Mu ZAmaye ka Mo Mu Lutezwi ki Mulimu

“Lu kambamele fa lilundu la [Jehova, NW], . . . u ka lu luta linzila za hae, lu zamaye mwa makululu a hae.”—MIKA 4:2.

 1. Ka ku ya ka Mika, ki sifi seo Mulimu n’a ka ezeza batu ba hae mwa mazazi a maungulelo?

MUPOLOFITA wa Mulimu Mika n’a bulezi cimo kuli “kwa mazazi a kwapili,” ili linako za luna, batu ba bañata ne ba ka ikataza ku bata Mulimu, kuli ba mu lapele. Bona bao ne ba ka susuezana, ka ku bulela kuli: “Lu kambamele fa lilundu la Jehova, . . . u ka lu luta linzila za hae, lu zamaye mwa makululu a hae.”—Mika 4:1, 2.

 2, 3. Ku bulela cimo kwa Paulusi ka za batu ku lata mali ku swelwi ku talelezwa cwañi kacenu?

² Ku ituta 2 Timotea 3:1-5 kwa luna ku kona ku lu tusa ku bona ze zwile mwa ku lutiwa ki Mulimu mwa “mazazi a maungulelo.” Mwa taba ye felile, ne lu kalisize ka ku lemuha lituso ze taha ku ba ba ikungela temuso ya Paulusi ya ku s’a ba “baitati.” Paulusi n’a ekelize kuli mwa linako za luna batu hape ba k’a ba “ba ba lata mali.”

³ Ha ku na y’a tokwa ku ba ya pasize tuto ya litaba za mwa linako za cwale fa sikolo se si pahami hahulu kuli a bone ka m’o manzwi ao a amela hande linako za luna. Kana ha mu si ka bala ka za bazamaisi ba lipisinisi za mali ni baeteleli ba likopano ze ñwi za pisinisi ba ba s’a kolwi ki ku hola mali a’ eza bolule-lule ka silimo ni silimo? Bona batu bao ba ba lata mali ba zwelapili ku bata a mañata ni ku fita, mane ni ka mikwa ya ku loba mulao. Manzwi a Paulusi hape a ama ba bañata kacenu bao, hailif’o ha ba si ka fuma, ni bona ba na ni takazo ya sifumu ye cwalo, mi ni kamuta ha ba kolwi. Ne mu kana mu ziba batu ba bañata ba ba cwalo mwa sibaka sa habo mina.

 4-6. Bibele i tusa cwañi Bakreste ku pima tengamo ya ku lata mali?

⁴ Kana sa n’a bulezi Paulusi ki kalulo fela ya muinelo wa ka taho wa batu o’ s’a konwi ku pimiwa? Isiñi ka ku ya Musimululi wa Bibele, y’o kwa kale-kale k’o n’a bulezi taba ya niti ye: “Lilato la [mali, NW] ki mubisi wa ze maswe kamukana; mi ba bañwi ka ku hanelela ku [a] lakaza, ba keluhile tumelo, mi ba itabile ili bona ka manyando a mañata.” Mu lemuhe kuli, Mulimu n’a si ka bulela kuli, ‘Mali ki mubisi wa ze maswe kamukana.’ N’a bulezi kuli ki “lilato la mali.”—1 Timotea 6:10.

⁵ Ka ku hoha mamelelo luli, litaba fo ku tomile manzwi a Paulusi ne li bonisa kuli Bakreste ba bañwi ba bande mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba fumile mwa muinelo wa linto wa cwale, ku si na taba ni kuli ne ba yolile sifumu kamba ne ba ipumanezi sona. (1 Timotea 6:17) Ku swanela ku bonahala hande, cwale he, kuli ku si na taba ni mayemo a luna ku za mali, Bibele i lu lemusa ka za kozi ya ku ba ya lata mali. Kana Bibele y’a fa tuto ye ñwi ye tusa ka za ku pima bona bufokoli b’o bo butuna hahulu ni bo bu atile? Ka mo ku inezi fela i eza cwalo, sina mwa Ngambolo ya Jesu ya fa Lilundu. Butali bo bu ku yona ki bo bu zibahala mwa lifasi kamukana. Sina ka mutala, mu lemuhe seo Jesu n’a bulezi kwa Mateu 6:26-33.

