Mulao wa Kreste
“Ni mwa mulao wa Kreste.”—1 MAKORINTE 9:21.
1, 2. (a) Buñata bwa mafosisa a mufuta wa mutu ne a kabe a tibezwi cwañi? (b) Ki sifi seo Krestendomu n’a palezwi ku ituta kwa litaba ze ezahezi za bulapeli bwa Sijuda?
“NI KAMUTA macaba ni milonga ha ba si ka ituta se siñwi kwa litaba ze ezahezi, kamba ku ya ka likuka ze boñwi ku zona.” Ki mwa n’a bulelezi muituti wa litaba za munahano wa butu wa mwa Germany wa mwa lilimo za mwanda wa bu-18. Ka buniti fela, nzila ya litaba za mufuta wa mutu i talusizwe sina “ku tatamana kwa buloshwe,” ku tatamana kwa mafosisa ni makayamana a maswe, ili ao buñata bwa ona ne a kabe a konilwe ku tibelwa kambe kikuli mufuta wa mutu ne u itatezi ku ituta ku zwelela kwa mafosisa a kwamulaho.
2 Kona ku hana ku ituta ku zwelela kwa mafosisa a kwamulaho ko ku swana k’o ku taluswa ka butuna mwa puhisano ye ya mulao wa bumulimu. Jehova Mulimu n’a yolisize Mulao wa Mushe ka o munde hahulu ni ku fita—ili mulao wa Kreste. Niteñi, baeteleli ba Krestendomu, ba ba ipapata ku luta ni ku pila ka mulao w’o, ba palezwi ku ituta ku zwelela kwa buloshwe bo butuna bwa Bafalisi. Kacwalo Krestendomu u lyanganisize ni ku itusisa maswe mulao wa Kreste sina mo ne bu ezelize bulapeli bwa Sijuda kwa Mulao wa Mushe. Seo ne si ka ba cwañi cwalo? Pili, ha lu nyakisiseñi mulao w’o ka sibili—seo u li sona, bao u zamaisa mi ki ka nzila ifi, ni ka mo u shutanela ni Mulao wa Mushe. Ku zwa f’o lu ka nyakisisa ka mo Krestendomu a itusiselize ona maswe. Kacwalo haike lu itute kwa litaba ze ezahezi ni ku fumana tuso ku zona!
Bulikani Bo Bunca
3. Ki sepiso mañi yeo Jehova n’a ezize ka ku ama kwa bulikani bo bunca?
3 Kono ki mañi kwand’a Jehova Mulimu ya n’a ka kona ku kondisa Mulao o petehile? Mulao wa bulikani bwa Mushe ne li o petehile. (Samu 19:7) Nihakulicwalo, Jehova n’a sepisize kuli: “A mu bone! Mazazi a taha ao ni ka iswala bulikani bo bunca ni ba ndu ya Isilaele ni ba ndu ya Juda. Bulikani bo, bu si ke bwa ba sina bulikani bo ne ni isweli ni bokuku a bona.” Milao ye Lishumi—ili mutomo wa Mulao wa Mushe—ne i ñozwi fa matapa a licwe. Kono haili ka za bulikani bo bunca, Jehova n’a bulezi kuli: “Ni ka ñola mulao wa ka mwa lifuba za bona, ni u ñole mwa lipilu za bona.”—Jeremia 31:31-34.
4. (a) Ki Isilaele ufi ya amiwa mwa bulikani bo bunca? (b) Ki bomañi kwand’a Isilaele wa kwa moya ba ba li mwatas’a mulao wa Kreste?
