Libaka ha lu Ezanga Mulalelo wa Mulena
“Mu ezange cwalo kuli mu ni hupule.”—1 MAKOR. 11:24.
1, 2. Jesu naa ezizeñi manzibwana a la Nisani 14, 33 C.E.? (Mu bone siswaniso se si fahalimu.)
FA BUSIHU bwa Nisani 14, 33 C.E., ili mwa Jerusalema, kweli ne i bonahala kaufelaa yona. Lilimo ze 1,500 pili silimo seo si si ka fita kale, Jesu ni baapositola ba hae ne ba ezize mukiti wa Paseka, ili ku hupula mo Jehova naa lukululezi Maisilaele ku zwa mwa Egepita. Jesu naa cile sico se si ipitezi ni baapositola ba hae ba ba sepahala ili sico se ne ba ka canga ka silimo ni silimo kuli ba hupule lifu la Jesu.a—Mat. 26:1, 2.
2 Jesu naa lapezi, kihona a fa baapositola ba hae sinkwa se si si ka ya mumela mi a li: “Ha mu nge, mu ce.” Jesu hape a nga komoki ya waine, a lapela, mi a li: “Ha mu nwe mwateñi kaufelaa mina.” (Mat. 26:26, 27) Sinkwa ni waine ne li na ni taluso ye ipitezi. Baapositola ba Jesu ba ba sepahala ne ba itutile lika ze ñata fa busihu bo ne bu ipitezi bo.
3. Lu ka nyakisisa lipuzo mañi mwa taba mo?
3 Jesu naa bata kuli balutiwa ba hae ba hupulange lifu la hae ka ku ezanga mukiti wo silimo ni silimo, ili mukiti o ne u tilo bizwa “Mulalelo wa Mulena,” kamba Kupuzo. (1 Makor. 11:20) Batu ba bañwi ba kana ba buza lipuzo ze latelela ka za mukiti wo: Ki kabakalañi ha lu swanela ku hupula lifu la Jesu? Sinkwa ni waine li talusañi? Lu kona ku itukiseza cwañi Kupuzo? Ki bo mañi ba ba swanela ku ca liswanisezo fa Kupuzo? Mi Bakreste ba kona ku bonisa cwañi kuli ba itebuha sepo ya bona?
LIBAKA HA LU HUPULANGA LIFU LA JESU
4. Lifu la Jesu li lu tusize cwañi?
4 Bakeñisa kuli Adama naa ezize sibi, lu hozize sibi ni lifu. (Maro. 5:12) Mutu ya si ka petahala ha koni ku itiulula kamba ku liulula ba bañwi. (Samu 49:6-9) Kono ka ku lu shwela, Jesu naa fanile bupilo bwa hae bo bu petehile kuli lu liululwe mi naa bonisize butokwa bwa sitabelo sa hae ku Mulimu. Ka ku eza cwalo, Jesu u lu tusize kuli lu be ni sepo ya ku pila ku ya ku ile ili ku lu lukulula kwa sibi ni lifu.—Maro. 6:23; 1 Makor. 15:21, 22.
5. (a) Lu ziba cwañi kuli Mulimu ni Jesu ba lu lata? (b) Ki kabakalañi ha lu swanela ku fumanehanga kwa Kupuzo?
5 Jehova u bonisize kuli wa lata batu ka ku lukisa tiululo. (Joa. 3:16) Jesu ni yena naa bonisize kuli wa lata batu ka ku fana bupilo bwa hae kuli lu piliswe. Nihaiba pili a si ka taha kale fa lifasi, Jesu naa “wabelelwa ni bana ba batu.” (Liprov. 8:30, 31) Lu itumela hahulu ku za lu ezelize Jehova ni Jesu! Kona libaka ha lu fumanehanga kwa Kupuzo ili ku latelela taelo ya Jesu ya kuli: “Mu ezange cwalo kuli mu ni hupule.”—1 Makor. 11:23-25.
SINKWA NI WAINE LI TALUSAÑI?
