Ku Beya fa Ngandaleza “Mutu wa Sibi”

“A mu zwe ku yena mina sicaba sa ka, kuli mu si ke mwa ba ni taba ni libi za hae, mi mwa amuhela kwa likozi za hae.”—SINULO 18:4.

 1, 2. (a) Mutu wa sibi u kona ku zibiwa kamukwaufi? (b) Ki ufi mubonelo wa Mulimu ku bao ba ba ipapata kuli ba mu sebeleza kono ili ba ba na ni mulatu wa mali? (Mateu 7:21-23)

LINZWI la Mulimu ne li talusize cimo ku taha kwa “mutu wa sibi.” Hape ne li talusize cimo kuli yona kalulo yeo ya buezalibi i ka ‘zwisiwa ni ku yundiswa’ ki Muatuli wa mwa lihalimu wa Mulimu, Kreste Jesu. (2 Matesalonika 2:3-8) Sina litaba ze felile ha se li bonisize, yena mutu wa sibi y’o ki bahulu ba bulapeli ba Krestendomu. Kwamulaho k’o ne ba fulalezi liniti ze mwa Linzwi la Mulimu ni ku ikungela lituto za sihedeni, ze cwale ka Silalu, mulilo wa lihele, ni ku s’a shwa kwa moyo. Fahalimw’a seo, ne ba tahisize misebezi ye lwanisana ni milao ya Mulimu. Ka ku swana sina bao Paulusi n’a lemusize Tite ka za bona “ka mulomo ba li ba ziba Mulimu; kono ka misebezi ya bona ba mu latula, kakuli ki ba mikwa ye masila, ni ba ba sa utwi; mi misebezi ye minde kaufela ya ba palelwa.”—Tite 1:16.

² Jesu n’a bulezi kuli: “Mu pime bapolofita ba buhata, ba ba taha ku mina ba apezi kubo ya ngu, kono mwahali ki litongwani ze pamula. Mu ka ba ziba ka miselo ya bona.” Bapolofita ba buhata ba ka “beya miselo ye maswe.” (Mateu 7:15-18) Bupaki bwa miselo ye maswe ya bahulu ba bulapeli ki mulatu wa bona wa mali o mutuna. Ka lilimo ze myanda-nda se ba file kemelo kwa lindwa ze bizwa crusades, litaelo za koto, ni lindwa ze ñwi ze se li suluzi mali a ba ba fita ku bolule-lule. Se ba lapelezi ni ku fuy’ola maneku a mabeli mwa lindwa ili zeo lilama za bulapeli bwa bona se ba bulayani. Ka ku fapahana, muapositola Paulusi n’a kona ku talusa kuli: “ha ni na mulatu mwa mali a mina kaufela.” (Likezo 20:26) Bahulu ba bulapeli ha ba cwalo. Ku ba ba cwalo Mulimu u zibahaza kuli: “Niha mu ka eza litapelo ze ñata, ha ni na ku li utwa; mazoho a mina a tezi mali.”—Isaya 1:15.

 3. Ki likezahalo lifi ze ama lifasi kamukana ze atumela?

³ Nako ya Mulimu ya ku tahisa katulo fahalimw’a mutu wa sibi i atumela ka bubebe. Ona cwale-cwale fa, sina Jesu ha n’a talusize cimo, ku ka taha “ñalelwa [ye ka ba, NW] ye tuna; la li ku simuluha lifasi, ku tisa cwale, ha ku si ka bonwa ñalelwa ye tuna cwalo, mane ni kwapili.” (Mateu 24:21) Yona nako ya butata yeo ye si na ye likana ni yona i ka kalisa ka ku timezwa kwa Babilona yo Mutuna, puso ya lifasi kamukana ya bulapeli bwa buhata, ili ye kopanyeleza cwalo ni bulapeli bwa Krestendomu. Ba mibuso ya mañañazwana “ba li amuhe za lona, ba li tubulise, ba ce nama ya lilama za lona, mi ba li ciseleze mwa mulilo.” (Sinulo 17:16) Ñalelwa ye tuna i ka fela ka ku timezwa kwa kalulo ye siyezi ya lifasi la Satani kwa Armagedoni, “ndwa ya lizazi le lituna la Mulimu Ya-Mata-Kaufela.”—Sinulo 16:14, 16; 19:11-21.

