Ne Ba Ezize Tato ya Jehova
Tumelo ya Bashemi I Fumana Mupuzo
KWA Maisilaele, ku pepwa kwa mwana wa mushimani ne li nto ye nyakalalisa hahulu. Ne ku talusa kuli situhulu ne si ka zwelapili ni kuli buswa bwa mubu ne bu ka zwelapili ku ba mwa lubasi. Kono ibat’o ba ka silimo sa 1593 B.C.E., ku pepa mwana wa mushimani ne ku kana ku bonahezi inge sikuto ku fita ku ba mbuyoti kwa Maheberu. Kabakalañi? Kakuli Faro wa Egepita, ka ku saba ku ñatafala hahulu kwa Majuda mwa kalulo ya n’a busa, n’a laezi kuli bashimani kaufela ba ba ka pepiwa ki bona ba bulaiwe.—Exoda 1:12, 15-22.
Ne li mwahal’a muhato o maswe-maswe w’o wa ku lika ku yundisa nyangela kaufela m’o bo Amirami ni Jokebedi, bosinyalana ba Maheberu, ne ba pepile mwana wa mushimani yo munde. Ku bunolo ku nahana ka m’o tabo ya bona neikana i pukutiselizwe ki sabo ha ne ba hupuzi taelo ya Faro. Niteñi, bo Amirami ni Jokebedi ha ne ba talima mwan’a bona wa mushimani, ne ba ikatulezi ka ku tiya kuli ba si ke ba mu fulalela, ku si na taba ni ze ka zwa mwateñi.—Exoda 2:1, 2; 6:20.
Ku Eza ka Tumelo
Ka likweli ze talu bo Amirami ni Jokebedi ba pata mbututu wa bona y’o. (Exoda 2:2) Niteñi, yeo ne li nto ye lubeta kakuli Maheberu ni Maegepita ne ba pila ka ku bapana. Ufi kamba ufi ya n’a fumanwa a lika ku boloka taelo ya Faro ku kana kwa ba kuli n’a ka fiwa koto ya ku bulaiwa—mi mbututu ni yona ne i ka bulaiwa. Kacwalo he, ki sifi se ne ba ka eza bashemi ba balumeli bao kuli bona ni mwan’a bona ba pile?
Jokebedi a kubukanya mitungo ya mufuta wa kuma. Kuma yeo ki mufuta wa simela se si tiile se si swana ni mataka a sishukulumbwe, mi i na ni tuteku twa maneku a malalu twa bukima bo bu bata ku likana ni munwana. I kona ku hula ku fita fa butelele bwa limita ze 6. Maegepita ne ba itusisa simela seo mwa ku tahisa mapampili, miseme, masila a’ kukisa lisepe, makatulo, ni mikolo ye bubebe.
Jokebedi n’a ezize ka tona tuteku t’o mutonga wa butuna bo bu kona ku buluka mbututu wa hae. Ku zwa f’o a u mateha ka bitumi ni bulota kuli u tamane ni ku tahisa kuli u si ke wa kenwa ki mezi. Cwale Jokebedi a beya mbututu wa hae mwa mutonga w’o mi a u beya mwahal’a mataka bukaufi ni likamba la nuka ya Nile.—Exoda 2:3.
Mbututu Wa Fumanwa
Mwan’a Jokebedi wa musizana, Miriame, a ba bukaufi kuli a bone se si ka latelela. Cwale mwan’a Faro wa musizana a taha kwa nuka ya Nile ku t’o tapa.a Mwendi Jokebedi n’a ziba kuli mukwae y’o n’a tahanga kwa kalulo yeo ya Nile mi a siya mutonga wo ka bomu fo ne u ka fumanwa ka bunolo. Ku be cwañi kamba cwañi, hañihañi mwan’a Faro wa musizana a bona mutonga o ne u kundekilwe mwahal’a mataka, mi a biza yo muñwi wa basindeketi ba hae ku u’ nga. Ha n’a boni mwana ya n’a lila ku ona, n’a mu utwezi makeke. N’a lemuhile kuli yena y’o ne li mbututu wa Muheberu. Niteñi, n’a ka bulaisa cwañi mwana yo munde cwalo? Kwand’a sishemo sa butu, mwan’a Faro wa musizana y’o n’a kana a susuelizwe ki tumelo ya Siegepita ye ne li teñi ya kuli ku amuhelwa kwa lihalimu ne ku itingile fa likezo ze sishemo mwahal’a bupilo bwa mutu.b—Exoda 2:5, 6.
