Jehova—Mulimu Y’a Patulula Makunutu
“Ku inzi Mulimu ya kona ku talusa makunutu a’ patilwe.”—DANIELE 2:28.
1, 2. (a) Jehova u shutana cwañi ni Sila sa hae se situna? (b) Shutano yeo i bonahala cwañi kwa batu?
JEHOVA, Mulimu wa pupo kamukana y’a pahami ka ku fitisisa ili ya lilato, yena y’o a li Mubupi a nosi, ki Mulimu y’a butali ni wa katulo ye lukile. Ha tokwi ku pata seo a li sona, misebezi ya hae, kamba milelo ya hae. U ipatulula ka nako yeo a keta, ni ka mw’a latela. Ka nzila yeo u shutana ni Sila sa hae, Satani Diabulosi, y’a likanga ku pata seo a li sona luli ni milelo ya hae.
2 Sina Jehova ni Satani ha ba na ni miinelo ye lwanisana, ku cwalo ni kwa balapeli ba bona. Ba ba latelela Satani ba zibwa ka bukabemba-muca-habeli ni bupumi. Ba lika ku itahisa sina batu ba bande, kono ba nze ba eza misebezi ya lififi. Bakreste ba kwa Korinte ne ba bulelezwi kuli ba si ke ba komokiswa ki taba yeo. “Batu ba ba cwalo ki baapositola ba buhata, ki ba ba sebeza ka mano a maswe, ba ifetula baapositola ba Kreste. Ha ku komokisi, hailifo Satani ni yena u ifetula sibupeho sa lingeloi la liseli.” (2 Makorinte 11:13, 14) Ka ku fapahana, Bakreste ba itingile ku Kreste kuli ki yena Mueteleli wa bona. Ha n’a li fa lifasi-mubu n’a bonisize ka ku petahala butu bwa Ndat’ahe, Jehova Mulimu. (Maheberu 1:1-3) Kacwalo, ka ku latelela Kreste, Bakreste ba sweli ku likanyisa Jehova, Mulimu wa niti, ku sa pata-pata litaba, ni liseli. Ni bona ha ba tokwi ku pata seo ba li sona, misebezi ya bona, kamba milelo ya bona.—Maefese 4:17-19; 5:1, 2.
3. Lu kona ku hanela cwañi taba ya kuli batu ba ba fitanga fa ku ba Lipaki za Jehova ba hapelezwanga ku swalisana ni “kakwata ka bulapeli ka ka tezi likunutu”?
3 Ka linako zeo a ziba kuli ki zona ze nde ka ku fitisisa, Jehova u zibahaza litaba ze tungile ka za milelo ya hae ni ka za nako ya kwapili ili ze ne li sa zibwi ki batu. Ka kutwisiso yeo ki Mulimu ya patulula makunutu. Kacwalo, batu ba ba bata ku mu sebeleza ba memiwa—ee ba susuezwa—ku ituta litaba ze cwalo ze patuluzwi. Patisiso ye ne i ezizwe ka 1994 kwa Lipaki ba ba fitelela 145,000 mwa naha ye ñwi ya kwa Yurope ne i patuluzi kuli, lipalo ha li likanyelezwa, yo muñwi ni yo muñwi wa bona n’a tatubile ka butu lituto za Lipaki za Jehova ka lilimo ze talu pili a si ka ikatulela kale ku ba Paki. Ne ba iketezi seo ba sa hapelezwi. Mi ne ba zwezipili ku ba ni tukuluho ya za litato ni likezo za bona. Sina ka mutala, bakeñisa ku fita fa ku sa lumelelana ni lipimo ze pahami za muzamao o tokwiwa kwa Bakreste, ba bañwi ba sikai hasamulaho ba ikatulezi ku sa zwelapili ku ba Lipaki. Niteñi, ki ko ku hoha mamelelo kuli mwahal’a lilimo ze ketalizoho ze felile, kabelo ye tuna ya ba ne ba li Lipaki bao b’a ngile mihato ya ku kalisa sinca swalisano ni misebezi ya bona ya ku ba Lipaki.
