Mu Zwelepili ku Sebeza ka Pilu I Liñwi
“Ni ka fa macaba [puo, NW] ye kenile, kuli a bize kaufela Libizo la [Muñ’a] Bupilo, a mu sebeleze ka pilu i li ñwi.”—ZEFANIA 3:9.
1. Ku ezahalañi ka ku taleleza Zefania 3:9?
MWA lifasi kaufela, se ku bulelwa lipuo ze bat’o ba ze 6,000. Kwand’a zeo, ku na ni malimi a’ bulelwa mwa libaka ze ñwi. Niteñi, batu niha ba bulela lipuo ze shutana ze cwale ka Siarabe ni Sizulu, ku na ni nto ye makaza y’a ezize Mulimu. U tahisize kuli batu kai ni kai ba kone ku ituta ni ku bulela puo i liñwi fela ye kenile. Nto yeo ki talelezo ya sepiso ye n’e filwe ka mupolofita Zefania, ye li: “[Na, Jehova Mulimu] ni ka fa macaba milomo [“puo,” NW] ye kenile, kuli a bize kaufela Libizo la [Muñ’a] Bupilo, a mu sebeleze ka pilu i li ñwi.”—Zefania 3:9.
2. “Puo ye kenile” ki nto mañi, mi i konahalisizeñi?
2 “Puo ye kenile” ki litaba za Mulimu za niti ze mwa Bibele, lona Linzwi la hae. Sihulu ki taba ye ama Mubuso wa Mulimu, o ka tahisa ku keniswa kwa libizo la Jehova, ku bonisa ku luka kwa bubusi bwa hae, ni ku tahisa limbuyoti kwa batu. (Mateu 6:9, 10) Ka ku ba yona puo i nosi ya kwa moya ye kenile fa lifasi, i bulelwa ki batu ba mwa linaha kaufela ni ba mibala kaufela. I ba konisa ku sebeleza Jehova “ka pilu i liñwi.” Kacwalo ba mu sebeleza ka swalisano, kamba “ka ku lumelelana.”—Bibele ya The New English Bible.
Ku Si Ke Kwa Ba ni Ketululo
3. Lu koniswa kiñi ku sebeleza Jehova ka swalisano?
3 Ka ku ba Bakreste, lwa itebuha swalisano ya batu ba lipuo ze shutana-shutana ye li teñi mwahal’a luna. Niha lu kutaza taba ye nde ya Mubuso mwa lipuo ze ñata za batu, lu sebeleza Mulimu ka swalisano. (Samu 133:1) Nto yeo i konahala ka libaka la kuli ko lu pila kaufela fa lifasi, lu bulela puo i liñwi ye kenile ili ku lumbeka Jehova.
4. Ki kabakalañi mwahal’a batu ba Mulimu ha ku sa lukeli ku ba ni ketululo?
4 Mwahal’a batu ba Mulimu ha ku lukeli ku ba ni ketululo. Muapositola Pitrosi n’a bonisize hande taba yeo ka 36 C.E. ha n’a kutalize kwa ndu ya mulicaba ya bizwa Kornele, ya n’a li mulauli wa mwanda. N’a susumelizwe ku bulela kuli: “Luli ni lemuha kuli Mulimu h’a yi ka ku keta batu; kono mwa sicaba ni sicaba, ya mu saba mi a eza se si lukile, u lumelelwa ki Yena.” (Likezo 10:34, 35) Kacwalo, mwa puteho ya Sikreste ha ku lukeli ku ba ni ketululo, tukwata-kwata, kamba sobozi.
