Mu Si Tuheleli Nto Ifi Kamba Ifi Ku Mi Palelwisa Ku Fiwa Likute

“Wa pilu ye ikokobeza, u ka fetuha ya kutekiwa.”—LIPROV. 29:23.

MU KONA KU ALABA CWAÑI?

Ki mwa linzila mañi mwa lu fa Mulimu likute?

Ki nto mañi ye kona ku lu palelwisa ku fiwa likute ki Mulimu?

Ku itiisa kwa luna ku kona ku tusa cwañi ba bañwi kuli ba fiwe likute ki Mulimu?

1, 2. (a) Linzwi la Siheberu le li tolokilwe kuli “likute” li talusañi? (b) Ki lipuzo mañi ze lu ka nyakisisa mwa taba mo?

MU HUPULANGAÑI ha mu utwa linzwi la “likute”? Kana mu hupulanga za pupo ya Jehova ye makaza? (Samu 19:1) Kana mu nahananga za tumbo kamba likute le ba fiwanga batu ba ba fumile, ba ba butali, kamba ba ba kondisize mwa bupilo? Mwa Bibele, linzwi la “likute” li fa muhupulo wa nto ye buima. Mwa linako za kwamulaho, muwaya-waya ne u pangiwanga fa macwe a butokwa a cwale ka gauda kamba silivera. Muwaya-waya o ne u na ni buima bo butuna ne u ngiwa kuli ne li wa butokwa hahulu. Kona libaka linzwi le li tolokilwe kuli “likute” ha li talusa nto ya butokwa hahulu kamba ye tabisa hahulu.

² Batu hañata ba kutekanga batu ba ba na ni maata kamba libubo. Kono mutu u swanela ku ezañi kuli a kutekiwe ki Mulimu? Liproverbia 22:4 i bulela kuli: “Mupuzo wa ku ikokobeza ni ku saba Mulimu, ki bufumu, ni ku kutekiwa, ni bupilo.” Mulutiwa Jakobo naa ñozi kuli: “Mu ikokobeze mwa meeto a Jehova, mi u ka mi pahamisa.” (Jak. 4:10) Ki likute le li cwañi la lu fa Jehova? Ki nto mañi ye kona ku tahisa kuli Jehova a si ke a lu fa likute? Mi lu kona ku tusa cwañi ba bañwi kuli ba fiwe likute leo?

3-5. Jehova u lu kuteka ka nzila ifi?

³ Walisamu naa lumela kuli Jehova naa ka mu fa likute. (Mu bale Samu 73:23, 24.) Jehova u fanga cwañi likute kwa batu ba ba sepahala? U ezanga cwalo ka ku ba shemuba ni ku ba fuyaula mwa linzila ze ñata. Ka mutala, u ba tusanga ku eza tato ya hae, mi wa ba tusanga kuli ba be ni bulikani bo bu tiile ni yena.—1 Makor. 2:7; Jak. 4:8.

⁴ Jehova hape u lu bonisa likute ka ku lu lumeleza ku kutaza taba ye nde. (2 Makor. 4:1, 7) Ha lu lumbeka Jehova ka ku kutaza taba ye nde, lu amuhela likute le li zwa ku yena mi lu tusa ba bañwi. Jehova hape u lu sepisa kuli: “Ni kuteka ba ba ni kuteka.” (1 Sam. 2:30) Jehova u kuteka batu ba ba kutaza taba ye nde ka ku ba fa libizo le li nde ili ku ba shemuba. Mi mane hape ba ka kutekiwa ki batu ba bañwi mwa puteho.—Liprov. 11:16; 22:1.

⁵ Batu ba ba utwa Jehova ba ka fumanañi kwapili? Bibele i sepisa kuli: “U ka kambamiswa, ku yo luwa naha; U ka bona ba ba maswe ha ba yundiswa.” (Samu 37:34) Batanga ba Mulimu ba na ni sepo ye tuna ya ku pila ku ya ku ile.—Samu 37:29.

“HA NI AMUHELI KANYA YE ZWA KWA BATU”

6, 7. Ki kabakalañi batu ba bañata ha ne ba si ka lumela kuli Jesu ne li Mesia?