⁶ Sina ka mo ku ñolezwi kwa Luka 12:15-21, Jesu n’a bulezi ka za mufumi ya n’a zwezipili ku lika ku ikubukanyeza bufumu bo buñata ni ku fita kono ili y’o n’a shwile ka sipundumukela. Ki sifi se ne si li sisupo sa Jesu? N’a bulezi kuli: “Mu tokomele, mi mu ipuluke kwa takazo kaufela ya bufumu; kakuli mutu nih’a ka fuma hahulu, bupilo bwa hae ha bu ini ku z’a fumile.” Fahalimu a ku fa kelezo ye cwalo, Bibele i nyaza buzwa mi i koñomeka butokwa bwa ku sebeza ka ku sepahala. (1 Matesalonika 4:11, 12) Ee, ba bañwi ne ba ka hana kuli lituto zeo ha li ami linako za luna—kono z’a ama, mi li sweli z’a sebeza.

Ba Lutilwe ni ku Tuseha

 7. Ki mabaka mañi ao lu na ni ona a buikolwiso bwa kuli lu kona ku sebelisa ka ku kondisa lika tuto ya Bibele ka za sifumu?

⁷ Mwa linaha ze ñata, mu kona ku fumana mitala luli ya banna ni basali ba mayemo kaufela a bupilo ni a sifumu ba ba sebelisize likuka za bumulimu ka za mali. Ba ipumanezi tuso bona ni mabasi a bona, sina fela mo ba kona ku bonela ba kwande. Sina ka mutala, mwa buka ye bizwa Religious Movements in Contemporary America, ye zwelela kwa bahatisi ba ba itusiswa ki Princeton University, muituti yo muñwi wa miinelo ya lubasi lwa mufuta wa mutu n’a ñozi kuli: “Mwa lihatiso [za Lipaki] ni mwa lingambolo za mwa puteho ba hupuliswa kuli ha ba itingi fa limotikala ze nca, litino ze tula, kamba bupilo bwa ku atelwa ki lika kuli ba be ni mayemo a bona mwa bupilo. Ka nako ye swana Paki u na ni ku fa musebezi o’ lukela wa mwa lizazi ku mubelekisi wa hae [mi u na ni ku] ba ya sepahala ka tokomelo ye tuna . . . Yona mikwa ye cwalo mane i ezisa mutu y’a si c’aziba mwa lika ze ñata ku ba mubeleki ya na ni tuso, mi Lipaki ba bañwi mwa North Philadelphia [U.S.A.] ba hulisizwe ku fita kwa litulo za buikalabelo bo butuna fa musebezi.” Ki ko utwahala fela kuli, batu ba ba amuhezi tuto ye zwa ku Mulimu ka Linzwi la hae ba lemusizwe ka za mibonelo ye tahisa kuli ku sebelisana ni miinelo ya cwale ku be ko ku t’ata ni ku fita. Ze bonwi za bona li fa buniti bwa kuli lituto za Bibele li isa kwa bupilo bo bunde, bo bu na ni tabo ye tuna ni ku fita.

 8. Ki kabakalañi “ba ba itumbaeta,” “ku ikuhumusa,” ni “banyefuli” ha ba kona ku beiwa hamoho, mi ki ifi taluso ya zona lipulelo ze talu zeo?

⁸ Lwa kona ku swalisanisa hamoho lika ze talu ze tatama zeo Paulusi a kolokisa. Mwa mazazi a maungulelo, batu ba ka ba “ba ba itumbaeta ni ku ikuhumusa; ikaba banyefuli.” Zona lika ze talu zeo haki ze swana ka ku tala, kono kaufela ki ze swalisani ni buikuhumuso. Sa pili ki ku “itumbaeta.” Dikishinari ye ñwi i bulela kuli linzwi la Sigerike le li mutomo fa li talusa: “‘Y’a iponahaza ku ba y’a fita mwa inezi luli,’ kamba ‘ya sepisa ze fita zeo a kona ku eza.’” Mw’a kona ku utwisisa libaka Libibele ze ñwi ha li itusisa linzwi la ku “ipabaza.” Ka ku tatama, ku taha “ku ikuhumusa,” kamba ka mo li inezi fela “ba ba bonahala ku fita ba bañwi.” Sa mafelelezo, “banyefuli.” Ba bañwi ne ba kana ba nahana banyefuli sina bao ba ba bulela ka kashwau ka za Mulimu, kono linzwi le li mutomo li talusa pulelo ye holofaza, ye sinya libizo, kamba ye situhu kwa batu. Kacwalo Paulusi u ama kwa bunyefuli bo bu libisizwe ku Mulimu hamohocwalo ni ku mutu.

