Ba Banca—Ki Sika Mañi Se Mu NDongwami?
“Saba litakazo za kwa bucaha; kono u tundamene ze lukile, ni tumelo, ni lilato, ni kozo, hamoho ni batu kaufela ba ba lapela Mulena ka pilu ye kenile.”—2 TIMOTEA 2:22.
1. Ki sepo mañi ye lu na ni yona ka za ba banca ba ba mwahal’a luna?
“LIPAKI ZA JEHOVA,” ka mo ne i bulelezi pampili ya makande ye bizwa Dagen (Lizazi) ili ya ba Pentecostal mwa Sweden, “ba eza sikwata se si ipumanela palo ye pahami ka ku fitisisa ya lilama ze nca ka silimo ni silimo mi ba na ni sikwata se situna ka ku fitisisa sa ba banca.” Mwendi mu kalulo ya sikwata seo sa ba banca ba ba kenile, ba ba saba Mulimu. Ne mu kana mu hulisizwe ka mukwa wa Sikreste ku zwa kwa bwanana, kamba ne mu kana mu utwile ni k’u nga muhato kwa lushango lwa Mubuso ka ili mina. Ka mo ku ka bela kaufela, lu ba ba tabile ku ba ni mina mwahal’a luna. Mi lu sepa kuli mu ka ndongwama nzila ya se si lukile, sina ka mo ne ba ezelize ba banca ba Sikreste ba ba sepahala mwa lilimo za mwanda wa pili. Manzwi a muapositola Joani ne a kana a mi talusa hande a’ li: “Mu na ni mata, mi Linzwi la Mulimu li inzi ku mina, mi mu tuzi ya maswe.”—1 Joani 2:14.
2. Ki miinelo mañi ye kona ku ezisa ku ndongwama nzila ye lukile ku ba ko ku t’ata mwahal’a “bukalibe”?
2 Ba bañata—ee buñata luli—bwa ba banca ba Sikreste ba sweli ku tiyela lisineneketo za lifasi. Nihakulicwalo, ne mu kana mwa fumana kuli ku buluka nzila ye cwalo haki ko ku bunolo. Ha mu li mwa “bukalibe,” mu kona ku ikutwa ku tulwa ki maikuto a manca a’ tiile. (1 Makorinte 7:36) Ka nako ye swana, ne mu kana mwa ikutwa ku ba ni mulwalo wa buikalabelo bo bu ekezeha kwa sikolo, kwa ndu, ni mwa puteho. Mane ku na ni sineneketo ye zwa ku Satani Diabulosi yena ka sibili. Ka ku ba ya ikatulezi ka ku tiya kuli a yembulule ba bañata ka mw’a konela kaufela, u unjama ba ne ba kana ba bonahala ku ba mwa mayemo a’ lubeta ni ku fita—sina mwa n’a ezelize mwa simu ya Eden. Kwamulaho k’o, n’a tomile bupumi bwa hae bwa kukuezo, isiñi ku Adama, ya n’a li yo muhulu ni ku fita, ya n’a na ni zibo ye ñata, kono ku Eva, musali ya n’a li yo muncanyana ni wa yeloseli ya makutelakaufi. (Genese 3:1-5) Lilimo ze myanda-nda hamulaho, Satani n’a itusisize tushambwe to tu swana kwa puteho ya Sikreste ye ne isali ye nca ya mwa Korinte. Ka mwa n’a bulelezi muapositola Paulusi: “Na saba kuli, sina noha ha i n’e pumile Eva ka mano a maswe a yona, mwendi maikuto a mina ni ona a ka sinyeha, a latehelwe ki niti ye ku Kreste.”—2 Makorinte 11:3.
3, 4. Ki lifi ze ñwi za lisebeliso zeo Satani Diabulosi a itusisa mwa ku yembulula ba banca, mi ki lifi ze kona ku zwa mwateñi?
