Jehova U Fa Kozo ni Niti ka Butuna

“Ni ba folise; ni ba pilise mwa kozo ye tuna ni mwa niti.”—JEREMIA 33:6.

 1, 2. (a) Ka ku ama kwa kozo, ki bufi bo se bu bonahezi ku ba buniti bwa miinelo ya macaba? (b) Ka 607 B.C.E., ki tuto ifi yeo Jehova n’a lutile Isilaele ka za kozo?

KOZO! Ki nto ye lakazeha hakalo yeo, niteñi se i bile ya ka siwela cwañi mwa litaba za mufuta wa mutu! Sihulu, lilimo za mwanda wa bu-20 ha li si ka ba lilimo za kozo. Ka ku fapahana, li bile ni lindwa ze peli ze sinyize ka ku fitisisa mwa litaba za mufuta wa mutu. Hamulaho wa ndwa ya lifasi ya pili, Swalisano ya ba Macaba ne i tomilwe kuli i buluke kozo ya lifasi. Kopano yeo ne i palezwi. Hamulaho wa ndwa ya lifasi ya bubeli, Kopano ya ba Macaba ne i tomilwe ka ku ba ni sikonkwani se si swana. Lu tokwa fela ku bala mapampili a makande a ka zazi kuli lu iponele ka m’o ni yona hape i sweli ku palelelwa ka ku tala.

² Kana lwa swanela ku komoka kuli likopano za batu ha li koni ku tisa kozo? Kutokwa ni hanyinyani. Lilimo ze fitelela ze 2,500 kwamulaho k’o, batu ba Mulimu ba ba ketilwe, yena Isilaele, ne ba lutilwe tuto ye ama seo. Mwa lilimo za mwanda wa busupa B.C.E., kozo ya Isilaele ne i beilwe mwa lubeta ki naha ye ne i li ye m’ata ka ku fitisisa mwa lifasi, ili Babilona. Isilaele ne i libelela ku fumana kozo kwa Egepita. Egepita ne i palezwi. (Jeremia 37:5-8; Ezekiele 17:11-15) Ka 607 B.C.E., limpi za Babilona ne li shandauzi mamota a Jerusalema ni ku cisa tempele ya Jehova. Kacwalo Isilaele ne i itutile ka ku ipumana mwa miinelo tenyene ka za mbango ya ku itinga fa likopano za batu. Mwa sibaka sa ku ikola kozo, sicaba seo ne si sulaetezwi mwa butanga mwa Babilona.—2 Makolonika 36:17-21.

 3. Ka talelezo ya manzwi a Jehova ka Jeremia, ki likezahalo lifi ze tuna ze ne li lutile Isilaele tuto ya bubeli ili ya butokwa hahulu ka za kozo?

³ Nihakulicwalo, pili Jerusalema i si ka wa kale, Jehova n’a se a patuluzi kuli ki yena, isiñi Egepita, ya n’a ka tisa kozo luli ku Isilaele. Ka Jeremia n’a sepisize kuli: “Ni ba folise; ni ba pilise mwa kozo ye tuna ni mwa niti. Ni kutise ba ba hapilwe ba Juda ni ba ba hapilwe ba Isilaele, ni ba yahise hape sina kale.” (Jeremia 33:6, 7) Sepiso ya Jehova ne i kalile ku talelezwa ka 539 B.C.E. Babilona ha ne i hapilwe mi tukuluho ne i filwe kwa Maisilaele ba ne ba li mwa butanga. (2 Makolonika 36:22, 23) Kalulo ya mafelelezo a 537 B.C.E. ha i t’o esha, sikwata sa Maisilaele ne si ezelize Mukiti wa Minganda fa mubu wa Isilaele lwa pili mwa lilimo ze 70! Hamulaho wa mukiti w’o, ne ba kalisize ku yaha sinca tempele ya Jehova. Ne ba ikutwile cwañi ka za seo? Taba ye ñozwi i bulela kuli: “Sicaba kaufela sa sholoka ka tabo ye tuna ya ku lumbeka Muñ a Bupilo, kabakala ku toma mitomo ya Ndu ya Muñ a Bupilo.”—Ezira 3:11.

 4. Jehova n’a zusuluselize cwañi Maisilaele kwa ku eza musebezi wa ku yaha tempele, mi ki sepiso ifi ya n’a ezize ka za kozo?

