Ku Taha Kwa Kreste Ku Ka To Petañi?
“BUKEBENGA MWA SÃO PAULO.” Manzwi ao n’a ñozwi mwa magazini ye bizwa Veja ye n’e talusa za bukebenga bo ne bu bile teñi ka mazazi a mane mwa May 2006 ili bo ne bu “kutiselize hahulu kwatasi” muleneñi wa São Paulo. Muleneñi wa São Paulo ki ona muleneñi o mutuna ka ku fitisisa, ni o fumile hahulu mwa naha ya Brazil. Mwahal’a “lihora ze fitelela 100 za bukebenga,” ne ku shwile mapokola, likebenga, ni batu-tu fela ba ba bat’o eza 150.
Mwa lifasi kaufela, buñata bwa lipiho ze futuka kwa mitai ya makande ki za bukebenga. Babusi ba lifasi ba bonahala kuli ha ba koni ku bu feza. Lifasi li zamaya inze li ba le li sabisa ku pila teñi. Mwendi mu zwafile bakeñisa kuli ko mu teeleza kaufela ku bihiwa fela za makande a’ maswe hahulu. Nihakulicwalo, lika li tuha li cinca.
Jesu n’a lutile balateleli ba hae kuli ba no lapelanga kuli Mubuso wa Mulimu u tahe ni kuli se si latwa ki Mulimu si ezwe “mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.” (Mateu 6:9, 10) Mubuso wo ki mulonga o ka busiwa ki Kreste Jesu, yena Mulena ya ketilwe ki Mulimu. Mubuso wo u ka feza matata kaufela a batu. Niteñi, kuli Mubuso wa Mulimu u cince lifasi, puso ya batu i na ni ku yoliswa ka puso ya Kreste. Mi seo ki sona luli sa ka to eza Kreste ha ka taha.
Kana ku Ka Ba ni Kozo Puso ya Batu Ha I Ka Yoliswa?
Kana macaba a ka tabela puso ya Kreste? Kalabo kwa puzo yeo i fumanwa mwa pono ya n’a bonisizwe muapositola Joani. Joani u talusa kuli: “Mi na bona sibatana [se si yemela mibuso ya lifasi], ni malen’a lifasi, ni limpi za bona, kuli ba kubukanezi ku kopanya ndwa ni [Jesu] yena ya pahami pizi, ni limpi za hae.” (Sinulo 19:19) Ki sika mañi se si ka ezahala kwa malen’a lifasi mwa ndwa yeo? Bibele i bulela kuli Mulena y’o ya ketilwe ki Jehova ‘u ka ba tubaka ka mulamu wa sipi ni ku ba pyata tuemba-emba sina pizana ya mubupi.’ (Samu 2:9) Mibuso ya bupolitiki mwa lifasi i ka tubelelwa. Mubuso wa Mulimu “u ka ketula ni ku feza mibuso kaufela [ya batu]; kono ona u ka ba teñi kamita ni ku ya ku ile.”—Daniele 2:44.
Batu ba ba lwanisa Mubuso wa Mulimu bona ba ka eziwa cwañi? Ka “nako y’a ka bonahala Mulena Jesu, a zwa kwa lihalimu ni mangeloi a mata a hae, mwa malimi a mulilo,” Jesu u ka ‘nata ka koto ba ba sa zibi Mulimu, ni ba ba sa ipeyi kwatas’a Evangeli.’ (2 Matesalonika 1:7, 8) Liproverbia 2:22 i bulela kuli: “Ba ba maswe ba ka kauhelwa mwa lifasi, ba ba pila ka bupumi ba zwiswe mwateñi.”
Ka za ku taha kwa Kreste, Bibele i bulela kuli: “A mu bone, ki yo, u taha ka malu; mi meto kamukana a ka mu bona.” (Sinulo 1:7) Batu ha ba na ku mu bona ka meto a bona luli. Ku zwa fa n’a kutezi kwa lihalimu, Jesu u bile mutu ya na ni mubili wa moya mi u “yahile mwa liseli le li sa sutelelwi, ku si na mutu ya mu boni, kamba ya kona ku mu bona.”—1 Timotea 6:16.
Jesu h’a tokwi ku ba ni mubili wa nama kuli batu ba fa lifasi ba mu ‘bone’ sina fela Jehova ha n’a sa tokwi ku ba ni mubili wa nama ka nako ya n’a natile Maegepita ba mwa miteñi ya Mushe ka Likoto ze Lishumi. Batu ba mwa miteñi yeo ne ba zibile ku si na ku kakanya kuli ya n’a tahisa likoto zeo ne li Jehova, mi ne ba itemuhezi bona beñi kuli Jehova u m’ata. (Exoda 12:31) Ka nzila ye swana, Kreste ha ka tahisa katulo ya Mulimu, ba ba maswe ba ka mu “bona” ili ku itemuhela kuli u itusiswa ki Mulimu kwa ku atula batu. Ba ka lemuha cwalo bakeñisa kuli ka nako yeo batu ba kabe ba lemusizwe kale. Kaniti, ‘meto kamukana a ka bona Jesu, mi mishobo kamukana ya lifasi i ka lila kabakala hae.’—Sinulo 1:7.
