Mamonyi a Liseli mwa Linako za Baapositola
“Liseli li pazulela ba ba na ni niti, ni tabo i fiwa ba lipilu ze lukile.”—SAMU 97:11.
1. Lipaki za Jehova kacenu ba swana cwañi ni Bakreste ba kwa makalelo?
LUNA, ka ku ba Bakreste ba niti, lu itebuha hakalo manzwi a’ kwa Samu 97:11! ‘Liseli se li lu pazulezi’ ka ku kuta-kutela. Ka buniti fela, ba bañwi ku luna se lu boni liseli la Jehova le li monyeha ka lilimo ze mashumi. Seo kaufela si lu hupulisa Liproverbia 4:18, y’e bala kuli: “Nzila ya ba ba lukile i swana sina liseli la lizazi, le li ya li ekezeha, mane ku y’o fita fa musihali o mutuna.” Ka buitebuho bwa luna bwa mwa Mañolo ku fita lizo, luna Lipaki za Jehova lu swana sina Bakreste ba kwa makalelo. Mubonelo wa bona u konwa ku bonwa hande ku zwelela kwa libuka za litaba ze ezahezi za Mañolo a Sigerike a Sikreste ni kwa mañolo a zona, a n’a ñozwi ka puyelelo ya bumulimu.
2. Ki afi a ne a li mwahal’a mamonyi a pili a liseli ao balateleli ba Jesu ne ba amuhezi?
2 Ko kuñwi kwa ku monyeha kwa pili kwa maseli k’o balateleli ba Jesu Kreste ba kwa makalelo ne ba amuhezi ne li ko ne ku ama ka za Mesiya. Andreasi n’a bulelezi muhulwan’a hae Simoni Pitrosi kuli: “Lu fumani Mesia.” (Joani 1:41) Hasamulaho wa nakonyana, Ndate ya kwa lihalimu n’a konahalisize muapositola Pitrosi ku bulela ka za taba yeo ha n’a bulezi ku Jesu Kreste kuli: “Ki wena Kreste, Mwan’a Mulimu Ya-Pila.”—Mateu 16:16, 17; Joani 6:68, 69.
Liseli fa Musebezi wa Bona wa ku Kutaza
3, 4. Hamulaho wa zuho ya hae, ki monyehelo ifi yeo Jesu na file balateleli ba hae ka za musebezi wa bona wa kwapili?
3 Hasamulaho wa zuho ya hae, Jesu Kreste n’a file mamonyi a liseli ka za tamo ye ne li kwa balateleli ba hae kaufela. Ka mo ku bonahalela fela ne li kwa balutiwa ba 500 ba ne ba kopani kwa Galilea k’o n’a bulezi kuli: “Mu ye cwale, mu lute macaba kaufela, mu ba kolobeze ka Libizo la Ndate, ni la Mwana, ni la Moya o Kenile. Mu ba lute ku mamela ze ni mi laezi kaufela. Mi, a mu bone, na, ni inzi ni mina ka mazazi kaufela, ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” (Mateu 28:19, 20; 1 Makorinte 15:6) Hasamulaho wa f’o, balateleli ba Kreste kaufela ne ba na ni ku ba bakutazi, mi musebezi wa bona wa ku kutaza ne u sa eziwi fela kwa “lingu ze latehile za ndu ya Isilaele.” (Mateu 10:6) Mi ne ba si ke ba eza kolobezo ya Joani ka ponahazo ya ku baka kwa neku la ku swalelwa libi. Ka ku fapahana, ne ba na ni ku kolobeza batu “ka Libizo la Ndate, ni la Mwana, ni la Moya o Kenile.”
4 Pili Jesu a si ka nyuluhela kale kwa lihalimu, baapositola ba hae ba 11 ba ne ba sepahala ne ba mu buzize kuli: “Mulena, kikuli se li cwale u ka zusa mubuso wa Isilaele?” Mwa sibaka sa ku alaba puzo yeo, Jesu n’a file litaelo ze ekezehile ka za musebezi wa bona wa ku kutaza, ka ku bulela kuli: “Mu ka amuhela mata, Moya o Kenile ha u ka ta ku mina; mi mu ka ba lipaki za ka mwa Jerusalema, ni mwa naha kaufela ya Judea ni ya Samaria, ni ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” Ku t’o fita ka nako yeo ne, ba bile lipaki za Jehova fela a nosi, kono cwale ne ba ka ba hape lipaki za Kreste.—Likezo 1:6-8.