⁴ Nihakulicwalo, hamulaho wa makalelo a’ tabisa ao, Maisilaele ne ba zwafisizwe ki balwanisi mi ba tuhela musebezi wa ku yaha tempele. Hamulaho wa lilimo ze sikai, Jehova a tisa bapolofita bo Hagai ni Zakaria kuli ba t’o zusuluseza Maisilaele kwa ku feleleza musebezi wa ku yaha sinca. Ku lukela ku ba ko ne ku nyangumuzi hakalo ku bona ku utwa Hagai ha bulela ka ku ama kwa tempele ye ne i ka yahiwa kuli: “Kanya ya Ndu ya mwamulaho i ka fita ya ya pili, ku bulela Muñ’a Bupilo wa limpi. [‘Mi mwa sibaka mo ni ka fa kozo,’ NW]”!—Hagai 2:9.

Jehova U Taleleza Lisepiso za Hae

 5. Ki sifi se si lemuseha ka za Zak 8kauhanyo ya bu-8 ya Zakaria?

⁵ Mwa buka ya Bibele ya Zakaria, lu bala ka za lipono ni bupolofita bo buñata bo bu buyelezwi ili bo ne bu tiisize batu ba Mulimu kwamulaho k’o mwa lilimo za mwanda wa busilela B.C.E. Bona bupolofita bo bu swana b’o bu zwelapili ku lu fa buikolwiso ka za kemelo ya Jehova. Bu lu fa mabaka a mañata a ku lumela kuli Jehova u ka fa batu ba hae kozo ni mwa lizazi la luna. Sina ka mutala, mwa Zak 8kauhanyo ya bu-8 ya buka ye na ni libizo la hae, mupolofita Zakaria ha lishumi u bulela manzwi a: ‘Muñ’a Bupilo s’a bulela ki se, u li.’ Fa mubulelelo o muñwi ni o muñwi, pulelo i tahisa zibahazo ya bumulimu ye ama kozo ya batu ba Mulimu. Ze ñwi za lisepiso zeo ne li talelelizwe kwamulaho k’o mwa lizazi la Zakaria. Kaufel’a zona se li talelelizwe kamba li swelwi ku talelezwa kacenu.

“Ni Fufabile Kabakala Sione”

 6, 7. Jehova n’a ‘fufabezi Sione ka buhali bo butuna’ mwa linzila lifi?

⁶ Pulelo yeo i fumaneha pili kwa Zakaria 8:2, ko lu bala kuli: “Muñ’a Bupilo wa limpi, u li: Ni fufabile kabakala Sione ka lifufa le lituna, mane ni fufabile kabakala hae ka buhali bo butuna.” Sepiso ya Jehova ya ku fufaba, ku ba ni tukufalelo ye tuna, kwa neku la batu ba hae ne i talusa kuli n’a ka ba ni mamelelo mwa ku kutisa kozo ya bona. Ku kutiswa kwa Isilaele kwa naha ya habo ni ku yahiwa sinca kwa tempele ne li bupaki bwa tukufalelo yeo.

⁷ Ku cwañi, cwale he, ka za bao ba ne ba lwanisize batu ba Jehova? Tukufalelo ya hae kwa neku la batu ba hae ne i ka likanyezwa kwa “buhali bo butuna” kwa lila zeo. Majuda ba ne ba sepahala ha ne ba lapela kwa tempele ye ne i yahilwe sinca, ne ba ka kona ku nahana ka za likayamana la Babilona ye m’ata, ili yeo cwale i wile. Hape ne ba ka nahana ka za ku palelwa tota kwa lila ba ne ba likile ku tibela ku yahiwa sinca kwa tempele. (Ezira 4:1-6; 6:3) Mi ne ba ka itumela ku Jehova kuli n’a talelelize sepiso ya hae. Tukufalelo ya hae ne i ba tiselize tulo!