4. Ki sifi se si sa swaneli ku bilaeza Bakreste ba ba sepahala, mi ki kabakalañi ha ba sa swaneli ku bilaela?
4 Ka mo ku inezi fela, haki ba ne ba li Lipaki kamukana ba ba kutanga, mi mwahal’a bona ku na ni ba bañwi ba ne ba na ni mayemo a buikalabelo mwahal’a puteho ya Sikreste. Seo ha si swaneli ku ba se si komokisa, kakuli mane ni yo muñwi wa balateleli ba Jesu ba batuna, ili muapositola Judasi, n’a kwenuhile. (Mateu 26:14-16, 20-25) Kono kana leo ki libaka la ku bilaela ka za Bukreste? Kana seo si zwisa teñi ku kondisa k’o Lipaki za Jehova ba peta ka kona musebezi wa bona wa ku fa tuto? Kutokwa ni hanyinyani, sina kezo ya Judasi ya bubeteki ha ne i si ka yemisa milelo ya Mulimu.
Ya M’ata Ote Kono Ili Y’a Lilato
5. Lu ziba cwañi kuli Jehova ni Jesu ba lata batu, mi ba bonisize cwañi lilato leo?
5 Jehova ki Mulimu y’a lilato. U na ni pabalelo kwa batu. (1 Joani 4:7-11) Ku si na taba ni mayemo a hae a’ pahami, wa ikola ku tahisa kuli batu ba be balikani ba hae. Lu bala ka za yo muñwi wa batanga ba hae ba kwaikale, kuli: “Abrahama a lumela ku Mulimu, mi ku lumela kwa hae, Mulimu a mu balela kuli ki ku luka; mi a bizwa mulatiwa wa Mulimu.” (Jakobo 2:23; 2 Makolonika 20:7; Isaya 41:8) Sina balikani ba butu ha ba abana litaba ze patilwe, kamba likunutu, ni Jehova u eza cwalo kwa balikani ba hae. Ku seo Jesu n’a likanyisize Ndat’ahe, kakuli n’a bile mulikan’a balutiwa ba hae mi n’a ba bulelezi likunutu. N’a ba bulelezi kuli: “Ha ni sa mi biza batanga, kakuli mutanga h’a zibi se si ezwa ki mulen’a hae; kono ni mi biza balikani, kakuli ni mi zibisize ze ni utwile kaufela ku Ndate.” (Joani 15:15) Litaba za kwa mukunda, kamba “makunutu,” ze zibwa ki Jehova, Mwan’a hae, ni balikani ba bona li ba swalisanisa ka tamo ye tiile hahulu ya lilato ni buipeyo.—Makolose 3:14.
6. Ki kabakalañi Jehova ha sa tokwi ku pata milelo ya hae?
6 Taluso ya libizo la Jehova, “U Tahisa ku Ba Teñi,” i bonisa buikoneli bwa hae bwa ku kona ku ba seo a tokwa ku ba sona kaufela ilikuli a pete mulelo wa hae. Ka ku sa swana ni batu, Jehova ha tokwi ku pata milelo ya hae kabakala ku saba kuli ba bañwi ne ba kana ba mu palelwisa ku i peta. Ka bunolo fela h’a koni ku palelwa, mi kacwalo mwa Linzwi la hae, Bibele, u patulula ka ku tala, buñata bwa z’a lela ku eza. U sepisa kuli: “Linzwi la ka . . . ha li na ku kutela ku Na mukungulu, li si ka sebeza se si latwa ki Na, ni ku eza ze ni li lumezi.”—Isaya 55:11.
7. (a) Ki sifi sa n’a bulezi cimo Jehova mwa Edeni, mi Satani n’a bonisize cwañi kuli Mulimu ki wa niti? (b) Sikuka se si kwa 2 Makorinte 13:8 ki sa niti cwañi ka nako kaufela?