⁶ Kana ku na ni nto ye kona ku lu palelwisa ku kutekiwa ki Jehova? Eni. Ka mutala, lu kana lwa isa hahulu pilu kwa batu ba ba si na silikani se sinde ni Jehova. Kona mo ne ba ezelize babusi ba mwa linako za Jesu. Muapositola Joani naa ñozi kuli babusi bao ne ba lumezi ku Jesu, “kono kabakala Bafalisi, ne ba sa mu buleli patalaza, kuli ba si ke ba lundulwa mwa sinagoge; kakuli ne ba lata kanya ye zwa kwa batu ku fita nihaiba kanya ye zwa ku Mulimu.” (Joa. 12:42, 43) Babusi bao ne ba sa swaneli ku latelela mihupulo ya Bafalisi.

⁷ Jesu naa talusize hande libaka batu ba bañata ha ne ba sa lumeli kuli ne li yena Mesia. (Mu bale Joani 5:39-44.) Sicaba sa Isilaele ne si libelezi Mesia ka lilimo-limo. Jesu ha naa kalisize ku kutaza, batu ba bañwi mwendi ne se ba kalile ku hupula kuli Mesia naa tuha a taha ku likana ni mo ne bu boniseza bupolofita bwa Daniele. Likwelinyana kwamulaho ku zwa fo, ba bañwi mane ne ba nahana kuli Joani mukolobezi ne li yena Mesia. (Luka 3:15) Kono Mesia ha na tile, ba ne ba li baluti ba Mañolo ne ba si ka lumela ku yena. Libaka? Jesu naa bulezi libaka ha ne ba si ka lumela ku yena ka ku ba buza kuli: “Mu ka lumela cwañi, hailifo mu amuhela kanya ye mu fanana yo muñwi ni yo muñwi, mi ha mu bati kanya ye zwa ku Mulimu a nosi?”

8, 9. Likute le lu fiwa ki batu li kona ku ba cwañi la butokwa hahulu ku fita likute le lu fiwa ki Jehova? Mu fe mutala wa liseli.

⁸ Kuli lu utwisise hande se si kona ku tahisa kuli batu ba bañwi ba nge kuli likute le ba fiwa ki batu ki la butokwa hahulu ku fita likute la lu fa Jehova, ha lu nyakisiseñi mutala wa liseli. Mwa mahalimu ku tezi liseli. Mwendi mwa hupula nako ye ñwi ha ne mu talimile kwa lihalimu ka nako ya busihu ni ku bona linaleli ze ñata-ñata. Mwendi ne mu tabisizwe ki bunde bwa linaleli zeo. (1 Makor. 15:40, 41) Kono mwa litolopo ze ñwi, ku na ni malaiti a mañata hahulu kuli mane ku taata hahulu kuli mutu a bone linaleli. Libaka? Kana ki ka libaka la kuli malaiti a mwa mikwakwa, mwa masitediyamu, ni ya mwa miyaho ye miñwi a benya hahulu kamba ki a mande hahulu ku fita liseli le li zwa kwa linaleli? Kutokwa! Ki ka libaka la kuli malaiti a mwa litolopo a fakaufi hahulu ni luna mi a tahisa kuli ku be taata hahulu ku luna ku bona linaleli. Kuli lu bone bunde bwa linaleli, lu swanela ku ya kwa sibaka se siñwi ko ku si na malaiti a swana ni a mwa litolopo.

