Lelo Leza udi pa kifuko kibajinji mu kyenu kisaka?

“Ukasanswa Yehova Leza obe ne mutyima obe onso.”​—MAKO 12:​29, 30.

MUSONEKEJI umo wāipangwile Yesu amba: “Lelo ku bijila byonso’bi, kikatampe i kyepi?” Kupitako kumupa mulangwe wa aye mwine, Yesu wālondolwele ku kipangujo kyandi na kutela binenwa bidi mu Kupituluka 6:​4, 5. Wāmutentulula’mba: “Kikatampe kya ku bijila byonso i kino’mba: Ivwanapo abe Isalela, Yehova Leza wetu i Yehova umo enka. Nobe ukasanswa Yehova Leza obe ne mutyima obe onso, ne muya obe onso, ne ñeni yobe yonso, ne bukomo bobe bonso.”​—Mako 12:​28-30.

² Mwanda wa kukōkela ku mbila yātelele Yesu bu imbajinji​—ya mvubu kutabuka​—tusakilwa nyeke kulonga myanda isangaja Yehova. Kitatyi kyāpelele mutumibwa Petelo kwitabija mwiendelejo wa Yesu, ne mu kitatyi kikwabo pāmukankeje balongo bandi, Yesu kālekelepo kulonga myanda isangaja Yehova. (Mateo 16:​21-23; Mako 3:21; Yoano 8:29) I kika kyokalonga kitatyi kyokatanwa na ngikadilo ya uno muswelo? Kimfwa, balongo bobe bakukankamika uleke bwifundi bobe bwa Bible ne kutyiba kipwano na ba Tumoni twa Yehova. Lelo ukatula Leza pa kifuko kibajinji na kulonga myanda imusangaja? Lelo utulanga Leza pa kifuko kibajinji nansha shi bantu bomubutulwa nabo bakukankaja uleke kulonga bukomo bwa kumwingidila?

Dikinga dya Kupangwapangwa na Balongo Betu

³ Yesu kāidilwepo kwisambila pa matompo afikilanga muntu witabije bufundiji bwandi upangwapangwa na ba mu kyandi kisaka. Yesu wānene’mba: “Muntu ukashikibwa’nka na ba mu njibo yabo.” Ino, nansha byokulupukanga ino myanda ileta bulanda, Yesu wālombwele muntu ufwaninwe kutulwa pa kifuko kibajinji na kunena’mba: “Yewa wakusanswa shi shandi, shi inandi, pakatampe amiko patyetye, nabya kamfwaninwe ami, mhm.” (Mateo 10:​34-37) Tutula Yehova pa kifuko kibajinji na kulonda bufundiji bwa wandi Mwana, Yesu Kristu, aye ye “kyelekejo kya monka mwāikadile aye mwine [Leza].”​—Bahebelu 1:3; Yoano 14:9.

⁴ Mu kitatyi kikwabo, pādi Yesu ulombola nshintulwilo ya kwikala mulondi wandi wabine wānene’mba: “Wivwane muntu āye kudi ami ne kushikwa shandi ne inandi mwine, ne mukaji wandi ne bāna ne [banababo], bāna-balume ne bāna-bakaji, mpika, ne muya wandi mwine kumo, ino nankyo kadipo mwana-wami-wabwanga.” (Luka 14:26) Kimweka patōka’mba Yesu kādipo usaka kunena’mba pabute pabute, bandi bana-babwanga bafwaninwe kushikwa bantu bobabutulwa nabo mhm, mwanda wāsapwidile bantu amba basanswe ne balwana nabo. (Mateo 5:44) Ino mu uno vese, Yesu wālombwele’mba bandi bana-babwanga bafwaninwe kusanswa bantu bobabutulwa nabo patyetye kudingakanya na buswe bobasenswe Leza. (Enzankanya na Mateo 6:24.) Na kwimanina pa kuno kwimvwanija, Bible unena’mba Yakoba “wāshikilwe” Lea ebiya wāsanswa Letyela byamwiko’tu, ko kunena’mba kādipo usenswe Lea bininge pamo na buswe bwāsenswe mwanabo. (Ngalwilo 29:​30-32, NW) Yesu wānene’mba nansha ke “muya” wetu, ne būmi bwetu bwine, tufwaninwe kwibishikwa, nansha kwibisanswa patyetye kudingakanya na buswe botusenswe Yehova!

