Itabija Nyeke Madingi a Yehova

“Kokafutulula madingi a Yehova.”—NKINDI 3:11.

 1. Mwanda waka tufwaninwe kwitabija madingi a Leza?

SOLOMONE, mulopwe wa Isalela wa kala, i mwitupe batwe bonso bubinga buyampe bwa kwitabijija madingi a Leza. Unena’mba: “Wami mwana, kokafutulula madingi a Yehova; nansha kukōka ku matope andi. Mwanda yewa musanshibwe na Yehova umudingilanga, pamo’nka bwa shamuntu ne mwanandi waloelelwe.” (Nkindi 3:11, 12) Bine, Shobe wa mūlu ukudingilanga mwanda ukuswele.

 2. Lelo kishima “madingi” kishintulula namani, ne i muswelo’ka muntu wabwanya kutambula madingi?

² Kishima “madingi” kidi na buluji bwa mfuto, bulemununi, bufundiji, ne bulombodi. Mutumibwa Polo wālembele amba: “Kudingilwa madingi kuno kwine kekuyūkenepo’mba, i kwakusangaja mutyima, mhm; amba i kwakufītyijako fututu, ino pa kupitako ke kupe bipa bitalala, nyā, ke bipa bya boloke kadi, ku boba badi, babangile monka.” (Bahebelu 12:11) Kwitabija madingi a Leza ne kwialonda kubwanya kukukwasha ulonge byoloke ne kukufwenya pabwipi na Yehova, Leza ujila. (Mitōto 99:5) Ukokeja kulemununwa padi na banabenu betabije, na bintu bifundwa ku kupwila, na kifundwa kyobe kya Kinenwa kya Leza ne na mabuku a “kalama wa bine, udi na ñeni.” (Luka 12:42-44) Bine, ubwanya kufwija’ko shi kudi kintu kampanda kyakukwasha wilemunune mu mwanda kansangwa! Ino i madingi’ka mafwaninwe shi kudi bubi bukatampe bulongelwe?

Kipangilwanga Bantu Bamo

 3. Lelo i kitatyi’ka kikokeja kupangwa muntu?

³ Bengidi ba Leza bafundanga Bible ne mabuku a Bwine Kidishitu. Misoñanya ya Yehova ilombolwanga ku kupwila kwabo, ku kubungakana, ne ku bitango. Mu uno muswelo, Bene Kidishitu bekalanga na mikenga ya kuyuka byobya bisaka Yehova kobadi. Muntu ukokeja kupangwa mu kipwilo enka shi walonga bubi bukatampe kwampikwa kwisāsa.

4, 5. I kimfwa’ka kya mu Bisonekwa kya muntu wāpangilwe, ne mwanda waka kipwilo kyāsoñanibwe kujokeja muntu’wa?

⁴ Tubandaule kimfwa kimo kya mu Bisonekwa kya muntu wāpangilwe. Kipwilo kya Kodinda kyādi kilekele “busekese . . . bwa muswelo wa kubulwa kutelwa nansha mubukata mwa baJentaila, amba umo [wādi] ne mukaja shandi.” Polo wāsoñenye Bene Kodinda “kumusokwela udi namino’u kudi Satana, mwanda wa konakanya bya ku ngitu, amba mushipiditu ukapande.” (1 Kodinda 5:1-5) Kupwa kupangwa ne kusokwelwa kudi Satana, kipya-mambo’wa wājokele monka mu ntanda ya Dyabola. (1 Yoano 5:19) Kulupula kobamulupwile kwātalwile lupusa lubi lwa bungitu mu kipwilo ne kulama “mushipiditu” wa buleza, nansha ngikadilo miyampe.—2 Temote 4:22; 1 Kodinda 5:11-13.

⁵ Kwādi kekwapityile myaka mivule, Polo wāsoñanya Bene Kidishitu ba mu Kodinda kujokeja kipya-mambo’wa. Mwanda waka? Mutumibwa wānene amba i mwanda wa kutyina ‘Satana wakebadyumukila.’ Bimweka’mba nonga-bibi’wa wēsāshile ne kutōkeja būmi bwandi. (2 Kodinda 2:8-11) Shi Bene Kodinda bāpelele kujokeja muntu mwisāse, Satana wādi ukokeja kwibadyumukila mwanda bādi ba kwikala bañumauma, bantu bampikwa lulekelo pamo na mwādi musakila’kyo Dyabola. Bimweka’mba, bukidibukidi bonka bāikele ‘kulekela, ne kusenga pa mutyima’ muntu wēsāshile’wa.—2 Kodinda 2:5-7.

