Tulamei Nsangaji Mu Bitatyi Bya Byamalwa
“Boba bakulupile mudi [Yehova] baloelelwe bonso, bēle nsadi ya tusepo nyeke.”—MIT. 5:11.
1, 2. (a) Le i bintu’ka bimobimo bilengeja tusua dyalelo? (b) Kutalula’mo binzengele biponena bantu bonso, Bene Kidishitu ba bine bafwaninwe kūminina bika?
BATUMONI BA YEHOVA baponenwanga na binzengele bifikila bantu bonso. Bantu ba Yehova bavule batanwanga na bupolapola, mavita, ne bukondame bukwabokwabo. Bimpengele bya kipangila, bulanda, misongo, ne lufu bileñanga tusua tuvule. Mutumibwa Polo wāsonekele bya bine amba: “Tuyūkile’mba, bipangwa byonsololo bibinzanga, nabyo i bikwatwe ne misongo ne pano pēne.” (Loma 8:22) Kadi tutādilwe na kubulwa kubwaninina kwetu. Pamo bwa Mulopwe Davida wa pa kala, tubwanya kunena amba: “Bubi bwami buntabukile mutwe; bwa kiselwa kilema buntabuke pa bukomo bwami.”—Mit. 38:4.
2 Kutalula’mo binzengele biponena bantu bonso, Bene Kidishitu ba bine baselele mutyi wa masusu wa kyelekejo. (Luka 14:27) Bine, pamo bwa Yesu, bana ba bwanga bandi i bashikibwe kadi bapangwapangwa. (Mat. 10:22, 23; Yoa. 15:20; 16:2) O mwanda kulonda Kidishitu kulomba kulonga bukankamane bukatampe ne kūminina koku tutengele madyese mu ntanda impya.—Mat. 7:13, 14; Luka 13:24.
3. Tuyukile namani amba Bene Kidishitu kebanenwepo kwikala na būmi bwa masusu pa kusangaja Leza?
3 Lelo kino kishintulula amba Bene Kidishitu ba bine balondalondanga būmi bwambulwa nsangaji ne katōkwe? Le būmi bwetu i bwa bulanda ne njia yonkayonka kutūla ne pakafika mfulo? Na bubine, Yehova witusakilanga twikale na nsangaji potutengele kufikidila kwa milao yandi. Bible utelanga kitatyi ne kitatyi batōtyi ba bine bu bantu ba nsangaji. (Tanga Isaya 65:13, 14.) Mitōto 5:11 unena’mba: “Boba bakulupile mudi [Yehova] baloelelwe bonso, bēle nsadi ya tusepo nyeke.” Eyo, bibwanika kwikala na nsangaji mikatampe, ndoe ya mutyima, ne kuloelelwa nansha byotutanwa na binzengele. Tupitulukei mu muswelo ukokeja kwitukwasha Bible tulwe na matompo ne kushala nyeke na nsangaji.
Yehova—‘Leza wa Nsangaji’
4. Lelo Leza wāimvwene namani kitatyi kyāpelelwe kulondwa kiswa-mutyima kyandi?
4 Teja pano kimfwa kya Yehova. Byadi Leza Mwine Bukomo Bonso, i aye uludika diulu ne ntanda. Kadipo kyabudilwe ne wasakilwa. Inoko nansha byadi na bukomo bukatakata, Yehova wāfityilwe pa kumona mwana wandi wa ku mushipiditu utomboka ne kwikala Satana. Leza wātengelwe ku mutyima kitatyi kyēlungile bamwikeulu bakwabo mu butomboki. Langa kadi mobyāsanshile Leza pāmuvundamine ba Adama ne Eva, bipangwa bya kutendelwa mu bupangi bwandi bwa pano panshi. Tamba penepa, midiyala ya lutundu lwabo i mibomboke kudi Yehova.—Loma 3:23.
5. Le i bika nakampata bifityijanga Yehova mutyima?
5 Butomboki bwa Satana bukyendelela. Ke kintu kya myaka 6000, Yehova umonanga bilongwa bya kutōta bilezaleza, bukalabale, butapani, ne busekese. (Ngal. 6:5, 6, 11, 12) Pakwabo kadi, wivwananga bubela ne mutonko keuneneka umutukwa. Enka ne batōtyi ba bine ba Leza nabo bamufityijanga mutyima dimodimo. Bible ulombola uno mwanda namino amba: “Yō, i dingi dingi dīne dyo bamukosokele muntanda mutuputupu, ne kumufītyija ku mutyima umbula bwa ntanda! Kadi bālamukile dikwabo ke bamutompa Leza, ne kusomba Mwine Mupandulwemo wa Isalela.” (Mit. 78:40, 41) Misanshi ivwananga Yehova pamuvundamina bantu bandi i mikatampe bine. (Yel. 3:1-10) Na bubine, bintu bibi bilongekanga, ne Yehova ufwitwanga pa kumona bilongeka.—Tanga Isaya 63:9, 10.
