‘Mu Ipilise ni ku Pilisa Ba Ba Mi Utwa’

“Tokomela mizamao ya hao; tokomela ni tuto ya hao, . . . ha u eza cwalo u ka ipilisa, u pilise ni ba ba ku utwa.”—1 TIMOTEA 4:16.

 1, 2. Kiñi ze susueza Bakreste ku zwelapili mwa musebezi wa bona wa ku pilisa batu?

MWA munzi o muñwi o inzi u nosi kwa mutulo wa Thailand, bosinyalana ba ba li Lipaki za Jehova ba likanga ku itusisa puo ye ba sa zo ituta kuli ba bulele ni ba mushobo o pila kwa lilundu le liñwi. Kuli ba bulelele batu ba munzi w’o taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu, bosinyalana bao cwanoñu fa ba itutile ku bulela si-Lahu.

² Wa munna u li: “Ha lu koni ku talusa tabo ni munyaka o lu na ni ona, kabakala ku sebeleza mwahal’a batu ba ba tabisa b’a. Lu ikutwa luli kuli lwa amiwa mwa talelezo ya Sinulo 14:6, 7, ha lu nze lu bulela Evangeli ‘ku ba masika kamukana, ni mishobo, ni lipuo.’ Ku sa na ni libaka ze sikai mo ku si ka fita kale taba ye nde, mi luli munzi wo ki o muñwi wa ku zona. Lituto za luna za Bibele ki ze ñata hahulu kuli mane lu bat’o palelwa ku li zamaisa kaufela zona.” Ee luli, bosinyalana bao ba lakaza ku ipilisa ni ku pilisa ba ba ba utwa. Ka ku ba Bakreste, kana kaufel’a luna ha lu lakazi ku eza nto ye swana?

“Tokomela Mizamao ya Hao”

 3. Kuli lu pilise ba bañwi, lu lukela ku ezañi pili?

³ Muapositola Paulusi n’a elelize Timotea kuli, “Tokomela mizamao ya hao; tokomela ni tuto ya hao,” mi kelezo yeo i ama Bakreste kaufela. (1 Timotea 4:16) Kaniti, kuli lu tuse ba bañwi kuli ba t’o piliswa, lu lukela pili ku tokomela mizamao ya luna. Lu kona ku eza cwañi cwalo? Pili, lu lukela ku tonela linako ze lu pila ku zona. Jesu n’a file sisupo sa likalulo-kalulo se ne si ka zibisa balateleli ba hae kuli “ku fela kwa lifasi” ku fitile. Kono Jesu n’a bulezi hape kuli ne lu si ke lwa ziba nako luli fo ne a ka tela mafelelezo. (Mateu 24:3, 36) Lu swanela ku ikutwa cwañi kabakaleo?

 4. (a) Lu swanela ku ikutwa cwañi ka za nako ye siyezi ya muinelo wo? (b) Lu swanela ku pima moya mañi?

⁴ Yo muñwi ni yo muñwi wa luna wa kona ku ipuza kuli, ‘Kana ni itusisa nako kaufela ye siyezi mwa muinelo wo kuli ni ipilise ni ku pilisa ba ba ni utwa? Kamba kana ni nahana kuli, “Bakeñisa kuli ha lu zibi nako luli fo a ka tela mafelelezo, ha ni na ku isa teñi pilu”?’ Moya wa ku sa isa pilu w’o u lubeta. Ha u lumelelani ni kelezo ya Jesu ye li: “Mu itukise; kakuli Mwan’a mutu u ka taha nako ye mu sa zibi.” (Mateu 24:44) Kaniti ye haki nako ya ku tuhela ku tukufalelwa mwa sebelezo ya Jehova kamba ku isepisa kuli lifasi li ka lu sileleza kamba ku lu kolwisa.—Luka 21:34-36.

 5. Ki ifi mitala ye ne ba tomile lipaki za Jehova pili Bukreste bu si ka taha kale?

⁵ Nzila ye ñwi ye lu ka bonisa ka yona kuli lu tokomela mizamao ya luna ki ka ku itiisa ka busepahali mwa ku ba Bakreste. Batanga ba Mulimu ba kwaikale ne ba zwezipili ku itiisa, niha ne ba libelela ku piliswa honaf’o kamba kutokwa. Paulusi, ha s’a bulezi mitala ya lipaki be ne ba li teñi pili Bukreste bu si ka taha kale, ba ba cwale ka Abele, Enoke, Nuwe, Abrahama, ni Sara, n’a ize: “[Ha] ba si ka amuhela ze ba sepisizwe; kono ba li boni li sa li kwahule, ba li cilanisize; mi ba ipulezi kuli, bona, ki ba ku sili mi ki baenyi fafasi.” Ne ba si ka honiwa ki takazo ya ku pila ka bumbombo, kamba ku likanyisa mizamao ye maswe ya ba bañwi, kono ne ba nyolezwi fela ku “amuhela ze [ne] ba sepisizwe.”—Maheberu 11:13; 12:1.

