu fitile kwa lilimo za mwanda w’o?’ Ki sifi seo linumwana ba ba butali ba na ni ku lu bulelela?

 3. (a) Ki shutano ifi ye boniswa kwa 1 Joani 5:19? (b) “Ba ba butali” ba talusizwe cwañi kwa Sinulo kauhanyo 7?

³ Muapositola Joani n’a na ni butali bo ne bu filwe ki Mulimu. Kwa 1 Joani 5:19, ku bulezwi kuli: “Lwa ziba kuli lu ba Mulimu, ni kuli lifasi kamukana li lapalezi mwatas’a ya maswe.” Ka ku fapahana ni lifasi le ku na ni ba ba eza 144,000 ba ba li Maisilaele ba kwa moya, ili bao bomasialeti ba bona ba se ba supala ba sa li ni luna. Ku bona bao ku ikekelize “buñata bo butuna bwa batu, . . . ba zwa mwa macaba kaufela, ni mwa mishobo, ni mwa masika, ni mwa lipuo kaufela,” bao cwale se ba fitelela bolule baketalizoho, mi ili bao ni bona ba na ni butali. “Bao ki ba ba zwa mwa ñalelwa ye tuna.” Mi ki kabakalañi ha ba fiwa mupuzo? Ki ka libaka la kuli ni bona “ba tapisize liapalo za bona, ba li sweufalize mwa mali a Ngunyana,” ka ku bonisa tumelo mwa tiululo ya Jesu. Ka ku ba linumwana za liseli, ni bona ba sweli ku “sebeleza [Mulimu] musihali ni busihu.”—Sinulo 7:4, 9, 14, 15.

Ba Ba Twi Ki Linumwana za Kozo

 4. (a) Ki kabakalañi ba ba twi ki linumwana za kozo mwa lifasi la Satani ha ba ka palelwa? (b) Maefese 4:18, 19 i sebeza cwañi kacenu?

⁴ Nihakulicwalo, ku cwañi ka za ba batwi ki mandumeleti ba kozo mwa muinelo wa silifasi wa Satani? Kwa Isaya kauhanyo 33, timana 7, lu bala kuli: “A mu bone, lindume za bona li bokolola kwande; mandumeleti ba ba lumilwe ku y’o koza ba lila hahulu.” Seo ki sa niti cwañi ku bao ba ba akufela ka ku kalelwa mwahal’a mileneñi ya lifasi, ili ka ku lika ku tisa kozo! Ki likezo za mbango cwañi! Ki kabakalañi ha ku li cwalo? Ki ka libaka la kuli ba talima miinelo ye bonahaza mapongo a lifasi mwa sibaka sa ku tatulula ze a tahisa tota. Pili, ha ba boni ku ba teñi kwa Satani, ili y’o muapositola Paulusi a talusa ku ba “mulimu wa lifasi le.” (2 Makorinte 4:4) Satani u cezi lipeu za bumaswe mwahal’a mufuta wa mutu, mi se si zwile mwateñi ki sa kuli ba bañata, ku kopanyeleza cwalo ni babusi ba bañata, cwale se ba swanelwa ki tolongosho ye kwa Maefese 4:18, 19, ye li: “Kutwisiso ya bona i fifalile, mi ba kwahule ni bupilo bwa Mulimu, kabakala ku tokwa zibo, ni kabakala butata bwa lipilu za bona. Ba felezwi ki maikuto kaufela, mi ba inezi ku pila ka buhule, ku eza mikwa ye maswe kaufela ka takazo ye nz’e ekezeha.”

 5. (a) Ki kabakalañi likopano za batu ha li sa kondisi mwa ku tahisa kozo? (b) Samu 37 i fa lushango lufi lo lu omba-omba?