“Munzi O Na ni Niti”

 8. Mwa mazazi a Zakaria, Jerusalema ne u ka ba cwañi munzi o na ni niti ka ku fapahana ni linako za kwa makalelo?

⁸ Zakaria u ñola lwa bubeli kuli: “Muñ’a Bupilo wa limpi u li.” Ki afi manzwi a Jehova fa kezahalo ye? “Ni kutezi mwa Sione, mi ni ka ina mwa Jerusalema; mi Jerusalema u ka bizwa Munzi o na ni niti; lilundu la Muñ’a Bupilo wa limpi li bizwe Lilundu le li kenile!” (Zakaria 8:3) Pili 607 B.C.E. i si ka fita kale, Jerusalema ka buniti fela ne u si munzi o na ni niti. Baprisita ni bapolofita ba ona ne ba na ni buputeleli, mi batu ba ona ne ba sa sepahali. (Jeremia 6:13; 7:29-34; 13:23-27) Cwale batu ba Mulimu ne ba yaha sinca tempele, ili ku bonisa buitamo bwa bona kwa bulapeli bo bu kenile. Jehova n’a pilile hape mwa Jerusalema mwa muinelo wa kwa moya. Liniti za bulapeli bwa niti hape ne li bulezwi ku ona, kacwalo Jerusalema ne u konwa ku bizwa “munzi o na ni niti.” Sibaka sa ona se si lumbile ne si konwa ku bizwa “lilundu la [Jehova, NW].”

 9. Ki cinceho ifi ye lemuseha ya muinelo ye ne i ipumanwi teñi ki “Isilaele wa Mulimu” ka 1919?

⁹ Hailif’o lizibahazo ze peli zeo ne li na ni taluso ku Isilaele wa kwaikale, hape li na ni taluso ye tuna ku luna lilimo za mwanda wa bu-20 ha li nze li ya kwa mafelelezo. Ibata iba lilimo ze 80 kwamulaho k’o, mwahal’a ndwa ya lifasi ya pili, batoziwa ba ba eza likiti ze sikai ili bao ka nako yeo ne ba yemela “Isilaele wa Mulimu” ne ba ile mwa buhapiwa bwa kwa moya mwa Babilona. (Magalata 6:16) Ka bupolofita, ne ba talusizwe sina litupu ze lapami mwa likululu. Niteñi, ne ba na ni takazo ye buniti ya ku lapela Jehova “ka Moya ni ka niti.” (Joani 4:24) Kacwalo, ka 1919, Jehova a zwisa teñi buhapiwa bwa bona, ili ku ba zwisa mwa muinelo o ne ba li ku ona wa lifu la kwa moya. (Sinulo 11:7-13) Kacwalo Jehova a fa kalabo ya Ee ye koñomekilwe kwa puzo ya ka bupolofita ya Isaya ye li: “Kikuli naha i ka pepwa ka lizazi li li liñwi? kamba sicaba si ka pepwa ka nako i liñwi?” (Isaya 66:8) Ka 1919, batu ba Jehova hape ne ba pilile sina sicaba sa kwa moya mwa “naha” ya bona tenyene, kamba maino a kwa moya fa lifasi-mubu.

10. Ku kala ka 1919, ki limbuyoti lifi zeo Bakreste ba ba tozizwe ba ikozi mwa “naha” ya bona?

¹⁰ Ka ku iketa mwa naha yeo, Bakreste ba ba tozizwe ne ba sebelize mwa tempele ye tuna ya kwa moya ya Jehova. Ne ba ketilwe ku ba “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” ili ku amuhela buikalabelo bwa ku babalela za luwile Jesu kaufela fa lifasi-mubu, ili tohonolo yeo ba sa ikola lilimo za mwanda wa bu-20 ha li nze li ba bukaufi ni mafelelezo a zona. (Mateu 24:45-47) Ne ba itutile hande tuto ya kuli Jehova ki “Mulimu wa kozo, Yena ka sibili.”—1 Matesalonika 5:23.

11. Baeteleli ba bulapeli bwa Krestendomu ba iponahalize cwañi ku ba lila za batu ba Mulimu?

¹¹ Ku cwañi, cwale he, ka za lila za Isilaele wa Mulimu? Tukufalelo ya Jehova kwa neku la batu ba hae i zamaelela ni buhali bwa hae kwa balwanisi. Mwahal’a ndwa ya lifasi ya pili, baeteleli ba bulapeli bwa Krestendomu ne ba tisize sineneketo ye tuna ha ne ba nze ba lika—ni ku palelwa—ku pyata sona sikwatanyana seo sa Bakreste ba ba bulela niti. Mwahal’a ndwa ya lifasi ya bubeli, ba bahulu ba Krestendomu ne ba swalisani mwa nto i liñwi fela: Kwa maneku kaufela a mabeli a twanisano, ne ba susueza milonga kuli i hanise Lipaki za Jehova. Mane nihaiba kacenu, mwa linaha ze ñata baeteleli ba bulapeli ba sweli ku susueza milonga ku tibela kamba ku kwalela musebezi wa ku kutaza wa Sikreste wa Lipaki za Jehova.

