Nkemika “Mukumbi Umo”

1-3. Mwanda waka mutyima wa Ezekyele i muvutakanibwe, ne wapebwa bukomo bwa mushipiditu mwanda wa alembe bika?

TUDI mu mwaka wa busamba wa Ezekyele wa bumusungi.a Mutyima wa mupolofeto i muvutakanibwe bininge palangulukila pa ngikadilo ya bulanda idi’mo bulopwe mu Yuda, ntanda yabo yasenswe bininge idi ku makilometele tutwa na tutwa. Ezekyele wāmwene balopwe bavule babikala ne kutalulwa.

² Ezekyele wābutwilwe pa bukata bwa umbikalo wa Yoshia mulopwe wa kikōkeji. Ezekyele ye uno wāsangele paāyukile amba Yoshia wāingile mwingilo mukatampe wa konakanya bankishi basōnge ne kujokeja butōtyi butōka mu Yuda. (2 Bi. 34:1-8) Inoko bukomo bwālongele Yoshia kebwāletelepo kushinta kwa lonso, mwanda balopwe bavule bābikele kupwa aye bātōtele bilezaleza. O mwanda ke kya kutulumukapo shi mu buludiki bwa bano balopwe babi, muzo wēsubije bininge ku mushipiditu ne koneka mu mwikadilo. Le kekukidipo lukulupilo? Aa!

³ Yehova wape mupolofeto wandi wa kikōkeji bukomo bwa mushipiditu alembe bupolofeto​—bupolofeto bubajinji mu bukwabo buvule​—butala Meshiasa, Mulopwe kadi Mukumbi wa mu mafuku a kumeso, mwine ukajokeja lonso butōtyi butōka ne kulela mikōko ya Yehova na kanye. I biyampe tubandaule buno bupolofeto na katentekeji, mwanda kufikidila kwabo kudi na lupusa pa būmi bwetu bonso bwa kumeso. Lekai nanshi tubandaule bupolofeto buná butala Meshiasa budi mu mukanda wa Ezekyele.

 4. Le i bupolofeto’ka bwānenene Ezekyele, ne Yehova wāshilwile buno bupolofeto namani?

⁴ Dya mu mwaka wa 612 Y.K., “kinenwa kya Yehova” kyāiya kudi Ezekyele, nandi wānena bupolofeto bulombola mukekadila buludiki bwa Meshiasa ne kine kyotufwaninwe kukulupidila mu Bulopwe bwandi. Yehova wāshilwile bupolofeto na kusoñanya Ezekyele atyonkele bakwabo bamisungi lutyonko lwa bupolofeto, lwine lwāelekeje kubulwa kikōkeji kwa balopwe ba Yuda ne kukomeneja kine kyotusakilwa Meshiasa Mulopwe moloke.​—Ezk. 17:1, 2.

 5. Lelo i lutyonko’ka lwatyonkwa?

⁵ Tanga Ezekyele 17:3-10. Lutyonko lwine i luno: “Mukebo mukatampe” ubaposola nsongo ya ntonga ya mutyi wa sedele, ubakeitūla “mu kibundi kya bansunga.” Kupwa mukebo ubasela “nkunwa imo ya ntanda” ubakeikune mu ntanda ya bumeni “kubwipi na mema mangimangi.” Nkunwa ibatama, ke “muñanza mwīpi.” Ebiya, kubaiya “mukebo mukatampe” wa bubidi. Miji ya muñanza ‘ibatandabukila bukidi bonka’ kudi mukebo wa bubidi, muñanza keukimbe ukakunwe ku kifuko kikwabo kya mema. Yehova watopeka bilongwa bya muñanza, na kulombola’mba miji yao ikakolwa ne amba ‘ukoma tē.’

