Tutendelei Mulopwe Wa Nyeke Ne Nyeke-ke!

“Yehova i Mulopwe wa nyeke na nyeke.”​—MITŌTO 10:16.

KISHIMA nyeke ne nyeke-ke​—ukokeja kwikishintulula muswelo’ka? Lelo ulanga’mba kitatyi kikokeja kwendelela nyeke ne nyeke pakubulwa mfulo? Bine, i patupu ne kya kwalakena kine, mwanda pakala ne kala kene, kitatyi kekyādipo na ngalwilo. Lelo mwene kikendelela pakubulwa mfulo mu mafuku akāya kumeso? Bine, Bible wa Traduction du monde nouveau (Bwalamuni bwa Ntanda Impya) wisambila padi Leza amba utendelwanga “nyeke na nyeke.” (Mitōto 41:13) Lelo kino kishima kishintulula’ka? Pakusaka’mba twikimvwanije senene, twisambilei bidi pa mwanda udingakene nakyo​—ke lwelēle kadi.

² Lelo lwelēle lutandabukile kukadikila kwepi? Lelo ludi na mikalo polufudile? Myaka tutwa tuná kunyuma, bantu bādi bafwatakanya’mba ntanda yo idi pabukata bwa imbuo yonso. Kupwa Galileo wāpunga teleshikope, kikolo kingidijibwanga mwanda wa kumona mūlu mulampe bininge. Na uno teleshikope, Galileo wādi kamone mitoñanika mivule mine kadi wālombola’mba ntanda ne imbuo mikwabo bijokolokanga ku dyuba. Mukambakamba wa Ñenyenye kewākidipo umweka bu mufunda mutōkane bukula, mhm. Wāshilwile kumweka bu kisansa-kyañenyenye mivule, kubwipi kwa midiyo tununu katwa. Ketukokejapo kubala ino ñenyenye mivule uno muswelo, nansha ke umbula bwa būmi bwetu bonso. Mafuku pakupita’po, befundi ba ñenyenye bāsokwedile’ko tununu ne tununu twa midiyo ya bisansa-byañenyenye bikwabo. Bino bisansa-byañenyenye bilonda mu lwelēle mobiyaya pakubulwa mfulo, pamo’nka na mulombwela mateleshikope atabukile bukomo. Kimweka bu lwēlele keludipo na mikalo. Ne nyeke ne nyeke-ke nayo mo monka​—keidipo na mikalo.

³ Kishima nyeke ne nyeke-ke kimweka bu kitabukile pa kwivwanija kwa mikalo ya bongo bwetu bwa bu-muntu. Inoko, kudi Muntu umo wikimvwanija senene. Bine, Aye ubalanga, kadi witanga pa dijina mitoñonika mamidiyo ne mamidiyale meabanye mu bisansa-byañenyenye! Uno Muntu unena’mba: ‘Tulula meso obe mūlu umone. [Lelo] wāpangile bine bino’bi [i ani?], yewa ulupula kibumbo kyabo pa mbadilo; wibeta bonso pa dijina pa dijina; pa bukatampe bwa bukomokomo bwandi, kabidi ne mwanda wa mu bukomokomo bwandi, nansha umo ubulwapo. Lelo kuyukilepo’ni? Lelo kwaivwenepo, a? Leza wa nyeke ne nyeke, Yehova mupangi wa mafulo a panopanshi, kupungilapo mpika, nansha kukōkapo kwine, ehe; kutupu wa kusokola kwivwanija kwandi.’ (Isaya 40:​26, 28) Leka, uno i Leza mulumbuluke kashaa! Bine, uno i Leza otufwaninwe kutendela!

