Saule U Katana Balikani ni Lila za Hae Za Kale
SAULE ya na tilo bizwa muapositola Paulusi hasamulaho, mwendi na sabile hahulu ku kutela kwa Jerusalema lwa pili ku zwa fela fa bela Mukreste.a Lilimo ze talu kwamulaho, Saule na zwile mwa muleneñi wo inze a tukufalezwi ku fumbela ni ku bulaya balutiwa ba Jesu. Na filwe mata a ku tama Bakreste kaufela ba na ka fumana mwa Damaseka.—Likezo 9:1, 2; Magalata 1:18.
Saule ha sa bile Mukreste, na si ka saba ku bonisa tumelo ya hae ku Mesiya ya na zusizwe kwa bafu. Kona libaka Majuda ba kwa Damaseka ha ne ba bata ku mu bulaya. (Likezo 9:19-25) Na sa libeleli kuli balikani ba hae ba kale ba Majuda ne ba ka mu amuhela hande mwa Jerusalema. Kono Saule yena na iyakatwa hahulu ku yo bonana ni balutiwa ba Kreste mwa Jerusalema. Niteñi ne ku si bunolo ku eza cwalo.
“Saule h’a fita mwa Jerusalema a lika ku kopana ni balutiwa; kono ne ba mu saba kamukana, ba sa kolwi kuli ki mulutiwa ni yena.” (Likezo 9:26) Ha lu komoki hahulu ku utwa cwalo. Ha ni li na zibahala ku ba mulwanisi yo mutuna. Balutiwa ne ba nga kuli na ipumisa ku ba Mukreste ilikuli a yo bona ze ezahala mwa puteho. Kacwalo Bakreste ba mwa Jerusalema ne ba sa lati ku swalisana ni yena.
Kono mutu yo muñwi na tilo tusa Saule. Bibele i bonisa kuli Barnabasi na isize munna yo ya na banga mulwanisi kwa “baapositola,” mwendi ku Pitrosi (Kefasi) ni Jakobo, munyan’a Mulena, mi a ba taluseza za musebezi wa hae wa ku kutaza mwa Damaseka ni kuli Saule na sa li Mukreste cwale. (Likezo 9:27; Magalata 1:18, 19) Bibele ha i bonisi mo ne ku tezi kuli Barnabasi a sepe Saule. Ha ku zibahali nji sibeli sa bona ne ba zibana ni kale, ili nto ye ne tisize kuli Barnabasi a nyake Saule ni ku mu yemela kuli na cincize luli. Mi ha ku zibahali nji Barnabasi na zibana ni Bakreste ba kwa Damaseka kuli a zibe kuli Saule ne se li Mukreste cwale. Ibe kuli ne ku li cwalo kamba kutokwa, Barnabasi na pakile kuli Saule na sa pumi. Mi Saule a tanda mazazi a 15 ni muapositola Pitrosi.
U Tanda Mazazi A 15 ni Pitrosi
Saule na lumilwe ki Jesu ka sibili, kacwalo na sa tokwi ku fiwa tumelezo ki batu sina mwa na taluselize Magalata. (Magalata 1:11, 12) Kono ku si na ku kakanya, Saule na boni butokwa bwa ku ziba hande litaba za bukombwa bwa Jesu. Ha na ka pila ni Pitrosi, Saule na ka ziba litaba zeo kaufela. (Luka 24:12; 1 Makorinte 15:3-8) Saule na bata ku ziba litaba ze ñata ku bo Pitrosi ni Jakobo, mi ni bona ne ba ka tabela ku ziba ze ñata ka za pono ya Saule ni bukombwa bwa hae.
Mwa Na Piliselizwe Saule kwa Balikani Ba Hae Ba Kale
Setefani u zibalaha ku ba yena Mukreste wa pili ya na shwezi tumelo ya hae. Na fetulani ni “batu ba sinagoge ye bizwa ya Balukuluhi, ni ba sinagoge ya kwa Sireni, ni ya kwa Alexandria, ni Majuda ba kwa Silisia ni ba kwa Asia.” Kono cwale Saule na “fetulana ni Majuda ba Magerike” ni ku kutaza ku bona a sa sabi. Ne ba ikutwile cwañi ha ba bona cwalo? Ba fumba ku mu bulaya.—Likezo 6:9; 9:28, 29.
Kwa utwahala luli Saule ha na bata ku taluseza balikani ba hae ba kale za cinceho ye tuna ya na ezize ni ku ba luta ka za Mesiya. Kono Majuda ba Magerike ba, ne ba bata ku mu bulaya kakuli ne ba mu nga kuli ki mufetuheli.