 6. Leta nshintulwilo ya lutyonko.

⁶ Le luno lutyonko lwādi lushintulula bika? (Tanga Ezekyele 17:11-15.) Mu mwaka wa 617 Y.K., Nebukaneza mulopwe wa Babiloni (“mukebo mukatampe” mubajinji) wātēkela Yelusalema kasāla. Wāposola Yehoyakini mulopwe mwine Yudea (“nsongo ya ntonga”) pa lupona ne kumuselela mu Babiloni (“kibundi kya bansunga”). Nebukaneza wātūla Zedekia (umo wa mu ‘nkunwa ya ku bulopwe ya ntanda’ya’) pa lupona mu Yelusalema. Bātyipije mulopwe mupya mwine Yudea mutyipo mu dijina dya Leza, mwanda wa kumuningila ekale mulopwe kilolo wa kikōkeji. (2 Bi. 36:13) Inoko Zedekia wājilula mutyipo wandi; wātombokela Babiloni ne kukaloba Felo mwine Edipito (“mukebo mukatampe” wa bubidi) amukwashe na basola, inoko kebyāendekelepo. Yehova wātopekele bilongwa byampikwa lulamato bya Zedekia bya kujilula mutyipo. (Ezk. 17:16-21) Mfulo mfulō, Zedekia wābikulwa ne kufwila mu Babiloni mu buloko.​—Yel. 52:6-11.

 7. Lelo i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku luno lutyonko lwa bupolofeto?

⁷ Lelo i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku luno lutyonko lwa bupolofeto? Ñeni mibajinji, batwe batōtyi batōka tufwaninwe kufikidija binenwa byetu. Yesu wānenene amba: “Kinenwa kyenu ‘En-en’ kikale’nka en-en, wenu ‘Aa’ nandi aa.” (Mat. 5:37) Shi tubamone’mba bilomba kutyipa ku meso a Leza mwanda wa kulombola’mba byotunena i bya bine​—kimfwa kitatyi kyotuleta bukamoni mu kidye​—tumonanga uno mutyipo bu mwanda mukatampe. Ñeni ya bubidi, tufwaninwe kutadija muntu otukulupila. Bible witudyumuna’mba: “Kemwakikulupilai bamfumu nansha mwanā muntu kabwanyapo kuleta lupandilo.”​—Ñim. 146:3.

8-10. Le Yehova wālombwele namani mukekadila Mulopwe Meshiasa wa mu mafuku a kumeso, ne buno bupolofeto i bufikidile namani? (Tala ne kapango “Bupolofeto Butala Meshiasa—Mutyi wa Sedele Mulumbuluke Mpata.”)

⁸ Inoko, kudi mulopwe otufwaninwe kukulupila ne pa mfulo. Pa kupwa kuleta lutyonko lwa bupolofeto lutala kukunwa kwa ntonga, Yehova wāingidije bino binenwa bimo byonka bya kufwatakanya bya kusāsula mwanda wa kulombola mukekadila Meshiasa, Mulopwe wa mu mafuku a kumeso.

⁹ Binena bupolofeto. (Tanga Ezekyele 17:22-24.) Pano keikidipo mikebo mikatampe, inoko i Yehova mwine ukalonga’po kintu. Ukaposola ntonga inekena “ku nsongo ya mutyi mulampe wa sedele ne kwiikuna . . . pa lūlu lupuñame kadi lulampe.” Ino ntonga ikatama, ke “mutyi wa sedele mulumbuluke mpata” ukekala ke kīkalo kya “byoni bya miswelo yonso.” Kupwa “mityi yonso ya mu ntanda” ikajingulula’mba Yehova ye mwine utamija uno mutyi mulumbuluke mpata.

¹⁰ Muswelo ufikidile bupolofeto. Yehova wāposwele wandi Mwana, Yesu Kidishitu, ku musuku wa bulopwe wa Davida (“mutyi mulampe wa sedele”) ne kumukuna pa Lūlu lwa mūlu lwa Ziona (“lūlu lupuñame kadi lulampe”). (Ñim. 2:6; Yel. 23:5; Kus. 14:1) Nanshi Yehova wāselele wandi Mwana, wādi umonwa na balwana nandi bu “muntu mupēlulwe bininge,” wamuzunzula na kumupa “lupona lwa shandi Davida.” (Dan. 4:17; Luka 1:32, 33) Pamo bwa mutyi wa sedele mulumbuluke mpata, Mulopwe Meshiasa, Yesu Kidishitu, aye mūlu ukaludika ntanda yonso ne kwikala bu nsulo ya madyese ku babikalwa bandi bonso. Na bubine, uno shandi ye Mulopwe otufwaninwe kukulupila. Mu mwemba wa buludiki bwa Bulopwe bwandi, bantu ba kikōkeji ba ntanda yonso bakekala na “mutyima-ntenke ne kukambakanibwa na moyo wa kyamalwa mpika.”​—Nki. 1:33.

