Buñata Bo Butuna bwa Balapeli ba Niti—Ba Zwile Kai?

“Na bona buñata bo butuna bwa batu, . . . ba zwa mwa macaba kaufela, ni mwa mishobo, ni mwa masika, ni mwa lipuo kaufela, ba yemi fapil’a Lubona ni fapil’a Ngunyana.”—SINULO 7:9.

 1. Ki kabakalañi lipono za bupolofita za Sinulo ha li li ze tahisa cisehelo ye tuna ku luna kacenu?

MAFELELEZO a lilimo za mwanda wa pili C.E. ha n’a nze a sutelela, muapositola Joani n’a boni lipono za likezahalo ze komokisa ze ama mulelo wa Jehova. Ze ñwi za lika za n’a boni mwa pono li swelwi ku talelezwa ona cwale fa. Ze ñwi li k’a talelezwa mwa nako ye kwapilinyana. Kaufel’a zona zeo li tomile fa masetela a’ hoha mamelelo a mulelo o mutuna wa Jehova wa ku kenisa libizo la hae fapil’a pupo kaufela. (Ezekiele 38:23; Sinulo 4:11; 5:13) Fahalimu a seo, li ama tibelelo ya bupilo bwa yo muñwi ni yo muñwi wa luna. Seo si cwalo kamukwaufi?

 2. (a) Ki sifi sa n’a boni muapositola Joani mwa pono ya hae ya bune? (b) Ki lipuzo mañi ze ama pono yeo zeo lu k’a nyakisisa?

² Ku ya bune mwa ku tatamana kwa lipono za mwa Sinulo, Joani n’a boni mangeloi a’ tibela moya wa sinyeho ku fitela “batanga ba Mulimu wa luna” ba swaiwa fa lipata za bona. Cwale a bona kezahalo ye hoha mamelelo ka ku fitisisa—“buñata bo butuna bwa batu, ku si na ya kona ku ba bala; ba zwa mwa macaba kaufela, ni mwa mishobo, ni mwa masika, ni mwa lipuo kaufela,” ba swalisani mwa ku lapela Jehova ni Mwan’a hae. Joani n’a bulelezwi kuli, bona bao, ne li batu ba ne ba ka zwa mwa ñalelwa ye tuna. (Sinulo 7:1-17) Ki bomañi ba ba talusizwe sina “batanga ba Mulimu wa luna”? Mi ki bomañi ba ba k’a ba ba “buñata bo butuna” bwa bapunyuhi ba ñalelwa? Kana mu k’a ba yo muñwi wa bona?

“Batanga ba Mulimu wa Luna” ki Bomañi?

 3. (a) Kwa Joani 10:1-18, Jesu n’a swaniselize cwañi swalisano ya hae ni balateleli ba hae? (b) Ki sifi sa n’a konahalisize Jesu kwa lingu za hae ka lifu la hae la sitabelo?

³ Ibata i’ba likweli z’e ne a si k’a shwa kale, Jesu n’a ipulezi sina “mulisana yo munde” ni balateleli ba hae sina “lingu” bao kwa neku la bona a k’a fa bupilo bwa hae. N’a bulezi ka ku ipitela ka za lingu ze fumanwi ki yena mwa mulaka wa lingu wa swanisezo mi ili zeo hamulaho li fiwa pabalelo ye ipitezi ki yena. (Joani 10:1-18)a Ka lilato, Jesu n’a itombozi moyo wa hae kwa neku la lingu za hae, ili ku fa tifo ya tiululo ye ne i tokwahala kuli ba lukululwe kwa sibi ni lifu.