⁵ Byadi Umpangi kadi Mupani wa būmi, bengidi ba Yehova bonso bafwaninwe kwipāna nakampata kwadi. (Kusokwelwa 4:11) Mutumibwa Polo wāsonekele’mba: “Nafukamina manwi ami kudi Shandya Mfumwetu Yesu Kidishitu, ko kwainikilwe misaka yonso ya mūlu, ne ya panopanshi mīne kumo.” (Efisesa 3:​14, 15) Yehova wātudileko mpangiko ya kisaka mu muswelo mulumbuluke mwanda wa kupa bantu ba mu kisaka muswelo wa kwilombola kisanso kya bubutule bamo ku bakwabo. (1 Balopwe 3:​25, 26; 1 Tesalonika 2:7) Inoko, Satana Dyabola wingidijanga bukosoke mwanda wa konakanya kino kisanso kya bubutule mu kisaka, mwanda tukankalwe kusangaja bakena betu. Uvudija kupangwapangwa mu kisaka, bavule bamona amba i matompo makatampe kukwatakanya bubinebine bwa mu Bible kitatyi kyobafikilwanga na kupangwapangwa.​—Kusokwelwa 12:​9, 12.

Kunekenya Matompo

⁶ Shi bakuningila’mba kusangaja Leza, nansha kusangaja mwanenu tonga’po kimo, lelo ukatonga’po kika? Lelo ukalanga’mba Leza ketusakilangapo kwifunda Kinenwa kyandi ne kwingidija misoñanya idimo mwanda wa kutyina kulenga kavutakanya mu kisaka? Ino langapo bidi. Shi witabije ne uleke kwifunda Bible nansha kupwila pamo na ba Tumoni twa Yehova, bantu bosenswe bakayuka muswelo’ka amba buyuki bwabine bwa Bible i mwanda utala lufu nansha būmi?​—Yoano 17:3; 2 Tesalonika 1:​6-8.

⁷ Tukokeja kushintulula uno mwanda mu uno muswelo: Padi muntu umo wa mu kyenu kisaka usenswe kutoma malwa a kupityija kipimo. Shi umutala enka na meso bitupu nansha upela kuta mutyima ku bunkolwankolwa bwandi, lelo kikamuletela kamweno? Lelo kikekala kilumbuluke kumuleka bitupu nansha kupela kulonga kintu kyo kyonso pa uno mwanda umutala, amba mwanda tusaka kulama ndoe? Mhm, uketabija’mba kikekala kilumbuluke nakampata kutompa kumukwasha aleke bunkolwankolwa, nansha shi kilomba kūmwa umeso pamwanda wa bukalabale ne bupupakane bwandi. (Nkindi 29:25) Muswelo umo onka, shi binebine usenswe balongo bobe, kukalekapo kwifunda Bible nansha shi balonga bukomo bwa kukulekeja’byo. (Bilongwa 5:29) Enka shi uminine pototo nabya pokokeja kwibakwasha betabije’mba kwikala na būmi bukwatañene na bufundiji bwa Kristu bo būmi bwetu bwabine.

