“Lifu, Sona Sila sa Mafelelezo, sa Yundiswa”

1, 2. Adama ni Eva ne ba pila bupilo bo bu cwañi kwa makalelo, mi ku zuha lipuzo mañi?

ADAMA ni Eva ha ne ba bupilwe, ne ba si na lika ze nee li lila. Ne ba petehile, mi ne ba pila mwa paradaisi. Ne ba ikozi silikani se situna ni Mubupi wa bona, mi ne li bana ba Mulimu. (Gen. 2:7-9; Luka 3:38) Mulimu naa file Adama ni Eva musebezi wa butokwa. (Mu bale Genese 1:28.) Adama ni Eva ne ba tokwa ku pila nako ye kuma kai kuli ba pete musebezi wo? Ne ba tokwa ku pila ku ya ku ile isi ka libaka la kuli ‘ba tale mwa lifasi, ni ku busa fahalimwaa lona,’ kono kuli ba babalele “ze pila kaufela, ni ze zamaya ka mba fafasi.” Ne ba ka ikola musebezi o ne ba filwe wo ku ya ku ile.

² Ki kabakalañi lika ha li si cwalo kacenu? Ki kabakalañi ha ku na ni lika ze ñata ze lu palelwisa ku ba ni tabo, inge cwalo lifu, sona sila se situna? Mulimu u ka yundisa cwañi lika ze maswe zeo? Likalabo kwa lipuzo zeo li fumaneha mwa Bibele, mi lu ka nyakisisa likalabo zeo.

3, 4. (a) Mulimu naa file Adama ni Eva taelo mañi? (b) Ki kabakalañi Adama ni Eva ha ne ba tokwa ku mamela taelo yeo?

³ Nihaike kuli Adama ni Eva ne ba bupilwe kuli ba pile ku ya ku ile, ne ba si ka fiwa bupilo bo bu sa shwi. Kuli ba zwelepili ku pila, ne ba tokwa ku buyela, ku nwa, ku lobala, ni ku ca. Fahalimwaa zeo kaufela, ne ba tokwa ku ba ni silikani ni Jehova, yena Musimululi wa bupilo. (Deut. 8:3) Adama ni Eva ne ba ka kona ku zwelapili ku ikola bupilo haiba feela ne ba ka tuhelela Jehova ku ba etelela. Pili a si ka bupa kale Eva, Jehova mane naa bulelezi Adama ka ku utwahala kuli: “Haili likota kaufela za simu, u ka li ca; kono kota ya ku ziba bunde ni bumaswe, yona u si ke wa i ca; kakuli nako yo i ca, u ka shwa luli.”—Gen. 2:16, 17.

⁴ “Kota ya ku ziba bunde ni bumaswe” ne i bonisa kuli Mulimu ki yena ya na ni tukelo ya ku taluhanya se sinde ku se si maswe. Adama naa na ni buikoneli bwa ku ziba lika ze nde ku ze maswe kakuli naa bupilwe ka siswaniso sa Mulimu mi naa na ni lizwalo. Kota ya ku ziba bunde ni bumaswe ne i hupulisanga Adama ni Eva kuli ne ba tokwa ketelelo ya Jehova ka nako kaufela. Ha ne ba ka ca kwa kota yeo, ne ku ka swana feela inge kuli ba bulelela Mulimu kuli: “Ha lu tokwi milao ya hao.” Ze ne ka zwa mwateñi ki za kuli, bona ni bana bona ne ba ka shwa sina mwa naa ba lemuselize Mulimu.

 5. Ki kabakalañi Adama ni Eva ha ne ba si ka utwa Jehova?

⁵ Adama naa bulelezi Eva taelo ya Jehova yeo. Eva naa ziba hande taelo yeo, kuli mane hamulaho naa kona ku i bulela ka ku kuta-kutela. (Gen. 3:1-3) Eva naa kutezi ku bulela taelo yeo ku Satani ya naa bulezi ku yena ka ku itusisa noha. Satani Diabulosi naa tuhelezi takazo ya hae ku hula ya kuli a be ni maata ni tukuluho. (Mu bapanye Jakobo 1:14, 15.) Satani naa bulelezi Eva kuli Mulimu ki lihata ni kuli haiba Eva naa si ke a utwa Mulimu, naa si ke a shwa kono naa ka swana sina Mulimu. (Gen. 3:4, 5) Eva naa lumezi za naa bulezi Satani, a ikatulela ku ca muselo, mi a bulelela Adama kuli ni yena a ce muselo wo. (Gen. 3:6, 17) Diabulosi ki yena ya naa pumile Eva. (Mu bale 1 Timotea 2:14.) Nihaike kuli Adama naa ziba kuli ku ca muselo wo ki ku fosa, naa utwile musalaa hae. Noha yeo ne i bonahala ku ba ye silikani, kono ya naa itusisa yona ne li sila se si si na makeke, se si ziba ze maswe ze ne ka zwa mwa buhata bwa sona.

