“Ya Utwa a Bulele, a li: Taha!”

“Moya ni munyaliwa ba li: Taha! Mi ni yena ya utwa a bulele, a li: Taha! Mi ya shwile linyolwa a tahe; ya lata, a nge fela kwa mezi a bupilo.”—SINULO 22:17.

 1. Ki kwa “mezi” a mufuta mañi ao lu memelwa teñi kuli “taha!”

MWA memiwa ku “taha!” Ku tahela nto mañi? Ee, mu to feza linyolwa la mina ka mezi. Ao haki mezi ka sibili kono ki mezi a swana ni a n’a bulezi Jesu Kreste ha n’a bulezi ku musali wa Musamaria kwa lisima kuli: “Kono ya nwa kwa mezi a ni ka mu fa, h’a sa na ku shwa linyolwa, ku ya ku ile; mi mezi a ni ka mu fa, a ka fetuha ku yena liweluwelu la mezi a buba, ku isa kwa bupilo bo bu sa feli.” (Joani 4:14) Jesu n’a fumani kai ona “mezi” ao?

 2. Ki sifi simbule sa “mezi,” mi n’a kona ku buba hamulaho fela wa kezahalo ifi?

² Muapositola Joani na filwe tohonolo ya ku bona mwa pono simbule ko ne ku zwelela ona “mezi” ao, sina ha bonisa seo kwa Sinulo 22:1 kuli: “Lingeloi la ni bonisa nuka ya mezi a bupilo, ye benya sina kristale, ye zwa mwa Lubona lwa Mulimu ni lwa Ngunyana.” Ee, simbule sa ona mezi ao a’ benya sina kristale ili a kona ku fa bupilo ha ku na u sili kwand’a Mufani-wa-Bupilo, Jehova yena ka sibili, ya tahisa kuli a be teñi ka Ngunyana, Jesu Kreste. (Mu bapanye Sinulo 21:6.) Bakeñisa kuli “Lubona lwa Mulimu ni lwa Ngunyana” lu talusizwe, ku lukela ku ba hamulaho wa ku tomiwa kwa Mubuso wa Bumesia ka 1914, fo kikuli, hamulaho wa ku kalisa kwa lizazi la Mulena, fa n’a kalezi ku buba mezi a bupilo.—Sinulo 1:10.

 3, 4. “Mezi” a yemela nto mañi, mi a fumanwa ki bomañi?

³ Ona mezi ao a bupilo a yemela nto mañi? A swaniseza tukiso ya Mulimu ya ku kutisa sinca bupilo bo bu petehile bwa butu, bupilo bwa ku ya ku ile mwa bupetehi fa lifasi-mubu le li fetuzwi paradaisi. Mezi a bupilo a yemela litukiso kamukana za bupilo ka Jesu Kreste. Kana zona zeo kaufela za fumaneha cwale? Batili, isiñi kaufel’a zona, kakuli Mulimu u lukela pili ku zwisa muinelo wa linto wa cwale ili o maswe ni mubusi wa ona ya sa bonahali, Satani Diabulosi. Kono lwa kona ku nga ze fumaneha cwale za ona “mezi” ao ka ku utwa ni ku ipeya kwatas’a taba ye nde ya Mubuso ni ku tahisa bupilo bwa luna mwa ku lumelelana ni yona.—Joani 3:16; Maroma 12:2.

⁴ Kacwalo, hamulaho wa ku bonisa Joani ‘nuka ya bupilo,’ Jesu na bulezi ku Joani ka za mulelo wa Hae mwa ku luma lingeloi la Hae kuli li tise pono. Cwale Joani a utwa zibahazo ye li: “Mi Moya ni munyaliwa ba li: Taha! Mi ni yena ya utwa a bulele, a li: Taha! Mi ya shwile linyolwa a tahe; ya lata, a nge fela kwa mezi a bupilo.” (Sinulo 22:17) Ka lona libaka le, batanga ba Mulimu ba mema batu bao ba ba shwile linyolwa kuli ba kalise ku nwa kwa litukiso za Mulimu za ku fumana bupilo bo bu sa feli fa lifasi-mubu ka Ngunyana ya Mulimu.—Joani 1:29.