6. I muswelo’ka ulwile Yehova na ngikadilo ifityija mutyima?
6 Ino bino byonso kebizozejangapo Yehova nansha kumutyumuna umbidyoma. Shi kubalupuka mwanda kamukaya, Yehova upelakananga kukwata’ko mpangiko ya kutyepeja bipa bibi bikalupuka’ko. Kadi ukwatanga’po butyibi bwa lonso amba mfulo mfulō mpango yandi ikafikidile. Pa kumona bino bilongwa bilumbuluke, Yehova utengelanga na nsangaji kubingijibwa kwa bubikadi bwandi ne madyese akeselwa batōtyi bandi ba kikōkeji. (Mit. 104:31) Bine, nansha bilundikilwe mutonko pādi, Yehova i “Leza wa dyese ne dyesepo” nyeke.—1 Tem. 1:11; Mit. 16:11.
7, 8. Le tukokeja kwiula Yehova namani shi bintu byenda bibi?
7 Shako, ketukokejapo kwidingakanya na Yehova mu bukomo bwa kupwija myanda. Inoko tukokeja kwiula Yehova potulwa na binkumbulu. I kyendele’mo kutyumukwa mutyima shi bintu byenda bibi, ino ketunenwepo kushala mu ino ngikadilo. Byotupangilwe mu kyelekejo kya Yehova, tudi na bukomo bwa kulanga ne tunangu twingila, bitukwasha tubandaule makambakano etu ne kulonga’po kintu kilumbuluke kyotubwanya.
8 Kintu kimo kya mvubu kibwanya kwitukwasha tunekenye makambakano a umbūmi i kujingulula amba kudi bintu bimo bitufikila byoketukokejapo kushinta. Kwidilakena pangala pa ino myanda kutwala enka ku kubweja’ko njia ne kwitujimijija nsangaji yetu ikwatañene na butōtyi bwetu bwa bine. Pa kupwa kulonga bukomo bwa kupwija makambakano, i biyampe kuta mutyima ku bintu bikwabo, ku byobya bibwanya kulupula bipa biyampe. Nsekununi ya mu Bible ilonda’ko’i ilombola biyampe uno mwanda.
Bujalale I bwa Kamweno
9. Le Hana wālombwele namani bujalale?
9 Ivwana bidi kimfwa kya Hana, wāikele ke inandya Samwele mupolofeto. Wātyumukilwe mutyima mwanda kādipo ubutula bana. Wābengelwe ne kuzawilwa pangala pa buumba bwandi. Kyaba kimo, Hana wāzozele ne kudila, wākomenwe’nka ne kudya. (1 Sam. 1:2-7) Hana pa kukapempula kipandulwa’mo kya Yehova, “wadi ne bululu ku mutyima, kalombela kudi Yehova udila byamwiko’tu.” (1 Sam. 1:10) Aye pa kupwa kupungulwila mutyima wandi kudi Yehova, Edi mupidishitu mukatampe wāmufwena kamunena’mba: “Enda senene, kadi Leza wa Isalela akupe kilombwa kyobe kyo walomba kwadi.” (1 Sam. 1:17) Pano, Hana wājingulwile na bubine amba wālonga byonso byabwanya. Kādipo ubwanya kushinta buumba bwandi. Hana wālombwele bujalale. O mwanda wādi “kaenda dyandi shandi, wadya, ne kilungi kyandi kufitwa monka mpikila.”—1 Sam. 1:18.
10. Polo wālombwele namani mumweno mujalale paātenwe na makambakano akabwanyapo kupwija?
10 Mutumibwa Polo nandi wālombwele mumweno umo onka paātenwe na bikoleja. Wādi mu makambakano āmuletele njia mikatampe. Utela ano makambakano bu “mwiba mu ngitu.” (2 Kod. 12:7) Ketuyukilepo shi wādi mwiba’ka, ino Polo wālongele bukomo bwa kupwija ano makambakano, na kulomba Yehova amukwashe. Le Polo wāzenzele Yehova misungu inga? Misungu isatu mituntulu. Kupwa kwa musungu wa busatu, Leza wālombwele Polo amba “mwiba mu ngitu” keukatalulwapo mu kingelengele. Polo wāitabije’kyo ne kuta mutyima ku kwingidila Leza ne pa mfulo.—Tanga 2 Kodinda 12:8-10.
