Mwa Kona ku Ekeza kwa M’ata a Mina a ku Hupula

JEHOVA MULIMU n’a bupile booko bwa butu ku ba ni buikoneli bo butuna bwa ku hupula. N’a bu bupile kuli bu be suba mo ku kona ku kiwa ku si na ku latehelwa ki lika za butokwa ze ne beilwe mwateñi. Mubupehelo wa booko u lumelelana ni mulelo wa Mulimu wa kuli batu ba pile ku ya ku ile.—Samu 139:14; Joa. 17:3.

Kono mu kana mwa ikutwa kuli mu libalanga ze ñata hahulu ku ze mu kenya mwa munahano wa mina. Ha li bonahali kuli li teñi fo mu li batela. Mu kona ku ezañi kuli mu ekeze kwa m’ata a mina a ku hupula?

Kuli m’ata a ku hupula a ekezehe, ku isa pilu ku tokwahala hahulu. Haiba lu itwaeza ku lemuhanga lika, ku isa pilu kwa batu ni ku ze ezahala, munahano wa luna wa pasumunwa. F’o cwale ku ka lu bela bunolo ku isa pilu cwalo ha lu bala kamba ku utwa nto ye ñwi ye ka lu tusa nako ye telele.

Ku palelwa ku hupula mabizo a batu ki nto ye ezahalanga kamita. Kono ka ku ba Bakreste, lu ziba kuli batu ki ba butokwa, ibe Bakreste ba bañwi, be lu kutaza ku bona, ni ba bañwi be lu katana ha lu nze lu tokomela lika ze tokwahala mwa bupilo. Ki nto mañi ye kona ku lu tusa ku hupula mabizo e lu swanela ku hupula luli? Muapositola Paulusi n’a kolokisize mabizo a ba 26 ba mwa puteho ye ñwi ya n’a ñolezi. Se si bonisa kuli n’a ba isa pilu kikuli n’a ziba pili mabizo a bona mi hape n’a pundile litaba tota ka za ba bañata ku bona. (Maro. 16:3-16) Baokameli ba maeto ba bañwi ba mwa miteñi ye ba Lipaki za Jehova ba eza hande mwa ku hupula mabizo, nihaike kuli viki ni viki ba tutelanga kwa puteho i sili. Ba tusiwa kiñi? Ba kana ba itwaeza ku punda libizo la mutu ka ku swalelela ha ba ambola ni yena lwa pili. Ba ikatazanga ku hupula libizo ni sifateho sa muñ’a lona. Hape, ba tandanga nako ni batu ba ba shutana-shutana mwa bukombwa bwa mwa simu ni ha ba ca hamoho. Ha mu katana mutu, kana mu ka hupula libizo la hae? Mu kale ka ku ba ni libaka le linde la ku hupula libizo leo; cwale mu like ze ñwi za liakalezo ze sa z’o bulelwa.

Ku hupula ze mu bala ni kona ku butokwa. Ki nto mañi ye kona ku mi tusa ku zwelapili mwa taba yeo? Tokomelo hamoho ni kutwisiso li na ni ze li peta. Mu tokwa ku tabela ze mu bala kuli mu li ise hahulu pilu. Ha mu na ku hupula litaba haiba mu nahana li sili ha mu nze mu lika ku bala. Kutwisiso ya bolosolwa ha mu nyalanisa litaba zeo kwa lika ze mu tekelezi kamba kwa zibo ye mu na ni yona ni kale. Mu ipuze kuli: ‘Ni kona ku sebelisa lili mi ili ka mukwa ufi litaba zeo mwa bupilo bwa ka? Ni kona ku tusa cwañi yo muñwi ka zona?’ Kutwisiso ya bolosolwa hape haiba mu bala likwata za manzwi ku fita linzwi ni linzwi. Mu ka nopa hande lisupo ni ku lemuha mihupulo ye mituna, ilikuli li be bunolo ku li hupula.

