Mu Akufise Lizazi la Jehova

“Mwa mazazi a maungulelo, ku ka taha basheununi.”—2 PITROSI 3:3.

 1. Ki maikuto mañi a ka putako ao Mukreste yo muñwi wa mwa mazazi a cwale n’a bile ni ona?

SIKOMBWA yo muñwi ya sebelize ka nako ye tezi ka lilimo ze fitelela 66 n’a ñozi kuli: “Ni bile ni maikuto a ka putako luli ka nako kaufela. Ka nako kaufela ni bile ni munahano wa kuli Armagedoni i taha kamus’o muñwi. (Sinulo 16:14, 16) Sina bondate, ni bokuku, ni pilile bupilo bwa ka sina mwa n’a elelize muapositola [Pitrosi], ili ‘ku akufisa lizazi la Jehova.’ N’i ngile kamita lifasi le linca le li sepisizwe ku ba ‘nto ya luli ni ha i sa bonwi.’”—2 Pitrosi 3:11, 12; Maheberu 11:1; Isaya 11:6-9; Sinulo 21:3, 4.

 2. Ku akufisa lizazi la Jehova ku talusañi?

² Pulelo ya Pitrosi ya “ku akufisa” ka ku ama kwa lizazi la Jehova i talusa kuli lu si ke lwa li isa kwahule mwa minahano ya luna. Ha lu lukeli ku libala kuli lizazi li fakaufi hahulu leo Jehova a ka sinya muinelo wo wa linto sina ona muhato wa pili kwa ku tisa lifasi la hae le linca le li sepisizwe. Li swanela ku ba nto ya luli ku luna kuli lwa li bona hande, sina nto ye fa ngo ni mulomo. Ne li li nto ya luli cwalo kwa bapolofita ba Mulimu ba kwaikale, mi hañata ne ba li bulela ku ba nto ye fakaufi.—Isaya 13:6; Joele 1:15; 2:1; Obadia 15; Zefania 1:7, 14.

 3. Ka mo ku bonahalela kiñi se ne si tahisize kuli Pitrosi a fe kelezo ka za lizazi la Jehova?

³ Ki kabakalañi Pitrosi ha n’a lu elelize kuli lu be ni mubonelo wa kuli lizazi la Jehova ne li ka taha, inge, “kamus’o muñwi”? Kabakala kuli ba bañwi ka mo ku bonahalela ne se ba kalile ku sheununa muhupulo wa ku ba teñi kwa Kreste ko ku sepisizwe ili fo lifosi ba ka fiwa koto. (2 Pitrosi 3:3, 4) Kacwalo mwa kauhanyo 3 ya liñolo la hae la bubeli, ili leo lu ka nyakisisa cwale, Pitrosi u alaba likañi la bona basheununi bao.

Kupo ye Lilato ya ku Hupula

 4. Ki sifi seo Pitrosi a bata kuli lu hupule?

⁴ Lilato la Pitrosi kwa mizwale ba hae li bonisizwe ka ku kuta-kutela kwa hae mwa kauhanyo ye ku ba biza “balatiwa.” Ka ku ba kupa ka lilato kuli ba si ke ba libala seo ba lutilwe, Pitrosi u kala cwana: “Balatiwa, . . . ni zusa maikuto a mina a kenile, ka ku mi hupulisa litaba, kuli mu hupule manzwi a n’a bulezwi ki bapolofita ba ba kenile, ni z’a laezi Mulena ni Mupilisi, ze mu lutilwe ki baapositola ba mina.”—2 Pitrosi 3:1, 2, 8, 14, 17; Juda 17.

 5. Bapolofita ba bañwi ne ba buleziñi ka za lizazi la Jehova?

⁵ Ki manzwi afi “a n’a bulezwi ki bapolofita ba ba kenile” ao Pitrosi a eleza babali ba hae ku hupula? Ki a ku ba teñi kwa Kreste mwa m’ata a Mubuso ni katulo ya ba ba si na bulumeli. Pitrosi n’a hohezi mamelelo ku ona manzwi a kwamulaho ao. (2 Pitrosi 1:16-19;2:3-10) Juda u ama ku Enoke, ya n’a li yena mupolofita wa pili ya ñozwi ya n’a file temuso ka za katulo ye tuna ya Mulimu fahalimw’a baezalibi. (Juda 14, 15) Bapolofita ba bañwi ne ba tile mwamulaho wa Enoke, mi Pitrosi ha bati kuli lu libale ze ne ba ñozi.—Isaya 66:15, 16; Zefania 1:15-18; Zakaria 14:6-9.