6, 7. Jehova naa talimile cwañi taba ya bo Adama ni Eva?

⁶ Adama ni Eva ne ba kwenuhezi Jehova ya naa ba file lika ze nde kaufela ze ne ba na ni zona. Jehova naa ziba ze ne ba ezize bo Adama ni Eva. (1 Makol. 28:9; mu bale Liproverbia 15:3.) Nihakulicwalo, naa tuhelezi Adama, Eva, ni Satani kuli ba bonise mo ne ba ikutwela ka za hae. Ka ku ba Ndataa bona, Jehova u lukela ku ba ya naa ikutwile hahulu bumaswe bakeñisa ze ne ba ezize batu bao. (Mu bapanye Genese 6:6.) Bakeñisa kuli Jehova ki Muatuli, a atula baezalibi bao ka ku luka.

⁷ Adama naa ziba ze ne bulezwi ka za kota ya ku ziba bunde ni bumaswe. Mulimu naa mu bulelezi kuli: “Kakuli nako yo i ca, u ka shwa luli.” Mwendi Adama naa nahana kuli taba yeo ne i talusa kuli ha na ka ca muselo wo, naa ka shwa fa lizazi leo, pili lizazi li si ka likela kale. Kono fa manzibwana a lizazi le ne ba cile muselo wo, Jehova a bulela ku Adama ni Eva. (Gen. 3:8) Ka ku ba Muatuli ya lukile, Jehova a teeleza pili ku ze ne ba ka bulela bo Adama ni Eva. (Gen. 3:9-13) Jehova kihona a atulela baezalibi ba babeli bao lifu. (Gen. 3:14-19) Kambe naa ba bulaile honafo feela, mulelo wa hae ka za batu ne u si ke wa petahala. (Isa. 55:11) Nihaike kuli ze ne zwile mwa ku eza sibi ne li bonahezi honafo feela, Jehova naa tuhelezi bo Adama ni Eva ku pila ka nakonyana ni ku ba ni bana ba ne ba ka ikola bupilo bo bunde kwapili. Adama ni Eva ha ne ba ezize sibi, ku Jehova ne ba swana feela sina batu ba ba shwile. Bakeñisa kuli lilimo ze 1,000 li likana ni lizazi li li liñwi ku Jehova, Adama ni Eva ne ba shwile luli ka “lizazi” le ne ba ezize sibi.—2 Pit. 3:8.

8, 9. Sibi sa naa ezize Adama ne si amile cwañi bana ba hae kaufela? (Mu bone siswaniso se si fa likepe 23.)

⁸ Kana bana ba Adama ni Eva ne ba ka amiwa ki ze ne ba ezize bashemi ba bona? Eni. Maroma 5:12 i bulela kuli: “Sibi ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi ni lifu ha li tile ka sibi, mi kamukwaocwalo lifu la yamba kwa batu kaufela kakuli kaufelaa bona ba ezize sibi.” Muapositola Paulusi u ekeza kuli: ‘Ba bañata ba beilwe baezalibi kabakala ku sa utwa kwa mutu a li muñwi.’ (Maro. 5:19) Mutu wa pili ku shwa ne li Abele, ya naa sepahala. (Gen. 4:8) Mi bana ba Adama ni baikulu ba hae ni bona ba kala ku supala ni ku shwa. Batu ba hozize sibi ni lifu, ili lika ze peli ze li lila ze ba sa koni ku picuka. Nihaike kuli ha lu zibi hande mo sibi ni lifu ne li shimbulukezi kwa bana ba Adama, lwa iponela ze zwile mwateñi.