Miriame, ya n’a bona a nze a li kwahulenyana, a atumela mwan’a Faro. A buza kuli: “Ni ye, ni ku bizeze muanyisi kwa basali ba Maheberu, a ku anyiseze mwana?” Mukwae y’o a alaba kuli: “Zamaya”! Miriame a matela ku bom’ahe. Hañihañi, Jokebedi a fita ku mwan’a Faro. Mukwae a li ku yena: “Nga mwana yo, u ni anyiseze yena, mi ni ka ku fa mupuzo wa hao.” Ne ku kana kwa ba kuli ka nako yeo mwan’a Faro n’a s’a lemuhile kuli Jokebedi ne li yena m’ahe mbututu y’o.—Exoda 2:7-9.
Jokebedi n’a utile mwan’a hae ku fitela a kwa.c Seo ne si mu file linako za butokwa ze ñata za ku luta mwana ka za Mulimu wa niti, Jehova. Kiha Jokebedi a kutisa mwana ku mwan’a Faro, ili y’o n’a mu beile libizo la Mushe, le li talusa “ya yangwezwi mwa mezi.”—Exoda 2:10.
Tuto ku Luna
Amirami ni Jokebedi ne ba itusisize ka ku tala nako ye nyinyani ye ne ba na ni yona mwa ku luta mwan’a bona likuka za bulapeli bwa niti. Bashemi kacenu ba swanela ku eza nto ye swana. Ka buniti fela, ba lukela ku eza cwalo. Satani Diabulosi u sweli ku “zamaya sina tau ye lila ye bata ye i ka ca.” (1 Pitrosi 5:8) N’a ka tabela ku ca ba banca ba ba li ba butokwa—ili bashimani ni basizana—ba ba na ni tibelelo ya ku ba batanga ba Jehova ba bande. Yena h’a shweli bwanana bwa bona makeke! Kabakala seo, bashemi ba ba butali ba luta bana ba bona ba ba li limbututu kuli ba sabe Mulimu wa niti, Jehova.—Liproverbia 22:6; 2 Timotea 3:14, 15.
Kwa Maheberu 11:23, buikatazo bwa Amirami ni Jokebedi bwa ku pata mbututu wa bona mwahal’a likweli ze talu za pili za bupilo bwa hae bu ñozwi kuli ki kezo ya tumelo. Bubeli bwa bona bashemi bao ba ba saba Mulimu ne ba bonisize ku sepa m’ata a Jehova a’ punyusa ka ku hana ku fulalela mwan’a bona, mi ne ba fuyauzwi ka seo. Ni luna lu swanela ku bonisa kumalelo ye tiile kwa milao ni likuka za Jehova, lu nze lu ikolwisize kuli kamukana z’a lumeleza Jehova ku lu tahela kwa nalulelule li ka lu tiseza buiketo ni tabo ye inelela.—Maroma 8:28.
[Litaluso za kwatasi]
a Maegepita ne ba lapela Nile kuli ki mulimu wa lupepo. Ne ba lumela kuli mezi a yona ne a na ni m’ata a ku fa lupepo mi mane ni ku ekeza kwa nako ya bupilo.
b Maegepita ne ba lumela kuli fa lifu moya wa mutu ne u ka itumelela fapil’a Osiris litaba ze cwale ka “Ha ni si ka nyandisa mutu ufi kamba ufi,” “Ha ni si ka tima ba ba anya mabisi,” ni “Ni file sico ku ya lapile ni sino ku ya mwa linyolwa.”
c Mwa linako za kwaikale, banana ba bañata ne ba anyiswa ka nako ye telele hahulu ku fita mo ku ezezwa kacenu. Samuele mwendi n’a na ni lilimo nihaike ze talu ha n’a kwile, mi Isaka n’a na ni ze bat’o ba ze ketalizoho.