“Mulopwe wa Nyeke ne Nyeke”

⁴ Davida wēsambile pa uno Leza Umpangi mu Mitōto 10:16 amba: “Yehova i Mulopwe wa nyeke na nyeke.” Wāpitulukile’mo mu Mitōto 29:10 amba: “Yehova utentamine [bu] Mulopwe wa nyeke na nyeke.” Bine, Yehova i Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke! Kupityidila, mu Mitōto 19:1 Davida ulombola bukamoni amba uno Mulopwe utendelwa i Mukala-ñeni ne Mupangi wa bintu byonso byotumonanga mu lwelēle na kunena’mba: “Madiulu ēlanga lubila lwa ntumbo ya Leza; kadi diulu nadyo dilombolanga mīngilo ya makasa andi.” Kubwipi kwa myaka 2 700 pakupita’po, Mukelenge Isaac Newton, mwifundi mukatampe wa myanda ya sianse, wāitabije myanda yānene Davida na kusoneka’mba: “Kino kibumbo kilumbuluke kutabuka kya madyuba, imbuo ne byenye, kifwaninwe kutamba enka ku mpango ne bubikadi bwa muntu kampanda weñenya kadi mukomo.”

⁵ Bine, kifwaninwe kwitupa mutyima wa kwityepeja bininge pakuyuka’mba Yehova, Mfumwandya-balopwe, “diulu ne diulu dya madiulu kedikokejepo [kwikala na] kyaba kya ku[mwi]kadijamo,” aye wikēle mūmi nyeke ne nyeke. (1 Balopwe 8:27) Mu Isaya 45:18 (NW) Yehova utelwa’mo bu “Umpangi wa madiulu; . . . Umbumbi wa ntanda ne Mulongi waayo,” i aye Nsulo ya tunangu tuvule twine ketukokeja kujingululwa na bongolo bwa muntu. Yehova wānene mu 1 Kodinda 1:19 (NW) amba: “Nkonakanya tunangu twa bantu batunangu; ne lūku lwa bantu balūku nkelufundwilanga kulampe.” Mutumibwa Polo wābwejeje’ko na kunena mu vese 20 amba: “Lelo muntu watunangu udi kwepi? Lelo musonekeji udi kwepi? Le walupata mu ino ngikadilo ya bintu udi kwepi? Lelo Leza kalongelepo tunangu twa ino ntanda ke bulembakane?” Eyo, Polo wāendelele na kunena, mu shapita 3, vese 19 amba: “Tunangu twa ino ntanda i bulembakane kumeso a Leza.”

⁶ Bintu byonso bya mūlu byātambile ku bupangi bwēsambile’po Mulopwe Solomone amba: “[Leza] wāpangile bintu byonso senene mu kyabyo kitatyi. Watula ne kitatyi kya nyeke ne nyeke mu mityima yabo, amba bantu kebakasokolapo mingilo yālongele Leza wabine tamba kungalwilo kufikija ne kumfulo.” (Musapudi 3:​11, NW) Bine, kukimba kusokola nshintulwilo ya “kitatyi kya nyeke ne nyeke” i kushimikwe mu mutyima wa muntu. Ino lelo aye ukokeja kufikila pa buyuki bwa uno muswelo?

Būmi Bulumbuluke Bukāya Kumeso

⁷ Yesu Kristu wānene mu milombelo yandi kudi Yehova amba: “Bumi bwa nyeke bwine i kuyuka abe Leza wabinebine kasuku, ne kuyuka Yesu Kidishitu o watumine.” (Yoano 17:3, MB) I muswelo’ka otukokeja kutambula buno buyuki? Tufwaninwe kwifunda Kinenwa kya Leza, ke Mukanda Ukola kadi. Kupityila ku buno bwifundi, tukasokola kuyukidija kwabinebine kwa mpango mikatampe ya Leza, ne mpangiko yātudileko kupityila kudi wandi Mwana, ya kukapa bantu būmi bwanyeke mu paladisa pano pantanda. Buno bo bukekala ‘būmi bwinebwine’ bwisambilwe’po mu 1 Temote 6:19. Kino kikakwatañana na myanda itelwa mu Efisesa 3:11 bu “kukanina kwa nyeke ne nyeke, kwākanine [Leza] mudi Kidishitu Yesu Mfumwetu.”