11. Le i ñeni’ka mikatampe yotuboila ku bupolofeto butala “ntonga inekena” yaikala ke “mutyi wa sedele mulumbuluke mpata”?

¹¹ Ñeni yotuboila ku bupolofeto. Bupolofeto busangaja butala “ntonga inekena” mine yaikala ke “mutyi wa sedele mulumbuluke mpata” bwitukwasha tutane malondololo a kipangujo kya mvubu mpata kya amba: Le i mudi ani motufwaninwe kutūla kikulupiji kyetu? Kutūla kikulupiji mu imbikalo ya bantu ne bibumbo byayo bya mavita i kubulwa tunangu. Pa kutana mutyima-ntenke wa bine, tufwaninwe kutūla kikulupiji kyetu kyonso mudi Mulopwe Meshiasa, Yesu Kidishitu. Umbikalo wa mūlu udi mu makasa andi, lo lukulupilo lumo kete ku bantu.​—Kus. 11:15.

12. Lelo Yehova wālombwele patōka namani amba kalekelepo kipwano kyandi na Davida?

¹² Kupityila ku nshintulwilo yamupa Leza ya lutyonko lwa bupolofeto lutala pa mikebo ibidi, Ezekyele waivwanija’mba Zedekia, mulopwe wampikwa kikōkeji wa ku musuku wa bulopwe wa Davida, ukatalulwa pa lupona ne kuselelwa mu bupika ku Babiloni. Padi mupolofeto ye uno wēipangwile’mba, ‘Le bikekala namani na kipwano kyāsambile Leza na Davida, kine kyālombwele’mba mulopwe wa ku musuku wa Davida ukaludikanga nyeke?’ (2 Sa. 7:12, 16) Shi Ezekyele wēipangwile namino, kāijijepo na kutana kilondololwa. Dya mu mwaka wa 611 Y.K., mu mwaka wa busamba-bubidi wa bumisungi, papo Zedekia ukibikele mu Yuda, “kinenwa kya Yehova kyaiya” kudi Ezekyele. (Ezk. 20:2) Yehova wāmuneneja bupolofeto bukwabo butala Meshiasa, bwine bwālombwele patōka’mba Leza kalekelepo kipwano kyandi na Davida. Ino bupolofeto bwālombwele amba Mulopwe Meshiasa wa mu mafuku a kumeso ukapebwa lupusa lwa kuludika bu mpyana wa Davida.

13, 14. Le bupolofeto bulembelwe mu Ezekyele 21:25-27 bushintulula bika, ne i bufikidile muswelo’ka?

¹³ Binena bupolofeto. (Tanga Ezekyele 21:25-27.) Yehova wanena mu bishima bya patōkelela kupityila kudi Ezekyele amba kitatyi kya kupebwa mfuto kya “mfumu mubi wa Isalela,” kibafika. Yehova wasapwila uno mulopwe mubi amba kyandi “kivwalwa kya ku mutwe” ne “kilukwa,” nansha nkaka, (biyukeno bya lupusa lwa bulopwe) bikamuvūlwa. Kupwa, imbikalo yādi ‘mipēlulwe’ ikazunzulwa, ino yoya yādi ‘mizunzulwe’ ikapēlulwa. Imbikalo yāzunzwilwe yāendelele na kuludika, inoko i kufika ne “bikāya mwine upelwe lupusa,” kupwa Yehova ukamupa Bulopwe.

