Tulo ya Mafelelezo ya Mikaele, Nduna yo Mutuna
“Mwa linako zeo ku ka yema Mikaele, nduna yo mutuna, ya yemela sicaba sa henu.”—DANIELE 12:1.
1. Ki mubonelo ufi kwa bubusi bwa Jehova w’o babusi ba bañata ba lifasi ba bonisize, mi mulena wa kwa mutulo u bile cwañi ya swana ni bona ku zeo?
“MUÑ’A BUPILO [“Jehova,” NW] ki Yena mañi kuli ni utwe linzwi la hae mi ni lukulule Isilaele?” (Exoda 5:2) Ao ne li manzwi a’ nyefula a Faro ku Mushe. Ka ku hana ku lumela Bumulimu bo bu pahami ka ku fitisisa bwa Jehova, Faro n’a itamile ku buluka Isilaele mwa butanga. Babusi ba bañwi ba bonisize lishwau le li swana la ku shwaula Jehova, mi ni malena ba mwa bupolofita bwa Daniele ni bona ba ezize cwalo. (Isaya 36:13-20) Ka mo ku inezi fela, mulena wa kwa mutulo u ezize ka ku tula tikanyo ni ku fita. Lingeloi li bulela kuli: “U ka ikuhumusa, a inuneke fahalimu a milimu kaufela, mi u ka nyefula Mulimu wa milimu ka linyefulo ze komokisa. . . . H’a na ku kuteka milimu ya bokuku a hae, nihaiba mulimu o latwa ki basali, mi h’a sa na ku ba ni taba ni mulimu ufi ni ufi; kono u ka inuneka fahalimu a yona kaufela.”—Daniele 11:36, 37.
2, 3. Ki ka nzila ifi mulena wa kwa mutulo n’a hanile “milimu ya bokuku a hae” ni ku bata ku lapela “mulimu” u sili?
2 Ka ku taleleza ona manzwi a bupolofita ao, mulena wa kwa mutulo n’a hanile “milimu ya bokuku a hae” (kamba, “milimu ya bokukululu,” The New English Bible), ibe milimu ya sihedeni ya Roma kamba mulimu wa Silalu wa Krestendomu. Hitler n’a itusisize Krestendomu kwa milelo ya hae luli kono ka mo ku bonahalela fela n’a lela ku mu yolisa ka keleke ye nca, ya Si-Germany. Ya n’a ngile sibaka sa hae n’a hulisize ku s’a lumela ka ku tala ku ba teñi kwa Mulimu. Kacwalo mulena wa kwa mutulo u ikezize mulimu isali yena, ili ku “inuneka fahalimu a yona kaufela.”
3 Bupolofita b’o bu zwelapili kuli: “U ka kuteka mulimu wa minzi ye tiile ya mwa makwakwa, mwa sibaka sa ona, ili mulimu o si ka zibwa ki bondat’ahe; a u kuteke ka gauda ni silivera, ni ka macwe a butokwa, ni ka lika ze kateleha.” (Daniele 11:38) Ka buniti fela, mulena wa kwa mutulo n’a beile sepo ya hae ku za m’ata a limpi za sayansi za mwa linako za cwale, ili “mulimu wa minzi ye tiile ya mwa makwakwa.” Mwahal’a linako za mafelelezo kaufela, u batile ku punyuswa ka “mulimu” y’o, a nze a fa sitabelo sa sifumu se situna fa aletare ya mulimu w’o.
4. Ki ku kondisa lika kufi k’o mulena wa kwa mutulo s’a bile ni kona?
4 “U ka y’o lwanisa minzi ye tiile ya mwa makwakwa, ka ku sepa tuso ya mulimu u sili wo; mi ba ba mu lapela, u ka ba kuteka ka likute le lituna; mi u ka ba beya ku busa ba bañata, a ba fe ku luwa manaha, ibe mupuzo wa bona.” (Daniele 11:39) Ka ku sepa “mulimu u sili” wa za mpi ya hae, mulena wa kwa mutulo u’ ngile muhato wa ku “lwanisa,” ili ku iponahaza ku ba ni m’ata a’ sabisa a za limpi mwa “mazazi a maungulelo.” (2 Timotea 3:1) Ba ne ba yemela tuto ya hae ne ba filwe mupuzo wa kemelo ya bupolitiki, ya za mali, mi ka linako ze ñwi ni ya za mpi.
