Mu Ndumebe!
“Ka pilu ye tiile, lu li: [Jehova, NW] ki Yena ya ni tusa.”—MAHEBERU 13:6.
1. Ki ku tokwa sabo kufi ko ne ku bonisizwe ki ba ne ba itutile niti ya Mulimu mwa lilimo za mwanda wa pili C.E.?
NE I LI lilimo za mwanda wa pili wa Linako za luna za Cwale. Mesiya ya n’a libelezwi ka nako ye telele n’a tile. N’a lutile balutiwa ba hae hande mi n’a kalisize musebezi wa ku kutaza o’ butokwa hahulu. Ne se i li nako ya kuli batu ba utwe taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu. Kacwalo, banna ni basali ba ne ba itutile niti ka ku tokwa sabo ne ba zibahalize lushango lo lu makalisa l’o.—Mateu 28:19, 20.
2. Ki kabakalañi Lipaki za Jehova ha ba tokwa bundume kacenu?
2 Mubuso w’o ne u si ka tomwa mwa mazazi ao. Kono Ya N’a Ka Ba Mulena, yena Jesu Kreste, na s’a polofitile ka za ku ba teñi kwa hae ka ku s’a bonahala mwa nako ya kwapili mwa m’ata a Mubuso. Ku k’a bonwa ka lika ze cwale ka lindwa, lukupwe, matuku a yambukela, lizikinyeho, ni ku kutaziwa kwa taba ye nde kwa mwa lifasi kamukana ili za ka sipimo se si si ka bonwa kale. (Mateu 24:3-14; Luka 21:10, 11) Ka ku ba Lipaki ba Jehova, lu tokwa bundume kuli lu sebelisane ni miinelo ye ni nyandiso yeo lu ipumana ku yona. Kacwalo ku ka ba ko ku na ni tuso ku nyakisisa litaba za Bibele ka za bashaeli ba Mubuso ba ba na ni bundume ba mwa lilimo za mwanda wa pili C.E.
Bundume bwa ku Likanyisa Kreste
3. Ki mañi ya fa mutala o munde ka ku fitisisa wa bundume, mi ki sifi se ne si bulezwi ka za hae kwa Maheberu 12:1-3?
3 Jesu Kreste u fa mutala o munde ka ku fitisisa wa bundume. Hamulaho wa ku bulela ka za “lilu le lituna” la lipaki ba Jehova ba mwa linako za pili Bukreste bu si ka ba teñi kale, muapositola Paulusi n’a tomile mamelelo ku Jesu ka ku bulela kuli: “Ha lu bona kuli lu beilwe mwahali ki lilu le lituna la lipaki, lu tuhele kaufela ze lu imela, ni sibi se si lu hanelela fakaufi; mi lu zamaye inze lu mata ka ku itiisa mwa siyano ye lukiselizwe luna; Lu nze lu talimile Jesu, yena Mutateki ni Mufelelezi wa tumelo. Kabakala tabo y’a n’a beezwi kwapili, Jesu a itiisa kwa [kota ya linyando, NW], a sa tokomeli lishwau la [yona]; mane a y’o ina ku la bulyo la lubona lwa Mulimu. Mu mu lemuhe yena ya itiisize niha n’a hanyezwa cwalo ki baezalibi, kuli mu si ke mwa katala ni ku fela pilu.”—Maheberu 12:1-3.
4. Jesu n’a bonisize cwañi bundume ha n’a likilwe ki Satani?
4 Hamulaho wa kolobezo ya hae ni mazazi a’ 40 a ku fa nahanisiso ye tuna, tapelo, ni ku itima lico mwa lihalaupa, Jesu ka bundume n’a hanezi Satani. Ha n’a likilwe ki Diabulosi kuli a fetule macwe ku ba buhobe, Jesu n’a hanile kakuli ne ku fosahalile ku eza makazo ya ku taleleza takazo ya ka butu. Jesu n’a bulezi kuli: “Mutu h’a na ku pila buhobe fela, kono u ka pila ni ona manzwi kaufela a’ zwa mwa mulomo wa [Jehova, NW].” Satani ha n’a mu susuelize kuli a tule fa muongola wa tempele, Jesu n’a hanile kakuli ne ku ka ba ku eza sibi ku lika Mulimu kuli a mu sileleze kwa kezo ya ku bata ku ipulaya. Kreste a alaba kuli: “Ku ñozwi hape kuli: U si ke wa lika [Jehova, NW] Mulimu wa hao.” Satani a sepisa ku mu fa mibuso kaufela ya lifasi ha n’a ka mu “kubamela,” kono Jesu n’a si ke a’ ba mukwenuheli ni ku fa kemelo kwa nyazo ya Diabulosi ya kuli batu ne ba si ke ba siyala ba sepahala ku Mulimu ha ba li mwatas’a tiko. Kacwalo Jesu a zibahaza kuli: “Zwa Satani, kakuli ku ñozwi kuli: Kubamela [Jehova, NW] Mulimu wa hao, mi u sebeleze Yena a nosi.” Kacwalo, Muliki y’o “a mu lisela.”—Mateu 4:1-11; Luka 4:13.