⁹ Kamukwaoswana, likute le ba lu fa batu li kona ku tahisa kuli likute la lu fa Jehova li bonahale inge haki la butokwa. Batu ba bañata ha ba amuhelangi taba ye nde bakeñisa kuli ba saba mo ba ka ba ngela balikani ba bona ni batu ba mwa lubasi lwa bona. Nihaiba batanga ba Jehova ba kana ba bilaela hahulu mo ba ka ngelwa ki batu ba bañwi. Ka mutala, lu nge kuli mutangana yo muñwi u filwe ku kutaleza mwa sibaka mo ku pila batu ba zibana ni bona. Kono buñata bwa batu ba ba pila mwa sibaka seo ha ba zibi kuli mutangana yo ki yo muñwi wa Lipaki za Jehova. Kana mutangana yo u ka saba ni ku palelwa ku kutaza mwa sibaka seo? Mutala o muñwi ki wa mutu ya bata ku eza ze ñata mwa sebelezo ya Jehova, kono batu ba bañwi ba mu sheununa bakeñisa likonkwani za itomezi zeo. Kana mutu yo u ka teeleza kwa batu ba ba sa itebuhi sebelezo ya Jehova kuli ba mu palelwise ku peta likonkwani za hae? Kamba lu nge kuli mutu yo muñwi u ezize sibi se situna. Kana u ka pata sibi sa hae bakeñisa ku saba ku amuhiwa buikalabelo bwa na ni bona mwa puteho, kamba kana u ka pata sibi sa hae bakeñisa kuli ha tabeli ku swabisa lubasi lwa hae ni balikani ba hae? Haiba mutu yo u nga silikani sa hae ni Jehova ku ba sa butokwa hahulu, mutu yo ku si na ku kakanya u ka kupa tuso kwa baana-bahulu.—Mu bale Jakobo 5:14-16.

10. (a) Ku kona ku ezahalañi haiba lu bilaela hahulu mo ba lu ngela ba bañwi? (b) Lu kona ku kolwañi haiba lwa ikokobeza?

¹⁰ Mwendi mu ikutwa kuli mu sebeza ka taata kuli mu be Bakreste ba ba tiile, kono muzwale yo muñwi u kuta-kutelanga ku mi fa kelezo. Kana mu ka amuhela kelezo yeo ni ku tusiwa ki yona? Kamba mu ka hana kelezo yeo bakeñisa kuli mwa ikuhumusa, mu bilaezwa hahulu ki mo ba mi ngela batu, kamba mu bata ku ikemelanga bakeñisa ze ne mu ezize. Kamba lu nge kuli mu eza musebezi o muñwi ni mizwale ni likaizeli ba bañwi. Kana mu ka bilaela kuli ki mañi ya ka babazwa hahulu bakeñisa musebezi o mu eza? Ha mu ipumana mwa miinelo ye lu nyakisisize, mu hupulange kuli ‘mutu wa pilu ye ikokobeza, u ka fetuha ya kutekiwa.’—Liprov. 29:23.

11. Lu swanela ku ikutwa cwañi batu ba bañwi ha ba lu babaza, mi ki kabakalañi ha lu swanela ku ikutwa cwalo?

¹¹ Baana-bahulu ni mizwale ba ba sebeza ka taata kuli ba fiwe buikalabelo mwa puteho ba swanela ku tokomela kuli ha ba bati ku “bubekwa ki batu.” (1 Tim. 3:1; 1 Mates. 2:6) Muzwale u swanela ku eza cwañi haiba batu ba bañwi ba mu babaza bakeñisa nto ye ñwi ya petile? Ki niti kuli muzwale yo ha na ku ipatela libubo sina mwa naa ezelize Mulena Saule. (1 Sam. 15:12) Kono kana muzwale yo u ka itumelela kuli Jehova ki yena ya mu tusize ku peta nto yeo ni kuli kwapili u ka kona ku kondisa feela haiba Jehova a zwelapili ku mu fuyaula ni ku mu tusa? (1 Pit. 4:11) Mo lu ikutwelanga ha lu babazwa ki ba bañwi ku bonisa haiba lu bata ku fiwa likute ki batu kamba Jehova.—Liprov. 27:21.

“MU TABELA KU EZA LITAKAZO ZA NDATAA MINA”

12. Ki kabakalañi Majuda ba bañwi ha ne ba hanile lushango lwa Jesu?

¹² Nto ye ñwi ye kona ku lu tahiseza kuli lu si ke lwa kutekiwa ki Jehova ki litakazo za luna ze maswe. Bakeñisa litakazo ze maswe, lu kana lwa hana ku teeleza kwa litaba za niti. (Mu bale Joani 8:43-47.) Ka mutala, Jesu naa bulelezi Majuda ba bañwi kuli ne ba hanile lushango lwa hae bakeñisa kuli ne ba tabela ku eza tato ya ndataa bona yena Diabulosi.