12, 13. Buhali bwa Jehova bu boniswa cwañi ku Krestendomu?

¹² Seo haki se si si ka lemuhiwa ki Jehova. Hamulaho wa ndwa ya lifasi ya pili, Krestendomu, hamohocwalo ni likalulo kaufela za Babilona yo Mutuna, ne li wile. (Sinulo 14:8) Buniti bwa ku wa kwa Krestendomu ne bu fitile fa ku izibelwa hande muta, ku kala ka 1922, likozi za ka swanisezo ze tatamani ne li suluzwi, ili ku patalaza muinelo wa hae o shwile kwa moya ni ku lemusa ka za sinyeho ya hae ye taha. (Sinulo 8:7–9:21) Ka ku ba bupaki bwa kuli ku sululwa kwa likozi zeo ku sa zwelapili, ngambolo ye li “Mafelelezo a Bulapeli bwa Buhata a Fakaufi” ne i filwe mwa lifasi kamukana ka la April 23, 1995, mi ne i latelezwi ki ku abelwa kwa mapampili a musulo o ipitezi wa Taba ya Mubuso a eza bolule ba ba myanda-nda.

¹³ Kacenu, Krestendomu u mwa muinelo o shwisa makeke. Mwahal’a lilimo za mwanda wa bu-20 kaufela, lilama za hae ba bulayani mwa lindwa ze situhu ze fuyauzwi ki baprisita ni ba bahulu ba hae. Mwa linaha ze ñwi kukuezo ya hae i bat’o ba ye siyo. U libile kwa sinyeho hamohocwalo ni likalulo kaufela za Babilona yo Mutuna.—Sinulo 18:21.

Kozo kwa Batu ba Jehova

14. Ki siswaniso sifi sa ka manzwi ili sa bupolofita se si filwe sa batu ba ba li mwa kozo?

¹⁴ Kwa lineku le liñwi, mwa silimo se sa 1996, batu ba Jehova ba ikola kozo ye atile mwa naha ya bona ye kutisizwe sinca, sina ka mo i taluselizwe mwa zibahazo ya Jehova ya bulalu: “Muñ’a Bupilo wa limpi s’a bulela ki se, u li: Banna-bahulu ni basali-bahulu ba ka ina hape mwa mapatelo a Jerusalema, ba sweli mutu ni mutu lutaa ka lizoho la hae, kabakala mazazi a bona a mañata. Mapatelo a munzi a ka tala bashimani ni basizana ba ba bapalela fateñi.”—Zakaria 8:4, 5.

15. Ku si na taba ni lindwa za macaba, ki kozo ifi ye se i ikozwi ki batanga ba Jehova?

¹⁵ Sona siswaniso sa ka manzwi seo se si tabisa si bonisa nto ye ñwi ye lemuseha mwa lifasi le li shandauzwi ki ndwa le—ili batu ba ba mwa kozo. Haisali ku zwiwa ka 1919, manzwi a Isaya a ka bupolofita se a talelelizwe, a’ li: “Yena [Jehova, NW] u li: Kozo, kozo, ku ya kwahule ni ku ya fakaufi; mi ni ka mu folisa. Kono . . . ha ku na kozo ye bulukezwi ba ba maswe, ku bulela Mulimu wa ka.” (Isaya 57:19-21) Ka mo ku inezi fela, batu ba Jehova, hailif’o haki ba lifasi, ha ba koni ku pima ku amiwa ki misunga ya macaba. (Joani 17:15, 16) Mwa linaha ze ñwi, ba tiyela butata bo butuna, mi ba sikai se ba bulailwe. Niteñi, Bakreste luli ba na ni kozo mwa linzila ze peli ze tuna. Ya pili, ba na ni “kozo ku Mulimu ka Jesu Kreste Mulen’a [bona].” (Maroma 5:1) Ya bubeli, ba na ni kozo mwahal’a bona yo muñwi ku yo muñwi. Ba tahisa “butali bo bu zwa kwahalimu,” ili b’o “pili ki bo bu kenile, hape bu na ni kozo.” (Jakobo 3:17; Magalata 5:22-24) Fahalimu a seo, ba libelela ku ikola kozo ka nzila ye tezi ka ku fitisisa muta “ba ba ishuwa ba ka luwa naha, ba ka ikola kozo ye tuna.”—Samu 37:11.