 6. Ki manzwi afi a Kreste ni baapositola ba hae a lu fa liseli ka za lizazi la Jehova?

⁶ Fahalimw’a seo, Pitrosi u bulelela babali ba hae ku hupula “z’a laezi Mulena ni Mupilisi.” Taelo ya Jesu i kopanya kelezo ye tiile ya kuli: “Mu tokomele kuli lipilu za mina li si ke za sinyiwa . . . mane lizazi leo li t’o mi tulukela mu si ka itukisa.” “Mu libelele, mu tone, mi mu lapele; kakuli ha mu zibi nako kana i ka ba lili.” (Luka 21:34-36; Mareka 13:33) Pitrosi hape u lu eleza ku utwa manzwi a baapositola. Sina ka mutala, muapositola Paulusi na ñozi kuli: “Lizazi la [Jehova, NW] li ka taha sina lisholi la busihu. Cwale, lu si ke lwa lobala sina ba bañwi; kono lu tone mi lu iswale.”—1 Matesalonika 5:2, 6.

Litakazo za Basheununi

 7, 8. (a) Batu ba ba sheununa lushango lwa litemuso za Mulimu ki ba ba cwañi? (b) Ki sifi seo basheununi ba bulela?

⁷ Sina ka mo se ku boniselizwe, Pitrosi n’a ñozi kelezo ye ka libaka la kuli ba bañwi ne se ba kalile ku sheununa litemuso ze cwalo, sina ka mo Maisilaele mwa linako za kwa makalelo ne ba sheununezi bapolofita ba Jehova. (2 Makolonika 36:16) Pitrosi u talusa kuli: “Pili mu zibe se, kikuli mwa mazazi a maungulelo, ku ka taha basheununi ba ba tezi busomi, ba ba zamaya ka litakazo za bona luli.” (2 Pitrosi 3:3, litaku li siyamisizwe ki luna) Juda u bulela kuli litakazo za bona basheununi ba ki “ze lwanisa bulumeli.” U ba biza batu ba “bupilo bwa nama fela, ba si na Moya.”—Juda 17-19, litaku li siyamisizwe ki luna.

⁸ Baluti ba buhata bao Pitrosi n’a bulezi kuli “ba ya ka bupilo bwa nama, ka litakazo ze masila” ba kana ba ba mwahal’a bona basheununi bao ba ba si na mayemo a mande kwa moya. (2 Pitrosi 2:1, 10, 14) Ba sheununa Bakreste ba ba sepahala ka ku ba buza kuli: “I kai sepiso ya ku taha kwa hae? Kakuli isamba ba shwa bokuku ba kale, linto kamukana li nze li itulezi mo ne li inezi kwa makalelo ha li eziwa.”—2 Pitrosi 3:4.

 9. (a) Ki kabakalañi basheununi ha ba lika ku fokolisa maikuto a ka putako a fumaneha mwa Linzwi la Mulimu? (b) Ku buluka lizazi la Jehova mwa munahano ki silelezo cwañi ku luna?

⁹ Kona ku sheununa ko ku tiswa kiñi? Ki kabakalañi ku hupula kuli ku ba teñi kwa Kreste ha ku na ku ba teñi ni kamuta, kuli Mulimu ni ka muta h’a si ka kena mwa litaba za batu ni kuli ha na ku eza cwalo ni kamuta? Kihona, ka ku fokolisa muinelo wa ka putako o fumaneha mwa Linzwi la Mulimu, bona basheununi ba nama bao ba bata ku ngumokiseza ba bañwi mwa muinelo wa ku sa ba ni taba ni za kwa moya mi kacwalo ili ku ba bisa ba ba pumiwa ka bunolo ki lipepezo za buitati. Yeo ki susuezo ye tiile ku luna kacenu kuli lu zwelepili ku ba ba ba tiile kwa moya! Haike lu buluke lizazi la Jehova mwa munahano ni ku hupula kamita kuli meto a hae a fahalimw’a luna! Kacwalo lu ka sebeleza Jehova ka cisehelo ni ku buluka muzamao wa luna o kenile.—Samu 11:4; Isaya 29:15; Ezekiele 8:12; 12:27; Zefania 1:12.