Tokwahalo ya Mezi a Bupilo ya Zuha

 5. Ne ku tile cwañi kuli mufuta wa mutu u be mwa butokwi bwa tukiso ye?

⁵ Ki maswabi kuli, bashemi ba pili ba lubasi lwa mufuta wa mutu ne ba si ka latelela nzila ya bupilo ye ne i ka kona ku fa bana ba bona sibaka sa ku ikola bupilo bo bu petehile bwa butu ku ya ku ile mwa lihae la paradaisi. Bupilo bo bu sa feli kwa neku la mufuta wa mutu ne bu tokwa kuli Adama a eze keto ye butali ya ku sebeleza Mubupi wa hae ka ku ipeya ku utwa. Ka ku ba mwatas’a susuezo ya sibupiwa sa kwa moya sa bukwenuheli, Eva a kalisa muhato o ne u tisize lifu kwa mufuta wa mutu, mi Adama, munn’a hae ya na petehile, a iketela ku swalisana ni yena mwa nzila ya hae ya lifu. Kacwalo, ka ku ba mufani wa bupilo bwa ka sipepo kwa masika a mufuta wa mutu a n’a latelezi, Adama kaniti luli ki yena ya n’a tisize kuli lifu li be teñi mwa lubasi lwa mufuta wa mutu kamukana. Ki lona libaka Bibele ha i talusa kuli: “Sibi sina ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi, mi ka sibi ku keni lifu, kamukwaocwalo lifu li tile kwa batu kaufela kakuli ba ezize sibi kaufela.” (Maroma 5:12) Ne li hamulaho wa ku wela kwa Adama ni Eva mwa sibi f’o ne ba kaliselize ku ekeza lilama za butu ze nca kwa lubasi lwa mufuta wa mutu.—Lisamu 51:5.

 6. Ki kabakalañi Jehova ha na lukisize kuli “mezi” a kone ku fumaneha?

⁶ Kana Mulimu n’a ka yemiswa ku ya ku ile mwa ku peta mulelo wa hae wa paradaisi ya lifasi-mubu ye tezi batu ba ba petehile? Kalabo ye mwa Bibele, ka mo ku inezi fela, ki ya kuli, batili! Nihakulicwalo, ka ku taleleza mulelo wa hae, Jehova a eza tukiso ye lilato ye ne i ka felisa bupalelwi bwa Adama ili bo bu na ni kozi mi ka nako ye swana na ka ba ya swalisana ka ku tala ni katulo ye nepahezi ni ku luka, ili zeo A li simuluho ya zona ye tezi ni ye pahami ka ku fitisisa. U eza seo ka “nuka ya mezi a bupilo.” Ka yona, u ka kutisa sinca bupilo bo bu petehile bwa butu kwa mufuta wa mutu o ipeya ku utwa, ili o ne u kauzwi kwa nzila ye isa kwa Simbule sa bupilo. Yona nuka yeo i ka buba mwa kutwisiso ye tezi mwahal’a Puso ya Lilimo ze Sikiti ya Jesu Kreste. Kacwalo, mwahal’a Puso ya Kreste ya Lilimo ze Sikiti, batu, ku kopanyeleza cwalo ni bao ba ba ka zusiwa kwa bafu, ba ka nwa mwa “nuka ya mezi a bupilo.”—Mu bapanye Ezekiele 47:1-10; Likezo 24:15.

 7. Tukiso ya “mezi” i ezizwe fa mutomo mañi?

⁷ Jehova u ikola bupilo bwa hae ka sibili, mi hape u ikola ku kapweka tohonolo ya ku ba ni bupilo bo bu butali fahalimw’a libupiwa za hae ze ñwi. Mutomo wa litukiso za Jehova ze tahisa bupilo ki tiululo ya sitabelo sa Jesu. (Mareka 10:45; 1 Joani 4:9, 10) Se si amiwa hape ki Linzwi la Mulimu, ili leo Bibele fokuñwi i li biza sina “mezi.” (Maefese 5:26) Jehova Mulimu u lukuluhile mwa ku bulela kuli, “Taha!” kwa libupiwa za butu, ze latehezwi ki litukiso za kwa makalelo za n’a ezize Mulimu kwa neku la bo sinyalana ba pili ba butu ili ba ne ba petehile, bo Adama ni Eva.