3 Kacenu, bashemi ba mina ba Sikreste ka ku swana ne ba kana ba saba ka za mina. Haki kuli ba nahana kuli mu tengamezi kwa bumaswe, kono ba ziba ku zwa ku ze ba boni ze ñata kuli ba banca ka ku ipitela ba mwa mayemo a’ lubeta kwa “likezo za bupumi” za Satani. (Maefese 6:11, litaluso za kwatasi) Mwa sibaka sa kuli a bonahale ku ba a’ maswe, malaba a Satani a ezizwe kuli a bonahale ku ba a hoha takazo, a’ lakazeha luli. Televishini ka bukwala i tahisa takazo ya ku fuma, tobali ye iponelwa hande-nde, ku bonahaza hande mifilifili, ni ku lapela mioya sina lika za ku itabisa ka zona. Minahano ye minca neikana ya tala lika ze si ‘za niti, ze kutekeha, ze lukile, ze kenile, ze na ni libubo le linde.’ (Mafilipi 4:8) Sineneketo ye zwelela kwa litaka ki sisebeliso se siñwi se si m’ata sa Satani. Litaka ne ba kana ba mi beya mwatas’a sineneketo ye tuna ya ku ba sina bona mwa mupilelo, mutinelo, ni mubonahalelo wa bona. (1 Pitrosi 4:3, 4) Muñoli wa kalulo ye ñwi mwa pampili ya makande William Brown n’a talusize kuli: “Haiba ku na ni Mulimu a li muñwi, wa silifasi wa ba ba sa nonoboka ki Mulimu wa ku swana ni ba bañwi. . . . Ku ba ba sa nonoboka ku ba y’a fapahana ku ba bañwi ki bumai bo bu maswe hahulu ku fita ni lifu.” Musizana yo muñwi y’a li paki mwa Italy n’a itumelezi kuli: “Ne ni swab’anga ku bulelela be ne ni kena ni bona sikolo kuli ne ni li Paki. Mi bakeñisa kuli ne ni ziba kuli Jehova n’a s’a tabiswi ki se ne ni eza, ne ni kalezwi ni ku lobeha mwa moya.”
4 Mu si ke mwa pumiwa—Satani u bata ku mi isa kwa sinyeho. Ba banca ba bañata ba mwa lifasi ba ka sinyehelwa ki bupilo bwa bona mwahal’a ñalelwa ye tuna bakeñisa kuli ne ba iteselelize mwa ku yembululwa. (Ezekiele 9:6) Nzila fela ya ku punyuha ki ka ku ndongwama se si lukile.
Mu Itibelele kwa Liswalisano ze Maswe
5, 6. (a) Ki likulutendano lifi la n’a talimani ni lona mucaha Timotea ha n’a pila mwa Efese? (b) Ki kelezo ifi yeo Paulusi n’a file Timotea?
5 Seo ne li sona sisupo se situna sa kelezo yeo muapositola Paulusi n’a file ku mucaha Timotea. Ka lilimo ze fitelela ze lishumi, Timotea n’a zamaile hamoho ni muapositola Paulusi mwa misipili ya hae ya bulumiwa. Ka nako yeo Timotea n’a eza bukombwa mwa muleneñi wa bahedeni wa Efese, Paulusi n’a inzi mwa tolongo ya mwa Roma a libelezi ku bulaiwa. Nako ya lifu la hae ha ne inze i atumela, Paulusi ku si na ku kakanya n’a bilaela ka za m’o Timotea n’a ka sebeleza. Efese ne li muleneñi o ne u zibahala hahulu ka za sifumu, muzamao o’ maswe, ni ku itabisa ko ku silafezi kwa ona, mi Timotea h’a sa na ku ba ni kemelo ya muelezi wa hae ya n’a lata hahulu.