⁸ Kitatyi kimo-kimo kutūla Leza pa kifuko kibajinji, ukokeja kwikala mwanda mukomo bininge. Ino vuluka’mba, Satana wākomeje monka ngikadilo yādi’mo Yesu mwanda akankalwe kulonga kiswamutyima kya Leza. Ino Yesu kālekele’byopo; wāuminine kufika ne ku lufu lwandi pa mutyi wa masusu pamwanda wetu. Bible unena’mba: “Yesu Kidishitu [ye] Mupandiji wetu.” “Wetufwidile.” (Tetusa 3:6; 1 Tesalonika 5:10) Lelo ketukalombolapo kufwijako pa kuyuka’mba Yesu kāzonzejepo mutyima mwanda wa kupangwapangwa? Wāuminine lufu na kwipāna bu kitapwa, omwanda batwe dyalelo tudi na kikulupiji kya kukekala na būmi bwanyeke mu ntanda impya ya ndoe ne boloke, shi tukendelela na kulombola lwitabijo mu mashi andi āamwangile.​—Yoano 3:​16, 36; Kusokwelwa 21:​3, 4.

Mpalo Milumbuluke Idiko

⁹ Lelo uyukile’mba nobe ukokeja kutanwa mu mwingilo wa kukūla bantu bakwabo, kubadila’mo ne bakena bobe? Mutumibwa Polo wāsoñenye Temote amba: “Widyumuke abe mwine, ne lufundijo lobe lwine kumo. Uminina monka mu bino bintu bino’bi, e mwakwipandijija abe mwine, ne bakukwivwana bēne kumo.” (1 Temote 4:16) Temote wādi mu kisaka kyādi kikalañane mu lwitabijo, shandi wādi mwine Ngidiki wakubulwa kwitabija. (Bilongwa 16:1; 2 Temote 1:5; 3:14) Nansha byoketuyukilepo shi shandya Temote wāikele kwitabija mwenda mafuku, ino wādi ukokeja kwikilonga pamwanda wa mwiendelejo wa kikokeji wādi na wandi mukaji Enisa ne wa Temote.

¹⁰ Bisonekwa bilombola’mba balume ne bakaji bakwatakanya bubinebine bwa Bible senene bakokeja kuletelako bukwashi mwanda wa kukūla bekadi nabo bakubulwa kwitabija na kwibakwasha nabo bekale betabije. Mutumibwa Polo wāsonekele’mba: “Shi kadi mwanetu udi ne mukaji wakubulwa kwitabija, shi aye udi ne mutyima wakwikala ne [uno] mwanetu, nandi kakamushiapo, ehe. Ebiya mwana-mukaji wa mulume wampikwa kwitabija, nandi wivwane mulume shi udi ne mutyima wakwikala nandi, kakashia mulumyandi, ehe. Ke-wi-muntu abe mukaji, lelo uyūke namani’mba: Mpandijanga mulume? Nansha abe mulume, nobe lelo uyūke namani amba: Mpandijanga mukaji?” (1 Kodinda 7:​12, 13, 16) Mutumibwa Petelo wālombwele muswelo ukokeja bakaji kuletelako bukwashi mwanda wa kukūla babo balume na kwibasoñanya’mba: “Kōkelai balume benu; amba, shi kudi bamobamo bakubulwa kukōkela mwanda, nankyo banekenībwe kwampikwa kwisambilwa mwanda, ponka pa mwikadilo wa bakaji babo.”​—1 Petelo 3:1.

¹¹ Mu myaka yapityile kunyuma’i, binunu bivule bya bantu bāikele ke ba Tumoni twa Yehova kupwa kwa kupangapanga balongo babo ba Tumoni twa Yehova pamwanda wa mwingilo wabo umbula bwa makweji nansha bwa myaka mivule. Bakristu bāuminine pototo bāpadilwe mpalo mikatampe kashaa, kadi i madyese makatampe ku boba bādi bakinkwa nabo pakala! Mukristu umo mununu wa myaka 74 wālombwele na diwi dya nsangaji mikatampe’mba: “Mfwijangako wami mukaji ne bami bana bininge mwanda wa muswelo obālamete pototo ku bubinebine umbula bwa myaka yonādi nebapangapanga.” Unena’mba umbula bwa myaka isatu, pamwanda wa kibengo kyādi nakyo, kādipo ushīla wandi mukaji kyaba kya kumwisambija myanda itala pa Bible. Unena’mba: “Ino [wami mukaji] wādi utonga kitatyi kyāmwene’mba nkokeja kumuteleka, penepa wāshilula kunombola bukamoni pādi ungoija maulu. Bine mufwijako pakatampe pene mwanda kālekelepo bubinebine pamwanda wa bukalabale bwami.”