5. Ki kabakalañi ku tahisa likauhano mwa puteho ha ku fosahezi?
5 Kalibe yo muñwi wa kwa sikolo se si pahami hamulaho wa ku pota kwa Ndu ya Mubuso n’a ize: “Hañata, kwa likeleke ze ñwi ku yanga batu ba mushobo kamba puo ye swana. . . . Lipaki za Jehova kaufela ne ba inzi hamoho mi ne ba si ka ina ka ku ya ka mo ba utwanela fela.” Niteñi, ba bañwi mwa puteho ya kwa Korinte ya kwakale ne ba tahisa likauhano. Ka ku tahisa likauhano cwalo, ne ba lwanisa ku sebeza kwa moya o kenile wa Mulimu, kakuli ona u tahisa swalisano ni kozo. (Magalata 5:22) Ha ne lu ka tahisa likauhano mwa puteho, ne lu ka be lu lwanisa ketelelo ya moya. Kacwalo lu hupule manzwi a muapositola Paulusi kwa Makorinte, a’ li: “Na mi lapela banabahesu, ka Libizo la Mulen’a luna, Jesu Kreste, kuli kaufel’a mina mu bulele taba i liñwi, mi likauhano li be siyo ku mina; kono mu kopane hande ka maikuto a li mañwi, ni ka muhupulo u li muñwi.” (1 Makorinte 1:10) Paulusi ha n’a ñolezi Maefese n’a koñomekile taba ye swana ya ku swalisana.—Maefese 4:1-6, 16.
6, 7. Jakobo n’a file kelezo mañi ka za sobozi, mi manzwi a hae a talusañi?
6 Kamita Bakreste ba laezwi ku pima sobozi. (Maroma 2:11) Kabakala kuli ba bañwi mwa puteho ya mwa lilimo za kwa makalelo a Bukreste ne ba bonisa kuli ne ba tabela fela bafumi, mulutiwa Jakobo n’a ñozi kuli: “Banabahesu, tumelo ye lu na ni yona ku Mulena Jesu Kreste, [Muñ’a] Kanya, isike ya ba ni ku keta batu. Kakuli, ha ku ka kena mwa puteho ya mina munna ya na ni lisale la gauda kwa munwana, a apezi liapalo ze nde, bo hape ku kena mubotana ya apezi ze maswe; haiba mu kuteka ya apezi hande, mwa mu bulelela, mu li: U t’o ina fokunde; kono ku mubotana mu li: Wena, yema mwani; kamba: Ina fafasi, mwatas’a sipula sa ka sa mautu; fo, ha ni li, ki ku keta mwahal’a mina; mi ku atula cwalo ku zwa kwa mihupulo ye maswe?”—Jakobo 2:1-4.
7 Bafumi ba ba si balumeli, ba ba apezi masale a gauda ni liapalo ze nde ha ne ba taha kwa mukopano wa Sikreste ni babotana ba ba si balumeli, ili ba ba apezi liapalo ze maswe, bafumi ne ba amuhelwa hande. Ne ba fiwa ku ina “fokunde,” mi babotana ne ba bulelelwa ku yema kamba ku ina fafasi kwa mahutu a mutu. Kono Mulimu ka ku sa eza ka sobozi n’a file sitabelo sa Jesu sa tiululo kwa babotana hamoho ni bafumi. (Jobo 34:19; 2 Makorinte 5:14) Kacwalo kuli lu tabise Jehova ni ku mu sebeleza ka pilu i liñwi, lu si ke lwa ba ni sobozi kamba ‘ku babaza batu kuli lu fumane se siñwi ku bona.’—Juda 4, 16.
Mu Ambuke Litongoko
8. Maisilaele ha ne ba tongokile, ne ku zwileñi mwateñi?
8 Kuli lu zwelepili ku ba ni swalisano ni ku tabelwa ki Mulimu, lu lukela ku utwa kelezo ya Paulusi ye li: “Mu eze linto kaufela mu sa tongi.” (Mafilipi 2:14, 15) Maisilaele be ne ba si ka sepahala be ne ba lukuluzwi mwa tamo ya mwa Egepita ne ba tongokile Mushe ni Aruni, mi kacwalo mane ni Jehova Mulimu. Kabakaleo, kwand’a Joshua ni Kalebu be ne ba sepahalile, ni Malivi, banna kaufela ba lilimo za buhulu ze 20 ku isa kwahalimu, ne ba si ka kena mwa Naha ya Sepiso. Ne ba shwezi mwa lihalaupa mwa lilimo ze 40 ze ne ba zamaile mwateñi. (Numere 14:2, 3, 26-30; 1 Makorinte 10:10) Ne ba kutuzi muselo o maswe luli wa litongoko!