 6. Mubonelo wa puluso wa Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili ne u amile cwañi mupilelo wa bona?

⁶ Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili ni bona ne ba ikutwa kuli ki “ba ku sili,” hasi ba lifasi le. (1 Pitrosi 2:11) Niha se ba pilisizwe kwa sinyeho ya Jerusalema ka 70 C.E., Bakreste ba niti ne ba si ka lisela ku kutaza kamba ku kutela kwa mupilelo wa silifasi. Ne ba ziba kuli puluso ye tuna ne i libelezi be ne ba ka zwelapili ku sepahala. Mane, nihaiba ka 98 C.E., muapositola Joani n’a ñozi kuli: “Lifasi la fela, ni takazo ya lona; kono ya eza tato ya Mulimu u ina ku ya ku ile.”—1 Joani 2:17, 28.

 7. Lipaki za Jehova ba bonisize cwañi buitiiso mwa linako za cwale?

⁷ Mwa miteñi ye, Lipaki za Jehova ni bona ba itiisize mwa musebezi wa Sikreste, nihaike kuli ba nyandisizwe maswe. Kana ba itiiselize fela mbango? Kutokwa, kakuli Jesu n’a lu kolwisize kuli: “Ya tundamena ku isa kwa mafelelezo, ki yena ya ka piliswa.” F’o kikuli ya tundamena ku isa kwa mafelelezo a muinelo wa kale wo kamba ku fitela a shwa mwa nako ye. Fa zuho ya bafu, Jehova u ka hupula ni ku fa mupuzo batanga ba hae kaufela ba ba sepahala ba ba shwile.—Mateu 24:13; Maheberu 6:10.

 8. Lu kona ku bonisa cwañi kuli lwa itebuha buitiiso bwa Bakreste ba kwamulaho?

⁸ Hape lu tabile kuli Bakreste ba ba sepahala ba kwamulaho ne ba si ka bata fela ku ipilisa ba nosi. Kaniti luna ba ba itutile za Mubuso wa Mulimu kabakala buikatazo bwa bona lwa itumela kuli ne ba itiisize ku eza musebezi wa n’a ba file Jesu, a li: “Mu ye cwale, mu lute macaba kaufela, . . . mu ba lute ku mamela ze ni mi laezi kaufela.” (Mateu 28:19, 20) Ha lu sa na ni kolo, lu kona ku bonisa buitumelo bwa luna ka ku kutaza ku ba bañwi ba ba si ka utwa kale taba ye nde. Kono ku kutaza ki muhato fela wa pili wa ku tahisa balutiwa.

‘Tokomela Tuto ya Hao’

 9. Mubonelo o munde u kona ku lu tusa cwañi ku kalisa lituto za Bibele?

⁹ Musebezi o lu filwe haki ku kutaza fela kono ni ku luta. Jesu u lu file musebezi wa ku luta batu ku mamela z’a n’a laezi kaufela. Ki niti kuli mwa likalulo ze ñwi, ki ba sikai fela ba ba bonahala ku tabela ku ituta ka za Jehova. Kono ku ba ni mubonelo o maswe ka za kalulo mo lu kutaleza ku kona ku fokolisa buikatazo bwa luna bwa ku kalisa lituto za Bibele. Yvette, ya li paina mwa kalulo yeo ba bañwi ne b’a nga kuli ha i tahisi siselo, n’a lemuhile kuli be ne ba t’o potanga mwa kalulo yeo, ili be ne ba si na mubonelo o maswe o cwalo, ne ba kalisanga lituto za Bibele. Yvette ha s’a itutile ku ba ni mubonelo o munde, ni yena a fumana batu be ne ba bata ku ituta Bibele.

10. Ki ufi musebezi wa luna o mutuna wa ku ba baluti ba Bibele?

¹⁰ Bakreste ba bañwi ba kana ba zina-zina ku kalisa ku ituta Bibele ni batu ba ba tabela bakeñisa kuli ha ba ikutwi kuli ba kona ku zamaisa tuto. Ki niti kuli lu na ni buikoneli bo bu fitana-fitana. Kono ha lu tokwi ku ba ba ba cuukile hahulu kuli lu kone ku luta Linzwi la Mulimu. Lushango fela lwa Bible lu m’ata, mi Jesu n’a bulezi kuli ba ba swana sina lingu ba ziba linzwi la Mulisana wa niti ha ba li utwa. Kacwalo, musebezi wa luna ki wa ku fitisa fela lushango lwa Mulisana yo Munde, yena Jesu, ili ku lu talusa hande ka mo lu konela kaufela.—Joani 10:4, 14.

