Kuyukilepo Kyokya Kikamena Biyampe!

“Lubanga kuna nkunwa yobe, kadi kyolwa nakyo kokōloja dikasa dyobe; mwanda kuyukilepo kyokya kikamena biyampe.”—MUS. 11:6.

 1. Mwanda waka kumona mutamina nkunwa mu muswelo utulumukwa kuketutonona twityepeje?

K IDIMYE unenwe kutūkija mutyima. (Yak. 5:7) Shi wapu kukuna, ufwaninwe kwilaija ishipuke ne kutama. Shi nshi i milumbuluke, kamutombo kashilula bityetye kumena ne kulala mitanta. Ebiya ke kamutyi kapa bipa. Ponka’po kidimye kaelongolola kwangula. Bine, i kya kutulumuka pa kumona mobitamina mu kingelengele! Kadi kuyuka Nsulo ya kutama kwabyo kwitutononanga twityepeje. Tukokeja kukwatakanya nkunwa. Padi na kwiisangila mema poitama. Ino enka Leza ye mwine utamija’yo.—Dingakanya na 1 Kodinda 3:6.

 2. Mu byelekejo byotwabandawile mu kishinte kibadikile, i myanda’ka yāfundije Yesu pa kutama kwa ku mushipiditu?

² Pamo na mulombwela kishinte kibadikile, Yesu wādingakenye mwingilo wa kusapula Bulopwe na kidimye ukusa nkunwa. Yesu wākomeneje mu kyelekejo kyandi kya miswelo palapala ya nshi amba nansha shi kidimye i mukune nkunwa miyampe, kuyuka shi ikatama senene nansha keikatamapo kulondanga mungya mwikadile mutyima wa muntu. (Mako 4:3-9) Mu kyelekejo kya mukushi ulēle namo Yesu wānene’mo amba kidimye kayukangapo mutamina nkunwa. Mwanda Leza ye udi na bukomo bwa kutamija’yo, ke bantupo, mhm. (Mako 4:26-29) Tubandaulei pano byelekejo bikwabo bisatu bya Yesu—kaseke ka kadadi, kiyujo, ne bukonde bwa nkokwa.a

Kyelekejo kya Kaseke ka Kadadi

3, 4. Kyelekejo kya kaseke ka kadadi kitufundija bika pa musapu wa Bulopwe?

³ Kyelekejo kya kaseke ka kadadi, kisonekelwe mu Mako shapita 4 kitulombola bintu bibidi: Kibajinji, kutama kutulumukwa kwa musapu wa Bulopwe; Kya bubidi, kulamwa kwa boba batambula musapu. Yesu wānene amba: “Lelo mo tukatompekeja ne bulopwe bwa Leza i muka? Nansha mukwibwelela lukindi, le twibwelele namani? Nanshi budi pamo na kumuseke ka kadadi pa kwikakuna panshi kapityile butye ku nkunwa yonso ya panshi. Ino pa kwikakuna kamena, kenda kabaya, kakila byonso bidi mu budimi bukata ke kasapika misambo mikatampe, ne byoni bya mūlu byamona mwakufikila, ke mutalela wabyo.”—Mako 4:30-32.

⁴ Pano tubamone kutama kwa “bulopwe bwa Leza” mokwalombwelwa patōka na kusambakana kwa musapu wa Bulopwe ne kutama kwa kipwilo kya Bwine Kidishitu tamba mu Pentekosa 33 K.K. ne kuya kumeso. Kamuseke ka kadadi i katyetyetyetye kelekeja kintu kityutyu bininge. (Dingakanya na Luka 17:6.) Inoko pa kwendelela kutama, kaseke’ka kakokeja kwikala ke mutyi wa mametele 3 ku 5, kadi kala misambo ke mutyima umweka kulampe.—Mat. 13:31, 32.

 5. I kutama’ka kwātamine kipwilo kya Bene Kidishitu ba mu myaka kabajinji?

⁵ Kutama kwa kipwilo kya Bwine Kidishitu kwashilwile bityubityu mu 33 K.K. pāshingilwe bana ba bwanga 120 māni a mushipiditu sandu. Mu kitatyi’tu kityetye, kipwilo kya bana ba bwanga kyādi kityetyetyetye kyāikala na tununu twa betabije. (Tanga Bilongwa 2:41; 4:4; 5:28; 6:7; 12:24; 19:20.) Kibalwa kya bangudi kyatandabuka, enka nenki kintu kya myaka 30 pa kupita’po, Polo wānena kipwilo kya Kolose amba myanda miyampe pano “isapulwa mu bipangibwa byonso bya muno munshi.” (Kol. 1:23) Bine, i kutama kutulumukwa kashā!

6, 7. (a) Le i kutandabuka’ka kumwekele tamba 1914? (b) Lelo i kutama’ka kukwabo kusa kwikala’ko?