4 Ki bomañi ba ne ba ka ngelwa mwa bulikani b’o bo bunca? Ka buniti fela isiñi “ba ndu ya Isilaele” ba ka sipepo, ba ne ba hanile Muyemeli wa bulikani. (Maheberu 9:15) Kutokwa, “Isilaele” yo munca y’o neikaba “Isilaele wa Mulimu,” sicaba sa Maisilaele ba kwa moya. (Magalata 6:16; Maroma 2:28, 29) Sona sitopanyana seo sa Bakreste ba ba tozizwe ka moya hamulaho ne si ka swalisana ni “buñata bo butuna” bo bu zwelela mwa macaba kamukana bao hape ne ba ka bata ku lapela Jehova. (Sinulo 7:9, 10; Zakaria 8:23) Hailif’o haki ba kalulo ya bulikani bo bunca, bona bao hape ne ba ka tamwa ki mulao. (Mu bapanye Livitike 24:22; Numere 15:15.) Ka ku ba “mutapi u li muñwi” mwatas’a “mulisana a li muñwi,” kaufel’a bona ne ba ka ba “mwa mulao wa Kreste,” sina ka mwa ñolezi muapositola Paulusi. (Joani 10:16; 1 Makorinte 9:21) Paulusi n’a talusize bona bulikani bo bunca b’o ku ba bo bunde ni ku fita.’ Kabakalañi? Kakuli bu tomile fa lisepiso ze talelelizwe mwa sibaka sa miluti ya lika ze sa taha.—Maheberu 8:6; 9:11-14.
5. Ki ufi mulelo wa bulikani bo bunca, mi ki kabakalañi ha u ka konda?
5 Ki ufi mulelo wa bulikani b’o? Ki wa ku tahisa sicaba sa malena ni baprisita ba ba ka fuyaula mufuta wa mutu kamukana. (Exoda 19:6; 1 Pitrosi 2:9; Sinulo 5:10) Mulao wa bulikani bwa Mushe ni kamuta ne u si ka tahisa sicaba seo ka nzila ye tezi, kakuli Isilaele kamukana n’a kwenuhile ni ku latehelwa ki tohonolo ya bona. (Mu bapanye Maroma 11:17-21.) Nihakulicwalo, bulikani bo bunca bu tamehile ku kondisa lika, bakeñisa kuli bu swalisana ni mufuta wa mulao o fapahana hahulu. Ku fapahana mwa linzila mañi?
Mulao wa Tukuluho
6, 7. Mulao wa Kreste u fa cwañi tukuluho ye tuna hahulu ku fita mo ne u ezelize Mulao wa Mushe?
6 Mulao wa Kreste u swalisaniswa ni tukuluho ka ku kuta-kutela. (Joani 8:31, 32) U taluswa ku ba ‘mulao wa batu ba ba lukuluhile’ ni “mulao o petehile wa tukuluho.” (Jakobo 1:25; 2:12) Ka buniti fela, tukuluho kaufela ye mwahal’a batu ki ya makutela-kaufi. Niteñi, ona mulao wo u fa tukuluho ye tuna hahulu ku fita o yolilwe, ili Mulao wa Mushe. Ka mukwa ufi?
7 Mutala o muñwi ki wa kuli, ha ku na mutu ya pepezwi mwatas’a mulao wa Kreste. Litaba ze cwale ka mushobo ni sibaka k’o a pepezwi mutu haki za butokwa. Bakreste ba niti ba keta ka ku itatela mwa lipilu za bona ku amuhela coko ya ku ipeya ku utwa mulao wo. Ka ku eza cwalo, ba fumana kuli ki coko ye bubebe, ili mulwalo o si na bukiti. (Mateu 11:28-30) Haiba mwa hupula, Mulao wa Mushe ne u lukiselizwe ku luta mutu kuli ki muezalibi ili ya tokwa hahulu sitabelo sa tiululo kuli si mu liulule. (Magalata 3:19) Kono mulao wa Kreste u luta kuli Mesiya u tile, u lifile tifo ya tiululo ka bupilo bwa hae, mi u kwaluzi nzila kuli lu lukuluhe kwa ku hatelelwa ko ku maswe kwa sibi ni lifu! (Maroma 5:20, 21) Kuli lu fumane tuso, lu tokwa ku “lumela” mwa sitabelo seo.—Joani 3:16.