Bocaziba ku za buituti ba koñomeka kuli lundululo ki ya butokwa. Mwa tuto ye ñwi, muluti wa kwa sikolo se si pahami n’a pakile kuli ku lundulula honaf’o fela ka muzuzu u li muñwi ne ku ka ekeza habeli litaba ze hupulwa. Kacwalo mu sa feza fela ku bala—kamba ha se mu balile kalulo ye tuna ya teñi—mu lundulule mwa munahano wa mina mihupulo ye mituna ilikuli mu i tibise mwateñi. Mu nahane mo ne mu ka taluseza ka manzwi a mina lisupo lifi kamba lifi ze nca ze mu itutile. Ka ku ikupuza mu sa feza fela ku bala sisupo, ha mu na ku si libala kapili.

Cwale mwa mazazinyana a’ tatama, mu bate kolo ya ku lundulula ze mu bala ka ku buhisana litaba zeo ni mutu yo muñwi. Mu kana mwa li buhisana ni silama sa lubasi, wa mwa puteho, ye mu beleka ni yena, ye mu kena ni yena sikolo, muyahwa ni yena, kamba ye mu katana mwa bukombwa bwa mwa simu. Mu like ku kutela litaba ze tuna mi hape ni linyakisiso za ka Mañolo ze swalisana ni zona. Ku eza cwalo ku ka mi tusa ku buluka lika za butokwa mwa munahano; hape ku ka tusa ba bañwi.

Kwand’a ku lundulula ze mu balile ni ku li bulelela ba bañwi, mu ka fumana kuli ku nahanisisa fa lika za butokwa ze itutilwe kwa tusa. Bañoli ba litaba ze ñwi ze mwa Bibele bo Asafi ni Davida ne ba ezize cwalo. Asafi n’a ize: “Ni ka hupulisa misebezi ya [Muñ’a] Bupilo, e, ni bulele ze komokisa za linako za kale. Ni ka hupula misebezi ya hao kaufela, ni bulele likezo za hao.” (Samu 77:11, 12) Davida ni yena n’a ñozi kuli: “Ni nahana za hao mwa linako za busihu,” mi “ni hupula mazazi a kwakale, ni kengeela z’o ezize kaufela.” (Samu 63:6; 143:5) Kana mwa ezanga cwalo?

Nahanisiso ye cwalo ye tibile ili ye ezwa ka tokomelo ka ku kengeela likezo za Jehova, mikwa ya hae, ni liponiso za tato ya hae ha i mi tusi fela ku hupula litaba. Ha mu itwaeza nahanisiso ye cwalo, i ka tibisa mwa pilu ya mina lika za butokwa luli. I ka bupa mufuta wa mutu ye mu li yena mwa pilu. Ze mu ka hupula cwalo li ka bonisa mihupulo ye mwa sifuba sa mina.—Samu 119:16.

Ha lu satalala ku hupula litaba za niti ka za likezo za Jehova ni lika ze bulezwi ki Jesu Kreste, ha lu si ka siiwa lu nosi. Busihu pili Jesu a si ka shwa kale, n’a bulelezi balateleli ba hae kuli: “Ni mi bulelezi zeo, ha ni sa inzi ni mina. Kono Mutiisapilu [“mutusi,” NW], ona Moya o Kenile o Ndate a ka luma ka Libizo la ka, ki ona o ka mi luta litaba kaufela, u mi hupulise ze ni mi bulelezi kaufela.” (Joa. 14:25, 26) Bo Mateu ni Joani ne li ba bañwi ba be ne ba li teñi f’o. Kana moya o kenile n’o bile mutusi cwalo ku bona? Ee, luli! Ibat’o ba lilimo ze 8 hamulaho wa f’o, Mateu a feza ku ñola taba ya pili ye tungile ka za bupilo bwa Kreste, hamoho ni likupuliso za butokwa hahulu ze cwale ka Ngambolo ya fa Lilundu ni tunango kaufela twa sisupo sa ku ba teñi kwa Kreste ni mafelelezo a muinelo wa linto. Lilimo ze 65 hamulaho wa lifu la Jesu, muapositola Joani a ñola Buka ya hae ya Evangeli, hamoho ni tunango twa za n’a bulezi Jesu fa busihu bwa mafelelezo b’o baapositola ne ba bile ni Mulena a si ka itombola kale bupilo bwa hae. Ku si na kuli cwañi, bo Mateu ni Joani ne ba hupula hande-nde lika za n’a bulezi ni ku eza Jesu ha ne ba sa li ni yena, kono moya o kenile n’o tusize hahulu-hulu mwa ku bona teñi kuli ha ba libali tunango twa butokwa t’o Jehova n’a bata kuli tu be teñi mwa Linzwi la hae le li ñozwi.

