Ku Kutaza Taba ye Nde ka Buikolwiso bo Bu Tiile
1 Kwa makalelo a lilimo za mwanda wa pili, Jesu Kreste n’a laezi balutiwa ba hae ku shaela taba ye nde ya Mubuso ni kuli ba “lute macaba kaufela.” (Mat. 24:14; 28:19, 20) Lipaki za Jehova ba mamezi taelo ya hae, ku eza kuli mane mafelelezo a lilimo za mwanda wa bu 20 ha t’o esha, lubasi lwa luna lwa Sikreste se lu eza balutiwa ba ba fitelela 5,900,000 mwa linaha ze 234. Wo ki muhuwo o mutuna luli wa ku lumbeka Ndat’a luna wa kwa lihalimu!
2 Cwale se lu li mwa lilimo za mwanda wa bu 21. Sila sa luna si lika ka sitalifi ku sinanisa musebezi wa luna o mutuna wa ku shaela za Mubuso ni ku tahisa balutiwa. U itusisa likukuezo za muinelo wa linto wo kuli a keluse lipilu za luna, ku lu cela nako, ni ku lu anya m’ata ka lipilaelo ni litakazo ze ñata-ñata ze sa tusi se siñwi. Ku fita ku tuhelela muinelo wo ku bonisa za butokwa mwa bupilo, lu ipakela mwa Linzwi la Mulimu kuli sa butokwa ka ku fitisisa ki ku eza tato ya Jehova. (Maro. 12:2) F’o, ku talusa ku mamela kelezo ya Mañolo ya ku ‘bulela Linzwi mwa nako ye nde ni ye maswe ni ku feleleza za bukombwa bwa luna.’—2 Tim. 4:2, 5.
3 Mu Hulise Buikolwiso bo Bu Tiile: Bakreste ba tokwa ku ‘yema ba li ba ba petehile, mi ba be [ni buikolwiso bo bu tiile, NW] kwa tato kaufela ya Mulimu.’ (Makolo. 4:12) Linzwi la “buikolwiso” li talusa ku ba ni “sepo kamba tumelo ye tiile; ki ku kolwa sika.” Luna Bakreste lu swanela ku kolwa kuli linzwi la bupolofita la Mulimu li ka talelezwa luli ni kuli se lu tupwikezi luli mwa nako ya mafelelezo. Lu lukela ku ba ni tumelo ye tiile inge ya muapositola Paulusi, ya n’a ize taba ye nde “ki mata a Mulimu a ku pilisa mutu ni mutu ya lumela.”—Maro. 1:16.
4 Diabulosi u itusisa batu ba ba lunya ni ba ba puma, ili ba ba pumilwe kale, kuli a kukueze ni ku puma ba bañwi. (2 Tim. 3:13) Kakuli lu lemusizwe kale ka za taba yeo, l’u nga mihato ya ku tiisa buikolwiso bwa luna bwa kuli niti i ku luna. Ku fita ku tuhelela lipilaelo za mwa bupilo ku folisa tukufalelo ya luna, lu zwelapili ku bata pili za Mubuso. (Mat. 6:33, 34) Hape ha lu lati ku libala kuli linako ze ki za kaulakañi, ka ku ikutwa kuli mafelelezo a muinelo wo a sa li kwahule. Ona ao a sweli ku atumela kamita. (1 Pit. 4:7) Niha lu kana lwa ikutwa kuli ku hasanya taba ye nde ha ku tusi hahulu mwa linaha ze ñwi kabakala bupaki bo se bu filwe kale, musebezi wa ku lemusa batu u lukela ku zwelapili.—Ezek. 33:7-9.
5 Ki ze lipuzo ze tuna ze lu kona ku buza ka nako ye se i ile ye: ‘Kana na mamela taelo ya Jesu ya ku tahisa balutiwa? Ha ni kutaza taba ye nde, kana na bonisanga buikolwiso bo bu tiile bwa kuli Mubuso ki wa luli? Kana ni ikatulezi ku abana ka mo ku konahalela kaufela mwa bukombwa bo bu pilisa b’o?’ Ka ku lemuha kuli se lu keni luli mwa nako ya mafelelezo, lu lukela ku itokomela ni ku tokomela bushaeli ni buluti bwa luna. Ha lu eza cwalo lu ka ipilisa ni ku pilisa ba ba lu utwa. (1 Tim. 4:16) Kaufel’a luna lu kona ku tiisa cwañi buikolwiso bwa luna ka ku ba likombwa?