5, 6. Ki mamonyi afi a liseli ao balutiwa ba Jesu ne ba amuhezi ka la Pentekonta?
5 Hasamulaho fela wa mazazi a’ lishumi, balateleli ba Jesu ne ba amuhezi mamonyi a’ benya hakalo a liseli! Ka lizazi la Pentekonta ya 33 C.E, lwa pili, ba utwisisa taluso ya Joele 2:28, 29, y’e li: “Ni [Jehova] ka sululela batu kaufela Moya wa ka; mi bana ba mina ba bashimani ni ba basizana ba ka polofita, banna-bahulu ba mina ba lole litolo, mi micaha ba mina ba bone lipono. Mi ni batanga ba ka ba banna ni ba basali, ni ka ba sululela moya wa ka, mwa mazazi ao.” Balutiwa ba Jesu ne ba boni moya o kenile, ka ponahalo ya malimi inge a mulilo, a inzi fa litoho za bona kaufela—ibat’o ba banna ni basali ba 120—ba ne ba kopani mwa Jerusalema.—Likezo 1:12-15; 2:1-4.
6 Isali fa lizazi la Pentekonta, balutiwa ne ba utwisisize lwa pili kuli manzwi a kwa Samu 16:10 n’a ama ku Jesu Kreste ya n’a zusizwe. Walisamu n’a kile a bulela kuli: “Ha u na [Jehova Mulimu] ku siya moya wa ka mwa sibaka sa ba ba shwile; Ha u na ku lumela kuli ya kenile wa hao a bone ku bola.” Balutiwa ne ba lemuhile kuli manzwi ao n’a si ke a ama ku Mulena Davida, kabakala kuli libita la hae ne li inzi ni bona ku fita ni mwa lizazi leo. Ha ku komokisi kuli batu ba ba bat’o ba ba 3,000 bao ne ba utwile ku taluswa kwa liseli le linca leo ne ba ikolwisisize hakalo kuli mane ne ba kolobelizwe ona zazi leo!—Likezo 2:14-41.
7. Ki liseli lifi le li benya leo muapositola Pitrosi n’a amuhezi mwahal’a ku pota kwa hae ku yo muhulu wa masole ba Siroma Kornele?
7 Ka lilimo ze myanda-nda, Maisilaele ne ba utwisisize seo Mulimu n’a bulezi ka za bona kuli: “Ni zibile mina fela, mwahal’a masika kaufela a mwa lifasi.” (Amosi 3:2) Kacwalo ne li lumonyi lwa liseli le li benya luli l’o muapositola Pitrosi ni bao ne ba mu sindeketa kwa ndu ya yo muhulu wa masole ba Siroma Kornele ne ba amuhezi muta moya o kenile ne u suluhezi lwa pili fahalimu a balumeli Balicaba ba ne ba si ka ya kwa mupato. Ki kwa butokwa ku lemuha kuli l’o ne li fela lona lwa pili ili f’o moya o kenile ne u filwe pili kolobezo i si ka ezwa kale. Kono ne ku na ni ku ba cwalo. Ha ne ku si ke kwa ba cwalo, Pitrosi n’a si ke a ziba kuli bona Balicaba bao ne ba fitile ku ze konisa za kolobezo. Ka ku itebuha ka ku tala butokwa bwa yona kezahalo yeo, Pitrosi n’a buzize kuli: “Kana ku na ni ya ka ba [Balicaba] hanela mezi, kuli ba si ke ba kolobezwa? Kanti ki ba, ba se ba amuhezi Moya o kenile sina luna.” Ka mo ku inezi fela, ne ku si na ni yo mukana ku ba ne ba li teñi ya n’a ka ba ni tukelo ya ku hana, mi kacwalo kolobezo ya bona Balicaba bao ne i ezahezi.—Likezo 10:44-48; mu bapanye Likezo 8:14-17.