6 Paulusi kacwalo n’a ñolezi “mwan’a [hae] ya latwa” ze tatama: “Cwale, mwa ndu ye tuna lipizana za mwateñi hasi za gauda kamba za silivera fela, kono hape ku na ni za kota ni za lizupa; ze ñwi ki ze beezwi ku kutekiwa, ze ñwi ki ze sa kutekiwi. Kifohe, mutu h’a ikenisa ka ku hana zeo, u ka ba piza ye beezwi ku kutekiwa, ye kenisizwe, ye na ni tuso ku muñ’a yona, ye lukiselizwe misebezi ye minde kaufela. Saba litakazo za kwa bucaha; kono u tundamene ze lukile, ni tumelo, ni lilato, ni kozo, hamoho ni batu kaufela ba ba lapela Mulena ka pilu ye kenile.”—2 Timotea 1:2; 2:20-22.
7. (a) ‘Lipizana ze sa kutekiwi’ zeo Paulusi n’a lemusize ki lika mañi? (b) Ba banca kacenu ba kona ku sebelisa cwañi manzwi a Paulusi?
7 Paulusi kacwalo n’a lemusize Timotea kuli mane ni mwahal’a Bakreste sina yena ne ku kana kwa ba ni ‘lipizana ze sa kutekiwi’—ili batu ka buñwi ba ne ba s’a ipuluki ka nzila ye lukile. Cwale haiba ku swalisana ni Bakreste ba bañwi ba ba tozizwe ne ku ka kona ku ba ko ku holofaza ku Timotea, ku swalisana ni ba silifasi ne ku ka ba ko ku holofaza cwañi ku ba banca ba Sikreste kacenu! (1 Makorinte 15:33) Seo hasi talusi ku ba y’a si na silikani ku bo mu kena ni bona sikolo. Kono mu swanela ku tokomela kuli mu si ke mwa ikenya ku bona ka ku tula tikanyo, mane nihaiba seo si mi ezisa ku bonahala ku ba y’a lata ku ba mwa buinosi ka linako ze ñwi. Seo si kona ku ba se si t’ata hahulu. Ka mw’a bulelela musizana yo muñwi wa mwa Brazil: “Ku t’ata. Kamita ni memiwa ki bo ni kena ni bona sikolo ku ya kwa mikiti ni libaka ze sa swaneli ku ba banca ba Sikreste. Ba bulela kuli: ‘Cwañi! Ha u yi? W’a icawisa!’”
8, 9. (a) Swalisano, mane ni ba silifasi ba ba bonahala ku ba bunde, i kona ku ba cwañi lubeta ku Mukreste? (b) Ki kakai ko mu kona ku fumana balikani ba ba na ni susuezo ye nde?
8 Ba banca ba bañwi ba silifasi ne ba kana ba bonahala bunde bakeñisa kuli ka bunolo fela ha ba zubi, ku itusisa lipulelo ze maswe, kamba ku ikenya mwa muzamao o’ maswe wa tobali. Nihakulicwalo, haiba ha ba ndongwami se si lukile, minahano ni mibonelo ya bona ya kwa nama li kona ku mi yambukela. Fahalimu a seo, mu kona ku utwanela fa nto mañi ni ba ba s’a lumeli? (2 Makorinte 6:14-16) Ee, ze butokwa za kwa moya ze mu lata hahulu ki “butanya” ku bona! (1 Makorinte 2:14) Kana ne mu ka kona ku buluka silikani ni bona mu s’a sheng’oki likuka za mina?
9 Kacwalo mu pime ba liswalisano za susuezo ye maswe. Mu swalisane fela ni Bakreste ba ba iyakatitwe za kwa moya bao luli ba ba lata Jehova. Mu tokomele mane ni ka za ba banca ba ba mwa puteho ba mubonelo o’ s’a tusi kamba wa ku nyaza-nyaza. Ha mu nze mu hula kwa moya, keto ya mina ya balikani neikana ya cinca. Musizana yo muñwi ya sa nonoboka y’a li Paki u bulela kuli: “Ne ni nze ni sweli ku fumana balikani ba banca mwa liputeho ze fitana-fitana. Seo si ni lemusize ka m’o balikani ba silifasi ba bezi ba ba s’a tokwahali.”
Ku Saba Litakazo ze Maswe
10, 11. (a) Ku “saba litakazo za kwa bucaha” ku talusañi? (b) Mutu u kona cwañi ku ‘saba buhule’?
