Tengela Yehova Kadi Komeja mu Bidyoma

“Tengela Yehova; komeja mu bidyoma, ne mutyima obe ukankamane, eyo i binebine, tengela Yehova.”—MITŌTO 27:14.

 1. Lelo lukulupilo ludi na kamweno’ka, ne kino kishima kingidijibwanga namani mu Bisonekwa?

LUKULUPILO lwa binebine ludi pamo bwa kitōkeji kitema bininge. Lwitukwashanga tuleke kumona’nka matompo a dyalelo ne kwikwata’ko na būmi bwa kumeso na kininga ne nsangaji. I enka Yehova kete ukokeja kwitupa lukulupilo lwa bine kupityila ku Kinenwa kyandi kya ku bukomo bwa mushipiditu. (2 Temote 3:16) Na bubine, bishima “lukulupilo,” “bakulupile,” ne “kukulupila” ne bikwabo bidi namino bitanwa misunsa 160 ne musubu mu Bible kadi bifunkila pa kutengela kintu kiyampe na kipyupyu ne na kusumininwa ne pa kitungo kine kyotengelele’kyo.a Luno lukulupilo i lupite kulampe kwine kwabila, mwanda ako kekwikalangapo na kyalwilo nansha kitungo kya kufikijija’ko.

 2. Lelo lukulupilo lwādi na mvubu’ka mu būmi bwa Yesu?

² Pādi patanwa Yesu na matompo ne bikoleja, wādi utala kumeso ne kukulupila mudi Yehova. “Aye wakankamene ne [ku mutyi wa masusu] ne kubanga bumvu kwine mpika, pa mwanda wa tusepo twadi tumutūdilwe kumeso, ino pano washikata ku lundyo lwa lupona lwa Leza.” (Bahebelu 12:2) Yesu byaādi ubambile meso ku kyepelo kya kubingija bubikadi bwa Yehova ne kulombola buujila bwa dijina Dyandi, kāsāsukilepo nansha dimo mu dishinda dyandi dya kukōkela Leza, nansha shi watanwa na bika.

 3. Le lwitabijo ludi na mvubu’ka mu būmi bwa bengidi ba Leza?

³ Mulopwe Davida ulombola kukwatañana kudi pa bukata bwa lukulupilo ne kininga’mba: “Tengela Yehova; komeja mu bidyoma, ne mutyima obe ukankamane, eyo i binebine, tengela Yehova.” (Mitōto 27:14) Shi tusaka mutyima wetu wikale mukankamane, ketufwaninwepo nansha dimo kuleka lukulupilo lwetu lwikale luyayate, ino twilulamei nyeke mu ñeni ne kwilamija’lo mu mutyima. Shi tulonge namino, nabya tubaiula Yesu mu kulombola kininga ne bupyasakane ponso potwingila mwingilo witupelwe wa kulonga bana ba bwanga. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Na bubine, lukulupilo i lutelwe pamo na lwitabijo ne buswe mwanda i ngikadilo ya mvubu, ya nyeke, iyukilwa’po bengidi ba Leza.—1 Kodinda 13:13.

Lelo Wi “Mutabuke mu Kukulupila”?

 4. Lelo Bene Kidishitu bashingwe māni ne bapwani nabo “mikōko mikwabo” batengele bika na kipyupyu?

⁴ Bantu ba Leza badi na būmi bulumbuluke bwibatengele kumeso. Bene Kidishitu bashingwe māni batengele bininge kwingidila pamo na Kidishitu momwa mūlu, ino “mikōko mikwabo” ikulupile ‘kukūlwa ku bupika bwa kubola, nabyo ke byana bya bene bya ntumbo [bya pano panshi] bwa bāna ba Leza.’ (Yoano 10:16; Loma 8:19-21; Fidipai 3:20) Buno ‘bwanapabo bwa ntumbo’ i ne kunyongololwa ku bubi ne ku bipa bisansa bilupukile’ko. Bine, Yehova—Mwine upāna “byakupanwa bilumbuluke, ne byabuntu bibwane”—ukapa ba kikōkeji bandi kino kyabuntu kikata.—Yakoba 1:17; Isaya 25:8.