6 Mu Likanyise Matesalonika: Muapositola Paulusi n’a bulelezi mizwale ba kwa Tesalonika cwana ka ku ama kwa musebezituna o ne ba tandanisize: ‘Evangeli ya luna ha i si ka taha ku mina ka manzwi fela; kono i tahile ka mata, ni ka Moya o Kenile, ni ka ze kolisa hahulu; sina ha mu ziba kuli ki se ne lu li sona ha lu inzi ni mina, kabakala mina. Ni mina mu likanyisize luna, ni Mulena, ka ku amuhela Linzwi mwa manyando a matuna, ka tabo ya Moya o Kenile.’ (1 Mates. 1:5, 6) Ee, Paulusi n’a lumbile puteho ya Matesalonika kakuli, niha ne ba wezwi ki manyando a matuna, ne ba kutalize ka tukufalelo ni buikolwiso bo bu tiile. Ne ba konisizwe kiñi ku eza cwalo? Sihulu ne ba susuelizwe ki tukufalelo ni buikolwiso bo ne ba boni ku muapositola Paulusi ni ba n’a sebeza ni bona. Zona zeo ne li ba susuelize cwañi?
7 Bona bupilo tota bwa Paulusi ni balikani ba hae ba n’a tamanga misipili ni bona ne bu pakile kuli ne ba na ni moya wa Mulimu ni kuli ne ba lumela ka pilu kaufela mwa lika ze ne ba shaela. Bo Paulusi ni Silasi ba si ka taha kale kwa Tesalonika, ne ba shubuzwi maswe kwa Filipi. Ne ba natilwe, ku lengiwa mwa tolongo, ni ku patiswa mwa likota ba si ka zekiswa ni ku zekiswa. Niteñi, muliko o mutuna w’o n’o si ka folisa tukufalelo ya bona kwa taba ye nde. Mulimu a tahisa kuli ba lukululwe, mulibeleli wa tolongo ni ba ndu ya hae ba sikuluhe, ni kuli nzila i luke ya kuli mizwale bao ba zwelepili ku eza bukombwa bwa bona.—Lik. 16:19-34.
8 Ka m’ata a moya wa Mulimu, Paulusi a fita kwa Tesalonika. Kwateñi, a sebeza ka t’ata kuli a ipumanele za n’a tokwa mi kihona a itiisa mwa ku luta Matesalonika niti. N’a si ka tuhelela kolo ya ku shaela taba ye nde ku ipitela fela. (1 Mates. 2:9) Kabakala bukutazi bwa Paulusi bwa ka buikolwiso bo bu tiile, batu ba fa silalanda ne ba tabezi hahulu kuli mane ba bañwi ku bona ba sinuha bulapeli bwa bona bwa kale bwa maswaniso, mi ba fetuha batanga ba Mulimu wa niti, Jehova.—1 Mates. 1:8-10.
9 Nyandiso ne i si ka tuhelisa balumeli ba banca bao ku eza se siñwi ka za taba ye nde. Tumelo ye ne ba sa z’o amuhela, ni buikolwiso bo bu tezi bwa kuli ne ba ka ba ni limbuyoti za ku ya ku ile, ne bu nyanyelize Matesalonika ku shaela niti ye ne ba sa z’o cisehela. Puteho yeo ne i bile ye pila luli kuli mane libubo la tumelo ni tukufalelo ya bona la y’o hasana ni kwa libaka ze ñwi za Masedonia mane ni mwa Akaya. Kacwalo, Paulusi ha n’a ñolezi Matesalonika liñolo la hae la pili, misebezi ya bona ye minde ne se i bubani kale. (1 Mates. 1:7) Ki mutala kwa bunde!
10 Ku Susumezwa ki Lilato ku Mulimu ni Batu: Sina Matesalonika, luna kacenu lu kona ku buluka cwañi buikolwiso bo bu tiile ha lu kutaza taba ye nde? Paulusi n’a ñozi cwana ka za Matesalonika: “Ha lu liseli ku hupula fapil’a Mulimu Ndat’a luna musebezi wa tumelo ya mina, ni buikatazotuna bwa mina bo mu ezize kabakala lilato.” (1 Mates. 1:3, NW, litaluso za kwatasi) Kwa iponelwa hande kuli ne ba lata hahulu-hulu luli Jehova Mulimu ni batu be ne ba kutaza ku bona. Ki lona lilato le li swana leo le ne li susumelize Paulusi ni balikani ba hae ku fa Matesalonika “isi Evangeli ya Mulimu fela, kono ni bona bupilo bwa [bona].”—1 Mates. 2:8.