¹⁴ Muswelo ufikidile bupolofeto. Mu mwaka wa 607 Y.K., pa konakanibwa kwa Yelusalema, bulopwe ‘buzunzulwe’ bwa Yuda bwādi na kibikelo kyabo mu Yelusalema, bwāpēlwilwe kitatyi kyāonakenye bene Babiloni kino kibundi ne kusela bu musungi Zedekia, mulopwe mutalulwe pa lupona. Ebiya, byokekwādipo mulopwe wa ku musuku wa bulopwe wa Davida wādi ubikele mu Yelusalema, imbikalo ya Bajentaila yādi ‘mipēlulwe’ yāzunzwilwe, yāikala na lupusa pa ntanda—inoko i mu kitatyi’tu kitungwe kete. Bitatyi bya Bajentaila, nansha “bitatyi bitungwe bya mizo,” byafudile mu 1914 Yehova paapele Yesu Kidishitu buludiki. (Luka 21:24) Na bubine, Yesu byadi wa ku lutundu lwa Mulopwe Davida, ye ‘mwine wapelwe lupusa’ lwa Bulopwe bwa Meshiasa.b (Ngo. 49:10) Nanshi, kupityila mudi Yesu, Yehova wafikidije mulao wandi musumininwe waālaile kupa Davida mpyana wa lonso wa kubikala Bulopwe nyeke ne nyeke.—Luka 1:32, 33.

15. Mwanda waka tufwaninwe kutūla kikulupiji kyetu kyonso mudi Mulopwe, Yesu Kidishitu?

¹⁵ Ñeni yotuboila ku bupolofeto. Tubwanya kutūla kikulupiji kyetu kyonso mudi Mulopwe, Yesu Kidishitu. Mwanda waka? Mwanda aye i mwishile na balopwe ba ino ntanda bene batoñwanga na bantu nansha babwanya kuyata lupusa ku bukomo. Yesu i mutongwe na Yehova ne ‘kupebwa bulopwe’ bwine bwapelwe lupusa. (Dan. 7:14) Bine, tufwaninwe kukulupila Mulopwe utongelwe na Yehova mwine!

16. Le Yehova wiivwananga namani pa mikōko yandi, ne “bakumbi ba Isalela” ba mu mafuku a Ezekyele bādi balela luombe namani?

¹⁶ Yehova, Mukumbi Mukatakata, utele mutyima bininge ku būmi bwa mikōko yandi​—ke batōtyi bandi ba pano panshi kadi. (Ñim. 100:3) Papāna kiselwa kya kulela mikōko yandi ku bakumbi batyebatye, ko kunena’mba, boba badi na kyepelo kya kuludika​—utalanga na katentekeji muswelo obalela mikōko yandi. Nanshi, langa’po bidi mwēivwanine Yehova pa “bakumbi ba Isalela” ba mu mafuku a Ezekyele. Bano bendeji bāludikile pampikwa bumvu “na bulobo ne kasusu.” Kino kyālengeje luombe lususuke, kadi bavule balekele butōtyi butōka.—Ezk. 34:1-6.

17. Lelo Yehova wākūdile mikōko yandi namani?

¹⁷ Lelo Yehova wālongele’po namani? Wāsapwidile bendeji ba kasusu ba Isalela amba: “Nkebanena beshintulwile.” Wālaile monka’mba: “Nkakūla mikōko yami.” (Ezk. 34:10) Yehova ufikidijanga nyeke binenwa byandi. (Yos. 21:45) Mu mwaka wa 607 Y.K., wākūdile mikōko yandi na kwingidija bene Babiloni batalule pa buludiki bano bakumbi ba kwisakila. Myaka makumi asamba-abidi pa kupita’po, wākūla mu Babiloni batōtyi bandi badi pamo bwa mikōko ne kwibajokejeja mu ntanda yabo amba bajokeje butōtyi butōka. Inoko mikōko ya Yehova yāendelele na kususuka, mwanda yādi ya kwendelela kutādilwa na imbikalo ya ntanda. “Bitatyi bitungwe bya mizo” byādi bya kulonga myaka tutwa na tutwa.​—Luka 21:24.

18, 19. Le i bupolofeto’ka bwānenene Ezekyele mu mwaka wa 606 Y.K.? (Tala kifwatulo ku ngalwilo.)