 5. Le i muswelo’ka otukokeja kwikala ‘batabuke mu kukulupila’?

⁵ Lelo lwitabijo lwa Bwine Kidishitu ludi na mwingilo mukatampe mu būmi bwetu namani? Tutanga mu Loma 15:13 amba: “Penepo nanshi, Leza wa kukulupila ēmuyūje ne tusepo tonso ne ndoe, monka mu kwitabija’mba, mutabuke mu kukulupila umbukomo bwa Mushipiditu Sandu.” Bine, lwitabijo kelukokejapo kudingakanibwa na buji bwakile mu mfindi, ino i na mikejima mikatampe ya dyuba dya lubanga, ipa bantu mu būmi ndoe, nsangaji, kitungo, ne kininga. Kadi yuka’mba tukekala ‘batabuke mu kukulupila’ shi twitabije binena Kinenwa kya Leza kisonekwe ne kutambula mushipiditu sandu wandi. Loma 15:4 unena’mba: “Byonsololo byasonekelwe kala byasonekelwe mwanda wa kwitufundija’mba, pa kutūkija mutyima, ne pa kusengibwa na bisonekwa, twikale ne kukulupila.” Penepo wiipangule amba: ‘Lelo ndamine senene lukulupilo na kwikala mwifundi muyampe wa Bible, ne kutanga’ye difuku ne difuku? Le nombanga nyeke mushipiditu wa Leza?’—Luka 11:13.

 6. Pa kulama senene lukulupilo lwetu, tufwaninwe kwilama ku bika?

⁶ Yesu, Kimfwa kyetu, wādi ukomejibwa na Kinenwa kya Leza. Shi tulonde kimfwa kyandi bya binebine, nabya ‘ketukendapo tukōka ne kupungila pa mityima yetu’ kwine mpika. (Bahebelu 12:3) Inoko na bubine shi lukulupilo lwitupele Leza lubaanza kubulankana mu ñeni ne mu mityima yetu ne shi meso etu ababambila kungi—padi i ku bintu bya ku ngitu nansha ku bitungo bya ino ntanda—nabya bukōke bwa ku mushipiditu bukokeja kwitukwata bukidi bonka, ne mwenda mafuku tukajimija bukomo ne kininga kyetu. Shi twikale’tu na wao mulangilo, tukokeja’nka ne ‘kulobeja lwitabijo lwetu.’ (1 Temote 1:19) Ino lukulupilo lwa bine alo luningishanga lwitabijo lwetu.

Lukulupilo—Kintu kya Mvubu ku Lwitabijo

 7. Lelo lukulupilo i kintu kya mvubu ku lwitabijo muswelo’ka?

⁷ Bible unena’mba: “Lwitabijo i kusuminyinwa mu kyokya kyokulupile, kulangalanga mpika. I kukulupila bintu byampikwa kumweka’mba i byabinebine.” (Bahebelu 11:1, MB) Nanshi lukulupilo keludipo na mvubu mityetye ku lwitabijo; mwanda i kipindi kya mvubu kya ku lwitabijo. Tala kimfwa kya Abalahama. Mungya mumweno wa bumuntu, aye ne Sala mukajandi bādi ke bapite pa myaka ya kubutula kitatyi kyēbalaile Yehova amba bakekala na mpyana. (Ngalwilo 17:15-17) Lelo Abalahama wālondolwele namani? “Waitabija mu kukulupila namo i mwampikwa ne mwakukulupidila, amba ālamuke ke mukulutuba wa mizo mingimingi.” (Loma 4:18) I bine, lukulupilo lobāpele Abalahama kudi Leza lwālengeje lwitabijo lwandi lwa kutengela lutundu lwikale na kyalwilo kikomo. Ino lwitabijo lwandi nalo lwālumbulula lukulupilo lwandi ne kwilukomeja. O mwanda, ba Abalahama ne Sala bāikele’nka ne na kininga kya kushiya lubanza lwabo ne babutule babo bākashikata būmi bwabo bonso mu mapema, kadi ntanda-bene!

 8. Lelo kūminina pampikwa kuleka’byo kuningishanga lwitabijo namani?

⁸ Abalahama wākomeje lukulupilo lwandi na kukōkela Yehova na mutyima umo, nansha byobyādi bikomo. (Ngalwilo 22:2, 12) Ne batwe netu mo monka, shi tukōkela ne kūminina mu mwingilo wa Yehova, nabya tubwanya kukulupila amba uketupala mpalo. Polo wāsonekele amba: “Kutūkija-mutyima” nansha kūminina kuletanga “kibidiji” nansha ngikadilo ya kwitabijibwa, ino ngikadilo nayo ileta kukulupila, “kukulupila nako kekufwijapo bumvu mhm.” (Loma 5:4, 5) O mwanda Polo wālembele monka’mba: “Twimusaka twa’mba, bānwe bonso mwikale kumwekeja kupyasakana kuno konka ku kuyūkidila kwa kukulupila ne kumfulo kwine.” (Bahebelu 6:11) Uno mumweno muyampe, wimanine pa kipwano kiloe na Yehova, uketukwasha tulwe na bikoleja na kininga, ne na nsangaji.