“Ka Linako za Maungulo”
5, 6. Mulena wa kwa mboela u ‘kubile’ cwañi, mi mulena wa kwa mutulo u’ ngile cwañi muhato ku seo?
5 Daniele 11:40a i bala kuli: “Ka linako za maungulo, mulena wa kwa Mboela u ka kubana ni yena.” Timana ye ni litimana ze tatama l’i ngilwe sina ze na ni talelezo mwa nako ya luna ya kwapili. Nihakulicwalo, haiba “linako za maungulo” fa li talusa nto ye swana ni ye li talusa kwa Daniele 12:4, 9, lu swanela ku bata talelezo ya bupolofita b’o mwahal’a mazazi a maungulelo kaufela. Kana mulena wa kwa mboela s’a ‘kubile’ mulena wa kwa mutulo mwahal’a nako ye? Ka mo ku inezi fela, ee. Hamulaho wa ndwa ya lifasi ya pili, tumelelano ye ne i ñozwi ya za kozo ili ye fa koto ne li ku ‘kuba’ luli, ili nto ye susueza ku lifisa misuha. Hamulaho wa tulo ya hae mwa ndwa ya lifasi ya bubeli, mulena wa kwa mboela a nongisa lilwaniso ze sabisa za nyukilia ku wa sitela sa hae mi a mu kopanyeza silikani sa za mpi se si m’ata, ili kopano ya NATO. Lilimo ha ne li nze li ya, ku ‘kuba’ kwa hae ne ku kopanyelelize cwalo ni butwela bwa ka za bumapanga-panga hamohocwalo ni mayemo a ku lwanisa ku za bundumeleti ni za limpi.
6 Mulena wa kwa mutulo n’a ngile cwañi muhato? “Mulena wa kwa Mutulo u ka wela fahalimu a hae sina liñungwa, a na ni makoloi, ni ba ba pahami lipizi, ni lisepe ze ñata. U ka kena mwa naha sina nuka ye bayula.” (Daniele 11:40b) Litaba za mwa mazazi a maungulelo li bile ni mihato ya ku yandulula milulwani ya mulena wa kwa mutulo. Mwahal’a ndwa ya lifasi ya bubeli, “mulena” wa Nazi n’a bayuzi ku tula milulwani ya hae ku kena mwa linaha ze mu potolohile. Kwa mafelelezo a ndwa yeo, ya n’a bile “mulena” hamulaho wa hae n’a tomile mubuso o’ m’ata kwande a milulwani ya hae. Mwahal’a Ndwa ya ka Mulomo, mulena wa kwa mutulo n’a lwanisize wa sitela sa hae ka lindwa za ku fa kemelo kwa linaha ze lwanisana mi ni ka limpi za bukwenuheli mwa Africa, Asia, ni Latin America. N’a nyandisize Bakreste ba ba buniti, ili ku kusufaza (kono ni kamuta isi ku yemisa) musebezi wa bona. Mi ku lwanisa kwa hae kwa ka mpi ni kwa bupolitiki ne ku tisize linaha ze sikai mwatas’a tamaiso ya hae. Seo ki ka ku swana fela ni mo ne li polofitezi lingeloi kuli: “U ka taha ni mwa naha ye kateleha [maino a kwa moya a batu ba Mulimu], mi ba bañata ba ka bulawa.”—Daniele 11:41a.