13, 14. (a) Babatisisi ba litaba ba bulelañi ka za booko bwa luna ni linzwi la mutu? (b) Lu kona ku keta cwañi batu be lu ka teeleza ku bona?

¹³ Fokuñwi lu teelezanga kwa lika ze lu tabela ku teeleza ku zona. (2 Pit. 3:5) Jehova u bupile booko bwa luna ka nzila ye komokisa kuli mane booko bwa luna bwa kona ku sa isa pilu kwa mufuta wa lilata le liñwi. Ha mu kutumane hanyinyani mi mu teeleze milumo ye mu utwa ka nako ya cwale. Mwendi haki milumo kaufela ye mu utwile ha ne mu kutumani. Libaka? Nihaike kuli booko bwa mina bwa kona ku utwa milumo ye shutana-shutana, booko bwa mina ne bu mi tusa ku isa pilu kwa mulumo u li muñwi feela. Kono ku taata kuli booko bwa luna bu lu konise ku isa pilu ku ze ba bulela batu ba ba shutana-shutana ka nako i liñwi. Babatisisi ba litaba ba fumani kuli luna batu lu kona ku isa pilu ku mutu a li muñwi feela ha nze a bulela. Muinelo wo u bonisa kuli batu ba babeli ha ba bulela ka nako ye swana, lu na ni ku iketela ku teeleza ku mutu a li muñwi feela. Mu ka iketela mutu ye mu bata ku teeleza ku yena. Majuda ba mwa linako za Jesu ne ba tabela ku eza litakazo za ndataa bona yena Diabulosi, mi ki lona libaka ha ne ba si ka teeleza ku Jesu.

¹⁴ Bibele i bulela kuli ka nzila ye ñwi, lu utwanga manzwi a ‘butali’ ni manzwi a ‘bukuba.’ (Liprov. 9:1-5, 13-17) Lu swanela ku eza keto. Lu ka keta ku teeleza manzwi a cwañi? Keto ya luna i ka itinga ku mutu ye lu bata ku tabisa. Haiba lu lingu za Jesu, lu ka mu teeleza ni ku mu latelela. (Joa. 10:16, 27) Jesu u bulela kuli balateleli ba hae ba “kwa lineku la niti.” (Joa. 18:37) ‘Ha ba zibi linzwi la ba sili.” (Joa. 10:5) Batu ba ba latelela Jesu ka buikokobezo ba ka kutekiwa ki Mulimu.—Liprov. 3:13, 16; 8:1, 18.

“A TALUSA KU KANYISWA KWA MINA”

15. Ki kabakalañi Paulusi ha naa bulezi kuli manyando a hae naa talusa ku kanyiswa kwa mizwale ba mwa Efese?

¹⁵ Lu kona ku tusa cwañi batu ba bañwi kuli ba kutekiwe ki Mulimu? Nzila ye ñwi ye lu kona ku ba tusa ka yona ki ka ku ba ni buitiiso. Paulusi naa ñolezi puteho ya kwa Efese kuli: “Hakulicwalo ni mi kupa kuli mu si ke mwa zwafiswa ki manyando e ni tahezwi ki ona kabakala mina, kakuli a talusa ku kanyiswa kwa mina.” (Maef. 3:13) Ki kabakalañi Paulusi ha naa bulezi kuli manyando a hae naa talusa ku kanyiswa kwa mizwale ba mwa Efese? Ka ku sebeleza mizwale ba hae ku si na taba ni butata bwa naa talimana ni bona, Paulusi naa ba tusize ku lemuha kuli ku sebeleza Mulimu ku swanela ku ba nto ya butokwa hahulu ku Mukreste. Kambe Paulusi naa zwafile ha naa kopani ni miliko, mizwale ba hae mwendi ne ba ka nahana kuli bulikani bwa bona ni Jehova, bukombwa bwa bona, ni sepo ye ne ba na ni yona ne si za butokwa. Ka ku itiisa mwa miliko ya hae, Paulusi naa tusize mizwale ku lemuha kuli ku ba mulutiwa wa Kreste ki nto ya butokwa hahulu.