 9. Ka ku fapahana kwa mibonelo ye holofaza y’e atile, Bibele i susueza batu ku tahisa mibonelo ye cwañi?

⁹ Mu ikutwa cwañi ha mu li mwahal’a batu ba ba amiwa ki tolongosho ya Paulusi, nihaiba kuli ki bao lu beleka ni bona, bao lu kena ni bona sikolo, kamba bahabo luna? Kana seo s’a mi nolofaleza bupilo? Kamba kana batu ba ba cwalo ba tatafaza bupilo bwa mina, ili ku tahisa kuli ku be ko ku t’ata ni ku fita kwa neku la mina ku sebelisana ni linako za luna? Nihakulicwalo, Linzwi la Mulimu li lu luta ku hana mibonelo yeo, ili ku fa litaelo ze cwale ka ze fumaneha kwa 1 Makorinte 4:7; Makolose 3:12, 13; ni Maefese 4:29.

10. Ki sifi se si bonisa kuli batu ba Jehova ba fumana tuso kwa ku amuhela tuto ya Bibele?

¹⁰ Nihailikuli Bakreste ha ba si ka petahala, ku sebelisa kwa bona tuto ye nde ye ku ba tusa hahulu mwa linako ze t’ata ze. Magazini ya mwa Italy ye bizwa La Civiltà Cattolica ne i bulezi kuli libaka le liñwi Lipaki za Jehova ha ba zwelapili ku ekezeha “ki la kuli kopano i fa lilama za yona mayemo a butu a’ likani hande-nde ni a’ tiile.” Kono, ka “mayemo a butu . . . a’ tiile,” kana muñoli n’a talusa ku ‘itumbaeta ni ku ikuhumusa ni bunyefuli’? Ka ku fapahana, yona magazini yeo ya ma-Jesuit i talusa kuli kopano “i fa lilama za yona mayemo a butu a’ likani hande-nde ni a’ tiile, mi ki sibaka ku bona seo ba amuhelwa teñi ka mukwa o silikani ni maikuto a sizwale ni a swalisano.” Kana haki ko ku iponahaza hande kuli lika zeo Lipaki ba lutilwe z’a ba tusa?

Tuto I Tusa Lilama za Lubasi

11, 12. Paulusi n’a bonisize cwañi ka ku nepahala ka za mo i k’a bela miinelo mwa mabasi a mañata?

¹¹ Ne lu kana lwa kopanyeleza hamoho lika z’e ne ze tatama, ili zeo ka nzila ye ñwi li li ze swana. Paulusi n’a bulezi cimo kuli mwahal’a mazazi a maungulelo, ba bañata ba ka ba “ba ba sa utwi bashemi ba bona, ba ba si na buitumelo, ba ba hana za Mulimu; Ikaba batu ba ba si na lilato la taho.” Mwa ziba kuli lika ze peli za bona bufokoli bo—za ku s’a ba ni buitumelo ni ku hana za Mulimu—ki z’e lu potolohile ka ku tala. Niteñi, lu kona ku bona ka bunolo libaka Paulusi ha n’a li beile mwahal’a “ba ba sa utwi bashemi” ni “ba ba si na lilato la taho.” Zona z’e ne zeo ki ze swalisani hahulu.