7. Ki maciñekelo mañi a n’a li teñi kwa milelo ya ku yandulula milulwani ya mulena wa kwa mutulo?
7 Niteñi, nihailikuli—ka mubonelo wa wa sitela sa hae—mulena wa kwa mutulo u bile ya tisa ku kalelwa ka ku ba wa mayemo a’ bemba, h’a si ka fita fa ku tula lifasi. “Ku ka banduka mwa lizoho la hae Maedomo, ni Mamoabi, ni ba bahulu ba bana ba Amoni.” (Daniele 11:41b) Mwa linako za kwaikale, Edomo, Moabi, ni Amoni ne li bat’o ba mwahal’a Egepita ni Siria. Li kona k’u ngiwa ku ba ze yemela linaha ni likopano kacenu zeo mulena wa kwa mutulo n’a bata ku hapa kono ili zeo a palelwa ku tisa mwatas’a susuezo ya hae.
“Egepita Ha I Na ku Banduka”
8, 9. Susuezo ya mulena wa kwa mutulo se i utwilwe cwañi, mane ni ku wa sitela sa hae yo mutuna?
8 Lingeloi li zwelapili ku bulela kuli: “U ka isa lizoho la hae mwa linaha ze ñata, ni yona naha ya Egepita ha i na ku banduka. U ka hapa tutu ya gauda ni ya silivera, ni lika za butokwa za mwa naha ya Egepita. Malibia, ni Maetopia ba ka mu zamaya mwamulaho.” (Daniele 11:42, 43) Mane ni mulena wa kwa mboela, “Egepita,” n’a si ka banduka kwa ku amiwa ki likezo za ku yandulula milulwani za mulena wa kwa mutulo. Sina ka mutala, n’a tulilwe ka ku lemuseha mwa Vietnam. Mi ku cwañi ka za “Malibia, ni Maetopia”? Zona linaha zeo ze n’e li mabapa ni Egepita wa kwaikale ne li kana za yemela macaba a’ li, ka mo a fumanehela fa lundandala lwa lifasi-mubu, mabapa ni “Egepita” wa mwa linako za cwale mi ili ao ka linako ze ñwi se a latelezi, ili ‘ku zamaya mwamulaho wa,’ mulena wa kwa mutulo.
9 Kana mulena wa kwa mutulo a kile a hapa ‘lika ze butokwa za Egepita’? Ki hona, ka buniti fela h’a si ka hapa mulena wa kwa mboela, mi ku t’o fita ka 1993 muinelo wa lifasi ne u s’a bonahazi kuli n’a kana a kona ku eza cwalo. Kono u bile ni susuezo ye tuna fa nzila ka yeo mulena wa mboela a itusisize liluwo la hae la za mali. Bakeñisa ku saba wa sitela sa hae, mulena wa kwa mboela u sebelisize mali a mañata hahulu ka silimo ni silimo mwa ku buluka mpi ye tiile ya fa lundandala, ya mwa liwate, ni ya mwa mbyumbyulu. Ki ka sipimo seo mulena wa kwa mutulo a konwa ku bulelwa kuli u ‘hapile,’ u zamaisize, ku sebeliswa kwa sifumu sa mulena wa kwa mboela.
Twaniso ya Mafelelezo ya Mulena wa kwa Mutulo
10. Lingeloi li talusa ka nzila ifi mafelelezo a sitela se si mwahal’a malena ba babeli?
10 Kana sitela se si mwahal’a malena ba babeli bao si zwelapili ku isa nako ye sa zibwi? Ku tokwa. Lingeloi ne li bulelezi Daniele kuli: “Kwa Upa ni kwa Mutulo, ku ka zwa mulumo o ka mu sabisa [mulena wa kwa mutulo], mi u ka kuta a halifile hahulu, ku y’o bulaya ni ku sinya ba bañata. F’a ka tibelela, mwa litende za hae za bulena, ki mwahal’a mawate ni lilundu le li tumile, le li kenile. Kwapili u ka fita fa lizazi la hae la ku shwa, a sa fumani tuso ku mutu.”—Daniele 11:44, 45.
11, 12. Ki likezahalo mañi za bupolitiki za cwanoñu fa ze ama sitela se si mwahal’a mulena wa kwa mutulo ni mulena wa kwa mboela, mi ki lika mañi ze lu si ka ziba kale?