7 Hamulahonyana wa bukwenuheli bwa mwa Edeni, Jehova n’a patuluzi ka bukuswani mafelelezo a pihisano ye zwelapili ye mwahal’a hae ni Sila sa hae, Satani. Peu ya Mulimu ye sepisizwe ne i ka holofazwa ka ku utwiswa butuku, kono isi kamita, hailif’o Satani kwa nalulelule n’a ka holofazwa ka ku bulaiwa. (Genese 3:15) Ka 33 C.E., Diabulosi n’a holofalize luli Peu, yena Kreste Jesu, ka ku tahisa lifu la hae. Ka nzila yeo, Satani n’a talelelize Liñolo mi ka seo n’a bonisize kuli Jehova ki Mulimu wa niti, nihaike kuli ka buniti fela w’o ne i si ona mulelo wa Satani. Sitoyo sa hae kwa niti ni ku luka, hamohocwalo ni mubonelo wa hae wa buikuhumuso, wa ku sa baka, ne u mu isize kwa ku eza sa n’a bulezi cimo luli Mulimu kuli ki sona se si ka ezahala. Ee, kwa balwanisi kamukana ba niti, mane ni ku Satani ka sibili, sikuka sa sebeza se si li: “Ha lu na mata mwa ku lwanisa niti, konji mwa ku yemela niti.”—2 Makorinte 13:8.
8, 9. (a) Ki sifi s’a ziba Satani, kono kana yona zibo yeo i beya mwa lubeta ku petiwa kwa milelo ya Jehova? (b) Ki temuso ifi ye utwahala hande hahulu yeo balwanisi ba Jehova ba itibaza yona, mi ki kabakalañi?
8 Mubuso wa Mulimu wa sa li ku tomelwa ka ku sa bonwa ka 1914, Sinulo 12:12 i bile ye sebeza, ye li: “Ka zeo, mina mahalimu ni ba ba yahile mwateñi, a mu tabe! Mu na ni bumai mina ba ba yahile mwa lifasi ni mwa liwate! kakuli Diabulosi u shetumukezi ku mina a halifile maswe, ka ku ziba kuli nako ya hae ki ye nyinyani.” Niteñi, kana ku ziba kwa hae taba ya kuli nako ya hae ki ye kuswani ku tahiseza Satani ku cinca nzila ya hae? K’o ne ku ka ba ku itumelela kwa Satani kuli Jehova ki Mulimu wa niti ni kuli ki yena Mubusi ya Pahami ka ku fitisisa, kuli ki yena fela ya swanelwa ku lapelwa. Nihakulicwalo, Diabulosi ha lati ku lumela kuli u tuzwi, niha ziba zeo kaufela.
9 Jehova u patulula hande se si ka ezahala muta Kreste a ka taha ku t’o atula muinelo wa lifasi la Satani. (Mateu 24:29-31; 25:31-46) Mwa taba yeo, Linzwi la hae li zibahaza ka za babusi ba lifasi kuli: “Batu, nako ye ba ka li: Kozo ni buiketo! ki yona nako ye ba ka tulukelwa ki sinyehelo, sina butuku bwa lupepo ha bu tahela ya itwezi.” (1 Matesalonika 5:3) Ba ba latelela Satani ba itibaza yona temuso ye utwahala hande yeo. Ba foufalizwe meto kabakala lipilu za bona ze maswe, mi seo si ba tibela kwa ku bakela nzila ya bona ye maswe ni kwa ku cinca milelo ni likezo za bona ze lika ku biula milelo ya Jehova.
10. (a) Liñolo la 1 Matesalonika 5:3 ne li kana li talelelizwe ka sipimo sifi, kono batu ba Jehova ba swanela k’u nga cwañi muhato? (b) Ki kabakalañi batu ba ba si na tumelo ha ne ba kana ba bifelela kwapili mwa ku lwanisa batu ba Mulimu?
10 Sihulu haisali ku zwiwa ka 1986, muta Silimo sa Kozo Mwahal’a Macaba ne si zibahalizwe ki Kopano ya ba Macaba, lifasi se li tezi lingambolo ka za kozo ni buiketo. Mihato ye miñwi se i ezizwe ka buikatazo bwa ku fumana kozo ya lifasi, mi ka mo ku bonahalela fela ku bile ni ku kondisa ko kuñwi. Kana ye ki yona talelezo kamukana ya bupolofita b’o, kamba kana lu kona ku libelela zibahazo ye ñwi ye tilumuna kwapili? Jehova u ka utwahaza taba yeo ka nako ya hae ye swanela. Mwa nako ya cwale, ha lu toneñi kwa moya, “inze [lu] libelezi ni ku akufisa lizazi la Mulimu.” (2 Pitrosi 3:12) Nako ha i nze i ya ku nze ku na ni lipulelo ze ñwi ka za kozo ni buiketo, batu ba bañwi ba ba ziba ka za temuso yeo, kono ili ba ba keta ku itibaza yona, ne ba kana ba ba ni mununa hahulu mwa k’u nga kuli Jehova h’a na ku taleleza linzwi la hae, kamba h’a koni ku li taleleza. (Mu bapanye Muekelesia 8:11-13; 2 Pitrosi 3:3, 4.) Kono Bakreste ba niti ba ziba kuli Jehova u ka peta mulelo wa hae!