Ka Bomu ni Bumaswe Hahulu

10. Pitrosi u fa cwañi bupaki bwa kuli basheununi ha ba buleli niti?

¹⁰ Basheununi ba ba cwalo ba itibaza taba ye buniti ili ye butokwa hahulu. Ba itibaza yona ka bomu ni ku lika ku i libalisa ba bañwi. Kabakalañi? Ilikuli ba ba pepeze ka bunolo. Pitrosi u ñola kuli: “Batu ba, ba libala ka mabomu.” Kiñi seo ba libala? “Kuli lihalimu ne li ezizwe kale, ni kuli lifasi ne li zwisizwe mwa mezi, mi la bulukwa mwa mezi ki Linzwi la Mulimu; ni kuli lifasi lani la shwa, kabakala Munda ku li kwahela.” (2 Pitrosi 3:5, 6, litaku li siyamisizwe ki luna) Ee, Jehova n’a zwisize bumaswe fa lifasi ka nako ya munda mwa lizazi la Nuwe, ili taba yeo Jesu ni yena n’a koñomekile. (Mateu 24:37-39; Luka 17:26, 27; 2 Pitrosi 2:5) Kacwalo, ka ku fapana ni seo basheununi ba bulela, lika kaufela ha li si ka zwelapili “sina ka mo ne ku bezi kwa makalelo.”

11. Ki litibelelo lifi za kapili zeo Bakreste ba kwa makalelo ne ba bile ni zona ze ne li tisize kuli ba bañwi ba ba sheunune?

¹¹ Basheununi ne ba kana ba sheunuzi Bakreste ba ba sepahala kabakala kuli litibelelo za bona ne li si ka talelezwa kale. Nakonyana fela pili Jesu a si ka shwa kale, balutiwa ba hae “ne ba hupula kuli mubuso wa Mulimu u ka taha kapili.” Mi hasamulaho wa zuho ya hae, ne ba buzize haiba Mubuso n’o ka tomiwa honafo. Hape, ibata iba lilimo ze 10 pili Pitrosi a si ka ñola kale liñolo la hae la bubeli, ba bañwi ne ba ‘filikanyizwe’ ki “linzwi” kamba “liñolo,” le ne b’a nga kuli ne li zwa ku muapositola Paulusi kamba balikani ba hae, ka “taba ya kuli: Lizazi la [Jehova, NW] li se li li fakaufi.” (Luka 19:11; 2 Matesalonika 2:2; Likezo 1:6) Nihakulicwalo litibelelo ze cwalo za balateleli ba Jesu ne li si ka fosahala, fela ki kuli ne li tile kapili. Lizazi la Jehova ne li ka taha!

Linzwi la Mulimu la Sepeha

12. Linzwi la Mulimu li iponahalize cwañi ku ba le li sepeha mwa bupolofita bwa lona ka za “Lizazi la Jehova”?

¹² Sina ka mo se ku boniselizwe, bapolofita ba mwa linako za pili Bukreste bu si ka taha kale hañata ne ba file temuso ya kuli lizazi la Jehova la silomboti ne li li bukaufi. “Lizazi la Jehova” ka bunyinyani ne li tile ka 607 B.C.E. muta Jehova n’a tisize silomboti fahalimw’a batu ba hae ba ne ba keluhile. (Zefania 1:14-18) Hamulaho, linaha ze ñwi ku kopanyeleza Babilona ni Egepita, ne li boni lona “lizazi la Jehova” le li cwalo leo. (Isaya 13:6-9; Jeremia 46:1-10; Obadia 15) Ku fela kwa muinelo wa linto wa Sijuda wa mwa lilimo za mwanda wa pili ni kona ne ku bulezwi cimo, mi ne ku ezahezi muta limpi za Siroma ne li til’o sinya Judea ka 70 C.E. (Luka 19:41-44; 1 Pitrosi 4:7) Kono Pitrosi u bulela ka za “lizazi la Jehova” le li kwapili, ili le li ka bonisa nihaiba Munda wa lifasi kuli ne u bile o munyinyani!