Ba ba maswe ba swanelwa ku sinyiwa mi puso ye maswe i swanelwa ku feliswa pili kozo sakata ni mbombolelwa li si ka tiswa kale fa lifasi. Mi ya ka eza cwalo ki Kreste. Hamulaho, Jesu u ka zamaisa lika kaufela fa lifasi, mi licinceho ze tuna li ka kalisa.
Licinceho Ze Ka Tabisa
Muapositola Pitrosi n’a bulezi za ‘ku lukisa linto kamukana, zona za n’a bulezi Mulena, ka milomo ya bapolofita ba hae kaufela ba ba kenile, ku zwa kwa simuluho.’ (Likezo 3:21) Musebezi wo wa ku lukisa linto kamukana u ka tahisa ni licinceho ze ka ba teñi fa lifasi ka nako y’a ka busa Kreste. Yo muñwi wa bapolofita ba ne ba bulelezwi ki Mulimu ka za musebezi wa ku “ku lukisa linto kamukana” za fa lifasi ne li mupolofita Isaya, ya n’a pilile mwa lilimo za ma 700 B.C.E. Isaya n’a polofitile kuli Jesu Kreste, yena “Mulena wa Kozo,” u ka tisa kozo mwa lifasi. Ka za puso ya Kreste, Isaya n’a polofitile kuli: “U ka hulisa mubuso, ni ku tiisa kozo ye sa feli.” (Isaya 9:6, 7) Jesu u ka luta batu ba ba ka pila fa lifasi mwa ku pilela ka kozo. Batu ba ba ka yaha mwa lifasi “ba ka ikola kozo ye tuna” luli.—Samu 37:11.
Jesu h’a ka busa ku ka ezahalañi kwa bubotana ni kwa tala? Isaya n’a bulezi kuli: “Fa lilundu le, [Muñ’a] Bupilo u ka lukiseza macaba kaufela mukiti wa lico ze nunile, wa liveine ze munati ze tabusa, ni wa linama ze nunile ze tezi mooko, wa liveine ze tabusa ze shekezi.” (Isaya 25:6) Walisamu yena n’a opezi kuli: “Buloto bu ka ba bo buñata mwa naha, mane ni fahalimu a malundu.” (Samu 72:16) Mi ka za ba ba ka pila fa lifasi, lu bala kuli: “Ba ka yaha mandu, ba pile ku ona; ba cale likota za veine mi ba ce ze bewa ki zona. Ha ba na ku ikahela mandu mi ku pile ba sili mwateñi, kamba ku cala likota za veine mi li ciwe ki ba sili, kakuli mazazi a ba sicaba sa ka, a ka likana ni mazazi a likota; mi baketiwa ba ka, ba ka ikola misebezi ya mazoho a bona nako ye telele.”—Isaya 65:21, 22.
Hape Isaya n’a polofitile kuli makulanu ni lifu li ka fela. Mulimu n’a bulezi ka Isaya kuli: “Meto a libofu kih’a ka tutubuluha, lizebe za bosusu li tibuluhe ni zona. Ibe ya toza u ka tula sina lizwii, lilimi la wa satambi li ka opela za tabo.” (Isaya 35:5, 6) “Mi ha ku na mutu . . . ya ka ipulela kuli: Na kula.” (Isaya 33:24) Mulimu u ka ‘miza lifu ku ya ku ile; Mulena Muñ’a Bupilo u ka takula mioko kwa lipata kamukana.’—Isaya 25:8.
Ku cwañi ka za bafu kaufela “ba ba li mwa mabita”? (Joani 5:28, 29) Isaya n’a polofitile kuli: ‘Ba ba shwile ba mina ba ka pila hape! Litupu za batu ba mina li ka zuha!’ (Isaya 26:19) Kaniti, batu ba ba shwile ba ka zuswa!
“Mubuso W’a Ku File Mulimu U Ka Tiya Kuya-kuile”
Ku taha kwa Kreste ku ka tahisa kuli lifasi kamukana li lukiswe sinca. Lifasi li ka fetulwa ku ba paradaisi ye buheha, mi batu ba ka lapela Mulimu wa niti ka swalisano. Kana lwa kona ku kolwa luli kuli Jesu Kreste u ka kwanisa ku zusa bumaswe mwa lifasi ni ku tisa miinelo ye lukile?
Mu lemuhe ya file Jesu m’ata ni bulena kuli ki mañi. Bibele i bulela cwana ka za Mwana: “Mubuso w’a ku file Mulimu u ka tiya kuya-kuile! U busa sicaba sa hao ka ku luka; u lata se si lukile, mi u toile se si maswe.” (Lipina 45:6, 7, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Ya file Jesu Mubuso ki Jehova. Mulimu ki yena ya mu beile fa lubona. Ha ku na butata bwa ka palelwa ku tatulula Jesu.