¹⁸ Mafuku kunyuma mu mwaka wa 606 Y.K., kintu kya mwaka mutuntulu pa kupwa kwa konakanibwa kwa Yelusalema ne makumi a myaka kumeso kwa bene Isalela kunyongololwa mu bumisungi mu Babiloni, Yehova wāpele Ezekyele bukomo bwa mushipiditu anene bupolofeto bulombola’mba Mukumbi Mukatakata usakanga mikōko yandi ikale biyampe nyeke. Bupolofeto bwālombwele muswelo ukakumba Mulopwe Meshiasa mikōko ya Yehova.

¹⁹ Binena bupolofeto. (Tanga Ezekyele 34:22-24.) Leza ukemika “mukumbi umo,” mwine waita bu “mwingidi wami Davida.” Binenwa “mukumbi umo” pamo ne binenwa bya mu butyetye bya amba “mwingidi” bilombola’mba Mulopwe kakalangulapo kisaka kya musuku wa bulopwe wa Davida, inoko aye ukekala mpyana wa lonso wa Davida. Uno Mulopwe-Mukumbi ukadisha mikōko ya Leza ne kwikala bu “mfumu mu bukata mwayo.” Yehova ukasamba “kipwano kya ndoe” na mikōko yandi. “Madyese akapunguluka [poidi] pamo bwa mvula,” kadi ikekala mu ngikadilo ya nsangaji ne mutyima-ntenke, ne ya ntundubuko milumbuluke. Mwanda ndoe keikekalapo’nka pa bantu abo bene na bene kete, ino ikekala ne pa bantu na banyema!​— Ezk. 34:25-28.

20, 21. (a) Lelo bupolofeto butala pa “mwingidi wami Davida” i bufikidile namani? (b) Le binenwa bya Ezekyele bitala pa “kipwano kya ndoe” bishintulula bika pa mafuku a kumeso?

²⁰ Muswelo ufikidile bupolofeto. Leza pa kwita uno Mulopwe bu “mwingidi wami Davida,” wādi wisambila mu muswelo wa bupolofeto padi Yesu, wa ku lutundu lwa Davida mwine upelwe lupusa lwa kuludika. (Ñim. 89:35, 36) Yesu paādi pano pa ntanda, wēlombwele bu “mukumbi mulumbuluke,” wapāna būmi bwandi “pa mwanda wa mikōko.” (Yoa. 10:14, 15) Inoko pano i Mukumbi wa mūlu. (Bah. 13:20) Mu 1914, Leza wabikikile Yesu bu Mulopwe ne kumupa lupusa lwa kukumba ne kudisha mikōko ya Leza pano panshi. Kitatyi kityetye pa kupita’po, mu 1919, Mulopwe mupya ubikikilwe watonga “umpika mukōkele ne mudyumuke” mwanda wa kudisha “bengidi . . . ba mu njibo,” ko kunena’mba, batōtyi ba lulamato ba Leza badi na lukulupilo lwa kwenda mūlu nansha lwa kwikala pano pa ntanda. (Mat. 24:45-47) Munshi mwa buludiki bwa Kidishitu, uno umpika mukōkele wendelelanga nyeke kudisha senene mikōko ya Leza byakudya bya ku mushipiditu. Bino byakudya i bibakwashe bakale mu ndoe ne na mutyima-ntenke mu paladisa ya ku mushipiditu yenda ibaila’ko pano’i.

²¹ Le binenwa bya Ezekyele bitala pa “kipwano kya ndoe” ne madyese adi pamo bwa mvula bishintulula bika pa mafuku kumeso? Mu ntanda mipya īya’ko’i, batōtyi batōka ba Yehova ba pano panshi bakatambula madyese mavule a “kipwano kya ndoe.” Mu paladisa minemine, ya ntanda yonso, bantu ba kikōkeji kebakazakajibwapo monka na mavita, bupolapola, bipupo bya nzala, misongo, nansha ke na banyema ba ntanda bene. (Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23) Lelo kusangedilepo kyepelo kya būmi bwa nyeke mu paladisa pano pa ntanda mwine mukekala mikōko ya Leza “na mutyima-ntenke, kwampikwa muntu nansha umo wa kwiikwatyija moyo”?​—Ezk. 34:28.

