“Ny fitiavana no lehibe amin’ireo”

“Ary ankehitriny dia ireto telo ireto no mitoetra: ny finoana, ny fanantenana, ny fitiavana; fa ny fitiavana no lehibe amin’ireo.” — 1 KORINTIANA 13:13.

 1. Inona no nambaran’ny manam-pahaizana momba ny fianarana ny amin’ny olombelona iray ny amin’ny fitiavana?

NITENY toy izao indray mandeha ny iray amin’ireo manam-pahaizana lehibe indrindra momba ny fianarana ny amin’ny olombelona eo amin’izao tontolo izao: “Takatsika vao voalohany teo amin’ny tantaran’ny karazana misy antsika fa ny lehibe indrindra amin’ireo filana ara-tsaina fototra rehetra eo amin’ny olombelona dia ny filana fitiavana. Mitoetra eo afovoan’izay rehetra filan’ny olombelona izy io, tsy misy hafa amin’ny itoeran’ny masoandro eo afovoan’ny “système solaire” misy antsika ka ireo planeta no mihodina manodidina azy. (...) Ny zaza izay tsy notiavina dia samy hafa dia samy hafa amin’ilay notiavina, eo amin’ny lafiny biôsimika, fiziôlôjika, ary ara-tsaina. Irỳ voalohany aza dia mitombo amin’ny fomba hafa noho ity farany. Ny fantatsika izao dia hoe ny zavamiaina olombelona dia teraka mba hiaina toy ny hoe ny miaina sy ny tia dia iray ihany. Mazava ho azy fa tsy vaovao akory izany. Izy io dia fanamarinana ny Toriteny teo an-tendrombohitra”.

 2. a) Ahoana no nampisehoan’ny apostoly Paoly ny maha-zava-dehibe ny fitiavana? b) Fanontaniana inona avy izao no mendrika fandinihana?

² Eny, araka ny neken’io lehilahy manam-pahalalana araka an’izao tontolo izao io, dia tsy zava-baovao akory io fahamarinana ny amin’ny maha-zava-dehibe ny fitiavana ho an’ny fahasambaran’ny olombelona io. Mety ho izao izany vao fantatr’ireo lehilahy avara-pianarana araka an’izao tontolo izao tsara, kanefa hita tao amin’ny Tenin’Andriamanitra izany maherin’ny taonjato 19 lasa izay. Izany no nahafahan’ny apostoly Paoly nanoratra hoe: “Ary ankehitriny dia ireto telo ireto no mitoetra: ny finoana, ny fanantenana, ny fitiavana; fa ny fitiavana no lehibe amin’ireo”. (1 Korintiana 13:13). Fantatrao ve ny antony maha-lehibe ny fitiavana noho ny finoana sy ny fanantenana? Nahoana no azo lazaina fa ny fitiavana no lehibe indrindra amin’ireo toetran’Andriamanitra sy amin’ireo vokatry ny fanahiny?

 7. Inona no toetra ananan’ny a·gaʹpe, ary ahoana no nanehoana an’io fitiavana io?

⁷ Teny grika inona no nampiasain’i Paoly ao amin’ny 1 Korintiana 13:13, izay nanononany ny finoana sy ny fanantenana ary ny fitiavana ka nilazany fa “ny fitiavana no lehibe amin’ireo”? Eto ilay teny dia ny hoe a·gaʹpe, mitovy amin’ilay nampiasain’ny apostoly Jaona rehefa niteny izy hoe: “Andriamanitra dia fitiavana”. (1 Jaona 4:8, 16). Izy io dia fitiavana izay tarihina na tapahin’ny fotopoto-pitsipika. Mety hisy na tsy hisy firaiketam-po sy fankamamiana izy io, kanefa izany dia fihetseham-po na fahatsapana tsy misy fitiavan-tena, liana ny hanao soa ho an’ny hafa na manao ahoana na manao ahoana ny fahamendrehan’ilay mpandray na izay mety ho tombontsoa tokony horaisin’ny mpanao soa. Io karazam-pitiavana io no nahatonga an’Andriamanitra hanome ny zava-tsarobidy mamin’ny fony indrindra, dia ny Zanany lahitokana, Jesosy Kristy, “mba tsy ho very izay rehetra mino Azy, fa hanana fiainana mandrakizay”. (Jaona 3:16). Izany dia araka ny ampahatsiarovin’i Paoly tsara antsika toy izao: “Saiky tsy misy olona manaiky ho faty hamonjy ny marina; fa angamba hisy ihany ny sasany sahy maty aza hamonjy ny manao soa. Fa Andriamanitra mampiseho ny fitiavany antsika, fa fony mbola mpanota isika, dia maty hamonjy antsika Kristy”. (Romana 5:7, 8). Eny, ny a·gaʹpe dia manao soa ho an’ny hafa na manao ahoana na manao ahoana fari-piainany na izay ho vidiny ho an’ilay naneho fitiavana.

Nahoana no lehibe kokoa noho ny finoana sy ny fanantenana?

 8. Nahoana ny a·gaʹpe no lehibe kokoa noho ny finoana?

⁸ Nahoana anefa i Paoly no nilaza fa io karazam-pitiavana io (a·gaʹpe) dia lehibe kokoa noho ny finoana? Nanoratra toy izao izy ao amin’ny 1 Korintiana 13:2: “Na dia manana faminaniana aza aho ka mahalala ny zava-miafina rehetra, ary na dia manana ny finoana rehetra aza aho ka mahafindra tendrombohitra, kanefa tsy manana fitiavana, dia tsinontsinona aho”. (Ampitahao amin’ny Matio 17:20.) Eny, raha toa ny fiezahantsika hahazo fahalalana sy hitombo amin’ny finoana ka natao noho ny fikasana iray feno fitiavan-tena, izany dia tsy hitondra soa ho antsika avy amin’Andriamanitra. Toy izany koa, nasehon’i Jesosy fa hisy olona sasany ‘haminany amin’ny anarany, hamoaka demonia amin’ny anarany, ary hanao asa lehibe maro amin’ny anarany’ nefa tsy hahazo sitraka aminy. — Matio 7:22, 23.

 9. Nahoana ny fitiavana no lehibe kokoa noho ny fanantenana?

⁹ Nahoana ny endriky ny fitiavana a·gaʹpe no lehibe kokoa noho ny fanantenana? Satria ny fanantenana dia mety tsy hihevitra afa-tsy ny tena ka hiahy indrindra ny amin’ny tombontsoa ho an’ny tenany ny olona iray, kanefa ny fitiavana dia “tsy mitady ny azy”. (1 Korintiana 13:4, 5). Ambonin’izany, ny fanantenana — toy ny ho tafita velona amin’ny “fahoriana lehibe” ho ao amin’ny tontolo vaovao — dia mitsahatra rehefa tanteraka izay antenaina. (Matio 24:21). Hoy ny nambaran’i Paoly: “Ny fanantenana no namonjena antsika; nefa ny fanantenana hita dia tsy mba fanantenana intsony; fa ahoana no mbola anantenan’ny olona izay efa hitany? Fa raha isika manantena izay tsy mbola hitantsika, dia miandry amin’ny faharetana”. (Romana 8:24, 25). Ny fitiavana dia maharitra ny zavatra rehetra, ary tsy ho levona mandrakizay. (1 Korintiana 13:7, 8). Araka izany, ny fitiavana tsy misy fitiavan-tena (a·gaʹpe) dia lehibe kokoa noho ny finoana na ny fanantenana.