Ha Ku Sa Na ku Kena mwa Mupato
8. Ki kabakalañi Bakreste ba bañwi ba kwa makalelo ha ne ba fumani but’ata ku siya tuto ya ku kena mwa mupato?
8 Lumonyi lo luñwi lo lu benya lwa niti ne lu bonahezi ka ku ama ka za puzo ya ku kena mwa mupato. Kezo ya ku kena mwa mupato ne i kalisize ka 1919 B.C.E. ka bulikani bwa Jehova ni Abrahama. Mulimu ka nako yeo n’a laezi Abrahama kuli yena ni banna kaufela ba bañwi b’a ndu ya hae ne ba na ni ku kena mwa mupato. (Genese 17:9-14, 23-27) Kacwalo ku kena mwa mupato ne ku bile sisupo se si li sizibelo sa ba ba simuluha ku Abrahama. Mi ne ba ikutwa hakalo ka yona kezo yeo! Ka lona libaka leo, ‘ku sa kena mwa mupato’ ne i bile pulelo ya kashwau. (Isaya 52:1; 1 Samuele 17:26, 27) Ki ko ku bunolo ku bona libaka Majuda ba bañwi ba Sikrete ba kwa makalelo ha ne ba bata ku buluka sona sisupo se. Ba bañwi ku bona ne ba bile ni ku buhisana ko kutuna ni Paulusi ni Barnabasi ka za yona taba ye. Ka ku i tatulula, Paulusi ni ba bañwi ne ba ile kwa Jerusalema ku yo buza sitopa se si busa sa Bakreste.—Likezo 15:1, 2.
9. Ki mamonyi afi a liseli a n’a patuluzwi kwa sitopa se si busa sa kwa makalelo, sina mo ku ñolezwi kwa Likezo kauhanyo 15?
9 Ka nako ye, n’e si ka nzila ya makazo ye iponelwa yeo ka yona Bakreste ba kwa makalelo bao ne ba amuhezi liseli kuli ku kena mwa mupato ne se ku tuhezi ku ba tokwahalo kwa batanga ba Jehova. Ka ku fapahana, ne ba amuhezi liseli le li ekezehile ka ku bata mwa Mañolo, ba nze ba itingile fa ketelelo ya moya o kenile, ni ku utwa ze bonwi za Pitrosi ni Paulusi ze ama ku sikululwa kwa Balicaba ba ba si ka kena mwa mupato. (Likezo 15:6-21) Katulo ne i filwe ka liñolo leo kalulo ya lona i bala sina cwana: “Ku bonwi swanelo ki Moya o kenile ni ki luna, kuli lu si ke lwa mi lwalisa bukiti bo butuna, konji bwa litaba zeo, ze lukela, kikuli mu itime ku ze tabezwi milimu, ni kwa mali, ni ku ze kamilwe, ni kwa buhule.” (Likezo 15:28, 29) Bakreste ba kwa makalelo kamukwaocwalo ne ba lukuluzwi kwa taelo ya ku kena mwa mupato ni kwa litokwahalo ze ñwi za Mulao wa Mushe. Kacwalo, Paulusi n’a kona ku bulelela Bakreste ba kwa Galatia kuli: “Kreste u lu lukuluzi kuli lu be ni tukuluho.”—Magalata 5:1.
Liseli mwa Litaba za Evangeli
10. Ki afi mamonyi a mañwi a liseli a n’a patuluzwi mwa Evangeli ya Mateu?
10 Ha ku na kakanyo ka za kuli Evangeli ya Mateu, ye ne i ñozwi ibat’o ba ka 41 C.E., i na ni mamonyi a matuna a liseli a na ni tuso kwa babali ba yona. Ka bapanyo ki Bakreste ba sikai fela ba mwa lilimo za mwanda wa pili bao ka sibili ne ba ikutwezi Jesu inze a luta. Sihulu, Evangeli ya Mateu i koñomeka kuli taba ye tuna ya n’a kutalize Jesu ne li ya Mubuso. Mi Jesu na koñomekile hakalo butokwa bwa ku ba ni mubonelo o lukile! Ne ku bile ni mamonyi a liseli hakalo mwa Ngambolo ya hae ya fa Lilundu, mwa linguli za hae (ze cwale ka ze ñozwi mwa kauhanyo 13), ni za bupolofita bwa hae bo butuna mwa kauhanyo 24 ni 25! Kaufel’a zona zeo ne li tisizwe kwa mamelelo ya Bakreste ba kwa makalelo mwa litaba za Evangeli ya Mateu, ye ne i ñozwi ibata i’ba lilimo ze ketalizoho ka ze t’alu fela hasamulaho wa Pentekonta ya 33 C.E.