9. Ku tongoka kwa Miriame ne ku mu tahiselizeñi?
9 Nto yeo i bonisa se si kona ku ezahala kwa sicaba mutumbi sa litongoko. Batongoki ka buñwi bo? Miriame, kaizel’a Mushe, ni Aruni munyan’a hae, ne ba tongokile kuli: “[Muñ’a] Bupilo kikuli u bulezi ni Mushe fela? Kana h’a si ka bulela ni luna?” Taba i ekeza kuli: “[Muñ’a] Bupilo a utwa.” (Numere 12:1, 2) Ne ku ezaheziñi? Mulimu n’a kokobelize Miriame, ya bonahala kuli ne li yena mushamiliketi wa pilaelo yeo. N’a mu kokobelize cwañi? Ka ku mu nata ka mbingwa, ili nto ye n’e tahisize kuli a ine kwande a mafulo mazazi a’ 7 ku fitela a keniswa.—Numere 12:9-15.
10, 11. Ku sa tuhela moya wa ku tongoka ku kona ku tahisañi? Mu fe mutala.
10 Ku tongoka ha ku talusi ku bilaela fela ka za nto ye fosahezi. Batu ba ba swalelela ku tongoka b’a nga hahulu maikuto a bona kamba mayemo a bona ku ba a butokwa, mi ba hohela mamelelo ku bona beñi ku fita ku Mulimu. Moya w’o ha u sa tuhelwi, u tahisa likauhano mwahal’a mizwale ba kwa moya ni ku tibela buikatazo bwa bona bwa ku sebeleza Jehova ka pilu i liñwi. Ku cwalo kakuli kamita batongoki ba bulelanga lipilaelo za bona, kaniti ili ka ku sepa kuli ba bañwi ba ka ba yemela.
11 Ka mutala, mutu yo muñwi a kana a nyaza ka m’o eluda yo muñwi a felanga lingambolo za hae mwa puteho kamba mw’a petela buikalabelo bwa hae. Haiba lu teeleza ku mutongoki y’o, lu kana lwa yambukelwa ki mubonelo wa hae. Likezo za eluda y’o mwendi ne li sa lu filikanyangi, kono ku zwa fo lu yambukiselizwe butongoki, se li lu filikanya. Kwa mafelelezo, z’a eza eluda y’o kaufela ku luna li ka ba ze fosahezi, mi ni luna lu kana lwa kala ku mu tongoka. Mukwa w’o ha u swaneli mwa puteho ya batu ba Jehova.
12. Ku tongoka ku kona ku ama cwañi silikani sa luna ni Mulimu?
12 Ku tongoka batu ba ba filwe musebezi wa ku lisa mutapi wa Mulimu ku kona ku tahisa kuli mutu a nyefule. Ku tongoka ko ku cwalo kamba ku ba bulela maswe ku kona ku sinya silikani sa luna ni Jehova. (Exoda 22:28) Banyefuli ba ba sa baki ha ba na ku kena mwa Mubuso wa Mulimu. (1 Makorinte 5:11; 6:10) Mulutiwa Juda n’a ñozi ka za batongoki be ne ba “shwaula bulena, mi ba nyefula ba ba kanya,” kamba ba ba na ni buikalabelo mwa puteho. (Juda 8) Mulimu n’a sa tabeli batongoki bao, mi kacwalo ha lu likanyisi likezo za bona ze maswe.