⁶ Tamba Bulopwe bwa Leza bushimikwa mūlu mu 1914, misambo ya “kamutyi” ka kadadi i mitandabuke mu muswelo keulangilwapo. Bantu ba Leza i bemwene kufikidila kwa binebine kwa bupolofeto bulembelwe mu Isaya amba: “Katyetye kakālamuka kanunu, kadi katyutyu’ka ke muzo mukomo.” (Is. 60:22) Kabumbo katyetye ka bashingwe māni kelungile ku mwingilo wa Bulopwe ku ngalwilo kwa mwaka wa katwa ka 20 kekadipo kayukile amba mu 2008 kukekala kintu kya Batumoni midiyo isamba-ibidi bakengila mu mutanda 230 ne kupita. Bine, kuno i kutama kumo kutulumukwa, kudi pamo bwa kamuseke ka kadadi ka mu kyelekejo kya Yesu!

⁷ Lelo kuno kutama i kufudile enka pano? Mhm. Babikalwa ba Bulopwe bwa Leza bakasambakana ntanda yonso. Balwana bonso bakafundulwa’po. Kino kekikalongekapo na bukomo bwa bantu, mwanda Yehova Mfumu Mubikadi ukalonga’po kintu. (Tanga Danyele 2:34, 35.) Papo ye potukamona kufikidila kwa mfulo kwa bupolofeto bukwabo busonekelwe mu Isaya amba: “Panopanshi pakayula ne kuyukidija kwa Leza’nka bwa mema ayuja kalunga-kamema.”—Is. 11:9.

 8. (a) Lelo byoni bya mu kyelekejo kya Yesu byelekeja bāni? (b) Le i ku bintu’ka kotukingwa dyalelo?

⁸ Yesu unena amba byoni bya mūlu bifikilanga mu mutalela wa buno Bulopwe. Bino byoni kebyelekejangapo balwana na Bulopwe bakimba kukomona nkunwa miyampe, na mwikadile byoni bya mu kyelekejo kya muntu wadi ukusa nkunwa mu nshi palapala. (Mako 4:4) Inoko, mu kino kyelekejo, byoni byelekeja bantu ba mityima myoloke bakimba kukingwa mu mutalela wa kipwilo kya Bwine Kidishitu. Ne pano pene, bano bantu bakiñwanga kala ku bibidiji byona bantu ku mushipiditu ne ku bilongwa bya disubi bya ino ntanda imbi. (Dingakanya na Isaya 32:1, 2.) Yehova wādingakenye Bulopwe bwa Meshiasa na kamutyi pa kunena bupolofeto amba: “Mu lūlu lwa bulampe bwa Isalela e mo nkakuna’ko; kadi kakashipuka misambo ne kupa bipa, kakekala ke mutondo muyampe kadi; ino byoni byonso bya miswelo ne miswelo bikekalanga monka mwao; mu mwemba wa misambo yao e mo bikekalanga.”—Ezek. 17:23.

Kyelekejo kya Kiyujo

9, 10. (a) I mwanda’ka wādi ukoma Yesu mu kyelekejo kya kiyujo? (b) Divule mu Bible, kiyujo kishintulula bika, ne i kipangujo’ka kitala pa kutela kwātelele Yesu kiyujo kyotusa kubandaula?

⁹ Kutama konso kekumwekangapo ku meso a bantu. Mu kyelekejo kya Yesu kilonda’ko, usa kukoma uno mwanda. Unena’mba: “Bulopwe bwa mūlu budyingakene pamo na kiyūjo kya mikate kyakutekunwa na mwana-mukaji wekifile umidingo isatu ya bukula, kyalenga ne bonso bwayūla.” (Mat. 13:33) Le kino kiyujo kyelekeja bika, ne i kikwatañane namani na kutama kwa Bulopwe?

¹⁰ Divule mu Bible, kiyujo kyelekeja bubi. Mutumibwa Polo wātelele kiyujo pa kunenena pa lupusa lwa disubi ludi na banonga-bibi badi mu kipwilo kya Kodinda wa kala. (1 Kod. 5:6-8) Le Yesu wāingidije pano kiyujo mwanda wa kulombola kutama kwa kintu kityani?

11. Mu Isalela wa kala, bādi bengidija kiyujo namani?

¹¹ Kumeso kwa kulondolola kino kipangujo tufwaninwe kutala myanda isatu mikatampe. Mubajinji, Yehova kāitabijepo kwingidija kiyujo pa kuvuluka Pashika, ino mu byaba bikwabo wāitabije byakwela bidi ne kiyujo. Kiyujo kyādi kingidijibwa ne pa kwela byakwela bya kufwija’ko, mwine mwādi mulombola yewa upāna’byo mutyima wa kufwija Yehova pa madyese mavule amwesele. Bino bidibwa bya nsangaji.—Levi 7:11-15.