¹² Shandya bana mukwabo wādi upangapanga ba mu kyandi kisaka wāsonekele’mba: ‘Nādi mu lwana lukatampe na wami mukaji, mwanda kupwa kwa aye kwitabija bubinebine, nādi mususula, ne twādi tūmana difuku ne difuku; ko kunena’mba i enka ami nādi mukolomona. Ino bino byonso byādi byabitupu; wami mukaji wālamete pototo ku Bible. Pāpita myaka 12, ami enka mu bukalabale bwami, nādi ndwa na wami mukaji, na bubinebine, ne na wami mwana. Bādi bammona bu mukwatwe na Dyabola.’ Mwenda mafuku, uno shabana wāshilula kubandaula būmi bwandi. Kashintulula’mba: ‘Bine nāmwene na’mba nādi ntulumuna kavutakanya. Nēfundile Bible, ne kupityila ku bwifundi bwa misoñanya idimo, pano ke ne Kamoni mubatyijibwe.’ Langapo bidi mpalo mikatampe yāpadilwe uno mukaji, bine, wāleteleko bukwashi mwanda wa ‘kukūla wandi mulume’ na kūminina kupangwapangwa na kikōkeji umbula bwa myaka 12!

Kuboila Ñeni pa Kimfwa kya Yesu

¹³ Ñeni mikatampe ifwaninwe kuboila balume ne bakaji pa mwiendelejo wa Yesu, i ya kukōkela Leza. Yesu wānene’mba: “Noñanga byonka bya kumutōkeja ku mutyima wandi.” “Amiwa nkisakile kiswa-mutyima wami, mhm, poso kyonka kiswa-mutyima wa Tata wantumine.” (Yoano 5:30; 8:29) Nansha pādi pamona Yesu amba mu mwanda kampanda Kiswa-mutyima wa Leza kekimusangajapo, wādi ukōkela. Wālombele’mba: “Shi usakile umfundule ami kino kitomeno.” Ino wābwejejeko pakubulwa ne kwija kwine’mba: “Kemuswidile mutyima wami mhm poso muswidile mutyima obe muyūkanike.” (Luka 22:42) Yesu kālombelepo Leza amba alamune kiswamutyima Kyandi; wālombwele’mba bine wādi usenswe Leza, na kukōkela ku myanda yonso yādi imusakila Leza alonge. (1 Yoano 5:3) Kidi na mvubu mikatampe kutula nyeke kiswamutyima kya Leza pa kifuko kibajinji na mwādi mwikilongela Yesu, mu uno muswelo tukekala biyampe mu būmi bwa bukungulume, mu busongi ne mu būmi bwa kisaka. Tubandaulei mwanda waka kidi namino.

¹⁴ Nka na motwadi tubekilombwela kala ku ñanjilo, bantu betabije kutūla Leza pa kifuko kibajinji betabijanga kwikala na bekadi nabo bakubulwa kwitabija, ne pavule bebakwashanga mwanda nabo babadilwe mu mulongo wa boba bakakūlwa. Nansha shi ba mukaji ne mulume i betabije, busongi bwabo padi bukokeja kwenda pa mpenga. Pamwanda wa ngikadilo ya bupyamambo, ba mulume ne mukaji kebekalangapo nyeke na milangwe ya buswe ku umo ne mukwabo. (Loma 7:​19, 20; 1 Kodinda 7:28) Bavule balañanga bivule, bakimba kwikala na mwikadi nabo mukwabo nansha shi kebadipo na buluji bukwatañene na Bible bwa kwilubwila. (Mateo 19:9; Bahebelu 13:4) Balanga’mba kino kyo kilumbuluke kobadi, mwanda kiswamutyima kya Leza kya amba ba mulume ne mukaji bashikatyile pamo kibakomene kulonga. (Malaki 2:16; Mateo 19:​5, 6) Nabubine, uno i muswelo mukwabo ulombola milangwe ya bantu ino ke milangwepo ya Leza, mhm.