⁸ Eyo, batwe babipya-mambo tukokeja kufikila pa kwikala na būmi bwa nyeke ne nyeke kupityila ku bufundiji bwa Leza ne kutula lwitabijo mu kitapwa kya Yesu kya bukūdi. Lelo buno bufundiji bukendelela kufika ne kitatyi’ka? Bukendelelanga nyeke ne nyeke-ke kitatyi kyonso kikafundijibwa bantu bityebitye, mwanda bayuke tunangu twa Umpangi wetu. Tunangu twa Yehova ketudipo na mikalo. Mutumibwa Polo wēkitabije pāelele lwanji na kunena’mba: “E! Bupeta ne tunangu ne ñeni ya Leza bukata’byo’nka pamo bwa bula bwa mulu ne panshi! Lelo i anyi ukokeja kujingulula mwasakile aye mwine? Nansha kuyukidija bulongolodi bwandi?” (Loma 11:​33, MB) Bine, 1 Temote 1:17 utela Yehova mu muswelo mwendelemo amba: “Mulopwe wa nyeke!”

Tunangu twa Yehova Tumweka mu Bipangwa

⁹ Tubandauleipo bidi bintu bilumbuluke bya bupyana byātudilweko na Mulopwe wa nyeke ne nyeke pamwanda wa batwe bantu. Mitōto 115:16, witusapwila’mba: “Madiulu i madiulu a Yehova; ino panopanshi wapene kudi bana ba bantu.” Lelo kumwenepo amba luno lukulupilo i lulumbuluke kutabuka? Bine, i amo! Kadi tutendelanga bininge manwa atulumukwa adi na Umpangi wetu, pakumona muswelo wāteakenye senene bintu bikengidijibwa mafuku akāya kumeso mu ino ntanda ikekala kyetu kīkalo!​—Mitōto 107:8.

¹⁰ Kwāpangilwe bintu byakutendelwa pano pantanda umbula bwa “mafuku” asamba a bupangi esambilwepo mu Ngalwilo shapita 1, difuku ne difuku dyādi na bula bwa myaka kanunu. Bino bintu byāpangile Leza bivwikile ntanda yonso kilukwa kya munyemvu wa musombelo milongololwe senene na mató ne bilongo bya miswelo mishileshile. Isakanya bipangwa bivule bya mu kalunga ka mema, bitānda bya byoni bya mapapa, ne luombe lwa banyema ba nja ne ba ntanda, bintu ne bintu byāpangilwe “mu muswelo wabyo.” Kupwa, kwa kupangwa kwa mwana-mulume ne mwana-mukaji, Ngalwilo 1:31 unena’mba: “Leza wamona byonso byālongele, kabidi monaipo bidi byādi biyampe’tu byamwiko.” Bine, kyādi kīkalo kiyampe kine kyādimo bano bantu babajinji! Lelo kupityila ku bino bipangwa byonso, ketumwene’mopo tunangu, manwa a kuteakanya bintu bya kumeso ne kilelo kya Umpangi wa buswe?​—Isaya 45:​11, 12, 18.

¹¹ Muntu wātendele bininge tunangu twa Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke, wādi Solomone Kitatyi ne kitatyi wādi ukokela milangwe pa tunangu twa Umpangi. (Nkindi 1:​1, 2; 2:​1, 6; 3:​13-18) Solomone witukulupija’mba: “Panopanshi palādila nyeke.” Wādi ufwijako pamwanda wa bipangwa bitulumukwa, kubadila’mo ne mwingilo wa makumbi a mvula utalanjanga nshi yetu. Omwanda wāsonekele’mba: “Minonga yonso yenda ku kalunga-kamema, ino nanshi kalunga-kamema kuyula mpika; pantu po yendela minonga, e ponka po yenda nyeke.” (Musapudi 1:​4, 7) Ebiya, kupwa kwa mvula ne minonga kutalaja nshi, mema abyo ajokejibwanga bu mundu tamba mu kalunga-kamema kwenda mu makumbi. Lelo ino ntanda yadi ya kwikala muswelo’ka, ne longa batwe netu tudi mu ngikadilo’ka shi mema keadipo asāswa ne kujokejibwa mūlu?