11. Ki sifi se si konwa ku bulelwa ka za litaba ze mwahali za Evangeli ya Luka ni ya Mareka?
11 Ibata i’ba lilimo ze 15 hasamulaho, Luka n’a ñozi Evangeli ya hae. Hailif’o buñata bwa yona bu swana ni bwa taba ya Mateu, 59 pesenti ki ye ekelizwe. Luka n’a ñozi ze silezi za limakazo za Jesu ni liswanisezo za hae ze eza buñata bo bu fita zeo habeli ili ze si ka bulelwa ki bañoli ba bañwi ba litaba za Evangeli. Ka mo ku bonahalela fela hasamulaho wa lilimonyana, Mareka n’a ñozi litaba za hae za Evangeli, ze ne li beile koñomeko ku Jesu Kreste sina mutu wa likezo, mubeleki wa limakazo. Hailif’o Mareka n’a kandekile likezahalo zeo buñata bwa zona ne li talusizwe ki Mateu ni Luka, n’a ñozi nguli i liñwi ye ne ba si ka ñola. Mwa swanisezo yeo, Jesu n’a bapanyize Mubuso wa Mulimu kwa peu ye mela, ku hula, ni ku beya miselo kwa nalulelule.a—Mareka 4:26-29.
12. Ki fa sipimo se si fita kai Evangeli ya Joani i fa monyehelo ye ñwi?
12 Hape ne ku na ni Evangeli ya Joani, ye ne i ñozwi lilimo ze fitelela 30 hasamulaho wa ku ñolwa kwa litaba za Mareka. Ki litaseli hakalo la liseli leo Joani n’a bonisize fa bukombwa bwa Jesu, sihulu ka litaba ze ñata ze ama ku ba teñi kwa Hae pili a si ka ba kale mutu wa fa lifasi! Ki Joani fela ya fa taba ya zuho ya Lazaro, mi ki yena a nosi ya lu fa lipulelo ze ñata ze nde za Jesu kwa baapositola ba hae ba ba sepahala hamohocwalo ni tapelo ya hae ye nyangumuna maikuto fa busihu bwa ku betekiwa kwa hae, sina mo ku ñolezwi mwa kauhanyo 13 ku isa 17. Ka mo ku inezi fela, ku bulelwa kuli 92 pesenti ya taba ya Evangeli ya Joani ki ye ipitezi.
Mamonyi a Liseli mwa Mañolo a Paulusi
13. Ki kabakalañi ba bañwi ha b’a ngile liñolo la Paulusi ku ba kwa Roma inge kuli ne li buka ya Evangeli?
13 Sihulu ne li muapositola Paulusi ya n’a itusisizwe ku tisa mamonyi a niti kwa Bakreste ba ne ba pila mwa linako za baapositola. Sina ka mutala, ku na ni liñolo la Paulusi ku ba kwa Roma, le ne li ñozwi ibat’o ba ka 56 C.E.—ibata iba ka nako ye swana yeo Luka n’a ñozi Evangeli ya hae. Mwa liñolo le, Paulusi u tunafaza buniti bwa kuli ku luka ku fiwa ka sishemo se si si ka libelelwa sa Mulimu ni ka ku ba ni tumelo ku Jesu. Koñomeko ya Paulusi fa muinelo wo wa taba ye nde i tiselize ba bañwi k’u nga liñolo la hae ku ba kwa Roma kuli ne li buka ya Evangeli ya buketalizoho.
14-16. (a) Mwa liñolo la hae la pili kwa Bakreste ba kwa Korinte, ki liseli lifi leo Paulusi n’a file kwa neku la butokwi bwa swalisano? (b) Ki liseli lifi le liñwi ka za muzamao leo Makorinte ya Pili i na ni lona?
14 Paulusi n’a ñozi ka za litaba ze ñwi ze ne li kataza Bakreste ba kwa Korinte. Liñolo la hae ku ba kwa Korinte ne li kopanyelelize ni kelezo ye buyelezwi ye se i tusize Bakreste ku to fita ni mwa lizazi la luna kacenu. Sa makalelo, n’a na ni ku monyehela ba kwa Korinte ka za mafosisa a ne ba eza ka ku ikezeza tukwata twa bulapeli bwa ku latelela batu ka buñwi. Muapositola n’a ba sikuluzi, ka ku ba bulelela ka bundume kuli: “Na mi lapela banabahesu, ka Libizo la Mulen’a luna, Jesu Kreste, kuli kaufel’a mina mu bulele taba i liñwi, mi likauhano li be siyo ku mina; kono mu kopane hande ka maikuto a li mañwi, ni ka muhupulo u li muñwi.”—1 Makorinte 1:10-15.