“Sepelelai Monka mu Kukulupila”

 9. I bika byotufwaninwe kulonga kitatyi kyonso mwanda wa ‘tusepelele mu kukulupila’?

⁹ Lukulupilo lwitupele Leza i lupite kulampe kwine kintu kyo-kyonso kikokeja kwitupa ino ntanda. Mitōto 37:34 inena’mba: “Tengela Yehova, ulamate mu dishinda dyandi, nandi ukakutululanga kupyana ntanda; po bakatyibwako babi, nobe ukēmwenangapo.” I bine, tudi na bubinga bonso bwa ‘kusepelela mu kukulupila.’ (Loma 12:12) Ino pa kusepelela namino, tufwaninwe bidi kulama senene lukulupilo lwetu mu ñeni. Lelo ulangulukilanga nyeke pa luno lukulupilo lukupele Leza? Le wimonanga kala bwa abe udi mu Paladisa, wikele mukomo nkē, pampikwa malangalanga, ujokolokelwe na bantu boswele, kadi wingila mwingilo wa kamweno ka binebine? Lelo ulangulukilanga pa bifwatulo bilumbuluke bya Paladisa bidi mu mabuku etu? Kulanguluka namino difuku ne difuku kudi pamo na kukenda dididisha dyotutadilangapo kulampe senene. Shi tusūle kukenda dikalashi, ne kwija mpika busala ne luvumbi biketujika ketukimonepo biyampe byaba bilumbuluke kutala. Papo meso etu akanza kukokwa na bintu bingi. Bine, kino kekifwaninwepo kwitufikila nansha dimo!

10. Mwanda waka tunena’mba kutengela mpalo kudi na mvubu mu kipwano kyotupwene na Yehova?

¹⁰ Shako, buluji bwinebwine botwingidila Yehova i buswe botumuswele. (Mako 12:30) Inoko, tufwaninwe kutengela mpalo na kipyupyu. Ne kadi, Yehova mwine usakanga tutengele’yo! Bahebelu 11:6 unena’mba: “Kwakubulwa kwitabija kekyendelemopo kumutōkeja ku mutyima; ke-muntu yewa wakwiya kudi Leza i kimwendele’mba ētabije’mba: Eyo, udi ponka, upala mpalo boba bamukimba ne mikeketo.” Mwanda waka Yehova usaka tumumone bu Yewa upala mpalo? Mwanda shi tumumone namino, nabya tubalombola’mba tuyukile Tata wetu wa mūlu senene. Aye i wa buntu, kadi uswele bandi bana. Langa’po motwadi bakubudilwa nsangaji ne kutyumukwa mutyima shi ketwadipo na ‘lukulupilo ne būmi bwa kumeso.’—Yelemia 29:11.

11. Le lukulupilo lupāna Leza lwākweshe Mosesa namani pa kutyiba butyibi buyampe?

¹¹ Kimfwa kya kutendelwa kya muntu wābambile meso pa lukulupilo lwāmupele Leza i Mosesa. Byaādi utelwa “bu-mwana mwana Felo mwana-mukaji,” Mosesa wādi na lupusa, ntumbo, ne bupeta bwa Edipito mu makasa andi. Lelo wādi wa kulondalonda bino bintu’ni, nansha wādi wa kwingidila Yehova? Mosesa wātongele na kininga kwingidila Yehova. Mwanda waka? Mwanda “aye wadi ubambile meso konka ku kupalwa mpalo.” (Bahebelu 11:24-26) Bine, Mosesa kādipo bine ukwatyile ku nzeinzei lukulupilo lwāmutūdile Leza kumeso.

12. Mwanda waka lukulupilo lwa Bene Kidishitu ludi pamo bwa kilama-mutwe?

¹² Mutumibwa Polo wādingakenye lukulupilo na kilama-mutwe. Kilama-mutwe kyetu kya kyelekejo kilamanga ñeni yetu, kitukwasha tutyibe butyibi buyampe, kutangidija bintu byendele’mo kumeso, ne kulama bululame. (1 Tesalonika 5:8) Lelo nobe uvwele kitatyi kyonso kilama-mutwe kyobe kya kyelekejo? Shi uvwele’kyo, nankyo, pamo’nka bwa Mosesa ne Polo, kukakulupilapo “bupeta bwa kubulwa ne mwakukulupidila, poso konka kudi Leza wakwitupa bintu byonso bya ntanda ne miseke byakuloelelwa monka.” Eyo, kulonga bintu kebilongapo bantu bonso balonda bintu bya kwisakila nansha byokulomba kininga, inoko kudi na kamweno kakatampe mpata! Pakwabo kadi, le kyoketabijija kintu kampanda kekiletapo “būmi bulumbuluke” i kika, abo nabo bo butengele boba bakulupile mudi Yehova ne kumuswa?—1 Temote 6:17, 19.

