Lekai Kutyiba Mambo na Kulonda Mumwekelo wa Panja

 1. Lelo Mupolofeto Isaya wālaile bika padi Yesu, ne mwanda waka kino kitukankamika?

BUPOLOFETO bwa Isaya butala padi Yesu Kidishitu bwitukankamikanga ne kwitupa lukulupilo. Isaya wālaile amba Yesu “kakatyibepo mambo mwendele byobya bimweka ku meso andi, nansha kudingila’tu mungya byobya bivwana matwi andi” ne amba “ukatyibila bapēlulwe mambo na boloke.” (Isaya 11:3, 4) Mwanda waka kino kitukankamika? Mwanda tudi mu ntanda iyudile’mo mboloji, kadi bantu batyibanga mambo mungya byobamona na meso. Bine tusakilwa Mutyibi mubwaninine, ke Yesu kadi, mwine kaketutyibilapo mambo mungya mumwekelo wetu wa panja!

 2. Le i bika byētusoñenye Yesu kulonga, ne i bika byotusa kubandaula mu kino kishinte?

² Difuku ne difuku, twikalanga na milangwe kampanda pa bakwetu. Inoko ketubwanininepo pamo bwa Yesu, o mwanda milangwe yetu nayo ke mibwanininepo. Divule tutādilwanga na byotumona. Ino Yesu wāsoñenye amba: “Lekai kutyiba mambo na kulonda mumwekelo wa panja, ino tyibai mambo na boloke.” (Yoano 7:24) Nanshi Yesu usaka tumwiule ne kuleka kutyibila bantu mambo mungya mumwekelo wabo. Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa bintu bisatu bibwanya kutādila mumweno wetu: musaka nansha muzo wa muntu, buvule bwa lupeto lwadi nalo, ne buvule bwa myaka yadi nayo. Mu mwanda ne mwanda, tusa kwifunda’mo muswelo otubwanya kukōkela Yesu ne kuleka kutyibila bakwetu mambo mungya mumwekelo wabo.

3, 4. (a) Mwanda waka Petelo wāshintyile mumweno wandi pa bantu ba mizo ingi? (Tala kifwatulo ku ngalwilo.) (b) Le Yehova wāfundije Petelo bubine’ka bupya?

³ Fwatakanya’po bidi mwēivwanine mutumibwa Petelo paātuminwe kwenda ku Kesalea, ku njibo ya muntu wa muzo ungi, witwa bu Konilusa! (Bilongwa 10:17-29) Mu kutama kwandi, Petelo wādi uyukile amba bantu ba mizo ingi i ba disubi. Ino kwālongekele kintu kimo kyāshintyile mumweno wandi. Kimfwa, wāmwene kimonwa kitamba kudi Leza. (Bilongwa 10:9-16) Mu kino kimonwa, Petelo wāmwene kintu kidi bwa kisandi kitūka mūlu, muyule banyema bādi bamonwa bu ba disubi. Kupwa wāivwana diwi dimunena’mba: “Petelo, imana, tapa udye!” Petelo wāpela na mutyima umo. Kupwa diwi dyāmunena’mba: “Leka kwita bintu byatōkeja Leza bu bya disubi.” Kino kimonwa pa kupita, Petelo kāivwanijepo byādi bimunena diwi’dya. Kitatyi kityetye’tu pa kupita’po, mikendi yātuminwe na Konilusa yāfika. Mushipiditu ujila wāludika Petelo ende kwa Konilusa, ebiya nandi wāenda na mikendi’ya.

⁴ Shi Petelo wātyibile mambo “na kulonda mumwekelo wa panja,” longa kādipo wa kwenda nansha dimo kwa Konilusa. Bayuda kebādipo benda nansha dimo ku mobo a bantu ba mizo ingi. Penepa mwanda waka Petelo wāendele’ko? Nansha byaādi na mboloji pa bantu ba mizo ingi, kimonwa kyaāmwene ne buludiki bwa mushipiditu ujila bwaātambwile byāshintyile mumweno wandi. Petelo pa kupwa kuteja Konilusa, wānena’mba: “Pano bine naivwanija’mba Leza kadipo na mboloji, ino mu mizo yonso yewa muntu umutyina ne ulonga byoloke ye witabijibwa nandi.” (Bilongwa 10:34, 35) Uno mwivwanino mupya wātulumwije Petelo, ne kino kyadi kya kwikala na lupusa pa bene Kidishitu bonso. Namani?

 5. (a) Lelo Yehova usakilanga bene Kidishitu bonso bevwanije bika? (b) Nansha byotuyukile kala bubine, ino le i mulangilo’ka otubwanya kushala nao?

