Lipuzo ze Zwa kwa Babali
“Tora ya ku Libelela” ya November 1, 1995, ne i tomile mamelelo ku seo Jesu n’a bulezi ka za “lusika lo,” sina mo lu balela kwa Mateu 24:34. Kana seo si talusa kuli ku na ni kakanyo ye ñwi ka za haiba Mubuso wa Mulimu ne u tomilwe kwa lihalimu ka 1914?
Puhisano yale ya mwa Tora ya ku Libelela ne i si ka tahisa cinceho ni ye kana mwa tuto ya luna ye mutomo ka za 1914. Jesu n’a file sisupo sa ku supa ku ba teñi kwa hae mwa m’ata a Mubuso. Lu na ni bupaki bo buñata bwa kuli sisupo seo si bile se si talelezwa haisali ku zwiwa ka 1914. Litaba ze iponezwi ka za lindwa, lukupwe, matuku, lizikinyeho za lifasi, ni lisupo ze ñwi li paka kuli haisali ku zwiwa ka 1914, Jesu u sweli ku busa ka ku ba Mulena wa Mubuso wa Mulimu. Seo si bonisa kuli haisali ku zwiwa ka nako yeo lu se lu bile mwa maungulo a muinelo wa linto.
Cwale he, ki sika mañi seo Tora ya ku Libelela ne i tatulula hande? Kihona, mutomo ne li kutwisiso ya ka m’o Jesu n’a itusiselize linzwi la “lusika” kwa Mateu 24:34. Taba yeo i balwa cwana: “Kaniti na mi bulelela, ni li: Lusika lo lwa kacenu ha lu na ku fela, konji zeo kaufela li bonahale pili.” Ki sifi seo Jesu n’a talusa ka “lusika,” mwa lizazi la hae hamohocwalo ni la luna?
Mañolo a mañata a paka kuli Jesu n’a si ka itusisa “lusika” ka ku ama kwa sikwata se siñwi se sinyinyani kamba se si ikemezi, se si talusa fela baeteleli ba Sijuda kamba balutiwa ba hae ba ba sepahala. Ka ku fapahana, n’a itusisize “lusika” ka ku nyaza likwanamunu la Majuda ba ne ba mu hanile. Ka ku tabisa, nihakulicwalo, batu ka buñwi ne ba kona ku eza seo muapositola Pitrosi n’a susuelize fa lizazi la Pentekonta, ili ku baka ni “ku ipulusa kwa lusika lo lu kopami lo.”—Likezo 2:40, NW.
Mwa pulelo yeo, Pitrosi ka ku utwahala fela n’a sa buleli ka ku nonga luli kwa batu ba lilimo za buhulu lifi kamba lifi kamba butelele bwa nako, kamba kuli n’a bapanya “lusika” kwa lizazi le liñwi. N’a si ka bulela kuli batu ba lukela ku puluswa kwa lusika lo ne lu pepilwe mwa silimo sa n’a pepilwe Jesu kamba lusika lo ne lu pepilwe ka 29 C.E. Pitrosi n’a bulela ka za Majuda be ne ba si balumeli ba mwa nako yeo—mwendi ba bañwi ka ku ba banananyana, ba bañwi ka ku ba ba bahulu—ba ne ba utwile tuto ya Jesu, ba ne ba boni limakazo za hae kamba ku utwa ka za zona, mi ne ba si ka mu amuhela sina Mesiya.
Ka bupaki Pitrosi n’a utwisisize cwalo muitusisezo wa Jesu wa “lusika” muta yena ni baapositola ba bañwi ba balalu ne ba li ni Jesu fa Lilundu la likota za Olive. Ka ku ya ka pulelo ya Jesu ya bupolofita, Majuda ba mwa nako yeo—sihulu, ba ne ba pila mwa nako ye swana ni ya Jesu—ne ba ka ipumana kamba ku utwa ka za lindwa, lizikinyeho za lifasi, lukupwe, ni bupaki bo buñwi bwa kuli mafelelezo a muinelo wa Sijuda ne a li bukaufi. Mane, lusika l’o ne lu si ka fela pili mafelelezo a si ka taha ka 70 C.E.—Mateu 24:3-14, 34.
Ku lukelwa ku itumelelwa kuli kamita ha lu si ka nga manzwi a Jesu ka kutwisiso yeo. Ku na ni tengamo ya batu ba ba si ka petahala ya ku bata ku ziba hande-nde ka za lizazi luli f’a ka tela mafelelezo. Mu hupule kuli nihaiba baapositola ne ba likile ku batisisa nako luli, ka ku buza kuli: “Mulena, kikuli se li cwale u ka zusa mubuso wa Isilaele?”—Likezo 1:6, litaku li siyamisizwe ki luna.
Ka milelo ye buniti ye swana, batanga ba Mulimu mwa linako za cwale ba likile ku fumana nako tenyene ye balwa ku zwa ka 1914 ku seo Jesu n’a bulezi ka za “lusika.” Sina ka mutala, ne ku nahanilwe kuli lusika lu kona ku ba lilimo ze 70 kamba 80, ili lwa batu ba ne ba nonobokile kuli ba kone ku utwisisa se si taluswa ki ndwa ya lifasi ya pili ni likezahalo ze ñwi; kacwalo lwa kona ku fumana ka m’o mafelelezo a bezi bukaufi ka sipimo se siñwi.
Muhupulo w’o niha ne u tomile fa mulelo o munde, kana ne u swalisani ni kelezo ya n’a zwezipili ku fa Jesu? Jesu n’a bulezi kuli: “Haili ka za lizazi leo ni za nako yeo, ha ku na ya li ziba; mane ni mangeloi a kwa lihalimu h’a li zibi, nihaiba Mwana, konji Ndate a li nosi. . . . Mu libelele he, kakuli ha mu zibi lizazi l’a ka taha Mulen’a mina.”—Mateu 24:36-42.
Kacwalo litaba za cwanoñu fa z’e mwa Tora ya ku Libelela ka za “lusika lo” ne li si ka cinca kutwisiso ya luna ka za se ne si ezahalile ka 1914. Kono ne li lu file kutwisiso ye utwahala hande kwa muitusisezo wa Jesu wa pulelo ya “lusika,” ili ku lu tusa ku bona kuli muitusisezo wa hae ne u si mutomo wa ku batisisa—ili ku bala ku zwa 1914—ku ziba ka m’o lu bezi bukaufi ni mafelelezo.