⁵ Ha ku na kopano ya batu ba ba si ka petahala ye kona ku felisa mukwañuli, buitati, ni sitoyo mwa lipilu za batu ili lika ze atile hahulu kacenu. Ki Mubupi wa luna fela, Mulena Mubusi Jehova, ya kona ku eza seo! Fahalimu a seo, ki baishuwi fela, ba ba li ba banyinyani hahulu mwahal’a mufuta wa mutu, ba ba tabela ku ipeya kwatas’a ketelelo ya hae. Fapahano ya ze zwa mwateñi ku bao ni ku ba ba maswe ba mwa lifasi i bonisizwe kwa Samu 37:9-11, ye li: “Ba ba maswe ba ka yundiswa; kono ba ba sepile [Jehova, NW] ki bona ba ba ka luwa naha. Ku sa na ni nakonyana ye nyinyani, mi ya maswe h’a sa na ku ba teñi; . . . Kono ba ba ishuwa ba ka luwa naha, ba ka ikola kozo ye tuna.”

 6, 7. Ki lifi ze ezizwe ki bulapeli bwa lifasi ze bonisa kuli bu palezwi ku sebeza sina linumwana za kozo?

⁶ Cwale he, kana linumwana za kozo ba konwa ku fumanwa mwahal’a bulapeli bwa lifasi le li fokola le? Kihona, ki sifi se se bu ezize bulapeli ku t’o fita cwale? Litaba ze ezahezi li bonisa kuli bulapeli bu abani, ee, mane ki bona bo bu coelize buñata bwa lindwa mwahal’a lilimo ze mianda-nda kaufela. Sina ka mutala, hatiso ya The Christian Century ya viki ya August 30, 1995, ha ne i biha ka za misunga ye mwa naha ye ne li Yugoslavia, ne i bulezi kuli: “Mwa Bosnia ye zamaiswa ki Ma-Serbia, baprisita ba ina kwa mindandwe ya kwapili mwa ndu ya milao ye ikezelizwe, mi hape ki ba kwapili, k’o likalulo za mpi mi nihaiba lilwaniso li lapelelwa pili ndwa i si ka lwanwa kale.”

⁷ Lilimo ze mwanda za musebezi wa bulumiwa wa Krestendomu mwa Africa ha li si ka tahisa muinelo o munde, sina ha ne ku bonwi hande mwa Rwanda, naha ye na ni libubo la ku ba ni Makatolika ba ba li kabelo ye eza 80 pesenti ya bayahi. Pampili ya The New York Times ya July 7, 1995, ne i bihile kuli: “Golias, magazini ya Sikatolika ye ipulelela ka tukuluho, ya balapeli ka nañungelele ili ye hasanyiwa mwa Lyons [kwa France], i lela ku patulula baprisita ba bañwi ba 27 ni basali ba makwasha ba bulapeli ba bane ba kwa Rwanda bao i bulela kuli ne ba bulaile kamba ku susueza lipulao ze ne li mwa Rwanda ñohola.” Kopano ya litukelo za batu ya mwa London, ye bizwa African Rights, ne i na ni maikuto a: “Kwand’a mulatu wa ku kuza fela kwa zona, ka ku fosa hahulu ni ku fita hape likeleke li lukela ku ikalabela ka za likezo za ku abana mwa lipulao za ka mishobo ili za ba bañwi ba baprisita, mapasita, ni basali ba makwasha ba bulapeli ba zona.” Seo si swana ni muinelo wa mwa Isilaele muta Jeremia, numwana wa niti wa Jehova n’a talusize ka za ‘ku swaba’ kwa Isilaele, hamohocwalo ni babusi, baprisita, ni bapolofita ba hae, mi a ekeza kuli: “Kwa mingundo ya misisi ya hao ku fumanwa mali a bupilo bwa babotana ba ba si na mulatu.”—Jeremia 2:26, 34.