15 Buhule bo butuna ne bu tuhelelwa mwa puteho ya Sikreste ya kwa Korinte. Munna yo muñwi teñi k’o n’a ngile musal’a bondat’ahe, ili ku eza ‘buhule bo ne bu sa fumanwi mane nihaiba kwa bahedeni.’ Ka ku utwahala hande, Paulusi na ñozi kuli: “Mu zwise ya maswe ku mina.” (1 Makorinte 5:1, 11-13) Yeo ne li nto ye nca kwa puteho ya Sikreste—ku zwisa. Taba ye ñwi yeo Bakreste ba kwa Korinte ne ba tokwa monyehelo ne i ama ka za kuli lilama za yona ba bañwi ne ba isa mizwale ba bona ba kwa moya kwa likuta za silifasi kwa neku la ku tatulula linonge za bona. Paulusi n’a ba nyazize hahulu ka ku eza seo.—1 Makorinte 6:5-8.
16 Taba ye ñwi hape ye ne katalize puteho ya mwa Korinte ne i ama ka za tobali. Kwa Makorinte wa pili 1Co kauhanyo ya 7, Paulusi na bonisize kuli kabakala ku ata kwa muzamao o maswe wa tobali, neikaba hande ku munna kaufela ku ba ni musal’a hae mi ni musali kaufela ku ba ni munn’a hae. Paulusi hape na bonisize kuli nihaike kuli batu ba makwasha ba kona ku sebeleza Jehova ku si na liyembuluko ze ñata, haki b’ote ba ba na ni mpo ya bukwasha. Mi haiba musali a shwelwa ki munna, n’a ka ba ya lukuluhile ku nyalwa hape kono “fela ibe ku Mulena.”—1 Makorinte 7:39.
17. Ki liseli lifi leo Paulusi n’a file ka za tuto ya zuho?
17 Ki mamonyi a liseli hakalo ao Mulena a itusisize ku Paulusi ku benyisa ka za zuho! Ki ka mubili wa mufuta mañi o’ Bakreste ba ba tozizwe ba ka zuswa ka ona? “U calwa ili mubili wa nama, u ka zuha ili mubili wa moya,” ki mwa n’a ñolezi Paulusi. Ha ku na mibili ya nama ye ka iswa kwa lihalimu, kakuli “nama ni mali ha li koni ku yola sanda sa mubuso wa Mulimu.” Paulusi na ekelize kuli haki ba ba tozizwe kaufela ba ba ka lobala mwa lifu kono ni kuli mwahal’a ku ba teñi kwa hae ba bañwi ba ka zusezwa kwa bupilo bo bu s’a shwi ka nako i liñwi fa lifu.—1 Makorinte 15:43-53.
18. Ki liseli lifi le li ama ka za nako ya kwapili leo liñolo la Paulusi la pili ku ba kwa Tesalonika li na ni lona?
18 Mwa liñolo la hae kwa Bakreste ba mwa Tesalonika, Paulusi n’a itusisizwe mwa ku monyehela liseli kwa nako ya kwapili. Lizazi la Jehova ne li ka taha sina lisholi mwa busihu. Paulusi hape na talusize kuli: “Nako ye ba ka li: Kozo ni buiketo! ki yona nako ye ba ka tulukelwa ki sinyehelo, sina butuku bwa lupepo ha bu tahela ya itwezi; mi ha ba na ku banduka.”—1 Matesalonika 5:2, 3.
19, 20. Ki mamonyi afi a liseli ao Bakreste ba mwa Jerusalema ni Judea ne ba amuhezi mwa liñolo la Paulusi kwa Maheberu?
19 Ka ku ñolela liñolo la hae kwa Maheberu, Paulusi n’a fitisize mamonyi a liseli kwa Bakreste ba kwa makalelo ba mwa Jerusalema ni Judea. N’a bonahalize ka butuna hakalo kuli muinelo wa ku lapela wa Sikreste ne u fita muinelo wa bulapeli bwa mwatas’a mulao wa Mulao! Mwa sibaka sa ku latelela Mulao o filwe ki mangeloi, Bakreste ba na ni tumelo mwa puluso ye bulezwi pili ki Mwan’a Mulimu, ili yo a fitela kwahule balumiwa ba mangeloi ba ba cwalo. (Maheberu 2:2-4) Mushe ne li mutanga fela mwa ndu ya Mulimu. Kono, Jesu Kreste u okamela ndu kaufela. Jesu Kreste ki yena muprisita yo mutuna ka ku swana ni Melekisedeke, ili ya na ni mayemo a’ pahami hahulu ku fita a buprisita bwa Aruni. Paulusi hape n’a talusize kuli Maisilaele ne ba palezwi ku kena mwa pumulo ya Mulimu kabakala ku tokwa tumelo ni ku sa utwa, kono Bakreste b’a kena ku yona kabakala ku sepahala ni ku ipeya ku utwa kwa bona.—Maheberu 3:1–4:11.