11 Likezahalo zeo li sa li kwa nako ya kwapili, mi kacwalo ha lu koni ku bulela ka butungi ka m’o bupolofita b’o bu ka talelezwa. Cwanoñu fa, muinelo wa bupolitiki o ama malena ba babeli bao u cincize. Sitela se si situhu mwahal’a United States ni manaha a kwa Kalulo ya kwa Upa ya Yurope se si kuyukile. Fahalimu a seo, Soviet Union ne i shandaukile ka 1991 mi ha isali yo.—Mu bone The Watchtower, musulo wa March 1, 1992, makepe 4, 5.
12 Kacwalo ki mañi ye li mulena wa kwa mutulo cwale? Kana ki yo muñwi wa linaha ze ne li kalulo ya Soviet Union ya kale? Kamba kana w’a cinca naha ka ku tala, sina mwa s’a ezelize ka linako ze sikai kwamulaho? Ha lu zibi. Ki mañi ya ka ba mulena wa kwa mutulo muta Daniele 11:44, 45 i ka talelezwa? Kana sitela se si mwahal’a malena ba babeli bao si ka kalisa hape? Mi ku cwañi ka za lipulukelo-tuna za lilwaniso za nyukiliya ze mwa linaha z’e sikai? Likalabo kwa lipuzo zeo li ka fumaneha fela nako ha i nze i ya.
13, 14. Ki sifi se lu ziba ka za nako ya kwapili ya malena ba babeli?
13 Nto i liñwi ye lu ziba ki ye. Ona cwale-cwale fa, mulena wa kwa mutulo u k’a nga muhato wa ndwa o k’a tiswa ki ‘mulumo o ka mu sabisa o ka zwa kwa upa ni kwa mutulo.’ Ona muhato wa ku lwana w’o kapili-pili u ka tatamwa ki “ku shwa” kwa hae. Lu kona ku ituta ze ñata ka za “mulumo” w’o haiba lu nyakisisa bupolofita bo buñwi bwa Bibele.
14 Nihakulicwalo, pili mu lemuhe kuli likezo zeo za mulena wa kwa mutulo ha li si ka bulelwa ku ba ze eziwa ku mulena wa kwa mboela. H’a bulaiwi ki wa sitela sa hae yo mutuna. Ka ku swana, mulena wa kwa mboela h’a sinyiwi ki mulena wa kwa mutulo. Mulena wa kwa mboela (y’o mwa bupolofita bo buñwi a swanisezwa ki lunaka lwa mafelelezo lo lu bonahalile fa sibatana) u sinyiwa ki Mubuso wa Mulimu “ku si na mutu ya isa lizoho kwateñi.” (Daniele 7:26; 8:25) Ka mo ku inezi mane, malena kaufela ba fa lifasi-mubu kwa nalule-lule ba ka sinyiwa ki Mubuso wa Mulimu fa ndwa ya Armagedoni, mi seo ka mo ku bonahalela fela ki sona se si ezahala ku mulena wa kwa mutulo. (Daniele 2:44; 12:1; Sinulo 16:14, 16) Daniele 11:44, 45 i talusa likezahalo ze isa kwa ndwa yeo ya mafelelezo. Kacwalo ki nto ye s’a komokisi kuli mulena wa kwa mutulo u ka bulaiwa “a sa fumani tuso ku mutu”!
15. Ki lipuzo lifi za butokwa ze lu sa na ni ku buhisana?
15 Ki bufi, cwale he, bupolofita bo buñwi bo bu fa kutwisiso fa “mulumo” o’ susueza mulena wa kwa mutulo ku kalisa “ku y’o bulaya ni ku sinya ba bañata”? Mi ki bomañi “ba bañata” bao a ka bata ku sinya?
Mulumo O’ Zwa kwa Upa
16. (a) Ki kezahalo mañi ye zwile mubano ye lukela ku ezahala pili Armagedoni i si ka fita kale? (b) Ki bomañi “malena ba ba taha ba zwa kwa Upa”?
