Libaka Mulalelo wa Mulena Ha U Li Wa Butokwa ku Mina

JESU KRESTE n’a tomile Mulalelo wa Mulena fa busihu bwa mafelelezo bwa bupilo bwa hae bwa butu bwa fa lifasi-mubu. Leo ne li la Bune manzibwana, March 31, mi Jesu n’a shwile lizazi ha se li sikuluhile la Butanu, April 1. Bakeñisa kuli mazazi a kalenda ya Sijuda ne a balwa ku zwa manzibwana a lizazi le liñwi ku isa a le li tatama, Mulalelo wa Mulena hamohocwalo ni lifu la Jesu ne li ezahezi la Nisani 14, 33 C.E.

Ki kabakalañi Jesu ha n’a tomile ona mulalelo w’o? Sinkwa ni veine za n’a itusisize li na ni butokwa mañi? Ki bomañi ba ba swanela ku abana teñi? Mulalelo w’o u swanelwa ku eziw’angwa hamulaho wa nako ye kuma kai? Mi u kona cwañi ku ba wa butokwa ku mina?

Libaka Ha Ne U Tomilwe?

Ka ku ama kwa Mulalelo wa Mulena, Jesu n’a bulelezi baapositola ba hae kuli: “Mu eze seo kuli mu ni hupule ka sona.” Ka ku ya ka toloko ye ñwi, n’a bulezi kuli: “Mu eze seo ka ku ba kupuzo ya ka.” (1 Makorinte 11:24; The New English Bible) Ka mo ku bezi fela, Mulalelo wa Mulena hañata u taluswa sina Kupuzo ya lifu la Kreste.

Jesu n’a shwile a li muyemeli wa bubusi bwa Jehova y’a li mubuluki wa busepahali mi kacwalo n’a bonisize Satani ku ba munyazi ya puma h’a bulela kuli batu ba ba lukile ba sebeleza Mulimu ka ku ba fela ni maikuto a buitati. (Jobo 2:1-5) Lifu la hae ne li nyakalalisize pilu ya Mulimu.—Liproverbia 27:11.

Ka lifu la hae sina mutu ya petehile, Jesu hape n’a ‘file bupilo bwa hae kuli bu be tiululo ku ba bañata.’ (Mateu 20:28) Ka ku eza sibi ku Mulimu, mutu wa pili n’a hanile bupilo bwa mwa bupetehi ni litibelelo za bona kaufela. Kono “Mulimu u latile lifasi [la mufuta wa mutu] hahulu, mane u li file Mwan’a hae wa libanda, kuli mutu ufi kamba ufi ya lumela ku yena a si ke a shwa, kono a be ni bupilo bo bu sa feli.” (Joani 3:16) Ee, “mupuzo wa sibi ki lifu; kono mpo ya sishemo sa Mulimu ki bupilo bo bu sa feli ka Jesu Kreste Mulen’a luna.”—Maroma 6:23.

“Ni Amuhezi ku Mulena”

Se si monyehela fa kupuzo ya lifu la Kreste ki manzwi a muapositola Paulusi a’ li: “Ni amuhezi ku Mulena se ni mi file sona: Kikuli Mulena Jesu, mwa busihu bo a betekilwe, n’a ngile buhobe, A itumela, a bu komauna, mi a li: Mu nge, mu ce; se ki mubili wa ka o lobehezwi mina; mu eze seo kuli mu ni hupule ka sona. Kamukwaocwalo, ha ba se ba lalezi, a nga sinwiso, mi a li: Sinwiso se ki bulikani bo bunca bwa mwa mali a ka; mu eze seo kamita ha mu nwa mwateñi, kuli mu ni hupule ka sona. Mi cwale kamita ha mu ca kwa buhobe bo, mi mu nwela mwa sinwiso seo, ikaba mu bulela lifu la Mulena, mane a kute.”—1 Makorinte 11:23-26.

Bakeñisa kuli Paulusi n’a siyo hamoho ni Jesu ni baapositola ba ba 11 la Nisani 14, 33 C.E., taba ye ka mo ku bonahalela fela n’a i “amuhezi ku Mulena” ka ku patululelwa ka puyelelo. Jesu n’a tomile Kupuzo yeo “mwa busihu bo a betekilwe” ki Judasi kwa lila za bulapeli bwa Sijuda, ba ne ba susuelize Maroma ku kokotela Kreste. Ba ba na ni tukelo ya ku ca kwa buhobe ni ku nwa kwa veine ya swanisezo ne ba eza cwalo ka ku mu hupula.

I Eziw’angwe Hamulaho wa Nako ye Kuma Kai?