8. Mulao wa Kreste u kopanyeleza nto mañi, kono ki kabakalañi ku pila ka ona ha ku sa tokwi ku peta myanda-nda ya milao?
8 ‘Ku lumela’ ku ama ku pila ka ku ya ka mulao wa Kreste. Seo si kopanyeleza ku ipeya ku utwa litaelo kaufela za Kreste. Kana seo si talusa ku peta myanda-nda ya milao ni taelo? Kutokwa. Hailif’o Mushe, muyemeli wa bulikani bwa kale, n’a ñozi Mulao wa Mushe, Jesu, Muyemeli wa bulikani bo bunca, ni kamuta n’a si ka ñola mulao ni o mukana. Mwa sibaka sa seo, n’a pila ka mulao wo. Ka nzila ya bupilo bwa hae bo bu petehile, n’a file mutala ku bote kuli ba u latelele. (1 Pitrosi 2:21) Mwendi ki lona libaka bulapeli bwa Bakreste ba kwa makalelo ha ne bu bizwa “Nzila.” (Likezo 9:2; 19:9, 23; 22:4; 24:22) Ku bona, mulao wa Kreste ne u bonahezi mwa bupilo bwa Kreste. Ku likanyisa Jesu ne ku talusa ku ipeya ku utwa mulao wo. Lilato la bona le lituna ku yena ne li talusa kuli mulao wo ne u ñozwi luli mwa lifuba za bona, sina ka mo ne ku polofitezwi. (Jeremia 31:33; 1 Pitrosi 4:8) Mi mutu ya ipeya ku utwa kabakala lilato ni kamuta ha n’a ku ikutwa ku hatelelwa—ili libaka le liñwi mulao wa Kreste ha ne u ka bizwa ‘mulao wa batu ba ba lukuluhile.’
9. Ki ufi muinelo luli wa mulao wa Kreste, mi mulao wo u ama cwañi taelo ye nca?
9 Haiba lilato ne li la butokwa mwa Mulao wa Mushe, ki lona muinelo luli wa mulao wa Sikreste. Mulao wa Kreste kacwalo u kopanyeleza taelo ye nca—ya kuli Bakreste ba lukela ku ba ni lilato la ku latana ka ku ifana sitabelo. Ba lukela ku lata sina mwa n’a latezi Jesu; n’a itatezi ku fana bupilo bwa hae kwa neku la balikani ba hae. (Joani 13:34, 35; 15:13) Kacwalo ne ku kana kwa bulelwa kuli mulao wa Kreste ki ponahazo ya teokratiki ye pahami hahulu ku fita mo ne u inezi Mulao wa Mushe. Sina yona magazini ye ha ne i bonisize kwamulaho kuli: “Teokratiki ki ku busiwa ki Mulimu; Mulimu u lilato; kacwalo teokratiki ki ku busiwa ka lilato.”
Jesu ni Bafalisi
10. Lituto za Jesu ne li lwanisana cwañi ni lituto za Bafalisi?
10 Kacwalo, ha ku komokisi kuli Jesu n’a fitile fa ku lwanisana ni balateleli ba bulapeli ba mwa lizazi la hae. “Mulao o petehile, ona Mulao wa tukuluho” ne u li kwahule hahulu ni minahano ya bañoli ni Bafalisi. Ne ba likile ku zamaisa batu ka milao ya butu. Lituto za bona ne li bile ze hatelela, ze nyaza, ze sa susuezi. Ka ku fapahana ko kutuna, lituto za Jesu ne li ze yahisa ni ze susueza! N’a li eza lika ze tusa mi n’a talima butokwi ni licisehelo luli za batu. N’a luta ka bunolo ni ka maikuto a’ buniti, ka ku itusisa liswanisezo za mwa bupilo bwa ka zazi ni zazi ili ku luta ka ku itusisa m’ata a Linzwi la Mulimu. Kacwalo, “buñata bwa komoka tuto ya hae.” (Mateu 7:28) Ee, lituto za Jesu ne li fitile kwa lipilu za bona!