⁵ Yehova wāingidije Petelo pa kukwasha bene Kidishitu bonso bajingulule amba kadipo na mboloji. Musaka wetu, muzo, kabila, nansha ludimi kebidipo na mvubu ku meso a Yehova. Ino shi tutyina Leza ne kulonga byoloke, nabya twibetabijibwe nandi. (Ngalatea 3:26-28; Kusokwelwa 7:9, 10) Padi wadi kala uyukile kino. Ino le bikekala namani shi watamīne mu ntanda nansha mu kisaka mwadi muyudile mboloji? Nansha byobwanya kwimona’mba kudipo na mboloji, le bibwanika kushala na milangwe kampanda ya mboloji? Nansha Petelo byaākweshe bantu bakwabo bayuke amba Leza kadipo na mboloji, ino wāmwekeje monka mboloji. (Ngalatea 2:11-14) Penepa le tukakōkela Yesu namani ne kuleka kutyibila bakwetu mambo mungya mumwekelo wabo?

 6. (a) Le i bika bibwanya kwitukwasha tufundule mboloji? (b) Le lapolo yalembele tutu umo wimanine mingilo yalombwele bika padi?

⁶ Pa kujingulula shi tukishele na milangwe ya mboloji, tufwaninwe kwibandaula batwe bene. Tufwaninwe kudingakanya mumweno wetu na byobya byotwifunda mu Kinenwa kya Leza. (Ñimbo ya Mitōto 119:105) Kadi tukokeja ne kwipangula mulunda netu shi umonanga motudi milangwe kampanda ya mboloji yoketubwanyapo kujingulula batwe bene. (Ngalatea 2:11, 14) Tubwanya kwikala na ino milangwe ino pampikwa kwiyuka batwe bene amba tudi na mboloji! Kino kyo kyatene tutu umo wadi wimanine mwingilo kampanda. Walembele lapolo ya ba mulume ne mukaji bamo badi mu mwingilo wa kitatyi kyonso. Mulume wadi wa mu kabila ka bantu badi bamonwa na bavule bu ba bule. Uno tutu wadi wimanine mingilo walembele myanda mivule miyampe itala mulume, ino wabweja’ko amba: “Nansha byadi wa [uno muzo], mwikadilo ne mwiendelejo wandi wa mu būmi i bikwashe bakwabo bevwanije amba kwikala [wa kano kabila] kekumulengejepo ekale na busala, kwikala na būmi bwa munshi, na mwikadile bantu bavule ba mu [kano] kabila.” Le i ñeni’ka yotuboila’ko? Nansha shi twikale na mingilo’ka mu bulongolodi bwa Yehova, tufwaninwe kwibandaula ne kwitabija bukwashi mwanda wa tujingulule milangwe ya mboloji ikishele motudi. Le i bintu’ka bikwabo byotubwanya kulonga?

 7. Le i muswelo’ka otubwanya kulombola’mba tushitulanga “mutyima wetu bikatampe”?

⁷ Shi tushitula “mutyima wetu bikatampe,” nabya tukapingakanya mboloji na buswe. (2 Kodinda 6:11-13) Le unangilanga’nka bantu ba musaka, muzo, kabila, nansha ludimi lwenu? Shi i amo, nabya longa bukomo bwa kunangila ne bantu bakwabo ponso pomona mukenga. Ubwanya kwita batutu ne bakaka ba bibidiji bishileshile mukasapule nabo pamo. Kadi ubwanya kwibeta ku yobe njibo mudye nabo bidibwa nansha kukepwija nabo mukose. (Bilongwa 16:14, 15) Polonga namino, mu mutyima obe mukayula buswe pa kyaba kya mboloji. Pano twisambilei’ko pa muswelo mukwabo otubwanya kutyiba mambo “na kulonda mumwekelo wa panja.”

 8. Le Levi 19:15 witufundija bika pa lupusa lubwanya kwikala na bupeta nansha bulanda pa muswelo otumona bakwetu?

⁸ Bupeta nansha bulanda bibwanya kwikala na lupusa pa muswelo otumona bakwetu. Levi 19:15 unena’mba: “Kufwaninwepo kwikala na mboloji kudi mulanda nansha kwitabila mpeta. Ufwaninwe kutyibila mukwenu mambo na boloke.” Le bupeta nansha bulanda bwa muntu bubwanya kwikala na lupusa namani pa muswelo otumumona?