11. Le milombelo ne kwisāshila bitukwasha namani tulwe na binzengele?
11 Bino bimfwa kebishintululapo amba tufwaninwe kuleka kulomba Yehova pangala pa tusua. (Mit. 86:7) Ino, Kinenwa kya Leza kitukulupija amba: “Kemukizumbazumba, nansha pamo pene; ino mu byonso byo musaka muyūkije’byo kudi Leza monka mu kulombela, ne mu kumwisashilapo, ne kumufwija ponka.” Lelo Yehova ukalondolola namani kwisāshila ne kulomba kwetu? Bible ubweja’ko amba: “Ndoe ya Leza, ya kutabuka ñeni yonso, īkalama mityima yenu, ne kufwatakanya kwenu kwine kumo mudi Kidishitu Yesu.” (Fid. 4:6, 7) Bine, Yehova kakafundulapo makambakano etu, ino ukalondolola milombelo yetu na kulama kufwatakanya kwetu. Shi tubapu kulombela pangala pa mwanda’wa, tukajingulula kyaka kidi mu kutādilwa na kuzumbijazumbija mutyima.
Kuloelelwa mu Kulonga Kiswa-Mutyima kya Leza
12. Mwanda waka kushala nyeke batyumukwe mutyima kukokeja kuleta kyaka?
12 Nkindi 24:10 inena’mba: “Shi upungile mu difuku dya tusua, bukomo bobe i butyetye.” Lukindi lukwabo lunena’mba: “Ino pa njia ya mutyima mushipiditu wasonsakana.” (Nk. 15:13) Bene Kidishitu bamobamo batyumukwanga mutyima kufika’nka ne pa kuleka kutanga Bible pa kasuku ne kulangulukila pa Kinenwa kya Leza. Milombelo yabo yaikala ke ya kajilwilo bitupu, ne kwitolwela kulampe na batōtyi nabo. Bine, kushala nyeke mu ino ngikadilo ya kutyumukwa mutyima kukokeja kuleta kyaka.—Nk. 18:1, 14.
13. Lelo i mingilo’ka imoimo iketukwasha tupangile kulampe kutyumukwa mutyima ne kumona’ko nsangaji?
13 Ku mutamba mukwabo, kumona bintu mu muswelo muyampe kuketukwasha twimanine pa bintu bikokeja kwitupa kuloelelwa ne nsangaji umbūmi bwetu. Davida wāsonekele amba: “Ndoelelwe monka mu kulonga kiswa-mutyima obe, abe Leza wami.” (Mit. 40:8) Shi bintu ke byenda bibi mu būmi bwetu, kintu kya mfulo kya batwe kulonga i kwendelela nyeke na bibidiji biyampe bya mutōtelo wetu. Bine, bwanga bupwija bushiyena i kwipāna mu mingilo ileta nsangaji. Yehova witulombola amba tukokeja kuloelelwa ne kutana nsangaji shi tutanga Kinenwa kyandi ne kwela’mo diso difuku ne difuku. (Mit. 1:1, 2; Yak. 1:25) Tutambulanga “binenwa bilumbuluke” kupityila ku Bisonekwa Bikola ne ku kupwila kwa Bwine Kidishitu, binenwa bitukomeja mu bidyoma ne kusangaja mityima yetu.—Nk. 12:25; 16:24.
14. Le i bika bitukulupija Yehova bituletela nsangaji dyalelo?
14 Leza witupanga bintu bivule bya kusangela. Bine, mulao wandi wa lupandilo i nsulo mikata ya nsangaji. (Mit. 13:5) Tuyukile amba nansha tubatanwa na bika dyalelo, mfulo mfulō Leza ukapala mpalo boba bamukimba ne mikeketo. (Tanga Musapudi 8:12.) Mupolofeto Habakuka wālombwele senene kino kikulupiji paāsonekele amba: “Nansha mukuyu keukatōyapo buluba, ehe, nansha bipa kukekalapo mu miñanza mpika; mwingilo wa umpafu ukalāla, kabidi madimi nao kupana bidībwa mpikila; mikōko ikabulwamo mu kipopole, kekukekalapo bañombe mu bipopole, ehe; ino amiwa nanshi nkasepelelanga mudi Yehova, nkasangala mudi Leza wa lupandilo lwami.”—Hab. 3:17, 18.