¹² I bata i’ba mutu ufi kamba ufi y’a lemuha lika, ibe yo munca kamba yo muhulu, n’a ka lumela kuli ku s’a utwa bashemi ki ko ku atile hahulu, mi ku sweli ku ekezeha. Bashemi ba bañata ba bilaela kuli ba banca ba bonahala ku s’a itumela ka lika kaufela ze ba ezezwa. Ba banca ba bañata ba bilaela kuli bashemi ba bona ka mo ku inezi fela ha ba sepahali ku bona (kamba kwa lubasi ka nañungelele) kono ba ipungiliketile mwa misebezi, minyaka, kamba mane mwa bupilo bwa bona. Mwa sibaka sa ku batisisa kuli ki mañi ya fosize, mu talime ku ze zwile mwateñi. Ku s’a utwana mwahal’a ba bahulu ni ba banca hañata ku isa ba ba sa nonoboka kwa ku itomela lipimo za bona za muzamao, kamba muzamao o maswe. Ki sifi se si zwile mwateñi? Ki ku ekezeha ko kutuna kwa ku itwala kwa ba ba sa nonoboka, ku sulula milwalo, ni matuku a sihule. Hañata, ku s’a ba ni lilato la ka taho mwa lapa ku isa kwa mifilifili. Mwendi mwa kona ku kandeka mitala ye miñwi ye zwa mwa silalanda sa habo mina, ili buniti bwa kuli lilato la ka taho li sweli ku fela!

13, 14. (a) Ka ku talimana ni ku pongana kwa mabasi a mañata, ki kabakalañi ha lu swanela ku fa mamelelo kwa Bibele? (b) Ki kelezo ye cwañi ye butali yeo Mulimu a fa ka za bupilo bwa lubasi?

¹³ Seo ne si kana sa talusa libaka ba bañata ni ku fita ha ba sweli ku kwenuhela batu bao ka nako ye ñwi ne ba bonahala ku ba kalulo ya lusikatuna lwa bona, ba mukowa, mushobo, kamba sikwata si li siñwi. Nihakulicwalo, mu buluke mwa munahano taba ya kuli ha lu buleli lika zeo ka ku bata ku koñomeka miinelo ye maswe ya mwa bupilo kacenu. Lisupo ze peli ze tuna ze lu talima ki ze: Kana lituto za Bibele za kona ku lu tusa ku pima ku ba ni bufokoli b’o Paulusi n’a kolokisize, mi kana lu ka fumana tuso kwa ku sebelisa lituto za Bibele mwa bupilo bwa luna? Likalabo li kona ku ba ee, sina ka mo ku bonahalela ka ku ama kwa lisupo zeo ze peli mwa mukoloko wa Paulusi.

¹⁴ Pulelo ya ka nañungelele y’a swanela: Ha ku na tuto ye fita ye zwa mwa Bibele kwa ku tahisa bupilo bwa lubasi bo bu nyakalalisa pilu mi bu kondisa hande lika. Seo si pakiwa ki mutala fela wa kelezo ya yona ye kona ku tusa lilama za lubasi kuli ba si ke ba pima fela mafosisa kono ba kondise lika. Makolose 3:18-21 ki mutala o munde wa seo, nihailikuli ku na ni litaba ze ñwi ze ñata ze nde ni ze sebeza ze libisizwe kwa banna, basali, ni bana. Tuto yeo y’a sebeza mwa lizazi la luna. Ka buniti fela, mane ni mwa mabasi a Bakreste ba niti, ku na ni miinelo ye t’ata ni lishemaeto. Niteñi, se si zwa mwateñi sa ka nañungelele si fa bupaki bwa kuli Bibele i sweli ku fa tuto ye tusa hahulu kwa mabasi.

15, 16. Ki muinelo mañi w’o mubatisisi yo muñwi n’a fumani ha n’a batisisa ka za Lipaki za Jehova mwa Zambia?

¹⁵ Ka silimo si li siñwi ni licika, mubatisisi ya n’a zwa kwa University ya Lethbridge, mwa Canada, n’a itutile bupilo bwa nyangela mwa Zambia. N’a fitile fa kutwisiso ya kuli: “Lipaki za Jehova ba kondisa hahulu lika ku fita lilama za likwata za bulapeli ze ñwi mwa ku buluka liswalisano za linyalo ze tiile. . . . Ku kondisa lika kwa bona ku bonisa swalisano ye bolosozwi ya ku abana hamoho mwahal’a munn’a ni musali ba ba mwa linyalo, ili bao, mwa buikatazo bwa bona bo bu sa z’o fumanwa, bo bu s’a beyi mwa lubeta, ni bwa ka ku swalisana, ba fitile fa ku ba ni ku ikalabela ka za mo b’a ngelana ku mueteleli yo munca, ili Mulimu . . . Munna y’a li Paki ya Jehova u lutiwa ku hula ku fita fa ku ba ya sebelisa buikalabelo kwa neku la buiketo bwa musal’a hae ni bana. . . . Munna ni musali ba ba mwa linyalo ba susuezwa ku ba batu ba ba na ni busepahali . . . Yona tokwahalo yeo ya busepahali ye butokwa ku fita nto ye ñwi kaufela i tiisa linyalo.”