16 Pili ndwa ya mafelelezo, ya Armagedoni, i si ka lwanwa kale, sila se situna sa bulapeli bwa niti si swanela ku sinyiwa—yena Babilona yo Mutuna ya swana sina lihule, ili kopano ya lifasi kamukana ya bulapeli bwa buhata. (Sinulo 18:3-8) Sinyeho ya hae i swaniselizwe ka ku sululelwa kwa nkwana ya busilela ya buhali bwa Mulimu mwa nuka ya Eufrati. Mezi a nuka yeo a kala “kuli ku lukiswe nzila ya malena ba ba taha ba zwa kwa Upa.” (Sinulo 16:12) Ki bomañi bona malena bao? Ha ku na ba sili kwand’a Jehova Mulimu ni Jesu Kreste!a
17. (a) Ki sifi seo Bibele i lu bulelela ka za sinyeho ya Babilona yo Mutuna? (b) Mulumo ‘o zwa kwa Upa’ ne u kana wa ba nto mañi?
17 Sinyeho ya Babilona yo Mutuna i talusizwe ka ku utwahala hande-nde mwa buka ya Sinulo: “Manaka a lishumi o’ boni [‘malena’ ba ba busa mwahal’a nako ya maungulo], ni sibatana, bona bao, ba ka toya lihule, ba li amuhe za lona, ba li tubulise, ba ce nama ya lilama za lona, mi ba li ciseleze mwa mulilo.” (Sinulo 17:16) Kaniti luli, macaba ao a ‘ca linama ze ñata’! (Daniele 7:5) Kono ki kabakalañi babusi, ku kopanyeleza cwalo ni mulena wa kwa mutulo, ha ba ka sinya Babilona yo Mutuna? Kakuli ‘Mulimu u kenya mwa lipilu za bona ku eza s’a lelile Yena.’ (Sinulo 17:17) Mulumo ‘o ka zwa kwa upa’ ne u kana wa ama kwa kezo yeo ya Jehova, muta, ka nzila yeo a ka keta, a ka kenya mwa lipilu za baeteleli ba batu muhupulo wa ku yundisa lihule le lituna la bulapeli.—Daniele 11:44.
Mulumo O’ Zwa kwa Mutulo
18. Ki bomañi ba bañwi bao mulena wa kwa mutulo a lwanisa, mi seo si mu beya kai h’a shwa?
18 Kono ku na ni ba bañwi bao mulena wa kwa mutulo a nongisa ku bona buhali bwa hae. Lingeloi li bulela kuli “f’a ka tibelela, mwa litende za hae za bulena, ki mwahal’a mawate ni lilundu le li tumile, le li kenile.” (Daniele 11:45) Mwa linako za Daniele, mawate ne li liwate la Mediterranean, mi lilundu le li kenile ne li Sione, ili f’o ka nako ye ñwi ne ku li tempele ya Mulimu. Kacwalo, mwa talelezo ya bupolofita b’o, mulena wa kwa mutulo y’a nyemile u lwanisa batu ba Mulimu! Ka mubonelo wa kwa moya kacenu, ku ba “mwahal’a mawate ni lilundu . . . le li kenile” ku mu beya mwa maino a kwa moya a batanga ba Mulimu ba ba tozizwe, ba ba zwa mwa “liwate” la mufuta wa mutu o’ ipanguzi mi ba na ni sepo ya ku busa ni Jesu Kreste fa lilundu la Sione la kwa lihalimu.—Isaya 57:20; Maheberu 12:22; Sinulo 14:1.
19. Sina ha ku bonisizwe ki bupolofita bwa Ezekiele, ne lu kana lwa ziba cwañi mulumo o kukueza ku lwanisa kwa Gogo? (Mu bone litaluso za kwatasi.)