11. Mu kona ku tusa cwañi hande muituti wa Bibele?

¹¹ Mu kona ku fitisa cwañi hande lushango lwa Jesu? Pili, mu zibe hande-nde ze i bulela Bibele ka za taba ye buhisanwa. Mu na ni ku utwisisa taba pili mu si ka i luta kale mutu yo muñwi. Hape mwahal’a tuto, mu like ku tahisa moya o kutekeha kono ili o silikani. Baituti, nihaiba banana ba banyinyani, ba itutanga hande haiba ba lukuluhile mi muluti u ba bonisa likute ni sishemo.—Liproverbia 16:21.

12. Mu kona ku ikolwisa cwañi kuli muituti wa utwisisa ze mu sweli ku mu luta?

¹² Ka ku ba muluti, ha mu na ku bata fela ku bulela litaba kuli muituti a li pete mwa toho. Mu mu tuse ku utwisisa z’a sweli ku ituta. Z’a itutile muituti kwa sikolo, z’a ipumani ku zona, ni zibo ya hae ya Bibele li ka ama mw’a utwisiseza ze mu bulela. Kacwalo, mu kana mwa ipuza kuli, ‘Kana wa ziba ze a talusa mañolo a’ bonisizwe mwa taba ye itutiwa?’ Mu kona ku mu ezisa ku bulela ka ku mu buza lipuzo ze sa alabiwi fela ka ee kamba awa kono ze tokwa kuli a taluse. (Luka 9:18-20) Kono baituti ba bañwi ba zina-zinanga ku buza muluti lipuzo. Kacwalo, ba kana ba zwelapili niha ba sa utwisisi hande ze ba sweli ku lutiwa. Mu susueze muituti ku buza lipuzo ni ku mi bulelela ha sa utwisisi taba ye ñwi ka ku tala.—Mareka 4:10; 9:32, 33.

13. Mu kona ku tusa cwañi muituti kuli a be muluti?

¹³ Mulelo wa butokwa wa ku zamaisa tuto ya Bibele ki ku tusa muituti ku ba muluti. (Magalata 6:6) Kabakaleo, ha mu lundulula tuto ya mina, mu kana mwa mu kupa ku mi taluseza sisupo se siñwi ka ku itusisa manzwi a’ bunolo, inge kuli u si taluseza mutu ya si utwa lwa pili. Hamulaho, h’a ka fita fa ku ya mwa bukombwa, mwa kona ku mu mema ku ya ni mina mwa simu. Mwendi u ka lukuluha ku sebeza ni mina, mi ku eza cwalo ku ka mu tusa ku ba ni bundume ku fitela a kona ku ikela a nosi mwa bukombwa.

Mu Tuse Muituti ku Ba Mulikan’a Jehova

14. Ki ufi mulelo wa mina o mutuna ka ku ba muluti, mi ki sifi se si ka mi tusa kuli mu u pete?

¹⁴ Mulelo o mutuna wa muluti kaufela wa Sikreste ki ku tusa muituti ku ba mulikan’a Jehova. Mu ka eza cwalo ka mutala wa mina isi fela ka ze mu bulela. Ku luta ka mutala ku kona hahulu ku ama pilu ya baituti. Kaniti ze lu eza li butokwa hahulu ku fita ze lu bulela, sihulu ha lu suña tulemeno twa muzamao ni tukufalelo ku muituti. Haiba a bona kuli manzwi ni likezo za mina li tahiswa ki silikani se sinde ni Jehova, a kana a susuezwa ni yena ku eza silikani se si cwalo.

15. (a) Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa kuli muituti a be ni mulelo o munde wa ku sebeleza Jehova? (b) Mu kona ku tusa cwañi muituti ku tundamena ku eza zwelopili ya kwa moya?