5. Ki sika mañi se si kona ku lu tusa ku tiya mwa tiko?
5 Jesu n’a ipeile kwatas’a Jehova mi n’a hanile milelo ya Satani. Haiba luna ka mukwa o swana lu ‘ipeya kwatas’a Mulimu ni ku hanela Diabulosi, u ka saba ku luna.’ (Jakobo 4:7) Ka ku swana sina Jesu, lu kona ku tiyela miliko haiba lu sebelisa Mañolo, mwendi mane ni ka ku a ama ka nako ye lu likiwa ku eza nto ye ñwi ya sibi. Kana kwa konahala ku komiwa ki tiko ya ku uzwa haiba ka nako yeo ne lu ka ipulelela mulao wa Mulimu o’ li: “U si ke wa uzwa”? Kana Bakreste ba babeli ne ba ka eza buhule haiba mane nihaili a li muñwi fela ku bona ka bundume n’a ka ama manzwi a’ li: “U si ke wa buka”?—Maroma 13:8-10; Exoda 20:14, 15.
6. Jesu n’a li cwañi mutuli y’a bundume?
6 Ka ku ba Bakreste ba ba toilwe ki lifasi le, lwa kona ku pima moya wa lona ni muzamao wa lona wa sibi. Jesu n’a bulelezi balateleli ba hae kuli: “Mu ka ba ni manyando mwa lifasi; kono mu tiye lipilu, ni tuzi lifasi.” (Joani 16:33) N’a tulile lifasi ka ku s’a ba sina lona. Mutala wa hae sina mutuli ni se ne si zwile mwa nzila ya hae ya ku buluka busepahali li kona ku lu taza ka bundume bwa ku mu likanyisa ka ku siyala lu ikambusize kwa lifasi le mi lu si ka silafazwa ki lona.—Joani 17:16.
Bundume bwa ku Zwelapili ku Kutaza
7, 8. Ki sika mañi se si ka lu tusa ku zwelapili ku kutaza ku si na taba ni nyandiso?
7 Jesu ni balutiwa ba hae ne ba itingile ku Mulimu kwa neku la bundume bwa ku zwelapili ku kutaza ku si na taba ni nyandiso. Kreste ka ku tokwa sabo n’a petile bukombwa bwa hae ku si na taba ni nyandiso, mi hamulaho wa Pentekonta ka 33 C.E., balateleli ba hae ba ne ba nyandiswa ne ba zwezipili ku shaela taba ye nde mane nihailikuli baeteleli ba bulapeli bwa Sijuda ne ba likile ku ba tuhelisa. (Likezo 4:18-20; 5:29) Balutiwa bao ne ba lapezi kuli: “[Jehova, NW], bona mifumbelo ya bona; mi u fe batanga ba hao mata a ku bulela Linzwi la hao ba sa sabi.” Mi ki sika mañi se ne si ezahezi? “Ba sin’o feza ku lapela, sibaka se ne ba kopani ku sona sa zikinyeha,” ka mo i bulelela taba yeo, “mi batu kamukana ba tala Moya o Kenile, mi ba bulela Linzwi la Mulimu ba sa sabi.”—Likezo 4:24-31.