 8. Ki kabakalañi ha ne ku kana kwa bulelwa kuli Jeremia n’a li numwana wa kozo?

⁸ Jeremia s’a bizizwe hañata kuli ki mupolofita wa za sinyeho, kono hape n’a ka bizwa numwana wa kozo wa Mulimu. N’a amile kwa kozo hañata sina ka mwa n’a i amezi Isaya kwamulaho. Jehova n’a itusisize Jeremia mwa ku zibahaza katulo fahalimu a Jerusalema, ili ku bulela kuli: “Munzi wo u konile fela ku ni halifisa ni ku ni nyemisa, ku kala ha ba sa u yaha, ku fitela la kacenu; mi ni ka u zwisa fapil’a ka. Kabakala bumaswe kaufela bwa bana ba Isilaele ni bwa bana ba Juda, bo ba kile ba eza kuli ba ni shemaete, bona hamoho ni malen’a bona, ni mandun’a bona, ni baprisita ba bona, ni bapolofita ba bona, ni batu ba Juda, ni ba ba yahile mwa Jerusalema.” (Jeremia 32:31, 32) Seo ne si yemela katulo ya Jehova kwa babusi ni ba bahulu ba bulapeli mwa Krestendomu kacenu. Kuli ku be ni kozo ya niti, bona bacoezi bao ba bumaswe ni mifilifili ba lukelwa ku zwisiwa teñi! Ka buniti fela haki linumwana za kozo.

Kopano ya ba Macaba Ki Mutahisi wa Kozo?

 9. Kopano ya ba Macaba i ipapatile cwañi ku ba numwana wa kozo?

⁹ Kana Kopano ya ba Macaba ne i si ke ya ba numwana ya kozo ya niti? Kakuli mane, lipulelo za pili mwa milao ya yona, ze ne li tahisizwe mwa June 1945, ili mazazi a 41 fela pili mbomba ya atomiki i si ka shandaula kale muleneñi wa Hiroshima, ne li bulezi mulelo wa yona wa: “ku punyusa masika a’ kwapili kwa likayamana la ndwa.” Linaha ze 50 ze ne li libelezi ku ba lilama za Kopano ya ba Macaba ne li “ka kopanya hamoho m’ata [a zona] kuli li bukeleze kozo ni buiketo bwa mwahal’a macaba.” Kacenu Kopano ya ba Macaba i na ni lilama ze eza linaha ze 185, ili zeo kaufela li ngiwa kuli li ineezi kwa mulelo o swana w’o.

10, 11. (a) Baeteleli ba bulapeli ba bulezi cwañi kemelo ya bona kwa Kopano ya ba Macaba? (b) Bo papa ba yemezi cwañi ka mafosisa “Taba ye Nde ya Mubuso wa Mulimu”?

¹⁰ Mwahal’a lilimo-limo, Kopano ya ba Macaba se i lumbilwe hahulu, sihulu i lumbilwe ki baeteleli ba bulapeli. Ka la April 11, 1963, Papa John XXIII n’a nyatezi liñolo la hae la ka nañungelele le li na ni toho ya taba ye li “Pacem in Terris” (Kozo fa Lifasi-Mubu) ili leo ku lona n’a bulezi kuli: “Ki takazo ya luna ye buniti ya kuli Kopano ya ba Macaba—ka muinelo wa yona ni liluwo la yona—neikana ya kona kamita ku sebelisana ni butuna ni butokwa bwa misebezi ya yona.” Hamulaho, ka June 1965, baeteleli ba bulapeli, ba ne ba bulelwa kuli ba yemela licika la bayahi ba fa lifasi, ne ba ezize mukiti mwa San Francisco wa silimo sa bu-20 sa ku pepwa kwa Kopano ya ba Macaba. Isali ka 1965, Papa Paul VI ha n’a potezi Kopano ya ba Macaba n’a i talusize sina yona “sepo ya mafelelezo ya tumelelano ni kozo.” Ka 1986, Papa John Paul II n’a swalisani mwa ku hulisa Silimo sa Kozo Mwahal’a Macaba sa Kopano ya ba Macaba.

¹¹ Hape, mwahal’a ku pota kwa hae mwa October 1995, papa n’a zibahalize kuli: “Kacenu lu sweli ku eza mukiti wa Taba ye Nde ya Mubuso wa Mulimu.” Kono kana luli yena ki numwana wa Mulimu wa taba ye nde ya Mubuso? Ha n’a bulela ka za butata bwa mwa lifasi, n’a zwezipili ku bulela kuli: “Ha lu nze lu talimana ni ona makulutendano a, lu kona ku palelwa cwañi ku lemuha kalulo ya Kopano ya ba Macaba?” Papa u ketile Kopano ya ba Macaba, mi isiñi Mubuso wa Mulimu.