11. Jesu n’a bonisize cwañi kuli Mulao wa Mushe ne u swanezwi ku sebeliswa ka nahanisiso ni ka musa?
11 Mwa sibaka sa ku ekeza milao ye miñwi kwa Mulao wa Mushe, Jesu n’a bonisize ka mo Majuda ne ba swanezi ku sebeliseza Mulao w’o—ili ka musa ni ka mukekecima. Sina ka mutala, ha mu hupule nako ye ñwi muta Jesu n’a atumezwi ki musali ya n’a katazwa ki mweya. Ka ku ya ka mulao wa Mushe, mutu ufi ni ufi ya n’a ka mu swala n’a ka silafala, kacwalo ka buniti fela n’a sa swaneli ku ba mwahal’a nyangela ya batu! (Livitike 15:25-27) Kono n’a bata hahulu kuli a foliswe kuli mane n’a icocomelize mwahal’a nyangela mi a swala siapalo sa Jesu. Mweya wa fela onaf’o fela. Kana Jesu n’a mu omanyize kabakala ku tula Mulao? Kutokwa; mwa sibaka sa seo, n’a utwisisize muinelo wa hae wa ku ziyeleha mi n’a bonisize sikuka sa Mulao se situna ka ku fitisisa—ili lilato. Ka ku mu utwela makeke n’a mu bulelezi kuli: “Mwan’a ka, tumelo ya hao i ku pilisize; u ye ka kozo, mi u folelele luli kwa butuku bwa hao.”—Mareka 5:25-34.
Kana Mulao wa Kreste U Tuhelela Fela Lika
12. (a) Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku akaleza kuli Kreste ki y’a tuhelela lika mutakafululele? (b) Ki sifi se si bonisa kuli ku tahisa milao ye miñata ku isa kwa ku tahisa linzila ze ñata za ku i picuka ka zona?
12 Kana cwale, lu swanela ku nahana kuli bakeñisa kuli mulao wa Kreste ki “wa tukuluho,” u tuhelela lika mutakafululele, hailif’o Bafalisi, ka lizo za bona kaufela za ka mulomo, ne ba kona ku buluka muzamao wa batu mwa mikwalelo? Batili. Miinelo ya milao ya kacenu i bonisa kuli ka mo milao i bela ye miñata, ki ka mo batu ba ka fumanela linzila za ku i picuka ka zona.a Mwa lizazi la Jesu, ku ñatafala kwa milao ya Bafalisi ne ku susuelize ku bata linzila za ku i picuka ka zona, ku peta misebezi ka ku tokwa nahanisiso ili ko ku sina lilato, ni ku hulisa ku luka kwa fande ili ku pata bumaswe bwa mwahali.—Mateu 23:23, 24.
13. Ki kabakalañi mulao wa Kreste ha u tahisize sipimo sa muzamao o pahami ku fita mulao ufi kamba ufi o ñozwi?
13 Mulao wa Kreste, ka ku fapahana, ha u tahisi mibonelo ye cwalo. Ka buniti fela, ku ipeya ku utwa mulao o tomile fa lilato la ku lata Jehova mi ili o utwiwa ka ku likanyisa lilato la Kreste la ku ifana sitabelo ku ba bañwi ku tahisa sipimo sa muzamao se si pahami hahulu ku fita ku latelela mulao o ñozwi. Lilato ha li bati linzila za ku picuka ka zona; li lu sileleza kwa ku eza lika ze holofaza ili zeo milao ye ñozwi neikana i sa hanisi ka ku nonga. (Mu bone Mateu 5:27, 28.) Kacwalo, mulao wa Kreste u ka lu susueza ku ezeza ba bañwi lika—ili ku bonisa sishemo, ku amuhela baenyi, ni lilato—ili ka linzila zeo mulao o ñozwi ne u si ke wa kona ku lu ezisa zona.—Likezo 20:35; 2 Makorinte 9:7; Maheberu 13:16.