8 Bakeñisa kuli buñata bwa batu kacenu ha ba amuheli taba ye nde, ku tokwa sabo hañata kwa tokwahala kuli lu zwelepili ku kutaza ku bona. Sihulu ha ba nyandiswa, batanga ba Jehova ba tokwa bundume bo bu fiwa ki Mulimu ilikuli ba kone ku fa bupaki bo bu tezi. (Likezo 2:40; 20:24) Kacwalo mushaeli wa Mubuso y’a bundume Paulusi n’a bulelezi mubeleki hamoho ni yena ya n’a sa li yo munca, ili ya si na hande yeloseli kuli: “Mulimu h’a si ka lu fa moya wa boi; kono ki wa mata, ni wa lilato, ni wa kutwisiso. Cwale u si ke wa swabela bupaki bwa Mulen’a luna; nihaiba ku swabela na, ya inzi mwa litamo kabakala hae; kono u utwe butuku hamoho ni na, kabakala Evangeli, ka mata a Mulimu.” (2 Timotea 1:7, 8) Haiba lu lapela kuli lu be ni bundume, lu ka kona ku zwelapili ku kutaza, mi mane nihaili nyandiso ha i na ku lu amuha tabo ya luna sina bashaeli ba Mubuso.—Mateu 5:10-12.
Bundume bwa K’u Nga Mayemo kwa Lineku la Jehova
9, 10. (a) Ki sika mañi seo Majuda ni ba Macaba ba mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba ezize kuli ba fite fa ku ba balateleli ba Kreste ba ba kolobelizwe? (b) Ki kabakalañi ha ne ku tokwa ku ba ni bundume ku ba Mukreste?
9 Majuda ni ba Macaba ba bañata ba mwa lilimo za mwanda wa pili ka bundume ne ba siile lizo ze si za mwa mañolo kuli ba be balateleli ba Kreste ba ba kolobelizwe. Hamulahonyana wa Pentekonta ya 33 C.E., “palo ya balutiwa ya ekezeha hahulu mwa Jerusalema; mane buñata bo butuna bwa baprisita ba t’o ipeya kwa tumelo.” (Likezo 6:7) Bona Majuda bao ne ba na ni bundume bwa ku shandaula liswalisano za bona za bulapeli ni ku amuhela Jesu sina yena Mesiya.
10 Ku kala ka 36 C.E., ba Macaba ba bañata ne ba fitile fa ku ba balumeli. Muta Kornele, lilama za lubasi lwa hae, ni ba Macaba ba bañwi ne ba utwile taba ye nde, kapili-pili ne ba i amuhezi, ba amuhela moya o kenile, mi ne ba ‘kolobelizwe ka libizo la Jesu Kreste.’ (Likezo 10:1-48) Mwa Filipi mulibeleli wa Mulicaba ni b’a ndu ya hae kapili-pili ne ba ikungezi Bukreste, mi “a kolobezwa, yena ni ba ndu ya hae kaufela.” (Likezo 16:25-34) Bundume ne bu tokwahala mwa k’u nga mihato ye cwalo bakeñisa kuli Bakreste ne li ba banyinyani ili ba ba nyandiswa, ni ba ba s’a latiwi. Ba sa li cwalo. Kono haiba ha mu si ka eza kale buineelo ku Mulimu ni ku kolobezwa sina yo muñwi wa Lipaki za Jehova, kana haki nako ya kuli m’u nge mihato yeo ya ka bundume?
Bundume mwa Malapa A’ Aluhani
11. Eunise ni Timotea ne ba file mitala mañi ye minde ya bundume?
11 Eunise ni mwan’a hae Timotea ba file mitala ye minde ya tumelo ya ka bundume mwa malapa a’ aluhani mwa bulapeli. Nihailikuli munn’a hae ne li muhedeni, Eunise n’a lutile mwan’a hae “Mañolo a kenile” ku zwa kwa bumbututu. (2 Timotea 3:14-17) Ha n’a bile Mukreste, n’a bonisize ‘tumelo ye si na buikeziso.’ (2 Timotea 1:5) Hape n’a bile ni bundume bwa ku fa tuto ya Sikreste ku Timotea mi a nze a bonisa likute kwa butoho bwa munn’a hae ya si mulumeli. Ka buniti fela, tumelo ni bundume bwa hae ne bu fumani mupuzo mwan’a hae ya lutilwe hande ha n’a ketilwe kuli a zamaye ni Paulusi mwa misipili ya bulumiwa. Seo si kona ku susueza hakalo bashemi ba Sikreste ba ba ipumana mwa miinelo ye swana!