10 Paulusi hape n’a susuelize Timotea kuli a “[sabe] litakazo za kwa bucaha.” Ha u li yo munca, ku nyolelwa ku zibahala, ku itabisa, kamba ku taleleza litakazo za tobali ne ku ka kona ku ba ko ku kukueza hahulu. Haiba li s’a zamaiswi, zona litakazo ze cwalo li kona ku mi isa kwa sibi. Paulusi kacwalo n’a bulezi ka za ku saba litakazo ze holofaza—ku mata mane inge kuli bupilo bwa mutu bu mwa lubeta.a
11 Sina ka mutala, takazo ya tobali, i isize ba banca ba Sikreste ba bañata mwa sinyeho ya kwa moya. Ka ku ba ni mabaka a mande, kacwalo he, Bibele i lu bulelela kuli lu “sabe buhule.” (1 Makorinte 6:18) Haiba munna ni musali ba mwa libato, ba tambala hamoho, ba kona ku sebelisa sikuka seo ka ku pima miinelo ye beya mutu mwa tiko—ye cwale ka ku ba ba babeli fela mwa muzuzu kamba mwa motikala ye yemisizwe ko kuñwi. Ku ba ni musindeketi ne ku kana kwa utwahala ku ba kwa kwaikale hahulu, kono ku kona ku ba silelezo luli. Mi hailif’o liponiso ze ñwi za lilato ne li kana za ba ze swanela, maciñekelo a’ utwahala a lukela ku tomiwa ili ku pima likezo ze si ka kena. (1 Matesalonika 4:7) Ku saba kwa buhule ne ku ka kopanyeleza hape ni ku pima maswaniso a’ zamaya kamba maswaniso a fa TV a ne a kana a zusulusa litakazo ze fosahezi. (Jakobo 1:14, 15) Haiba mihupulo ya muzamao o’ maswe i kena mwa munahano wa mina i si ka memiwa, mu cince taba mwa munahano. Mu ye kwa ku zamaya-zamaya; mu bale nto ye ñwi; mu eze musebezi o muñwi wa fa ndu. Tapelo ki ye na ni tuso ye tiile hahulu kwa neku la seo.—Samu 62:8.b
12. Mu ituta cwañi ku toya bumaswe? Mu fe swanisezo.
12 Fahalimu a zeo kaufela, mu swanela ku ituta ku toya, ku zwikama, ni ku ba ni ndimbelela ku se si maswe. (Samu 97:10) Mu kona ku toya cwañi nto yeo pili neikana ya bonahala ku ba ye tabisa kamba ye nyakalalisa? Ka ku nahana ka ze zwa mwateñi! “Mu si ke mwa ipuma, Mulimu h’a somiwi; kakuli s’a cala mutu, ki sona s’a ka kutula. Ya calela nama ya hae, u ka kutuliswa ki nama ku bola.” (Magalata 6:7, 8) Muta mu likiwa ku ifana kwa takazo ya tobali, mu nahane ka ze zwa mwateñi ze tuna—ka m’o seo ne si ka swabiseza Jehova Mulimu. (Mu bapanye Samu 78:41.) Mu nahane, hape, ka za ku konahala kwa ku itwala ko ku s’a tokwahali kamba ku icambulela butuku, bo bu cwale ka AIDS. Mu nyakisise ka za ku holofazwa kwa mwa maikuto ni ku latehelwa ki likute la ka butu ko ne mu ka ba ni kona. Hape ne ku kana kwa ba ni ze zwa mwateñi za mwahal’a nako ye telele. Musali yo muñwi wa Sikreste n’a lumezi kuli: “Bomunn’a ka ni na ne lu bile ni liswalisano za tobali ni batu ba bañwi pili lu si ka zibana kale. Nihailikuli bubeli bwa luna lu Bakreste kacenu, bupilo bwa luna bwa tobali bwa kwamulaho ki simbule sa kananisano ni muna mwa linyalo la luna.” Nto ye ñwi hape, ye s’a swanelwi ku kashezwa kwatuko, ki ku latehelwa ki matohonolo a mina a teokratiki kamba ku kona ku zwisiwa mwa puteho ya Sikreste! (1 Makorinte 5:9-13) Kana munyaka ufi kamba ufi wa nakonyana fela ki o’ swanelwa ku fumanwa ka lisinyehelo ze tuna cwalo?