13. Ki kabakalañi ha lu kona ku bulela kuli haki lipilaelo kaufela ze li ze fosahezi?
13 Niteñi, haki lipilaelo kaufela z’a toile Mulimu. N’a isize pilu kwa “muhuwo” ka za Sodoma ni Gomora, mi n’a sinyize minzi yeo. (Genese 18:20, 21; 19:24, 25) Mwa Jerusalema hamulahonyana wa Pentekonta ya 33 C.E., ‘Majuda ba Magerike ba tongoka Majuda ba Maheberu kakuli basali ba bona ba limbelwa ne ba sa tokomelwi ha ne ku faniwa lituso.’ Kacwalo, “ba ba lishumi ka ba babeli” ba hakulula muinelo w’o ka ku keta “banna ba ba 7, ba ba sepahala,” kuli ba talime za “musebezi wo” wa ku abela lico. (Likezo 6:1-6) Maeluda ba mwa linako za cwale ba si ke ba “itiba lizebe” kwa lipilaelo ze si ka fosahala. (Liproverbia 21:13) Mi ku fita ku nyaza balapeli ba bañwi, maeluda ba lukela ku ba basusuezi ni bayahisi.—1 Makorinte 8:1.
14. Ki mukwa ufi o tokwahala hahulu kuli lu kone ku ambuka litongoko?
14 Kaufel’a luna lu tokwa ku ambuka litongoko, kakuli lipilaelo za sinya kwa moya. Moya o cwalo u kona ku sinya swalisano ya luna. Kono kamita lu tuhelele moya o kenile ku hulisa lilato ku luna. (Magalata 5:22) Ku utwa ‘mulena wa mulao wa lilato’ ku ka lu tusa ku zwelapili ku sebeleza Jehova ka pilu i liñwi.—Jakobo 2:8; 1 Makorinte 13:4-8; 1 Pitrosi 4:8.
Mu Pime Busawana
15. Ki ifi shutano ye mwahal’a lusebo ni busawana?
15 Ka ku ba kuli ku tongoka ku kona ku tahisa lusebo lo lu maswe, lu lukela ku tokomela ze lu bulela. Lusebo lu talusa ku ambola fela batu ni litaba za bona. Kono busawana, ki ku bulela buhata ka mulelo wa ku sinya mutu libizo. Lingambolo ze cwalo li situhu mi ki sibi. Kacwalo Mulimu n’a bulelezi Maisilaele kuli: “U si ke wa zamaisa taba ya buhata mwa sicaba sa henu.”—Livitike 19:16.
16. Paulusi n’a buleziñi ka za basebi ba bañwi, mi kelezo ya hae i swanela ku lu tusa cwañi?
16 Ka ku ba kuli lusebo lu kona ku tahisa busawana, Paulusi n’a nyazize basebi ba bañwi. Ha s’a pundile limbelwa ba bañwi be ne ba swanela luli ku tusiwa ki puteho, n’a bulezi za limbelwa be ne ba itutile “buzwa ha ba pota-pota mwa mandu; mi hasi ba buzwa fela, kono hape ki babuabui, ba ikenya mwa litaba za ba bañwi, ba bulela ze sa swaneli.” (1 Timotea 5:11-15) Haiba musali wa Sikreste a lemuha kuli u na ni bufokoli bwa ku bulelanga litaba ze kona ku tahisa busawana, n’a ka eza hande ku utwa kelezo ya Paulusi ya ku ba ‘ya na ni kutwisiso, isi musebi.’ (1 Timotea 3:11) Mi banna ba Sikreste kaniti ni bona ba swanela ku pima lusebo lo lu maswe.—Liproverbia 10:19.
Mu Si Ke Mwa Nyaza!
17, 18. (a) Jesu n’a buleziñi ka za ku nyaza muzwale wa luna? (b) Lu kona ku sebelisa cwañi za n’a bulezi Jesu ka za ku nyaza?