“Ami Nkikakuzobololapo Nansha Patyetye”

13. Yehova upanga bengidi bandi ba dikōkeji kikulupiji’ka?

¹³ Bantu bakulupile mu ino ngikadilo ya bintu kebabulwangapo kwela milafwe ku bintu bibi bikebafikila mafuku a kumeso pa kumona ntanda yenda ivudilwa “misongo.” (Mateo 24:8) Ino boba bakulupile mudi Yehova kebadipo na wao moyo. Mwanda mafuku onso abo ‘bakekalanga ne mutyima-ntenke, kadi bakatalala nyā, ne moyo wa byamalwa mpika.’ (Nkindi 1:33) Lukulupilo lwabo byokeludipo mu ino ngikadilo ya bintu, balondanga na nsangaji madingi a Polo anena’mba: “Kadi monso mo mwikadila kusanswa kwa bupeta keko; loelelwai mu byonka bintu byo mudi nabyo; ke-muntu aye mwine wanena’mba: Ami nkikakuzobololapo, nansha patyetye pene, nansha kukulekelela mpika.”—Bahebelu 13:5.

14. Mwanda waka Bene Kidishitu kebafwaninwepo kuzumbijazumbija mityima bipitepite pa mwanda wa bintu bya ku ngitu?

¹⁴ Bishima “nansha patyetye pene,” ne “mpika”—i bishima bya kutyityija bitukulupija na bubine amba Leza uketulela. Yesu nandi wētukulupije amba Leza uketulela na buswe, paānene amba: “Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso [bintu bya mvubu umbūmi] bikemutentekelwapo. Kadi kemukakambakanya mityima mu byakesha, ke-dintu dyakesha nadyo dikavuluka byadyo.” (Mateo 6:33, 34) Yehova uyukile amba i bikomo batwe kupyasakena Bulopwe bwandi koku kadi tuselele kiselwa kya kwisasaketa umbūmi. Nanshi tukulupilei na mutyima onso mu bukomo bwa Leza ne mu mutyima wandi wa kusaka kwitupa bitusakilwa umbūmi.—Mateo 6:25-32; 11:28-30.

15. Lelo Bene Kidishitu balamanga namani ‘diso ditūkanye’?

¹⁵ Tulombolanga’mba tukulupile mudi Yehova ponso potulama ‘diso ditūkanye.’ (Mateo 6:22, 23) Diso ditūkanye kedidipo na budimbidimbi, disakanga bintu bitōka, kadi kedidipo na lwiso ne mwino. Ino kwikala na diso ditūkanye kekushintululapo kwitongela kwikala mu bulanda bwa mwiko nansha kusūla kuta mutyima ku biselwa byetu bya Bwine Kidishitu. Ino i kwikala na “tunangu twa kwilama” koku tutūdile mingilo ya Yehova pa kifuko kibajinji.—2 Temote 1:7, MB.

16. Mwanda waka kulama diso ditūkanye kulomba lwitabijo ne kininga?

¹⁶ Kulama diso ditūkanye kulomba lwitabijo ne kininga. Kimfwa, shi mwinē kaji ukuningilanga kwingila kitatyi kyonso, enka ne kitatyi kya kupwila kwa Bwine Kidishitu kine, lelo ukekala na kininga kya kulamata’nka ku mpangiko yobe ya ku mushipiditu? Shi muntu watatana’mba padi Yehova kakafikijijapo mulao wandi wa kulela bengidi bandi, nankyo Satana nandi ukamwangadika ngitu ne mwine muntu’o ukafula ku kuleka kutanwa ku kupwila konso. Bine, shi tubabulwe’tu lwitabijo, tukashila Satana kyaba kya kwitutwelelela, kadi papo aye ye ukanza kwitutūdila bya kutangidija kumeso pa kyaba kya Yehova. Bine, uno ukekala musala mukatampe!—2 Kodinda 13:5.

“Tengela Yehova”

17. Lelo boba beubija mudi Yehova beselwanga ne dyalelo dine namani?

¹⁷ Bisonekwa bilombola misunsa ne misunsa amba boba bakulupile mudi Yehova ne kwiubija mwadi kebakankalwangapo. (Nkindi 3:5, 6; Yelemia 17:7) Eyo, nansha kyaba kimo banenwe kuloelelwa mu bityetye byobadi nabyo, ino bamonanga’mba kebajimijepo bivule pa kudingakanya’byo na madyese ebabikilwe kumeso. Pa kino, balombolanga’mba ‘batengele Yehova’ ne kukulupila amba mwenda mafuku ukapa ba dikōkeji bandi bintu biyampe byonso bisaka mityima yabo. (Mitōto 37:4, 34) O mwanda bādi na nsangaji ne dyalelo dine. “Lukulupilo lwa boloke yo nsangaji: Ino kikulupilo kya bapupakane kikakuba.”—Nkindi 10:28.

