TUTO 42
Bateelezi Ba Mina Ba Itute Se Siñwi
KULI ngambolo ya mina i be ye luta kwa bateelezi ba mina, mu tokwa ku sa ciñekela fela fa ku bulela taba ya butokwa. Mu ipuze kuli: ‘Ki kabakalañi bateelezi ba ha ba tokwa ku utwa taba ye? Ni ka bulelañi ze ka tahisa kuli bateelezi ba ikutwe kuli ba tusizwe luli ki ngambolo?’
Mwa sikolo, haiba mu filwe ku bonisa mwa ku kutaleza ku mutu, ye mu ambolisa ki yena muteelezi wa mina. Ka linako ze ñwi, mu kana mwa bulela kwa puteho mukatumbi.
Ze Ba Ziba Bateelezi ba Mina. Mu ipuze kuli, ‘Bateelezi ba zibañi ka za taba?’ Puzo yeo i swanela ku mi tusa ku ziba za ku eza. Haiba mu bulela kwa puteho mo ku na ni Bakreste ba ba buzwize, mu si kuteli fela ku bulela lituto za matatekelo, zeo buñata bwa bona ba ziba. Litaba za niti za matatekelo zeo li be mutomo wa mina. Kono ki niti kuli haiba ba bañata ba ba sa z’o tabela niti ni bona ba teñi, mu swanela ku hupula sibeli sa likwata zeo.
Mu cince lubilo lwa ngambolo ya mina ka ku ya ka ze ba ziba bateelezi ba mina. Haiba mu kopanya teñi tunango to tuñwi t’o mwendi buñata ba tekelezi, mu tu taluse ka lubilonyana. Kono mu kutise kwa lubilo ha mu bulela litaba zeo mwendi li li ze nca kwa buñata bwa bateelezi ba mina ilikuli ba li swale hande-nde.
Ze Ka Luta. Ku bulela litaba ze luta ha ku talusi kuli nako kaufela konji ku bulela ze nca. Babuleli ba bañwi ba na ni mutalusezo o bunolo wa litaba ze ñwi za niti ze zibahala ili o tusa bateelezi ba bañata ku li utwisisa hande-nde ku fita mo ne ba li utwisiseza sapili.
Mwa bukombwa bwa mwa simu, ha ku si ka likana ku bulela fela taba ya mwa makande kuli mu bonise kuli lu pila mwa mazazi a mafelelezo. Mu bonise ka Bibele taluso ya kezahalo yeo. Ku eza cwalo ku ka tusa luli muñ’a ndu ku ituta se siñwi. Ka ku swana, ha mu bulela tunango twa mulao o zamaisa lika za ka taho kamba to tu ama limela kamba lifolofolo, mulelo wa mina u si ke wa ba ku bulela kataba ka sayansi ka ka tabisa hahulu kao muñ’a ndu a li ku ba a ka utwe. Kono mulelo wa mina u swanela ku ba ku kopanya bupaki bwa za ka taho ni lipulelo ze mwa Bibele kuli mu bonise kuli ku na ni Mubupi ya lu lata. Ku eza cwalo ku ka tusa muñ’a ndu ku ba ni mubonelo o munca wa litaba.
Ku taluseza bateelezi taba ye ba utwile hañata-ñata ku kona ku ba musebezi o t’ata. Kono kuli mu lute hande-nde, mu tokwa ku ituta mwa ku ezeza hande cwalo. Mu kona ku eza cwañi cwalo?
Patisiso i ka tusa. Ku fita ku kopanya mwa ngambolo ya mina litaba fela ze mu nahana honaf’o, mu itusise lika za ku eza patisiso ka zona ze talusizwe fa makepe 33 ku isa 38. Mu hupule liakalezo ze filwe teñi ka za milelo ye mu swanela ku itiisa ku peta. Ha mu nze mu batisisa, mu kana mwa fumana kuli kataba ke ne ka ezahezi kwamulaho ili ka ka sa zibahali hahulu ka swalisana luli ni taba ya mina. Kamba mu kana mwa fumana taba ya cwanoñu fa ye bihilwe mwa makande ili y’e ka utwahaza hande sisupo se mu lela ku talusa.