¹⁵ Mu bata kuli muituti a sebeleze Jehova kakuli wa Mu lata, isi fela kabakala kuli ha lati ku t’o timezwa fa Armagedoni. Ha mu mu tusa ku ba ni mulelo o munde o cwalo, u zibe mu ka yaha ka liyahiso ze sa ci ka mulilo ze ka tiyela litiko za tumelo. (1 Makorinte 3:10-15) Mulelo o maswe, o cwale ka takazo ye tuna ya ku likanyisa mina kamba mutu yo muñwi, ha u na ku mu fa m’ata a ku hana likukuezo ze si za Sikreste kamba bundume bwa ku eza ze lukile. Mu hupule kuli ha mu na ku ba muluti wa hae ku ya ku ile. Ha mu sa na ni kolo, mwa kona ku mu susueza ku utwana hahulu ni Jehova ka ku bala Linzwi la Mulimu ka zazi ni ku li nahanisisa. Ka nzila yeo, u ka zwelapili ku fumana “mutala wa litaba ze pilisa” mwa Bibele ni lihatiso ze talusa Bibele niha se mu felize kale-kale ku ituta ni yena.—2 Timotea 1:13.

16. Mu kona ku luta cwañi muituti ku lapela ku zwelela kwa pilu?

¹⁶ Hape mu kona ku tusa muituti ku utwana hahulu ni Jehova ka ku mu luta ku lapela ku zwelela kwa pilu. Mu kona ku eza cwañi cwalo? Mwendi mu ka mu bulelela za tapelo ya Jesu ye li mutala, ni za litapelo ze ñata za ka pilu kaufela ze ñozwi mwa Bibele, ze cwale ka ze mwa lisamu. (Samu 17, 86, 143; Mateu 6:9, 10) Hape muituti wa mina ha utwa mo mu lapelela ha mu kalisa ni ku feza tuto, u ka ziba mo mu ikutwela ka za Jehova. Kacwalo, litapelo za mina kamita li be ze buniti ili za ku sa pata-pata litaba. Hape li bonise kuli mu tiile kwa moya ni mwa maikuto.

Ku Ikataza ku Pilisa Bana ba Mina

17. Bashemi ba kona ku tusa cwañi bana ba bona ku tundamena mwa nzila ye isa kwa puluso?

¹⁷ Kaniti, ba bañwi be lu bata ku pilisa ki lilama za lubasi lwa luna. Buñata bwa bana ba bashemi ba Sikreste ba sepahala mi ba ‘tiile mwa tumelo.’ Kono ba bañwi mwendi niti ha i si ka toma hande mibisi mwa lipilu za bona. (1 Pitrosi 5:9; Maefese 3:17; Makolose 2:7) Buñata bwa ba banca ba ba cwalo ba tuhelanga mupilelo wa Sikreste ha ba atumela buhulu kamba ha se ba hulile. Haiba mu bashemi, mu kona ku ezañi kuli mu like ku tibela nto yeo? Pili, mu kona ku ikataza ku tahisa mupilelo o munde mwa lubasi. Mupilelo o munde mwa lubasi u tahisanga kuli mutu a kuteke tamaiso, ku lata mikwa ye minde, ni ku utwana hande ni ba bañwi. (Maheberu 12:9) Kacwalo, kutwano ye tuna mwa lubasi i kona ku tisa kuli mwana a tiise silikani sa hae ni Jehova. (Samu 22:10) Mabasi a’ tiile a ezanga lika hamoho—nihaike kuli bashemi ba na ni ku itombola nako ye ne ba ka itusisa ku eza za bona ka butu. Ka nzila yeo, mu ka luta bana ba mina ku eza likatulo ze nde mwa bupilo ka mutala wa mina. Bashemi, ze tuna ze ba tokwa bana ba mina haki lika za kwa mubili, kono ki mina luli, ili nako, m’ata ni lilato la mina. Kana mwa fa bana ba mina lika ze?

18. Ki lifi lipuzo zeo bashemi ba lukela ku tusa bana ba bona ku li tatulula?

¹⁸ Bashemi ba Sikreste ha ba swaneli ku nahana kuli ku ka itahela fela kuli bana ba bona ba be Bakreste. Daniel, ya li eluda ili ya na ni bana b’a ketalizoho, u li: “Bashemi ba bange ni nako ya ku felisa ku honona ko ba banga ni kona bana ili ko ba hozanga kwa sikolo ni libaka ze ñwi. Ka pilu-telele, ba tuse bana ba bona ku fumana likalabo kwa lipuzo ze cwale ka ze: ‘Kana luli lu pila mwa nako ya maungulo? Kana luli bulapeli bwa niti ki bu li buñwi fela? Ki kabakalañi mwan’a sikolo ya bonahala fela ku ba yo munde h’a si mulikani yo munde? Kana ku fosahezi kamita ku eza tobali pili mutu a si ka kena kale mwa linyalo?’” Bashemi, mu kolwe kuli Jehova u ka fuyaula buikatazo bwa mina, kakuli ni yena u bata kuli bana ba mina ba be hande.