11 Ka ku swana, lilatotuna la luna ku Jehova ni batu ba bañwi li lu susumeza ku bata ku abana ka ku tala mwa musebezi wa ku kutaza w’a lu file Mulimu. Ka lilato leo, lu lemuha kuli luna ka sibili lu na ni buikalabelo bo lu tambuzi ku Mulimu bwa ku hasanya taba ye nde. Ka ku yeya hande ka buitebuho zote z’a lu ezelize Jehova mwa ku lu libisa kwa “bupilo bo bu sa feli,” lu susumezwa ku bulelela ba bañwi liniti ze nde-nde ze lu lumela ka pilu kaufela.—1 Tim. 6:19.
12 Ha lu nze lu patehile mwa bukutazi, lilato la luna ku Jehova ni batu li swanela ku ya li hula. Haiba li hula, lu ka nyangumunwa ku ekeza kabelo ya luna mwa bukombwa bwa fa ndu ni ndu mi lu ka satalala ku kutaza mwa miinelo kaufela ye li teñi. Lu ka paka ka ku tandalelwa ku bahabo luna, be lu yahile ni bona, ni be lu ziba. Pilu ya luna i tala tabo nih’a buñata bwa batu ba hana taba ye nde ye lu ba taluseza mi ba bañwi niha ba ikataza ku sinanisa ku shaelwa kwa Mubuso. Libaka? Kakuli lwa ziba kuli lu ezize ze lu kona kaufela mwa ku paka za Mubuso ni ku tusa batu ku fumana puluso. Mi Jehova u ka lu tusa ku fumana ba lipilu ze lukile. Niha lu nanalelwa ki lipilaelo za mwa bupilo, mi Satani niha hanelela ku lu anya tabo, ha lu yumbi buikolwiso bwa luna bo bu tiile ni tukufalelo ya luna mwa ku paka ku ba bañwi. Kaufela luna ha lu peta musebezi wa luna, liputeho li ba ze tiile, ili ze tukufalezwi, sina mo ne i bezi ya kwa Tesalonika.
13 Mu Si Katali Ha Mu Likiwa: Buikolwiso hape bwa tokwahala ha lu tahelwa ki miliko ya mifuta-futa. (1 Pit. 1:6, 7) Jesu n’a taluselize hande balutiwa ba hae kuli ha ne ba ka mu latelela, ne ba ka “toiwa ki macaba kaufela.” (Mat. 24:9) Bo Paulusi ni Silasi ne ba toilwe ha ne ba li mwa Filipi. Taba ye mwa Likezo kauhanyo 16 i bulela kuli bo Paulusi ni Silasi ne ba kenyizwe mwa tolongo ya mwahali ni ku tamiwa mwa likota. Hañata, tolongo ye tuna ne i swana inge lishengo le li potolohilwe ki mizuzu mo ne ku kena liseli ni moya. Kono mwa tolongo ya mwahali ne ku sa koni ku kena liseli mi ne ku si na hande moya. Bo Paulusi ni Silasi ne ba na ni ku tiyela simbwi, ku cisa, ni ku nunka maswe kwa tolongo ye maswe yeo. Mu nahane fela butuku bo ne ba kana ba utwile inze ba tamilwe mwa likota ka lihora na lihora, mikokoto ya bona inze i kubauhile ni ku zweta mali kabakala ku tibaulwa!
14 Niha ne ba nyandisizwe cwalo, bo Paulusi ni Silasi ne ba zwezipili ku sepahala. Ne ba bonisize buikolwiso sakata, bo ne bu ba tiisize ku sebeleza Jehova niha ne ba likilwe cwalo. Buikolwiso bwa bona bu bonisizwe mwa timana 25 ya kauhanyo 16, ye bulela kuli bo Paulusi ni Silasi ne “ba na ni milapelo, mi ne ba opelela Mulimu lipina.” Mane, nihaike kuli ne ba li mwa tolongo ya mwahali, banna bao ne ba kozwi kuli Mulimu wa ba tabela kuli mane ba opela ka ku tumusa luli ku eza kuli mapantiti ba bañwi ba ba utwa! Ni luna kacenu lu lukela ku ba ni buikolwiso b’o ha lu welwa ki litiko za tumelo.