22. Le Yesu wiivwananga namani pa mikōko, ne boba bengila bu bakumbi batyebatye babwanya kumwiula namani?

²² Ñeni yotuboila ku bupolofeto. Pamo bwa Shandi, Yesu nandi utele mutyima bininge ku būmi bwa mikōko. Mulopwe-Mukumbi utele mutyima ku kumona’mba mikōko ya Shandi idishibwanga senene ku mushipiditu ne amba ikele mu ndoe ne na mutyima-ntenke mu paladisa ya ku mushipiditu. Bine, kikulupija’po kashā kwikala munshi mwa buludiki bwa Mulopwe wa uno muswelo! Boba bengila bu bakumbi batyebatye bafwaninwe kuta mikōko mutyima mwiitedile’o Yesu. Bakulumpe bafwaninwe kukumba luombe “na mutyima tō” kadi “pampikwa nsengwa” ne kwikala bu bimfwa bibwanya kwiulwa na mikōko. (1 Pe. 5:2, 3) Mukulumpe kafwaninwepo nansha dimo kususula mukōko wa Yehova nansha umo! Vuluka binenwa bya Yehova byaānenene bakumbi ba kasusu ba Isalela ba mu mafuku a Ezekyele amba: “Nkebanena beshintulwile.” (Ezk. 34:10) Mukumbi Mukatakata pamo ne wandi Mwana batalanga na katentekeji muswelo ulelwa mikōko.

23. Le i mulao’ka wālaile Yehova utala kulunga muzo wa Isalela mu bumo, ne wēufikidije namani?

²³ Yehova usakanga batōtyi bandi bengidile pamo mu bumo. Mu bupolofeto butala kujokejibwa, Leza wālaile amba ukabungila pamo bantu bandi, bene belekejibwe na bisaka bibidi bya bulopwe bwa Yuda ne bisaka dikumi bya bulopwe bwa Isalela​—ne kwibilungila mu bumo bu “muzo umo,” pamo bwa kubambakanya “bipindi bya mutyi” bibidi “ke kimo” mu kuboko kwandi. (Ezk. 37:15-23) Mu kufikidila kwa bupolofeto, Leza wājokeje muzo udi mu bumo wa Isalela mu Ntanda ya Mulao mu mwaka wa 537 Y.K.c Inoko buno bumo bwādi’tu bu ntompejo ya bumo bukatampe kadi bwa nyeke bukāya kumeso. Yehova pa kupwa kulaya’mba ukalungila Isalela mu bumo, wāpele Ezekyele bupolofeto bulombola muswelo ukabungila pamo Mulopwe wa mu mafuku a kumeso batōtyi ba bine ba ntanda yonso mu kijimba kya bumo kikalādila nyeke.

24. Lelo Yehova utela namani Mulopwe Meshiasa, ne buludiki bwa uno Mulopwe bukekala bwa namani?

²⁴ Binena bupolofeto. (Tanga Ezekyele 37:24-28.) Yehova watela monka Mulopwe Meshiasa bu “mwingidi wami Davida,” “mukumbi umo,” ne bu “mfumu,” inoko pano Yehova waite uno Muntu Wālailwe bu “mulopwe.” (Ezk. 37:22) Le buludiki bwa uno Mulopwe bukekala bwa namani? Buludiki bwandi bukekala bwa lonso. Kwingidijibwa kwingidijibwe kishima “nyeke” kulombola’mba madyese a buludiki bwa Bulopwe keakekalapo na mfulo.d Mu buludiki bwandi mukekala bumo. Babikalwa ba lulamato byobaludikwa na wabo “mulopwe umo,” bakalonda ‘mutyibilo wa mambo’ umo onka, kadi “bakekalanga mu ntanda” kya pamo. Umbikalo wandi ukafwenya babikalwa ba Bulopwe kudi Yehova Leza. Yehova ukasamba “kipwano kya ndoe” na bano babikalwa. Yehova ukekala Leza wabo, nabo bakekala bantu bandi. Kadi kipandulwe kyandi kikekala “mu bukata mwabo nyeke.”