14. Ki ku ama kufi k’o ku pila ka mulao wa Kreste ne ku bile ni kona fa puteho ya Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili?
14 Ka sipimo seo lilama za yona ne li pila ka mulao wa Kreste, puteho ya Sikreste ya kwa makalelo ne i ikozi muinelo o mufutumala, ili o lilato, o lukuluhile ka makutelakaufi kwa mibonelo ya ku sa sikuluha, ya ku bata milatu, ni ya buipi ye ne i atile hahulu mwa masinagoge a mwa lizazi leo. Ku lukela ku ba kuli lilama za mwa liputeho zeo ze nca ne ba lemuhile luli kuli ne ba pila ka ‘mulao wa batu ba ba lukuluhile’!
15. Ki bufi bo ne bu li buikatazo bwa kwa makalelo bwa Satani mwa ku silafaza puteho ya Sikreste?
15 Nihakulicwalo, Satani n’a cisehezi ku silafaza puteho ya Sikreste mwahali, sina mwa n’a silafalelize sicaba sa Isilaele. Muapositola Paulusi n’a lemusize ka za batu ba ba swana sina litongwani ba ne ba ka “bulela litaba ze kopami” ni ku nyandisa mutapi wa Mulimu. (Likezo 20:29, 30) N’a na ni ku tiyela balapeli ba Sijuda, ba ne ba bata ku cincanisa tukuluho ya makutelakaufi ya mulao wa Kreste ni butanga bwa Mulao wa Mushe, o ne u talelelizwe ku Kreste. (Mateu 5:17; Likezo 15:1; Maroma 10:4) Hamulaho wa ku shwa kwa Muapositola wa mafelelezo, ne ku si na se ne si tibela bukwenuheli bo bu cwalo. Kacwalo silafalo ne i atile hahulu.—2 Matesalonika 2:6, 7.
Krestendomu U Silafaza Mulao wa Kreste
16, 17. (a) Silafalo ne i bile ya miinelo ifi mwa Krestendomu? (b) Milao ya Keleke ya Katolika ne i hulisize cwañi mubonelo o kopami wa tobali?
16 Sina bulapeli bwa Sijuda, silafalo ne i tile ka mifuta ye miñata mwa Krestendomu. Ni yona hape ya ipumana mwa lituto za buhata ni mizamao ye maswe. Mi buikatazo bwa yona bwa ku sileleza mutapi wa yona kwa likukuezo za kwande hañata ne bu bonahezi ku ba bo bu sinya miinelo ifi kamba lifi ye ne i siyezi ya bulapeli bo bu kenile. Milao ye sa sikuluhi ili ye si ya ka mañolo ne i kwakwalile.
17 Keleke ya Katolika se i bile ya pili mwa ku tahisa buñata bwa milao ya keleke. Yona milao yeo ne li ye kopami sihulu mwa litaba ze ama tobali. Ka ku ya ka buka ye li Sexuality and Catholicism, keleke ne i ngile muhupulo wa Sigerike wa Busitoiki, ili o ne u honona mifuta kaufela ya minyaka. Keleke ne i fitile fa ku luta kuli minyaka kamukana ya tobali, ku kopanyeleza cwalo ni ya swalisano ya ka taho ya mwa linyalo, ne i li sibi. (Mu bapanye shutano ni Liproverbia 5:18, 19.) Tobali ne i ngiwa fela ku ba ya ku pepa ka yona bana, kipeto. Kacwalo mulao wa keleke ne u nyaza mufuta ufi kamba ufi wa ku tibela lupepo ku ba sibi se situna, ili seo fokuñwi ne si tokwa ku tanda lilimo ze ñata za likezo za ku baka. Fahalimu a seo, baprisita ne ba hanisizwe ku nyala, ili taelo ye tahisize ku hula ko kutuna kwa tobali ye si ya ka mulao, ku kopanyeleza cwalo ni ku itusisa maswe banana.—1 Timotea 4:1-3.