Likute Le Li Swanela kwa Liitusiso za Jehova
11. Ki sifi se ne ba zibile bo Daniele ni Josefa ka za Jehova?
11 Mulena Nebukadenezare, mubusi wa Babilona, ha n’a bile ni tolo ye sisita ya n’a sa koni ku hupula, a kupa tuso. Baprisita, balauli, ni ba mabibo ba hae ne ba palezwi ku mu bulelela tolo yeo kamba taluso ya yona. Nihakulicwalo, Daniele mutang’a Mulimu n’a konile ku eza cwalo, nihaike kuli n’a itumelezi fo ku sweu kuli ku patululwa kwa tolo ni taluso ya yona ne ku sa tiswi ka butali bwa hae tota. Daniele n’a ize: “Kono kwa lihalimu, ku inzi Mulimu ya kona ku talusa makunutu a’ patilwe, mi ki Yena ya zibisa cwale mulena Nebukadenezare ze ka bonahala mwa mazazi a kwapili.” (Daniele 2:1-30) Lilimo ze myanda ye sikai pili nako yeo i si ka fita kale, Josefa, mupolofita yo muñwi wa Mulimu, n’a iponezi ka nzila ye swana kuli Jehova ki Mupatululi wa likunutu.—Genese 40:8-22; Amosi 3:7, 8.
12, 13. (a) Ki mañi ya n’a li mupolofita yo mutuna ka ku fitisisa wa Mulimu, mi ki kabakalañi ha mu alaba cwalo? (b) Ki bomañi kacenu ba ba sebeza sina “likombwa za ze patilwe za Mulimu,” mi lu swanela ku ba nga cwañi?
12 Mupolofita wa Jehova yo mutuna ka ku fitisisa ya kile a sebeza fa lifasi-mubu ne li Jesu. (Likezo 3:19-24) Paulusi n’a talusize kuli: “Kale, Mulimu n’a bulezi hañata, ni ka mikwa ye miñata, ni bondat’a luna ba kale, ka bapolofita; Cwale mwa linako ze, za mafelelezo, u bulezi ni luna ka Mwana yo a beile ku yola sanda sa lika kamukana, yo hape n’a ezize ka yena ze bupilwe kaufela.”—Maheberu 1:1, 2.
13 Jehova n’a bulezi kwa Bakreste ba kwa makalelo ka Mwan’a hae, Jesu, ya n’a zibahalize ku bona likunutu za bumulimu. Jesu n’a ba bulelezi kuli: “Mina mu filwe ku ziba likunutu za mubuso wa Mulimu.” (Luka 8:10) Paulusi hamulaho n’a bulezi ka za Bakreste ba ba tozizwe kuli ki “batanga ba Kreste, ni likombwa za ze patilwe za Mulimu.” (1 Makorinte 4:1) Kacenu, Bakreste ba ba tozizwe ba zwelapili ku sebeza cwalo, ili ku ba sitopa sa mutanga ya sepahala ili ya na ni kutwisiso y’o ka Sitopa sa hae se si Busa a fa sico sa kwa moya ka nako ye swanela. (Mateu 24:45-47) Haiba lu kuteka hahulu bapolofita ba Mulimu ba ba buyelezwi ba kwaikale, mi sihulu Mwan’a Mulimu, kana ha lu swaneli ku kuteka hape ni siitusiso sa butu seo Jehova a itusisa kacenu mwa ku patulula litaba za Bibele ze tokwiwa hahulu ki batu ba hae mwa linako ze t’ata ze?—2 Timotea 3:1-5, 13.