Sitopa sa Munyaliwa si Tahisa Memo ya kuli, “Taha!”

 8. Ki ku mañi mi ne li l’ili fa n’a fezwi “mezi” lwa pili?

⁸ Ba makalelo mwa ku tahisa memo ya kuli “taha!” ki bao ba ba eza munyaliwa wa Ngunyana wa swanisezo, Mwana wa kwa moya wa mweli ili wa Jehova. (Sinulo 14:1, 3, 4; 21:9) Munyaliwa wa kwa moya wa Kreste h’a ipizi ili yena kuli, “Taha!” fo kikuli, ku bao ba ne ba ka kubukanyiwa ki Jehova Mulimu sina kalulo ya sitopa sa munyaliwa ili kuli ba fite fa ku ba ba 144,000 ba ba tiile. Ona manzwi a memo ao a fitiswa kwa batu ba ba na ni sepo ya ku fumana bupilo bo bu petehile bwa butu fa lifasi-mubu hamulaho wa Armagedoni. (Sinulo 16:14, 16) Mwahal’a mafelelezo a, a muinelo wa linto haisali ku zwiwa ka 1914, se lu utwile memo ha inze i tahiswa ki “munyaliwa,” ka ku swalisana ni moya o kenile wa Mulimu.

 9. Lu ziba cwañi kuli haki a sikwata fela se sinyinyani?

⁹ Ka ku tabisa ko ku tuna, buka ya mafelelezo ya Bibele i bonisa kuli ‘buñata bo butuna, ili b’o ha ku na mutu ya kona ku bu bala,’ ne bu ka nga muhato wa ku kutaziwa kwa taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu mi ka m’ata ne ba ka ipeya ili bona kwa lineku la mulonga w’o wa silena. (Sinulo 7:9, 10, 16, 17) Kana mu ba bañwi ba buñata bo butuna? Kacwalo he, mu tuhele “ya utwa a bulele, a li: Taha!”

Moya ni Munyaliwa ba li: “Taha!”

10. Mezi a swanisezo a lukela ku simuluha kai, mi ki kabakalañi?

¹⁰ Kono ki kabakalañi Mulimu ni Munyali wa swanisezo ha ba si ka bulelwa kwa Sinulo 22:17? Sa pili, mu lemuhe kuli timana ha i talusi kuli moya u sebeza ka ketelelo ya mañi. Niteñi, ka ku ama kwa moya seo si hohela mamelelo ya luna ku Jehova Mulimu yena ka sibili. Ndate ha si ka kashezwa kwatuko, kakuli ki yena Simuluho ka sibili ya moya o kenile. Sa bubeli, Mwana u swalisana ka ku tala ni Ndat’ahe, sina yena ha bulela kuli: “Mwana h’a koni ku eza se siñwi ili yena, haisi s’a boni Ndate a si eza.” (Joani 5:19) Fahalimw’a seo, hailif’o yona memo ye ki manzwi a buyelezwi ili a simuluha luli ku Jehova Mulimu, batu ba kona ku amuhela ketelelo ya bumulimu, kamba “manzwi a buyelezwi,” ka Jesu Kreste, yena “Linzwi.” (Sinulo 22:6; hape ni 22:17, Reference Bible, litaluso za kwatasi; Joani 1:1) Kwa swanela, kacwalohe, kuli lu swalisanise Kreste, Munyali, ni yona memo yeo. Ee, lu kona ku ba ni buniti bwa kuli Jehova Mulimu, Ndat’ahe Munyali, ni Jesu Kreste, yena Munyali, ba kopana ni “munyaliwa” ka moya o kenile mwa ku bulela kuli, “Taha!”

11, 12. (a) Ki sifi se ne si bonisa kwa makalelo kuli memo ya ku nwa ne i ka yandululwa? (b) Taba ne i fitile cwañi fa ku ba ye utwahala hande mwahal’a lilimo?