Ki sifi se si taluswa ki manzwi a Paulusi a kuli: “Kamita ha mu ca kwa buhobe bo, mi mu nwela mwa sinwiso seo, ikaba mu bulela lifu la Mulena, mane a kute”? Bakreste ba ba tozizwe ba ba sepahala ne ba ka ca ku za swanisezo za Kupuzo “kamita” ku fitela ba shwa, mi ba zusezwe kwa bupilo bwa kwa lihalimu hamulaho. Fapil’a Mulimu ni lifasi, kacwalo ne ba ka bulela tumelo ya bona mwa tukiso ya Jehova ya sitabelo sa Jesu. Ka butelele bwa nako ye kuma kai? “Mane a kute,” ki mwa n’a bulelezi Paulusi, ka mo ku bonahalela fela ili ku talusa kuli yona mikiti yeo i ka zwelapili ku fitela ku taha kwa Jesu kwa ku amuhela balateleli ba hae ba ba tozizwe mwa lihalimu ka zuho mwahal’a “ku ba teñi” kwa hae. (1 Matesalonika 4:14-17, NW) Seo si lumelelana ni manzwi a Kreste kwa baapositola ba ba sepahala ba ba 11, a’ li: “Mi ni sin’o ya, ni ku mi lukiseza sibaka, ni ka kuta, ni t’o mi nga, kuli mo ni inzi, ni mina mu be kwateñi.”—Joani 14:3.

Kana lifu la Kreste li swanelwa ku ezezwa kupuzo ka zazi ni zazi kamba ka viki ni viki? Kihona, Jesu n’a tomile Mulalelo wa Mulena mi n’a bulailwe ka la Paseka, le ne li li la kupuzo ya ku lukululwa kwa Isilaele ku zwa mwa butanga kwa Egepita. Ka mo ku bezi fela, u bizwa “[Kreste] Paseka ya luna” kakuli ki yena ngunyana ye tabezwi Bakreste. (1 Makorinte 5:7) Paseka ne i eziwa hañwi fela ka silimo, ili la Nisani 14. (Exoda 12:6, 14; Livitike 23:5) Seo si akaleza kuli lifu la Jesu li swanela ku ezezw’anga kupuzo hamulaho wa nako ye likana fela ni ka mo ne i ezezwa Paseka—ili hañwi ka silimo, isiñi ka zazi ni zazi kamba ka viki ni viki.

Ka lilimo ze myanda ye sikai ba bañata ba ne ba itibahaza ku ba Bakreste ne ba eza kupuzo ya lifu la Jesu hañwi ka silimo. Bakeñisa kuli ne ba eza cwalo ka la Nisani 14, ne ba bizwa Ma-Quartodeciman, ye talusa kuli “ba la bu-14.” Ka za bao, muituti wa litaba za kwamulaho J. L. von Mosheim n’a ñozi kuli: “Bakreste ba mwa Asia Minor ne ba twaezi ku eza mukiti o’ kenile wo, o’ li kupuzo ya ku tomiwa kwa mulalelo wa Mulena, ni lifu la Jesu Kreste, ka nako ye swana yeo Majuda ne ba ca ngunyana ya Paseka, ili manzibwana a lizazi la bulishumi ka a mane la kweli ya pili [Nisani]. . . . Ne b’a nga mutala wa Kreste ku ba ni m’ata a’ swana ni a mulao.”

Butokwa bwa za Swanisezo

Paulusi n’a bulezi kuli Jesu “n’a ngile buhobe [sinkwa, NW], A itumela, a bu komauna.” Sona sinkwa seo se si swana sina liñende le li si ka natifazwa se ne si besiwa ka bupi ni mezi ku si na mumela (kamba, isiti) ne si na ni ku komaunwa kuli si ciwe. Ka mubulelelo wa swanisezo wa mwa Bibele, mumela u yemela sibi kamba silafazo. Ka ku susueza Bakreste ba mwa Korinte kuli ba lundule mutu wa muzamao o’ maswe mwa puteho, Paulusi n’a bulezi kuli: “Kana ha mu zibi kuli mumela o munyinyani u hulisa liñende kaufela? Mu ikenise kwa mumela wa kale, kuli mu be liñende le linca, mi mu tokwe mumela. Kakuli Paseka ya luna, ili Kreste, i tabezwi luna. Cwale, a lu eze mukiti isi ka mumela wa kale, kikuli mumela wa mikwa ye maswe ni wa lunya, kono ibe ka mahobe a si na mumela, a kenile, ni a niti.” (1 Makorinte 5:6-8) Sina fela bupi bwa sinkwa bo bunyinyani bo bu umezwi ha bu hulisa limpule, kamba ndunduli kamukana, ya sinkwa, ki cwalo puteho neikaba ye si ka kena mwa meto a Mulimu haiba ku silafaza kwa mutu ya eza sibi ne ku si ke kwa zwisiwa. Ne ba tokwa ku zwisa “mumela” mwahal’a bona, sina fela Maisilaele ha ne ba si ke ba ba ni mumela mwa mandu a bona mwahal’a Mukiti wa Buhobe bo bu si na Mumela o ne u latelela Paseka.