 9. Le i bubine’ka busansa bwālembele Solomone, ne bwitufundija bika?

⁹ Solomone wāpelwe mushipiditu wa kulemba buno bubine busansa bwa amba: “Mulanda i mushikibwe enka ne na balondakani nandi, ino balunda ba mpeta i bavule.” (Nkindi 14:20) Le luno lukindi lwitufundija bika? Shi ketutele’kopo mutyima, tubwanya kukimba kupwana’nka na banabetu bampeta pa kyaba kya kupwana ne na balanda bene. Mwanda waka i kyaka kutyibila bantu mambo mungya byobadi nabyo nansha byobabudilwe?

10. Le Yakoba wādyumwine bene Kidishitu ku mwanda’ka?

¹⁰ Shi tutyibila banabetu mambo mungya bupeta nansha bulanda bwabo, nabya tubwanya kulengeja nkalañani mu kipwilo. Kino kyālongekele ne mu bipwilo bimobimo bya mu myaka katwa kabajinji, ino Yakoba wādyumuna bano bene Kidishitu pa uno mwanda. (Tanga Yakoba 2:1-4.) Ketufwaninwepo kulengeja nkalañani mu kipwilo kyetu. Penepo i muswelo’ka otubwanya kwepuka kutyibila bantu mambo mungya bintu byobadi nabyo?

11. Le bintu bya ku ngitu bidi na mvubu pa kipwano kyetu na Yehova? Shintulula.

¹¹ Tufwaninwe kumona banabetu na mwibamwena Yehova. Muntu kadipo na mvubu ku meso a Yehova pa mwanda wa bupeta nansha bulanda bwandi. Kipwano kyetu na Yehova kekimaninepo pa buvule bwa lupeto nansha bintu byotudi nabyo. Na bubine Yesu wānenene amba “kikekala kikomo mpeta kutwela mu Bulopwe bwa mūlu,” inoko kānenenepo amba kebibwanikapo. (Mateo 19:23) Kadi Yesu wānenene amba: “Mwi ba nsangaji banwe balanda, mwanda Bulopwe bwa Leza i bwenu.” (Luka 6:20) Kino kekyādipo kishintulula’mba balanda bonso bātejeje Yesu ne kutambula madyese a pa bula. Kwādi balanda bavule kebātejejepo Yesu. Bubine i buno amba, ketubwanyapo kutyibila muntu mambo pa kipwano kyandi na Yehova mungya bintu bya ku ngitu byadi nabyo.

12. Le Bisonekwa bifundija bampeta ne balanda bene bika?

¹² Mu bantu ba Yehova mudi batutu ne bakaka bampeta, bakwabo nabo balanda. Inoko bonso basenswe Yehova ne kumwingidila na mutyima umo. Bisonekwa bisoñanya bampeta baleke kukulupila “bupeta kebwisumbidilwapo, ino bakulupile Leza.” (Tanga 1 Temote 6:17-19.) Kadi Kinenwa kya Leza kidyumuna bengidi ba Yehova bonso, bampeta ne balanda bene amba kusanswa lupeto i kyaka. (1 Temote 6:9, 10) Shi tumone banabetu na mwibamwena Yehova, nabya ketukebatyibilapo mambo mungya byobadi nabyo nansha byobabudilwe. Ino le mwanda utala myaka ya muntu nayo? Le i bubinga bwa kutyibila’po bakwetu mambo?

13. Le i bika bitufundija Bible pa mwanda utala kulēmeka banunu?

¹³ Bible unena misunsa mivule amba tufwaninwe kulēmeka banunu. Levi 19:32 unena’mba: “Ufwaninwe kwimanina wa mvwi, ufwaninwe kulēmeka mununu, kadi ufwaninwe kutyina Leza obe.” Nkindi 16:31 witusapwila’mba “mvwi i kilukwa kya buya shi idi mu dishinda dya boloke.” Polo wāsapwidile Temote amba kafwaninwepo kufutulula bana-balume banunu ino ebamone pamo bwa bashandi. (1 Temote 5:1, 2) Nansha Temote byaādi na lupusa pa batutu banunu, ino wādi ufwaninwe kwibamona nyeke na bulēme ne na kanye.

14. Le i kitatyi’ka kyotufwaninwe kulemununa muntu nansha shi i mwitukudile namani?

¹⁴ Le bikekala namani shi mununu walonga kilubo ku kusaka nansha kutendela kintu kishikilwe Yehova? Yehova kabwanyapo kwelela kunyuma muntu ulongele bubi ku kusaka, nansha ekale mununu kadi nansha shi i mulēmekibwe namani. Musoñanya udi mu Isaya 65:20 ulombola’mba: “Kipya-mambo ukafingwa, nansha shi udi na myaka katwa.” Tutana uno musoñanya ne mu kimonwa kyāmwene Ezekyele. (Ezekyele 9:5-7) Kintu kya mvubu nakampata i kulēmeka Yehova, Mukulu wa Mafuku. (Danyele 7:9, 10, 13, 14) Bulēme botumulēmekele buketupa bukankamane botusakilwa pa kulemununa bantu basakilwa bukwashi nansha shi bekale na myaka mivule namani.​—Ngalatea 6:1.