¹⁵ Bine, kutūla Leza pa kifuko kibajinji i ngabo yabinebine! Ba mulume ne mukaji balonga uno muswelo batompanga nyeke kwikala belamatyidile ne kupwija bikambija byobadi nabyo, na kwingidija madingi adi mu Kinenwa kya Leza. Bafwaninwe kwepuka miswelo yonso ya kwifityija mutyima ilupukanga pamwanda wa kubulwa kulonga kiswamutyima kya Leza. (Mitōto 19:​7-11) Kino kyājingulwilwe pa myanda yāfikile ba mulume ne mukaji bankasampe, pobādi kubwipi na kwilubula, bātyibile mbila ya kulonda madingi a mu Bible. Myaka pakupitapo, pādi mukaji wisambila pa nsangaji yādi nayo mu busongi bwandi wānene’mba: “Bine nshikatanga panshi kendila, kitatyi kyomvulukanga’mba umbula bwa ino myaka yonso longa nādi mwilubule na wami mulume. Kupwa nombelanga Yehova Leza ne mufwijangako bininge pamwanda wa madingi ne buludiki bwandi bituletēle kipwano kya nsangaji ya uno muswelo.”

Balume ne Bakaji​—Iulai Kimfwa kya Kristu

¹⁶ Yesu wādi nyeke utūla Leza pa kifuko kibajinji, wāshile kimfwa kilumbuluke ku balume ne bakaji, bafwaninwe kuta mutyima nakampata ku kino kimfwa. Balume bapelwe musoñanya wa kwiula muswelo wādi uludika Yesu bantu ba mu kipwilo kya bwine-kristu na kanye. (Efisesa 5:23) Ne bakaji bakristu nabo bafwaninwe kwiula kimfwa kya kikōkeji kya Yesu kudi Leza.​—1 Kodinda 11:3.

¹⁷ Bible uleta uno musoñanya’mba: “Balume nenu sanswai bakaji benu, monka musanshilwe Kidishitu kipwilo, wēpanine ponka pa akyo.” (Efisesa 5:25) Yesu wālombwele mu muswelo wapabula amba wādi usenswe kipwilo kya balondi bandi na kwikala mulunda nabo wabinebine. Yesu wānene’mba: “Nemutela bu-balunda nami, mwanda bintu byonso byo naivwene kudi Tata nemuyūkija’byo.” (Yoano 15:15) Langapo bidi bula bwa kitatyi kyāpityije Yesu na kwisamba na bandi bana-babwanga​—misambo mivule mine yāadi wisamba nabo​—ne kikulupiji kyāebapele! Lelo kino ke kimfwapo kilumbuluke kikokeja kwiula balume?

¹⁸ Yesu wādi utēle mutyima bininge ku bandi bana-babwanga, kadi wādi wibasenswe bininge. (Yoano 13:1) Pobādi kebevwanija senene bufundiji bwandi, wādi witudilako kitatyi mwanda wa kwibashintulwila myanda pakasuku kabo. (Mateo 13:​36-43) Banwe balume, lelo mutanga mutyima ku būmi bwa kumushipiditu bwa benu bakaji mu uno muswelo? Lelo upityijanga kitatyi pamo nandi, mwanda wa kuyuka’mba banwe bonso mulamine senene bubinebine bwa mu Bible mu ñeni ne mu mityima yenu? Yesu wādi utambila pamo na batumibwa bandi mu busapudi, pakwabo wādi wibafundija wa pandi wa pandi. Lelo nobe ushindikilanga obe mukaji mu busapudi, kutambila pamo mu busapudi bwa ku njibo ne njibo, kulonga kujokelamo kupya ne kwendeja bifundwa bya Bible?