¹² Kufwijako kwetu pamwanda wa dingamano ya bupangi kufwaninwe kulombolwa na bilongwa, pamo na mwēkijingulwidile Mulopwe Solomone mu binenwa byāfudije nabyo kusoneka mukanda wa Musapudi amba: “Pano namino yo mfulo ya uno mwanda uno’u; byonsololo i bivwanibwe: akamwa Leza ne kulama bijila byandi, mwanda yo mingilo mituntulu ya muntu. Mwanda Leza ukaleta mingilo yonsololo, shi mingilo ka shi mingilo ka, mu kidye, ne bintu byonso bifibwe, shi i bika shi i bika, nansha kikale kiyampe, nansha kibi kine.” (Musapudi 12:​13, 14) Tufwaninwe kutyina kulonga kintu kyonso kifityija Leza mutyima. Ino tufwaninwe kumwifukwila na luzakalo.

¹³ Bine, tufwaninwe kutendela Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke pamwanda wa mingilo yandi ya bupangi ya ntumbo! Mitōto 104:​24, (Bisonekwa Bitokele) unena’mba: “Bine, bilongwa byobe i bivule, abe [Yehova]! Walongele byonso na tunangu, ntanda i miyule bipangwa byobe.” Twimbei na nsangaji musoñanya udi mu vese wamfulo wa ino mitōto na kwisapwila batwe bene ne kusapwila bakwetu amba: “Tōta Yehova abe muya wami, tendelai Yehova [banwe bantu].”

Kilukwa kya Bipangwa bya Pantanda

¹⁴ Bipangwa byonsololo bya Yehova i byonka bitabukilemo. Ino kipangwa kya pano pantanda kitabukilemo pakatampe i batwe​—ke muzo wa muntu kadi. Ba Adama ne Eva bāpangilwe mu difuku dya busamba pāfikile Yehova pa kantyinyetyinye ka bupangi bwandi​—bādi bipangwa bitabukileko kulampe kwine mishipa, byoni, ne banyema! Nansha shi bipangwa bimo-bimo bidi na tunangu twa kitetyima, ino muntu wāpelwe buluji bwinebwine, mutyima wa munda-munda ukokeja kusansanya kiyampe i kyepi ne kibi nakyo i kyepi, manwa a kuteakanya myanda ya mu būmi ikāya kumeso, ne kilokoloko kya kibutwila kya kusaka kutōta. Lelo bino byonso byāikeleko namani? Muntu wāpangilwe mu kimfwa kya Leza, katambilepo nyema wakubulwa tunangu, mhm. Omwanda nanshi enka muntu kete ye ulombolanga ngikadila milumbuluke ya Umpangi wetu wēyukenye aye mwine bu “Yehova! Yehova Leza! muyule lusa ne buntu, wija pakufuna bulobo, kadi i wa kanye ka ntanda ne ntanda, ne [bu]binebinepo.”​—Divilu 34:6.

¹⁵ Tutendelei Yehova ne kumufwijako mwanda wāpangile imbidi yetu mu muswelo wakutendelwa. Mukoko wetu wa mashi witukwasha bininge mu būmi bwetu, ujokolokanga mu umbidi wetu pa masekonde 60 onso apita. Pamo’nka na mokinenenwe mu Kupituluka 12:​23, ‘mashi o muya’​—ko kunena’mba bo būmi bwetu​—budi na bulēme kumeso a Leza. Mikupa mipose, misunya izemuka, ne kiumbo kya masenda a mu ngitu, biludikwa na buongolo butabukile buongolo bwa nyema yense, kadi budi na bukomo bwa kulama myanda kebukokeja kwenzankanibwa na bwa kompyuta udi na bukata bwa njibo milampe umbwimwa pamo bwa lūlu. Lelo mwene kino kifwaninwe kwitupa ngikadila ya kwityepeja? Ye mokifwaninwe binebine. (Nkindi 22:4) Pano tubandaulei uno mwanda nao: Etu mayumba, mudiu, ludimi, meno, ne kyakanwa bingilanga umbumo mwanda wa kulupula binenwa bya muntu mu ndimi nansha kanunu mishileshile. Davida wāimbile Yehova lwimbo lwendelemo amba: “Nkakufwijangako; mwanda ami ne kipangwa [kitulumukwa], kya kutendelwa, mīngilo yobe i mitendelwe; kadi kino namino muya wami uyūkile’kyo, senene, shē.” (Mitōto 139:14) Shi kepano, netu tulondei Davida na kutendela Yehova ne kumufwijako, Leza wetu ne Mukala-ñeni wakutendelwa!