15 Miliko y’a lu fukumunela Diabulosi ki ye miñata hahulu. Ba bañwi mwendi ba nyandiswa ki lubasi. Buñata bwa mizwale ba luna ba tandanisa miliko ya za milao ya naha. Bakwenuheli ni bona ba kana ba lu lwanisa. Mishimbo ya za mali ye imeza ni lipilaelo ka za mwa ku ipiliseza ni zona za ipa m’ata. Ba banca ba sweli ku likiwa ki be ba kena ni bona sikolo. Lu kona ku tula cwañi miliko yeo? Ku tokwahalañi kuli lu bonise buikolwiso?
16 Sihulu, lu tokwa ku zwelapili ku ba ni silikani se situna ni Jehova. Bo Paulusi ni Silasi ha ne ba li mwa tolongo ya mwahali, ne ba si ka sinya nako yeo ka ku bilaela za muinelo wa bona kamba ku ipona bumai. Onaf’o ba lapela ku Mulimu ni ku mu lumbeka ka lipina. Libaka? Kakuli ne ba na ni silikani se situna ni Ndat’a bona wa kwa lihalimu. Ne ba lemuhile kuli ne ba nyandela ku luka ni kuli puluso ya bona ne i li mwa mazoho a Jehova.—Samu 3:8.
17 Ha lu tahelwa ki miliko kacenu, ni luna lu swanela ku kupa tuso ya Jehova. Paulusi u susueza luna Bakreste kuli ‘lu zibise Mulimu se lu bata ka kupo, mi kozo ya Mulimu ye fita kutwisiso kaufela, i ka buluka lipilu za luna ni mihupulo ya luna.’ (Mafil. 4:6, 7) Kwa omba-omba luli ku ziba kuli Jehova h’a na ku lu yumba simulamu ha lu tahelwa ki miliko! (Is. 41:10) U ka ba ni luna nako kaufela, ibile fela lwa mu sebeleza ka buikolwiso sakata.—Samu 46:7.
18 Nto ye ñwi ye kona ku lu tusa hahulu ku bonisa buikolwiso ki ha lu ka tukufalelwa mwa sebelezo ya Jehova. (1 Makor. 15:58) Bo Paulusi ni Silasi ne ba lengilwe mwa tolongo kakuli ne ba tukufalezwi ku kutaza taba ye nde. Kana ne ba tuhezi ku kutaza kabakala miliko ya bona? Batili, ne ba zwezipili ku kutaza niha ne ba sa li mwa tolongo, mi ha se ba lukuluzwi, ba liba kwa Tesalonika ni ku y’o hata kwa sinagoge ya Majuda kuli ba y’o “bulela ni bona, ka ku ya ka Mañolo.” (Lik. 17:1-3) Ha lu ba ni sepo kamba tumelo ye tiile ku Jehova mi lu kozwi kuli niti i ku luna, ha ku na “se si kona ku lu kauhanya ni lilato la Mulimu, le li li teñi ku Jesu Kreste Mulen’a luna.”—Maro. 8:35-39.
19 Mitala ya Miteñi ye ya Buikolwiso bo Bu Tiile: Ku na ni mitala ye miñata ye zwile mubano ya ba mwa miteñi ya luna ba ba bonisize buikolwiso bo bu tiile sina bwa Paulusi ni Silasi. Kaizeli yo muñwi ya n’a pilile mwa munganda wa tukufazo wa kwa Auschwitz u kandeka za tumelo ni buikolwiso ze sa shekeshi ze ne ba bonisize mizwale ni likaizeli k’o. U kandeka kuli: “Muta o muñwi ha ne ni tosangiswa, mutosangisi yo muñwi a ni liba a nze a putile liñindi. A kalumuka kuli: ‘Mina batu tuñi, lu ka mi eza cwañi? Ha lu mi tama, ki ko mu sa isi. Ha lu mi lenga mwa tolongo, ha mu bilaeli ni hanyinyani. Ha lu mi isa kwa munganda wa tukufazo, ha mu tongoki. Ha lu mi fungulela lifu, mu yema fela mu si na taba. Lu ka mi eza cwañi?’” Kwa tiisa pilu luli ku bona tumelo ye ne ba na ni yona mizwale ba luna mwa miinelo ye buhali yeo! Nako kaufela ne ba itingile ku Jehova kuli a ba tuse ku tiya.