 4. Ki bomañi ba pili ku kubukanyiwa sina lingu ka ku lumelelana ni s’a n’a bulezi Jesu fa?

⁴ Nihakulicwalo, pili a si k’a eza kale seo, Jesu ka ku ba Mulisana yo Munde yena ka butu n’a kubukanyize balutiwa. Ba pili ne ba tahisizwe ku yena ki Joani Mukolobezi, yena “mulibeleli wa munyako” wa mwa swanisezo ya Jesu. Jesu n’a bata batu ba ne ba k’a nga muhato kwa ku ba ni sibaka sa ku ba kalulo ya ‘lusika lwa Abrahama’ lo lu shobani-shobani. (Genese 22:18; Magalata 3:16, 29) N’a tahisize mwa lipilu za bona buitebuho kwa neku la Mubuso wa kwa lihalimu, mi n’a ba file buikolwiso bwa kuli n’a ya kwa ku ba lukiseza sibaka mwa ndu ya Ndat’ahe wa kwa lihalimu. (Mateu 13:44-46; Joani 14:2, 3) Ka swanelo n’a bulezi kuli: “Ku zwa kwa mazazi a Joani Mukolobezi ku tisa cwale, mubuso wa kwa lihalimu u kenwa ka ku eza ka tata, mi ba ba buhali ba u hapa.” (Mateu 11:12) Ba ne ba mu latelezi kuli ba fumane sikonkwani seo ne ba fumanehile ku ba mwahal’a mulaka wa lingu ili w’o Jesu n’a bulezi ka za ona.

 5. (a) “Batanga ba Mulimu wa luna” ba ba amilwe kwa Sinulo 7:3-8 ki bomañi? (b) Ki sifi se si bonisa kuli ba bañata ba ba ekezehile ne ba k’a ikopanya kwa Maisilaele ba kwa moya mwa bulapeli?

⁵ Kwa Sinulo 7:3-8, ba ba kondisa lika mwa ku itiisa ku liba kwa sikonkwani sa kwa lihalimu ba amiwa teñi sina “batanga ba Mulimu wa luna.” (Mu bone 1 Pitrosi 2:9, 16.) Kana b’a 144,000 ba ba bulezwi f’o ki Majuda fela ba ka sipepo? Kana ba ba mwahal’a mulaka wa lingu wa swanisezo wa mwa mutala wa Jesu ki Majuda fela? Ku tokwa ni hanyinyani; ki lilama za Isilaele wa Mulimu wa kwa moya, kaufel’a bona ki balikani ba Kreste mwa lusika lwa Abrahama lwa kwa moya. (Magalata 3:28, 29; 6:16; Sinulo 14:1, 3) Ka buniti fela, nako kwa nalulelule ne i k’a taha, ili yeo muta palo ne i k’a kwana. Cwale ki sifi se ne si k’a ezahala? Sina ka mo ne i bulelezi cimo Bibele, ba bañwi—buñata bo butuna bwa bona—ne ba ka ba hamoho ni Maisilaele ba kwa moya bao mwa ku lapela Jehova.—Zakaria 8:23.

“Lingu ze Ñwi”—Kana ki Bakreste Ba Ba Si Majuda?

 6. Ki kwa kezahalo mañi k’o Joani 10:16 i supa?

⁶ Hamulaho wa ku bulela mulaka u li muñwi wa lingu kwa Joani 10:7-15, Jesu n’a tahisize sikwata se siñwi mwa taba yeo, ka ku bulela kuli: “Ni sa na ni lingu ze ñwi ze si za mulaka wo; ni zona ni swanezi ku li tisa; mi li ka utwa linzwi la ka, mi ikaba mutapi u li muñwi, ni mulisana a li muñwi.” (Joani 10:16) Ki bomañi bona “lingu ze ñwi” bao?

 7, 8. (a) Ki kabakalañi muhupulo wa kuli lingu ze ñwi ki Bakreste ba ba si Majuda ha u tomile fa mubonelo o fosahezi? (b) Ki litaba tota mañi ze ama mulelo wa Mulimu kwa neku la lifasi-mubu ze swanela ku ba ni ku ama ko kuñwi fa kutwisiso ya luna ya ba ba li lingu ze ñwi?