6. Lu swanela ku nga cwañi sinkwa ni waine za fa Kupuzo?
6 Ha naa ca mulalelo ni baapositola ba hae, Jesu naa si ka eza makazo ka ku fetula sinkwa ku ba mubili wa hae kamba ku fetula waine ku ba mali a hae. Naa bulezi cwana ka za sinkwa: “Sinkwa se, si yemela mubili wa ka.” Mi hape naa bulezi cwana ka za waine: “Se, si yemela ‘mali a ka a tumelelano,’ aa na ni ku sululelwa ba bañata.” (Mare. 14:22-24) Ku si na ku kakanya, sinkwa ni waine ki liswanisezo feela.
7. Sinkwa se si si ka ya mumela si yemelañi?
7 Fa manzibwana a ipitezi ao, Jesu naa itusisize sinkwa se si si ka ya mumela se ne si siyezi fa Paseka. (Ex. 12:8) Fokuñwi Bibele i itusisanga linzwi la mumela ku talusa sibi. (Mat. 16:6, 11, 12; Luka 12:1) Sinkwa se si si ka ya mumela sa naa itusisize Jesu, ne si yemela mubili wa hae o si na sibi. (Maheb. 7:26) Kona libaka ha lu itusisanga sinkwa se si si ka ya mumela fa Kupuzo.
8. Waine i yemelañi?
8 Waine ya naa itusisize Jesu ne i yemela mali a hae, kamba bupilo bwa hae, mi ni waine ye lu itusisanga fa Kupuzo kacenu kona ze i yemela. Kwa sibaka se ne si li kwandaa Jerusalema se si bizwa Gologota, Jesu naa lu shwezi ni ku fa bupilo bwa hae kuli batu “ba swalelwe libi.” (Mat. 26:28; 27:33) Haiba lwa itebuha mpo ya butokwa yeo, luna ka butu lu ka itukisezanga Kupuzo silimo ni silimo. Lu kona ku itukiseza cwañi Kupuzo?
MO LU KONA KU ITUKISEZA KUPUZO
9. (a) Ki kabakalañi ha lu swanela ku itusisa tomahanyo ya ku bala Mañolo a Kupuzo? (b) Lu ikutwa cwañi ka za tiululo?
9 Nzila ye ñwi ye lu kona ku itukiseza ka yona Kupuzo ki ka ku itusisa tomahanyo ya ku bala Mañolo a Kupuzo ye fumaneha mwa kalenda ya luna ni mwa bukanyana ya Ku Tatuba Mañolo ka Zazi ni Zazi. Ku balanga litaba za mwa Bibele ku ka lu tusa ku nahanisisa za naa ezize Jesu pili a si ka shwa kale.b Kaizeli yo muñwi naa ñozi kuli: “Lu nyolelwanga ku fumaneha kwa Kupuzo. Silimo ni silimo, ku a taluseza! Kono maikuto e ne ni bile ni ona hamulaho wa ku shwelwa naa tahisize kuli ni be ni tabo ka za lika ze lu ka petelwa ka tiululo ya Jesu ya butokwa.” Ku nahanisisa mo tiululo ya Jesu i ka lu tuseza ka butu ki nzila ye ñwi ya butokwa ye lu kona ku itukiseza ka yona Kupuzo.
10. Ki ifi nzila ye ñwi ye lu kona ku itukiseza ka yona Kupuzo?
10 Nzila ye ñwi ye lu kona ku itukiseza ka yona Kupuzo ki ka ku ekeza kwa nako ye lu tandanga mwa bukombwa ni ku memela batu ba bañata kwa Kupuzo. Mwendi lwa kona ku eza bupaina bwa ku tusa. Ha lu ambola ni batu ba bañwi ka za Mulimu, ka za Mwanaa hae, ni ku ba taluseza za sepo ya bupilo bo bu sa feli, lu ka ba ni tabo ye tiswa ki ku ziba kuli lu ezize za bata Mulimu kuli lu eze.—Samu 148:12, 13.