18, 19. (a) Le i kika kitukulupija Yehova na buswe? (b) Lelo tutūlanga nyeke Yehova “kulundyo” lwetu namani?

¹⁸ Shi mwana mutyetye wenda ukwete shandi ku kuboko, wiivwananga biyampe ne kwimona’mba udi na mutyima-ntenke. Ne batwe netu twiivwananga muswelo umo onka potunanga na Tata wetu wa mūlu. Yehova wānene Isalela amba: “Kokakwatwapo moyo, mwanda ndi nobe, . . . nkakukwasha. . . . Mwanda amiwa Yehova Leza obe, nkakwata dikasa dyobe dya lundyo, kukunena’mba: Kokakwatwapo moyo ami nkakukwasha.”—Isaya 41:10, 13.

¹⁹ Bine, kino kileta mulangwe muyampe mu ñeni yetu—kumona Yehova witukwete ku kuboko! Davida wālembele amba: “Ntūdile Yehova ku meso ami nyeke; ke-muntu aye udi kulundyo kwami nkikajinapo mhm.” (Mitōto 16:8) Le i muswelo’ka otukwatanga Yehova na kuboko kwetu kwa “kulundyo”? Tumukwatanga’ko mu miswelo’tu ibidi bidi. Umbajinji, tusakanga Kinenwa kyandi kituludike mu myanda yonso ya umbūmi bwetu; ne wa bubidi, tubambile meso ku mpalo ya ntumbo itubikīle Yehova kumeso’ku. Kaimba wa Mitōto Asafa wāimbile amba: “Ngidi nobe mafuku onso nyeke; abe ubankwata kuboko kwami kwa lundyo. Ukanombolanga ku ñeni yobe, kadi ebiya ukansepelela ku ntumbo.” (Mitōto 73:23, 24) Shi tulame uno mulao mu ñeni, nankyo tubaikala na kikulupiji kya būmi bwa kumeso.

“Kukūlwa Kwenu Kubafwena”

20, 21. Le i bika bitengele boba bakulupile mudi Yehova kumeso’ku?

²⁰ Difuku ne difuku dipita i biyampe kupēlakana kutūla Yehova ku lundyo lwetu. Mwanda panopano ponka, kupwa’tu kwa bipwilo bya bubela konakanibwa, ntanda ya Satana ikafikilwa na kyamalwa kekyamwekele kashā. (Mateo 24:21) Bantu bampikwa lwitabijo bakatetema moyo. Ino, mu kine kitatyi kya byamalwa’kyo, bengidi ba kininga ba Yehova bakasepelela mu lukulupilo lwabo! Yesu wānene amba: “Ponkapo ino abyo pa kwalula kufika kabandukei, talulaipo mitwe yenu ke-pantu kukūlwa kwenu kubafwena.”—Luka 21:28.

²¹ Shi ke pano, tusepelelei mu lukulupilo lwitupele Leza ne kuleka kongolwa nansha kukokwa na bilabi bya budyumuku bya Satana. Inoko, batwe tulongei buninge bwa kutamija lwitabijo, buswe, ne kwakamwa Leza. Shi tulonge namino, nabya tukekala na kininga kya kukōkela Yehova mu ngikadilo yo-yonso ne kukomena Dyabola. (Yakoba 4:7, 8) Bine, “komejai mu bidyoma, ne mutyima wenu nao ukankamane ne kukankamana, bānwe bonso bakulupile mudi Yehova.”—Mitōto 31:24.

[Kunshi kwa dyani]

Lelo Ukokeja Kulondolola?

• Le lukulupilo lwa Yesu lwāmukweshe namani ekale na kininga?

• Lelo lwitabijo ne lukulupilo i bikwatañane namani?

• Lelo lukulupilo pamo ne lwitabijo bikokeja namani kupa Mwine Kidishitu kininga kya kutangidija bintu biyampe kumeso umbūmi?

• Mwanda waka boba ‘batengele Yehova’ badi na kikulupiji kya kumona būmi bwa kumeso?

[Kifwatulo pa paje 26]

Wikale mwanuke nansha mukulu, lelo wimwene bwa abe udi kala mu Paladisa?