19. Ki kabakalañi ha ku li ko kunde hahulu kuli bashemi ka sibili ba itute ni bana ba bona?

¹⁹ Bashemi ba bañwi ba kana ba ikutwa kuli ha ba koni ku ituta ni bana ba bona. Kono ha mu swaneli ku ikutwa cwalo, kakuli ha ku na mutu ya kona hande ku luta bana ba mina ku fita mina ka sibili. (Maefese 6:4) Ku ituta ni bana ba mina ku ka mi konisa ku izibela hande ze mwa lipilu ni minahano ya bona. Kana ze ba bulela li zwelela kwa pilu kamba ki za fahalimu fela? Kana luli ba lumela ze ba sweli ku ituta? Kana Jehova ki wa luli ku bona? Mwa kona ku fumana likalabo kwa lipuzo zeo ni ze ñwi za butokwa haiba fela mina ka sibili mu ituta ni bana ba mina.—2 Timotea 1:5.

20. Bashemi ba kona ku tisa cwañi kuli tuto ya lubasi ibe ye ikoliwa ni ye tusa?

²⁰ Mu kona ku latelela cwañi tukiso ya mina ya tuto ya lubasi ha se mu i kalile? Joseph, ya li eluda ili ya na ni mwana yo munyinyani wa mushimani ni wa musizana, u li: “Tuto ya lubasi, sina lituto za Bibele kaufela, i lukela ku ba ye ikoliwa, ili nto y’a nyolelwa mañi ni mañi. Kuli lu eze cwalo mwa lubasi lwa luna, ha lu si ka landalala hahulu fa nako. Tuto ya luna i kona ku tanda hora, kono fokuñwi niha lu na ni mizuzu ye lishumi fela, lwa itutanga. Nto ye ñwi ye tisa kuli tuto ya luna ibe yona nto ye tuna mwa viki kwa bana kikuli lu ezanga drama ya litaba ze mwa Buka Ya Ka ya Makande a Bibele.a Za butokwa hahulu ku fita ku ituta maparagilafu a mañata ki mo li lu amela hahulu litaba ni kutwisiso ye lu fumananga.”

21. Bashemi ba kona ku luta bana ba bona ka linako mañi?

²¹ Kono ha mu swaneli fela ku luta bana ba mina ka linako ze mu tomile ku ituta. (Deuteronoma 6:5-7) Paki wa kwa Thailand ya bulezwi kwa makalelo, u li: “Ni sa hupula hande mo ne lu yelanga ni bondate ka linjinga ku y’o kutaza kwa likalulo ze kwahule za puteho ya luna. Kaniti, ki mutala o munde wa bashemi ba luna ni tuto ye ne ba lu file ka linako kaufela ye n’e lu tusize ku ikatulela ku kena mwa bukombwa bwa nako ye tezi. Mi lituto zani li sebelize luli. Ni sa sebeleza mwa likalulo za simu ze kwahule!”

22. Ki sifi se si ka zwa mwa ku ‘tokomela mizamao ya mina ni tuto ya mina’?

²² Cwanoñu fa, ka nako ye lukile, Jesu u ka t’o fitisa katulo ya Mulimu fahalimw’a muinelo wo. Kezahalotuna yeo kiha ikaba ye ñwi ya litaba ze ezahezi mwa pupo kamukana, kono batanga ba Jehova ba ba sepahala ba ka zwelapili ku mu sebeleza ba nze ba sepile ku piliswa ku ya ku ile. Kana mu lakaza ku ba mwahal’a bona, hamoho ni bana ni baituti ba mina ba Bibele? Fohe mu hupule taba ye, ye li: “Tokomela mizamao ya hao; tokomela ni tuto ya hao, u tundamene mwateñi. Kakuli ha u eza cwalo u ka ipilisa, u pilise ni ba ba ku utwa.’—1 Timotea 4:16.

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Kona ku Talusa?

• Ki ufi o swanela ku ba mubonelo wa luna, ka ku ba kuli ha lu zibi nako luli fo i ka tela katulo ya Mulimu?

• Lu kona ku ‘tokomela tuto ya luna’ ka mikwa ifi?

• Mu kona ku tusa cwañi muituti ku ba mulikan’a Jehova?

• Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa kuli bashemi ba bange ni nako ya ku luta bana ba bona?

[Siswaniso se si fa likepe 27]

Mutu u ituta hahulu ha ku na ni moya o kutekeha kono ili o silikani

[Siswaniso se si fa likepe 31]

Ku eza drama ya makande a Bibele, inge cwalo likande la Salumoni ha atula mahule ba babeli, ku tisa kuli lituto za lubasi li be ze ikoliwa