Ka ku ama kwa sinkwa sa Kupuzo se ne si si na mumela, Jesu n’a bulezi kuli: “Se ki mubili wa ka o lobehezwi mina.” (1 Makorinte 11:24) Sinkwa si yemela mubili wa nama o’ petehile wa Jesu, ka za w’o Paulusi n’a ñozi kuli: “[Jesu], nako y’a tahile mwa lifasi, u ize: Ha u si ka lata sitabelo nihaiba nubu, Kono u ni lukiselize mubili; Ha u katelwi ze ciswa ka mulilo, kamba matabelo kabakala sibi; Kiha ni ize: Ki na yo, na ta, (Sina ha ku ñozwi za ka mwa buka,) Ni t’o eza se si latwa ki Wena, Mulimu. . . . Mi ki kabakala ku lata kwa Mulimu ko, ha lu kenisizwe ka sitabelo sa mubili wa Jesu Kreste se si ezizwe hañwi.” (Maheberu 10:5-10) Mubili wa Jesu wa butu o’ petehile ne u si na sibi mi ne u sebeza sina sitabelo sa tiululo kwa mufuta wa mutu.—Maheberu 7:26.

Hamulaho wa ku lapelela sinwiso sa veine ye fubelu ye si ka zwakiwa ka nto ye ñwi ifi kamba ifi, Jesu n’a bulezi kuli: “Sinwiso se ki bulikani bo bunca bwa mwa mali a ka.” (1 Makorinte 11:25) Toloko ye ñwi i li: “Sinwiso se si talusa bulikani bo bunca bo bu tomiwa ka mali a ka.” (Moffatt) Sina fela mali a lipoho ni lipuli ze ne filwe sitabelo ha ne a toma hande bulikani bwa Mulao mwahal’a Mulimu ni sicaba sa Isilaele, ki cwalo mali a Jesu a n’a suluzwi mwa lifu n’a toma hande bulikani bo bunca. Ku bulelwa kwa bulikani bo bunca b’o ku lu tusa ku zibisisa hande ba ba swanela ku ca ku za swanisezo za Kupuzo.

Ki Bomañi Ba Ba Swanela ku Ca?

Balateleli ba Jesu ba ba tozizwe, ba ba mwa bulikani bo bunca, ba ca ka tukelo ku za swanisezo za Kupuzo. Bulikani b’o bu eziwa mwahal’a Mulimu ni Isilaele wa kwa moya. (Jeremia 31:31-34; Magalata 6:16) Kono bulikani bo bunca kwa mafelelezo bu ka tisa limbuyoti kwa mufuta wa mutu kaufela o ipeya ku utwa, mi mwa kona ku ba mwahal’a ba ba amuhela limbuyoti zeo.

Ba ba ca ku za swanisezo za Kupuzo ba lukela ku ba mwa bulikani bwa ka butu b’o Jesu n’a ezize kwa neku la Mubuso. Ha n’a toma mulalelo w’o, Jesu n’a bulelezi baapositola ba hae ba ba sepahala kuli: “Ni ka mi fa mubuso, sina ndate h’a ni file ona.” (Luka 22:29) Bulikani bwa Mubuso bo ne bu ezizwe ki Mulimu ni Mulena Davida ne bu supa kwapili kwa ku taha kwa Jesu, ya n’a ka busa ku ya ku ile mwa Mubuso wa kwa lihalimu. Maisilaele ba kwa moya ba ba eza 144,000, ba ba ka abana bubusi ni yena, ba swaniselizwe sina ba ba yemi fa lilundu la Sione wa kwa lihalimu ni Ngunyana, yena Jesu Kreste. Ha ba zusiwa, ba ka busa ni Kreste sina malena ni baprisita hamoho ni yena. (2 Samuele 7:11-16; Sinulo 7:4; 14:1-4; 20:6) Ki bao fela ba ba mwa bulikani bo bunca ni mwa bulikani bwa ka butu hamoho ni Jesu ba ba na ni tukelo ya ku ca ku za swanisezo za Mulalelo wa Mulena.