Ku Ndongwama Swalisano ye Nde ni Jehova
13, 14. (a) Ki kabakalañi ha ku si ko ku likani ku saba fela ku se si maswe? (b) Mutu u kona cwañi ku ‘ndongwama ku ziba Jehova’?
13 Nihakulicwalo, haki ko ku likani ku saba ku se si maswe. Timotea hape n’a susuelizwe kuli a “tundamene ze lukile, ni tumelo, ni lilato, ni kozo.” Seo si akaleza muhato o’ tiile. Mupolofita Hosea ka mukwa o swana n’a kupile sicaba sa Isilaele se ne si s’a sepahali kuli: “A mu tahe, lu kutele ku [Jehova, NW]; . . . lu pihelele ku mu ziba.” (Hosea 6:1-3) Kana se mu ezize ndongwamo ye cwalo mina ka sibili? I ama nto ye fita ku fumaneha fela kwa mikopano ni ku ya hamoho ni bashemi ba mina mwa sebelezo ya mwa simu. Musali yo muñwi wa Sikreste n’a itumelezi kuli: “Bashemi ba ka ne ba ni hulisize mwa niti, mi ne ni kolobelizwe ni sa li mwanana. . . . Ne ni fumaneha hañata hahulu kwa mikopano mi ni kamuta ne ni si ka fitisa kweli ni s’a ezi sebelezo ya mwa simu, kono ni kamuta ne ni si ka hulisa swalisano ye tuna ya ka butu ni Jehova.”
14 Yo munca yo muñwi u itumelela kuli ni yena hape n’a palezwi ku fita fa ku ziba Jehova sina Mulikani ni Ndate, ka ku mu bona fela sina Moya wa mwa munahano. N’a wezi mwa muzamao o’ maswe mi a ba m’a-mbututu ya siyo mwa linyalo ha n’a na ni lilimo za buhulu ze 18. Mu si ke mwa eza mafosisa a’ swana! “Mu ndongwame ku ziba Jehova,” (NW) sina Hosea h’a susueza. Ka tapelo ni ku zamaya ni Jehova ka zazi ni zazi, mu kona ku mu eza mulikan’a mina ye mu bulelela likunutu. (Mu bapanye Mika 6:8; Jeremia 3:4.) H’a “ini kwahule ni mutu ni mutu wa luna” haiba lu mu bata. (Likezo 17:27) Tukiso ya kamita ya tuto ya ka butu ya Bibele kacwalo ki ye tokwahala. Mukwa o’ cwalo ha u tokwahali ku ba wa muinelo o’ tungile kamba o’ tatezani. “Ka zazi ni zazi ni bala Bibele ka mizuzu ye bata i’ ba ye 15,” ki mw’a bulelela musizana y’a bizwa Melody. Mu be ni nako ya ku bala musulo ni musulo wa Tora ya ku Libelela ni Awake! Mu itukiseze mikopano ya puteho ilikuli mu kone ku “[susumeza ba bañwi] mwa lilato ni mwa misebezi ye minde.”—Maheberu 10:24, 25.
Mu Fe Pilu ya Mina kwa Bashemi ba Mina
15. (a) Ki kabakalañi ka linako ze ñwi ha ku li ko ku t’ata ku mutu ku ipeya ku utwa bashemi? (b) Ki kabakalañi ku ipeya ku utwa hañata ha ku li ko ku tusa ku yo munca?