“Kebo ba Nsangaji Yabo, Shabo, Boba Bantu ba Leza Wabo I Yehova”
15, 16. Tela byabuntu bimobimo bya Leza byotusangela potutengele madyese āya kumeso.
15 Potutengele madyese āya kumeso etubikilwe, kintu kilumbuluke kitupele Yehova kyotufwaninwe kusangela i kiswa-mutyima kyandi. Bible unena’mba: “Ndyukile amba: kekudipo kitabukilepo [ku bantu], na kusepelela, ne kulonga biyampe mafuku onso a būmi bwabo. Ino kadi muntu ense adye ne kutoma, ne kusanswa biyampe bya mwingilo wandi, i kyabuntu kya Leza.” (Mus. 3:12, 13) “Kulonga biyampe” i ne kulongela bakwabo bilongwa bilumbuluke. Yesu wānenene amba dyese dya kupāna ditabukile dya kupebwa. Bilongwa bya kanye byotulongela mwine petu, bana, bambutwile, ne balongo bituletelanga kuloelelwa. (Nk. 3:27) Kwikala na lusa, na kizaji, ne na lulekelo lwa kulekela batutu ne bakaka ba ku mushipiditu nako kuletanga nsangaji mivule, ne kusangajanga Yehova. (Ngat. 6:10; Kol. 3:12-14; 1 Pet. 4:8, 9) Kuvuija mwingilo wetu na mushipiditu wa kwipāna i madyese a binebine.
16 Kisonekwa kyatelwa kūlu’ku kya Musapudi kitelele ne bintu bisangaja umbūmi, pamo bwa kudya ne kutoma. Eyo, potutanwa na makambakano, tukokeja kutana nsangaji mu byabuntu bya ku ngitu bitupele Yehova. Pakwabo kadi, kupona kwa dyuba kusangaja, mpelapela itobala kubandila, lusangwe lwa twana twa banyama, ne bya kwanwa bikwabo bya mu bupangi kebidipo na lupoto, ino bibwanya kwitutulumuja ne kwituletela nsangaji. Potulangulukila pa bino bintu, tutamijanga buswe botuswele Yehova, mwanda Aye ye upāna bintu byonso bilumbuluke.
17. Lelo i bika biketunyongolola lonso mu binzengele, ne pano’ko bidi i busengi’ka botudi nabo?
17 Ku mfulo, kuswa Leza, kukōkela mbila yandi, ne lwitabijo mu kitapwa kya kikūlwa biketunyongolola lonso mu binzengele bya būmi bwa kubulwa kubwaninina ne kwitutwala ku nsangaji ya nyeke. (1 Yoa. 5:3) Pano’ko bidi, tuseñwanga pa kuyuka amba Yehova kedilwepo byonso bitususula. Davida wālembele amba: “Nkasangalanga ne kusepelela mu lusa lobe; ke-wi-muntu abe ubamone malwa ami, ubayūka muya wami mu tusua.” (Mit. 31:7) Yehova uketunyongolola mu binzengele mwanda wituswele.—Mit. 34:19.
18. Mwanda waka nsangaji ifwaninwe kuvula mu bantu ba Leza?
18 Byotutengele kufikidila kwa milao yandi, twiulei Yehova, Leza wa nsangaji. Tutadijei milangwe imbi yaketuzozeja ku mushipiditu. Shi kubaikala makambakano, bukomo bwetu bwa kulanga ne tunangu twingila bikale kwituludika. Yehova uketukwasha twifule mu malango ne kutabula matabula o-onso abwanya kutyepeja’ko bipa bibi bilupuka ku binkumbulu. Shi ke pano, tuloelelwei mu bintu biyampe bitamba kwadi, bya ku ngitu ne bya ku mushipiditu. Shi tufwene kudi Leza, nabya tukasangala mwanda “kebo ba nsangaji yabo, shabo, boba bantu ba Leza wabo i Yehova.”—Mit. 144:15.
Lelo Ubefunde Bika?
• Potutanwa na binzengele, i muswelo’ka otukeula Yehova?
• Lelo bujalale buketukwaha namani tulwe na binzengele?
• Mu binzengele, i muswelo’ka otukaloelelwa mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza?
[Kifwatulo pa paje 16]
Yehova utenekwanga mutyima na bibi bilongeka
[Kutambile Kifwatulo pa paje 16]
© G.M.B. Akash/Panos Bifwatulo
[Bifwatulo pa paje 18]
Yehova witupanga muswelo wa kulama nsangaji