12. Le i ñeni’ka ku muswelo welekeja Bible bintu?

¹² Wa bubidi, kintu kimo kikokeja kwingidijibwa mu muswelo mutyani mu Bisonekwa, pakwabo mu muswelo muyampe. Kimfwa mu 1 Petelo 5:8, Satana udingakanibwe na ntambo, mwanda budyani ne kyaka kyaleta. Ino mu Kusokwelwa 5:5, Yesu nandi udingakanibwe na ntambo—“Ntambo wa ku kisaka kya Yuda.” Pa kwisambila padi Yesu, ntambo welekeja boloke bulombolwa na kininga.

13. Kyelekejo kya Yesu kya kiyujo kilombola bika pa kutama kwa ku mushipiditu?

¹³ Wa busatu, mu kyelekejo kya Yesu, kānenepo amba kiyujo kyāonene bukula bonso, bwaikala ke butyani. Ino wānene’tu mobilongekelanga pa kupunga mikate. Mwana-mukaji’wa wābwejeje kiyujo ku kusaka, ne byāikala biyampe. Kiyujo kyāfilwe mu bukula. O mwanda mwine mwana-mukaji kāmwenepo mobiyudila. Kino kituvuluja mwana-mulume wākushile nkunwa ino aye wakalāla. Yesu wānena amba “nkunwa nayo yamena, yenda ītama, [muntu’wa] kuyūkapo mo īmenena ne mo ītamina, mpika.” (Mako 4:27) Kino i kyelekejo kiyampe kilombola muswelo utama bintu kumweka mpika ku mushipiditu! Ketuyukangapo mobishilwila kutamina, ino tumona enka ke bitame kala.

14. Le i mwanda’ka mukwabo wa mwingilo wa Busapudi welekejibwe patōka na kuyuja kuyuja kiyujo mukama onso?

¹⁴ Kuno kutama kekumwekangapo ku meso a bantu, ino kadi kuyujanga mukama onso. Uno nao i mwanda mukwabo ulombwelwe mu kyelekejo kya kiyujo. Kiyujo kiyujanga mukama onso, ko kunena’mba “misu isatu ya bukula” yonso. (Luka 13:21) Mwingilo wa kusapula Bulopwe i mutatuke bukidibukidi ku mushipiditu pamo na mutatukilanga kiyujo, enka buno Bulopwe bubasapulwa “ne kulampe kwine kumfulo kwa ntanda.” (Bil. 1:8; Mat. 24:14) Bine, i dyese dya kutendelwa pa kubadilwa mu uno mwingilo wa Bulopwe utandabuka!

Bukonde bwa Nkokwa

15, 16. (a) Nena mu kīpi kyelekejo kya bukonde bwa nkokwa. (b) Bukonde bwa nkokwa bwelekeja bika, ne i kipindi’ka kya kutama kwa Bulopwe kyelekejibwe pano?

¹⁵ Nansha buvule bwa bana ba bwanga ba Yesu Kidishitu byobudi bwa mvubu, ino kipite i mwikadila wabo. Yesu wēsambile pa kino kipindi kya kutama kwa Bulopwe na kuleta kyelekejo kikwabo kya bukonde bwa nkokwa. Wānene amba: “Bulopwe bwa mūlu bundingakene pamo na bukonde bukaté mu dijiba bwakupyamo miswelo yonso [ya mishipa].”—Mat. 13:47.

¹⁶ Buno bukonde, bwekeleja mwingilo wa kusapula Bulopwe, bukwatanga mwita wa miswelo yonso. Yesu ubweja’ko amba: “[Bukonde] pa kuyūla bwakokelwa kuntanda, ino bashikata konka, ke bapupululako muyampe bēla mu bintu, umbiumbi bēla’o bitupu. I enka namino mo kikēkadila ne pamfulo pene pa panopantanda, bamwikeulu bakataluka kusansaya babi badi mubukata mwa boloke. Ebiya bakebēla mu kisokelo kya mudilo mo mukēkala ne madilo ne kushenkanya kwa meno.”—Mat. 13:48-50.

17. Kusansanya kutelelwe mu kyelekejo kya bukonde bwa nkokwa kufunkilanga pa kitatyi’ka?

¹⁷ Le kuno kusansanya i kokwa kutala pa butyibi bwa mfulo bwa mikōko ne bambuji kwānene Yesu amba kukalongeka pakāya mu ntumbo yandi? (Mat. 25:31-33) Mhm. Buno butyibi bwa mfulo bukafika kitatyi kikaya Yesu ku kyamalwa kibūke. Ino kusansanya kunenenwe mu kino kyelekejo kya bukonde ako kulongekanga mu kitatyi kya “pamfulo pene pa panopantanda.”b Ye kyo kino kyotudi’mo—kya mafuku etutwala ku kyamalwa kibūke. Penepa, i muswelo’ka wingilwa dyalelo mwingilo wa kusansanya?