Ku ba mwa Tamo ya ku Lata ba Bañwi

 4. Ki sifi seo ba ba lapela Mulimu “ka moya ni ka niti” ba lukela ku si beya mwa munahano?

⁴ Bakeñisa kuli zona likezahalo zeo ze nyanganyisa lifasi li ka tuha li taha fahalimw’a lifasi-mubu le li yahilwe, ki buikalabelo mañi bo bu fahalimw’a bao ba ba “lapela Ndate ka moya ni ka niti”? (Joani 4:23) Nto i liñwi, ki ya kuli ba lukela ku beya mwa munahano sa n’a bulezi Jesu kuli: “Ha mu mamela litaelo za ka, mu ka ina mwa lilato la ka, sina na, ha ni mamezi litaelo za Ndate, mi ni inzi mwa lilato la hae. . . . Taelo ya ka, kikuli mu latane, sina ha ni mi latile. Ha ku na lilato le li fita la ya fa balikani ba hae bupilo bwa hae. Balikani ba ka ki mina, ha mu eza se ni mi laela kaufela.”—Joani 15:10-14; 1 Joani 5:3.

 5, 6. (a) Ki sifi seo Jesu n’a laelezi balutiwa ba hae ku si eza ili se ne si ka ba zibahaza? (b) Ne li mwa kutwisiso ifi seo ha ne si li mulao o munca?

⁵ Kacwalo Bakreste ba niti ba tamehile ku lata batu ba bañwi, sihulu mizwale ni likaizeli ba bona ba Sikreste mwa manaha kamukana. (Likezo 10:34; Magalata 6:10; 1 Joani 4:20, 21) Kaniti luli, Bakreste ba lukela ku “[latana] ka lilato le lituna.” (1 Pitrosi 4:8) Lilato la mufuta o cwalo fa sipimo sa lifasi kamukana li ba zibahaza sina balapeli ba niti, kakuli Jesu n’a bulezi kuli: “Ni mi fa mulao o munca, kikuli mu latane; sina mo ni mi latezi, ni mina mu latane cwalo. Se ba ka ziba batu kaufela kuli mu balutiwa ba ka ka sona, ki ha mu latana.”—Joani 13:34, 35.

⁶ Ki sifi se ne si li se sinca ka za mulao wo? Kana Majuda mwatas’a Mulao wa Mushe ne ba si ka fiwa mulao wa kuli: “U late wahenu m’o itatela”? (Livitike 19:18) Ee, kono Jesu n’a bonisize nto ye ñwi ye ekelizwe ha n’a bulezi kuli: “Sina mo ni mi latezi.” Lilato la hae ne li kopanyeleza cwalo ni ku fana bupilo bwa hae kwa neku la ba bañwi, mi balutiwa ba hae ba swanela ku itatela ku eza nto ye swana. (Joani 15:13) Leo ne li lilato la sipimo se si pahami ni ku fita, kakuli sitabelo sa mufuta o cwalo ne si sa tokwiwi ki Mulao wa Mushe.

 7. Ki bulapeli bufi bo bu bulukile mulao wa lilato mwa lilimo za mwanda wo?

⁷ Mwa lilimo za mwanda wa luna, ki bulapeli bufi bo se bu ipeile ku utwa mulao wo wa lilato? Kaniti luli haki bulapeli bwa Krestendomu, kakuli se ba bulayani ka bolule-lule ba ba mashumi-shumi mwa lindwa za lifasi ze peli ni lindwa ze ñwi. Ki Lipaki za Jehova ba ba bulukile mulao wa lilato lifasi kamukana. Se ba bile ni ku ikambusa ko ku tezi mwa lindwa za macaba, kakuli Jesu n’a bulezi kuli balateleli ba hae ha ba lukeli ku ba “ba lifasi.” (Joani 17:16) Kacwalo, ba kona ku bulela, sina mwa n’a ezelize Paulusi, kuli “ha ni na mulatu mwa mali a mina kaufela.” Sina ka mutala, a mu lemuhe kalulo ya makalelo ya buitamo bo ne bu ngilwe ki batanga ba Jehova kwa mukopano o mutuna wa kwa Washington, D.C., la November 27, 1921:

“Ka ku ba Bakreste ba ba tundamena ku latelela lituto za Kreste Jesu Mulen’a luna ni Baapositola ba hae, lu yema ka ku talusa kuli: ndwa ki sisupo sa bubatana, i sinya mizamao ye minde mi ki kashwau kwa batu ba Sikreste; kuli likuka ze lutilwe ki Mulena Jesu Kreste li hanisa Bakreste ba ba sumekezwi ku ikenya mwa ndwa, ku sulula mali kamba mufilifili wa mufuta ufi kamba ufi.”