18. Ki lifi ze ne zwile mwa ku ñatafaliswa kwa milao ya keleke?
18 Milao ya keleke ha ne inze i ñatafala, ne inze i ñolwa mwa libuka. Zona libuka zeo za kalisa ku kwalela ni ku yola Bibele. (Mu bapanye Mateu 15:3, 9.) Sina bulapeli bwa Sijuda, bulapeli bwa Katolika ne bu sa sepi libuka za silifasi mi ne bu nga buñata bwa zona ku ba ze lubeta. Hañihañi mubonelo w’o wa tula hahulu tikanyo ku fita temuso ye utwahala yeo Bibele i fa fa taba yeo. (Muekelesia 12:12; Makolose 2:8) Jerome, muñoli wa litaba za keleke wa mwa lilimo za mwanda wa bune C.E., n’a bulezi ka ku makala kuli: “Oho Mulena, haiba hape ni ka luwa libuka za silifasi kamba ku li bala, u zibe ni ku latuzi.” Nako ha ne inze i ya, keleke ya nga muhato wa ku tatuba libuka—mane nihaiba ze ne bulela fa litaba za silifasi. Kacwalo, muituti wa mwa lilimo za mwanda wa bu-17 wa za mwa mbyumbyulu Galileo n’a filwe mulatu ka za ku ñola kuli lifasi-mubu li potoloha lizazi. Tundamo ya keleke ya ku ba ni m’ata ka ku fitisisa fa lika kaufela—nihaiba fa tuto ya za mwa mbyumbyulu—kwa nalulelule ne i ka fokolisa ku lumelwa kwa Bibele.
19. Libaka za ba bulapeli ne li hulisize cwañi ku sa sikuluha kwa m’ata a tamaiso?
19 Ku toma milao kwa keleke ne ku atile mwa libaka za bulapeli, ili m’o banna ba ba itamile ka luci kwa bulapeli ne ba ikauhanyize kwa lifasi kuli ba pile bupilo bwa buitobohi. Buñata bwa libaka za bulapeli bwa Katolika ne li kumalezi kwa “Mulao wa Benedict ya Kenile.” Muzamaisi wa sibaka sa bulapeli (abbot, linzwi le li tolokilwe ku zwelela fa linzwi la Si-Aramaic la “ndate”) n’a file taelo ya m’ata a tezi. (Mu bapanye Mateu 23:9.) Haiba munna ya itamile ka luci kwa bulapeli a amuhela mpo ku zwelela kwa bashemi ba hae, muzamaisi wa sibaka sa bulapeli n’a ka atula ka za haiba munna ya itamile kwa bulapeli y’o n’a swanela ku i amuhela kamba i amuhelwe ki yo muñwi. Mwa sibaka sa ku nyaza mikwa ye maswe, taelo ye ñwi ne i hanisa lingambolo za ku ikambota fela ni lishea, ka ku bulela kuli: “Ha ku na mulutiwa ya ka bulela lika ze cwalo.”
20. Ki sifi se si bonisa kuli bulapeli bwa Protesitanti ni bona ne bu cuukile mwa ku tahisa ku sa sikuluha kwa tamaiso ye si ya ka mañolo?
20 Bulapeli bwa Protesitanti, bo ne bu bata ku cinca ku tula tikanyo kwa bulapeli bwa Katolika ko ku si kwa ka mañolo, hañihañi bwa fita fa ku cuuka mwa ku tahisa milao ye sa sikuluhi ili ye ne si ka toma fa mulao wa Kreste. Sina ka mutala, John Calvin mueteleli wa muhato wa ku cinca lika n’a fitile fa ku bizwa sina “muezi wa milao ya Keleke ye lukisizwe sinca.” N’a busize Geneva ka libunda la milao ye t’ata ye ne tiiswa ki “Maeluda” ili bao “musebezi” wa bona, ka mwa n’a taluselize Calvin, “ki wa ku okamela bupilo bwa mañi ni mañi.” (Mu bapanye shutano ni 2 Makorinte 1:24.) Keleke ne i zamaisa libaka za malobalo ni ku fa litaba za lingambolo ze ne lumelezwa. Ne ku fiwa likoto ze tuna fa lifoso ze cwale ka ku opela kamba ku bina lipina ka ku sa nahanisisa.b