⁹ Kwa swanela Bibele ha i bapanya sibi ni lifu kwa “kapai ka ka silile batu kamukana, ni kubo ye kwahezi macaba kaufela.” (Isa. 25:7) Ha ku na mutu ya kona ku picuka sibi ni lifu. Kona libaka Bibele ha i bulela kuli ‘batu kaufela ba shwa ka Adama.’ (1 Makor. 15:22) Paulusi naa buzize puzo ye li: “Ki mañi ya ka ni lamulela kwa mubili o u ni libisa kwa lifu le?” Kana ku na ni ya naa ka lamulela Paulusi?a—Maro. 7:24.

10. (a) Ki litimana mañi za mwa Bibele ze bonisa kuli Jehova u ka feza lifu? (b) Litimana zeo li lu lutañi ka za Jehova ni Mwanaa hae?

¹⁰ Jehova ki yena ya naa kona ku lamulela Paulusi. Mwa Bibele lu bala kuli: ‘U ka miza lifu ku ya ku ile; Mulena Muñaa Bupilo u ka takula mioko kwa lipata kamukana.’ (Isa. 25:8) Sina ndate ya zwisa lika ze tahisa manyando kwa bana ba hae, ni ku ba takula mioko kwa meeto, Jehova u nyolelwa ku felisa lifu! Jesu ni yena u swalisana ni Ndatahe mwa musebezi wo. Kwa liñolo la 1 Makorinte 15:22, lu bala kuli: “Kaufela ba ka zuha ka Kreste.” Paulusi ni yena u alaba puzo ya hae ya kuli “Ki mañi ya ka ni lamulela?” ka ku bulela kuli: “Ni itumela ku Mulimu ka Jesu Kreste Mulenaa luna!” (Maro. 7:25) Ku si na ku kakanya, Jehova naa si ka tuhela ku lata batu muta Adama ni Eva ne ba ezize sibi. Mi Jesu ya naa swalisani ni Ndatahe kwa ku bupa Adama ni Eva, ni yena u sa lata batu. (Liprov. 8:30, 31) Kono batu ne ba ka lamulelwa cwañi kwa sibi ni lifu?

11. Jehova naa ezizeñi kuli a tuse batu?

¹¹ Adama ha naa fosize, Jehova naa mu atulezi lifu. Bakeñisa taba yeo, batu kaufela ba hozize ku sa petahala ni lifu. (Maro. 5:12, 16) Liñolo la Maroma 5:18 li talusa kuli: ‘Foso ya mutu a li muñwi i tahiselize batu ba mufuta kaufela mulatu.’ Ki lika mañi za naa ka eza Jehova kuli a tuse batu kono inze a sa lobi likuka za hae? Jesu naa alabile puzo yeo ha naa bulezi kuli naa tile ku to “fa moyo wa hae kuli a liulule ba bañata.” (Mat. 20:28) Bakeñisa kuli naa petehile, Jesu naa kona ku fa “tiululo.” Tiululo yeo ne i ka bonisa cwañi kuli muhato o ne u ngilwe ki Jehova ne li o swanela?—1 Tim. 2:5, 6.

12. Ki tiululo mañi ye ne filwe kuli bupilo bo bu petehile bwa naa latehezwi ki bona Adama bu yoliswe?

¹² Bakeñisa kuli naa li mutu ya petehile, Jesu naa filwe kolo ya ku pila ku ya ku ile. Jehova naa file kolo ye swana ku Adama. Bakeñisa lilato la hae le lituna ku Ndatahe ni kwa bana ba Adama, Jesu ha naa li fa lifasi, naa file bupilo bwa hae sina sitabelo, ili bupilo bo ne bu likanelela ni bwa naa latehezwi ki bona Adama. Hasamulaho, Jehova naa zuselize Jesu kwa lihalimu ni ku mu fa bupilo bwa moya. (1 Pit. 3:18) Jehova naa amuhezi sitabelo sa naa file Jesu, ya petahalile bakeñisa kuli bupilo bo bu petehile ne bu yolisizwe ka bupilo bo bu petehile. Jesu naa konisize bana ba Adama kuli ba be ni bupilo bo bu sa feli. Kona libaka Paulusi ha na bizize Jesu kuli ki “Adama wa mafelelezo,” ili yena “moya o fa bupilo.”—1 Makor. 15:45.

13. “Adama wa mafelelezo” u ka ezañi kwa batu ba ba shwile?

¹³ Adama wa mafelelezo” u tuha a fa bupilo bo bu sa feli kwa bana ba Adama. Bana ba Adama bao ba kopanyeleza ni batu ba bañata ba ba shwile. Batu bao ba ka zusiwa kwa bafu, ili ku kutisezwa kwa bupilo fa lifasi.—Joa. 5:28, 29.