¹⁹ Yesu wāshile kimfwa kilumbuluke ku balume bakristu pamwanda utala muswelo wa kulwa na kubulwa kubwaninina kwa batumibwa bandi. Kitatyi kyādi udya bidibwa byandi byamfulo na batumibwa bandi, wājingulwile mushipiditu wa kwilwila. Lelo wēbatopekele na bukalabale? Mwiko, wētyepeje, ebiya wēboija maulu umo ne umo. (Mako 9:​33-37; 10:​35-45; Yoano 13:​2-17) Lelo wikalanga na kitūkijetyima kya uno muswelo na obe mukaji? Kupitako kwiuningauninga pamwanda wa bilubo byāpityile kala, lelo utompanga kumukwasha ne kutenga mutyima wandi na kimfwa kyobe? Bakaji nabo bafwaninwe kulondolola ku buswe bwa uno muswelo, pamo na mwēkilongele batumibwa.

²⁰ Kadi bakaji bafwaninwe kubandaula kimfwa kya Yesu, aye kāidilwekopo nansha dimo amba “mutwe wa Kidishitu nao, i Leza.” Wādi nyeke ukōkela Shandi wa mūlu. Pamo ponka, bakaji nabo kebafwaninwe kwilwako amba “mutwe wa mwana-mukaji, i mulume,” bine, babo balume yo mitwe yabo. (1 Kodinda 11:3; Efisesa 5:23) Mutumibwa Petelo wāsoñenye bakaji bakristu amba babandaule kimfwa kya “bana-bakaji bajila” ba pakala, kimfwa Sala, wādi ‘ukōkele Abalahama ne kumwita’mba: A Mfumwami.’​—1 Petelo 3:​5, 6.

²¹ Kimweka patōka’mba Sala wāshile njibo miyampe mine mu kibundi mwādi bupeta buvule mwanda wa kukekala mu mapema mu ntanda ya bweni. Mwanda waka? Lelo i mwanda wādi usangedile būmi bwa uno muswelo? Ke amopo. Lelo i mwanda wandi mulume wāmusapwidile’mba bende? I amo, ke kyakutatanapo, mwanda Sala wādi usenswe wandi mulume kadi wādi ulemekele Abalahama pamwanda wa ngikadilo yandi milumbuluke ya kwakamwa Leza. (Ngalwilo 18:12) Ino buluji bukatampe bwāendele na wandi mulume bwādi pamwanda wa buswe bwa Yehova ne kusaka kulonda buludiki bwa Leza na mutyima umo. (Ngalwilo 12:1) Wādi usangela kukōkela Leza. Ku mutamba mukwabo, mukaja Lota aye wādi wikaka pakulonga kiswamutyima kya Leza ne wātadile kunyuma, kāabila bintu byāshile kunyuma mu kibundi kya Sodoma mwāatamine. (Ngalwilo 19:​15, 25, 26; Luka 17:32) Buno busongi bwāfudile bibi pamwanda wa uno mukaji wāpelele kukōkela Leza!

²² Nanshi shi wi mulume, nansha shi wi mukaji, ufwaninwe kwiipangula abe mwine amba: ‘Lelo Leza udi pa kifuko kibajinji mu kyetu kisaka? Lelo noñanga bukomo bwa kuvuija mwingilo umpele Leza mu kisaka? Lelo noñanga bukomo bwa kusanswa mwikadi nami ne kumukwasha ekale nansha alame kipwano kilumbuluke na Yehova?’ Mu bisaka bivule mudi bana. Mu kishinte kilondako, tukabandaula mwingilo wa bambutwile ne mvubu ya abo bonso, bambutwile ne bana, ya kutūla Leza pa kifuko kibajinji.