Lu Patulule Kamba Lu Pate Taba?
14. Ki lili f’o Bakreste ba sebeleza ka ku pata litaba, kacwalo ili ku latelela mutala wa mañi?
14 Kana ku patulula litaba kwa Jehova ku talusa kuli Bakreste kamita mi ili mwa miinelo kaufela ba swanela ku patulula ze ba ziba kaufela? Kihona, Bakreste ba latelela kelezo ya Jesu kwa baapositola ba hae ya kuli ba “be ba ba na ni butali, sina linoha, mi [ba] be ba ba tokwile mano a maswe, sina linkwilimba.” (Mateu 10:16) Haiba ba bulelelwa kuli ha ba koni ku lapela Mulimu ka mo a tokwela mazwalo a bona, Bakreste ba zwelapili ku ‘utwa Mulimu,’ kakuli ba lemuha kuli ha ku na sisebeliso sa butu se si na ni tukelo ya ku kwalela ku lapelwa kwa Jehova. (Likezo 5:29) Jesu yena ka sibili n’a bonisize ku swanela kwa seo. Lu bala kuli: “Ha ku felile zeo, Jesu n’a zamaya a luta batu mwa Galilea; n’a sa lati ku ina mwa Judea, kakuli Majuda ne ba bata ku mu bulaya. Cwale mukiti wa Majuda o bizwa wa minganda n’o li fakaufi. Jesu kih’a li [kwa banyani ba hae ba kwa mubili ba ba sa lumeli]: . . . Mina mu ye kwa mukiti; haili na, ha ni yi kwa mukiti wo, kakuli nako ya ka ha i si ka peteha kale. A sin’o bulela cwalo, a siyala mwa Galilea. Kono banyani ba hae ha ba se ba ile kwa mukiti, fo, ni yena a ya kwateñi, isi patalaza, kono ka ku sa zibwa.”—Joani 7:1, 2, 6, 8-10.
Lu Bulele Kamba Lu Si Ke Lwa Bulela?
15. Josefa n’a bonisize cwañi kuli ku buluka kunutu ka linako ze ñwi ki kezo ye lilato?
15 Mwa miinelo ye miñwi, ku sa zibahaza taba haki ko ku butali fela kono hape ki ko ku lilato. Sina ka mutala, Josefa, ya n’a añuzi Jesu, n’a ngile cwañi muhato ha n’a fitile fa ku ziba kuli Maria ya n’a beelelize, n’a itwezi? Lu bala kuli: “Josefa, munn’a hae, kakuli neli ya lukile, mi a sa lati ku mu swabisa ku ba bañata, a hupula ku mu lisela kwatuko.” (Mateu 1:18, 19, litaku li siyamisizwe ki luna.) Ne ku ka be ku bile ko ku si na sishemo cwañi ku mu tahiseza maswabi patalaza!
16. Ki buikalabelo bufi b’o maeluda, hamohocwalo ni lilama ba bañwi kaufela ba puteho, ba na ni bona ka ku ama kwa litaba za kunutu?
16 Litaba za kunutu ze ne li ka tisa maswabisa kamba masitapilu ha li swanelwi ku bulelelwa batu ba ba si na tukelo. Maeluda ba Sikreste ba hupula seo ha ba na ni ku eleza kamba ku omba-omba Bakreste sina bona kamba mwendi nihaiba ku ba kalimela kabakala ku foseza Jehova ka sibi. Ku talima litaba zeo ka nzila ya ka Mañolo ki ko ku tokwahala; ku patulula litaba za kunutu ku ba ba sa amiwi teñi ki ko ku sa tokwahali mi ili ko ku si na lilato. Ka buniti fela, lilama za puteho ya Sikreste ha ba na ku lika ku shwashwata litaba za kunutu kwa maeluda kono ba ka kuteka buikalabelo bwa maeluda bwa ku pata litaba za kunutu. Liproverbia 25:9 i li: “Niha u zeka ni muhaenu, u si ke wa punya makunutu a yo muñwi.”