⁷ Bafi ba maikuto ba Krestendomu ka nañungelele b’a nga kuli lingu ze ñwi zeo ki Bakreste ba ba si Majuda ni kuli ba ba mwa mulaka wa lingu o ne u bulezwi pili ki Majuda, ba ne ba li mwatas’a bulikani bwa Mulao, mi ni kuli bubeli bwa likwata zeo ba ya kwa lihalimu. Kono Jesu n’a pepilwe a li Mujuda mi ka sipepo n’a li mwatas’a bulikani bwa Mulao. (Magalata 4:4) Fahalimu a seo, ba b’a nga lingu ze ñwi sina Bakreste ba ba si Majuda ba ba k’a fiwa bupilo bwa mwa lihalimu ba palelwa ku beya mwa munahano muinelo wa butokwa wa mulelo wa Mulimu. Jehova ha n’a bupile batu ba pili ni ku ba beya mwa simu ya Edeni, n’a utwahalize kuli mulelo wa hae ne li wa kuli lifasi-mubu li yahiwe, kuli kaufel’a lona li be paradaisi, ni kuli ba babaleli ba lona ba batu ba ikole bupilo ku ya ku ile—haiba fela ba kuteka ni ku ipeya ku utwa Mubupi wa bona.—Genese 1:26-28; 2:15-17; Isaya 45:18.

⁸ Adama ha n’a ezize sibi, mulelo wa Jehova ne u si k’a biulwa. Mulimu ka lilato n’a ezize litukiso za kuli ba ba simuluha ku Adama ba be ni tohonolo ya ku ikola sa n’a palezwi ku itebuha Adama. Jehova n’a bulezi cimo kuli n’a ka tahisa muliululi, peu, yeo ka yona limbuyoti ne li ka tahiswa kwa macaba kaufela. (Genese 3:15; 22:18) Yona sepiso yeo ne i s’a talusi kuli batu ba bande kaufela fa lifasi-mubu ne ba ka isiwa kwa lihalimu. Jesu n’a lutile balateleli ba hae ku lapela kuli: “Ku tahe mubuso wa hao; Se si latwa ki Wena si ezwe mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.” (Mateu 6:9, 10) Kwamulahonyana pili a si k’a bulela swanisezo ye ñozwi kwa Joani 10:1-16, Jesu n’a bulelezi balutiwa ba hae kuli ne li kwa “mutapinyana” fela k’o Ndat’ahe n’a lumelelize ku fiwa kwa Mubuso wa mwa lihalimu. (Luka 12:32, 33) Kacwalo ha lu bala swanisezo ya Jesu mwa n’a ipulezi sina Mulisana yo Munde y’a fana bupilo bwa hae kwa neku la lingu za hae, ne a k’a ba mafosisa ku zwisa mwa taba yeo buñata bwa bao Jesu a tisa mwatas’a pabalelo ya hae ye lilato, ba ba fita fa ku ba babusiwa ba fa lifasi-mubu ba Mubuso wa hae wa mwa lihalimu.—Joani 3:16.

 9. Kwa makalelo hahulu sina mwa 1884, Baituti ba Bibele ne ba utwisisa muinelo wa lingu ze ñwi ku ba ufi?

⁹ Kwa makalelo hahulu sina mwa 1884, Watch Tower ne i bonisize lingu ze ñwi sina batu ba ba k’a ba ni tohonolo ya ku pila fa lifasi-mubu le mwatas’a miinelo ye ne i ka taleleza mulelo wa Mulimu wa makalelo. Bona Baituti ba Bibele ba kwa makalelo bao ne ba lemuhile kuli lingu ze ñwi zeo ne li ka ba batu ba ne ba pilile ni ku shwa pili bukombwa bwa Jesu bwa fa lifasi-mubu bu si k’a eziwa kale. Nihakulicwalo, ne ku na ni litaba ze ñwi ze tungile ze ne ba si k’a utwisisa ka ku nepahala. Sina ka mutala, ne ba nahanile kuli ku kubukanyiwa kwa lingu ze ñwi ne ku k’a ezahala hamulaho batoziwa kaufela se ba amuhezi mupuzo wa bona wa kwa lihalimu. Niteñi, ka buniti fela ne ba lemuhile kuli lingu ze ñwi ne si Bakreste ba ba si Majuda fela. Tohonolo ya ku ba yo muñwi wa lingu ze ñwi i kwaluhile kwa Majuda hamohocwalo ni ba ba si Majuda, kwa batu ba macaba ni mishobo kaufela.—Mu bapanye Likezo 10:34, 35.