¹⁶ Patisiso yeo ne i tomile ku ze bonwi luli ze ñata. Sina ka mutala, mubatisisi y’o n’a bulezi kuli ka ku fapahana kwa lipimo za kamita, “Banna ba ba li Lipaki za Jehova hañata ba fumanwa ba tusa basali ba bona mwa masimu, isiñi fela mwahal’a kalulo ya ku lukisa masimu, kono hape ni mwa ku cala ni ku lima.” Kacwalo ku bonahala kuli ze bonwi z’e si na palo mwa lifasi-mubu kaufela li bonisa kuli tuto ya Bibele i sweli ku ama bupilo bwa batu.

17, 18. Ki lifi z’e komokisa ze ne li zibilwe ka patisiso ka za sizo sa bulapeli ni tobali ya mutu a si ka kena kale mwa linyalo?

¹⁷ Taba ye felile ne i bulezi ze fumanwi ze mwa magazini ya Journal for the Scientific Study of Religion. Ka 1991 ne i bile ni taba ye na ni toho ye li “Sizo sa Bulapeli ni Tobali ya Mutu ya Si Ka Kena Kale mwa Linyalo: Bupaki Bo Bu Zwa kwa Sikwatanyana sa Naha Kaufela sa Mikulwani.” Mwendi mu ziba ka za m’o tobali ku ba ba si ka kena kale mwa linyalo i bezi ye atile. Ba bañata ba iteseleza kwa takazo ya tobali ba sa li banana, mi ba ba sa nonoboka ba bañata ba na ni ba bañata bao ba swalisan’anga ni bona ka tobali. Kana lituto za Bibele z’a kona ku cinca muinelo o’ atile w’o?

¹⁸ Boc’aziba ba mayemo a makutelakaufi ba balalu ba ne ba ezize patisiso ka za taba yeo ne ba libelela ku fumana kuli ‘ba ba sa nonoboka ni mikulwani ba ba huliselizwe mwa lizo za Bukreste bo bu buluka hahulu lipimo ze tomilwe kale ne ba kana ba s’a bi ni liswalisano za tobali pili ba si ka kena kale mwa linyalo.’ Kono litaba luli ne li bonisize nto mañi? Ka nañungelele, mwahal’a 70 pesenti ni 82 pesenti ya bao ne ba ikenyize mwa tobali ba si ka kena kale mwa linyalo. Ku ba bañwi “sizo sa ku latelela milao ya bulapeli [ne si kusufaza] mayemo a ku ba ni liswalisano za tobali mutu a si ka kena kale mwa linyalo, kono isiñi mwa taba ya ‘tobali ya mutu a si ka kena kale mwa linyalo ya ba ba sa nonoboka.’” Babatisisi bao ne ba bulezi ka za ba banca ba bañwi ba mwa mabasi a’ bonahala ku ba a bulapeli ili bao “ne ba bonahalize ku ba ni mayemo a matuna ka mukwa o’ lemuseha a ku ba ni liswalisano za tobali ba si ka kena kale mwa linyalo ha ne ba bapanyiwa ku ba Buprotesitanti bwa Ka Nañungelele.”—Litaku li siyamisizwe ki luna.

19, 20. Lituto za Mulimu li tusize ni ku sileleza cwañi ba banca ba bañata mwahal’a Lipaki za Jehova?