 6. Kupangwa kwikalanga na kamweno’ka?

⁶ Lelo kupangwa kwikalanga na kamweno’ka? Kukwashanga kutyina’mba dijina dijila dya Yehova dyakafutululwa kadi kulamanga ntumbo milumbuluke ya bantu bandi. (1 Petelo 1:14-16) Kufundula nonga-bibi wampikwa kwisāsa mu kipwilo kukwatakanyanga misoñanya ya Leza ne kulama butōki bwa kipwilo ku mushipiditu. Kadi kufikijanga muntu wampikwa kwisāsa’wa ku kwilanga.

Kwisāsa I Kintu kya Mvubu

 7. I kika kyāfikile Davida paākomenwe kwisāsa kujilula kwandi?

⁷ Bavule balonga bubi bukatampe besāsanga bya binebine ne kebekalangapo bapangwa mu kipwilo. Kunena na bubine, kebikalangapo bipēla kwisāsa bya binebine. Tutale kimfwa kya Davida, Mulopwe wa Isalela, wābundile Mutōto wa 32. Luno lwimbo lusokola’mba mu kitatyi kampanda Davida kesāshilepo bubi bukatampe bwaālongele, ne mobimwekela i na Bafesheba. Pa kino, njia yātyepeje bukomo bwandi pangala pa bubi bwandi, pamo’nka na mumijijanga mulanga wa bushipo mema a mutyi. Davida wāsusukile ku ngitu ne mu ñeni, ino pa ‘wāsabile kujilula kwandi, Yehova wāmulekele.’ (Mitōto 32:3-5) Ebiya Davida wāimba’mba: “Ē! keye wa katōkwe kandi, shandi! yewa wa lekelwa ku kujilula kwandi.” (Mitōto 32:1, 2) Bine, kufwilwa lusa na Leza kyādi kintu kya kutendelwa’po kashā!

8, 9. I muswelo’ka umwekanga kwisāsa, ne mwanda waka kudi na mvubu pa kujokeja muntu mupangwe?

⁸ Nanshi, ne kutatana kwine mpika, yewa ulongele bubi ufwaninwe kwisāsa pa kusaka’mba afwilwe lusa. Inoko, muntu kafwaninwepo kwisāsa mwanda wa bumvu nansha moyo wa kujingululwa. “Kwisāsa” kudi na nshintulwilo ya muntu “ushinta milangwe” pa ngikadilo mibi, pa kupwa kwialakanya. Muntu wisāsa wikalanga na “mutyima mutyumuke munekenibwe” kadi usakanga kupwija mambo amba ‘abinge mu uno mwanda,’ shi bikokejika.—Mitōto 51:17; 2 Kodinda 7:11.

⁹ Kwisāsa i mwanda wa mvubu mpata pa kusaka muntu ajokejibwe mu kipwilo kya Bwine Kidishitu. Muntu mupangwe kajokejibwangapo bujokejejokeje mu kipwilo mwanda’po’tu wapu kupityija kitatyi kampanda panja. Kumeso kwa aye kujokejibwa, ngikadilo ya mutyima wandi ifwaninwe kushinta bininge. Ufwaninwe bidi kujingulula bukatampe bwa bubi bwandi ne bwa mutonko wakokele padi Yehova ne pa kipwilo. Kipya-mambo ufwaninwe kwisāsa, kulombela na kusumininwa mwanda wa kulekelwa bubi, ne kulonda bisakibwa byoloke bya Leza. Kitatyi kyalomba kujokejibwa, ufwaninwe kulombola’mba i mwisāse bine ne kumwekeja “mīngilo ya kufwaninwa kwalamuka pa mutyima.”—Bilongwa 26:20.

Lelo I Kika Kisāshilwanga Bubi?

10, 11. Mwanda waka ketufwaninwepo kukimba kufya bubi?

¹⁰ Bamobamo balonga bubi bakokeja padi kulanga’mba: ‘Shi nombole bubi bwami, padi bakokeja kungipangula bipangujo bikankwatyija bumvu, kadi bakokeja padi kumpanga. Inoko shi nshikate talala, nabya nkikakwatyijibwapo bumvu ne i kutupu muntu ukayuka mu kipwilo.’ Ino milangwe ilombola amba tubakomenwa kulangulukila pa myanda imoimo ya mvubu. Lelo i myanda’ka?