10. Kuli luna lu be bao Jesu a’ nga luli sina lingu ze ñwi za hae, ki sifi se si lukela ku ba sa niti ku luna?

¹⁰ Kuli ba swanelwe ki tolongosho ye filwe ki Jesu, lingu ze ñwi ba swanela ku ba batu ba ba lemuha Jesu Kreste sina Mulisana yo Munde, ku si na taba ni mushobo ni simuluho ya bona. Seo si kopanyeleza nto mañi? Ba lukela ku bonisa buishuwo ni ku itatela ku etelelwa, ili tulemeno to tu li miinelo ya lingu. (Samu 37:11) Sina ka mo ku inezi kwa mutapinyana, ba lukela ku “ziba linzwi la [mulisana yo munde]” ni ku s’a itumeleza ku yaululwa ki ba bañwi ba ne ba kana ba bata ku ba susueza. (Joani 10:4; 2 Joani 9, 10) Ba lukela ku itebuha butokwa bwa sa n’a ezize Jesu mwa ku fana moyo wa hae kwa lineku la lingu za hae ni ku bonisa tumelo ye tezi mwa tukiso yeo. (Likezo 4:12) Ba lukela ku “utwa” linzwi la Mulisana yo Munde ha ba susueza ku eza sebelezo ye kenile ku Jehova fela, ku zwelapili ku bata pili Mubuso, ku ipuluka ba ikauhanyize kwa lifasi, ni ku bonisa lilato la ku ifana sitabelo kwa neku la yo muñwi ni yo muñwi. (Mateu 4:10; 6:31-33; Joani 15:12, 13, 19) Kana mwa swanela tolongosho ya bao Jesu a’ nga sina lingu ze ñwi za hae? Kana mu bata ku ba cwalo? Ki swalisano kwa bunde hakalo ye fumaneha ku bao kaufela ba ba fita fa ku ba lingu ze ñwi za Jesu!

Ku Kuteka M’ata a Tamaiso a Mubuso

11. (a) Mwa sisupo sa ku ba teñi kwa hae, ki sifi sa n’a bulezi Jesu ka za lingu ni lipuli? (b) Ki bomañi banyani bao Jesu a ama ku bona?

¹¹ Likweli ze sikai hamulaho wa ku fa swanisezo ye fahalimu, Jesu hape n’a li mwa Jerusalema. Ha n’a inzi fa Lilundu la Likota za Olive a nze a talima kwatasinyana mwa kalulo ya tempele, n’a file balutiwa ba hae litaba ze tungile za ‘sisupo sa ku ba teñi kwa hae ni ku fela kwa muinelo wa linto.’ (Mateu 24:3, NW) Hape n’a bulezi ka za ku kubukanyiwa kwa lingu. Mwahal’a lika ze ñwi, n’a bulezi kuli: “Mwan’a mutu nako y’a ka taha mwa kanya ya hae, a na ni mangeloi a hae kaufela, u ka ina fa lubona lwa kanya ya hae. Ku ka kopana fapil’a hae macaba kaufela; mi u ka keta ba bañwi ku ba bañwi, sina mulisana h’a keta lingu mwa lipuli. U ka beya lingu ku la hae la bulyo, a beye lipuli ku la hae la nzohoto.” Mwa nguli yeo, Jesu n’a bonisize kuli ba ne ba filwe mamelelo cwalo ki Mulena ne ba ka atulwa ka mutomo wa mo ne ba sebelisanela ni “banyani” ba hae. (Mateu 25:31-46) Ki bomañi bona banyani bao? Ki Bakreste ba ba pepilwe ka moya ili bao kacwalo ba li “bana ba Mulimu.” Jesu ki Mweli wa Mulimu. Kacwalo, bona ki banyani ba Kreste. Ki bona “batanga ba Mulimu wa luna” ba ba bulezwi kwa Sinulo 7:3, ba ba ketilwe ku zwa mwahal’a mufuta wa mutu kuli ba abane ni Kreste mwa Mubuso wa hae wa kwa lihalimu.—Maroma 8:14-17.