Moya wa Mulimu u fa bupaki hamoho ni moya wa ba ba tozizwe kuli ki bana ba Hae ni bayoli hamoho ni Kreste. Paulusi n’a ñozi kuli: “Moya u pakelana ni moya wa luna kuli lu bana ba Mulimu. Mi ha lu li bana hape lu ka ca sanda; lu ce sanda sa Mulimu, lu si ce ni Kreste; haiba lu utwa butuku ni yena, kuli lu fumane kanya ni yena.” (Maroma 8:16, 17) Moya o kenile, kamba m’ata a’ sebeza a Mulimu, a tahisa ku ba ba tozizwe buikolwiso bwa kuli ba libile kwa ku ba ni bupilo bwa kwa lihalimu. Ba bona sina se si buleliwa ku bona nto kaufela yeo Mañolo a bulela ka za bupilo bwa kwa lihalimu mi ba tabela ku itombola lika za lifasi-mubu kamukana, ku kopanyeleza cwalo ni bupilo bwa butu. Nihailikuli bupilo mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu ne bu ka ba bo bu makalisa, ha ba na sepo yeo. (Luka 23:43) Sepo ya kwa lihalimu ye tiile ili ye s’a cincehi ye si ka tomwa fa mibonelo ya bulapeli bwa buhata i ba fa tukelo ya ku ca ku za swanisezo za fa Kupuzo.

Jehova n’a ka nyemiswa haiba mutu yo muñwi n’a ka itahisa sina ya bizizwe ku ba mulena ni muprisita wa kwa lihalimu inze a sina pizo ye cwalo. (Maroma 9:16; Sinulo 22:5) Mulimu n’a bulaile Kora kabakala buipi bwa ku bata buprisita. (Exoda 28:1; Numere 16:4-11, 31-35) Kacwalo, ku cwañi haiba maikuto a’ tiile kamba mihupulo ya bulapeli ya kale i tahiseza mutu ku ca ka mafosisa ku za swanisezo za fa Kupuzo? Hakulicwalo yena u swanela ku tuhela ku ca mi ka buikokobezo a lapele ku kupa swalelo ku Mulimu.—Samu 19:13.

Ka Mo Mu Amelwa

Kuli mutu a fumane tuso kwa sitabelo sa Jesu sa tiululo ni ku amuhela bupilo bo bu sa feli fa lifasi-mubu ha ku tokwahali kuli konji haiba a ka ca ku za swanisezo za fa Kupuzo. Sina ka mutala, Bibele ha i bonisi ni hanyinyani kuli batu ba ne ba saba Mulimu ba ba cwale ka Abrahama, Sara, Isaka, Rebeka, Boazi, Ruti, ni Davida ni kamuta ba ka ca ku za swanisezo zeo. Kono bona bao ni ba bañwi kaufela ba ba lakaza ku ba ni bupilo bo bu s’a feli fa lifasi le ba ka tokwa ku bonisa tumelo ku Mulimu ni Kreste ni mwa tukiso ya Jehova ya sitabelo sa Jesu sa tiululo. (Joani 3:36; 14:1) Mukiti wa ka silimo ni silimo wa lifu la Kreste u sebeza sina kupuliso ya sitabelo se situna seo.

Butokwa bwa sitabelo sa Jesu ne bu bonisizwe muta muapositola Joani n’a inze: “Ni mi ñolela litaba zeo kuli mu si ke mwa eza sibi. Mi mutu h’a ezize sibi, lu na ni Muyemeli fapil’a Ndate, ki Jesu Kreste Ya-Lukile. Yena ki sitabelo se si lifa libi za luna; mi isi za luna fela, kono ni za lifasi kamukana.” (1 Joani 2:1, 2) Bakreste ba ba tozizwe ba kona ku bulela kuli Jesu “ki sitabelo se si lifa libi za [bona].” Nihakulicwalo, yena hape ki sitabelo kwa libi za lifasi kamukana, ili ku tahisa kuli bupilo bwa ku ya ku ile bu konahale kwa neku la ba mufuta wa mutu ba ba ipeya ku utwa mwa lifasi-mubu le li li Paradaisi leo cwale se li li bukaufi hahulu!

Ka ku fumaneha kwa kupuzo ya lifu la Kreste, mu ka fumana tuso kwa ngambolo ya Bibele ye nyangumuna munahano. Mu ka hupuliswa ka za seo Jehova Mulimu ni Jesu Kreste ba lu ezelize. Ku ka ba ko ku tusa hahulu kwa neku la kwa moya ku kopana ni ba ba na ni likute le li tungile ku Mulimu ni Kreste ni kwa sitabelo sa tiululo sa Jesu. Kezahalo yeo hape neikana ya tiisa takazo ya mina ya ku ba muamuheli wa sishemo sa Mulimu se si si ka libelelwa, se si isa kwa bupilo bwa kamita. Lu mi mema ka ku tiya kuli mu kopane ni Lipaki za Jehova hamulaho wa ku likela kwa lizazi ka la April 6, 1993, ilikuli mu eze kupuzo ya lifu la Jesu Kreste kakuli Mulalelo wa Mulena u kona ku ba wa butokwa bo butuna ku mina.