Ndoe—I Muswelo’ka Obwanya Kwikala Nayo?
BYOTUDI mu ino ntanda muyule tuvutakanya, tufwaninwe kulonga bukomo pa kwikala na ndoe. Kadi nansha shi tudi na ndoe mu ludingo kampanda, tunenwe kulwa pa kwiilama. Lelo Kinenwa kya Leza kinena bika pa bine bibwanya kwitukwasha twikale na ndoe ya bine kadi ya endaenda? Ne i muswelo’ka otubwanya kukwasha bantu bekale nayo?
LELO I BIKA BYOTUFWANINWE KULONGA PA KWIKALA NA NDOE YA BINE?
Pa kwikala na ndoe ya bine, tufwaninwe kwikala na mutyima-ntenke, ne kwiivwana biyampe. Kadi tufwaninwe kutamija bininge kipwano kyetu na bantu. Kya mvubu nakampata pa kwikala na ndoe ya endaenda, tufwaninwe kupwana bininge na Leza. Le i muswelo’ka otubwanya kulonga namino?
Potukōkela ku mbila myoloke ya Yehova ne ku misoñanya yandi, tulombolanga’mba tumukulupile kadi tusakanga kwikala nandi mu kipwano kya ndoe. (Yelemia 17:7, 8; Yakoba 2:22, 23) Kupwa, nandi uketufwena ne kwitwesela na kwitupa ndoe ya mutyima. Isaya 32:17 unena’mba: “Ino mingilo ya boloke ikekala ndoe; kyo kileta boloke i kutalala nyā, ne lukulupilo lwa nyeke.” Tubwanya kwikala na ndoe ya bine shi tukōkele Yehova na mutyima umo.—Isaya 48:18, 19.
Kadi kudi kyabuntu kya kutendelwa kitupele Tata wetu wa mūlu kibwanya kwitukwasha twikale na ndoe—ke mushipiditu wandi ujila kadi.—Bilongwa 9:31.
MUSHIPIDITU WA LEZA WITUKWASHANGA TWIKALE NA NDOE
Mutumibwa Polo wātelele ndoe bu ngikadila ya busatu mu “bipa bya mushipiditu.” (Ngalatea 5:22, 23) Nanshi ndoe ya bine iletwanga na mushipiditu wa Leza, o mwanda tunenwe kukōkela lupusa lwa mushipiditu ujila pa kwikala na ndoe ya bine. Shi ke pano, tubandaulei’ko miswelo ibidi mubwanya mushipiditu wa Leza kwitukwasha twikale na ndoe.
Muswelo mubajinji, kutanga kitatyi ne kitatyi Kinenwa kya Leza kilembelwe ku bukomo bwa mushipiditu kwitukwashanga pa kwikala na ndoe. (Ñimbo ya Mitōto 1:2, 3) Shi tulangulukila pa musapu wa mu Bible, nabya mushipiditu wa Leza uketukwasha tuyuke mulangilo wa Yehova mu myanda mishileshile. Kimfwa, tumwene mwaikadile na ndoe ne kwivwanija mwanda waka ndoe idi na mvubu mpata kwadi. Potwingidija byobya byotwifunda mu Kinenwa kya Leza, twimwenanga ndoe ya bine mu būmi bwetu.—Nkindi 3:1, 2.
Muswelo wa bubidi, tufwaninwe kulomba mushipiditu wa Leza. (Luka 11:13) Yehova ulaile amba shi tumulomba etukwashe, nabya “ndoe ya Leza itabukile milangwe yonso ikalama mityima [yetu] ne ñeni [yetu] padi Kidishitu Yesu.” (Fidipai 4:6, 7) Shi tulomba kitatyi kyonso mushipiditu wa Yehova, nabya Leza wetu uketupa ndoe ya mutyima, mine idi’nka na boba bapwene nandi bininge.—Loma 15:13.
Le bantu bamo i bengidije namani ano madingi a mu Bisonekwa ne kushinta, kwine kwebalengeje bekale na ndoe ya endaenda na Yehova, abo bene, ne na bantu bakwabo?
MOBATANINE NDOE YA ENDAENDA
Dyalelo mu kipwilo kya bwine Kidishitu mudi bantu badi dibajinji ‘bafuna bulobo’ ino pano ke babijiba-ntalela, badi na kanye, ba kitūkijetyima, kadi bekele na bakwabo mu ndoe.a (Nkindi 29:22) Tala mobyalongekele ku basapudi babidi ba Bulopwe, bene bemwenine bukwashi bwa kunekenya bulobo ne kutamija ndoe na bakwabo.
Ngikadila mibi ya David yaikele na lupusa pa binenwa byandi. Kumeso kwa kupāna būmi bwandi kudi Leza, wadi ufutululanga bakwabo ne kutuka ba mu kyabo kisaka bisansa. Mwenda mafuku, David wamona’mba ufwaninwe kushinta ne kwikala muntu wa ndoe. Le i muswelo’ka waatene ndoe? Unena’mba, “Nashilwile kwingidija misoñanya ya mu Bible mu bwami būmi, ne kino kyalengeje twilēmeke bininge mu kyetu kisaka.”