18, 19. (a) Le mwingilo wa kusansanya wingilwanga namani dyalelo? (b) I matabula’ka afwaninwe kutabulwa na bantu ba mityima myoloke? (Tala kunshi kwa dyani pa paje 29.)

¹⁸ Pa bute pa bute, mwita muvule wa kyelekejo udi mu dijiba dya bantu ukokelwanga ku kipwilo kya Yehova kya mu ano etu mafuku. Bamo batanwanga ku Kivulukilo, bakwabo bapwila, bangi nabo basangela kifundwa kya Bible. Ino le bonso bano i Bene Kidishitu ba bine? Bonso bakokeja ‘kukokelwa ku ntanda,’ ino Yesu unena amba enka ‘bayampe’ bo belwa mu bintu, ko kunena’mba i mu bipwilo bya Bwine Kidishitu. Boba babi basumbulwa, kebatengele kwelwa mu kisokelo kya mudilo, kilombola konakanibwa kwa lonso.

¹⁹ Bavule befunda Bible na bantu ba Yehova kupwa baleka kwifunda, badingakene pamo na mwita umbiumbi. Bana bamo ba Batumoni kebasakangapo nansha dimo kulonda mu mayo a Yesu. Padi kebasakilepo kukwata butyibi bwa kwingidila Yehova nansha pa kupwa kwibukwata balekanga’byo kumwingidila.c (Ezek. 33:32, 33) Nanshi i kipite buya boba ba mityima myoloke betabije komekwa mu bintu, ke mu bipwilo kadi, kumeso kwa difuku dya butyibi bwa mfulo kufika ne kwikala bekadidile mu bifuko bya mutyima-ntenke.

20, 21. (a) I bika byotwafunda potwapituluka mu byelekejo bya Yesu bitala pa kutama? (b) Lelo ubasumininwa kulonga bika?

²⁰ Shi ke pano, i bika byotwefunda potwapituluka mu kīpi byelekejo bya Yesu bitala pa kutama? Kibajinji, tumweno twa Bulopwe pano pa ntanda i tutame mu muswelo utulumukwa pamo bwa kutama kwa museke wa kadadi. I kitupu kikokeja kwimika mwingilo wa Yehova uleke kusambakana! (Is. 54:17) Kupwa, boba bonso bakimba ‘kufyama mu mutalela wa mutyi’ bakiñwanga ku mushipiditu. Kya bubidi, i Leza mwine utamija. Monka muyujijanga kiyujo kifyame mukama onso mutuntulu, ne kutama kutamija Leza nako kekuyukibwangapo ne kwivwanibwa, inoko ako kasha kusambakana! Kya busatu, ke bonsopo betaba ku musapu bekalanga bayampe. Bamo bekalanga enka bwa mwita mubi wa mu kyelekejo kya Yesu.

²¹ Bine tukankamikwanga pa kumona bavule bayampe bakokwa na Yehova! (Yoa. 6:44) Kino i kilengeje mu ntanda ne ntanda mwikale kwendelela kwa kutendelwa. Ntumbo yonso ya kuno kutama yendela Yehova Leza. Byotwemwena ino myanda, batwe bonso tufwaninwe kutononwa tukōkele kidyumu kyāsonekelwe pano ke padi tutwa twa myaka amba: “Lubanga kuna nkunwa yobe . . . ; mwanda kuyukilepo kyokya kikamena biyampe, shi kino shi kyoki, shi padi amba byonso bibidi bikalumbuluka mwa kimo.”—Mus. 11:6.

[Kunshi kwa Dyani]

Usa Kulondolola Namani?

• Kyelekejo kya Yesu kya museke wa kadadi kitufundija bika pa kutama kwa Bulopwe ne kukingwa ku mushipiditu?

• Kiyujo kya mu kyelekejo kya Yesu kyelekeja bika, ne i bubinebine’ka butala pa kutama kwa Bulopwe bwalombola’mo Yesu?

• I kutama’ka kwa Bulopwe kulombwelwe patōka mu kyelekejo kya bukonde bwa nkokwa?

• I muswelo’ka otukakulupila amba tudi mu boba ‘belelelwe mu bintu’?

[Kifwatulo pa paje 26]

Le kyelekejo kya kaseke kya kadadi kitufundija bika pa mwanda utala kutama kwa Bulopwe?

[Kifwatulo pa paje 27]

Lelo i bika byotwafunda mu kyelekejo kya kiyujo?

[Kifwatulo pa paje 29]

Kusansanya kwa mwita muyampe ne mubi kwelekeja bika?