Kana moya o kenile ki mutusi wa batanga ba Mulimu kacenu? Fo ku si na likañi! Niteñi, moya o kenile ha u beyi mwa minahano ya luna lika zeo lwa li ku pepwa lu sa ituti zona, kono wa banga mutusi kuli u lu hupuze lika za butokwa ze lu itutile kwamulaho. (Luka 11:13; 1 Joa. 5:14) Mi, ha ku tokwahala, m’ata a luna a ku nahana a nyangumunwa kuli lu “hupule manzwi a n’a bulezwi ki bapolofita ba ba kenile, ni z’a laezi Mulena ni Mupilisi.”—2 Pit. 3:1, 2.

Jehova n’a kuta-kutezi ku lemusa Isilaele kuli: “U si ke wa libala.” Haki kuli n’a libelela kuli ne ba ka hupula lika kaufela hande-nde. Kono ne ba sa swaneli ku tukufalelwa hahulu litakazo za bona ku eza kuli mane haisi ku libala za likezo za Jehova. Ne ba na ni ku hupula kamita ku pilisa kwa n’a ba pilisize Jehova, lingeloi la hae ha ne li silahile baeli bote ba Egepita, ni nako yeo Jehova n’a aluzi Liwate le li Fubelu ni ku li kutisa, ili ku tibisa Faro ni mpi ya hae. Maisilaele ne ba na ni ku hupula kuli Mulimu n’a ba file Mulao wa hae kwa Lilundu la Sinai ni kuli n’a ba etelezi mwa lihalaupa ku ba isa kwa Naha ya Sepiso. Ha ne ba laezwi kuli ba si ke ba libala, ne ku talusa kuli ku n’o hupula lika zeo ne ku lukela ku zwelapili ku ama hahulu bupilo bwa bona bwa ka zazi ni zazi.—Deut. 4:9, 10; 8:10-18; Ex. 12:24-27; Samu 136:15.

Ni luna lu swanela ku tokomela kuli ha lu libali. Ha lu nze lu tiyela mapacaca a mwa bupilo, lu tokwa ku hupula Jehova, ili ku hupula kuli ki Mulimu ya cwañi ni ku hupula lilato la n’a bonisize ka mpo ya Mwan’a hae, ya n’a fumanehisize tiululo ya libi za luna ilikuli lu kone ku ba ni bupilo bo bu petehile ku ya ku ile. (Samu 103:2, 8; 106:7, 13; Joa. 3:16; Maro. 6:23) Ku bala Bibele kamita ni ku abana ka tukufalelo kwa mikopano ya puteho ni mwa bukombwa bwa mwa simu ku ka tahisa kuli litaba za niti za butokwa hahulu-hulu zeo li be ku luna kamita.

Ha mu eza likatulo, ibe kuli ki ze tuna kamba ze nyinyani, mu hupule litaba za niti za butokwa zeo, mi li zamaise munahanelo wa mina. Mu si ke mwa libala. Mu kupe ketelelo ku Jehova. Ku fita ku talima lika ka mubonelo fela wa nama kamba ku sepa liketo za ku sa nahanisisa za pilu ye si ka petahala, mu ipuze kuli, ‘Ki lifi likelezo kamba likuka ze mwa Linzwi la Mulimu ze swanela ku ama katulo ya ka?’ (Liprov. 3:5-7; 28:26) Ha ku konahali ku hupula lika ze mu sa li ku ba mu bale kamba ku utwa. Kono zibo ye nepahezi ni lilato la ku lata Jehova ha li nze li hula ku mina, lukumbu lwa zibo yeo moya wa Mulimu u kona ku mi tusa ku hupula lu ka hula, mi lilato la mina le li hula ku Jehova li ka mi susumeza ku eza ka ku ya ka yona zibo yeo.