17. Ki kabakalañi Bakreste hañata ha ba pata litaba za kunutu, kono ki kabakalañi ha ba sa koni ku eza cwalo kamita?
17 Sikuka seo hape ki se si sebeza mwahal’a sikwenda sa lubasi kamba mwahal’a balikani ba batuna. Ku pata litaba ze ñwi ki ko ku tokwahala mwa ku pima lifapahano ni ku sa utwana hande ko kutuna. “Moya wa kwa Mutulo u tisa pula, mi lilimi le li seba li tisa buhali fa pata ya mutu.” (Liproverbia 25:23) Ka mo ku inezi fela, busepahali ku Jehova ni kwa likuka za hae ze lukile, hamohocwalo ni lilato kwa batu ba ba fosa, ka linako ze ñwi ne ku kana kwa tisa tokwahalo ya ku bulela nihaiba litaba za kunutu kwa bashemi, maeluda ba Sikreste, kamba batu ba bañwi ba ba lukela.a Kono mwa miinelo ye miñata, Bakreste ba buluka likunutu za ka butu za ba bañwi, ili ku li pata sina mo ba patelanga za bona tota.
18. Ki tulemeno tufi to tulalu twa Sikreste to tu kona ku lu tusa ku lemuha se lu swanela ku bulela ni se lu sa swaneli ku bulela?
18 Ka ku puma taba, Mukreste u likanyisa Jehova ka ku pata litaba ze ñwi ha ku tokwahala, ili ku li patulula ha ku swanela fela. Mwa ku atula ka za seo a swanela ku patulula ni seo a swanela ku pata, u etelelwa ki buikokobezo, tumelo, ni lilato. Buikokobezo bu mu hanisa ku itundumuna, ili ku lika ku tabisa ba bañwi ka ku ba bulelela z’a ziba kaufela kamba ka ku ba kanyiseza likunutu z’a s’a koni ku bulela. Tumelo mwa Linzwi la Jehova ni puteho ya Sikreste i mu susueza ku kutaza litaba za mwa Bibele ze filwe ka bumulimu a nze a tokomela kuli a pime ku bulela lika ze ne li kana za foseza ba bañwi kwa makalelo. Ee, lilato li mu susueza ku bulela patalaza lika ze lumbeka Mulimu ni zeo batu ba tokwa ku ziba ilikuli ba fumane bupilo. Kwa lineku le liñwi, u buluka litaba za ka butu za kunutu, ka ku lemuha kuli mwa miinelo ye miñata ku li patulula ku ka ba ku bonisa ku tokwa lilato.
19. Ki kezo mañi ye tusa ku zibahaza Bakreste ba niti, mi i tisañi?
19 Muatumelelo wo wa ka buitikanelelo u tusa ku zibahaza Bakreste ba niti. Ha ba pati seo Mulimu a li sona ka ku mu tokwisa libizo kamba ka tuto ya Silalu ye sa konwi ku taluswa, ye li kunutu. Milimu ye sa zibwi ki ya mwa bulapeli bwa buhata, isiñi bwa niti. (Mu bone Likezo 17:22, 23) Lipaki za Jehova ze tozizwe ka buniti fela li itebuha tohonolo ya ku ba “likombwa za ze patilwe za Mulimu.” Ka ku patulula ze patilwe zeo ku ba bañwi, ba tusa ku hohela ba lipilu ze sepahala kwa ku bata bulikani bwa Jehova—1 Makorinte 4:1; 14:22-25; Zakaria 8:23; Malaki 3:18.
[Litaluso za kwatasi]
a Mu bone taba ye li “Do Not Share in the Sins of Others” (Mu Si Ke Mwa Abana mwa Libi za Ba Bañwi) mwa The Watchtower, ya November 15, 1985.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
◻ Ki kabakalañi Jehova ha sa tokwi ku pata milelo ya hae?
◻ Jehova u patululelanga bomañi likunutu za hae?
◻ Ki buikalabelo bufi bo ba na ni bona Bakreste ka ku ama kwa litaba za kunutu?
◻ Ki tulemeno tufi to tulalu to tu ka tusa Bakreste ku ziba sa ku bulela ni sa ku sa bulela?
[Maswaniso a fa likepe 24, 25]
Jehova u patulula makunutu ka Linzwi la hae