¹¹ Ka lilimo ze mashumi-shumi yona memo yeo ya kuli “taha!” se i ile kwa batu ba ba shwa linyolwa la “mezi a bupilo.” Nihaiba kwamulaho ka 1918, sitopa sa munyaliwa ne si kalisize ku kutaza taba yeo ye ne i ama sihulu bao ba ne ba ka pila fa lifasi-mubu. Ne li ngambolo ya Bibele ye ne i na ni toho ya taba ye li “Bolule-lule ba ba Pila Cwale ne ba Kana ba sa Shwi Ni Kamuta.” Seo ne si file sepo ya kuli ba bañata ne ba ka punyuha Armagedoni ni ku fumana bupilo bwa kamita hamulaho mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu mwatas’a Mubuso wa Mulimu wa Bumesia. Kono yona taba yeo ne i si ka bonisa nzila ka ku tala ya tohonolo ya ku punyuha, konji ka ku luka kwa ka nañungelele.

¹² Ku fita kwa batu ba bañata ka yona memo yeo ya kuli, “Taha!” ka 1922 taba ya fita ku bao kaufela ba ne ba tabela ku sebeleza Mulimu ya kuli: “Mu zibahaze Mulena ni Mubuso.” Ka 1923 sitopa sa munyaliwa sa utwisisa kuli “lingu” ni “lipuli” za nguli ya Jesu kwa Mateu 25:31-46 lika bonahala pili Armagedoni i si ka fita kale. Cwale, ka 1929, The Watch Tower ya March 15 ne i na ni taba ye li “Memo ye Sishemo.” Liñolo la toho ya taba ya yona ne li Sinulo 22:17, mi ne li koñomeka buikalabelo bwa sitopa sa munyaliwa bwa ku tisa memo ya kuli, “Taha!”—Makepe 87-9.a

Lingu ze ñwi ba Abana mwa ku Bulela Kuli, “Taha!”

13, 14. Ku bo ma-1930, ki monyehelo ifi ye ñwi ye ne i filwe ka za kuli ba bañwi ne ba ka nwa kwa mezi a swanisezo?

¹³ Fahalimw’a seo, kwa makalelo ka 1932, The Watchtower ne i bonisize buikalabelo bwa “lingu ze ñwi,” mwa kalulo ya bona, ya ku bulela kuli, “Taha!” (Joani 10:16) Mwa musulo wa yona wa August 1, likepe 232, paragilafu 29 ne i talusize kuli: “Lipaki za Jehova cwale ba na ni tukufalelo ye swana sina ya le ya Jehu mi ba swanela ku susueza sitopa sa Jonadabi [lingu ze ñwi] ku zamaya hamoho ni bona ni ku ba ni kabelo mwa ku zibahaza ku ba bañwi kuli mubuso wa Mulimu u fakaufi.” Cwale, hamulaho wa ku ama kwa Sinulo 22:17, paragilafu ne i talusize kuli: “A mu tuhele ba ba tozizwe kuli ba susueze bao kaufela ba ba k’a nga kabelo mwa ku bulela taba ye nde ya mubuso. Ha ba tokwi ku ba ba ba tozizwe ba Mulena kuli ba kone ku zibahaza taba ya Mulena. Ki nto ye omba-omba ka butuna kwa lipaki za Jehova ku ziba cwale kuli ba lumelelizwe ku shimba mezi a bupilo kwa sitopa sa batu ba ba kana ba pululeza Armagedoni ni ku fiwa bupilo bo bu sa feli fa lifasi-mubu bakeñisa bunde bo butuna bwa Jehova.”b

¹⁴ Ku zwa ka 1934 ku ya kwapili, bomasiyaleti ba ba tozizwe ne ba supile kuli zona lingu ze ñwi zeo ba lukela cwale ku eza buineelo ili bona ku Mulimu ni ku bonisa bona buineelo b’o ka kolobezo ya mezi mi cwale ni ku abana hamoho ni sitopa sa munyaliwa mwa ku bulela kuli, “Taha!” ku ba bañwi ba ba sa shwile linyolwa. Kacwalo, cwale ne se ku bile ni memo ye tiile ye ne i tisizwe ki sitopa sa munyaliwa ili ya ku kubukanya hamoho bona bao ba ba shwile linyolwa ba lingu ze ñwi mwa “mutapi u li muñwi” mwatas’a “mulisana a li muñwi,” Jesu Kreste. (Joani 10:16) Ka 1935 bomasiyaleti ba ba tozizwe ne ba nyangumuzwi ka ku lemuha kwa mukopano wa nyangela ona silimo seo kuli sitopa sa batu ba ba swana sina lingu ili ku bao ne ba sweli ku bulela kuli, “Taha!” kaniti luli ne ba li “buñata bo butuna” bwa Sinulo 7:9-17. Seo ne si file m’ata a matuna kwa musebezi wa ku mema.