Bitamina bya Rachel byaikele na lupusa pa mwikadilo wandi. Unena’mba, “Nansha ke pano pene, nakikondanga na milangwe ya bulobo, mwanda natamīne mu njibo mudi bantu balobo.” Le i kika kyamukweshe ekale na ndoe? Ulondolola’mba, “Kulombela kudi Yehova kitatyi kyonso ye kunkweshe.”
Ba David ne Rachel i bimfwa’tu bibidi bilombola’mba shi twingidija misoñanya ya mu Bible ne kulomba Leza mushipiditu wandi witukwashe, nabya tukekala na ndoe. Na bubine, nansha byotushikete mu ntanda mibi, tubwanya kwikala na ndoe ya mutyima mine ibwanya kutuntwila ku bumo mu byetu bisaka ne na banabetu bene Kidishitu. Ne kadi, Yehova witusoñanya twikale “mu ndoe na bantu bonso.” (Loma 12:18) Le bine bibwanika, ne i bika byotubwanya kumwena mu bukomo bwetu bwa kulonga ndoe?
LONDALONDA NDOE NA BAKWENU
Kupityila ku mwingilo wetu wa busapudi, twitanga bantu bemwene byabuyabuya bitamba ku musapu wa ndoe wa Bulopwe bwa Leza. (Isaya 9:6, 7; Mateo 24:14) Na bya dyese, bantu bavule betabanga ku luno lwito. I lwibakwashe baleke kulēmenenwa na milangwe ya kutyumukwa mutyima nansha na bulobo pa bintu byobamona bilongeka koku ne koku. Kadi, pano badi na lukulupilo lwa bine lwa mu mafuku āya kumeso ne kino kibatononanga bakimbe “ndoe ne kwīlondalonda.”—Ñimbo ya Mitōto 34:14.
Inoko, ke bonsopo betabanga biyampe ku musapu wetu, nakampata ku ngalwilo. (Yoano 3:19) Nansha nankyo, tukwashibwanga na mushipiditu wa Leza pa kwibasapwila myanda miyampe mu ndoe ne na bulēme. Mu uno muswelo, tulondanga bulombodi bwa Yesu butala pa mwingilo wa busapudi bulembelwe mu Mateo 10:11-13, mwaādingile amba: “Kitatyi kyomutwela mu njibo, imunai ba mu njibo. Shi njibo’ya i mifwaninwe, nankyo ndoe yomweisakila ikale ponka, ino shi ke mifwaninwepo, nabya ndoe yenu ijokele komudi.” Shi tulonde madingi a Yesu, nabya tukajoka na ndoe yetu ne kwikala na mukenga wa kukwasha muntu’wa mwenda mafuku.
Kadi tutuntwilanga ku ndoe potwisamba na bakatampe ba lupusa na bulēme—kubadila’mo ne boba balwa na mwingilo wetu. Kimfwa, umbikalo umo wa mu Afrika waikele na mboloji ya kupela kwitupa lupusa lwa kūbaka Mobo a Bulopwe. Pa kukimba kupwa myanda mu ndoe, tutu umo waingile bu mishonele mu ntanda ya mu Afrika’ya watuminwe kukesamba na Mukendi wa ntanda’ya udi mu Londoni, mu Angeletele. Wadi wa kwisamba na mukendi’wa pa mwanda utala mwingilo wa ndoe wingila Batumoni ba Yehova mu ntanda’ya. Le byafudile kwepi?
Unena’mba, “Ponafikile pobatundaila beni, natundailwe na mwana-mukaji umo wadi uvwele bivwala bya bantu ba kabila ka ludimi lonefundile. Ebiya namwimuna mu lwandi ludimi. Aye pa kutulumuka, waungipangula’mba, ‘Le i bika byowaila?’ Namulombola na bulēme amba nsakanga kwisamba na Mukendi. Wamwita ku telefone, nandi watamba kunsambakana, wauñimuna mu lwandi ludimi. Kupwa, waunteja na katentekeji ponadi mushintulwila mingilo ya ndoe ingila Batumoni.”
Muswelo washintulwile tutu myanda na bulēme, wakweshe mukendi’wa evwanije myanda senene ne kufundula mfwatakani yaadi nayo pa mwingilo wetu. Kitatyi pa kupita’po, umbikalo wa mu ntanda ya Afrika’ya watalula bijika bya kupeleja kūbaka. Bine banabetu basangele pa bipa byalupukile ku ndoe! Na bubine, kulongela bakwetu bintu na bulēme kuletanga byabuyabuya bivule—kubadila’mo ne ndoe.
IKALA NYEKE NA NDOE
Dyalelo, bengidi ba Yehova badi na ndoe mu paladisa ya ku mushipiditu. Nobe ubwanya kutuntwila’ko ndoe shi ulonga bukomo bwa kutamija mu bobe būmi ino ngikadila ya bipa bya mushipiditu. Kya mvubu mpata, uketabijibwa na Yehova ne kukekala na ndoe mivule kadi ya nyeke mu ntanda mipya ya Leza.—2 Petelo 3:13, 14.
a Ngikadila ya kanye ikesambilwa’po mu kishinte kikwabo kya bino bishinte bisambila pa ngikadila ne ngikadila ya bipa bya mushipiditu wa Leza.