Ny Fiheveran’ny Baiboly

Ny Safo-drano — Zava-nisy sa Angano?

‘Ary ny biby rehetra dia niditra tsiroaroa ho ao amin’i Noa tao anatin’ny sambo fiara’. — Genesisy 7:8, 9.

IZA no mbola tsy nandre ny amin’ny Safo-drano tamin’ny andron’i Noa? Azo inoana fa efa nahafantatra ilay tantara hatramin’ny fahakelinao ianao. Eny tokoa, raha mankany amin’ny trano famakiam-boky eo an-toerana ianao mba hamakafaka momba ny Safo-drano, dia angamba hahita boky momba io foto-kevitra io, ka ho maro kokoa ny nosoratana ho an’ny ankizy noho ny ho an’ny olon-dehibe. Araka izany, dia angamba ianao hanjary hihevitra ny fitantarana ny amin’ny Safo-drano ho toy ny tantara ampatoriana ankizy fotsiny. Olona maro no mihevitra fa ny fitantarana momba ny Safo-drano tamin’ny andron’i Noa, miaraka amin’ny ankamaroan’ny tapany sisa amin’ny Baiboly, dia tsy inona fa angano, na fara fahatsarany, fianarana momba ny fitondran-tena noforonin’olombelona.

Mahagaga fa na dia ny sasany izay milaza fa manorina ny finoany ara-pivavahana amin’ny Baiboly aza, dia misalasala raha tena nitranga marina ny Safo-drano. Nambaran’ilay pretra katolika atao hoe Edward J. McLean indray mandeha, fa natao hohazavaina ny hevitry ny tantaran’i Noa, tsy amin’ny maha-zava-nisy ara-tantara azy akory, fa amin’ny maha-“fanoharana na endrika literatiora” azy kosa.

Kanefa, moa ve fanoharana fotsiny ny fitantarana momba ny Safo-drano ao amin’ny Baiboly, ka tsy natao horaisina ara-bakiteny mihitsy? Moa ve ny Baiboly mamela ny hananana fomba fijery toy izany?

Tsipiriany azo inoana

Raiso aloha ny firaketana an-tsoratra nataon’i Mosesy ao amin’ny bokin’ny Genesisy. Ao isika dia mahita ny taona sy ny volana ary ny andro voafaritra mazava nanombohan’ilay riaka be sy nipetrahan’ilay sambo fiara teo amin’ny toerana iray ary naha-maina ny tany. (Genesisy 7:11; 8:4, 13, 14). Na dia tsy misy daty voafaritra mazava foana aza voarakitra an-tsoratra ao amin’ny toeran-kafa ao amin’ny Genesisy, dia asongadin’ireo daty ireo fa nihevitra ny Safo-drano ho fisehoan-javatra tena nisy i Mosesy. Ampifanohero amin’ny feon’ny fahamarinana ao amin’ny Baiboly ny teny fanokafana mahazatra toy izao an’ireo angano maro: “Indray andro, hono, (...).”

Raiso ho ohatra hafa ilay sambo fiara mihitsy. Ny Baiboly dia milazalaza sambo iray tokony ho 133 metatra ny lavany, ka ampahafolon’ny lavany ny haavony, ary ampahenin’ny lavany ny sakany. (Genesisy 6:15). Izao anefa, tsy mpanamboatra sambo i Noa. Ary tadidio fa maherin’ny 4 000 taona lasa izay no nitrangan’izany! Kanefa, naorina araka ny habe nifanentana tsara tamin’ny nampiasana azy ho vata mitsinkafona ilay sambo fiara. Raha ny marina, dia nahita ampahan-drefy nitovy tamin’izany ireo mpanao mari-tsambo maoderina mba hahazoana rafitra tsara voatra sy mafy raha ho eny afovoan-dranomasina. Na dia tsy mamaritra mazava ny halavam-potoana marina nolanin’i Noa nanamboarana ilay sambo fiara aza ny Baiboly, dia azo heverina ho naharitra 50 na 60 taona ilay fanorenana, araka ilay fitantarana. (Genesisy 5:32; 7:6). Mifanohitra tanteraka amin’ilay fitantarana fanta-daza hita ao amin’ny Tantara Babyloniana Momba An’i Gilgamesh Nahery Fo ireo zava-misy ireo. Io tantara io dia milazalaza vata miendrika goba goavam-be iray ratsy tefy, izay 60 metatra eo ho eo ny rirany tsirairay. Naorina tao anatin’ny fito andro monja, hono, izy io. Tsy mba tahaka io angano babyloniana io ny fitantaran’ny Baiboly momba ny Safo-drano satria mahatonga ny tena hatoky ny fahamarinany.