12. Ki kabakalañi nzila yeo batu ba sebelisana ka yona ni banyani ba Kreste haili ya butokwa bo butuna?

¹² Nzila yeo batu ba bañwi ba sebelisana ka yona ni bayoli ba Mubuso bao ki ya butokwa bo butuna. Kana mu b’a nga ka mwa b’a ngela Jesu Kreste ni ka mwa b’a ngela Jehova Mulimu? (Mateu 24:45-47; 2 Matesalonika 2:13) Mubonelo wa mutu ku ba ba tozizwe bao u bonisa mubonelo wa hae ku Jesu Kreste yena ka sibili ni ku Ndat’ahe, yena Mubusi wa Pupo Kamukana.—Mateu 10:40; 25:34-46.

13. Baituti ba Bibele mwa 1884 ne ba utwisisize nguli ya lingu ni lipuli ka sipimo sifi?

¹³ Mwa musulo wa yona wa August 1884, Watch Tower ka ku nepahala ne i bonisize kuli “lingu” mwa nguli ye ki ba ne ba ka itomela fapil’a bona tibelelo ya bupilo bo bu petehile fa lifasi-mubu. Hape ne ku utwisisizwe kuli nguli yeo i swanela ku sebeza Kreste h’a busa ku zwelela mwa lubona lwa hae lo lu kanya lwa mwa lihalimu. Niteñi, ka nako yeo ne ba si k’a utwisisa hande ka za nako yeo n’a ka kalisa musebezi wa ku aluhanya o’ talusizwe k’o kamba kuli ne u k’a nga nako ye kuma kai.

14. Ngambolo ya fa mukopano o mutuna ka 1923 ne i tusize cwañi Baituti ba Bibele ku itebuha nako yeo nguli ya Jesu ya bupolofita ne i ka talelezwa ku yona?

¹⁴ Nihakulicwalo, ka 1923, mwa ngambolo ya fa mukopano o mutuna, J. F. Rutherford, ili yo ka nako yeo n’a li prezidenti wa Watch Tower Society, n’a utwahalize hande nako ya talelezo ya nguli ya lingu ni lipuli. Kabakalañi? Kwa neku le liñwi, ki ka libaka la kuli nguli yeo i bonisa kuli banyani ba Mulena—nihaiba fela ba bañwi ba bona—ne ba k’a be ba sa li fa lifasi-mubu. Mwahal’a batu ba fa lifasi, ki balateleli ba hae fela ba ba pepilwe ka moya bao ka niti luli ne ba ka bizwa banyani ba hae. (Maheberu 2:10-12) Bona bao ne ba si ke b’a ba fa lifasi-mubu mwahal’a Lilimo ze Sikiti kaufela, ili ku fa batu sibaka sa ku ba eza hande mwa linzila za n’a talusize Jesu.—Sinulo 20:6.

15. (a) Ki likezahalo mañi ze ne li tusize Baituti ba Bibele ku ziba hande lingu za nguli ya Jesu? (b) Lingu se ba file cwañi bupaki bwa buitebuho bwa bona kwa neku la Mubuso?