Mabaka a ku “Lila Hahulu”

12, 13. (a) Kopano ya ba Macaba i ngile cwañi muhato ka nzila ye talusizwe kwa Jeremia 6:14? (b) Ki kabakalañi baeteleli ba Kopano ya ba Macaba ha ba kopanyelelizwe mwa tolongosho ye kwa Isaya 33:7?

¹² Ku eziwa kwa mukiti wa silimo sa bu-50 sa Kopano ya ba Macaba ne ku palezwi ku bonisa tibelelo ifi kamba ifi ya niti ya “kozo fa lifasi-mubu.” Libaka le liñwi la seo ne li bonisizwe ki muñoli mwa pampili ya makande ya kwa Canada ye bizwa The Toronto Star, ili ya n’a ñozi kuli: “Kopano ya ba Macaba ki tau ye si na meno, ili ye puluma ha i talimana ni bukelemi bwa batu, kono i na ni ku litela kuli lilama za yona li i kwese meno a yona a ku panga pili i si ka kona kale ku luma.” Hañata ku luma k’o ku bile ko ku si ka likana ili ko ku si ka eziwa ka nako ye swanela. Linumwana za kozo mwa muinelo wa lifasi la kacenu, mi sihulu ba ba mwa Krestendomu, se ba ezize se si taluswa ki manzwi a Jeremia 6:14, a’ li: “Ba folisa liñiba la mwan’a sicaba sa ka, wa musizana, ka busafa, inze ba li: Kozo! kozo! kanti ha ku na kozo.”

¹³ Bañoli ba batuna ba Kopano ya ba Macaba mwa ku tatamana kwa bona se ba sebelize ka t’ata, mi ku si na kakanyo ili ka buniti, ilikuli Kopano ya ba Macaba i kondise lika. Kono mipingo ye sa feli mwahal’a lilama za yona ze eza 185 ili ze na ni milelo ye fapahana-fapahana ka za mwa ku kusufaleza lindwa, ku toma muezezo wa lika, ni musebelisezo wa mali i tibezi litibelelo za ku kondisa lika. Mwa piho ya hae ya ka silimo ili ya 1995, ya n’a li muñoli yo mutuna n’a ñozi ka za ku kusufala kwa “ku sabisa kwa likayamana la ndwa ya nyukiliya ya mwa lifasi kamukana” sina nto ye kwalula nzila ya kuli “macaba a sebelisane hamoho ku liba kwa zwelopili ya za mali ni za mipilelo ya nyangela kwa neku la mufuta wa mutu kamukana.” Kono n’a ekelize kuli: “Ka bumai, likezahalo za mwa litaba za lifasi mwahal’a lilimo ze sikai ze felile li fwanjingezi ka butuna zona litibelelo ze nde zeo.” Kaniti, bona ba ba bata ku ba linumwana za kozo bao ba sweli ku “lila hahulu.”

14. (a) Ki kabakalañi ha ku konwa ku bulelwa kuli Kopano ya ba Macaba i wile ku za mali hamohocwalo ni za muzamao? (b) Jeremia 8:15 i swelwi ku talelezwa cwañi?