Jesu ha n’a zuhile kwa bafu, n’a bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Ni filwe bulena kaufela mwa lihalimu ni mwa lifasi.” (Mateu 28:18) Liñolo la 1 Pitrosi 3:22 li bulela kuli: “Mangeloi, ni malena, ni mibuso, li beilwe mwa puso ya hae.” Ha ku na m’ata kamba bulena bo bu ka kona ku lwanisa Jesu. Ha ku na se si ka kona ku mu palelwisa ku tusa batu ku ya ku ile.
Ku Taha kwa Kreste ku Ama Cwañi Batu?
Mwa liñolo la n’a ñolela ba kwa Tesalonika, Muapositola Paulusi n’a ñozi kuli: “Ha lu liseli ku hupula musebezi o mu ezize ka tumelo ni o mu ezize ka lilato ni tundamo ya mina bakeñisa sepo ya mina ku Mulen’a luna Jesu Kreste fapil’a Mulimu Ndat’a luna.” (1 Matesalonika 1:3, NW) Paulusi n’a bonisa kuli sepo ya luna ku Jesu Kreste i lu konisa ku sebeza ka t’ata ni ku ba ni tundamo. Sepo yeo hape i lu konisa ku ba ni tumelo ya kuli Kreste u ka taha ni kuli u ka to eza licinceho fa lifasi. Sepo ye cwalo ya kona ku tiisa Bakreste ba niti niha ba li mwa muinelo o t’ata hahulu.
Ha mu nyakisise mutala wa muzwale Carlos, ya pila kwa São Paulo mwa Brazil. Mwa August 2003, bo Carlos ne ba fumanwi ni butuku bwa kansa. Ku zwa yona nako yeo, se ba pazuzwi ha 8 kwa sipatela, mi ku pazulwa k’o ku ba utwisa hahulu butuku ni ku ba fokolisa. Kono ha ba si ka tuhela ku susueza ba bañwi. Ka mutala, zazi le liñwi ha ne ba kutaleza kwa sipatela se siñwi se situna, ne ba kopani ni Paki yo muñwi ya nyezwi ki munna ya n’a alafiwa butuku bwa kansa. Bakeñisa ku ziba mo bu kulela butuku bwa kansa, bo Carlos ne ba konile ku omba-omba ni ku tiisa kaizeli y’o hamoho ni bo munn’a hae. Hamulaho wa ku omba-ombiwa, ne ba bulezi kuli manzwi a bo Carlos n’a ba tiisize. Kaniti, bo Carlos ne ba iponezi buniti bwa manzwi a Paulusi a’ li: “Mulimu . . . [u] lu tiisanga pilu mwa ñalelwa ifi kamba ifi, kuli ka ze tiisa pilu ze lu fiwa ki Mulena, ni luna lu kone ku tiisa lipilu za ba ba li mwa ñalelwa.”—2 Makorinte 1:4.
Ki nto mañi ye fa bo Carlos m’ata a ku zwelapili ku susueza ba bañwi ku si na taba ni butuku bwa bona? Sepo ya kuli Kreste u ka taha ni ya ku ziba za ka to eza kona ye tiisa bo Carlos kuli ba zwelepili “ku eza hande.”—Magalata 6:9.
Hape mu nahane ni ze ne ezahezi ku bo Samuel, ili bao munyan’a bona n’a bulaezwi bukaufi ni ndu ya bondat’a bona. Munyan’a bona y’o n’a kunupilwe malumo a lishumi. Situpu sa munyan’a bona ne si inzi kwatuko a mukwakwa ka lihora ze 8, mapokola inze ba batisisa mwa n’a bulaezwi. Bo Samuel ha ba koni ku libala ze ne ezahezi zazi leo. Kono ba tiiswa ki sepo ya kuli Kreste u ka feza bumaswe kaufela bo bu fa lifasi ni kuli puso ye lukile ye ka taha i ka tisa limbuyoti kwa batu. Hañata, bo Samuel ba nahananga mo ba ka kumbatela munyan’a bona ha ka zusezwa ku to pila mwa Paradaisi fa lifasi.—Likezo 24:15.
Mu Swanela ku Ezañi?
Mu ka tiiswa hahulu ki sepo ya kuli Kreste u ka taha ni ya ku ziba za ka to eza. Ku si na ku kakanya, Jesu u ka felisa lika kaufela ze tisa matata ku luna.
Mu swanela ku ezañi kuli mu to ikola limbuyoti ze i ka tisa puso ya Kreste kwa batu? Mu itute ka tokomelo Linzwi la Mulimu, yona Bibele. Jesu n’a lapezi ku Ndat’ahe kuli: “Bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” (Joani 17:3) Mu itomele sikonkwani sa ku nyakisisanga ze i luta Bibele. Lipaki za Jehova ba ba pila bukaufi ni mina ba ka tabela ku mi tusa kuli mu eze cwalo. Lwa mi mema ka pilu kaufela kuli mu bonane ni bona kamba mu ñolele bahatisi ba magazini ye.
[Maswaniso a fa likepe 7]
Ku taha kwa Kreste ku ka tahisa kuli lifasi kamukana li lukiswe sinca
[Manzwi a bañi ba siswaniso]
Inset, background only: Rhino and Lion Park, Gauteng, South Africa