¹⁵ Mwa ngambolo yeo ka 1923, ne ku ezizwe buikatazo bwa ku bonisa ba ba swanelwa ki tolongosho ya Mulena ya lingu ni lipuli, kono litaba ze ñwi ne li tokwa ku utwisiswa pili butokwa bo bu tezi bwa nguli yeo bu si k’a utwahala kale. Mwa lilimo ze ne li tatami, Jehova ka ku zwelapili n’a fitisize litaba ze tungile zeo kwa mamelelo ya batanga ba hae. Zona zeo ne li kopanyelelize cwalo ni ku utwisisa hande, ka 1927, kuli “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” ki sitopa kamukana sa Bakreste ba ba tozizwe ka moya fa lifasi-mubu; hape ni ku itebuha, ka 1932, tokwahalo ya ku iponahaza ku si na sabo kuli mutu u yemi ni batanga ba Jehova ba ba tozizwe, sina mwa n’a ezelize Jonadabi ku Jehu. (Mateu 24:45; 2 Malena 10:15) Ka nako yeo, ka mutomo wa Sinulo 22:17, bona ba ba swana sina lingu bao ne ba susuelizwe ka ku nonga kuli ba abane mwa ku isa lushango lwa Mubuso ku ba bañwi. Ku itebuha kwa bona Mubuso wa Bumesiya ne ku ka ba susueza isiñi fela ku fa tuso ya ka sishemo kwa batoziwa ba Mulena kono ku neela bupilo bwa bona ku Jehova ka Kreste ni ku fita fa ku swalisana hahulu ni batoziwa ba hae, ku abana ka cisehelo mwa musebezi o ba sweli ku eza. Kana mu sweli ku eza seo? Ku ba ba eza seo, Mulena u k’a bulela kuli: “A mu tahe, mina ba ba fuyozwi ki Ndate, mu yole mubuso o n’o lukiselizwe mina haisamba lifasi li tomwa.” Fapil’a bona ku k’a ba tibelelo ye tuna ya bupilo bo bu s’a feli mwa bupetehi mwa liluko la fa lifasi-mubu la Mubuso.—Mateu 25:34, 46.

“Buñata Bo Butuna”—Ba Ya Kai?

16. (a) Ki likutwisiso lifi ze fosahezi zeo Baituti ba Bibele ba kwa makalelo ne ba bile ni zona ka ku ama kwa ku ziba hande nyangela ye tuna, kamba buñata bo butuna, bwa kwa Sinulo 7:9? (b) Mubonelo wa bona ne u otolozwi l’ili mi ili ka mutomo mañi?

¹⁶ Ka nako ye ñwi batanga ba Jehova ne ba lumela kuli nyangela ye tuna (kamba, buñata bo butuna) bwa kwa Sinulo 7:9, 10 ne ba fapahana kwa lingu ze ñwi za kwa Joani 10:16 ni lingu za kwa Mateu 25:33. Bakeñisa kuli Bibele i bulela kuli “ba yemi fapil’a Lubona,” ne ku nahanwa kuli ne ba k’a ba mwa lihalimu, isiñi fa mabona, ba nze ba busa sina ba ba ca sanda hamoho ni Kreste, kono mwa sibaka sa mayemo a’ kwatasinyana fapil’a lubona. Ne ba bonwa sina Bakreste ba ba sepahala hanyinyani fela, ba ne ba s’a bonisi moya wa buitomboli bwa niti. Ka 1935 mubonelo w’o ne u otolozwi.b Tatubisiso ya Sinulo 7:9 ka ku beya mwa munahano mañolo a’ cwale ka Mateu 25:31, 32 ne i bonahalize hande kuli batu fa lifasi-mubu fa ne ba kona ku ba “fapil’a Lubona.” Hape ne ku bonisizwe kuli Mulimu h’a na lipimo ze peli za busepahali. Kaufela ba ne ba ka ba ni tumelezo ya hae ba lukela ku buluka busepahali ku yena.—Mateu 22:37, 38; Luka 16:10.