11. Ki kabakalañi Paulusi ha naa bulezi kuli Bakreste ba bañwi mwa Korinte ne ba canga ni ku nwa liswanisezo za fa Kupuzo inze ba sa swaneli?
11 Ha mu itukiseza Kupuzo, mu nahanisisange za naa ñozi Paulusi kwa Bakreste ba mwa Korinte. (Mu bale 1 Makorinte 11:27-34.) Paulusi naa bulezi kuli haiba mutu a ca sinkwa ni ku nwa waine inze a sa swaneli, kamba u eza cwalo ka kashwau, mutu yo u ka ba ni mulatu “o ama mubili ni mali a Mulena.” Kacwalo, haiba Mukreste ya tozizwe a ba ni muzamao o maswe mi kihona a ca liswanisezo za fa Kupuzo, mutu yo “u icela ni ku inwela katulo.” Mwa linako za Paulusi, Bakreste ba bañata ba mwa Korinte ne ba bile ni muzamao o maswe. Mwendi ba bañwi kwa Bakreste bao ne ba canga ni ku nwa maswe pili Kupuzo i si ka fita kale kamba ka nako ya Kupuzo mi mwendi ba bañwi ne ba ozelanga. Bakreste bao ne ba bonisa kashwau ka ka tuna kwa Kupuzo, kacwalo Mulimu naa sa tabelangi ha ne ba canga liswanisezo za fa Kupuzo.
12. (a) Paulusi naa bapanyize Kupuzo kwa nto mañi, mi naa file kelezo mañi kwa batu ba ba canga liswanisezo fa Kupuzo? (b) Mutu ya canga liswanisezo fa Kupuzo u swanela ku ezañi haiba kuli u ezize sibi se situna?
12 Ha naa bapanya Kupuzo kwa sico, Paulusi naa elelize batu ba ba canga liswanisezo za fa Kupuzo kuli: “Ha mu koni ku nwa mwa komoki ya Jehova ni mwa komoki ya madimona; ha mu koni ku ca kwa ‘tafule ya Jehova’ ni kwa tafule ya madimona.” (1 Makor. 10:16-21) Haiba mutu ya canga liswanisezo fa Kupuzo u ezize sibi se situna, u swanela ku yo kupa tuso kwa baana-bahulu. (Mu bale Jakobo 5:14-16.) Haiba likezo za mutu yo li bonisa kuli u bakile ha buniti, ha ka ca ni ku nwa liswanisezo fa Kupuzo, fo ha na ku bonisa kuli u na ni kashwau kwa sitabelo sa Jesu.—Luka 3:8.
13. Ki kabakalañi ha lu swanela ku lapelanga ka za sepo ya lu file Mulimu?
13 Hape lwa kona ku itukiseza Kupuzo ka ku lapelanga ni ku nahanisisanga sepo ya lu file Mulimu luna ka butu, ibe kuli ki ya ku pila fa lifasi kamba ki ya ku pila kwa lihalimu. Ha lu tabeli ku bonisa kashwau kwa sitabelo sa Jesu. Kacwalo, ha lu swaneli ku ca kwa liswanisezo fa Kupuzo haiba ha lu na bupaki hande bo bu bonisa kuli lu tozizwe. Kacwalo, ki bo mañi ba ba swanela ku ca liswanisezo fa Kupuzo?
KI BO MAÑI BA BA SWANELA KU CA LISWANISEZO FA KUPUZO?