13. Ki mutala ufi wa mwa linako za kwamulaho o bonisa kuli muinelo wo wa linto u ka fela luli?

¹³ Pitrosi u talusa lizazi le li taha leo kuli: ‘Ka linzwi lona leo.’ Kona ha na sa z’o bulela kuli ‘ka Linzwi la Mulimu,’ lifasi la mwa nako pili Munda u si ka taha kale “ne li zwisizwe mwa mezi, mi la bulukwa mwa mezi.” Ona muinelo wo, o talusizwe mwa taba ya Bibele ya pupo, ne u konile ku tisa Munda muta mezi n’a suluhile ka taelo ya Mulimu, kamba ka linzwi. Pitrosi u zwelapili kuli: “Lihalimu la cwale, ni lifasi la cwale, li bulukezwi mulilo ki Linzwi lona leo [la Mulimu]; li bulukezwi lizazi la katulo ni ku yunda kwa banyefuli.” (2 Pitrosi 3:5-7; Genese 1:6-8) Lu ikolwisa seo kabakala linzwi la Jehova le li sepeha! U ka sinya ‘lihalimu ni lifasi’—muinelo wo wa linto—ka buhali bo butuna bwa lizazi la hae le lituna! (Zefania 3:8) Kono ikaba lili?

Tukufalelo ya Kuli Mafelelezo a Tahe

14. Ki kabakalañi ha lu kona ku ba ni buikolwiso bwa kuli cwale lu pila mwa “mazazi a maungulelo”?

¹⁴ Balutiwa ba Jesu ne ba bata ku ziba kuli mafelelezo a taha lili, kacwalo se ba mu buza kuli: ‘Ki sifi se si ka supa ku taha kwa hao, ni ku fela kwa lifasi?’ Ka mo ku bonahalela, ne ba buza ka za f’o muinelo wa linto wa Sijuda ne u ka felela, kono kalabo ya Jesu ne i yemi sihulu f’o ‘lihalimu ni lifasi’ za cwale ne li ka sinyezwa. Jesu n’a bulezi cimo lika ze cwale ka lindwa ze tuna, litala, lizikinyeho, matuku, ni bukebenga. (Mateu 24:3-14; Luka 21:5-36) Ku zwelela ka 1914, lu boni bupolofita bo Jesu n’a file bu nze bu talelezwa bwa “ku fela kwa lifasi” hamohocwalo ni zeo muapositola Paulusi n’a talusize ze n’e ka bonisa “mazazi a maungulelo.” (2 Timotea 3:1-5) Kaniti, bupaki ki bo butuna bwa kuli lu pila mwa linako za maungulelo a muinelo wo wa linto!

15. Ki sifi seo Bakreste ne ba tengamezi ku eza niha ne ba ziba temuso ya Jesu?

¹⁵ Lipaki za Jehova ba bile ni cisehelo ya ku ziba fo lizazi la Jehova li ka bela. Mwa cisehelo ya bona, fokuñwi ba likile ku fumana fo li kana la tela. Kono mwa ku eza cwalo, ba palezwi, sina mo ne ba palelezwi balutiwa ba Jesu ba kwa makalelo, ku utwa temuso ya Mulen’a bona ya kuli ha lu “zibi nako kana i ka ba lili.” (Mareka 13:32, 33) Basheununi ba sheunuzi Bakreste ba ba sepahala kabakala litibelelo za bona za kapili. (2 Pitrosi 3:3, 4) Nihakulicwalo, lizazi la Jehova li ka taha, ka ku ya ka nako ya Hae, ki mwa tiiseza Pitrosi.

Tokwahalo ya ku Ba ni Mubonelo wa Jehova

16. Ki kelezo mañi yeo lu utwa ka butali?

¹⁶ Lu tokwa ku ba ni mubonelo wo Jehova a na ni ona ka za nako, sina Pitrosi ha lu hupulisa cwale kuli: “Kono balatiwa, mu si ke mwa libala kuli, fapil’a Mulena, lizazi li li liñwi li talimeha ku ba inge myaha ye 1,000; mi myaha ye 1,000 i talimeha ku ba inge lizazi li li liñwi.” Ka ku bapanya, nako ya bupilo bwa luna ya lilimo ze 70 kamba ze 80 ki ye kuswani luli! (2 Pitrosi 3:8; Samu 90:4, 10) Kacwalo, haiba talelezo ya lisepiso za Mulimu i bonahala ku liyeha, lu tokwa ku amuhela kelezo ya mupolofita wa Mulimu ye li: “[nako ye tomilwe] ha i ka liyeha, u i talimele; kakuli i ka bonahala; mi ha i na ku liyeha.”—Habakuki 2:3, litaku li siyamisizwe ki luna.