25. Le bupolofeto butala Mulopwe Meshiasa i bufikidile namani?

²⁵ Muswelo ufikidile bupolofeto. Mu 1919, bashingwe māni ba kikōkeji balungilwe mu bumo munshi mwa wabo “mukumbi umo,” Mulopwe Meshiasa, Yesu Kidishitu. Kupwa, “kibumbo kikatampe” kitambile mu “mizo yonso ne bisaka ne bantu ne ndimi” kyaikele mu bumo na banababo mu lwitabijo bashingwe māni. (Kus. 7:9) Bonso kya pamo, i bekale ke “luombe lumo” munshi mwa ‘mukumbi umo.’ (Yoa. 10:16) Nansha shi lukulupilo lwabo i lwa kwenda mūlu nansha lwa kwikala pano pa ntanda, abo bonso balondanga na kikōkeji mutyibilo wa mambo wa Yehova. Kino i kibalengeje bekale pamo mu paladisa ya ku mushipiditu bu bana na bana badi mu bumo kujokoloka ntanda yonso. Yehova i mwibesele na kwibapa ndoe, kadi kipandulwe kyandi kyelekeja butōtyi butōka, kidi mu bukata mwabo. Yehova i Leza wabo, nabo basangedile kwikala batōtyi bandi​—tamba’nka pano ne nyeke ne nyekeke!

26. I muswelo’ka obwanya kutuntwila ku bumo bwa paladisa ya ku mushipiditu?

²⁶ Ñeni yotuboila ku bupolofeto. Tudi na dyese dya kwikala mu bumo mu bu bana na bana bwa ntanda yonso bwa bantu bepāne mu butōtyi butōka bwa Yehova. Inoko dino dyese i ditutwike kiselwa​—ke kulonga bintu bituntwila ku bumo kadi. Nanshi, batwe bonso tufwaninwe kulonga byonso byotubwanya mwanda wa kulama bumo mu lukulupilo ne mu bilongwa. (1 Ko. 1:10) O mwanda, tudyanga na mutyima onso byakudya bimo byonka bya ku mushipiditu, tulondanga mbila imo yonka ya mu Bisonekwa itala mwikadilo, ne kwingidila pamo mwingilo wa mvubu mpata wa kusapula Bulopwe ne kulonga bana ba bwanga. Inoko kintu kikatampe kilengeja bumo bwetu, i buswe. Shi tulonga bukomo bwa kutamija buswe ne kwibumwekeja mu miswelo mivule​—kubadila’mo ne kwitūla pa kyaba kya bakwetu, lusalusa, ne lulekelo​—nabya tutuntwilanga ku bumo bwetu. Bible unena’mba: “Buswe . . . i kijimba kibwaninine kya bumo.”​—Kol. 3:12-14; 1 Ko. 13:4-7.

27. (a) Lelo wiivwananga namani pa bupolofeto butala Meshiasa budi mu mukanda wa Ezekyele? (b) Le i bika byotukabandaula mu mashapita alonda’ko?

²⁷ Bine, tufwijanga’ko bininge pa bupolofeto butala Meshiasa budi mu mukanda wa Ezekyele! Kutanga buno bupolofeto ne kulangulukila’po kwitufundijanga’mba Mulopwe wetu muswedibwe, Yesu Kidishitu, i mufwaninwe kukulupilwa, i mupebwe lupusa lwa kuludika, witukumbanga na kanye, kadi uketulama mu kijimba kya bumo kine kisa kulādila nyeke na nyeke. Bine, i dyese’po kashā kwikala babikalwa ba Mulopwe Meshiasa! Tuvulukei amba buno bupolofeto butala Meshiasa bubadilwa mu mutwe wa mwanda utala kujokejibwa uvungulwilwe mu mukanda wa Ezekyele. Yehova ubungilanga pamo bantu bandi ne kujokeja butōtyi butōka mu bukata mwabo kupityila’nka kudi Yesu kete. (Ezk. 20:41) Mu mashapita alonda’ko mu kino kitabo, tukabandaula’mo uno mutwe wa mwanda usangaja wa kujokejibwa ne muswelo ouvungulwilwe mu mukanda wa Ezekyele.