14. Bakeñisa kuli ba ba tozizwe ba mwa tumelelano ye nca, ki lika mañi ze ba ezanga fa Kupuzo?
14 Batu ba ba canga liswanisezo fa Kupuzo ba na ni buikolwiso bo butuna bwa kuli ba mwa tumelelano ye nca. Jesu naa bulezi ka za waine kuli: “Komoki ye, i yemela tumelelano ye nca ye ezwa ka mali a ka.” (1 Makor. 11:25) Jehova naa ezize tumelelano ya Mulao ni Maisilaele kono hasamulaho naa bulezi kuli naa ka yolisa tumelelano yeo ka tumelelano ye nca. (Mu bale Jeremia 31:31-34.) Mulimu naa ezize tumelelano ye nca yeo ni Isilaele wa kwa moya. (Magal. 6:15, 16) Lifu la Jesu ne li konahalisize tumelelano yeo. (Luka 22:20) Jesu ki yena Muyemeli wa tumelelano ye nca yeo. Bakreste ba ba tozizwe ba ba sepahala ba ba mwa tumelelano ye nca ba ka ba ni Jesu mwa lihalimu.—Maheb. 8:6; 9:15.
15. Ki bo mañi ba ba li mwa tumelelano ya Mubuso, mi ki tohonolo mañi ye ba ka ba ni yona haiba ba sepahala?
15 Ba ba tozizwe ba ziba hape kuli ba mwa tumelelano ya Mubuso. (Mu bale Luka 12:32.) Tumelelano yeo ne i ezizwe mwahalaa Jesu ni balateleli ba hae ba ba tozizwe ili ba ba sepahala, ba ne ba “kopana ni yena mwa manyando a hae.” (Mafil. 3:10) Kacenu, Bakreste ba ba tozizwe ili ba ba sepahala ni bona ba mwa tumelelano yeo. Ba ka busa sina malena ni Kreste mwa lihalimu ku ya ku ile. (Sin. 22:5) Bakreste bao ba na ni swanelo ya ku ca kwa liswanisezo fa Kupuzo ya Mulalelo wa Mulena.
16. Mu taluse ka bukuswani ze li talusa liñolo la Maroma 8:15-17.
16 Bakreste ba ba tozizwe ba na ni buikolwiso bo butuna bwa kuli ki bana ba Mulimu ni kuli ba kona ku ca liswanisezo fa Kupuzo. (Mu bale Maroma 8:15-17.) Paulusi naa bulezi kuli Bakreste bao ba huwa ba li: “Abba, Tate!” Linzwi la Siarami la “Abba” li bonisa lilato ni likute la bonisa mwana ku bo ndatahe, sina feela linzwi la “tate.” Linzwi leo li bonisa silikani se si ipitezi se ba ba ni sona Bakreste ba ba tozizwe ni Jehova ha ba fiwa “moya wa ku añulwa sina bana.” Moya wa Mulimu u ‘pakelana’ ni moya wa bona kuli ba be ni buikolwiso bo butuna bwa kuli ki bana ba Mulimu ba ba tozizwe. Taba yeo ha i talusi kuli Bakreste ba ba tozizwe ha ba lati ku pila fa lifasi. Bakreste bao ba ziba kuli haiba ba zwelapili ku sepahala ku isa lifu, ba ka ba malena ni Jesu mwa lihalimu. Mi hape ba ziba kuli ku ‘toziwa kwa bona, ku zwa ku ya kenile,’ yena Jehova. Mwa palo ya Bakreste ba ba tozizwe ye eza 144, 000, kacenu se ku siyezi feela ba sikai fa lifasi. (1 Joa. 2:20; Sin. 14:1) Bakreste ba ba tozizwe bao ba ikutwa ku ba bukaufi hahulu ni Jehova kuli mane ba mu biza kuli, “Abba, Tate!”