Kana Saule na lemuhile kozi ya na li ku yona luli? Bibele i lu bulelela kuli ha na nze a lapela mwa tempele, a bona Jesu mwa pono, mi Jesu a li ku yena: “Akufa, u zwe mwa Jerusalema kapili, kakuli ha ba na ku amuhela ku wena bupaki b’o ka ni paka.” Saule a alaba a li: ‘Mulena, ba ziba kuli ki na ya n’a kenya mwa tolongo, ni ku nata mwa sinagoge ni sinagoge ba ba lumezi ku Wena; mi niha ku sululwa mali a Setefani, paki ya hao, ne ni li kwateñi, ne ni lumezi pulao ya hae; ki na ya n’a libelela likubo za ba ba mu bulaya.’—Likezo 22:17-20.
Ba bañwi ba nga kuli manzwi a Saule ao a bonisa kuli na lemuhile kozi ya na li ku yona. Ba bañwi bona ba nga kuli Saule ha na bulela manzwi ani, na talusa cwana kuli: ‘Ba ziba kuli ne ni li mulwanisi inge bona. Ba swanela ku ni utwa luli. Mwendi na kona ku ba tusa ku ziba niti.’ Niteñi Jesu na ziba kuli Majuda bao ne ba si ke ba utwa lushango lwa mutu ye ne ba twi ki “mufetuheli.” Na bulelezi Saule kuli: “Zamaya: kakuli ni ka ku lumela kwahule, kwa Bahedeni.”—Likezo 22:21, 22.
Bakreste ba bañwi ha ne ba lemuhile kozi ya na li ku yona, ba matiseza Saule ka bubebe kwa likamba la Sesarea mi ba mu fundula ku ya habo yena kwa Tarese, ili musipili o eza likilomita ze 500. (Likezo 9:30) Saule na kutezi kwa Jerusalema ha se ku fitile lilimo ze ñata.
Mwendi ku fundula Saule ka bubebe ne ku silelelize puteho ya Sikreste. Ku ba teñi kwa hae ne ku ka tumbula mifilifili. Saule ha sa funduzwi, “likeleke ne li inzi mwa kozo mwa Judea kaufela, ni mwa Galilea, ni mwa Samaria; za ikahisa, za zamaya mwa sabo ya Mulena, mi ne li hula ka tuso ya Moya o Kenile.”—Likezo 9:31.
Libaka Ha Lu Tokwa ku Ba ni Maseme
Sina mo ne ku inezi mwa miteñi ya baapositola, lu kana lwa ipumana mwa miinelo ye tokwa kuli lu be ni maseme. Fo ha ku talusi kuli lu swanela ku kakanya batu be lu sa zibi kaufela. Kono ka linako ze ñwi, baipumisi ba nyandisize batu ba Jehova ilikuli ba fumanele fateñi kamba kuli ba sinye puteho. Kacwalo ki kwa butokwa ku ba ni maseme ilikuli lu si ke lwa pumiwa.—Liproverbia 3:27; 2 Timotea 3:13.
Mwa na ezelize Saule ha na kutaza mwa Jerusalema ku bonisa nzila ye ñwi yeo Bakreste ba kona ku bonisa ka yona maseme. Ku kutaleza mwa libaka ze ñwi kamba kwa batu ba bañwi, inge cwalo balikani ba luna ba kale, ku kona ku lu kenya mwa lubeta, ku fokolisa tumelo ya luna ni ku sinya mikwa ya luna ye minde. Lu swanela ku ba ni maseme ha lu keta nako ya ku kutaza ni sibaka sa ku yo kutaleza.—Liproverbia 22:3; Mateu 10:16.
Lwa kona ku kolwa kuli taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu i ka kutazwa pili mafelelezo a lifasi le li maswe le a si ka taha kale. Saule u lu tomezi mutala o munde luli wa ku “bulela Libizo la Mulena Jesu a sa sabi se siñwi” kwa balikani ni lila za hae za kale!—Likezo 9:28.
[Litaluso za kwatasi]
a Saule kacenu u zibahala hahulu ka libizo la muapositola Paulusi. Kono mwa Mañolo a mañata a itusisizwe mwa taba ye, u bizisizwe ka libizo la hae la Sijuda lona la Saule.—Likezo 13:9.
[Siswaniso se si fa likepe 16]
Saule a sa fita fela mwa Jerusalema, a kutaza kwa Magerike ba Majuda ka bundume