15. Le i ñeni’ka yotuboila kudi mutumibwa Polo pa mwanda utala kulēmeka banabetu bankasampe?

¹⁵ Le bikekala namani shi mwanetu i nkasampe? Le ko kunena’mba ketufwaninwepo kumulēmeka? Ke amopo. Polo wālembēle Temote amba: “Muntu kakikufutulula nansha dimo amba wi mwanuke. Inoko, ikala kimfwa ku bakōkele mu muneneno, mu mwikadilo, mu buswe, mu lwitabijo, ne mu kubulwa disubi.” (1 Temote 4:12) Polo paālembele ino myanda, bimweka’mba Temote wādi kasenselela ku myaka 30. Inoko Polo wāmupele mingilo ya mvubu mpata. Le i ñeni’ka yotuboila’ko? Ketufwaninwepo kutyibila banabetu bankasampe mambo mungya yabo myaka. Langulukila pa bintu byonso byālongele Yesu paādi’tu na myaka 33 kete!

16, 17. (a) Le bakulumpe bafwaninwe kulonga bika pa kukwata butyibi shi tutu i mubwanye bisakibwa bya kwingila bu mwingidi wa mingilo nansha bu mukulumpe? (b) Le mumweno wa muntu ne bibidiji bya kwashikete bibwanya kwishila namani na byobya binena Bisonekwa?

¹⁶ Mu bibidiji bimo, bantu kebalēmekelepo bankasampe. Kino i kilengeje bakulumpe bamo baleke kuyukanya bankasampe bengile bu bengidi ba mingilo nansha bu bakulumpe, nansha shi i babwanye bisakibwa bya kwingila ino mingilo. Inoko Bible kanenenepo nansha dimo amba bilomba kufikila pa myaka kampanda pa kutongwa bu mwingidi wa mingilo nansha bu mukulumpe. (1 Temote 3:1-10, 12, 13; Tetusa 1:5-9) Shi mukulumpe watūla’ko kijila pa mwanda wa kibidiji kya kwabo, nabya kalondangapo Kinenwa kya Leza. Nanshi bakulumpe kebafwaninwepo kutyibila bankasampe mambo mungya mumweno wabo abo bene nansha pa bibidiji bya kwabo, ino i mungya misoñanya ya mu Kinenwa kya Leza.​—2 Temote 3:16, 17.

¹⁷ Shi bakulumpe kebalondapo misoñanya ya mu Bible pa kuyukanya batutu ba kwingila bu bengidi ba mingilo ne bu bakulumpe, babwanya kuzozeja batutu babwenye kala bisakibwa bya kutongwa. Mu ntanda imo, mwingidi wa mingilo umo wadi uvuija senene mingilo ya mvubu yadi imupelwe, kupwa bakulumpe bamona’mba i mubwanye bisakibwa bya mu Bible bya kwingila bu mukulumpe. Inoko, bakulumpe bamo banunu banena’mba ukidi nkasampe bininge pa kwikala bu mukulumpe, penepa bapela kumuyukanya. I kya bulanda, uno tutu katongelwepo pa mwanda’tu wa mumwekelo wandi. Kadi bimweka’mba uno mulangilo i mutāle mu matanda mavule. I kya mvubu mpata tukulupile mu Bible pa kyaba kya mumweno wetu ne bibidiji bya mu kifuko motushikete. Mu uno muswelo, tukakōkela Yesu ne kuleka kutyibila bantu mambo mungya mumwekelo wabo.

18, 19. Le i bika biketukwasha tumone banabetu na mwibamwena Yehova?

¹⁸ Twi ba kubulwa kubwaninina, inoko tubwanya kulonga bukomo bwa kumona bantu bakwabo pa kubulwa mboloji na mwibamwena Yehova. (Bilongwa 10:34, 35) O mwanda tufwaninwe kuta mutyima ku bivulujo bya mu Kinenwa kya Leza. Shi twibingidije, nabya tubakōkela ku musoñanya wa Yesu wa kuleka “kutyiba mambo na kulonda mumwekelo wa panja.”​—Yoano 7:24.

¹⁹ Panopano ponka Mulopwe wetu, Yesu Kidishitu, usa kutyibila bantu bonso mambo. Butyibi bwandi bukemanina pa misoñanya myoloke ya Leza, ke pa byamonapo nansha byaivwana. (Isaya 11:3, 4) Bine tutengele kino kitatyi kya kutendelwa!