 8. Litaba ze ñozwi za kwaikale li talusa nto mañi ka za Lipaki za Jehova mwahal’a Ndwa ya Lifasi ya II?

⁸ Mubonelo o cwalo ne u sebelisizwe cwañi mwahal’a Ndwa ya Lifasi ya II? Mwa ndwa yeo ye maswe ka ku fitisisa mwa litaba za mufuta wa mutu, batu ba ba fita ku bolule ba 50 ne ba bulailwe. Kono ha ku na ni yo mukana ya n’a bulailwe ki yo muñwi wa Lipaki za Jehova! Sina ka mutala, ibata iba bahulu ba bulapeli kamukana mwa Germany ne ba yemezi puso ya Nazi fa nalela kamba kwa mukunda. Ka ku fapahana, Lipaki za Jehova mwatas’a puso ya Nazi ne ba bulukile buikambuso ka nzila ye tezi ni ku hana ku fa tumbo ku Hitler kamba ku ba kalulo ya limpi za hae. Kacwalo, ne ba si ka bulaya muzwale wa bona ufi kamba ufi wa kwa moya wa mwa manaha a mañwi, nihaili mutu ufi kamba ufi kwa neku la seo. Mi Lipaki za Jehova mwa manaha a mañwi kaufela ni bona ne ba siyezi inze ba ikambusize.

 9. Ki sifi se ne si ezahezi kwa Lipaki za Jehova mwa Germany ni Austria mwatas’a puso ya Nazi?

⁹ Lipaki za Jehova ba bañata se ba fanile bupilo bwa bona kwa neku la balikani ba bona mwa ku buluka mulao wa lilato. Tatubisiso ya buka ye bizwa Kirchenkampf in Deutschland (Ndwa ya Likeleke mwa Germany), ka Friedrich Zipfel, i talusa cwana ka ku ama kwa Lipaki: “Pesenti ye fita fa mashumi a’ ketalizoho ka a mane ni ze supile ya lilama za sona sikwata se sinyinyani se sa bulapeli ne ba ipumani mwa nyandiso ye ne i zwelela kwa kopano ya National Socialist [Nazi]. Kalulo ya bulalu ya bona ne ba bulailwe, ka ku kunupwa, ka likezo ze ñwi ze situhu, ka tala, ka matuku kamba ka musebezi wa bupantiti. Butuna bwa hatelelo yeo ne bu si na bo bu likana ni bona mi ne li ka libaka la ku sa hana tumelo ili nto ye ne i sa zamaeleli ni muhupulo wa kopano ya National Socialist.” Mwa Austria, 25 pesenti ya Lipaki za Jehova ne ba bulailwe, ku natiwa ku fitela ba shwa, kamba ku shwa bakeñisa matuku kamba bakeñisa mukatala mwa minganda ya Nazi.

10. Ki buikolwiso mañi bo ne ba na ni bona bao ba se ba shwile ka ku buluka mulao wa lilato?

¹⁰ Bao ba ba bulailwe bakeñisa ku buluka mulao wa lilato ne ba na ni buikolwiso bwa kuli “Mulimu hasi ya si ka luka, kuli a libale misebezi ya [bona], ni lilato le [ba] bonisize kwa Libizo la hae.” (Maheberu 6:10) Ne ba zibile kuli “lifasi la fela, ni takazo ya lona; kono ya eza tato ya Mulimu u ina ku ya ku ile.” (1 Joani 2:17) Ne ba na ni sepo ye buniti ya ku zusiwa ka ku ba ni bupilo bwa ku ya ku ile mwa pono.—Joani 5:28, 29; Likezo 24:15.