12. Timotea n’a fitile fa ku ba mutu ya cwañi, mi ki bomañi bao kacenu ba fita fa ku bonahala ku ba sina yena?
12 Nihailikuli Timotea n’a pila mwa lapa le li aluhani mwa bulapeli, ka bundume n’a amuhezi Bukreste ni ku fita fa ku ba mutu wa mayemo a kwa moya ili y’o Paulusi n’a kona ku bulela ka za hae kuli: “Ni na ni sepo ku Mulena Jesu ya kuli ni ka mi [Mafilipi] lumela Timotea kwapilinyana, kuli ni na, ni tiiswe pilu ha ni utwa za mina. Kakuli ha ni na wa bubeli, konji yena, wa pilu ye swana sina ya ka, ka ku tokomela za mina. . . . Mu ziba kuli ku sepahala kwa hae ku bonahalile ha n’a sebelize ni na za Evangeli, sina mwana ya tusana ni ndat’ahe.” (Mafilipi 2:19-22) Kacenu, bashimani ni basizana ba bañata mwa malapa a’ aluhani mwa bulapeli ba ikungela ka bundume Bukreste bwa niti. Ka ku swana Timotea ba sweli ku bonahaza mayemo a bona, mi lu ba ba nyakalala hakalo kuli ba eza kalulo ya kopano ya Jehova!
Bundume bwa ku ‘Beela Litoho za Luna’
13. Ki ka nzila ifi Akila ni Prisila ne ba bonisize bundume?
13 Akila ni musal’a hae, Prisila, ne ba tomile mutala ka ku ‘beela litoho za bona’ ka bundume kwa neku la balumeli sina bona. Ne ba amuhezi Paulusi mwa ndu ya bona, ku sebeza ni yena mwa ku eza litende, ni ku mu tusa ku toma puteho ye nca mwa Korinte. (Likezo 18:1-4) Mwahal’a bulikani bwa bona bwa lilimo ze 15, mane ne ba beile bupilo bwa bona mwa kozi kwa neku la hae ka mukwa o si ka taluswa. Ne ba pila mwa Roma ha n’a bulelezi Bakreste ba k’o kuli: “Mu lumelise Prisila ni Akila, batusi ba ka ku Jesu Kreste, Ba ba ni beezi litoho za bona ku pilisa bupilo bwa ka. Hasi na fela n’itumela ku bona, kono ni Likeleke kaufela za bamacaba.”—Maroma 16:3, 4.
14. Ka ku beela litoho za bona kwa neku la Paulusi, Akila ni Prisila ne b’a nga muhato ka ku lumelelana ni mulao ufi?
14 Ka ku beya bupilo bwa bona mwa lubeta kwa neku la Paulusi, Akila ni Prisila ne b’a ngile muhato ka ku lumelelana ni manzwi a Jesu a’ li: “Ni mi fa mulao o munca, kikuli mu latane; sina mo ni mi latezi, ni mina mu latane cwalo.” (Joani 13:34) Mulao wo ne li “o munca” kakuli ne u eza nto ye fita se ne si tokwiwa ki Mulao wa Mushe wa kuli mutu a late wahabo ka mwa itatela. (Livitike 19:18) Ne u tokwa lilato la ku ifana sitabelo le ne li ka fita fa sipimo sa ku fana bupilo bwa hae kwa neku la ba bañwi, sina mwa n’a ezelize Jesu. Muñoli yo muñwi Tertullian wa mwa lilimo za mwanda wa bubeli ni wa bulalu C.E. n’a amile manzwi a ba silifasi ka za Bakreste ha n’a ñozi kuli: “‘A mu bone,’ ki mo ba bulelela, ‘ka mo ba latanela . . . ni ka mo ba itukiselize mane ku shwela yo muñwi kwa neku la yo muñwi.’” (Apology, kauhanyo XXXIX, 7) Sihulu mwahal’a nyandiso ne lu kana lwa ba ni tamo ya ku bonisa lilato la sizwale ka ku beya ka bundume bupilo bwa luna mwa lubeta kuli lu pime ku tahisa balumeli sina luna kwa situhu kamba lifu le li tiswa ki lila.—1 Joani 3:16.
Bundume bu Tisa Tabo
15, 16. Sina ka mo ku boniselizwe kwa Likezo kauhanyo 16, bundume ni tabo ne li kana za swalisaniswa cwañi?