¹⁹ Boc’aziba bao ne ba fumani nto ye fapahana mwahal’a Lipaki za Jehova, ili bao ne ba li mwahal’a “sikwata se si fapahana hahulu ku ze ñwi.” Kabakalañi? “Sipimo sa busepahali ni mayemo a ku ba kalulo ya nyangela ze konahaliswa ki ze bonwi, litibelelo, ni ku abana . . . ka nañungelele ne li kana za tahisa lipimo ze pahami ni ku fita za ku kumalela kwa likuka za tumelo.” Ne ba ekelize kuli: “Lipaki ba libelelwa ku taleleza buikalabelo bwa bulumiwa sina ba ba sa nonoboka ni ba banca ba ba nonobokile.”

²⁰ Kacwalo lituto za Bibele li amile hande Lipaki za Jehova ka ku ba tusa ku pima muzamao o maswe. Seo si tahisa ku silelezwa kwa matuku a sihule, a mañwi ku ao ki a’ s’a konwi ku foliswa mi a mañwi a isa kwa lifu. Si tahisa ku tokwa sineneketo kwa neku la ku sulula limba, ili k’o Bibele i luta kuli ku likana ni ku bulaya. Hape si tahisa kuli ba banca ba ba nonobokile ba kone ku kena mwa linyalo ba na ni mazwalo a mande. Seo si tahisa manyalo a’ tomilwe fa mutomo o’ tiile ni ku fita. Ki lituto ze cwalo ze kona ku lu tusa ku sebelisana hande ni linako, ku ba ni buikangulo bo bunde ni ku fita, tabo ye tuna ni ku fita.

Tuto ye Susueza

21. Ki lika mañi zeo Paulusi n’a bulezi cimo ka ku nepahala za mwa linako za luna?

²¹ Cwale mu kutele kwa 2 Timotea 3:3, 4, mi mu lemuhe ze ñwi hape za n’a bulezi Paulusi kuli li ka tahisa kuli linako za luna li be ze t’ata ku ba bañata—kono isiñi ku b’ote: “[Batu ikaba] ba ba na ni ñole, ba ba seba batu ka buhata, ba ba sa koni ku iswala, ba ba na ni buhali, ba ba toya batu ba bande; Ikaba lishembi ni matanya, ni ba ba inuneka, ni ba ba lata minyaka, isi Mulimu.” Zeo ki ze nepahezi cwañi! Nihakulicwalo, lituto ze zwa mwa Bibele li kona ku lu sileleza ni ku lu b’akanya kuli lu sebelisane ni miinelo, lu kondise lika.

22, 23. Paulusi n’a felize mukoloko wa hae ka kelezo ifi ye susueza, mi ki bufi butokwa bwa yona?

²² Muapositola Paulusi u feza mukoloko wa hae ka taba ye susueza. U fetula sisupo sa mafelelezo ku ba taelo ya bumulimu yeo hape i kona ku lu tiseza lituso ze s’a konwi ku likanyezwa. Paulusi u bulela ka za bao “ba ba eza mukwa wa bulumeli, kono se si eza mata a bulumeli ba si latuzi. U sabe kwa batu ba ba cwalo.” Mu hupule kuli ba banca mwa likeleke ze ñwi ka mo ku inezi fela ba na ni sipimo se situna sa ku ba ni liswalisano za tobali ba si ka kena kale mwa linyalo ku fita sipimo sa fahali. Ee, mane niha neikaba kuli muzamao o maswe wa ba ba ya kwa likeleke bao ne u li fela fa sipimo sa fahali, kana b’o ne bu si ke bwa ba bupaki bwa kuli mukwa wa bona wa bulumeli ha u na m’ata? Fahalimu a seo, kana lituto za bulapeli z’a cinca ka m’o batu ba ezeza lika mwa lipisinisi, mo ba sebelisanela ni ba ba mwatas’a bona, kamba mo b’a ngela bahabo bona?

²³ Manzwi a Paulusi a bonisa kuli lu swanela ku sebelisa ze lu ituta mwa Linzwi la Mulimu, ili ku ba ni bulapeli bo bu bonisa m’ata luli a Bukreste. Ka ku ama ku bao mukwa wa bona wa bulumeli u si na m’ata, Paulusi u lu bulelela kuli: “U sabe kwa batu ba ba cwalo.” Yeo ki taelo ye utwahala hande, ili ye ka lu tusa hande luli.