11. Ki mwa nzila mañi yeo batanga ba Jehova ba li ba ba ipitezi, mi ki bupolofita mañi bo bu talelezwa ku bona?

¹¹ Batanga ba Jehova ba ipitezi mwa ku buluka mulao o ne u talusizwe ki Pitrosi ni baapositola ba bañwi mwa kuta ye tuna kuli: “Ki swanelo kuli lu utwe Mulimu ku fita batu.” (Likezo 5:29) Bakeñisa kuli Lipaki za Jehova ba eza seo, ba yemelwa ki “[moya o kenile], o Mulimu u file ba ba mu utwa” sina mubusi. (Likezo 5:32) Ao ki ona m’ata a’ ba konisa ku taleleza bupolofita bwa kwa Isaya 2:2-4. Ne bu talusize cimo kuli mwa nako ya luna bulapeli bwa niti ne bu ka kutiswa sinca mi batu ku zwelela mwa macaba ni bulapeli kamukana ne ba ka capukela teñi. Nto ye ñwi ye ne i ka zwa teñi ne i ka ba ya kuli: “Ka mikwale ya bona ba ka tula mihuma, ka malumo a bona ba ka tula licekesi; sicaba se siñwi ha si sa na ku pumela se siñwi ka lilumo, mi ha ba sa na ku ituta ndwa.” Bakeñisa kuli batanga ba Jehova ba itukiseza bupilo mwa lifasi le linca la kozo, ha ba na ku ituta ndwa ni hanyinyani. Ba ituta mulao wa lilato.—Joani 13:34, 35.

12. Ki sifi seo bao ba ba buluka mulao wa lilato ba lukela ku si eza ku ba bañwi?

¹² Bakeñisa kuli lilato la Sikreste li kopanyeleza cwalo ni ku ‘lata muyahwa ni yena sina mutu mwa itatela,’ batanga ba Mulimu ha ba koni ku ba baitati ka za seo ba si ziba. (Mateu 22:39) Ku sa na ni batu ba bañata ba ne ba ka tabela ku sebeleza Mulimu ni ku pila mwa lifasi la hae le linca. Ha ku sa na ni nako, ni bona bao hape ba tokwa ku ituta ka za mulao wa lilato ni liniti ze ñwi ze ñata ze ama Mubusi wa Pupo Kamukana, Jehova Mulimu. Ba lukela ku lutiwa kuli ki Jehova fela ya swanelwa ku lapelwa ni ka m’o ku lapelwa k’o ku swanelwa ku felwa. (Mateu 4:10; Sinulo 4:11) Bao ba se ba itutile kale lika ze ba mwa tamo ya ku li taluseza ba bañwi ili kuli ni bona ba tahe mwa sishemo sa Jehova.—Ezekiele 33:7-9, 14-16.

Ku Beya fa Ngandaleza Mutu wa Sibi

13. Ka ku ba sina kalulo ya ku fa bupaki lifasi kamukana, ki sifi se lu lukela ku zibahaza, mi ki kabakalañi?

¹³ Jesu n’a bulezi kuli “Evangeli ye ya mubuso i ka bulelwa mwa lifasi kaufela, ibe bupaki mwa macaba kamukana; kihona ku ka taha mafelelezo.” (Mateu 24:14) Ka ku ba sina kalulo ya ku fa bupaki lifasi kamukana, batanga ba Mulimu ba mwa tamo ya ku zibahaza katulo ya hae fahalimw’a bulapeli bwa buhata, sihulu bahulu ba bulapeli ba Krestendomu. Bona bao ba na ni mulatu o mutuna ni ku fita mwa meto a Mulimu bakeñisa kuli ba ipapata ku ba Bakreste. Ba lukela ku beiwa fa ngandaleza ili kuli bao ba ba bata ku sebeleza Mulimu ba kone ku lukululwa mwa susuezo ya bona ni kuli ba kone ku nga mihato ye tokwahala mwa ku punyuha. Sina Jesu ha n’a bulezi kuli: “Niti i ka mi lukulula.”—Joani 8:32.

14. Ki taba ifi ye kwangukile ye lukela ku zibahazwa ka ku ama kwa bulapeli bwa buhata?

¹⁴ Kacwalo, Lipaki za Jehova ba lukela ku zibahaza taba ye buyelezwi ka ku ama kwa bulapeli bwa buhata ye li: “A mu zwe ku yena mina sicaba sa ka, kuli mu si ke mwa ba ni taba ni libi za hae, mi mwa amuhela kwa likozi za hae. Kakuli libi za hae li kolohani ku y’o fita kwa lihalimu, mi Mulimu u hupuzi ze maswe za hae. . . . Likoto za hae li ka taha mwa lizazi li li liñwi, lifu, ni matomola, ni tala; mi u ka ciswa ka mulilo ku feleleza; kakuli U na ni mata [Jehova, NW] Mulimu ya mu atula.”—Sinulo 18:4-8.

15. Silimo sa 1914 ne si bile ni kalulo mañi mwa tomahanyo ya Jehova ya nako, mi ki sifi se ne si ezahezi hamulaho a Ndwa ya Lifasi ya I?