¹⁶ Mu dibuku dya ñimbo ya Leza dyāsonekele Joseph Haydn mu myaka ya tutwa 18, mudi ñimbo ya kutendela Yehova amba: “Mufwijeiko banwe bonso, ke-pantu mingilo Yandi i yakutendelwa! Imbai bulēme Bwandi, imbai ntumbo Yandi, tendelai ne kutumbija Dijina Dyandi! Mitendelo ya Yehova ilādila nyeke ne nyeke, Amena, Amena!” Lwimbo lulumbuluke kutabuka i binenwa bya ku bukomo bwa mushipiditu bipitulukilwemo mu Mitōto, kimfwa, lwito lutandabwilwe misunsa iná mu Mitōto 107 lunena’mba: “Banwe fwijaiko Yehova; mwanda i mulumbuluke; ke-luntu lusa lwandi i lwa nyeke. . . . Ne pa mingilo yandi ya kutendelwa pa bana ba bantu.” Lelo nobe ubelunga mu ino mitendelo? Ufwaninwe kwikilonga mwanda Yehova ye nsulo ya bintu byonso biyampe, aye Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke.

Wendelelanga na Kulonga Mingilo ya Bukomo Bukatampe

¹⁷ Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke wāvuije mingilo ya bukomo bukatampe umbula bwa kitatyi kya myaka tununu tusamba yapityile’i. Mu mukanda wamfulo wa Bible, Kusokwelwa 15:​3, 4 tutanga’mo pa mwanda utala boba bānekenye bakinkwa nabo bandemona momwa mūlu amba: “Ke bēmbe lwimbo lwa Mosesa umpika wa Leza, ne lwimbo lwa Kāna-ka-mukōko, amba: Abe, Yehova Leza Mwinebukomobonso, bilongwa byobe i bikatakata byakutendelwa; mashinda obe i moloke malumbuluke, abe Mulopwe [wa nyeke ne nyeke-ke]. Abe Yehova, lelo i ani kakakutyina, ne kutumbija dijina dyobe? Ke-wi-muntu abe enka ye ukola; ke-mintu mizo yonso nayo ikāyanga kutōta pa mpala yobe; ke-bintu bilongwa byobe byoloke bibapu kusokolwa.” Mwanda waka lutelwa bu ‘lwimbo lwa Mosesa ne lwa Kāna-kamukōko’? Twikibandaulei.

¹⁸ Pano, kepapite kubwipi kwa myaka 3 500, bene Isalela bātendele Yehova na kumufwijako mu ñimbo kitatyi kyāfwile kibumbo kikomokomo kya bashidika ba Felo mu Kalunga-kamema Atyila. Tutanga mu Divilu 15:​1, 18 amba: “Pano kadi po pakwimba Mosesa ne bāna ba Isalela bene kumo, luno lwimbo luno’lu kudi Yehova, ke banena’mba: Nkembila kudi Yehova, mwanda wezunzwile kulakula kwine; kabalwe ne utentaminepo wamwela mu kalunga-kamema. Yehova ukabikalanga nyeke ne nyeke-ke.” Bijila byoloke bya uno Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke byāmwekele patōka mu butyibi bwandi ne pāonakenye bakinkwa nandi bāpelele kukōkela ku bubikadi bwandi.

¹⁹ Mwanda waka uno mwanda wāikele na mvubu? Mwanda bambutwile betu babajinji bāongwelwe na Nyoka wabukosoke mu budimi bwa Edena mobādi, wēbatonwena ku kilubo. Kino kyāletele kubulwa kubwaninina kwāsambukile muzo onso wa muntu. Inoko, pakubulwa ne kwija kwine, Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke wātudileko mpangiko mikwatañane na mpango yandi tamba kuñanjilo, ya kufundula bakinkwa nandi bonso pano pantanda ne kujokeja paladisa pano pantanda. Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke wābundile muzo wa Isalela, watūla’ko ne Mukanda-wabijila wandi mwanda wa kulombola kyelekejo kya muswelo wakafikidija ino mpango.​—Ngalatea 3:24.