MU ITEBUHE SEPO YE MU NA NI YONA YA MWA BIBELE
17. Ki sepo mañi ye ba na ni yona ba ba tozizwe, mi ba zibanga cwañi kuli ba tozizwe?
17 Haiba mu Bakreste ba ba tozizwe, kamita mu ka lapelanga ka za sepo ya mina ya kwa lihalimu ha mu lapela ka butu. Mi mu ka nga Mañolo ku ba a butokwa hahulu ku mina. Ka mutala, Bibele ha i bulela za linyalo le li ka bela kwa lihalimu mwahalaa Jesu ni “munyaliwa,” mu ka ziba kuli taba yeo i ama mina, mi mu ka nyolelwa hahulu tukiso yeo ye ka ba teñi kwapili. (Joa. 3:27-29; 2 Makor. 11:2; Sin. 21:2, 9-14) Kamba Bibele ha i bulela za lilato la na ni lona Mulimu kwa Bakreste ba ba tozizwe, mu ka ziba kuli Mulimu u bulela ku mina. Ha mu bala mwa Linzwi la Mulimu litaelo ze ama feela Bakreste ba ba tozizwe, moya o kenile u ka mi susueza ku latelela litaelo zeo. Moya o kenile wa Mulimu ‘u pakelana’ ni wa mina kuli sepo ya mina ki ya ku ya kwa lihalimu.
18. Ki sepo mañi ye ba na ni yona ba “lingu ze ñwi,” mi mu ikutwa cwañi ka za sepo yeo?
18 Haiba mu ba bañwi ba batu ba ba li “buñata bo butuna” bwa “lingu ze ñwi,” Mulimu u mi file sepo ye tuna ya ku pila ku ya ku ile mwa Paradaisi. (Sin. 7:9; Joa. 10:16) Mu ikutwa cwañi ka za nako ya mina ya kwapili? Mu ka ba ni tabo ha mu nahanisisa litaba ze i bulela Bibele ka za Paradaisi ya kwapili. Mu nyolelwa ku to pila ni lubasi lwa mina ni balikani ba mina mwa lifasi mo ku na ni kozo. Mu bata ku iponela lika ze cwale ka tala, bubotana, manyando, matuku, ni lifu ha li feliswa. (Samu 37:10, 11, 29; 67:6; 72:7, 16; Isa. 33:24) Mu nyolezwi ku to iponela balatiwa ba mina ba ba timezi ha ba kutela kwa bupilo. (Joa. 5:28, 29) Mu itumela hahulu ku Jehova bakeñisa sepo ye nde hahulu yeo! Nihaike kuli ha mu cangi liswanisezo fa Kupuzo, mwa fumanehanga kwa Kupuzo bakeñisa kuli mwa itebuha sitabelo sa Jesu sa tiululo.
KANA MU KA FUMANEHA KWA KUPUZO?
19, 20. (a) Ki sika mañi se lu swanela ku eza kuli lu pile ku ya ku ile? (b) Ki kabakalañi ha mu ka fumaneha kwa Kupuzo?
19 Mwa kona ku pila ku ya ku ile fa lifasi kamba mwa lihalimu haiba feela mu bonisa tumelo ku Jehova Mulimu, ku Jesu Kreste, ni ku lumela mwa tiululo. Ka ku fumaneha kwa Kupuzo, mu ka ba ni kolo ya ku nahanisisa za sepo ya mina ni ku lemuha butokwa bo butuna bwa lifu la Jesu. Lizazi ha se li likezi, la Butanu, April 3, 2015, batu ba bañata mwa lifasi kaufela ba ka fumaneha kwa Kupuzo ye ka ezezwa kwa Mandu A Mubuso ni kwa libaka ze ñwi.
20 Haiba lu itukiseza ku fumaneha kwa Kupuzo inze lu na ni mubonelo o swanela, lu ka itebuha hahulu sitabelo sa Jesu sa tiululo. Haiba lu teeleza ka tokomelo kwa ngambolo ya Kupuzo, lu ka susuezwa ku lata ba bañwi ni ku ba bulelela ka za lilato la Jehova ni lika za lelile ku lu ezeza kaufelaa luna. (Mat. 22:34-40) Haike mu ikatulele ku fumaneha kwa Kupuzo.
a Mwa miteñi ya Maheberu, lizazi ne li kalisanga ka nako ye li likela lizazi mi ne li felanga ka nako ye li likela lizazi habusa.
b Mu bale Appendix B12 ye mwa Bibele ya Toloko ya Lifasi le Linca ya sikuwa.