24. Kelezo ye mwa Sinulo kauhanyo 18 i zamaelela cwañi ni taelo ya Paulusi?

²⁴ Ka nzila ifi? Kihona, buka ya mafelelezo ya Bibele i bonisa musali wa swanisezo, ya li lihule, ya bizwa Babilona yo Mutuna. Bupaki bu bonisa kuli Babilona yo Mutuna u swaniseza kopano ya lifasi kamukana ya bulapeli bwa buhata, ili yeo Jehova Mulimu a tatubile ni ku i hana. Niteñi, ha lu tokwi ku hanwa hamoho ni yena. Sinulo 18:4 i lu eleza ka ku tiya kuli: “A mu zwe ku yena mina sicaba sa ka, kuli mu si ke mwa ba ni taba ni libi za hae, mi mwa amuhela kwa likozi za hae.” Kana yeo haki yona taba ye swana yeo Paulusi a fitisize, “u sabe kwa batu ba ba cwalo”? Ku eza cwalo kwa luna ki nzila ye ñwi yeo ka yona lu kona ku fumana tuso kwa tuto ya Mulimu.

25, 26. Ki nako ya kwapili ye cwañi ye bulukezwi ba ba amuhela ni ku sebelisa tuto ye zwa ku Jehova Mulimu cwale?

²⁵ Ona cwale-cwale fa Mulimu u ka ikenya ka sibili mwa litaba za batu. U ka yundisa bulapeli bwa buhata kaufela ni likalulo ze ñwi kaufela za muinelo o maswe o’ li teñi. Seo si ka tisa nyakalalo, sina ka mo i boniseza Sinulo 19:1, 2. Fa lifasi-mubu ba ba amuhela ni ku latelela lituto za Mulimu cwale ba k’a lumelezwa ku zwelapili ku latelela lituto za hae mikwalelo ya linako ze t’ata ze ha se i felile.—Sinulo 21:3, 4.

²⁶ Ku pila mwa Paradaisi ya fa lifasi-mubu yeo ye kutisizwe sinca ka buniti fela ikaba nto ye tabisa hahulu ku fita mo lu hupulela. Mulimu u sepisa kuli kw’a konahala ku luna, mi lw’a kona ku mu sepa ka ku tala. Kacwalo u lu fa mabaka a mañata a ku amuhela ni ku latelela tuto ya hae ye tusa. L’ili? Ha lu lateleleñi tuto ya hae cwale mwa linako za luna ze t’ata ku ya cwalo mwa Paradaisi yeo a sepisa.—Mika 4:3, 4.

Lisupo za ku Nahana Teñi

◻ Batu ba Jehova ba fumana cwañi tuso kwa kelezo ya hae ka za sifumu?

◻ Magazini ya ma-Jesuit i fa cwañi bupaki ka ze nde ze zwa mwa ku sebelisa Linzwi la Mulimu kwa batanga ba hae?

◻ Patisiso ye ñwi mwa Zambia ne i patuluzi lituso mañi ze taha kwa mabasi a’ sebelisa taelo ya bumulimu?

◻ Ki silelezo mañi yeo taelo ya bumulimu i fa batu ba banca?

[Mbokisi fa likepe 31]

KI Z’E ZWA MWATEÑI KWA BUMASWE!

“Ba ba sa nonoboka ba talimani ni kozi ye tuna ya butuku bwa AIDS bakeñisa kuli ba lata ku itika ku za tobali ni za milyani ye kola, ku eza lika ze lubeta ni ku s’a nahana za kwapili, ni ka libaka la kuli ba ikutwa ku s’a kona ku shwa mi ba hanyeza ba ba na ni m’ata a tamaiso,” ki mo i bulelela piho ye tahisizwe kwa mukopano wa za AIDS ni ba ba sa nonoboka.—New York Daily News, Sunda, March 7, 1993.

“Basizana ba ba sa nonoboka ba ba ikeny’anga mwa tobali se ba bata ku fumaneha ku ba ‘ba kwapili’ ba ba tatama mwa butuku-tuna bwa AIDS, ki mo i fumanezi patisiso ya ba Kopano ya ba Macaba mwa Yurope, Africa ni Mboela-upa ya Asia.”—The New York Times, Butanu, July 30, 1993.

[Maswaniso a fa likepe 28, 29]

Tuto ya Bibele i tusa Lipaki za Jehova mwa puteho ni mwa lubasi