²⁰ Ino, mwenda mafuku, Isalela wābudilwe kikokeji, kadi ino ngikadilo ya bulanda yābipileko bininge pāabile baludiki bene Isalela Mwana wabunka wa Leza ku bene Loma, amba asusulwe byamalwa kadi epaibwe. (Bilongwa 10:39; Fidipai 2:8) Inoko, Yesu wālamine kikōkeji kufika ne ku lufu lwandi, wāfwile bu kitapwa kya “Mwana-mukōko wa Leza,” kino kyāletele kilondololwa kitulumukwa ku lupata lwālangwile Kinkwa na Leza wakala, Satana​—lwa amba, kekudipo muntu nansha umo pano pantanda ukokeja kukōkela Leza mu matompo. (Yoano 1:​29, 36; Yoba 1:​9-12; 27:5) Nansha byobāpyene kubulwa kubwaninina kwātambile ku bubi bwa Adama, midiyo ya bantu bakaminwe Leza balondanga mu māyo a Yesu na kulama kikokeji kyabo mu matompo ebaletela Satana.​—1 Petelo 1:​18, 19; 2:​19, 21.

²¹ Pano difuku dya Yehova dibafika dya kupala mpalo boba bakikokeji, ne kutyiba mambo a balwana nandi bonso ne boba bapelele bubinebine ne boloke. (Bilongwa 17:​29-31) Kino kikalongeka muswelo’ka? Tukekibandaula mu kishinte kilonda’ko.

[Bipangujo]

1. I bipangujo’ka bilupwilweko pa mwanda utala kitatyi kya nyeke ne nyeke?

2, 3. (a) I myanda’ka itala pa lwēlele itukwashako tumvwanije nshintulwilo ya kishima kitatyi kya nyeke ne nyeke? (b) Mwanda waka tufwaninwe kutōta Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke?

4. (a) Davida wālombwele kufwijako kwandi kudi Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke muswelo’ka? (b) Mubandaudi umo mukatampe wa myanda ya sianse wānene kika pa mwanda utala nsulo ya umbuo wa diūlu ne ntanda?

5. Isaya ne Polo bāsonekele kika pa mwanda utala Nsulo ya tunangu?

6. I kika kituyukija Musapudi 3:11 kitala pa “kitatyi kya nyeke ne nyeke”?

7, 8. (a) I būmi’ka bulumbuluke butengele muzo wa muntu ne i muswelo’ka otukokeja kukafikilapo? (b) Byotwayuka’mba bufundiji bwa Leza bukendelela nyeke ne nyeke, mwanda waka tufwaninwe kusepelela?

9, 10. (a) I mingilo’ka mikatampe yāingile Yehova mwanda wa kuteakenya bantu ntanda bu kyabuntu? (b) Tunangu tulumbuluke twa Yehova tumweka namani kupityila ku bipangwa byandi? (Tala mu kapango.)

11. Solomone wātendele tunangu twa Yehova twa bupangi muswelo’ka?

12, 13. I muswelo’ka otukokeja kulombola kufwijako pa mwanda wa bipangwa bya Leza?

14. I mu buluji’ka motunenena amba bantu bapangilwe mu muswelo wa pabula kupitako banyema?

15. Mwanda waka tufwaninwe kutumbija Yehova na mutyima wa kwityepeja?

16. I lwimbo’ka lwāimbile kaimba umo muyukane mwanda wa kutumbija Yehova, kadi tufwaninwe kulondolola ku lwito’ka?

17. ‘Lwimbo lwa Mosesa ne lwa Kana-kamukōko’ lwāzunzwile Yehova muswelo’ka?

18. I mingilo’ka yabukomo isekunwinwe mu lwimbo ludi mu Divilu shapita 15?

19, 20. (a) Mwanda waka Yehova wābundile muzo wa Isalela? (b) Kana-kamukōko ne bantu bakwabo bālondolwele muswelo’ka ku lupata lwa Satana?