17, 18. (a) Ki sifi se si tahisize kekezeho ye tuna, haisali ku zwiwa ka 1935, mwa palo ya ba ba libelela ku ba ni bupilo bwa kamita fa lifasi-mubu? (b) Ki mwa musebezi mañi wa butokwa hahulu m’o bao ba buñata bo butuna ba sweli ku abana ka cisehelo?

¹⁷ Ka lilimo ze ñata batu ba Jehova ne ba bulezi ka za lisepiso za Mulimu ze ama lifasi-mubu. Bakeñisa se ne ba libelezi ku ezahala kwamulaho k’o mwa ma-1920, ne ba zibahalize kuli “Bolule-lule Ba Ba Pila Cwale Ha Ba Na ku Shwa ni Kamuta.” Kono ba ne ba ikungezi litukiso za Mulimu kwa neku la bupilo ne ba si bolule-lule ka nako yeo. Ku ba bañata ba ne ba amuhezi niti, moya o kenile ne u ba tahiselize sepo ya bupilo bwa mwa lihalimu. Nihakulicwalo, sihulu hamulaho wa 1935, cinceho ye iponahaza ne i ezahezi. Ne si kuli The Watchtower ne i si k’a isa pilu kwa sepo ya bupilo bwa kamita fa lifasi-mubu. Ka lilimo ze mashumi-shumi batanga ba Jehova ne ba bulezi ka za seo mi ne ba batile ba ba swanelwa ki tolongosho ya Bibele. Nihakulicwalo, ka nako ye swanela ya Jehova, n’a boni teñi kuli bona bao ne ba iponahalize.

¹⁸ Ze ñozwi ze fumaneha li bonisa kuli ka lilimo ze ñata buñata bwa ba ne ba fumaneha kwa Kupuzo ne ba abani ku za swanisezo. Kono mwahal’a lilimo ze 25 hamulaho wa 1935, palo ya ba ne ba fumaneha kwa Kupuzo ya ka silimo ni silimo ya lifu la Kreste ne i ekezehile ku fita palo ya ba ne ba abana ka butuna bo bu fitelela h’a mwanda. Bona ba bañwi bao ne li bomañi? Ne li ba ne ba k’a ba lilama za buñata bo butuna. Ka ku utwahala fela, nako ya Jehova ne se i fitile ya ku ba kubukanya ni ku ba lukiseza ku punyuha ñalelwa ye tuna ye li kwapilinyana. Sina ka mo ne ku bulelezwi cimo, se ‘ba zwile mwa macaba kaufela, ni mwa mishobo, ni mwa masika, ni mwa lipuo kaufela.’ (Sinulo 7:9) Ba sweli ku abana ka cisehelo mwa musebezi wa n’a talusize cimo Jesu ha n’a bulezi kuli: “Evangeli ye ya mubuso i ka bulelwa mwa lifasi kaufela, ibe bupaki mwa macaba kamukana; kihona ku ka taha mafelelezo.”—Mateu 24:14.

[Litaluso za kwatasi]

Maikuto a Mina ki Afi?

◻ Ki kabakalañi pono ya kwa Sinulo kauhanyo 7 haili ye tahisa cisehelo ye ipitezi?

◻ Ki kabakalañi lingu ze ñwi za kwa Joani 10:16 ha li si Bakreste ba ba si Majuda fela?

◻ Ki sifi se si swanela ku ba sa niti ku bao ba ba swanelwa ki tolongosho ya Bibele ya lingu ze ñwi?

◻ Nguli ya lingu ni lipuli i koñomeka cwañi ku fa likute kwa neku la m’ata a tamaiso a Mubuso?

◻ Ki sifi se si bonisa muta nako ya Jehova ne i fitile ya ku kubukanya buñata bo butuna bwa kwa Sinulo 7:9?