15 Paulusi ni Silasi ba fa bupaki bo bunde bwa kuli ku bonisa bundume mwahal’a litiko ku kona ku tisa tabo. Ka taelo ya baatuli ba mwa muleneñi wa Filipi, ne ba shapilwe ni ku kenyiwa mwa tolongo mautu a bona a patisizwe mwa likota. Niteñi, ne ba si ka kuta mwamulaho ka sabo ya ka mukwa wa ku zwafa. Ku si na taba ni ku ba mwa tiko kwa bona, ne ba sa na ni bundume bo bu fiwa ki Mulimu ni tabo ye bu tisa kwa Bakreste ba ba sepahala.
16 I bata i’ba fahal’a busihu, Paulusi ni Silasi ne ba nze ba lapela ni ku lumba Mulimu ka pina. Kapili-pili, zikinyeho ya nyunganisa tolongo, ya tamulula mawenge a bona, ni ku kwalula likwalo. Mulibeleli ya n’a sabile hahulu ni lubasi lwa hae ne ba filwe bupaki bo ne bu isize kwa ku kolobezwa kwa bona sina batanga ba Jehova. Yena ka sibili “a taba hahulu kabakala kuli u lumezi ku Mulimu, hamoho ni ba ndu ya hae kaufela.” (Likezo 16:16-34) Seo si kana sa ba se ne si tiselize Paulusi ni Silasi tabo ye tuna hakalo! Ka ku nyakisisa mutala w’o ni ye miñwi ya mwa Mañolo ya bundume, lu kona cwañi ku siyala lu na ni bundume sina batanga ba Jehova?
Mu Zwelepili ku Ndumeba
17. Ka mo ku boniselizwe kwa Samu 27, ku sepa Jehova ku swalisani cwañi ni bundume?
17 Ku sepa Jehova ku ka lu tusa ku siyala lu na ni bundume. Davida n’a opezi kuli: “U sepe [Jehova, NW], u itiise, mi pilu ya hao i ikokote. E, u sepe [Jehova, NW].” (Samu 27:14) Samu 27 i bonisa kuli Davida n’a itingile ku Jehova sina yena “sisabelo” sa bupilo bwa hae. (Ps 27 Timana 1) Ku bona ka m’o Mulimu n’a sebelisani ni lila za Davida mwa linako za kwamulaho ne ku mu file bundume. (Ps 27 Litimana 2, 3) Muinelo o muñwi ne li buitebuho kwa neku la sibaka sa bulapeli bwa Jehova. (Ps 27 Timana 4) Ku sepa tuso, silelezo, ni puluso ya Jehova ni kona ne ku hulisize bundume bwa Davida. (Ps 27 Litimana 5-10) Nto ye ñwi, hape, ye ne i na ni tuso ne li ku fiwa taelo ko ku zwelapili mwa likuka za linzila za Jehova ze lukile. (Ps 27 Timana 11) Tapelo ya ka buikolwiso ya ku lukululwa kwa lila za hae, ha i kopana ni tumelo ni sepo, ne li tusize Davida ku ba ni bundume. (Ps 27 Litimana 12-14) Lu kona ku hulisa bundume bwa luna ka linzila ze swana, kacwalo ili ku bonisa kuli luli lu ‘sepa Jehova.’
18. (a) Ki sika mañi se si bonisa kuli ku kopana hamoho kamita ni balapeli ba Jehova sina luna kwa kona ku lu tusa ku siyala lu na ni bundume? (b) Mikopano ya Sikreste i peta kalulo mañi mwa ku hulisa bundume?
18 Ku kopana hamoho kwa kamita ni balapeli ba Jehova sina luna ku kona ku lu tusa ku siyala lu na ni bundume. Muta Paulusi n’a kupile ku atulwa ki Sesare mi n’a libile kwa Roma, balumeli sina yena ne ba mu katanyelize fa Musika wa Apiusi ni fa Mahotela a Malalu. “Paulusi a man’o ba bona,” ka mo i taluseza taba yeo, “a itumela ku Mulimu, a tiya pilu.” (Likezo 28:15) Ha lu nze lu fumaneha kamita kwa mikopano ya Sikreste, lu ipeya ku utwa kelezo ya Paulusi ye li: “A lu babalelane, kuli lu susumezane mwa lilato ni mwa misebezi ye minde. Lu si ke lwa tuhela liputeho za luna, mo ba ezeza ba bañwi; kono lu kutazane [“susuezane,” NW], sihulu ka ku bona kuli lizazi le lituna li sutelezi.” (Maheberu 10:24,25) Ku susuezana ku talusañi? Ku susueza ku talusa “ku tahiseza ku ba ni bundume, maikuto, kamba sepo.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Lu kona ku eza ze ñata ze tahiseza Bakreste ba bañwi ku ba ni bundume, mi ku susuezwa kwa bona ka ku swana ku kona ku hulisa kalemeno kao ku luna.