16, 17. (a) “Banna-bahulu ni basali-bahulu” hamohocwalo ni “bashimani ni basizana” ba tiisize cwañi kopano ya Jehova? (b) Ki sifi se si bonisa kozo ya batu ba Jehova?

¹⁶ Ku sa na ni “banna-bahulu ni basali-bahulu” mwahal’a batu ba Jehova, ili batoziwa ba ba hupula ku tula kwa kwa makalelo kwa kopano ya Jehova. Busepahali ni buitiiso bwa bona li itebuhiwa hahulu. Batoziwa ba banca-nyana ne ba file ketelelo mwahal’a mazazi a’ t’ata a mwa ma-1930 ni a Ndwa ya Lifasi ya II hamohocwalo ni mwa lilimo ze tabisa za kulo ze ne li latelezi. Fahalimu a zeo, sihulu haisali ku zwiwa ka 1935, “buñata bo butuna” bwa “lingu ze ñwi” se bu iponahalize. (Sinulo 7:9; Joani 10:16) Bakreste ba ba tozizwe ha ba nze ba supala ni ku fukuzeha, lingu ze ñwi se ba sweli musebezi wa ku kutaza mi ba u yandululezi mwa lifasi-mubu kaufela. Mwa lilimo za cwanoñu fa lingu ze ñwi se ba sweli ku selahanela mwa naha ya batu ba Mulimu. Ee, ñohola fela, ba ba eza 338,419 ba bona ne ba kolobelizwe ili ku fa sisupo sa buineelo bwa bona ku Jehova! Ba banca ba ba cwalo ki banana hahulu luli, ha lu bulela ka za kwa moya. Bunca ni tukufalelo ya bona za itebuhiwa ha ba nze ba ekeza kwa likwata za bao ba ba opela litumbo za buitumelo ku “Mulimu wa luna ya inzi mwa Lubona, ni kwa Ngunyana!”—Sinulo 7:10.

¹⁷ Kacenu, ‘mapatelo a tezi bashimani ni basizana,’ Lipaki ba banca ni m’ata a bunca. Mwa silimo sa sebelezo sa 1995, lipiho ne li amuhezwi kwa linaha ni lioli za mwa liwate ze 232. Kono ha ku na kangisano ya ka macaba, ha ku na toyano ya ka mushobo, ha ku na lifufa le li sa swaneli, mwahal’a batoziwa ni lingu ze ñwi. Kaufela ba hula hamoho kwa moya, ba swalisani hamoho mwa lilato. Swalisano ya mizwale ya mwa lifasi kamukana ya Lipaki za Jehova ka buniti fela ki ye ipitezi mwa miinelo ya lifasi.—Makolose 3:14; 1 Pitrosi 2:17.

Kana ki Se Si T’ata Hahulu ku Jehova?

18, 19. Mwa lilimo za haisali ku zwiwa ka 1919, Jehova u petile cwañi se ne si kana si bonahezi ku ba se si t’ata hahulu ka mubonelo wa butu?

¹⁸ Kwamulaho k’o ka 1918 bomasiyaleti ba ba tozizwe ha ne ba li fela mioyo ye likiti ze sikai ye zwafile ili ye mwa buhapiwa bwa kwa moya, ha ku na ya na ka be a bonezi cimo likezahalo ze ne li ka ba teñi. Nihakulicwalo, Jehova n’a ziba—sina seo ha si boniswa ki zibahazo ya hae ya bune ili ya bupolofita, ye li: “Muñ’a Bupilo wa limpi s’a bulela ki se, u li: Taba yeo niha i talimeha ike ki ye komokisa mwa meto a masialeti a sicaba se, mwa mazazi ao; kana mu li, ni mwa meto a ka i ka talimeha ku komokisa? ku bulela Muñ’a Bupilo wa limpi.”—Zakaria 8:6.