¹⁵ Bupolofita bwa Bibele bu bonisa kuli “mazazi a maungulelo” a muinelo wo wa linto n’a kalile ka silimo se si tata sa 1914. (2 Timotea 3:1-5, 13; Mateu 24:3-13) Haisali ku zwiwa fa silimo seo se lu inzi mwa “nako ya maungulo.” (Daniele 12:4) Hamulaho fela a Ndwa ya Lifasi ya I, ka ku swalisana ni tomahanyo ya Jehova ya nako, batanga ba hae ne ba kalisize ka m’ata ku yandulula zibahazo ya bona ya Mubuso wa Mulimu sina ha ne ku talusizwe cimo kwa Mateu 24:14. Hape ne ba kalisize ka m’ata ku beya fa ngandaleza bulapeli bwa buhata, sihulu sitopa sa buezalibi sa bahulu ba bulapeli sa Krestendomu wa mukwenuheli.

16. Ku beiwa fa ngandaleza kwa mutu wa sibi se ku bile cwañi ni m’ata ka lilimo ze fitelela 70?

¹⁶ Ka lilimo ze fitelela 70 cwale, ka m’ata a matuna a ekezeha, batanga ba Mulimu se ba lemusize batu ka za musebezi wa bukwasheki wa mutu wa sibi. Ne li fela Lipaki ba ba fita fa likiti ze balwa ba ne ba eza musebezi wo hamulaho wa Ndwa ya Lifasi ya I. Kono cwale se ba fitile fa ku ba “sicaba se si mata” sa likombwa ba ba na ni tukufalelo ba ba fitelela bolule ba balalu ni licika ba ba kopanyizwe hamoho mwa liputeho ze fitelela 60,000 mwa lifasi kamukana. (Isaya 60:22) Ka ku fita fa sipimo se si yanduluka, batanga ba Mulimu ba zibahaza Mubuso wa Mulimu ka cisehelo sina yona sepo fela kwa mufuta wa mutu mi, ka nako ye swana, ba beya fa ngandaleza bahulu ba bulapeli ka seo ba li sona—mutu wa sibi y’a li mukwasheki.

Ki Kabakalañi ka M’ata Cwalo?

17. Ki kabakalañi batanga ba Jehova ha se ba beile fa ngandaleza mutu wa sibi ka m’ata cwalo?

¹⁷ Ki kabakalañi batanga ba Jehova ha ba beile mutu wa sibi fa ngandaleza ka m’ata cwalo mwahal’a lilimo ze kaufela? Bakeñisa kuli bolule-lule ba buñata bo butuna bwa lingu za Jehova ba se ba keni kale mwa nzila ya puluso ba lukela ku silelezwa kwa lifasi la Satani ni bulapeli bwa buhata bwa lona. (Joani 10:16; Sinulo 7:9-14) Fahalimw’a seo, kwand’a kuli bahulu ba bulapeli ba beiwe fa ngandaleza, batu ba lipilu ze nde ba ba si ka fita kale fa ku ba kalulo ya mutapi wa Mulimu ne ba si ke ba ziba ka mwa ku pimela nzila ye fosahezi. Kacwalo ba lukela ku talusezwa, sina Jesu ha n’a taluselize batu ha n’a amile kwa baeteleli ba bulapeli ba baipi ba mwa lizazi la hae kuli: “Ki libofu ze zamaisa libofu; sibofu ha si zamaisa sibofu se siñwi, bubeli bwa zona li ka wela mwa mukoti.”—Mateu 15:14; mu bone hape 2 Makorinte 4:4; 11:13-15.

18. Ki sifi seo ba ba bata niti ba tokwa ku si ziba?

¹⁸ Bahulu ba bulapeli ki kalulo ya lifasi la Satani. (Joani 8:44) Kono ki lifasi leo Mulimu a ka tuha a li yundisa. (2 Pitrosi 3:11-13; 1 Joani 2:15-17) Kacwalo Linzwi la Mulimu li lemusa kuli: “Ku lata za lifasi ki ku lwanisa Mulimu.” (Jakobo 4:4) Bahulu ba bulapeli ba hana temuso yeo mi ba zwelapili ku ikenya mwa litaba za lipuso za mañañazwana. Ba taluseza balateleli ba bona kuli lifasi le linde li ka tiswa ki buikatazo bwa babusi ba mañañazwana. Kono yeo ki sepo ya mbwashula, bakeñisa kuli lifasi le le li mwatas’a Satani li ka tuha li ishimbulula. Kacwalo batu ba ba talimela kwa lifasi le sina yona sepo ba kwashekiwa. Ba tokwa ku talusezwa niti ka za ko li libile lifasi ni se si ka ba mwa sibaka sa lona.—Liproverbia 14:12; 19:21; Mateu 6:9, 10; Sinulo 21:4, 5.