17 Niha lu si basawani, mwendi lu tokwa ku lika ka t’ata ku sa nyaza-nyaza ba bañwi. Jesu n’a nyazize mukwa o cwalo ha n’a ize: “Mu si ke mwa nyaza, kuli mu si ke mwa nyazwa; kakuli mu ka nyazwa ka nyazo ye mu nyaza ba bañwi; mi tikanyo ye mu likanyeza ba bañwi, ki yona ye mu ka likanyezwa ni mina. Kiñi s’o talima lutokwa lo lu mwa liito la mwanahenu, kanti ha u lemuhi musumo o mwa liito la hao? Kamba, u ka bulelela mwanahenu cwañi, wa li: Lisela, ni zwise lutokwa lo lu mwa liito la hao; bo wena u na ni musumo ku la hao liito? Wena muipi, kala pili ka ku zwisa musumo o mwa liito la hao; kifo, u ka bona hande ku zwisa lutokwa lo lu mwa liito la mwanahenu.”—Mateu 7:1-5.
18 Lu si ke lwa ipa m’ata a ku bata ku zwisa “lutokwa” fela lo lu mwa liito la muzwale wa luna kuli lu mu tuse hailif’o lu sa koni ku eleza hande kabakala o ne lu ka li ki “musumo” o ku luna. Mane, haiba luli lwa utwisisa sishemo sa Mulimu, ha lu na ku lata ku nyaza-nyaza mizwale ni likaizeli ba luna ba kwa moya. Luna ha lu koni ku ba utwisisa hande sina mw’a ba utwisiseza Ndat’a luna wa kwa lihalimu. Ki lona libaka Jesu ha n’a lu lemusize kuli ‘lu si ke lwa nyaza kuli lu si ke lwa nyazwa.’ Ku hupula kuli luna ka sibili ha lu si ka petahala ku lukela ku lu tibela ku eza likatulo za n’a ka nyaza Mulimu.
Ba Ba Fokola Kono ili Ba Ba Kutekeha
19. Lu swanela ku bona cwañi balumeli ba bañwi?
19 Haiba luli lu bata ku sebeleza Mulimu ka pilu i liñwi ni balumeli ba bañwi, lu ka ambuka ku ba nyaza-nyaza. Hape lu ka ba hahulu ni likute ku bona. (Maroma 12:10) Mane, lu ka lika ku eza ze ba bata, isi ze lu bata luna, mi ka tabo lu ka ba ezeza misebezi ye bonahala ku ba ye sa kutekehi. (Joani 13:12-17; 1 Makorinte 10:24) Lu kona cwañi ku zwelapili ku ba ni moya o munde cwalo? Ka ku hupula kuli balumeli kaufela ki ba butokwa ku Jehova ni kuli lu tokwa ku itinga yo muñwi ku yo muñwi, sina silama ni silama sa mubili wa mutu ha si itingile kwa lilama ze ñwi.—1 Makorinte 12:14-27.
20, 21. Manzwi a’ kwa 2 Timotea 2:20, 21 a kona ku lu tusa cwañi?
20 Ki niti kuli Bakreste ki lipiza ze fokola ze filwe bufumu bwa bukombwa. (2 Makorinte 4:7) Kuli lu eze musebezi wa butokwa w’o ili ku tahisa tumbo ku Jehova, lu lukela ku zwelapili ku kutekeha ku yena ni Mwan’a hae. Lu kona fela ku zwelapili ku ba lipiza ze kutekeha ze kona ku itusiswa ki Mulimu ha lu li ba ba kenile mwa muzamao ni kwa moya. Paulusi n’a ñozi ka za seo, kuli: “Mwa ndu ye tuna lipizana za mwateñi hasi za gauda kamba za silivera fela, kono hape ku na ni za kota ni za lizupa; ze ñwi ki ze beezwi ku kutekiwa, ze ñwi ki ze sa kutekiwi. Kifohe, mutu h’a ikenisa ka ku hana zeo, u ka ba piza ye beezwi ku kutekiwa, ye kenisizwe, ye na ni tuso ku [muñ’a] yona, ye lukiselizwe misebezi ye minde kaufela.”—2 Timotea 2:20, 21.