15. “Moya” ne u amilwe kamukwaufi mwa memo ya kuli, “Taha!”?

¹⁵ Mwa ku bulela kuli, “Taha!” sitopa sa munyaliwa ne si swalisana hamoho ni moya wa Mulimu. Ka moya wa hae mwa ku kwalula taluso ya bupolofita bwa Linzwi la hae le li ñozwi, n’a tisize kuli bomasiyaleti ba sitopa sa munyaliwa ba yandulule memo. Bona bupolofita b’o fo ne ku tomile memo ya bona ne bu tile ka moya wa Mulimu. Kacwalo, ka ku ya ka mo ku inezi, ne li moya wa Mulimu o ne u buba ka Kreste ni munyaliwa wa hae o ne u bulela kwa buñata bo butuna bwa batu ba ba swana sina lingu kuli, “Taha!”—Sinulo 19:10.

16. Moya ni munyaliwa ba swalisana cwañi hamoho mwa memo kacenu?

¹⁶ Ku to fita ni la kacenu moya ni munyaliwa, ya yemelwa ki bomasiyaleti, “ba li: Taha!” Bomasilayeti ba taluseza zona lingu ze ñwi zeo ku mema ba bañwi hape ku “taha!” Ha ba lukeli ku ipulukela “mezi a bupilo,” sina h’a fumaneha kacenu, ku bona. Ba lukela ku ipeya ku utwa taelo ye zwelela kwa “Moya ni munyaliwa,” ye li: “Ni yena ya utwa a bulele, a li: Taha!” Bao kaufela ba ba feza linyolwa la bona ba lukela ku zwisezapili memo. Ba lukela ku i yandululela ku mañi ni mañi ku si na taba ni mushobo, sicaba, puo, kamba bulapeli bwa cwale—ku mutu kaufela kai ni kai! Se si li teñi sa “mezi a bupilo” ka nako ye ki sona seo Lipaki za Jehova ba memela ni ku tusa batu kaufela kuli b’a nge kwateñi, ku si na tifo!

17. Ki “mezi” a mufuta mañi a li teñi kacenu?

¹⁷ Lifasi kamukana, Ngunyana, Jesu Kreste, kaniti luli u etelela buñata bo butuna kwa “mawelu-welu a mezi a bupilo.” (Sinulo 7:17) Haki mezi a silafalizwe ao, kono ki a kenile, a’ bata, mezi a mande a’ zwelela fa Simbule sa ona. Ona mezi a swanisezo ao a talusa nto ye fitelela mezi fela mwa kutwisiso ya ku utwisisa niti ya Bibele; a talusa litukiso za Mulimu kaufela ka Jesu Kreste ze se li kalisize nihaiba ona cwale mwa ku beya buñata bo butuna mwa nzila ya ku fumana bupilo bo bu sa feli bo bu petehile mwa tabo.

Mu Abane Cwale mwa ku Zibahaza

18. Memo ki ye tuna mo ku kuma kai mwa nako ya luna?

¹⁸ Ona cwale, buñata bo butuna se bu fita fa palo ye eza bolule ba ba balwa. Ka tukufalelo ba zwelapili ku zibahaza taba ye nde ya Mubuso mwa lifasi-mubu kamukana le li yahilwe. Kamita ba biha misebezi ya bona ya mwa simu mwa ku kutaza taba ye nde ya Mubuso, ili ye se i ile mwa manaha a fita fa 212. Nako ya mwahal’a mafelelezo a muinelo wo wa linto ha i lumeleza, memo i ka zwelapili ka ku ya ka pilu-telele ni buiswalo bwa Jehova Mulimu, yena Mubuluki wa Nako yo Mutuna. U ka ziba nako ha se i fitile ni hora ka sibili yeo a ka itibahaza ili yena kwa batu kaufela kuli ki yena Jehova, sina mwa sepiselize ku eza cwalo ka ku ya ka litaba za hae ze kuta-kutezwi mwa bupolofita bwa Bibele.—Ezekiele 36:23; 38:21-23; 39:7.