20 Hape, bulikani bo bunca bu fitela kwahule bulikani bwa Mulao. Sina ha ne ku polofitilwe cimo lilimo ze 600 kwa Jeremia 31:31-34, bao ba ba mwa bulikani bo bunca ba na ni mulao wa Mulimu o ñozwi mwa lipilu za bona mi ba ikola swalelo ya niti ya libi. Mwa sibaka sa ku ba ni muprisita yo muhulu ya n’a na ni ku fa litabelo ka silimo ni silimo ka za libi za hae ni za batu ba bañwi, Bakreste ba na ni Jesu Kreste sina Muprisita wa bona yo Mutuna, ya si na sibi mi ili ya file hañwi fela sitabelo sa sibi. Ku fita ku kena mwa sibaka se si kenile se si ezizwe ka mazoho ku fitisa sitabelo sa hae, n’a keni mwa lihalimu tenyene, k’o ku yo bonahala fapil’a Jehova tota. Fahalimu a seo, litabelo za lifolofolo mwatas’a bulikani bwa Mulao wa Mushe ne li sa koni ku zwiseleza libi, ha ne ku ka ba cwalo ne li si ke za fiwa ka silimo ni silimo. Kono sitabelo sa Kreste, se ne si tahisizwe hañwi fela, si zwisa sibi. Zeo kaufela li fa monyehelo fa tempele-tuna ya kwa moya, mwa makwakwa m’o ba ba tozizwe ba bomasiyaleti ni “lingu ze ñwi” ba sebeza kacenu.—Joani 10:16; Maheberu 9:24-28.
21. Ki sifi seo puhisano ye i bonisize ka za talelezo ya Samu 97:11 ni Liproverbia 4:18 mwa linako za baapositola?
21 Sibaka hasi lumelezi ku fa mitala ye ekezehile, ye cwale ka mamonyi a liseli a’ fumanwa mwa mañolo a muapositola Pitrosi ni a balutiwa bo Jakobo ni Juda. Kono ye filwe i swanela ku ba ye likani mwa ku bonisa kuli Samu 97:11 ni Liproverbia 4:18 ne li bile ni talelezo ye tuna mwa linako za baapositola. Niti ne i kalisize ku zwa kwa mifuta ni miluti ku ya kwa litalelezo ni buniti.—Magalata 3:23-25; 4:21-26.
22. Ki sifi se ne si ezahalile hasamulaho wa lifu la baapositola, mi ki sifi seo taba ye tatama i ka bonisa?
22 Hamulaho wa lifu la baapositola ba Jesu ni ku kalisa kwa bukwenuheli bo ne bu bulezwi cimo, liseli la niti ne li tuka ka bunyinyani luli. (2 Matesalonika 2:1-11) Nihakulicwalo, ka buniti bwa sepiso ya Jesu, hasamulaho wa lilimo ze ñata Mulena n’a kutile mi a fumana “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” a fa “batanga” lico za bona ka nako ye swanela. Ka lona libaka leo, Jesu Kreste n’a ketile mutanga y’o ka ku ‘mu beya fa bukombwa bwa za luwile kaufela.’ (Mateu 24:45-47) Ki mamonyi a liseli afi a n’a latelezi? Seo si ka buhisanwa mwa taba ye tatama.
[Litaluso za kwatasi]
a Mubu fa u ama kwa miinelo yeo ku yona Mukreste a keta ku hulisa tulemeno twa butu.—Mu bone The Watchtower, June 15, 1980, makepe 18-19.
Kana Mwa Hupula?
◻ Ki mañolo afi a mwa Bibele a’ bonisa taba ya kuli kutwisiso ya niti ki nto ye ekezeha?
◻ Ki afi a mañwi a mamonyi a liseli a ñozwi mwa buka ya Likezo?
◻ Ki liseli lifi le li fumanwa mwa libuka za Evangeli?
◻ Mañolo a Paulusi a na ni mamonyi afi a liseli?