17. Nihailikuli mazazi a mafelelezo a bile a matelele ku fita mo ne ba libelela ba bañata, ki sifi seo lu kona ku ba ni buikolwiso ka za sona?

¹⁷ Ki kabakalañi mazazi a maungulelo a muinelo wo a bile a matelele ku fita mo ba bañata ne ba libelela? Ki ka libaka le linde, sina mwa taluseza Pitrosi ka ku tatama kuli: “[Jehova, NW] h’a liyehisi lisepiso za hae, mo ba hupulela ba bañwi kuli ki ku liyeha; kono u sa isa nako kwapili kabakala luna; kakuli h’a lati ba bañwi ha ba ka timela, kono u lata kuli kaufela ba kene mwa ku baka.” (2 Pitrosi 3:9) Jehova u beyanga mwa munahano se si ka tusa ka ku fitisisa kwa mufuta wa mutu kaufela. Mamelelo ya hae i inzi kwa bupilo bwa batu, sina ha bulela kuli: “Ha ni tabeli lifu la ya maswe; kono ni tabela ya maswe h’a bakela mizamao ya hae, kuli a pile.” (Ezekiele 33:11) Kacwalo lu kona ku ba ni buikolwiso bwa kuli mafelelezo a ka taha ka nako ye swanela ili ku taleleza mulelo wa Mubupi wa luna ya butali ka ku fitisisa, ili ya lilato!

Ze ka Fela ki Lika Mañi?

18, 19. (a) Ki kabakalañi Jehova ha tundamezi ku sinya muinelo wo wa linto? (b) Pitrosi u talusa cwañi mafelelezo a muinelo wo wa linto, mi ze ka sinyiwa luli ki lika mañi?

¹⁸ Kakuli Jehova u lata luli bao ba ba mu sebeleza, u ka sinya bao kaufela ba ba ba tiseza manyando. (Samu 37:9-11, 29) Sina mwa n’a ñolezi Paulusi kwamulaho, kuli yona sinyeho ye i ka taha ka nako ye si ka libelelwa, Pitrosi ni yena u ñola kuli: “Lizazi la Mulena li ka taha sina lisholi; ka lona, lihalimu li ka fela ka musunga, mi lika li ka shengunuka ka buhali bwa mulilo; lifasi li ka celela hamoho ni misebezi ya mwateñi.” (2 Pitrosi 3:10; 1 Matesalonika 5:2) Lihalimu ni lifasi za luli ne li si ka sinyiwa ka Munda, mi ha li na ku sinyiwa fa lizazi la Jehova. Ki lifi he, ze ka “fela,” kamba ze ka sinyiwa?

¹⁹ Milonga ya batu ye na ni m’ata fahalimw’a mufuta wa mutu sina “lihalimu” i ka fela mi ni “lifasi,” kamba mufuta wa batu ba ba si na bulumeli li ka fela cwalo. “Musunga” mwendi u yemela ku fela kapili kwa lihalimu. “Lika” ze eza nyangela ya mufuta wa batu ba ba pongani kacenu li ka “shengunuka,” kamba ku sinyiwa. Mi “lifasi,” ku kopanyeleza ni “misebezi ya mwateñi,” li ka “celela.” Jehova u ka beya fa ngandaleza luli misebezi ya batu ha ka tisa muinelo wa lifasi kamukana kwa mafelelezo a ona a li swanela.

Mu Zwelepili ku Ba ni Sepo ya Mina

20. Bupilo bwa luna bu lukela ku amiwa cwañi ki zibo ya luna ya ze ka ezahala kwapili?

²⁰ Kabakala kuli zona likezahalo ze tilumuna ze li fakaufi, Pitrosi u bulela kuli lu “lukela ku pila ka mizamao ye kenile hahulu, ni ka bulapeli; inze [lu] libelezi ni ku akufisa lizazi la Mulimu.” Ha ku na ku kakanya ka za teñi! “Lihalimu li ka fela ku ca, mi linto li ka shengunukiswa ki mulilo o buhali!” (2 Pitrosi 3:11, 12) Buniti bwa kuli zona likezahalo ze li kana za kala kamuso bu lukela ku ama zeo kaufela lu eza kamba lu lela ku eza.