19. Ki kabakalañi ha lu kona ku bulela kuli “mezi” a fiwa fela ku si na tifo?

¹⁹ Kacwalohe, ha ku sa na ni nako, lilama za buñata bo butuna ka tabo ba abana ni bomasiyaleti ba sitopa sa munyaliwa mwa ku bulela kuli: ‘A mu tahe mu to nga mezi a bupilo ku si na tifo!’ Bazibahazi ba yona taba ye nde yeo ye punyusa bupilo ba eza zibahazo ku si na tifo, ha ba lifisi lisebelezo ze ba fa ha ba nze ba zamaisa taba ya Mubuso mwa lifasi kamukana.

20. Ki sifi se si ka ba teñi bakeñisa kuli “mezi” ao a fumaneha?

²⁰ Mezi a bupilo a fumaneha cwale mwa lifasi kamukana, ili kuli batu ba ba bata ku nga kwa teñi ba kone ku eza cwalo ka ku fita fa sipimo se si tezi ili ku punyusa bupilo. Mufuta wa mutu o lukuluzwi u ka ikola bupilo bo bu sa feli ona fa lifasi-mubu fa, le li ka fetulwa paradaisi, ili ku taleleza mulelo o butokwa hahulu wa Jehova. Mubupi wa luna n’a ezize lifasi isiñi ka mbango kono kuli li be simu ya Edeni ye tengelekeza lifasi kamukana, kamba Paradaisi ye wabelisa, mo ku pila libupiwa za butu ze petehile mwa sibupeho sa Mulimu ni ka ku swana kwa hae.

21. Mulelo wa Mulimu kwa neku la lifasi-mubu u ka petiwa kamukwaufi?

²¹ Kaniti, i ka ba tohonolo ye makaza ye sa konwi ku taluswa ni tabo ku ba mwa lifasi le linca le li cwalo! Cwale musebezi wa na file Mulimu ku bosinyalana ba pili ba butu kwa Genese 1:27, 28 u ka talelezwa ka butuna. Lwa itumela ku Jehova mwa bucaziba bwa hae bwa ku zamaisa kozi ye ne i wezi lubasi lwa mufuta wa mutu, lifasi lika busiwa ka ku fita fa sipimo sa ku ba paradaisi mi li ka tala ka mufuta wa mutu o petehile. Ee, Mulimu u ka bona nto kaufela ya ezize, mi, a mu bone, ku ka ba ko ku nde hahulu. Kana mu ka ba fa teñi? Haiba ku cwalo, cwalehe mu lukela ku kalisa ku nga kwa mezi a bupilo ka buitebuho ku si na tifo. ‘A mu tahe!’ mu to nwa mi mu feze linyolwa la mina ka mezi a bupilo a s’a kalisize ku buba ona cwale mi a ka buba ka nzila ye tezi mwahal’a lilimo ze Sikiti ze taha. Mi a mu tuhele mutu kaufela ya utwa yona memo yeo ye munati a bulele a li: “Taha!”

[Litaluso za kwatasi]

Ki Ifi Kalabo Ya Mina?

◻ Ki “mezi” afi a talusizwe kwa Sinulo 22:17?

◻ Ki sifi simbule sa ona “mezi” ao?

◻ Ki kabakalañi “mezi” ha tokwahala, mi ki l’ili fa na ka kaliseza ku buba?

◻ Mwa liñolo la luna, ku taluswa kwa “Moya” ku bonisañi, mi “munyaliwa” u amiwa kamukwaufi?

◻ Ki mañi ya kona ku nwa “mezi,” mi ki sifi se si zwa mwateñi?

[Manzwi a fa likepe 23]

Mwahal’a silimo se kaufela, Lipaki za Jehova mwa manaha a fitelela 200 lifasi kamukana ba ka sebeza ka ku swalisana ni liñolo la bona la silimo sa 1991 le li li: “YA UTWA A BULELE, A LI: TAHA!”