19 Ezekiele, ili y’o n’a pila ka nako ye swana ni Daniele, ni yena n’a polofitile ka za ku lwaniswa kwa batu ba Mulimu “mwa mazazi a kwapili.” N’a bulezi kuli sitoyo ne si ka kaliswa ki Gogo wa kwa naha ya Magogo, y’a swaniseza Satani Diabulosi. (Ezekiele 38:16) Ki kwa lineku lifi, ka swanisezo, k’o Gogo a zwelela? Jehova, ka Ezekiele, u bulela kuli: “U ka zwa mwa naha ya hao ye kwa mafelelezo a Mutulo.” (Ezekiele 38:15) Kacwalo, mulumo ‘o zwa kwa mutulo’ ne u kana wa ba ku hasanya litaba kwa Satani kwa ku kukueza malena ba kwa mutulo ni malena ba bañwi kaufela kuli ba lwanise batu ba Jehova.b—Mu bapanye Sinulo 16:13, 14; 17:14.
20, 21. (a) Ki kabakalañi Gogo ha k’a susueza macaba, hamohocwalo ni mulena wa kwa mutulo, ku lwanisa batu ba Mulimu? (b) Kana twaniso ya hae i ka konda?
20 Gogo u lukisa twaniso ye tezi yeo bakeñisa ku kondisa lika kwa ba “Isilaele wa Mulimu,” ili bao, hamohocwalo ni ba buñata bo butuna bwa lingu ze ñwi, ba tuhezi ku ba ba lifasi la hae. (Magalata 6:16; Joani 10:16; 17:15, 16; 1 Joani 5:19) Gogo u talima ka ku s’a lumelela “sicaba se si kopani sa ba ba zwile mwa macaba a mañata, ba ba na ni mitapi ni bufumu [bwa kwa moya].” (Ezekiele 38:12; Sinulo 5:9; 7:9) Ka ku ba talelezo ya ona manzwi ao, batu ba Jehova ba sweli ku kondisa lika kacenu ku fita l’ili kaufela. Mwa linaha ze ñata mwa Yurope, Africa, ni Asia ili m’o ka nako ye ñwi ne ba haniswa, cwale se ba lapela ka tukuluho. Mwahal’a 1987 ni 1992, “bufumu” bo bu fitelela lule lu lu luñwi ne bu zwile mwa macaba ni ku taha kwa ndu ya Jehova ya bulapeli bwa niti. Ka muinelo wa kwa moya, ba fumile mi ba mwa kozo.—Hagai 2:7; Isaya 2:2-4; 2 Makorinte 8:9.
21 Ka ku bona maino a kwa moya a Bakreste inge “minzi ye si na makwakwa” ye konwa ku hapwa ka bunolo, Gogo u eza ka buikatazo bo butuna ka ku fitisisa bwa ku yundisa bona bao ba ba li mukwalelo kwa ku zamaisa kwa hae mufuta wa mutu ka ku tala. (Ezekiele 38:11) Kono wa palelwa. Malena ba fa lifasi-mubu ha ba lwanisa batu ba Jehova, ba ka ‘fita fa lizazi la bona la ku shwa.’ Kamukwaufi?
Mulena wa Bulalu
22, 23. Muta Gogo a ka ba lwanisa, ki mañi ya ka yemela batu ba Mulimu, mi ki lika mañi ze ka zwa mwateñi?
22 Ezekiele u bulela kuli ku lwanisa kwa Gogo ki sisupo sa kuli Jehova Mulimu a nanuhe ku lamulela batu ba hae ni ku sinya limpi za Gogo “fa malundu a Isilaele.” (Ezekiele 38:18; 39:4) Seo si lu hupulisa ka za seo lingeloi ne li bulelezi Daniele kuli: “Mwa linako zeo ku ka yema Mikaele, nduna yo mutuna, ya yemela sicaba sa henu. Linako zeo ikaba linako za ñalelwa, ze ka eza kuli, samba ku ba, ha ku si ka bonwa nako ye cwalo mwa macaba. Mwa linako zeo, mutu kaufela wa mwa sicaba sa henu ya ka fumanwa a ñozwi mwa buka, u ka piliswa.”—Daniele 12:1.