¹⁴ Toho ya taba mwa pampili ya makande ya The Orange County Register ya kwa California ne i bulezi kuli: “Kopano ya ba Macaba I Wile ku za Mali, ni za Muzamao.” Taba yeo ne i bulezi kuli mwahal’a 1945 ni 1990, ne ku bile ni lindwa ze fitelela 80, ili ze ne bulaile batu ba ba fitelela bolule ba 30. Ne i amile ku muñoli wa mwa musulo wa October 1995 wa magazini ya Reader’s Digest ili ya “talusa mihato ya limpi za Kopano ya ba Macaba kuli ki ye zibahala ka ‘bazamaisi ba ba si na buikoneli hande, masole ba ba sa utwi, likutwano ni balwanisi, ku palelwa ku tibela likezo ze situhu hahulu mi ka linako ze ñwi ba ekeza kwa likezo ze sabisa hahulu zeo.’ Fahalimu a zeo, ‘sipimo sa businyi, bupumi, ni ku itusisa maswe lika ki se si eshula.’” Mwa kalulo ye na ni toho ya taba ye li “Kopano ya ba Macaba Hamulaho wa Lilimo ze 50,” pampili ya makande ya The New York Times ne i bile ni toho ya taba ye li “Ku Sa Zamaisa Hande ni Businyi Li Ululula Milelo ye Minde ya Kopano ya ba Macaba.” Pampili ya The Times ya kwa London, kwa England, ne i file taba ye ñwi toho ka manzwi a, “Ka ku Ba Ye Fokola Hamulaho wa Lilimo ze 50—Kopano ya ba Macaba i tokwa ku tiiswa kuli i kondoloke.” Ka mo ku inezi luli, ku swana sina mo lu balela kwa Jeremia kauhanyo 8, timana 15, kuli: “Ne lu talimezi kozo, kono ha ku si ka taha bunde. Ne lu libelezi buiketo, kono ku tahile mifilifili.” Mi lubeta lwa ku yundiswa ki lilwaniso za nyukiliya lu sa ukumezi mufuta wa mutu. Ka mo ku bonahalela fela, Kopano ya ba Macaba haki numwana ya kozo yeo mufuta wa mutu u tokwa.

15. Babilona ya kwaikale ni bulapeli bo bu simuluha ku yona li fumanehile cwañi ku ba ze shandaula hamohocwalo ni ku ozelisa?

¹⁵ Zeo kaufela li ka tahisañi? Linzwi la Jehova la bupolofita ha li kakanyi. Pili, ki sifi se si libelezi bulapeli bwa buhata bwa lifasi ili b’o hañata bu bile bo bu utwana hahulu ni Kopano ya ba Macaba? Bona b’o bu simuluha kwa lisina li li liñwi la bulapeli bwa maswaniso, ili Babilona ya kwaikale. Ka ku swanela, bu talusizwe kwa Sinulo 17:5 sina “Babilona yo mutuna, m’ahe mahule ni ze masila za lifasi.” Jeremia n’a talusize ku shandaulwa kwa yona kopanotuna yeo ya buipi. Ka ku swana sina lihule, bu pepelize ba bupolitiki ba fa lifasi-mubu, ili ku colaula Kopano ya ba Macaba ni ku ba ni liswalisano ze si za ka mulao ni lilama za yona ze li lipuso za bupolitiki. Bu bile bo bu abana ka butuna mwa lindwa ze ezahezi. Mufi wa maikuto yo muñwi n’a bulezi ka ku ama kwa lindwa za bulapeli mwa India, kuli: “Karl Marx n’a amile kwa bulapeli sina mulyani wa ku lobaza batu. Kono pulelo yeo ha i koni ku ba ye nepahezi hande kakuli mulyani w’o wa lobaza, ku ozelisa batu. Ka ku fapahana, bulapeli bu swana hahulu sina matokwani. Bu tisa mifilifili ye miñata hahulu mi ki muinelo o tisa businyi bo butuna.” Muñoli y’o ni yena ha si ka nepa ka ku tala. Bulapeli bwa buhata ki bo bu ozelisa hamohocwalo ni ku shandaula.

16. Ki kabakalañi batu ba lipilu ze sepahala ha ba swanela ku saba ku Babilona yo Mutuna cwale? (Mu bone hape Sinulo 18:4, 5.)

¹⁶ Cwale he, batu ba lipilu ze sepahala ba swanela ku ezañi? Jeremia yena numwana ya Mulimu, u lu fa kalabo ye li: “A mu sabe mwa Babilona, mu pilise mutu ni mutu bupilo bwa hae; . . . kakuli ki nako ya [Jehova, NW] y’a ku mu likanyisa.” Lu ba ba tabile kuli bolule-lule se ba zwile mwa makwakwa a Babilona yo Mutuna, kopano ya lifasi kamukana ya bulapeli bwa buhata. Kana mu yo muñwi wa bona bao? F’ohe mwa kona ku utwisisa hande ka m’o Babilona yo Mutuna a amezi macaba fa lifasi-mubu, kuli: “Macaba a nwile kwa veine ya hae; kabakaleo macaba a bonahala ku pulumuka.”—Jeremia 51:6, 7.