16. Ne ku ezaheziñi ku Paulusi ha naa li mwa Listra?

¹⁶ Mizwale ne ba tusizwe hahulu ki mutala wa Paulusi ha naa bonisize tukufalelo ni ku itiisa. Liñolo la Likezo 14:19, 20 li lu bulelela cwana ka za ze ne ezahezi ku Paulusi ha naa li kwa Listra: “Majuda ba punya ku zwa kwa Antioke ni Ikone mi ba coweza buñata, mi ba pobaula Paulusi ka macwe ni ku mu hohela kwande a muleneñi, ba nze ba li u shwile. Kono balutiwa ha se ba mu potolohile, a zuha ni ku kena mwa muleneñi. Mi habusa a ya ni Barnabasi kwa Derba.” Mu nahane mo ne ku bezi taata ku Paulusi ku zamaya musipili o eza likilomita ze 100 ka mahutu hasamulaho wa ku bata ku bulaiwa ka ku pobaulwa!

17, 18. (a) Ki kabakalañi ha lu kona ku bulela kuli Timotea naa zibile manyando a naa kopana ni ona Paulusi mwa Listra? (b) Mutala wa Paulusi wa ku itiisa ne u tusize cwañi Timotea?

¹⁷ Kana Timotea naa li teñi ka nako ya naa pobaulwa Paulusi? Mwendi. Buka ya likezo ha i alabi puzo yeo. Kono Timotea naa ziba ze ne ezahalile ku Paulusi. Mwa liñolo la hae la bubeli, Paulusi naa ñolezi Timotea kuli: “U latelezi ka tokomelo tuto ya ka, mupilelo wa ka.” Kwandaa ku ziba kuli Paulusi naa pobauzwi mwa Listra, Timotea hape naa ziba kuli Majuda ne ba lelekile Paulusi mwa Antioke ni kuli batu ba bañwi ne ba likile ku pobaula Paulusi mwa Ikone.—2 Tim. 3:10, 11; Lik. 13:50; 14:5, 19.

¹⁸ Timotea naa ziba kuli Paulusi naa itiisize mwa miinelo ye taata kaufela yeo. Ku lukela ku ba kuli Timotea naa itutile ze ñata kwa mutala wa Paulusi. Paulusi ha naa zo pota kwa Listra, naa zo talusezwa kuli Timotea naa eza hande mwa puteho, “naa pakwa hande ki mizwale ba mwa Listra ni Ikone.” (Lik. 16:1, 2) Hamulaho wa nako, Timotea naa itukiselize ku fiwa buikalabelo bo butuna.—Mafil. 2:19, 20; 1 Tim. 1:3.

19. Batu ba bañwi ba kona ku tusiwa cwañi haiba lu itiisa?

¹⁹ Haiba lu zwelapili ku eza za lata Mulimu, mutala wa luna u ka tusa banana ku ba batanga ba Mulimu ba ba itingwa hahulu. Banana, mu talimisisange ze lu eza ni ku ituta mo lu bulelelanga ni batu ha lu li mwa bukombwa mi sihulu mu itute mo lu ezezanga ha lu kopana ni miinelo ye taata mwa bupilo. Paulusi naa bulezi kuli naa itiisize mwa miinelo ye miñata ilikuli a tuse batu ba bañwi ku amuhela bupilo bo bu sa feli.—2 Tim. 2:10.

20. Ki kabakalañi ha lu swanela ku zwelapili ku bata kanya ye zwa ku Mulimu?

²⁰ Lu na ni mabaka a mande a lu tusa ku zwelapili ku ‘bata kanya ye zwa ku Mulimu a nosi.’ (Joa. 5:44; 7:18) Jehova u fa “bupilo bo bu sa feli ku ba ba bata kanya.” (Mu bale Maroma 2:6, 7.) Ku itiisa kwa luna hape ku kona ku tusa batu ba bañwi ku zwelapili ku sepahala ni ku fumana bupilo bo bu sa feli. Kamukwaocwalo, mu si tuheleli nto ifi kamba ifi ku mi palelwisa ku fumana kanya kamba likute la fa Mulimu.

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Bakreste ba bahulu ha ba itiisa, ba banca ba kona ku ituta kwa mutala wa bona