15 Bashemi ba ba saba Mulimu ba kona ku ba simbule sa tuso ni kemelo luli. Kono mu lemuhe kalulo ye mu lukela ku peta: “Mu utwe bashemi ba mina ku Mulena, kakuli ki tukelo. Kuteka ndat’aho ni m’aho (ki ona mulao wa pili o na ni sepiso), Kuli za hao li konde, mi u pile mazazi a matelele mwa lifasi.” (Maefese 6:1-3) Ki niti, mu sweli ku hula mi ka mo ku kona ku bela fela mu bata tukuluho ye tuna ni ku fita. Hape ne mu kana mu fita fa ku lemuha ka ku ekezeha bufokoli bwa bashemi ba mina. “Bashemi ba luna ba butu,” ki mwa n’a lumelezi muapositola Paulusi, “ne ba kona ku eza fela se ne ba hupula ku ba se sinde ka ku fitisisa.” (Maheberu 12:10, The Jerusalem Bible) Nihakulicwalo, kwa nalulelule, niteñi isali nto ye kona ku mi tusa ha mu ipeya ku ba utwa. Bashemi ba mina b’a mi lata mi ba mi ziba hande hahulu ku fita mutu ufi kamba ufi u sili. Hailif’o ne mu ka ba mu s’a lumelelani ni bona ka nako kaufela, kamita ba cisehela mwa ku tuseha ka ku fitisisa kwa mina. Ne mu ka hanelañi buikatazo bwa bona bwa ku mi hulisa “ka ku [mi] lemusa, ni ka tuto ya Mulena”? (Maefese 6:4) Ka buniti fela, ki litanya fela ya kona ku “shwaula tuto ya ndat’ahe.” (Liproverbia 15:5) Yo munca ya butali u ka lemuha m’ata a tamaiso a bashemi ba hae ni ku bonisa likute le li swanela.—Liproverbia 1:8.
16. (a) Ki kabakalañi ha ku si ko ku butali kwa neku la ba banca ku pata but’ata kwa bashemi ba bona? (b) Ki sika mañi se ne ba kana ba eza ba banca ili ku zwisezapili ku ambolisana ni bashemi ba bona?
16 Seo ne si ka kopanyeleza ni ku bulela niti kwa bashemi ba mina, ili ku ba zibisa haiba mu ba ni but’ata, bo bu cwale ka ku kakanya ko ku zwelapili ka za niti kamba ku wela mwa muzamao o’ s’a swalehi. (Maefese 4:25) Ku pata miinelo ye cwalo ye bilaeza kwa bashemi ku tahisa but’ata bo butuna ni ku fita. (Samu 26:4) Ku si na ku kakanya, bashemi ba bañwi ha ba ezi buikatazo bwa ku ambolisana. “Boma ni kamuta ha ba ini fafasi ni ku ambolisana ni na,” ki mwa n’a bilaelezi musizana yo muñwi. “Ni kamuta ha ni bi ni bundume bwa ku bulela ka mo ni ikutwela bakeñisa kuli ni saba kuli ba ka ni nyaza.” Haiba mu mwa muinelo o’ swana, ka butali mu kete nako ye swanela ya ku zibisa bashemi ba mina ka mo mu ikutwela. “Mwan’aka, ni fe pilu ya hao,” ki mo i susueleza Liproverbia 23:26. Mu like ku buhisana lipilaelo za mina ni bona kamita, pili but’ata bo butuna bu si ka taha kale.
Mu Zwelepili ku Ndongwama Se Si Lukile!
17, 18. Ki sika mañi se si ka tusa yo munca ku zwelapili mwa ndongwamo ya hae ya se si lukile?
17 Kwa mafelelezo a liñolo la hae la bubeli, Paulusi u susueza Timotea kuli: “U tiyele ku z’o itutile, ze ku kolisize.” (2 Timotea 3:14) Ni mina mu lukela ku eza cwalo. Mu si ke mwa tuhela ufi kamba ufi ku mi yembulula kwa ndongwamo ya mina ya se si lukile. Lifasi la Satani—ku si na taba ni ze lakazeha kaufela ze ku lona—li tezi bumaswe. Ona cwale-cwale fa lona hamohocwalo ni ba ba li kalulo ya lona kaufela ba ka yundiswa. (Samu 92:7) Mu ikatulele ka ku tiya kuli mu si ke mwa sinyeha ni sikwata sa Satani.