Ku Ituta ku Zwelela kwa Mafosisa a Krestendomu
21. Ki ku ama kufi kwa ka nañungelele ko i bile ni kona tengamo ya Krestendomu ya ku ‘tula lika ze ñozwi’?
21 Kana zona litaelo ni milao yeo kaufela ne li sebelize kwa ku silelelize Krestendomu kwa silafalo? Li ezize nto ye fapana luli! Kacenu Krestendomu u kauhani ka ku ba likwata ze eza myanda-nda ze yambalakani, mwahal’a likaniso ze tulile hahulu tikanyo ni ku tuhelela hahulu lika. Kaufel’a zona, ka nzila ye ñwi, ‘se ba tulile lika ze ñozwi,’ ili ku lumeleza minahano ya butu ku zamaisa mutapi ni ku lwanisa mulao wa bumulimu.—1 Makorinte 4:6.
22. Ki kabakalañi ku yauluka kwa Krestendomu ha ku si ka talusa ku fela kwa mulao wa Kreste?
22 Nihakulicwalo, litaba za mulao wa Kreste haki za ku palelwa fela. Ni kamuta Jehova Mulimu ha n’a ku tuhelela batu fela ku felisa mulao wa bumulimu. Mulao wa Sikreste u sebeza ka butuna hahulu mwahal’a Bakreste ba niti kacenu, mi bao ba na ni tohonolo ye tuna ya ku pila ka ona. Kono hamulaho wa ku tatuba seo bulapeli bwa Sijuda ni Krestendomu li ezize kwa mulao wa bumulimu, ne lu ka eza hande ku ipuza kuli, ‘Lu kona ku pila cwañi ka mulao wa Kreste lu nze lu pima siteo sa ku silafaza Linzwi la Mulimu ka mihupulo ni milao ya butu ili ye fokolisa taluso luli ya mulao wa bumulimu? Ki mubonelo mañi o itikanelezi w’o mulao wa Kreste u swanela ku suña ku luna kacenu?’ Taba ye tatama i ka alaba zona lipuzo zeo.
[Litaluso za kwatasi]
a Bafalisi ne ba tahisize ka butuna ku ba teñi kwa bulapeli bwa Sijuda bo bu li teñi kacenu, kacwalo ha ku komokisi kuli bulapeli bwa Sijuda bu sa bata linzila za ku picuka likaniso za bona ze ñata ze ekelizwe za Sabata. Sina ka mutala, ya pota kwa sipatela sa Sijuda la Sabata n’a kana a fumana kuli sikwepe si yema isali sona fa kalulo ye ñwi ni ye ñwi ilikuli bazamai ba kone ku pima ku eza sibi sa “musebezi” wa ku sina linombolo fa sikwepe. Baalafi ba bañwi ba sijuda ba ñola likalafo za milyani ka enge ye ka takuha mwa mazazi a sikai fela. Kabakalañi? Mishnah i taluhanya ku ñola sina “musebezi,” kono i talusa “ku ñola” sina liswayo le li inelela.
b Servetus, y’a na hanile mibonelo ye miñwi ya bulapeli ya Calvin, n’a ciselizwe fa kota kuli ki mutu ya lwanisa tumelo.
Ne Mu ka Alaba Cwañi?
◻ Ki bufi butokwa bo butuna bwa mulao wa Kreste?
◻ Mulutelo wa Jesu ne u fapahana cwañi ni wa Bafalisi?
◻ Satani n’a itusisize cwañi moya wa ku sa sikuluha, wa ku tahisa milao mwa ku silafaza Krestendomu?
◻ Ki ku ama kufi ko kuñwi ko kunde kwa ku pila ka mulao wa Kreste?
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Jesu n’a sebelisize Mulao wa Mushe ka musa ni ka mukekecima