¹¹ Yehova i “Leza! muyule lusa ne buntu, wija pakufuna bulobo, kadi i wa kanye ka ntanda ne ntanda, ne binebinepo; ulamine kanye ka tununu ne tununu, ulekela bukondame ne kujilula, ne bupola-mambo bwine.” Inoko, aye udingilanga bantu bandi “madingi” pa ndingidilo. (Divilu 34:6, 7; Yelemia 30:11) Shi wi mulonge bubi bukatampe, lelo ukafwilwa lusa na Leza namani shi ufya’bo? Aye Yehova umwene’bo, ne kabulwangapo kuyuka bubi.—Nkindi 15:3; Habakuka 1:13.

12, 13. I kika kibwanya kufikila yewa ufya bubi bwandi?

¹² Shi wi mulonge bubi bukatampe, kwisāsa kukakukwasha wikale kadi na mutyima wa mundamunda muyampe. (1 Temote 1:18-20) Ino kukankalwa kwisāsa kubwanya kona mutyima obe wa mundamunda ne kukulongeja bubi bukwabo buvule. Vuluka’mba polongele bubi ke muntupo bitupu owalubila nansha kipwilo, mhm. I Leza olubile. Kaimba wa mitōto wāimbile amba: “Yehova, lupona lwandi ludi mūlu; meso andi abandilanga bāna ba bantu, ne bikopelo byandi bibatompa. Yehova utompa boloke [ne] mubi” mwine.—Mitōto 11:4, 5.

¹³ Yehova kakeselapo muntu yense ufya bubi bukatakata aye koku wikele mu kipwilo kitōka kya Bwine Kidishitu. (Yakoba 4:6) Pa kino, shi ubaponena mu bubi, inoko abe uswele kulonga biyampe, kokikaka kwisāsa kwampikwa budimbidimbi. Shi kwisāshilepo, nabya ukekala na mutyima wa mundamunda ukutopeka, nakampata kitatyi kyotanga nansha kyoivwana madingi esambila pa bubi bukata na bolongele’bwa. Le bikakwikadila namani shi Yehova wakutalula mushipiditu wandi, na mwaātalwidile’o Mulopwe Solo? (1 Samwele 16:14) Shi bakutalule mushipiditu wa Leza, bine kukabulwepo kuponena mu bubi bukwabo bukatampe.

Kulupila Banabenu ba Binebine

14. Mwanda waka kipya-mambo ufwaninwe kulonda madingi a Yakoba 5:14, 15?

¹⁴ Shi ke pano, i kika kifwaninwe kulonga kipya-mambo usaka kwisāsa? “Nabya bēte bakulumpe ba kipwilo; nabo bamulombelele, ne kumushinga mani ponka, mu dijina dya Mfumwetu; kadi ne lulombelo lwa kwitabija lukamupandija ubela, ne Mfumwetu ukamulangula.” (Yakoba 5:14, 15) Kufwena bakulumpe i muswelo umo ukokeja kukwasha muntu ‘ape bipa bifwaninwe kwalamuka pa mutyima.’ (Mateo 3:8) Bano bana-balume ba binebine ba mityima ya buswe ‘bakamulombelela, ne kumushinga māni mu dijina dya Mfumwetu.’ Pamo’nka bwa māni atalaja, madingi abo a mu Bible akasenga muntu yense wisāsa bya binebine.—Yelemia 8:22.

15, 16. I muswelo’ka bakulumpe Bene Kidishitu obalondanga kimfwa kya Leza, pamo na mokilembelwe mu Ezekyele 34:15, 16?

¹⁵ Kimfwa kya buswe kishile Yehova, Mukumbi wetu, pākūdilwe Bayuda mu bupika bwa Babiloni mu 537 K.K.K. ne kitatyi kyānyongolwelwe Isalela wa ku mushipiditu mu “Babiloni Mukatakata” mu 1919 K.K. i kiyampe’po kashā! (Kusokwelwa 17:3-5; Ngalatea 6:16) Penepa wāfikidije mulao wandi unena’mba: “Ami mwine nkadīsha mikōko yami, kabidi nkebalādika biyampe . . . Nkakimba owa wajimina ne kukajokeja owa mulube, ino nkakuta owa watyumunwa, ne kukakomeja owa ubela.”—Ezekyele 34:15, 16.