18 Ka ku ba ni seo mwa munahano, mu lukela ku tatuba likonkwani, litakazo, ni licisehelo za mina kamita. Mu ipuze kuli, ‘Kana ni buluka lipimo ze pahami za lipulelo ni muzamao bashemi ba ka ni lilama za puteho ha ba s’a ni boni? Ki balikani ba mufuta mañi bao ni keta? Kana litaka za ka ba silifasi ba zamaisa mutinelo ni mubonahalelo wa ka? Ki likonkwani mañi ze ni itomela? Kana pilu ya ka i tomile fa bukombwa bwa nako ye tezi—kamba fa mubeleko wa mwa bupilo wa mwa muinelo wa linto o’ fela wa Satani?’
19, 20. (a) Ki kabakalañi yo munca h’a s’a swaneli ku ikutwa ku imezwa ki z’a tokwa Jehova? (b) Ki litukiso mañi zeo ba banca ba kona ku ikungela?
19 Mwendi mwa bona tokwahalo ya ku eza licinceho ze ñwi mwa ku nahana kwa mina. (2 Makorinte 13:11) Mu si ke mwa ikutwa ku tulwa. Mu hupule kuli, Jehova h’a tokwi ze ñata hahulu ku mina ku tula tikanyo. Mupolofita Mika n’a bulezi kuli: “S’a bata ku wena [Jehova, NW], haisi kuli u eze ze lukile, u late sishemo, mi u zamaye ka buikokobezo ni Mulimu wa hao.” (Mika 6:8) Seo hasi na ku ba se si t’ata hahulu haiba mu ipumanela tuso kwa litukiso za Jehova za ku mi tusa. Mu utwane hahulu ni bashemi ba mina. Mu swalisane kamita ni puteho ya Sikreste. Ka ku nonga fa taba, mu eze buikatazo bwa ku fita fa ku ziba maeluda ba puteho. Ba na ni mamelelo ka za buiketo bwa mina mi ba kona ku ba simbule sa kemelo ni sa ku omba-ombiwa. (Isaya 32:2) Fahalimu a zeo kaufela, mu hulise swalisano ye tiile, ye silikani ni Jehova Mulimu. U ka mi fa m’ata ni tato ya ku ndongwama se si lukile!
20 Nihakulicwalo, ba banca ba bañwi ba shekeshisa buikatazo bwa bona bwa ku hula kwa moya ka ku teeleza kwa lipina ze na ni susuezo ye maswe. Tuto ye tatama i ka fa taba yeo mamelelo ye ipitezi.
[Litaluso za kwatasi]
a Linzwi la Sigerike la ku “saba” hape li itusisizwe kwa Mateu 2:13, k’o Maria ni Josefa ne ba bulelezwi kuli ba “sabele kwa Egepita” ili ku baleha kwa mulelo wa bubulai wa Heroda.—Mu bapanye Mateu 10:23.
b Mu ka fumana liakalezo ze tusa ze sikai kwa neku la ku zamaisa takazo ya tobali mwa kauhanyo 26 ya buka ya Questions Young People Ask—Answers That Work, ye hatisizwe ki Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Kana Mw’a Hupula?
◻ Ki kabakalañi ba banca ka ku ipitela ha ba li mwa mayemo a’ lubeta kwa “likezo za bupumi” za Satani?
◻ Ki kabakalañi ku swalisana hahulu ni ba banca ba silifasi ha ku li ko ku na ni kozi?
◻ Ne mu kana mwa saba cwañi kwa muzamao o’ maswe wa tobali?
◻ Mu kona cwañi ku ndongwama swalisano ye tiile ni Jehova?
◻ Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku ambolisana ni bashemi ba mina?
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Banna ni basali ba ba mwa libato ka butali ba fita fa ku zibana mwa miinelo, ye cwale ka ku bapala papali ya ku telela fa mezi a’ kangezi, ye s’a ba tahisezi ku ba banosi ka ku zwa kwa batu ba bañwi