Ha mu nze mu tatuba litaba, mu nyangumune munahano wa mina ka ku buza lipuzo ze cwale ka ki lifi? ki kabakalañi? ki lili? ki kai? ki mañi? ni cwañi? Ka mutala: Ki kabakalañi taba ye ha i li ya niti? Ni kona ku i pakela cwañi? Ki lifi litumelo ze tumile ze tahisa kuli ku bele ba bañwi t’ata ku swala niti ye, ye bulezwi mwa Bibele? Ki kabakalañi ha i li ya butokwa? Nto ye i swanela ku ama cwañi bupilo bwa mutu? Ki ufi mutala o bonisa tuso ya ku i sebelisa? Niti ye mwa Bibele ye i patululañi ka za mw’a inezi Jehova? Ka ku ya ka litaba ze mu talusa, mu kana mwa buza kuli: Nto ye, ne i ezahalile lili? Lu kona ku sebelisa cwañi litaba ze, mwa bupilo bwa luna kacenu? Mane mwa kona ku natifaza ngambolo ya mina ka ku buza ni ku alaba ze ñwi za lipuzo ze cwalo ha mu nze mu i fa.
Ngambolo i kana ya tokwa kuli mu itusise mañolo e ba tekelezi bateelezi ba mina. Mu kona ku ezisa cwañi mañolo ao ku ba a luta? Mu si a bali fela; mu a taluse.
Ku tolongosha liñolo le li zibahala ku kona ku ba ko ku luta hahulu haiba mu pumakela liñolo leo, ili ku noma likalulo ze zamaelela ni makanatelo a ngambolo ya mina mi kihona mu li talusa. M’u nge ze mu kona ku bulela ka za liñolo le li cwale ka Mika 6:8. “Ze lukile” ki lika mañi? Sipimo sa ze lukile se si bulelwa f’o ki sa mañi? Ne mu ka talusa cwañi se ku talusa ku ‘eza ze lukile’? Kamba ku ‘lata sishemo’? Buikokobezo kiñi? Ne mu ka sebelisa cwañi litaba zeo ku musupali? Kaniti, litaba ze mu ka itusisa luli li swanela ku zamaelela ni lika ze cwale ka makanatelo, mulelo, bateelezi, ni nako ye li teñi.
Litaluso ze bunolo za manzwi hañata za tusanga. Batu ba bañwi ba kwaluhanga meto ha ba ituta taluso ya “mubuso” o bulezwi kwa Mateu 6:10. Ku hupuliswa taluso ye ñwi ku kona mane ku tusa ya bile Mukreste ka nako ye telele ku lemuha hande hahulu ze li bulela luli liñolo. Nto yeo ya bonahala ha lu bala 2 Pitrosi 1:5-8 mi cwale ni ku talusa lika ze bulezwi mwa litimana zeo, ili tumelo, m’ata, zibo, buiswalo, ku itiisa, bulapeli, ku latana, ni ku lata batu kaufela. Manzwi a’ bat’o talusa ze swana h’a itusiswa mwa taba ye swana, shutano ye mwahal’a ona ya kona ku boniswa ha mu a talusa. Ku cwalo kwa manzwi a’ cwale ka butali, zibo, tuto, ni ku utwisisa, a’ itusisizwe kwa Liproverbia 2:1-6.
Bateelezi ba mina ba kona ku ituta se siñwi ha mu ba tusa fela ku nahanisisa hande fa liñolo. Batu ba bañata ba komokanga ha ba lemuha lwa pili kuli kwa Genese 2:7 ka mitolokelo ya Libibele ze ñwi, Adama u bulelwa ku ba moyo o pila ni kuli ka ku ya ka Ezekiele 18:4 mwa mañolo a makalelo a Siheberu, mioyo ya shwa. Muta o muñwi, Jesu n’a komokisize Basaduke ka ku itusisa Exoda 3:6, ye ne ba li ba i lumela, mi kihona a i sebelisa ku za zuho ya bafu.—Luka 20:37, 38.