21. Kukwatañana na Bilongwa 17:​29-31 i kika kyotukabandaula mu kishinte kilonda’ko?

[Kapango pa paje 20]

Bipangwa bishileshile bya “Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke” bitendelanga ntumbo yandi

[Kapango pa paje 25]

Kukekalanga kusepelela kukatampe kupwa kwa Amakedona pamo na mwāsepelele Mosesa ne bene Isalela bonso pobāabukile Kalunga-kamema Atyila

Kapango Mudi Myanda ya Kupituluka’mo

◻ Mwanda waka i kyendelemo kutela Yehova bu “Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke”?

◻ Yehova wālombwele tunangu twandi mu bipangwa byandi muswelo’ka?

◻ I mu buluji’ka motunenena’mba muzo wa muntu kyo kipangwa kitabukile bipangwa byonso bya pano pantanda?

◻ ‘Lwimbo lwa Mosesa ne lwa Kana-kamukōko’ lwāimbilwe pamwanda wa mingilo’ka?

[Box on page 22]

TUNANGU TUKATAMPE TWA YEHOVA

Tunangu twa Mulopwe wa nyeke ne nyeke-ke tumwekanga patōka mu bintu bivule byāpangile bidi pano pantanda. Vuluka binenwa bya Akula wānene’mba: “Binenwa byonso bya [Yehova] i bitompibwe: Aye i ngabo ya boba [banyemena kwadi].” (Nkindi 30:5) Kupwa, Akula wēsambile pa bipangwa byūmi bivule byāpangile Leza, bikatampe ne bityetye. Kimfwa, mu vese 24 kutula ku vese 28 (NW), ulombola “bintu biná bityetye ku bintu byonso bidi pano pantanda, ino abyo bidi na tunangu twa kitetyima.” Bino bintu i kanyengelele, kibila, njie, ne kilōko.

Bine, banyema bāpangilwe uno muswelo​—na “tunangu twa kitetyima.” Kebalangulukangapo pa bintu pamo na mwikilongelanga bantu, ino bemanina pa tunangu twakibutwila. Lelo kwāikele kutulumuka pa uno mwanda? I bipangwa bya mu ndudi ya kashaa! Kimfwa, tunyengelele i twilongolole mu bisumpi bisumpi, mudi ngōya, tunyengelele twingidi ne tukwabo tulume. Mu misaka imo, tunyengelele tumo tumunanga’nka ne bunkese mu mpembwe yotūbakanga ato twine pa lwato lubanza. Mwine’mwa motufifya māni a bunkese, koku tubampulushi tupampanya balwana balwa nato. Betusoñanya mu Nkindi 6:6 (BB) amba: “Enda ku kanyengelele, abe nkope! Tala mwikadilo wako, wikale wa tunangu.” Lelo bimfwa bya uno muswelo kebitusombelapo batwe bantu ku ‘kwikala na mingilo mivule ya kuvuija mu mwingilo wa Mfumwetu’?​—1 Kodinda 15:58.

Muntu ke mupunge ma amvyo makatampe mene. Ino byoni bipēla kutabuka ma amvyo, kimfwa kasoji, kadi na bulēmi bwa mangalame 30 kete! Kambela ketwa bu (Boeing 747) kakokeja kusela malitele 180 000 a esanshi kendejibwa na bibumbo bya bantu bafundijibwe, kadi kengidijanga misupi, ñanga ne bingidijibwa bikwabo bya kuvuwa nabyo mwanda wa kukija kalunga-kamema. Ino kasoji katabukile butyetye kaselanga ngalame imo ya māni kete mwanda wa kutyibulula mulela onso wa tamba Amerika wa Kungala, kutyibulula kitonto kya mema kitungile nsongo mu Mexiko, kufika ne ku Amerika wa Kunshi. Kekasakilwapo bulēmi buvule bwa māni, nansha kuyuka kusumba, nansha kalata pa kulondela mashinda nansha makompyuta, mhm! Lelo ano manwa onso atambile ku kwialamuna kwa mulubaila? Ke amopo! Kano koni katyetyetyetye kadi na tunangu twa kitetyima, twāmupangile nato Yehova Leza, Umpangi wako.