[Bipangujo]

1. Mwanda waka kusanswa Yehova i mwanda wa mvubu kotudi?

2. (a) Yesu wādi ufwaninwe kūminina kupangwapangwa kwa muswelo’ka? (b) Kitatyi kimo-kimo i kika kikokeja kwitukomeneja ngikadilo tukankalwe kusangaja Yehova?

3. (a) Bufundiji bwa Yesu bukokeja kulupula myanda’ka mu kisaka? (b) Balongo betu bakokeja kulombola muswelo’ka yewa yebaswele kutabuka?

4. (a) I kika kyānene Yesu amba kyo kifwaninwe kulongwa mwanda wa kwikala mulondi wandi? (b) I mu buluji’ka motunenena’mba bakristu bafwaninwe kushikwa balongo babo?

5. I bukosoke’ka bwingidija Satana mwanda wa konakanya mpangiko ya kisaka?

6, 7. (a) I muswelo’ka otukokeja kukwasha bantu botubutulwa nabo bajingulule mvubu ya bwifundi bwa Bible ne kupwila kwa bwine-kristu? (b) I muswelo’ka otufwaninwe kulombola’mba binebine tusenswe balongo betu?

8. Kikōkeji kya Yesu kya kusaka kulonga kiswamutyima kya Leza kidi na kamweno’ka kotudi?

9. (a) Bakristu bakokeja kutanwa mu mwingilo wa kukūla bakwabo muswelo’ka? (b) Kisaka kya Temote kyādi mu ngikadilo’ka?

10. I kika kifwaninwe kulonga bakristu pamwanda wa bekadi nabo bakubulwa kwitabija?

11, 12. (a) I mpalo’ka yāpadilwe binunu bya ba Tumoni, ne i kika kyobālongele mwanda wa kwiitambula? (b) Lombola kimfwa kya muntu omubutulwa nandi wāpadilwe mpalo pamwanda wa kūminina kwandi na kikōkeji.

13. (a) I ñeni’ka ifwaninwe kuboila balume ne bakaji pa kimfwa kya Yesu? (b) Bantu bamona’mba kibakomene kulonga kiswamutyima kya Leza bakokeja kumwena kamweno mu kimfwa kya Yesu muswelo’ka?

14. I milangwe’ka yakubulwa kwendelamo ikalanga na bakristu bamo-bamo?

15. Mwanda waka kutūla Leza pa kifuko kibajinji i ngabo yabine?

16. I kimfwa’ka kyāshile Yesu kudi balume ne bakaji?

17, 18. Yesu wāshile kimfwa kilumbuluke kudi balume mu myanda’ka?

19. Muswelo wādi umona Yesu bilubo byālongele batumibwa bandi pakala i kimfwa kyakulondela’po balume muswelo’ka?

20. I mwanda’ka keufwaninwepo kwilwako bakaji bakristu, ne i ani obatelele bu kimfwa kyabo kya kulondela’po?

21. Mwanda waka busongi bwa Abalahama ne Sala bwādi bulumbuluke ino busongi bwa Lota ne wandi mukaji bwāonekele?

22. (a) I muswelo’ka ufwaninwe kwibandaula muntu ne muntu mu kisaka na tunangu? (b) I kika kyotukabandaula mu bwifundi bukalondako?

[Bilembwa bya pa Bifwatulo]

I kika kyālongele Sala mwanda busongi bwandi bwikale bulumbuluke?

Lelo Ukivulukile’byo?

◻ I myanda’ka ikokeja kulupula bufundiji bwa Yesu mu bisaka bivule?

◻ Binunu bya bakristu bāuminine pototo bāpadilwe mpalo’ka?

◻ I kika kikokeja kukwasha ba mulume ne mukaji baleke kuponena mu busekese ne kwilubula?

◻ Balume bafwaninwe kwifunda kika mu kimfwa kya Yesu?

◻ Bakaji bakokeja kukwatakanya nsangaji mu busongi muswelo’ka?