Ankoatra ny fitantaran’ny Genesisy, dia miresaka impolo ny amin’i Noa na ny Safo-drano naneran-tany ny Soratra Masina. Moa ve tondroin’ireo firesahana ny amin’ny Safo-drano ireo raha nihevitra ny Safo-drano ho tantara marina sa ho angano ireo mpanoratra nahazo tsindrimandry?

Hamafisina ny maha-azo itokiana azy

Ao amin’ny Soratra Masina, dia hita ao amin’ireo tetirazana roan’ny firenen’ny Isiraely ny anaran’i Noa, ka miafara amin’i Jesosy Kristy ilay faharoa. (1 Tantara 1:4; Lioka 3:36). Samy mpanoratra tantara nahay i Ezra sy i Lioka, izay nanambatra ireo tetirazana ireo, ary tsy maintsy ho nino fa olona tena nisy i Noa.

Ao amin’ny toeran-kafa ao amin’ny Baiboly, dia tononina miaraka amin’ny olona ara-tantara i Noa, ka lazaina fa lehilahy marina sy nanam-pinoana izy. (Ezekiela 14:14, 20; Hebreo 11:7). Hisy heviny ve ny hampidiran’ny mpanoratra Baiboly, olona iray araka ny angano mba ho ohatra tokony halain-tahaka? Tsia, satria izany dia mety hitarika mora foana an’ireo mamaky ny Baiboly hanatsoaka hevitra fa tsy takatry ny herin’olombelona ny finoana ka tsy misy afa-tsy ny olona ao amin’ny boky ara-tantara ihany no afaka maneho azy. Notononina i Noa sy ireo lehilahy sy vehivavy hafa nanam-pinoana, satria olombelona nanana fahalemena sy fihetseham-po toy ny antsika ihany izy ireo. — Hebreo 12:1; ampitahao amin’ny Jakoba 5:17.

Ao amin’ny andinin-teny sisa miresaka momba ny Safo-drano ao amin’ny Soratra Masina, i Noa sy ny Safo-drano dia resahina mifandray amin’ny fandringanana nampiharin’Andriamanitra tamin’ny taranaka tsy nanam-pinoana nanodidina an’i Noa. Mariho ny firesahan’i Jesosy momba ny Safo-drano, araka ny voarakitra an-tsoratra toy izao ao amin’ny Lioka 17:26, 27: “Tahaka ny tamin’ny andron’i Noa, dia hisy toy izany koa amin’ny andron’ny Zanak’olona: nihinana izy, nisotro izy, nampaka-bady izy, navoaka hampakarina izy, mandra-pihavin’ny andro izay nidiran’i Noa tao amin’ny sambo-fiara, dia tonga ny Safo-drano ka nandringana azy rehetra.”

Vavolombelona nanatri-maso ireo fisehoan-javatra nolazalazainy i Jesosy Kristy, satria efa nisy tany an-danitra izy, talohan’ny niainany teto an-tany. (Jaona 8:58). Raha angano fotsiny ny Safo-drano, dia te hilaza i Jesosy hoe na tsy tena hisy ny fanatrehany ho avy, na zavatra tsy marina no nolazainy. Samy tsy mifanaraka amin’ny tapany sisa amin’ny Soratra Masina ireo fanatsoahan-kevitra roa ireo. (1 Petera 2:22; 2 Petera 3:3-7). Noho izany, dia nino ny fitantaran’ny Baiboly momba ny Safo-drano naneran-tany ho tantara azo itokiana i Jesosy Kristy, vokatry ny zavatra hitan’ny tenany. Ho an’ny Kristiana marina, dia tsy isalasalana fa izany no porofo tsy azo iadian-kevitra indrindra fa zava-nisy ny Safo-drano tamin’ny andron’i Noa, fa tsy angano akory.

[Sary nahazoan-dalana, pejy 30]

L. Chapons/Illustrirte Familien-Bibel nach der deutschen Uebersetzung Dr. Martin Luthers