¹⁶ Yehova wādi udisha mikōko yandi ya kyelekejo, wiiladika mu kyaba kya mutyima-ntenke, ne kukimba yoya ijimina. Mu muswelo umo onka, bakumbi Bene Kidishitu batele luombe lwa Leza mutyima amba ludishibwe ku mushipiditu senene ne kwikala na mutyima-ntenke. Bakulumpe bakimbanga mikōko ipaluka ku kipwilo. Pamo’nka na ‘mukutyilanga Leza owa utyumunwa,’ batadi nabo ‘bakutanga’ bilonda bya mikōko byobatapilwe na binenwa bya bakwabo nansha na bilongwa bya abo bene. Kadi enka na ‘mukomejijanga Leza owa ubela,’ mo monka ne bakulumpe nabo bondapanga boba babela ku mushipiditu, pakwabo mwanda wa bupya-mambo bwabo.

Muswelo Uletanga Bakumbi Bukwashi

17. Mwanda waka ketufwaninwepo kwikaka kukimba bukwashi bwa ku mushipiditu bwa bakulumpe?

¹⁷ Bakulumpe balondanga ano madingi na nsangaji ebalomba kwendelela ‘kufwilañana lusa ne moyomoyo.’ (Yude 23) Bene Kidishitu bamo baloñanga bubi bukatampe na kuponena mu busekese. Inoko shi abesāsa bya binebine, babwanya kukulupila’mba bakafwilwa lusa, ne kukwashibwa bikata ku mushipiditu ne buswe na bakulumpe. Polo nandi wānene pa bitala bano bana-balume, wiela’mo ne aye mwine, amba: “Ke pa mwanda wa kunena’mba, twikale bamfumwandya lwitabijo lwenu, mhm, nanshi twi bakwashi ba mu kusepelela kwenu.” (2 Kodinda 1:24) Nanshi, kokekaka nansha dimo kukimba bukwashi bwabo bwa ku mushipiditu.

18. I muswelo’ka bakulumpe obafwaninwe kukambakena banababo betabije balubile?

¹⁸ Shi wi mulonge bubi bukatampe, lelo i kika’le kikukankaja kwikala na kikulupiji mu bakulumpe? Dibajinji bidi, abo i bakumbi ba luombe lwa Leza. (1 Petelo 5:1-4) Mukumbi wa buswe kabwanyapo kukupila kana ka mukōko kakōkele, kadila misanshi ya bilonda mwanda’po amba i ketape’byo ako kene. Nanshi, kitatyi kikambakena bakulumpe banababo betabije balonga bilubo, ke pa mwandapo wa kwibatapa nansha kwibapa mfuto, inoko bemaninanga’nka pa bubi ne kwibajokeja ku mushipiditu, shi bikokejika. (Yakoba 5:13-20) O mwanda bakulumpe bafwaninwe kutyiba mambo na boloke ne kwikala na ‘lulekelo ku luombe.’ (Bilongwa 20:29, 30; Isaya 32:1, 2) Bakulumpe bafwaninwe “kulonga buluji, ne kusanswa kanye, ne kunanga mu kwiubija na Leza,” pamo’nka bwa Bene Kidishitu bonso. (Mika 6:8) Ino ngikadilo idi na mvubu kitatyi kyobakwata butyibi butala pa būmi ne mwingilo ukola wingila “mikōko ya mu madyo [a Yehova].”—Mitōto 100:3.

19. Bakulumpe Bene Kidishitu bafwaninwe kwikala na mumweno’ka kitatyi kyobaluja muntu?

¹⁹ Bakulumpe Bene Kidishitu batoñwanga na mushipiditu sandu kadi bakimbanga kuludikwa nao. “Shi muntu upīle mambo”—kimfwa a mu kalengwa—bana-balume bapye ku mushipiditu bakatompa “kumwaluja udi namino konka ku mutyima wa kikōkeji,” nansha’mba na butūkanye. (Ngalatea 6:1; Bilongwa 20:28) Bakulumpe bakatompa kwaluja milangwe yandi na butūkanye, inoko na kusumininwa mungya misoñanya ya Leza, pamo’nka bwa muñanga ujokeja na katentekeji kikunki kityumuke, koku utyina kuvudija misanshi, koku nako utele’ko mutyima. (Kolose 3:12) Bakulumpe balombelanga ne kweyamina pa Bisonekwa kumeso kwa kufwila lusa, o mwanda nanshi butyibi bwabo bumwekejanga milangwe ya Leza pa ino myanda.—Mateo 18:18.