23 Ka 1914, Jesu—yena Mikaele ndwalume wa mwa lihalimu—n’a bile Mulena wa Mubuso wa kwa lihalimu wa Mulimu. (Sinulo 11:15; 12:7-9) Haisali ku zwiwa f’o, u bile y’a yemela ‘sicaba sa habo Daniele.’ Niteñi, ona cwale-cwale fa u ka “yema” ka libizo la Jehova sina Mulena y’a li Ndwalume ya s’a konwi ku tulwa, ilikuli “a nate ka koto ba ba sa zibi Mulimu, ni ba ba sa ipeyi kwatas’a Evangeli ya Mulena Jesu.” (2 Matesalonika 1:8) Macaba kaufela a lifasi-mubu, ku kopanyeleza cwalo ni malena ba mwa bupolofita bwa Daniele, ba ka “ikalelwa.” (Mateu 24:30) Ha ba nze ba sa nahanela ‘bahabo Daniele’ ze maswe mwa lipilu za bona, ba ka yundiselezwa ki “Mikaele, nduna yo mutuna.”—Sinulo 19:11-21.
24. Tuto ye ya bupolofita bwa Daniele i swanela ku lu ama cwañi?
24 Kana ha lu nyolelwi ku bona tulo ye tuna yeo ya Mikaele ni ya Mulimu wa hae, Jehova? Kakuli tulo yeo ikaba ku “piliswa,” ku punyuha, kwa Bakreste ba niti. (Mu bapanye Malaki 4:1-3.) Kacwalo, ka ku talima kwa nako ya kwapili ka ku ba ni tibelelo ya ka tukufalelo, lu hupula manzwi a muapositola Paulusi a kuli: “Bulela Linzwi, u tiise mwa nako ye nde ni ku ye maswe.” (2 Timotea 4:2) Haike lu swale ka ku tiya kwa Linzwi la bupilo ni ku bata lingu za Jehova ka buikatazo luli nako ye nde ha isali teñi. Lu mwa kalulo ya mafelelezo ya siyano ya bupilo. Mupuzo w’a bonahala. Haike kaufel’a luna lu ikatulele ku itiisa ku isa kwa mafelelezo mi kacwalo ilikuli lu be mwahal’a ba ba ka piliswa.—Mateu 24:13; Maheberu 12:1.
[Litaluso za kwatasi]
a Mu bone buka ya Revelation—Its Grand Climax At Hand! ye hatisizwe ki Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., makepe 229-30.
b Ka mubonelo o muñwi, mulumo ‘o zwa kwa mutulo’ ne u ka simuluha ku Jehova, ha lu beya mwa munahano manzwi a hae ku Gogo, a’ li: “Ni ka . . . [kenya] tushuto mwa mitahali ya hao, ni ku ise.” “Ni ka ku hoha . . . kwa naha ye kwa mafelelezo a Mutulo, ni ku tiseze fa malundu a Isilaele.”—Ezekiele 38:4; 39:2; mu bapanye Samu 48:2.
Kana Mw’a Utwisisa?
◻ Mulena wa kwa mboela u kubile cwañi mulena wa kwa mutulo mwahal’a linako za mafelelezo kaufela?
◻ Ki lika mañi ze lu si ka ziba kale ka ze ka zwa mwa sitela se si mwahal’a malena ba babeli?
◻ Ki likezahalo lifi ze peli pili Armagedoni i si ka ezahala kale zeo ka buniti fela li ka ama mulena wa kwa mutulo?
◻ “Mikaele, nduna yo mutuna,” u ka sileleza cwañi batu ba Mulimu?
◻ Lu swanela k’u nga cwañi muhato kwa tuto ya luna ya bupolofita bwa Daniele?
[Maswaniso a fa likepe 18]
Mulena wa kwa mutulo u lapezi mulimu u sili ya s’a swani ni milimu ya b’a yolile
[Manzwi a bañi ba maswaniso]
Fahalimu kwa nzohoto ni fahali: UPI/Bettmann; kwatasi kwa nzohoto: Reuters/Bettmann; kwatasi kwa silyo: Jasmin/Gamma Liaison