Fokuñwi kwa fanga liseli ku talusa taba mo li fumaneha liñolo, miinelo ye ne i li teñi ha ne li ñolwa, ni ya n’a li muñoli kamba muteelezi. Bafalisi ne ba ziba hande Samu 110. Niteñi, Jesu n’a hohezi mamelelo ya bona kwa taba ya butokwa ye mwa timana ya pili. N’a buzize kuli: “Mina mu liñi ka Kreste? Ki mwan’a mañi? Ba li ku yena: Ki wa Davida. A li ku bona: Davida h’a buleliswa ki Moya, u mu bizezañi Mulen’a hae, h’a li: Mulena u ize ku Mulen’a ka: U ni ine ku la ka la bulyo, ku isa ha ni ka eza lila za hao sipula sa f’a hatela mautu a hao? Cwalehe, Davida h’a mu biza Mulena, u ka ba mwan’a hae cwañi?” (Mat. 22:41-45) Ha mu tolongosha Mañolo ka mwa n’a ezelize Jesu, mu ka tusa batu ku bala Linzwi la Mulimu ka tokomelo hahulu.
Mubuleli h’a bulela nako fo ne i ñolezwi buka ye mwa Bibele kamba nako fo ne i ezahalezi nto ye ñwi, u swanela ni ku talusa mo ne li inezi lika ka nako yeo. Kamukwaocwalo, bateelezi ba ka utwisisa hahulu butokwa bwa buka kamba kezahalo yeo.
Ku bapanya lika ku kona ku tahisa kuli ze mu bulela li be ze luta hahulu. Mwa kona ku bulela shutano ye mwahal’a mubonelo o tumile ni ze i bulela Bibele fa sisupo se si swana. Kamba mwa kona ku bapanya litaba ze peli za mwa Bibele ze ambola nto ye swana. Kana ku na ni lishutano? Ki kabakalañi? Lu itutañi ku zona? Ku eza cwalo ku kona ku tusa bateelezi ba mina ku ba ni mubonelo o munca fa taba.
Haiba mu filwe ku talusa kalulo ye ñwi ya bukombwa bwa Sikreste, mu kona ku natifaza ngambolo ya mina ili ku kala ka ku talusa lika ka bukuswani. Mu taluse ze tokwa ku ezwa, libaka ha li tokwa ku ezwa, ni mo li swalisanela ni milelo ya luna mukatumbi ka ku ba Lipaki za Jehova. Cwale mu taluse kwa ku ezeza musebezi w’o, nako ya ku u eza, ni mwa ku u ezeza.
Ku cwañi haiba ngambolo ya mina i tokwa kuli mu taluse ze ñwi za “ze tungile za Mulimu”? (1 Makor. 2:10) Haiba mu kala ka ku bulela ni ku talusa lika ze ñwi za butokwa za taba, tunango tu ka ba hahulu bunolo ku tu utwisisa. Mi haiba mu feza ka ku talusa ka bukuswani litaba za mina, mu ka siya bateelezi inze ba ikutwa kuli luli ba itutile se siñwi, mi yeo ki nto ye tabisa.
Kelezo ka za Mupilelo wa Sikreste. Bateelezi ba mina ba ka tuseha sihulu ha mu ba tusa ku bona mo li amela bupilo bwa bona litaba za ngambolo ya mina. Ha mu nze mu alakanya mañolo mwa litaba ze mu filwe, mu ipuze kuli, ‘Litaba ze, ne li bulukezwiñi mwa Mañolo ku t’o fita kacenu?’ (Maro. 15:4; 1 Makor. 10:11) Mu nahane zeo bateelezi ba mina ba talimana ni zona mwa bupilo. Mu nahane m’o zona lika zeo li amelwa ki kelezo ni likuka ze mwa Mañolo. Mwa ngambolo ya mina, mu tolongoshe hande Mañolo ku bonisa mw’a kona ku tuseza mutu ku talimana hande ni lika ze cwalo. Mu pime ku bulela lika ze sa talusi se siñwi. Mu taluse mibonelo ni likezo ka ku nata fa sisupo.
Pili, mu nge akalezo i liñwi kamba ze peli ku ze sa z’o bulelwa ni ku li sebelisa kwa ngambolo ye mu itukiseza. Ha mu nze mu yelaseli, mu sebelise ze ñwi hape. Ko ku ya mazazi, mu ka bona kuli bateelezi ba ka nyolelwanga lingambolo za mina, ka sepo ya kuli ba ka utwa nto ye ka ba tusa luli.