14. Ku ka konahala cwañi kuli batu ba lukuluhe kwa ku sa petahala?

¹⁴ Ku ka konahala cwañi kuli batu ba lukuluhe kwa ku sa petahala? Jehova u tomile mubuso wa kwa lihalimu kuli u tuse batu ku lukuluha kwa ku sa petahala. Babusi ba mubuso wo ki Jesu ni ba 144,000 ba ba ketilwe mwahalaa batu. (Mu bale Sinulo 5:9, 10.) Bakeñisa kuli ba 144,000 ne li batu ba ba si ka petahala, ba ka utwisisa hande babusiwa ba bona. Ka lilimo ze 1,000, Jesu ni ba ba ka busa ni yena ba ka tusa batu ku petahala.—Sin. 20:6.

15, 16. (a) Lifu li ka feliswa lili? (b) Liñolo la 1 Makorinte 15:28 li bulela kuli Jesu u ka ezañi kwapili?

¹⁵ Kwa mafelelezo a lilimo ze 1,000, batu ba ba utwa Mulimu ba ka lukuluha kwa sibi ni lifu. Paulusi u talusa kuli: “Sina batu kaufela ha ba shwa ka Adama, kamukwaoswana, kaufela ba ka zuha ka Kreste. Kono mutu ni mutu u ka zuha ka nako ya hae ka mo ku tomahanyelizwe: Pili ki Kreste yena mitamuno, kihona ku ka latelela be i li ba Kreste mwa nako ya ku ba teñi kwa hae. Mi cwale kihona ku ka taha maungulo, muta Kreste a kutisa mubuso ku Mulimu wa hae yena Ndatahe, ha saa yundisize milonga kaufela ni mibuso kaufela ni maata. Kakuli u lukela ku busa sina mulena ku fitela Mulimu ha saa beile lila kaufela kwatasaa mahutu a hae. Lifu ki sona sila sa mafelelezo se si ta yundiswa.” (1 Makor. 15:22-26) Kwa mafelelezo, lifu le lu hozize ku Adama li ka feliswa. “Kapai ka ka silile batu kamukana” ka ka zwiswa ku ya ku ile.—Isa. 25:7, 8.

¹⁶ Paulusi u ekeza kuli: “Linto kamukana ha li se li beilwe kwatasaa hae, fo cwale Mwana ni yena u ka ipeya kwatasaa Yena ya beile linto kamukana kwatasaa hae, kuli Mulimu a be linto kamukana kwa batu kaufela.” (1 Makor. 15:28) Mulelo wa puso ya Jesu u ka be u petahalile. Kacwalo, Jesu u ka ba ni tabo ya ku kutisa maata a naa filwe ku Jehova ni ku mu fa lubasi lwa batu ba ba petehile.

17. Ki lika mañi ze ka ezahala ku Satani?

¹⁷ Ki si ka mañi se si ka ezahala ku Satani, yena ya tahisa manyando e ba kopana ni ona batu kaufela? Lu fumana kalabo kwa liñolo la Sinulo 20:7-15. Kwa mafelelezo a lilimo ze 1,000, Satani u ka tuhelelwa kuli a like batu ba ba petehile lwa mafelelezo. Mi Satani ni batu kaufela ba ba ka iketela ku mu latelela ba ka yundiswa ku ya ku ile. Sinyeho yeo i bizwa kuli ki “lifu la bubeli.” (Sin. 21:8) Batu ba ba ka shwa mwa “lifu la bubeli,” ha ba sa na ku zuswa ni kamuta. Haiba lwa sepahala ku Jehova, ha lu swaneli ku bilaela kuli lu ka shwa mwa “lifu la bubeli.”

18. Musebezi wa naa filwe Adama ki Mulimu u ka felelezwa cwañi?

¹⁸ Batu kaufela ba ka petahala ka nako yeo, mi Jehova u ka ba shemuba ka ku tala ka ku ba fa bupilo bo bu sa feli. Lika kaufela ze li lila za batu li ka feliswa. Musebezi wa naa filwe Adama ki Mulimu u ka be u felizwe ki batu ba sili kwa siyo yena. Batu ba ba simuluha ku Adama ba ka ikola ku babalela lifasi ni lifolofolo. Ki nto ye lu tabisa hahulu ku ziba kuli Jehova u tuha a felisa sila sa mafelelezo, ili lifu!