21 Batu ba ba sa ezi lika ka ku ya ka mw’a batela Mulimu ki ‘lipiza ze sa kutekiwi.’ Kono ka ku eza lika ka mw’a batela Mulimu, lu ka ba ‘lipiza ze beezwi ku kutekiwa, ili ze keniselizwe kamba ku lukisezwa sebelezo ya Jehova ni misebezi ye minde kaufela.’ Kacwalo lu kana lwa ipuza kuli: ‘Kana ni “piza ye beezwi ku kutekiwa”? Kana ni mususuezi kwa balumeli ba bañwi? Kana ni silama sa puteho y’a sebeza ka pilu i liñwi ni balapeli ba bañwi?’
Mu Zwelepili ku Sebeza ka Pilu I Liñwi
22. Puteho ya Sikreste i kona ku swanisezwa kwañi?
22 Puteho ya Sikreste ki tukiso ye swana sina lubasi. Batu kaufela mwa lubasi ha ba lapela Jehova, moya o fumaneha mwateñi ki wa lilato, ku tusana, ni tabo. Mwa lubasi ku kana kwa ba ni batu b’a sikai ba ba na ni mikwa ye shutana-shutana, kono mañi ni mañi wa kutekiwa. Ni mwa puteho ku cwalo. Kaufel’a luna niha lu shutana, mi lu si ka petahala, Mulimu u lu hohezi ku yena ka Kreste. (Joani 6:44; 14:6) Jehova ni Jesu ba lu lata, mi sina lubasi lo lu swalisani, kaniti luli lu tokwa ku latana.—1 Joani 4:7-11.
23. Lu swanela ku hupulañi ni ku tundamena ku ezañi?
23 Puteho ya Sikreste ye swana sina lubasi ki sibaka seo ku sona hape lu libelela ka swanelo ku fumana bukeni. Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Ni lata kuli banna ba lapele mwa mabaka kaufela, inze ba yemisa mazoho a kenile, ku si na buhali ni likañi.” (1 Timotea 2:8) Kacwalo, Paulusi n’a bonisize swalisano ye mwahal’a bukeni ni ku lapela fa nyangela “mwa mabaka kaufela” mo ba kopana Bakreste. Ki banna ba ba sepahala fela ba ba swanela ku yemela puteho mwa tapelo ya nyangela. Niteñi, Mulimu u bata kuli kaufel’a luna lu sepahale ku yena ni ku ba bañwi. (Muekelesia 12:13, 14) Kacwalo lu tundamene ku sebeza hamoho ka swalisano, sina lilama za mubili. Hape lu sebeze ka swalisano sina lilama za lubasi lwa balapeli ba Jehova. Mi sihulu, lu hupule kuli lu tokwa ku tusana mi Jehova u ka lu tabela ni ku lu fuyaula haiba lu zwelapili ku mu sebeleza ka pilu i liñwi.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Batu ba Jehova ba koniswa kiñi ku mu sebeleza ka pilu i liñwi?
• Ki kabakalañi Bakreste ha ba ambuka ketululo?
• Ne mu ka li ku tongoka ku fosahezi kabakalañi?
• Ki kabakalañi ha lu swanela ku kuteka balumeli ba bañwi?
[Siswaniso se si fa likepe 15]
Pitrosi n’a lemuhile kuli “Mulimu h’a yi ka ku keta batu”
[Siswaniso se si fa likepe 16]
Kana mwa ziba libaka Mulimu ha n’a kokobelize Miriame?
[Siswaniso se si fa likepe 18]
Bakreste ba ba sepahala ba tabile ku sebeleza Jehova ka pilu i liñwi