19. Mañolo ni lihatiso za Sikreste li swalisani cwañi ni ku siyala ka bundume kwa luna?
19 Kuli lu siyale lu na ni bundume, lu swanela ku ituta Linzwi la Mulimu kamita ni ku sebelisa kelezo ya lona mwa bupilo bwa luna. (Deuteronoma 31:9-12; Joshua 1:8) Tuto ya luna ya kamita i swanela ku kopanyeleza cwalo ni lihatiso za Sikreste ze tomile fa Mañolo, kakuli kelezo ye nde ye fiwa cwalo i ka lu tusa ku talimana ni litiko za tumelo ka bundume bo bu fiwa ki Mulimu. Mwa litaba za Bibele, lu boni ka m’o batanga ba Jehova ba bezi ba ba bundume mwa miinelo ye fitana-fitana. Ona cwale luli, ne lu kana lu s’a zibi ka m’o litaba ze cwalo li kona ku lu tuseza, kono Linzwi la Mulimu li na ni m’ata, mi se lu ituta ku lona si kona ku lu tusa kamita. (Maheberu 4:12) Sina ka mutala, haiba sabo ya ku saba mutu i kala ku ama bukombwa bwa luna, ne lu kana lwa hupula ka m’o Enoke n’a bezi ni bundume bwa ku fitisa lushango lwa Mulimu ku ba ba na ni bunyefuli.—Juda 14, 15.
20. Ki kabakalañi ha ku konwa ku bulelwa kuli tapelo ki ya butokwa hahulu kuli lu siyale lu na ni bundume ka ku ba batanga ba Jehova?
20 Kuli lu siyale lu na ni bundume ka ku ba batanga ba Jehova, lu lukela ku tundamena mwa ku lapela. (Maroma 12:12) Jesu n’a tiyezi litiko za hae ka bundume kakuli n’a “tahisize litapelo ni likupo ka muhuwo o mutuna, ni ka miyoko, ku Yena ya n’a kona ku mu lamulela kwa lifu; mi a utwiwa kabakala bulapeli bwa hae.” (Maheberu 5:7) Ka ku ba bukaufi ni Mulimu ka tapelo, ha lu na ku ba sina mapyeha ba silifasi ba ba libile kwa “lifu la bubeli” leo ku si na zuho. (Sinulo 21:8) Silelezo ya bumulimu ni bupilo mwa lifasi le linca la Mulimu ki za batanga ba hae ba ba bundume.
21. Ki kabakalañi Lipaki ba ba sepahala ba Jehova ha ba kona ku ba ni bundume?
21 Ka ku ba Lipaki ba ba sepahala ba Jehova, ha lu tokwi ku saba lila za sidimona kamba za batu, kakuli lu na ni kemelo ya Mulimu ni mutala wa bundume wa Jesu ka ku ba ya n’a tulile lifasi. Ku kopana hamoho ni batu ba Jehova ko ku hulisa mayemo a kwa moya ni kona ku lu tusa ku ba bundume. Bundume bwa luna hape bu huliswa ka ketelelo ni kelezo ya Mañolo ni lihatiso za Sikreste. Mi litaba za mwa Bibele za batanga ba Mulimu ba kwamulaho li lu tusa ku zamaya mwa linzila za hae ka bundume. Kacwalo, mwa mazazi a maungulelo a, a’ t’ata, haike lu zwelepili ka ku tokwa sabo mwa sebelezo ye kenile. Ee, haike batu ba Jehova kaufela ba ndumebe!
Ne Mu ka Alaba Cwañi?
◻ Mutala wa Jesu u kona ku lu tahiseza cwañi ku ba ni bundume?
◻ Ki sika mañi se ne si file Jesu ni balutiwa ba hae bundume bwa ku zwelapili ku kutaza?
◻ Ki kabakalañi Majuda ni ba Macaba ha ne ba tokwa bundume mwa k’u nga mayemo kwa lineku la Jehova?
◻ Ki mitala mañi ya bundume ye ne i filwe ki Eunise ni Timotea?
◻ Ki bupaki mañi bo bu li teñi bwa kuli bundume bu tisa tabo mane ni mwahal’a nyandiso?