19. Bulifasi bwa bahulu ba bulapeli ba bañwi se bu beilwe cwañi fa ngandaleza mwa mitende mwa linako za cwale?

¹⁹ Bulifasi bwa bahulu ba bañwi ba bulapeli mane se bu beilwe fa ngandaleza ki mitende ya mwa linako za cwale, sina ka mutala bupilo bwa muzamao wa buhule ni wa sifumu wa bahulu ba bañwi ba bulapeli ba fa TV. Muñoli yo muñwi wa lipina n’a ñozi pina ye ne i na ni toho ya taba ye li: “Kana Jesu n’a ka tina [waci ya] Rolex [ye leka $10,000] fa ku Bonahala kwa Hae kwa fa Televishini?” Pina i zwelapili ku talusa kuli: “Kana Jesu n’a ka kena mwa litaba za mañañazwana haiba N’a ka kutela fa lifasi-mubu, ku ba ni lihae la Hae la bubeli mwa [kalulo ye buheha] ya Palm Springs ni ku lika ku pata ku onyoka kwa Hae?” Ka ku ekeza, bahulu ba bulapeli ba bañata ni ku fita ba lumeleza kamba ba eza kalombe. Nihaiba ona cwale Keleke ya Katolika mwa United States i lifa mulatu wa madola a fita ku bolule-lule bakeñisa mafosisa a matuna a ne ba ezize maprisita mwa ku swala banana ni ku fosa ni bona ka likalala.—Maroma 1:24-27; 1 Makorinte 6:9, 10.

20. Ki kabakalañi batanga ba Mulimu ha ba lukela ku zwelapili ku beya fa ngandaleza mutu wa sibi?

²⁰ Bufosi bwa mufuta o cwalo ha bu koni ku keshebiswa ki batanga ba Mulimu kono bu lukela ku beiwa fa ngandaleza ili ku tusa ba bañwi. Buñata bo butuna bwa lingu ze ñwi ba lukela ku silelezwa ku bao ba ne ba ka lika ku ba isa mwa ku loba milao ya Mulimu. Mi bao “ba ba tonga, ni ba ba lila, kabakala bumaswe kaufela bo bu eziwa” ba tokwa ku batwa ni ku kubukanywa kwa ketelelo ya silelezo ya Mulisana yo Mutuna, Jehova Mulimu, ni “mulisana yo munde,” Kreste Jesu.—Ezekiele 9:4; Joani 10:11; Liproverbia 18:10.

21. Ki sifi seo Lipaki za Jehova ba ka zwelapili ku si zibahaza?

²¹ Kacwalohe, batu ba Mulimu ha ba na ku kata-kata mwa ku zibahaza silomboti sa hae fahalimw’a lifasi la Satani kamukana, ku kopanyeleza cwalo ni mutu wa sibi, bahulu ba bulapeli ba Krestendomu. Ba ka zibahaza ka m’ata taba ya lingeloi ye kwa Sinulo 14:7 ye li: “Mu sabe Mulimu, mu mu lumbeke; kakuli nako ya hae ya ku atula i tile.” Mi mwa zibahazo yeo ba ka kopanyeleza teñi temuso ya ka putako ye kwa Sinulo 18:4 ye ama bulapeli bwa buhata ye li: “A mu zwe ku yena mina sicaba sa ka, kuli mu si ke mwa ba ni taba ni libi za hae, mi mwa amuhela kwa likozi za hae.”

Lipuzo za Lundululo:

◻ Ki afi a k’a ba mafelelezo a mutu wa sibi, mi ki kabakalañi?

◻ Ki tamo ifi yeo batanga ba Jehova ba na ni yona kwa neku la ba bañwi?

◻ Batu ba Jehova se ba lukuluhile cwañi kwa mali a batu kaufela?

◻ Ki sifi se lu lukela ku eza ka ku ama ku Babilona yo Mutuna?

◻ Ki kabakalañi ha lu ka zwelapili mwa zibahazo ya luna ye m’ata kwa neku la mutu wa sibi?

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Baapositola ne ba taluselize kuta ye tuna kuli: “Ki swanelo kuli lu utwe Mulimu ku fita batu”

[Siswaniso se si fa likepe 24]

Batu ba lipilu ze nde ba tokwa ku ziba ko li atumela lifasi ni bulapeli bwa lona