¹⁹ Ka 1919, moya wa Jehova ne u zusuluselize batu ba hae kwa musebezi o ne u li kwapili. Niteñi, ne ku tokwahezi tumelo kuli ba ngongwele kwa kopano ye nyinyani ya balapeli ba Jehova. Ne ba li ba banyinyani hahulu, mi lika ze ñata ne li si ka zibisiswa hande. Nihakulicwalo, Jehova n’a ba tiisize hanyinyani-hanyinyani mwa muinelo wa bona wa ku ba kopano mi a ba bakanya kuli ba eze musebezi wa Sikreste wa ku kutaza taba ye nde ni ku tahisa balutiwa. (Isaya 60:17, 19; Mateu 24:14; 28:19, 20) Hañihañi, a ba tusa ku lemuha litaba ze butokwa hahulu ze cwale ka buikambuso ni bubusi bwa pupo kamukana. Kana ne ku li t’ata hahulu ku Jehova ku peta tato ya hae ka sikwatanyana seo sa Lipaki? Kalabo ka buniti fela ki batili! Seo si pakiwa fa makepe 6-9 a magazini ye, a’ bonisa mukoloko wa misebezi ya Lipaki za Jehova mwa silimo sa sebelezo sa 1995!

“Na, Ni Be Mulimu wa Bona”

20. Ku kubukanyiwa kwa batu ba Mulimu ne ku polofitilwe ku ba ko ku yandulukile cwañi?

²⁰ Zibahazo ya buketalizoho i bonisa ka ku ekezeha muinelo wa tabo wa Lipaki za Jehova kacenu: “Muñ’a Bupilo wa limpi s’a bulela ki se, u li: Bona, ni ka kutisa sicaba sa ka kwa Upa ni kwa Wiko; Ni ka ba tisa, ba t’o yaha mwa Jerusalema; mi ikaba sicaba sa ka, Na, ni be Mulimu wa bona, mwa niti ni mwa ku luka.”—Zakaria 8:7, 8.

21. Kozo ye atile ya batu ba Jehova i bulukilwe ni ku yandululwa ka linzila lifi?

²¹ Mwa 1996 lwa kona ku bulela lu sa zina-zini kuli taba ye nde se i kutalizwe ku potoloha lifasi kamukana, ku zwa “kwa Upa” ku ya “kwa Wiko.” Se ku tahisizwe balutiwa ba mwa macaba kaufela, mi se ba boni talelezo ya sepiso ya Jehova ye li: “Bana ba hao kaufela i ka ba ba ba lutilwe ki Mulena; mi kozo ye ba ka pila ku yona bana ba hao, ikaba ye tuna.” (Isaya 54:13) Lu na ni kozo kabakala kuli lu lutilwe ki Jehova. Ka seo, lihatiso se li hasanyizwe mwa lipuo ze fitelela 300. Ñohola fela, lipuo ze ñwi ze 21 ne li ekelizwe teñi. Magazini ya Tora ya ku Libelela cwale se i hasanyiwa ka ku zamaelela mwa lipuo ze 111, mi Awake! ku ze 54. Mikopano ya sicaba ni ya mwahal’a macaba i fa ponahazo ya fa nyangela ya kozo ya batu ba Mulimu. Mikopano ya ka viki ni viki i lu swalisanisa hamoho mi i lu fa susuezo ye lu tokwa mwa ku zwelapili inze lu tiile. (Maheberu 10:23-25) Ee, Jehova u sweli ku luta batu ba hae “mwa niti ni mwa ku luka.” U sweli ku fa batu ba hae kozo. Lu fuyauzwi hakalo ka ku abana mwa kozo yeo ye tuna!

Kana Mwa Kona ku Talusa?

◻ Mwa linako za cwale, Jehova ‘u fufabile cwañi ka buhali bo butuna’ kwa neku la batu ba hae?

◻ Batu ba Jehova ba ikola cwañi kozo, nihaiba mwa linaha ze shandauzwi ki ndwa?

◻ Ki mwa linzila lifi ‘mapatelo a tezi bashimani ni basizana’?

◻ Ki litukiso lifi ze se li ezizwe ilikuli batu ba Jehova ba kone ku lutiwa ki yena?

[Mbokisi fa likepe 6-9]

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

PIHO YA MWA SILIMO SA SEBELEZO SA 1995 YA LIPAKI ZA JEHOVA MWA LIFASI KAMUKANA

(Kuli mu bone mo i hatiselizwe luli, mu bone hatiso)

[Siswaniso se si fa likepe 5]

Mwa lilimo za mwanda wa busilela B.C.E., Majuda ba ba sepahala ba ne ba yahile sinca tempele ne ba itutile kuli Jehova n’a li yena fela simbule se si itingiwa sa kozo

[Manzwi a bañi ba siswaniso fa likepe 2]

Kwamulaho fa likepe la fahalimu ni likepe 32: Reuters/Bettmann