17. Ki katulo mañi ye tuha i fitiswa ku Babilona yo Mutuna, mi ki sifi se si ka latelela kezo yeo?

¹⁷ Ona cwale-cwale fa, lilama za Kopano ya ba Macaba ze “pulumuka” li ka susumezwa ki Jehova kuli li fetuhele bulapeli bwa buhata, sina mo ku talusezwa kwa Sinulo 17:16 kuli: “Bona bao, ba ka toya lihule, ba li amuhe za lona, ba li tubulise, ba ce nama ya lilama za lona, mi ba li ciseleze mwa mulilo.” Seo si ka ba makalelo a ñalelwa ye tuna ye amilwe teñi kwa Mateu 24:21 mi ili ye ka fita fa masetela fa Armagedoni, ndwa ya lizazi le lituna la Mulimu ya M’ata Ote. Ka ku swana ni Babilona wa kwaikale, Babilona yo Mutuna u ka talimana ni katulo ye bulezwi kwa Jeremia 51:13, 25, ye li: “Wena ya yahile fo u ukumezi mezi a mañata, ya atezwi ki bufumu, ku fela kwa hao ku fitile, i felile nako ya ku lakaza. Bona, ni t’o ku lwanisa wena lilundu le li sinya, ku bulela [Jehova, NW], wena ya sinya lifasi kaufela; ni ka otololela lizoho la ka fahalimu a hao, ni ku alabanye fa macwe, ni ka ku eza lilundu le li ca mulilo.” Macaba a’ silafezi, a’ lata lindwa a ka latelela bulapeli bwa buhata mwa sinyeho lizazi la Jehova la silomboti ha li ka ba tahela ni bona.

18. Isaya 48:22 i sa na ni ku talelezwa lili mi ili ka mukwa ufi?

¹⁸ Kwa 1 Matesalonika 5:3, ku bulelwa ka za ba ba maswe kuli: “Batu, nako ye ba ka li: Kozo ni buiketo! ki yona nako ye ba ka tulukelwa ki sinyehelo, sina butuku bwa lupepo ha bu tahela ya itwezi; mi ha ba na ku banduka.” Ki bona bao Isaya n’a bulezi ka za bona kuli: “A mu bone, . . . mandumeleti ba ba lumilwe ku y’o koza ba lila hahulu.” (Isaya 33:7) Ka buniti fela, sina ka mo lu balela kwa Isaya 48:22, “ha ku na kozo ye bulukezwi ba ba maswe, ku bulela [Jehova, NW].” Kono ki nako ya kwapili ye cwañi ye libelezi linumwana za niti za kozo ya silumeli? Taba ya luna ye tatama i ka talusa.

Lipuzo za Lundululo

◻ Bapolofita ba Mulimu ba tompolozi linumwana za buhata ka manzwi afi a’ tiile?

◻ Ki kabakalañi likopano za batu ha li palelwanga ku tisa kozo ye inelela?

◻ Linumwana za kozo za niti li fapahana cwañi ni bawayeleli ba Kopano ya ba Macaba?

◻ Ba ba ishuwa ba lukela ku ezañi kuli ba wabelelwe kozo yeo Jehova a sepisize?

[Maswaniso a fa likepe 23]

Isaya, Jeremia, ni Daniele kaufela ne ba bulezi cimo ka za ku pala kwa buikatazo bwa batu fela kwa neku la kozo

[Siswaniso se si fa likepe 24]

“Lifasi kamukana li lapalezi mwatas’a ya maswe.”—Muapositola Joani

[Siswaniso se si fa likepe 25]

“Kutwisiso ya bona i fifalile.” —Muapositola Paulusi