21. Ki lifi ze ka yola lihalimu ni lifasi la cwale?

²¹ Pitrosi cwale u lu taluseza ze ka yola muinelo wa kale, mi u bulela kuli: “Kono ka sepiso ya hae, lu talimezi lihalimu le linca, ni lifasi le linca, mo ku yahile Ku Luka.” (2 Pitrosi 3:13; Isaya 65:17) Ki kimululo kwa butuna! Kreste ni b’a 144,000 ba ba ka busa ni yena ba ka eza mulonga o “munca” wa “lihalimu,” mi batu ba ba ka punyuha mafelelezo a lona lifasi le ba ka eza “lifasi le linca.”—1 Joani 2:17; Sinulo 5:9, 10; 14:1, 3.

Mu Zwisezepili Putako ni Muzamao o Kenile

22. (a) Kiñi se si ka lu tusa ku ambuka matiba afi kamba afi kamba ku nyazahala kwa moya? (b) Ki lubeta mañi l’o Pitrosi a fa temuso ka za lona?

²² Pitrosi u zwelapili kuli: “Balatiwa, ha mu nze mu talimezi ze cwalo, mu eze ka mata kuli mu fumanwe ki Yena mu na ni kozo, mu si na litiba kamba se si nyazahala. Mi mu lemuhe kuli, ku iswala kwa Mulena, ki ku piliswa kwa batu.” Ku libelela ka cisehelo ye tuna ni k’u nga ku bonahala ku liyeha kaufela kwa lizazi la Jehova ku ba pilu-telele ya bumulimu ku ka lu tusa ku ambuka ku ba ni matiba afi kamba afi kamba ku nyazahala kwa moya. Niteñi, ku na ni muinelo o lubeta! Pitrosi u fa temuso ya kuli ku ze ñozwi ki “Paulusi, mwanahabo luna ya latiwa . . . ku na ni litaba ze ñwi ze tata kwa ku li utwiseza; mi ba ba si ka luteha, ni ba ba si ka tiya, ba li kopamisa, mo ba ezeza ni ka Mañolo a mañwi; ka se, ba ka fumana ku lateha.”—2 Pitrosi 3:14-16.

23. Kelezo ya Pitrosi ya mafelelezo ki ifi?

²³ Ka mo ku bonahalela baluti ba buhata ne ba kopamisize ze ñozwi za Paulusi ka za sishemo sa Mulimu se si si ka libelelwa, ni ku itusisa zona ku ba libaka la ku ba ni mizamao ye maswe. Mwendi Pitrosi u na ni yona nto ye mwa munahano ha ñola kelezo ya hae ya ku laeza kuli: “Haili mina balatiwa, ha mu lemusizwe litaba zeo pili, mu tone; kakuli ha mu ka hohiwa ni mina ki bupumi bwa ba ba maswe bao, mu ka suhana mwa wa mwa ku tiya kwa mina.” Mi cwale u feza liñolo la hae ka ku eleza kuli: “Mu hule kwa neku la sishemo, ni kwa neku la zibo ya Jesu Kreste Mulena ni Mupilisi wa luna.”—2 Pitrosi 3:17, 18.

24. Ki mubonelo mañi wo batanga ba Jehova kaufela ba lukela ku amuhela?

²⁴ Kwa iponahaza fo ku sweu kuli Pitrosi u bata ku tiisa mizwale ba hae. U lakaza kuli kaufel’a bona ba be ni mubonelo wo Paki ya sepahala wa lilimo ze 82 za buhulu ya amilwe kwa makalelo n’a bonisize: “Ni pilile bupilo bwa ka sina ka mwa n’a elelize muapositola, ‘ku akufisa lizazi la Jehova.’ Ka nako kaufela n’i ngile lifasi le linca le li sepisizwe ku ba ‘nto ye kolwisa ni ha i sa bonwi.’” Haike kaufel’a luna lu pile bupilo bwa luna ka nzila ye swana.

Ne Mu ka Alaba Cwañi?

◻ “Ku akufisa” lizazi la Jehova ku talusañi?

◻ Ki sifi seo basheununi ba itibazanga ka bomu, mi ki kabakalañi?

◻ Ki ka libaka lifi leo basheununi ba sheunuzi Bakreste ba ba sepahala?

◻ Ki mubonelo mañi o lu tokwa ku zwelapili ku ba ni ona?

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Mu akufise lizazi la Jehova . . .

[Siswaniso se si fa likepe 31]

. . . ni lifasi le linca le li ka latelela