20 Kaniti lwa hupula buikolwiso bwa buñata bwa mizwale ba luna ka nako ya sitoyo sa ba mushobo u sili se si iponezwi mwa lilimo za cwanoñu fa. Niha ba ipumana mwa miinelo ye sabisa, mizwale ba ba filwe buikalabelo ba pihelela ku bona kuli mizwale ni likaizeli za bona ba fepiwa kwa moya. Bote ba zwelapili ku sepahala ba na ni buikolwiso bo bu tiile bwa kuli ‘ha ku na silwaniso se si ezezwa bona se si ka konda.’—Is. 54:17.
21 Buñata bwa mizwale ni likaizeli za luna bao bosinyalana ni bona ba si balumeli ni bona ba bonisa tumelo ye tiile ni buitiiso. Muzwale cwana mwa Guadeloupe n’a hanyelizwe maswe ki musal’a hae y’a si mulumeli. Musali y’o, ka mulelo wa ku mu nyefisa ni ku mu paleliswa ku yanga kwa mikopano ya Sikreste, n’a sa mu apeheli lico kamba ku tapisa, ku haina, ni ku luka litino za hae. N’a tandanga nako ye telele a sa mu bulelisi. Kono ka ku ba ni buikolwiso sakata mwa ku sebeleza Jehova ni ku lapela kuli a mu tuse, muzwale y’o n’a konile ku tiyela lika zeo kaufela. Ku isa lili? Ne k’u ngile lilimo ze bat’o ba 20, kihona pilu ya musal’a hae i cinca hanyinyani-hanyinyani. Kwa nalulelule, a taba hahulu-hulu kakuli musal’a hae n’a amuhezi sepo ya za Mubuso wa Mulimu.
22 Mi lu si ke lwa libala buikolwiso bo bu tiile bwa mizwale ni likaizeli za luna ba banca ba ba ya kwa sikolo zazi ni zazi ni ku tandanisa kukuezo ya be ba kena ni bona sikolo ni miliko ye miñwi. Kasizana ka ka li Paki ne ka bulezi cwana ka za kukuezo ya ku likanyisa ze ba eza ba bañwi kwa sikolo: “Mutu h’a li kwa sikolo, mañi ni mañi nako kaufela u mu kukueza ku ipangula. Banana ba kuteka hahulu mutu ya eza nto ya buipanguli.” Ki miliko kwa butuna ye wela bana ba luna! Ba lukela ku ikatulela ka m’ata mwa pilu kuli ba hane miliko.
23 Buñata bwa bana ba luna ba zwelapili ku sepahala niha ku taha miliko. Mutala o muñwi ki wa kaizeli cwana wa mwanana ya pila mwa France. Zazi le liñwi hamulaho wa ku ca, tushimani to tuñwi twa lika ku hapeleza musizana y’o ku tu tubeta, kono a lapela ni ku itakata. Kacwalo tushimani t’o twa mu sinuha. Hasamulaho, yo muñwi wa tona a kuta ku t’o mu bulelela kuli n’a tabezi bundume bwa hae. Musizana y’o a mu kutaza za Mubuso, a talusa muzamao o pahami w’o Jehova a bata kuli ba be ni ona bote ba ba bata ku tambula kwa limbuyoti za ona. Mwahal’a silimo sa ku ba kwa sikolo, n’a taluselize ni sitopa kaufela litumelo za hae.
24 Ki tohonolo kwa butuna ye lu na ni yona ya ku balelwa ku b’a tabela ku itusisa Jehova kuli ba bulele za tato ya hae ka buikolwiso bo butuna! (Makolo. 4:12) Hape, lu na ni kolo ye nde-nde ya ku bonisa busepahali bwa luna ha lu lwaniswa ki Sila sa luna se si swana inge tau, yena Satani Diabulosi. (1 Pit. 5:8, 9) Haike mu hupule kamita kuli Jehova u itusisa lushango lwa za Mubuso kuli a pilise luna ba ba lu shaela hamoho ni ba ba lu utwa. Haike likatulo ze lu eza ni mupilelo wa luna wa ka zazi li pake kuli lu bata pili Mubuso. Lu zwelepili ku shaela taba ye nde ka buikolwiso bo bu tiile!