20. Lelo i kitatyi’ka padi kikasapwilwa kipwilo amba muntu kampanda i mutopekwe matope?

²⁰ Shi bubi i buyukane ku bavule nansha bimweka amba bukayukana, nankyo bikekala biyampe kwela musapu ku kipwilo mwanda wa kwikikinga. Nanshi shi kipwilo kifwaninwe kuyuka mwanda’wa, musapu ufwaninwe kusapwilwa kipwilo. Kitatyi kyenda kialuja ku mushipiditu muntu wadi mutopekwe mu butyibi, kikekala pamo bwa muntu udi na kilonda kyenda kibeluka, ke-pantu kyadi kityepeje mwingilo wandi mu kitatyi. Bikokeja padi kwikala na kamweno mu kitatyi kampanda yewa mwisāse endelele bidi kwivwana bitupu mu kupwila, pa kyaba kya kunena’mo. Shi i muzoze, bakulumpe bakokeja padi kukwata’ko mpangiko kusaka’mba kwikale wa kumwendeja kifundwa kya Bible mwanda wa kumukankamika ekale monka “kukoma mu kwitabija.” (Tetusa 2:2) Byonsololo bino bikalongwa na buswe, ino ke pamopo bu mfuto ipebwa yewa nonga-bibi.

21. I muswelo’ka ukokeja kupwija bubi bumobumo?

²¹ Bakulumpe babwanya kukwasha ku mushipiditu mu miswelo mishileshile. Kimfwa, tutu umo wadi na mutomeno-mpata pa kala ukokeja kutoma monka kupita kipimo musunsa umo nansha ibidi mu njibo kwa bunka bwandi. Nansha muntu walekele kutoma mfwanka ubwanya kutoma’ye dikwabo kwa bunka musunsa umo nansha ibidi mu kitatyi kya bukōkekōke. Nansha shi wadi walombela ne kukulupila amba Leza i mumufwile lusa, ufwaninwe kukimba bukwashi bwa mukulumpe umo kutyina amba bubi’bwa bwakekala ke kibidiji. Mukulumpe umo nansha babidi bakapwija uno mwanda. Inoko, mukulumpe nansha bakulumpe bakamukwasha’ba bakayukija mutadi mwimaniji mwanda wa kunena’mba kwakekele padi kudi myanda mikwabo.

Endelela Kwitabija Madingi a Leza

22, 23. Mwanda waka ufwaninwe kwendelela kwitabija madingi a Leza?

²² Pa kwitabijibwa na Leza, Mwine Kidishitu yense ufwaninwe kuta mutyima ku madingi a Yehova. (1 Temote 5:20) Pa kino lama ku mutyima kulemununwa konso kotambula powifunda Bisonekwa ne mabuku a Bwine Kidishitu, nansha ponso poivwana madingi apānwa ku kupwila, ku kubungakana, ne ku bitango bya bantu ba Yehova. Ikala nyeke mudyumuke na kulonga kiswa-mutyima kya Yehova. Nabya madingi a Yehova akakukwasha ulame nsakwa ya ku mushipiditu—bulami bwa kyelekejo bwa kwikinga ku bubi.

²³ Kwitabija madingi a Leza kukakukwasha wilame nyeke mu buswe bwa Leza. I kya bine, bamobamo i bapangwe mu kipwilo kya Bwine Kidishitu, inoko abe kukafikilwapo na kino shi ‘ulamine obe mutyima’ ne ‘kunanga pamo bwa muntu wa ñeni.’ (Nkindi 4:23; Efisesa 5:15) Shi pano ukidi mupangwe, lelo wabulwa’po kutabula matabula a kujokejibwa? Leza usaka bonso bepāne kwadi bekale bamutōta na kikōkeji ne na “mutyima tō.” (Kupituluka 28:47) Ukokeja kulonga namino nyeke shi wendelela kwitabija madingi a Yehova.—Mitōto 100:2.

Lelo Ukalondolola Namani?

• Mwanda waka bamobamo bapañwanga mu kipwilo kya Bwine Kidishitu?

• Lelo kwisāsa kulomba bika ne bika?

• Mwanda waka bifwaninwe kwisāsa bubi bukatampe?

• Bakulumpe Bene Kidishitu bakwashanga babipya-mambo mu miswelo’ka?

[Kifwatulo pa paje 13]

Mwanda waka mutumibwa Polo wātumine Bene Kodinda bulombodi pa bitala kupangwa?

[Kifwatulo pa paje 16]

Mu kimfwa kya bakumbi ba pa kala, bakulumpe Bene Kidishitu ‘bakutanga’ bilonda bya mikōko ya Leza namani?